Stadsnieuws.
Uit den Omtrek,
De Cairsiusschool en het
Patronaatsgebouw in de Parochie
van O. L. Vrouw te Haarlem.
Wat wordt er in onze goede stad
toch ontzaglijk veel gedaan; wat een
groote, zware offers getroosten onze
Katholieke stadgenooten zich om het
jeugdige, licht ontvankelijke gemoed
van het Katholieke kind ongeschon
den en ongerept te bewaren I
Duizenden en duizenden worden
bijeengebracht, door grooten en klei
nen, om onze Roomsche jeugd, onze
„hoop der toekomst", een opvoeding
en opleiding te geven, die passen in
het kader van gelooven en hopen, een
opvoeding en opleiding, die tot funda
ment hebben onze Katholieke geloofs
leer.
Niet genoeg kan dan ook in onzen
tijd gestreefd worden naar middelen,
die ons waarborgen, dat de vrome
lessen, die 't kind van vader en moeder
gekregen heeft, in al baar heiligen
eenvoud bewaard en geëerbiedigd
■worden temidden van 't gewoel onzer
ongeloovige, zedelooze, aldoor meer
afzakkende maatschappij. En een der
hoofdmiddelen is zeker, zoowel voor
onze jongens als meisjes, de R. K
Bijzondere School en 't, Patronaat.
Geen gaven zijn in dezen tijd nut
tiger besteed dan aan 't Bijzonder
Onderwijs en de Roomsche opvoeding,
waar deze noodlijdend zijn.
En in dit verband en uit deze over
wegingen kunnen wij de Parochie van
O. L. Vrouw aan het Spaarne van
harte geluk wenschen met de groote
aanwiDSt, die haar dezer dagen zal te
beurt vallen: een Patronaatsgebouw en
aen nieuwe Jongensschool.
Aan beide hebben wij een bezoek
gebracht en geven thans in ons blad
een eenvoudige beschrijving.
Een stukje geschiedenis.
Tusschen de Linsehoterstraat en de
Koningsteynstraat lag vroeger een
bloemisterij en aan de Linsehoterstraat
waren daarvoor gelegen een rij ar
beiderswoningen.
Op dit terrein was 'toog gevallen
van het R. K. Schoolbestuur, toen de
plannen om in dit volkrijke gedeelte
onzer stad een Parochiale Jongens
school te stichten meer en meer tot
rijpheid kwamen.
En toen dan ten slotte de penningen
bij elkaar waren, zoodat het grootsche
plan tot verwezenlijking kon komen,
toen werd het breede, uitgestrekte
terrein aangekocht.
Aan onzen stadgenoot, den bekwa
men architect C. L. M. Robbers werd
opgedragen bestek en teekeningen voor
't bouwplan op te maken, en nadat
deze de goedkeuring hadden verkregen,
vond op 21 Mei 1.1. de aanbesteding
plaats. Het was de heer G. J. v.
Slingerland, dezelfde, die in vereeniging
met zijn broer ons het Station bouwde,
die voor ruim vier en veertig en
oen half duizend gulden als
laagste inschrijver aannemer werd van
dit werk.
Niet lang werd na do gunning bij de
pakken neergezeten, want nog op het
laatst dierzelfde maand werd de eerste
spade in den grond gestoken en thans
reeds is 't werk zóóver gevorderd, dat
morgen, Zondagavond, het Patronaats
gebouw plechtig door Z. D. H. Mgr.
A. J. Callier zal worden ingewijd,
terwijl de school op 1 Februari wordt
opgeleverd, en 1 Mei d.a.v. in gebruik
genomen.
Het werk is dus, dank zij de goede
zorgen van den aannemer en onder
het voortreffelijk, geregeld toezicht
van den Architect Robbers met zijn
volijverigeu opzichter, den heer H.
Evers, voorspoedig uitgevoerd en dat
er 't onderwijs ophechte grondslagen zal
rusten, dat vertellen de 500 heipalen,
die in den grond gedreven zijn, en
waarop de grondvesten zijn gelegd.
De Canisiusschool.
Slaan wij nu een blik op het fraaie
schoolgebouw, dat daar in de Lin
sehoterstraat is verrezen.
