pn i 7A DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. Ann m 2. iKn inn ECinderh&sis^est 2©«3i-33f Haapiem ^Hlegomsche Aliedagjes. BUITENLAND. BINNENLAND. Dochter van den Millionair. !*0ENSOAC 15 JUL! (903. 33sta Jaargang No. 6935. Bureaux van Redactie en Administratie: interc. Telefoonnummer 1428. B. «UU °Verlijden tl 11 li hand of voet. 1 119 éen oog. 9 I U éen duim. ¥£F' rdt1 on!Paam aan meer en meer de H msc erb1 jou in sme rlai1 jrA Verspreide Berichten. PKUI LLETON, J 30) E HMRLEMSCHE MUIT ABONNEMENTSPRIJS: 8 maanden voor Haarlem 11.86 Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.85 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,8L A 'wonderlijke nummers0.06 PBIJ8 DER ADVEBTENTIRN Van 1—6 regelsffl.60 (oontant)i 0.60 Eik. regel meer- 0.1 Groots letters naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 26 cent per advertentie a contant. Igenoo" JUR. |n, be^ Alle betalende abonnés op dit blad zijn, volgens de bepalingen en onder de beperkingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor bedragen van: GULDEN bü gt ggean &w*k dl 80 A AÊk 08 dPlfc GULDEN bij schiktheid tot werken. 60 vsrlies van éen wijsvinger. 15 GULDEN bij verlies van éen anderen vinger. De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Ocean", Bijkantoor voor Haarlem, Nieuws Gracht 11. VIII. Gehuwde Onderwijzeressen. Wer het onderwijs, over de school jOrdt veel gesproken en geschreven. is natuurlijk, want het onder- Us is een der voornaamste factoren j het maatschappelijk leven. In den j^°P der tijden is het geheele sociale v Veh gewijzigd. Die verwording is jj 'uvloed op de school. Daaraan j het toe te schrijven, dat we tQ H W^zeres' kQwt> de plaats i 6 school zien blijven innemen. dat goed? 'k Geloof onder.de Zers van de Nieuwe Haarlemsche °atantu geen tegenspraak te zullen «üoeten als ik rondweg zeg: ®e°) 't is niet goed, 't is verkeerd. t> ihers, en nu spreek ik na, wat j^'er Victor Cathrein S.J. in zijn ,e* «Het Vrouwenvraagstuk" zegt, 9 gehuwde vrouw behoort nu htaaal in het gezin. Zonder haar /;^°rtdurende aanwezigheid Jf spatieer) is een goed gezinsleven h een goede opvoeding de kinde- eh niet mogelijk." Dezelfde schrij- er zegt, sprekende van den fabrieks meid der gehuwde vrouw, dat de J?ciale politiek heeft te streven naar vl' dat de gehuwde vrouw er 11 hitgesloten wordt. En waar dit °el dan gemotiveerd wordt uit liet I Spunt van een gezond christelijk hhlieleven, van de gezondheid der ,*°Uw zelf, met het oog op stan- ardloon en meer andere punten, geldt dit voor bijna allen ar- her gehuwde vrouw buiten 't y Zln> daar geldt dit in hooge mate jp°r den arbeid der gehuwde on ^ijzeressen. i l 9 et werk: de opvoeding van het p geslacht in de school, lijdt j bovendien niet weinig onder, dat jj. Vrouw, die tevens huisvrouw, lsschien ook moeder is of wordt, als onderwijzeres onmogelijk 7vel kan g6Ven- Ij b>u wordt meer en meer ingezien. >tIl> We mogen 't goed vastleggen, zÜu niet alleen mannen van de kostelijke partijen, die het begrij- b, ook van liberalen kant wordt - °p aangestuurd, de gehuwde °uw uit de school te houden, ptterdam is daarvan een sprekend ^°°rbeeld, en Haarlemmermeer, een liberaal raadslid zich in j ZeQ geest uitsprak, eveneens. We het bij deze twee. noodzakelijkheid, in te grij- in het feit, dat de gehuwde vrouw als onderwijzeres in de school blijft, wordt ingezien, zeg ik. De uitspraken jn verschillende gemeen teraden te dezen opzichte gedaan bewijzen dat afdoende. En ook ten onzent, te Hillegom houdt de raad zich met deze zaak bezig. Wel is daar nog