DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. De begrooting der gemeente. BUITENLAND. Examen. flCind®R*fliuisv@®f 294133, Haarlem BINNENLAND. MAANDAG 26 OCTOBER 1908. 33sto Jaargang; No. 672 Bureaux van Redactie en Administratie: Intercommunaal Telefoonnummer 1426. Neutraal reUILLËTON. 2) EliEDJb NEUWE HURLEMSCHE COURANT ABONNEMENTPRIJS: Per 3 maanden voor Haarlemf 1,35 Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.25 Yoor de overige plaatsen in Nederland franco per post, 1.20 Afzonderlijke nummers 0,05 PRIJS DER ADVERTENTIÊN: Van 1—6 regelsf0,60 (citaat) f0,50 Hike regel meer0,10 Groote letters naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie 4 contant. 1000 Alle betalende abonnés op dit blad zijn, volgens de bepalingen en onder de beperkingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor bedragen van: GULDEN bij I ETfl GULDEN bij f fl fl GULDEN bij P f| ^ufefvan" verlies van éen fl f f verlies van I 1111 verlies van P11 *ón GULDEN bij levenslange onge schiktheid tot werken. 400 GULDEN bij overlijden. 300 hand of voet. éen oog. éen duim. wijsvinger. 15 De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Ocean", Bijkantoor voor Haarlem, Nieuwe Gracht 11. •U&DEN bij verlies van éen anderen vinger. .Weer een voorbeeld, dat niet voor biet? herhaaldelijk wordt gewezen op het gevaar en het verderf; van „neutrale" couranten In het feuilleton van een' „neu traal" dagblad van Zaterdagavond al., lezen, we wat een Roomse hekerk is: „een overblijfsel van de oud© „heidensche gewoontes om voor de „godheid, schitterende ged.enkte> „kens op te richten en de hongerig© „kinderen de zilveren harten (ex- yoto's ?i te laten bewonderen, waar door men brood had kunnen koopen „om hun honger te stillen". Wat blieft u? In datzelfde feuilleton van. dat zelfde „neutrale" dagblad- komt een kolom of wat verder een onzedelijk© scène voor, die wij uit eerbied voor onze lezers hier achterwege laten, doch die in een porn 0 grafi s (hen ro man met pleizier een plaatsje zou kunnen hebben Neutraal En die „neutrale" bladen, waar uit het gif' opwalmt, die de zed.ee lijke besmetting even zeker rojnd.- jbrengen a,ls de ongekookte melk in onreine vaten de typhus in, huis brengt, zulke „neutrale" kran ten laten vele Katholieken nog maar in hun gezinnen toe, gevpn ze aan jhun kinderen te lezen, laat men. lig gen op de tafel in de huiskamer.,. Is het wonder dat de Katholici teit hij velen verslapt, en het mo- reele peil yprlaagt t i 11. Wij willen hier geen beschou wingen geven over kleinere posten van de begrooting die in de afdee- lingen van den Raad werden be sproken, als b.v. over het salaris van hulpboden der gemeente, over het aanbrengen van cijfers op den kraag van de plantsoen wachters wat nu gebeuren zal over het urinoir op het Stationsplein dat zóólang is gemist, en waarvan B. en W. heel laconiek vertellen, dat de Holl. spoor (let welde Holl. spoor, niet de gemeente een behoorlijk urinoir er heeft ge plaatst, als of dat „gemakje" onder de vunzige rijtuigkap nu voor een stad als Haarlem genoeg ware. Op dit alles bier te wijzen, is onze bedoeling niet, al zal een en ander in dit blad nog wel eens worden opgehaald en nageplozen. Evenmin zullen we vragen cri- tiseeren als dezeof aan d6 yiaducten bij Kruisweg en 3 answeg geen klok ken moeten worden aangebracht (alsof die aan het Station niet vol doende waren), enof men de brug gen niet van naambordjes zou voor zien (waarover verleden jaar al bij de begrooting werd gezegd, dat de Raad zelf in 1905 het voorstel