Geen zweem van overdadige weelde
draagt dit gebouw, doch uit het ge
heel spreekt soliditeit en netheid,
zoodat deze school, ook wat het uiter
lijke van 't gebouw aangaat, best met
de openbare in onze stad zal kunnen
wedijveren.
De gevel.
En zóo voor dat nieuwe gebouw
staande, waarop wij, Katholieken, ge
rust w> er trotsch kunnen zijn, dwingt
de breede, forsche gevel in zestien-
eeuwsche stijl uitgevoerd, al dadelijk
onze bewondering af. De gevel heeft
een lengte van 17 M., een hoogte vaD
11 M., terwijl de nok van 't gebouw
15 M. hoog is.
Links komen in den gevel een
-dubbel stel van 3 vriendelijke ramen
uit en rechts eeu dubbel stel van 2.
En daartusscheu vertoont zich de
sierlijke hoofdingang met gemetselde
pilasters en gebeeldhouwde kapiteelen,
die evenals de artistieke naamlijst,
waarin duidelijk de letters „Canisi'us
school" zijn uitgebeiteld, en de verde
re decoraties in dezen gevel, uitgevoerd
zijn in de heldere geelwitte Udelfan-
gersteen, die zoo goed afsteekt tegen
de roodkleurige nageperete klinkers,
Waarvan de gevel is opgetrokken.
Tusschen de ramea de beankering,
die een proeve levert van sierlijk
kunstsmeedwerk.
De bassementen van de hoofdin
gang, de treden daarvoor en de plint
zijn in hards een, terwijl de borstwe
ringen der lichtkozijnen zijn afgeslo
ten door zandsteen versieringen. Niet
Weinig wordt de architektoniscbe
Waarde van dezen gevel verhoogd door
de artistieke tempelvormige nis, aan
gebracht hoven de hoofdingang in
het bovengedeelte van dezen gevel.
In deze nis prijkt., dank zij de goede
zorgen van onzen bekenden beeld
houwer, den heer J. P. Maas, de sta
tige figuur van St. Canisius, aan wiens
bescherming deze school veilig is toe
vertrouwd. Boven den gevel rijst het
leien dak op,en koket komen daarin uit
een paar aardige dakkapellen en aan
de beide einden van den nok een
tweetal schoorsteenen bekroond met
geornamenteerde ijzeren tafels.
Slaan wij nu 't gebouw inwendig
gade.
De hoofdgang.
Door de dubbele zware deuren met
teakhouten paneelen, waarboven een
vak kleine ruitjes, treden we de
ruime ;2*/2 M. breede hoofdgang
binnen, waar de vloer gedekt is met
sierlijke Pichategels. De wanden zijn
tot een hoogte van 1.20 M. met Port-
landsche cement bestreken en de
kozijnen zijn overal voorzien van
hardsteenen dorpels en neuten, ter
wijl voor een goed toezicht de boven
helften der deuren v. glas zijn voorzien.
Rechts een deur, toegang gevende
tot de
eerste spreekkamer.
Daarop volgt een zijgang parallel
aan den voorgevel, waarin een tweede
spreekkamer een uitgang heeft. Deze
beide kamers zijn langs de straatzijde
gelegen. In deze zijgang verder lokalen
tot berging van brandstoffen. Hierop
volgt een 30 tr9den hooge, zeer ge
makkelijke en van Amerikaansch
greenenhout uitgevoerde trap met ge
stoken balusters. Alleen afgebroken
door de tweede verdieping, loopt de
trap verder door tot den zolder, die
voor berging dient.
Dan een rij hygiënisch ingerichte
gemakken met waterleiding en klas-
gewijze in tweeën gesplitst. Tusschen
die afscheiding een ondiepe zijgang,
toegang gevend tot een kleine binnen
plaats voor licht en lucht.
Links een tweetal deuren, elk toe
gang gevend tot twee aan elkaar gren
zende schoollokalen, afgescheiden van
elkaar door een stel schuifdeuren.