geen definitieve beslissing gevallen, doch 't staat te wachten, dat een beginseluitspraak niet ach terwege kan blijven. Het Katholieke raadslid J. H. M. Balvers kwam met een voorstel, de instructie van het onderwijzend per soneel aan de openbare lagere school in onze gemeente zoodanig te wij zigen, dat in de toekomst de onder wijzeressen weten, dat bij eventueel huwelijk harerzijds, het ontslag in- treedt.Op onderwijskundige gronden uit het oogpunt van moraal en uit economisch gezichtspunt bepleitte bij in een puntige, zakelijke toelich ting zijn voorstel. Toch werd het aangehouden en het voo] stel van Burg, en Weth. aangenomen om te wachten tot over het Rotterdamsche raadsbesluit de beslissing in hoogste instantie zal zijn gevallen. 't Gaat in dezen reeds den goe den weg op, want Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland hechtten bereids hun zegel aan 't Rotter damsche raadsbesluit. Intusschen is het toch eenigszins wonderlijk, dat de Hillegomsche Raad zijn meening afhankelijk gaat stellen van de te verwachten uit spraak. De raad is voor of is tegen gehuwde onderwijzeressen in de school, een tusschenweg is niet mogelijk. Zegt de hoogste macht, heel best, Raden die tegen de gehuwde vrouw in school zijt, heel best, maar ze kan er op grond van wettelijke bepalingen niet uitgezet en niet uitgeweerd worden op 't oogenblik, dan heeft die overheid in de uit spraken der raden toch een vinger wijzing om bij een event"eele wets herziening die uitzetting en die wering wel mogeljjk te maken. Zoo begrepen èn de voorsteller zelf én het anti-revolutionaire raads lid H. Veldhuyzen van Zanten het. De liberaal Kuyk sprak zieh ook uit als voorstander van het voorstel- Balvers, doch sloot zich vooralsnog bjj 't voorstel van Burgemeester en Weth. aan. Op de uitlokking van den heer Balvers, ging de Burge meester niet in, hij bleef gesloten waar het zijn meening betrof. De heer G. Veldhuyzen van Zanten, anti-revolutionair wethouder, sprak zich onomwonden uit voor de uit sluiting^ maar was om praktische redenen voor aanhouding. Zeer verwonderd was ik, dat onze roomsche wethouder, de heer D. Lommerse, op de uitnoodiging van den heer Balvers niet is ingegaan. Hij bleef zeer gereserveerd en heeft zich niet (er over uitgelaten of hij voor of tegen de gehuwde vrouw de school is. De anti-revolutionairen in den raad spraken zonder reserve hun meening uit ten gunste van het voorstel van het Katholieke raads lid. Zelfs een liberaal vereenigde zich in beginsel er mee en een zoo genaamd geestverwant der sociaal democraten wil een amendement indienen, waarbij hij het be ginsel on aan getast laat. Dit alles bij elkaar genomen, was het toch geen onbillijke verwachting van den roomschen wethouder te mogen hooren, dat hij er ook tegen is, dat de huisvrouw, de moeder staat voor de klasse. Dat hij uit hoofde van praktijk tegen dadelijke behandeling van 't voorstel was, kunnen we begrijpen, maar dat hij op de uitnoodiging van den heer Balvers niet inging en zijn meening nog omsluierd hield, konden we niet verwachten, te meer niet, om dat het Katholiek beginsel zoo scherp omlijnd den te bewandelen weg wijst. Zwijgen wordt op die manier klatergoud. Intusschen, als we de neuzen goed geteld hebben, is onze meening dat de raad van Hillegom lot de uitspraak zal komen, dat de gehuw de onderwijzeres in de school niet op haar plaats is. Van Doei». BELGIE. Vlaaxnsch in Vlaanderenland. De Vlamingen zitten niet stil. Het goed recht der aloude moedersprake verdedigen ze op alle manier. Zoo was bet eergisteren weer een dag