daar toe verworpen heeft). Toch zijn er kleinigheden, die be langstelling zullen wekken, als b.v. de mededeeling van verschillende leden, dat zij bet rapport van den Commissaris van politie betreffende de gevonden voorwerpen „onbevre digend" vonden. We lijn benieuwd of er in de afdeeliegen geen ander, o.i. beter-passend woord gebruikt zal zijn! De burgemeester heeft in antwoord hierop toegezegd de zaak, „nader te zullen overwegen," om dan „zoo noodig" tot een andere iegeliDg te komen. Dat noemt men een slag om den arm houden Als voorbeeld van nuchterheid kan in het rapport dat bij goed beschouwen ook z'n humor niet mist, het volgende gelden In een der afdeelingen werd ge klaagd over bet luidkeels vruchten- venten op Zondagmorgen. B. en W. antwoordden: omdat er geen wet of verordening is die dat nü verbiedt, kunnen we daar niets aan doen Jawel, dat weten we óok wel, zullen de klagende raadsleden zeg gen Maar 't is ons j uist om zoo'n verordeninkje dat dit verbiedt, te doen! Met genoegen hebben we gezien dat in een der afdeelingen de aan- van B. en W. werd gevestigd op het o.m. in Utrecht zeer goed vol- doenende „persgas", dat voor de verlichting van winkelstraten prach tig is, en beter dan electrisck licht. Met bet oog op de Zondagavond- berrie in de Gxoote Houtstraat zou van deze soort verlichting uitmun tend partij kunnen worden getrok ken: immers, waar flink en vol doende licht is, daar houdt het lawaaimakend gespuis zich rustig! B. en W. wijzen daartegenover op de kooge aanlegkosten, die een bezwaar vormen, dat inderdaad niet gering is. Bij het doorzien van het verslag der raadsafdeelingen valt bet op, hoe de opmerkingen, in het alge meen gemaakt over den financiëelen nood der gemeente, en de aanmaning tot zuinigheid, aan B. en W. gege ven, door de raadsleden-zelf telkens worden vergeten. De een vindt, dat op de algemeene begraafplaats noodzakelijk een wacht lokaal noodig is; de ander klaagt dat er nog al geen inrichting voor vuilverbranding op de vuilnisbelt is gemaakt; een derde vindt, dat de Houtbrug moet worden verbeterd en de twee vierkante gebouwtjes daar moeten worden weggebroken; een vierde dringt aan op aspbalt- bestrating, een vijfde, zesde, zevende willen meer subsidie voor de Huis houdschool, enzoovoorts. Als al die wenschen werden ver vuld, steeg de gemeentelijke inkom stenbelasting vast tot een procent of zes! Intusscheneen stad als Haarlem heeft verplichtingen, waaraan zij zich niet kan onttrekken. Zoo achten wijb.v. ook een eisch des tijds de aanstelling van schoolartsen, welke door eenige leden der 2e af- deeling is bepleit. Het antwoord van B. en W. dat deze zaak „een punt van overweging" is, zegt niet veel. Doch daar zuller we bij de begrooting wel méér van hooren. Eveneens van de voorgestelde subsidie aan de Huishoudschool, waarover we boven reeds met een enkel woord spraken. De argumenten der leden, die deze subsidie van f 1800 in bet vorige jaar nu in eens op f4000 willen brengen (B. en W. stéllen voor f 2800) zijn hoofdzakelijk deze, dat de school anders zal moeten verdwijnen. B. W. merken daartegen op volkomen tereeht 0. i. dat de toestand der gemeentefinaïiciën zulk een verhooging niet gedoogt. En de gemeente gaat vóór de particu liere inrichtingen. B. en W. hadden daar nog bij kunnen voegen, dat zulke particu liere stichtingen dan toch op de allereerste plaats door particulieren moeten worden onderhouden, en dat het niet aangaat bij elk tekort de gemeente er maar voor te span nen. Bij de oprichting is „de fout" begaante weinig subsidie