In 't verlengde en naast de gang
bevindt zich nog een derde school
lokaal, dat met de corridor de heele
diepte, zijnde 30 M„ van 't gebouw
vormt. Aan 't einde der gang deuren,
toegang gevende tot de speelplaats,
waarop we nader terugkomen. Op de
bovenverdieping
vinden we weer dezelfde indeeling als
beneden, met uitzondering, dat hier
ook nog een 4e lokaal is en wel
boven de beide spreekkamers en berg
plaatsen, die beneden aan de rechter-
voorzijde zijn gelegeD; hier liggen voor
dit lokaal de gemakken aan de aan
grenzende zijgang. Men ziet het, hoe
hier de oordeelkundige indeeling van
't gebouw is te bewonderen.
De schoollokalen
zelf voldoen aan strenge hygiënische
eischen. De afmetingen zijn 7,20 V
7)20 X M. gemiddeld, terwiji
voor elk lokaal op 48 kinderen gere
kend wordt. In 't geheel zullen dus
op deze school hoogstens 336 kinderen
in 7 lokalen geplaatst kunnen worden.
In deze lokalen bevinden zich de be
kende en aan'bevolene Rettichbanken
van Amerik. greenenhout.
De lokalen zijn net, doch eenvou
dig uitgevoerd. De plafonds zijn gestu-
cadoord, de wanden zijn met Portland
cement bestreken en de betimmering
is ook eenvoudig. We troffen er de
voor de hygiëne zoo aanbevelens
waardige Rappelschoorsteenen aan,
die rook en bedorven lucht zoo goed
en snel verdrijven. De verwarming
geschiedt met gewone kachels.
De speelplaats
een flinke breede vlakte van 17 M.
en een gem. lengte van 25 M. zal zoo
wel voor de Schooi als voor 't Patro-
naatsgeb. dienen. Ook hier zijn eenige
gemakken aangebracht.
Ziehier een eenvoudige beschrijving
der nieuwe Canisiusschool, die aan
strenge eischen zal kunnen voldoen.
utnp-^e' me^ zeer vee' suc
ces het Bijz. onderwijs erin zal kun
nen gegeven worden en wanneer we
weten, dat het onderwijs geleid zal
worden door het bekwame School
hoofd, den heer D. Janee, dan kun
nen van deze schooi de schoonste
vrucoten verwacht worden.
Het Patronaatsgebouw
Op de Canisiusschool, 't' gebouw voor
studie en inspanning, voigt 't Patro
naatsgebouw. een huis voor vermaas
en ontspanning.
Is het toeval of opzet, dat deze
beide gebouwen zoo naast elkaar lig
gen, die beide getuigen van de goede
zorgen, die men voor onze Roomsche
jeugd aan den dag legt?
Slechts door de gemeenschappelijke
speelplaats zijn beide gescheiden.
De eigenlijke toegang tot 't Patro
naatsgebouw is aan de Koningstein-
straat, terwijl ook een uitgang is in
een straatje, dat onmiddellijk naar de
Kampersingei voert.
De voorgevel maakt hier weer een
rustigen, aangenamen indruk,
In de hoofdgang liggen op den
vloer weer de frissche Pichategels. Aan
het einde van deze gang bevindt zich
een deur, die toegang geeft tot de
speelplaats.
Rechts komen we door e>n dubbele
deur in de ruime, luchtige zaal, be
stemd voor vrije- en ordeoefeningen.
Dit lokaal is 17X8 M, in het plafond
liggen moer- en kinderbalken. Langs de
wanden een rondgaande, nette, houten
lambrizeering, in de paneelen bewerkt.
In een der hoeken een bergkast en
daarnaast de gemakken met een zeer
hygiënische inrichting. Ze zijn van
hardsteen en de urinoirs voorzien van
tegel bekleeding met waterleiding. De
ramen zijn van boven gevat in
geel kathedraal glas,dat een getemperd,
rustig licht naar binnen doorlaat.
Een drietal openslaande deuren aan
de linkerzijde geven toegang tot de
speelplaats en een deur in de achter
zijde vormt den uitgang naar de Kam
persingel.
Gaan wij nu eens naar
de tweede verdieping
langs de {in de vestibule uitkomende
trap van Amerik. green, die er zoo
heerlijk uitziet met haar gestoken
hoofd- en tussehenbalusters.
Boven treffen we dadelijk links de
bestuurskamer aan, een gezellig zaaltje
met typisch Oud-Hollandsch schoor-
steenje met tegelbekleeding.