van bijzondere geestdrift voor alle Vlamingen; op den gedenkdag van den grooten „Guldensporen-dag" in 1302, toen onder Kortrijk's wallen de Vlamingen zegevierden op de Pran8chen, jubelt do taaigeestdrift meer dan ooit uitEn heel Vlaande renland is getuige weer geweest van grootsche manifestaties. Wat zegt ge bijvoorbeeld van een motie als deze, aangenomen op den Antwerpschen Handelsbeurs „Op 11 Juli 1908, verjaardag van den Guldensporenslag, die door zijn gevolgen belette dat Vlaanderen aan eene vreemde mogendheid verviel, het in staat stelde een eigen zelfstandig leven te ontwikkelen en de eerste grondsteen legde der vrijheid van het Vaderland, vergaderden de Antwerp- sche Vlamingen, zonder onderscheid van stand of gezindheid in openbare bijeenkomst op de Handelsbeurs en stemden er eensluitend het volgende besluit Overtuigd dat de verstandelijke, ze delijke en stoffelijke ontwikkeling van het Vlaamsche Laad verre tenachter blijft bij wat het welzijn zijner bevol king en het algemeen belang van België vereischen: Overtuigd dat de minderwaardig heid waarin het verkeert, voortspruit uit het feit dat de VlamiDgen nog in vele gevallen als Belgen van min deren rang behandeld worden: Getuigen van hunne trouw en aan hankelijkheid aan de beginselen der Vlaamsche beweging die door een geest van volledige gelijkheid het hechtste bolwerk blijven onzer nationale onaf hankelijkheid en vaderlandsche een dracht, vragen: 1. Dat in geval CoDgo wordt over genomen bet Nederlandsch er op gelijken voet met Fransch worde ge steld 2. Dat door de aanneming van het wetsvoorstel-Coremans, de kloof, die tusschen hoogere en lagere standen in Vlaanderen bestaat, zooveel moge lijk verkleind worde; 3. Dat door de vervlaamsching van de Hoogeschool te Gent voor het Vlaamsche volk de mogelijkheid eener hoogere opleiding in en door zijne taal worde opengesteld." Dat klinkt als een klok, wilt? DUITSCHLAND. Het proces-Eulenburg. De zaak-Eulenburg is nog immer met gesloten deuren in behande ling. De kranten brengen er allerlei vieze praatjes van over, die we natuurlijk stilzwijgend voorbijgaan. Maar nu is er wat voorgevallen, dat bericht moet worden: Eulenburg is n.l. zeer ernstig ziek geworden zóó dat de rechtbank gisteren zelfs geen zitting kon houden. Bulenburg verkeert in voortdurend levensgevaar, hij lijdt aan trombose (bloedvatenverstopping), die wanneer zij losraakt en naar het hart stijgt, den dood tengevolge heeft. Boven dien heeft hij hooge koorts en in fluenza. Om het gevaar te voorkomen, dat de behandeling drie dagen zou wor den uitgesteld, hetgeen de annuleering van de tot dusverre plaats gehad hebbende behandeling tengevolge zou hebben, heeft de rechtbank besloten, om, wanneer vandaag en morgen de zaak niet verder behandeld mocht kunnen worden, zich naar het zieken vertrek van den beklaagde te begeven. De kamer waar de vorst ligt, is echter zoo klein dat de rechtbank er niet samen kan komen en het is zeer de vraag of Eulenburg in de eerstvolgende dagen naar een andere kamer gebracht kan worden. Een nieuw incident dus in dit zoo veelbesproken en incidenten-rijke proces. ITALIË. Nu weer wel? Bericht was, zooals onze lezers weten, dat het met de vrijerij van den her tog der Abruzzen en de Amerikaansche juffrouw uit was. De Koningin-Mos der wilde er niets van weten, heette het. En de hertog zou zich daarbij neerleggen. Maar nu komt opeens esn Engelsch blad met het bericht uit Rome, dat de Koning bij gelegenheid van het huwelijk tusschen den hertog der Abruzzen en mis Elkins een algemeene amnestie zal afkondigen, waarvan