te vragen, vertelt een der leden zeer naief in de afdeelingen r en die „fout" zal volgens hem de Huis houdschool nu moeten herstellen door zuinig beheer, of door meer particuliere bijdragen, denkt u?... wel neendoor nu van de gemeente een duizend gulden mêer te vragen 't Mooiste is, dat de school pas een dure pensioenregeling heeft ingevoerd, waarvan B. en W. zeggen dat het toch wat gek is, dat de ge meente, die door de kosten zélf van het instellen van een pensioenfonds wordt weerhouden, nu voor de Huis houdschool de onkosten daarvan in den vorm van deze hooge subsi die zal moeten betalen! Inderdaad, met de meeste waar deering van veel goeds dat door de Huishoudschool wordt gedaan, komt het ons voor met B. en W., dat zulk een enorme subsidie op dit oogen- blik niet mag worden gegeven, en dat bet particulier initatief hier zal hebben bij te springen. We vreezen echter voor de gemeentefinanciën n. 1. dat de Raad, zij het met een kleine meer derheid, wel [zoo royaal zal wezen om de verhooging tóch toe te staan. Over de rest van het verslag spreken we in een derde en laatste artikel. AMERIKA. De verkiezingsstrijd. Uit New-York wordt bericht, dat president Roosevelt zijn geheele minis terie heeft uitgezonden om in den loop dezer week redevoeringen te houden ten gunste van de candidatuur-Taft Aan dit bericht wordt toegevoegd, dat men dezen maatregel als een bewijs van ongerustheid beschouwt. Inderdrad zijn dat, voor ons althans, vreemde politieke zeden VENEZUELA. Ecu nieuwe gewelddaad van Castro Castro heeft weder eens een nieuwen aanslag gedaan tegen Europa. Ditmaal geldt het Engeland: een Reuter telegram uit Sint Vincent meldt ons, dat de Engelsche schoener „Lady Kensington", welke bij den wind glsg liggen, daar hij bestemd was voor Trinidad, door Venezolaanseheambte naren in beslag is genomen, terwijl de passagiers en de bemanning in de gevangenis gezet werden. De gouverneur van Trinidad heeft aan den Britschen gezant te Caracas gevraagd een onderzoek naar de zaak in te stellen. Laat de heer Castro zoo maar voort gaan! DE BALKAN, Hare geruchten. Engeland stookt. De Balkankwestie baart telkens verrassingen, Nu is er weer wa,t raars! We hebben verletten wpek terloops er al van gesproken, maar het accentueert zich nu, dat Engeland, aan het sto ken is, Het fijne yap, Engeland's houding, Engeland's verschillende raadgevingen te Konstantinopel en Belgrado, is niet bekend, maar dat is wel zeker, dat Engeland, ten gunste van de Conferentie werkende, poogt het ónmiddelijk-pjnderhanjielen tei Konstantinopel zooveel mogelijk to belemmeren. Wil Engeland dan den oorlog?, Dat is niet aan te nemen. Maar het is in ieder geval gevaar lijk spel. Van Oostenrijksehe zijde wordt dit optreden van Engeland in verbinding gebracht met een plan, dat in Weerien geopperd is, om Turkije, bij wijze van schadeloos stelling, toe te staan, de invoerrech ten met 20 °/o te verhoogen. Dit zon Engeland, dat 50 °/o van den i,nvoer in Turkije levert, wer kelijk benadeelen ein aangezien d© Engelschen business-men" voor al les zijn, kan dit heel best de reden wezen van Engeland's stoken tegen de directe onderhandelingen. Het blijkt dat Engeland reeds suc ces heeft: want Turkije heeft, zoo- als we gemeld hebben, al in de Con ferentie toegestemd, en wat meer is, de onderhandelingen met Oosten- rijik [afgebroken; ofschoon men nu te Weenen alle mogelijke moeite doet om die weer aan te knoopein, houdt de Porto zeer taai vaster liggen 12 Engelsche pantserschepen bij Lemnos1.. TussNchen Oostenrijk en