En dan rechts het
neusje van den zalm,
de keurige Patronaatszaal, waarin
we door een dubbele deur toegang
krijgen.
Wat een pracht van een zaal!
Geheel in Hollandsch karak
ter met gewelfde sierlijke kap in blank
Amerikaansch green.
Tusschen de spanten verhoogen de
sierspanten het aanzien van het ge
heel niet weinig.
Voeg daar nu nog bij, dat de heer
Fr. Loots deze kap op artistieke, vroo-
lij ke,volle wijze heeft gepolychromeerd,
dan kan men zoo ongeveer een indruk
krijgen van deze deftige zaal.
Ook hier prijken een tweetal Hol-
landsche schoorsteentjes met tegel,
versiering. De lambrizeering draagt
een groene tint met geel afgezet.
En in de volle ruimte hangt weer dat
getemperde, rustige, geelachtige licht
door de ruitjes der ramen daarin ge
worpen.
Als men toch dit alles in oogen-
schouw heeft genomen en men heeft
gezien wat hier verrezen en gewrocht
is in 't belang onzer Ivath. Jeugd,
dan wordt ten volle bewezen wat wij
in den aanvang van ons artikel schre
ven, dat er in dezen tijd toch zoo
ontzaglijk veel gedaan wordt om het
jeugdige kindergemoed te bewaren
tegen de vele gevaren, waaraan het
in deze dagen is blootgesteld.
We kunnen niet nalaten hier een
woord van hulde te brengen aan de
bekwame bouwmeesters, die dit dub
bel gebouw hebben tot stand gebracht.
We noemen den architect Robbers
met zijn opzichter Evers, den aanne
mer v. Slingerland met de breede
schare van vak- en werklieden. Weer
is bewezen, dat men om goed werkte
hebben niet buiten Haarlem behoeft
te gaan zoeken.
Ten slotte de bede, dat God's over
vloedige zegen moge rust6n op de St.
Canisiusschool en 't Patronaatsgebouw
en dat onze jeugd in beide een schutse
moge vinden tegen 't zeden- en gods
dienst bederf van onzen tijd.
De Parochie van O. L. Vrouw met
hare wakkere ]>riesterenschaar proficiat
met zulk een monument van Roomsche
zorg en Roomsche liefde.
pech hadden, dat v.e ra afloop der
vergadering in hun hemd stonden. De
Christelijke en Katholieke vakarbei
ders hebben zich door het zoet gefluit
niet in het roode kooitje laten vangen.
Ze stroomden in lange rijen de zaal
weder uit, elkaar vertellende, dat ze
hem in de gaten hadden, den man,
die zoo'n haast had om weer naar
Haarlem te komen.
Kamers van Arbeid.
In het Maandschrift van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek van
31 October komen de volgende inlich
tingen voor, verzameld door de Kamers
van Arbeid voor de bloembollenteelt.
HAARLEM. Wegens het verzenden
van bloembollen heerscht gedurende
de maand September groote drukte,
Bovendien vangt men in deze maand
reeds aaD met het poten van andere
soorten. Van werkeloosheid was dan
ook geen sprake.
De verstandhouding tusschen werk
gevers en arbeiders bleef goed.
BEVERWIJK. In bet ressort dezer
Kamer bestond in September even
wicht tusschen vraag en aanbod van
werkkrachten, ofschoon in deze maand
de planttijd aanvangt.
De verstandhouding tusschen werk
gevers en arbeiders bleef goed.
HILLEGOM. Hoewel September in
het bollenbedrijf tot de drukke maan
den behoort, omdat de handel in droge
bollen dan nog in vollen gang is, ter
wijl bovendien het spitten en planten
vele handen eischen, was thans in
deze maand toch gemiddeld 4 pCt.
van de arbeiders werkloos.
De algemeene toestand in het bedrijf
was goed.
SASSENHEIM. De algemeene toe
stand van het bedrijf gaf der Kamer
geen aanleiding tot opmerkingen. De
stand der arbeidsmarkt was normaal.
De verstandhouding tusschen werk-
geveis en arbeiders liet niets te wen
schen over.
Het rapport der deskundigen
over het beheer onzer
plantsoenen.
Posterijen. Met ingang van 1
December a. s. wordt alhier een vijfde
bestelling ingevoerd en wel des avonds
te 7 uur spoorlij d.