niet alleen Italianen in hun eigen land zullen profiteeren, maar ook de Italia nen, die verbannen zijn of gevlucht zijn. Tot degenen, die benadigd zullen worden, zou o.a. ook Nasi behooren vertelt deze berichtgever. We geven de tijding voor beter. Ofschoon het ons niet zoo onwaar schijnlijk voorkomt dat de hertog der Abruzzen toch zijn huwelijksplannen doorzet. Niet waar: hij zou geen ver liefd man moeten wezen, als hij zich zoo maar liet ontmoedigen. MACEDONIË. Hervorming. Al zoo: Engeland en Rusland zul len het nu samen eens gaan probee- ren met nieuwe „hervormingen" in Macedonië. We hebben Maandag al kortelings teld, wat üe nieuwe voorstellen daar toe inhoudenEngeland wenscht de vorming van vliegende colonnes, om aan bet bendewezen in Macedonië een einde te maken. Die vendels zon den samen 10.000 a 12.000 man sterk zijn en onder het bevel van Turksch© officieren komen te staan. Tot de door Rusland gedane Voor stellen behoort o.a. de benoeming van een gouverneur-generaal (door den Sultan aan te wijzen) voor een tijdperk van 7 jaar, en wel met uit gebreide bevoegdheden, o. m. de be- benoeming van andere ambtenaren. Verder wil Rusland, dat de inkom sten van Macedonië ook voor Ma cedonië zullen besteed worden. Het laatste zou zeker een goede maatregel zijn, waarbij, als er stipt de hand aan gehouden werd. aan heel wat financieel wanbeheer de pas zou worden afgesneden. Wat de benoeming van een gou verneur-generaal aangaat, is 't wel licht aan ©enige bedenking onderhe vig, dat hij door den Bultan zal wor den aangewezen. Macedonië blijft dan toch bestuurd door een van den Sultan afhankelijk ambtenaar, die natuurlijk op zijn beurt weer een heirleger van Turksche ambtenaren zal benoemen, die allen brave Tur ken zijn in den min gunstigen zin van het woord! Zoodra de heeren niet betaald wor den een chronisch gebrek in het Turksche Rijk - zal het natuurlijk) op de ongelukkige bevolking ont haald worden. Tenzij dat het Russische voorstel! in zake de financiën aan dergelijk» misstanden voor goed een eind» mocht maken. Maardan zou het ook stipt moeten uitgevoerd worden. En tus schen een aangenomen hervormings voorstel en de stipte uitvoering er van ligt nog 'een lange weg. Dat heeft de ondervinding in Ma cedonië wel geleerd PERZIË. De toestand. Heel kort hebben we gisteren ge meld, dat de Sjah de oproerige stad Tebris laat bombardeeren. Dat berichtje dient wat verklaard en aangevuld, want tot dusver was er van het „oproerige" Tebris nog niet gesproken. Maar het volgende is, naar we nu hooren, daar geschied: Een troep revolutionairen heeft daar de roode vlag op het gebouw van de ontbonden andjoemans geheschen. Tegen den middag trok Rakhem Khan met een duizendtal ruiters de stad in. Hij bezocht het kwartier der revo lutionairen Hiaban zonder dat hij op eenigen tegenstand stuitte. De bewo ners leverden wapens en een stuk geschut uit. Rakhem Khan betrok daarna een stelling in den tuin van Bazichman. Men verwacht nu een belegering van het oproerige volkskwartier, dat bij zijn verzet volhardt en waar men schoten wisselt. De Sjah heeft per telegraaf lastge geven geen maatregel na te laten, die kan strekken „tot herstel van de orde". Jawel, dat kennen we! Zeppelin's luchtreis van 24 uur is gisteren door het breken van een schroefblad niet kunnen doorgaan. Maar vandaag zou de koene veroveraar der lucht weer opstijgen, meldt Reuter. Roosevelt als Auteur. Presi dent Rooseveldt maakt een zaakje van zijn letterkundig e productenHet ver haal van zijn toekomstige jachtavonturen zal hem 187500 gulden