Engeland is het thans dus allesbehalve cou leur d e r o s e, en Duitschland. staat achter Oostenrijk Wat zal daar nog uit groeien Servië en Turkije. Servië zoekt overal steun. Het heeft het nu noodig gevonden, ook een afzonderlijk gezant-, Novako- witsj. te zenden paar Konstantino pel, die al aan een Turksch kran- tenmensch heeft verklaard, dat Servië en Turkije allebei dezelfde belangen hebben, en dat ze allebei moeten „schadeloosgesteld" worden, Servië wil echter heelemaal niet ten korste van Turkije zijn schadeloos stelling ontvangen, voegde hü er bij Wie 't dan zal moeten geven (Oos tenrijk soms vertelde de heer No- .vakowitsj niet. Betoogingen. In Servië en Montenegro is mien nog steeds aan het „betoogen" tegen .Oostenrijk Gisteren weerkeen groote meeting in Belgrado, belegd door de dames uit die stad Reuter seint eerst Van 10.000 men- schen, die deze manifestatie bijwoon den, eenige regels in hetzelfde tele gram verder, meldt het bureau, dat de menigte zeker 20.000 menschen sterk wasOp een duizend of tien komt het er niet aan bij Reuter De woelige en grpotsprekerig© kroonprins van Servië schijnt door papa het land uitgebonjourd te wor den. Althans: Reuter meldt, dat hij met een groot gezantschap, waarvan Bas j its, de ministerpresident, deel uitmaakt, naar Sint-Petersburg zal gaan om daar eens met den Czaar te spreken, en dien een eigenh andigen brief yan zijn pa te overhandigen Uit de St»ats-Courant Bij Kon. Besl. zijn benoemd: in de provincie Noord-Holland: tot heemraad van den polder Oost- zaaD, P. Groot Jbzn., te Zaandam; tot heemraad van het waterschap de Dertig Gemeenschappelijke Polders op Texel. K. Lap Bz., te Texel. Bij Kod. Besl. is de heer J. R. Plan ten, consul generaal der Nederlanden te New York is benoemd tot ridder in de orde van den Nederlandsehen Leeuw. De gewone audiëntie van den mi nister van Landbouw zal Woensdag niet plaats hebben. Jhr. Mr. A. F. deSavornin Lohman De schrijver der „HaagscheKiekjes" meldt aan het „Nieuwsblad van het Noorden" Volgens gerucht ik zou bijna wel durven zeggen met vrij groote ze kerheid wordt hier beweerd, dat de heer De Savornin Lohman zich bij de a. s. verkiezingen niet meer beschikbaar zal stellen. Een fout in de organisatie der K S. Actie. Volgens eene blijkbaar met de beste bedoelingen geschreven critiek in de „Echo van het Zuiden" omtrent de samenstelling der plaatselijke comi- té's der K. S. A., zouden deze zonder eenig bindend voorschrift door en uit de donateurs der K. S. A. gekozen moeten worden, terwijl de leden afgevaardigden der vereenigingen ter vergadering moeten opgeroepen woe den, alleen dan wanneer kwesties te behandelen zijn, die hunne tegenwoor digheid noodzakelijk maken. „De Noordbrabanter" het voorstel op hare beurt aan critiek onderwer pende, zegt ten slotte: De „Echo" moet wel erg zwartgallig denken óver de tegenwoordige samen stelling van de plaatselijke comité's, welke zij dan ook noemt een „hete rogene samenstelling," om een ver beterde editie in haar voorstel te zien. Nog eens, wij meenen dat, als het plan van de „Echo" verwezenlijkt werd, er geen Kath. Soc. Actie meer bestaan zou, zooals wij deze thans kennen, plaatselijk en diocesaan georganiseerd, en aldus omvattend geheel het Kath. vereenigingsleven in al zijn uitingen. Misschien is er toch door het artikel van de „Echo" een zaak naar voren gebracht, die wel de aandacht waard is van de Kath. Soc. Actie; n.l. deze: of het geen overweging verdient om de leden die het bestuur der plaatselijke comité's zich nu assumeert, te doen