HetWitteKruis.. Maandagavond
a. s. zal de afdeeling Zandvoort der
Noord-Hollandsche Vereeniging „Het
Witte Kruis" in Hotel Driehuizen eene
vergadering houden. De agenda luidt
Verslag afgevaardigde, Algemeene ver
gadering der Vereeniging-Bespreking
Ziekenhuis.
Het herhaling s onderw ijs cur
sus 1908/9 is aangevangen met 28
leerlingen n.l, 11 jongens en 17 meisjes.
Burg, Stand. BevallenW. Koper-
Van den Bosch d. E. Visser-Zwem
mer d.
HEEMSKERK
Jubileum. Dezer dagen vierde de
heer A. Hennemau onder vele blijken
van belangstelling zijn vijf en-twintig
jarig jubileum als koster der R. K.
kerk.
Burg. stand. Getrouwd: H. Voor-
meer en Grietje van Weenen.
HILLEGOM.
Een mislukte aanval.
Men schrijft ons uit Hillegom:
Donderdagavond hebben de sociaal
democraten weer eens geprobeerd ar
beiders te vangen. Het bestuur van
den A lgemeeneu Bloemisten bond te
Haarlem, kwam met den heer L. J. C.
Poppe, ambtenaar bij de belastingen
ais spreker naar hier om in café „Flora"
eens te vertellen waarom de arbeiders
zich in neutrale vakorganisaties moes
ten vereenigen. Om half acht uitge
schreven werd de vergadering drié
kwartier te laat geopend. Eu toen
een paar Katholieken de gelegenheid
kregen om den sociaabdemocratiechen
heeren hun neutrale(leessocialistische)
ideëen eens voor houden, kregen ze een
kwartier tedeelen, wantde spreker
moest om kwart voor tienen ai weer
weg. En met, letters als koeien stond
er op de insinueerende biljetten dat
debat gewenscht was. De debaters
hadden succes, zij zetten uiteen dat
alleen politievrees voor onteigening
van den eigendom de neutrale heeren
tegenhoudt en dat de klassenstrijd
middei en deel te gelijk is, der neu
trale vak vereeniging, wat spreker
ging.... erkennen, 't Was zoo duide
lijk, dat de sociaal-democraten leelijk
In een der aindere bladen van he
den wordt nog een en ander gezegd
over het veelbesproken R,aipport der
drie door de gemeente benoemde
deskundigen, de heeren J. P. van
Lomkliuijzen, J. J. Denier van der
Gon en G. Ij. Sprengers, de beide eer
sten resp. te Utrecht, de laatste te
Tilburg.
Dit belangrijk, doch hoogst uitvoe
rig Rapport in zijn geheel op te ne
men is ons onmogelijkhet belang
rijkste moge hie,r echter volgen.
Het Rapport is ontdaan van in
leiding, mededeelingen omtrent, de
bezoeken (die zelfstandig zijn ge
schied zooa.ls de rapporteurs mel
den) in drie deele'n verdeeld, be
handelend I De Hout-, II. De Bol
werken, III. de overige beplantingen
en plantsoenen.
Het volgende is er aan ontleend:
I. DE HOUT.
In de „algemeene opmerkingen"
over het beheer van den Hout, ves
tigt de Commissie er den nadruk op
„dart de aan dit beheer verhanden
werkzaamheden tweeledig zijn, en
wel
1. van zuiver boschbouwkundigen
aard, en
2. van aesihetischen aard.
De keuze der te vellen hoornen en
;vam het nieuwe heplalntingsniateri-
aal onder de verschillende omstan
digheden, de bewerking en de verbe
tering van den bodena, de wijze van
planten en dunnen, zijn vraagstuk
ken, die tot de boschbouwwe-
tenachappen behooren.
Het richten van wegein, het samen
voegen en omlijnen der boom- en
struikgroepen tot mooie bosehpa.r-
tije:n, de keuze van het onderhoud
en do boschflora, voor zoover- deze.
dient tot verfraaiing, liet bepalen
van open plaatsen en doorzichten, is
het werk va;n den kunstenaar.