inbrengen, bene vens 25 pet. van den verkoop der boeken. De reeds van zijn hand verschenen wer ken brachten president Roosevelt het niet onaardige sommetje van f375000 in. De Doema Het Taurische paleis te St. Petersburg wordt steeds bouw valliger. De regeering is echter niet te bewegen het parlement een ander gebouw voor zijn werk: aamheden aan te wijzen. Een beeld van de Doema-zelf Hofberichten. Z. IC. H. de Prins der Nederlanden is gisteren 8.44 van het Loo naar (Naar het Fransch.) I ontkennen, dat ik 1; tusschenbeidem aan gedaan heb, I On er voora1 "koe heb bijgedragen ze I kroot© schaal te drijven. Alles t, hi' genomen, ben ik er niet 1 .e; ^r door geworden." b. Ja, dat is toch een gebrek' iu on- tijd." kn') n kan zijn karakter niet ver- rTTg, weretl> mijnheer," zei de gast. „Ik u (C1 altijd de dupe geweest van goe- in trouw of bespottelijke belange- e ^heid." (1 V?111®" ^adit Guillaume, „je ziet toch niet uit als een verdrukt» 1 Schuld!" v Yci at u aangaat, mijnheer," ver- efl h.» kast, „zou ik durven wei- dat u, gelijk eau philosoof, van pronte leeft." J niet, ik werk," antwoordde ,nst? (w'.ttaume. „Ik ben makelaar voor ^*Wein ^adelshuizen en bankinstel- "titebekend Beroep, mijnheer! Ik was geen gepatenteerd makelaar, doch meer officieus en eens te hooi en te gras; ©en domme manier van zaken doen voor een ander. Met een patent zou, ik millioenen ver diend hebben." „Gelooft u dat, mijnheer Ilc heb veel moeite om drie duizend franken per jaar bij elkaar te krijgen." „Bahzei de gast, „dat komt, om dat u het niet goed weet aan t» leg gen. Hebt u patroons onder de voor name bankiers?" „Ja, zeker" „.Welnu, met wat hart voor zaken zou men, in uwe positie, dertig dui zend frank rente kunnen hebben.'' Guillaume merkte op, dat zijn buurman, onder het spreken, van tijd tot tijd een agenda raadpleegde en daarin eenige cijfers onderstroept©. Hij veronderstelde, dat deze bere keningen maakte, betreffend© de een of andere financieele onderneming. Eensklaps zag hij den onbekende een bladzijde uit zijn opschrijfboekje scheuren, in vieren vouwen, in een© enveloppe doen en zijn brief ver zegelen. Het adres wend er met pot lood opgeschreven, daarna schoof de buurman zijn brief achteloos naar het uiteinde der tafel. Zonder nieuwsgierig te willen zijn, wierp Guillaume toch een blik op het op schrift 'en was niet weinig verwon derd, toen hfi den naam en de woon plaats las van markies de Mala- testa. f „O, hemel!" zeide hij, alsof hem iets belangrijks inviel. „Komt u eensklaps iets in de ge dachte?" vroeg zijn buurman. „Ja, mijnheer. Uw brief herin nert mij een dringende zaak, welke mij door het hoofd gegaan was." „Zorg steeds schrijfbenoodigdbe- den bij u te hebbenik voor mij zou niet buiten mijn aan teekenboekje kunnen; hiermede werk ik overal. Zie, pp dit oogenblik onderneem ik eene belangrijke zaak." „Kellner!" viel hij zich. zelf in de rede, „breng dezen brief naar de post, werp hem in de naastbij- zijnde bus. „Het is een zaak Van een millioen," vervolgde hfi- „Een mij ner vrienden staat op het punt dit ronde sommetje te verdienen- Ik geef hem fenkele wenken in cijferschrift." „Een millioen te verdienen!" her haalde Guillaume, „dat bateebent zooveel als twintig millioen beschik baar kapitaal." „Voor een gewoon mensch', ja," antwoordde de Vreemdeling, „doch voor een vernuftig en doortastend mian is het niet anders dan een cij fer, gevolgd door een aantal nul len." „Uw vriend heeft dus een prach tig plan „Dat zou ik gelooven, want ik heb het dien ondankbare aan de hand gedaan." „Kunt u dan plannen vormen van