aanwijzen door een vergadering van hen, die als donateurs blijk gevende Kath. Soc. Actie te willen steunen. Als de plaatselijke comité's hiertoe bevoegdheid gegeven werd, zou aan opmerkingen, welke wij door donateurs meer dan eens hoorden maken, zijn tegemoet gekomen, zonder dat ook maar de huidige organisatie eenige schade leed. Scheidsgerecht Naar men verneemt, zijn tot scheids rechters in het geschil tusschen Zweden en Noorwegen betreffende een maritie- Maar idie stoel was ledig, want moeder wias stilletjes da kamer uit- igeslopeh, kort voor Monty kwam- Zij was paar boven gegaan, naar Everand's kamer. In die kamer was het behangsel fcedekt met schoolphoto's, waarop haar jongste zoon voorkwam als 't middelpunt van voetbalgroepen, zijn pet achterover op 't hoofd z:oodat zijn knap jongensgezicht goed uit kwam, den hal op zijn schoot, ge lukkig lid van een overwinnend elf tal. Er was ook een groep van ee!n militie-bataillon met Everard in een uniform ,die hij nu niet meer mocht dragen „militie-canldidaten" ver liezen hun laatstein kaps op den offi ciersrang als ze vjjf-ea-twintig zijn. Zijn moeder keek eens rond, of de kachel goed brandde, of de wasch- tafel in orde was, en ze stak de hand tusschen de beddenlakens, om zich te overtuigen, dat die niet klam waren. Yoor 't venster, dat uitzag op het inrijhek van de villa,'zette ze een xopd fairy-lampjedat was altijd het seinlicht geweest, als Ide jongen thuis kwam met vaeantie. Ze ha|d pok n.og ©en paar late bloemen geplukt in den tuin, dia ze zette in een vaasje, als welkom Beneden wias de oudste broer aap 't oreeren In de eerste plaats komt 't er op aan,; dat je hersens hebt. Maar da.t is 't niet alleener moet ook geregeld gewerkt worden, met vol harding. Dat is 't juist wat Everard miste. Hü heeft zich altijd, te veel bemoeid met de dingen buiten zijp werk altijd. Dat zeg jij alleen, klo,nk 't nu woedend met een geagiteerd trillend stemmetje. Je bent jaloersch om dat ze jou niet genomen hebben bij een elftal; je kon er niets van. 'n Kind van jou leeftijd ant woordde de oudste broer, neerziend© op een paar verrassend lang© zwarte kousen, gekruist op het haard kleedje, behoorde fatsoenlijker t© kunnen spreken dap op zoo'n, straat jongensmanier. Zijn snijdende took en blik waren voldoende voor de vijftienjarige om zich diep ellendig te voelen. Om zich te behoeden yoor die schande, in 't volle gezelschap uit te barsten in tranen, vloog het zusje overeind en vluchtte. Zij vluchtte naar de oude leerkamer sloeg de deur achter zich dicht en wierp zich op 'n stoel met het hoofd opjde door penntemes- sen gekerfde tafel, Waar zij en Everard, elk op zijn tijd optellen. Hier vloeide de tranenstroom die lucht gaf, 1 Opeens klonk een: sckerp, kort ge luid aan het venster't spatten van grint tegen glas. Zij sprong op. [Weer een handje vol kiezel tegep Üe ruiten. Zij opende de glazen balkondeur de wind blies vochtig in haar gelaat, beneden ho-orde zij voetstappen, dan een fluitje, Everapd's signaal. Hij was dus te beschaamd om da delijk binpein te komen iep; allen: te ontmoeten. Die arme vent. [Weer het signaal. De jongste zuster had moeite om 't afgesproken contra-signaal te flui ten, 'n Donkere figuur stapte de stoep op, verscheen in' het licht va|n di© ganglantaarn 'n rood opgewonden gezicht omlijst door donkere, krullen, nu sluik van den regen. De jongste zuster riep verbaasd: Regina, In minder daln geen tijd was zij door de achterdeur binnen en stond voor Regina.. Ze scholen onder d© verandah. Regina, wierp .haar golf- oape, die droop, af en wrong de pet die ze op 't hoofd had gehad eens uit. Zoo stond ze flink en dapper voor de jongere vriendin. Is Everard nog niet komen op dagen Neep, nog niet. Heb! je 't niet gehoord, Regina Wat.... weet j© er dan nog niets van' 3 [Waarvan 3 ,Och, ja, jij weet 't natuurlijk niet. 