Het i,s echter niet de t uiri-kunst,
doch wel de boschschoonhcidsleer,
die hier mag .meespreken en bijge
volg mag er dan ook niets onderno
men worden, dat in strijd is met de
boschbouw wetenschap.
De werkzaamheden, welke op het
gebied van de bosch cultuur te ver
richten zijn en die, welke de bosch
schoonhcidsleer voorschrijft, moeten
hier dus hand aan hand gaan."
„Uitvoerig bespreekt dan de Com
missie a,. de toes t an d en be-
handeling va;n den Hout uit
een oogpunt va.in boschcul
tuur, waarbij van het beheer desj
heeren Springer wordt gezegd: j
„zeer terecht tracht hij vlam den
Hout een bosch te maken, waarin
verschillende houtsoorten in aller
lei leeftijden met elkander afwisse- w
len, daar dit hier in alle oprichten hachelijkheid,
plaats
In
het meest op zijn
zoodanig bosch nu worden geregeld
de oude, i,n verval gerakende of hin
derlijke boom-en verwijderd en de
daardoor gevormde open plekken
groepsgewijze aangevuld met passen
de houtsoorten, welke dan wederom
moeten opgroeien tot opgaand hout
of moeten dienen Voor dekking.
De hier in 't kort geschilderde toe
stand is in dein Hout nog wel niet be
reikt, maar toch wordt sedert de
laatste reorganisatie in die richting
gewerkt. Te voren was dit niet het
geval."
Voorts wordt gesproken over b.
grondvoiorbereiding, c. onderplan
ting, d. keuze van houtsoorten, e.
uitbreiding der onderplantingen, f.
hervorming van het hakhout, g.
snoeien en verwijderen van dood
hout, h. gesteldheid van het ge
bruikte plantsoen, en kweekerij, i
de toestand en behandeling van den
Hout uit oogpunt van boschschoon
heid, j. gewenschte toestand, k. we
gen eU voetpaden, 1. grenslijnen der
beplanting, m. keuze van onderhoud
en boschflora, n. mos, o. open plaat
sen.
Uit sommige dezer onderdeden
volge hier een korte aanhaling.
„De enkele in dein Hout voorko
mende vakken hakhout bestaan voor
een deel voornamelijk uit eik, voor
een ander deel, vooral aaln de Oost
zijde, waar de grond lager gelegen
en meer veenachtig is, uit els, berk,
eik enz.
Terecht worden deze hakhoutbos-
schen omgezet in opgaand hout. Niet
alleen zal hierdoor de. Hout- schoo
ner worden, maar ook het overige
gedeelte van het. bosch zal er door
winnen, aangezien sommige hak
hout-vakken ongewenschte onderbre
kingen zijn van het opgaande bosch,
waardoor zon en wind weer meer
aangrijpingspunten vinden en dus
meer schade kunnen aanrichten.''
„Een aak. waarop voorts nog de
aandacht gevestigd moet worden, is
het snoeien en verwijderen van dooi
hout. Gesnoeid behoeft er niet veel
te worden in den Hout, daar het
slechts voor enkele, vooral meer
vrijstaande hoornen noodig is, dat
zij eenigszins geleid worden. De in
den Hout gevolgde methode van
snoeien heeft naast de zeer goede
eigenschap dat bijna geen stamwon-
den worden gemaakt, toch dit ver
keerde, dat de boomen te veel hun
natuurlijken vorm verliezen. Dit
blijkt o. a, bij de jonge eiken en
beuken aan de oostzijde van den
Hout- Er is bij deze boomen te
weinig gewerkt op het verkrijgen
van een pyramidalen kroon. De tak
ken werden te laing gelaten en te veel
ontdaan valn zijtakken."
„Veel Van het gebruikte plantsoen
draagt te veel het kenmerk van
handelskweekerijplantsoem. Niet dat
de kwaliteit slecht of voor liet doel
geheel ongeschikt is, maar toch zou
van sommige soorten een andere
vorm meer aanbeveling verdienen.
Zoolang het plantsoen echter moet
worden aangekocht, z?l het moeilijk
rijn de beschikking te verkrijgen
over heesters, die de gewenschte ei
genschappen bezitten.