een millioen „Dat ligt zoo in mijn aard," zei de buurman achteloos, terwijl hfi fier om zich heen keek. „Ik strooi met diamanten." „En u komt hier eten voor twee francs „Ik eet, omdat ik mijn maag moet onderhouden. Het dier verlangt zijn votedsel, ik verschaf het hem. D© geest veracht het dier. Wilt u van mijn diensten gebruik maken .U hebt maar te spreken, mijnheer." „Zulks zou misschien gelfik staan met leenen tegen een buitensporige hooge rente," zeide Guillaume. „Ik ben een man van eer, mijn heer!" riep de fiere vreemdeling uit. „Welnu, bevredig slechts mijn nieuwsgierigheid. Welk plan hebt u uwen vriend aan de hand gedaan „Vraag mij eerst, wie mijn vriend is," hernam de onbekende, „dan zal ik u daarop antwoorden, dait hij 'een man is van karakter en zoo vermetel, dat alles hem gelukt. Hfi is gelfik een fijn stalen lemmet, bre ken kan het, doch buigen niet. In de tweede plaats is mijn plan het vol gende: „een millioen ontvangen in ruil voor ©en bewezen dienst-" „Meent u?" vroeg Guillaume, „dat er veel lieden zijn, die een bewezen dienst met een millioen betalen kun nen „Men vindt ze, en vooral onder de vrouwen." „Zoo, moet uw vriend zich dan tot een© regeerend© vorstin wen den „Wanneer dit regeeren bij eene vrouw bestaat in keersohen door de macht der schoonheid en van het vernuft, o! dan sta ik er voor in, dat de bewuste dame eene vorstin is zonder wedergade. Zij is een too- vergodin, allen, die zij onder haar invloed brengt, maakt zij half of geheel waanzinnig." „En behoort uw vriend eveneenal daartoe Neen, hfi is boven hare verstrik kingen verheven. Hfi heeft zich de muizenissen verdreven, welke men hartstochten noemt. Hfi zal zijn millioen wel krijgen!" „Uw millioen!" „Goed, mijn millioen, als u wilt." „Krijgt u een deel er van „Neen." „U zijt een bewonderenswaardig en verwonderlijk man," zei Guillau me. „Intusschen hebt u nog met geen woord over het plan gerept..." „Ah! Het plan van het millioen, hetwelk ik mijn vriend medegedeeld heb? Hier is het.... het is een goed zaakje voor beide partijen.' „Zelfs voor de partij, die men het millioen doet betalen „Vooral voor deze, antwoorddel de vreemdeling. „De zaak is deze: Denk u eene jonge vrouw, een jong meisje, als u wilt, eenige erfgename van ik weet niet hoeveel millioe nen en wier geboorte toch door een geheimzinnig waas omhuld is. Een kistje, bij een brand verloren ge gaan, bevatte zulk© onomstootelijke bewijzen, dat, wanneer de jeugdige vrouw of het jonge meisje deze be zat, zij altijd gerust kon zijn om trent het wettig bezit van haar on metelijk fortuin. Welnu, deze jeug dige erfgename bestaat, dit kistje bestond.... En, mijnheer, gelooft u, dat degene, die de bedoelde onom stootelijke bewijzen gered heeft en] ze aan den rechthebbende terug gaf, van omkooperij beschuldigd zou kunnen worden, wanneer hij een mil lioen vroeg in ruil voor het vermiste kistje? Denkt u niet, dat de jeug dige vrouw of het jonge meisje zich gelukkig achten zou haren weldoe ner een vijftiende of een twintigste deel af te staan om in vrede hare wettig-verkregen schatten te kunnen genieten Dit nu is juist de toestand van mijn vrieml wien ik het bestaan heb medegedeeld van het, uit dei vlammen geredde kistje, en van de jeugdige erfgename, die in zulk eene hooge mate belang heeft bij den in houd er van. Wat zegt u nu wel van mijn plan, mijnheer „Ik zeg," antwoordde Guillaume, „dat het goed is voor een melodrama en dat- men er een tooneelstuk in; negen bedrijven van zou kunnen ma ken." (Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1908 | | pagina 1