't Is verschrikkelijk. Die ar me jongen. Maar 't is zijn schuld niet, da,t hij er niet dcor is. i Zij snikt luid. Regina nam haar bij de schouders,, - Kom, kom, schei daarmee uit. Huilen geeft toch niets, verklaarde Regina, wier oogen dik en glinste rend'waren van ingehouden tranen. Die ongelukkige wiskunde heeft 't hem zeker gedaan. In d© talen was hij even sterk als ik. Als hij maar.... doch wat geeft dat nu, nog 'tls niet anders. [Wat 't geeft? echoode de jongste zuster, onder haar snikken Hij heeft mij verteld, Regina, waar om hem zooveel aan 't examen ge legen was Niet om officier te wor den; ook niet om valer of de an deren, Maar omdat jij gezegd had, dat... dat als hij er nu niet door kwiani, 't een bewijs zou zijn dat hij niet veel kon En dat jij niet veel kon houden van van een man, die... die voor alles mislukte. Dat heb jij gezegd M Ja, zei Regina, dat heb ik O, je weet niet, hoe hij zich dat heeft aangetrokkenHij wist niet hoe hij 't aanpakken moest, toen hij jop verleden jaar in de vaean tie ontmoette Toen is hij hard, aan 't werk gegaah,. opdat, jij trotsch op hem zoudt zijn, Ik geloof niet, dat hü ooit weer aan iets zal be ginnen 'tWas niet goed van je, Regina; 't heeft niet geholpen Dat weet ik Monty verteld© 't ons daar straks, sprak Regina scher per dan noodig was, vo,nd 't jonge meisje Ik kwam om dezen brief te brengen (zy trok een enveloppe nit haar zak) voor Everard. Vraag aan je mama of ze dien aan hem wil geven, zopdra hij komt Vanavond niet, jammerde het kind Laat hem van avond niet le zen Een brief waarin je zegt [Waarin ik zeg, dat t yoor mij geen onderscheid maakt, dwa as kind. (Regina's wangen gloeiden, hare oo gen fonkelden) Ik blijf van hem houden, evengoed als vroeger. Ik kap er niets aap doen. Denk je, dat ik Eef zou laten loopen om een zoo'n miserabel examen Dank je wel. Nu geef je dien brief aan je moeder? Goeden nacht. Zij wilde gaan. Doch 't zusje hield haar vast bij den arm. T1 7 ka toch niet heen. Luister Ik hoor iemand in den gang. Hij is thuis. Regina als je werkelijk meent, wat je daar zei, blijf dan en verwelkom hem. Je m,oet. Want papa is zoo hoos geweest heel den da.g. En Claude en Ethel zullen el lendig tegen hem zijn. Toe, kom mee naar binnen. Ze trok haar mee, het huis in. Toen ze in de voorgang kwamen, zogen ze juist Everard in de salon gaan. Hij hoorde piet dat de meis jes binnen kwamen. Hij zag rond, stralend, zooals Monty had. ge straald, paar de gezichten in de ka mer Dag vader, dag allemaal. Niemand antwoordde. Waar is moeder? Is nujn jongen daar? De moeder was komen aanvliegen1, achter de meisjes en trok hem naar; zich toe, om hem te kussen Jongen, lieve jongen. Ben je erg nat? Ja... neen. Maar... U lijkt niet erg,.. Heeft u mijn telegram niet gekregen, papa? Telegram klonk het in koop, Welk telegram? Dat ik yan morgen heb af gezonden. Drommels. Ik gaf 't aan een witkiel van 't station. Die ke rel heeft natuurlijk het geld opge stokenof 't weer vergeten IJ hadt 't vanmorgen tien uur al moe ten vernemen. Vernemen? Wat? Ja; zei hij. eerst naar zijn moer der ziende en dap zijn triomf zoe kende in de oogen van Regina: Ver nemen, dat jk er door ben.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1908 | | pagina 1