Nu is de Gemeente wel in het be
zit van een kweekerij bij het Ar
menhuis, maar de oppervlakte daar
van is veel te klein om daaruit in
de behoefte te voorzien. Er is in
die kweekerij gewoekerd met de
ruimte en toeh komen er o. a. nog
geen eiken en beuken in voor.
Het is dan ook dringend noodza
kelijk over te gaan tot den aanleg
eener gr patere kweekerij. waarvoor
het terrein bij de Begraafplaats, na
afratsering. grondbewerking, enz.,
goed geschikt is."
Vat betreft de gewone, door vè
len geuite klacht: vroeger was de
Hout „een oerwoud", nu is het een
park, zegt de Commissie:
„Lag het (vroeger) in de bedoe
ling den Hout- dienst te laten doen
als een imitatie verwilderd of na
tuurbosch of zelfs een oerwoud, dan
wil liet de Commissie voorkomen,
dat jdeze vorm hier toch in het ge
heel niet op zijn plaats is. Zoo iets
zou alleen mogen eln kunnen be
staan op zeer grooten afstand van
een stad en de tegenwoordige Hout
heeft- trouwens nooit die bestemming
gehad. De inwoners va;n Haarlem
zouden ook geen genoegen nemen
met woudpaden, omgevallen en af
gebroken stammen en takken in hun
wandelplaats. De Hout worde dus
niet aan zichzelf overgelaten, men
late hem geen natuur-wildernis na
bootsen Hij was en moet ook blij
ven een rij- en wandelbosch."
En ouder het hoofdstuk ..ge
wenschte toestand" wordt gezegd,
nadat is opgesomd dat de Commis
sie onder dien gewenschten toestand
verstaat
„Erkend moet worden, dat aan al
deze eischen voldaan is en op zeer
vele plaatsen inderdaad uitnemend
geslaagde beelden rijn ontdaan.
II. DE BOLWERKEN.
Hierover zegt de Commissie o.m.
„De Commissie is dan ook van oor
deel. dat de hervorming der beplan
ting op de Bolwerken geheel juist
wordt opgevat en deze op den duur
heel wat fraaier zal worden dan
thans het geval is."
III. OVER TOE BE PL A NT 1 NO EN.
Ook wat deze betreft luidt het
oordeel der Commissie gunstig; al-'
leen omtrent het snoeien, o.m. ook
van (io boomen op den Zijl weg,
maakt de Commissie eenige opmer
kingen, die neerkomen op de wen-
liever de boomen wat
2. Van de onderplantingen in den.
Hout wordt de bodem terecht diep
en vol bewerkt. Teruggave van mi
nerale voedingsstof fejn. door het hout
aan het bosch onttrokken, is ge
wenscht om het bosch zoo goed mo
gelijk in stand te houden.
3. Bij de keuze der aan te planten
houtsoorten wordt terecht gelet op
een goede combinatie van onderhout
en opgaand hout. Vooral worde er
voor gezorgd de heesters voor dit
laatste in voldoend aantal, tijdig en
op jeugdigen leeftijd aan te planten.
4. De Westzijde van den Hout
moet zoodra mogelijk dichter worden
geplant dan thans het geval is.
5. Op lichte plekken moeten de ge
plante groepen zooveel mogelijk een
gesloten geheel vormen en op zul
ke plaatsen geen breede grasranden
langs de paden worden gehouden.
6. Het hakhout moet worden her
vormd in opgaand hout door aanvul
ling en uitdunning van het be
staande.
7. Het snoeien zou in enkele on
derdeden eenigszins anders moeten
worden uitgevoerd. Dood hout en
takstompen moeten zooveel mogelijk
verwijderd worden.
8. Het is dringend noodig een flin
ke eigen kweekerij aan te leggen.
9. Uit een aesthetisch oogpunt is
op enkele plaatsen een kleine wijzi
ging in de grenslijnen der beplanting
gewenscht.
10. Het aanwezige mos moet be
streden worden.
11. Enkele goed begrensde open
plaatsen kunnen in den Hout behou
den blijven.
12. De wijze van hervorming der
beplanting op de Bolwerken heeft
geheel de instemming der Commis
sie.
13. De overige beplantingen en.
plantsoenen worden in 't algemeen,
goed behandeld.
14. Voor zoover daarover thans
nog te oordeelen 'valt, meent de Com
missie omtrent- het snoeien van boo
men op den Zijlweg van gevoelen te
moeten verschillen met het beheer
der plantsoenen.
15. De op- en aanmerkingen, be
trekking hebbende op den Hout, wor
den voor een groot deel veroorzaakt
door den onvoltooiden toestand,
waarin de herstelling van wat vroe
ger verwaarloosd was, nog verkeert.
16. Het is de Commissie bij een
uitgebreid grondig onderzoek geble
ken, dat de richting, waarin de Ar
chitect voor den Hout en de plant
soenen de reorganisatie leidt, haar
goedkeuring kan wegdragen. Zij
ilurft, dan ook met vertrouwen het
Gemeentebestuur van Haarlem aaj
te bevelen hem op den ingeslagen
weg te doen voortgaan."
INGEZONDEN.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet aansprakelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of
niet geplaatst, wordt de copy den inzen
der niet teruggegeven.
eenweg te nemen en op groot er afstan
den te plaatsen van elkaar, dan ze
zóó kort af te snoeien, wat ge
wenscht werd omdat ze te veel licht
wegnamen voor de huizen.
Ten slotte komt de Commissie tot-
de volgende Conclusies cn
resumé.
„1. In het algemeen geeft de toe
stand volstrekt geen reden tot kla
gen, doch kan deze veeleer goed ge
noemd worden.
Mijnheer de Redacteur,
Laat ik eerst even uw aanteekenin-
gen behandelen.
Ik heb geinformeerd bij 3 heeren
die mij gehoord hebben en allen wa
ren het erover eens, dat ik werkelijk
het woord „pLzierig" gebruikt heb.
Voor deze valsche betichting dus
mijn excuus, l) Het spijt mij zeer, dat
mij deze uitdrukking is ontvallen. Bij
een beetjegoeden wil hadt Uechter mijn
bedoeling wel kunnen begrijpen uit het
geen verder gesproken is en het komt
mij voor, dat U met een zeker welbeha
gen 2) hebt gebruik gemaakt van een
ongelukkige uitdrukking, een on-
geoefenden debatter toch wel te ver
geven. Maar zooals gezegd, ik erken,
dat ik de fout gemaakt heb. Ik houd
echter zeer beslist staande, dat ik wel
heb gespreken van energiedoodend
wat niet in uw verslag voorkomt, maar
niet van doodend voor de bestaande
zaken wat er wel in staat, 't Spijt me
werkelijk voor U; vooral nu U meent
zoo'n toon tegen mij te moeten aan
slaan. Ook mijn bovengenoemde
getuigen zijn het hierover alle drie
volkomen eens.
V oor L' w goeden raad ben ik U
uitermate dankbaar. Ik mag zooiets
we! 't Is mooi en niet duur. Ook
Uwe waardeering van hetgeen ik heb
gezegd „ongenietbaar" is kostelijk.4)
U behoeft niet te zeggen wat nu wel
ongenietbaar isl Heeiemaal niet noo
dig. U zegt het maar. U bent toch de
redacteuri Als ik iets dergelijks zou
durven schrijven zoudt U volkomen
in Uw recht zijn wanneer U in de
courant plaatste onder correspondentie:
„A. P. Stukje niet geschikt voor op
name te persoonlijk" Maar nu is
dat een ander geval
Ik heb nu zooveel van U geleerd,
wilt U nu ook van mij iets ieeren?
Bemoei U dan Diet mei zaken die U
I niet raken.
j Het bestuur der vergadering mits-
igaders de geestelijke adviseur en al
de leden die het met den Eerw. spre
ker volkomen eens waiea zijuheusch
mans genoeg. 6) En nu hoop ik dat
hiermede het persoonlijk element voor
goed uitgeschakeld ia. Ik zal er althans
goen notitie meer van nemen. Ik
wensch de zaak te behandelen en
meer niets.
Is het waar dat er ontstemming be
staat tegenover den R. K. Volksbond?
YV'el neen.ik geloot er niets van. Voor
mij zelfhoera I voor den Volksbond;
dat hij groeie en bloeie! Maar de
de cöop. bakkerij dan Dat is wat
anders. Om de zaken zuiver te kun
nen beoordeeien moeten wij voora
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ™LE.?f *LiD
ZANDVOOBT.
is.