DAGBLAD voor MOO Ft O- ©n 7UID-H0LLAND.
S 4||G— Hl Sri- 11 lil r5? ll
KWARTJES ADVERTENTIÊN
Haagsche Brieven.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
KinderhuiwMt 29«$S-33f Hans*iem
Slechts ttuee letters.
J
MAANDAG 14 DECEMBER 1908.
33ste Jaargang No. 6766
I 3,60
Bureaux van Redactie en Administratie:
IntercommunaaS Teiefoonttsimmsr I4SS6»
Alle betalende abonnés op dit blad, die in het bezit eener verzekeringspolis zijn, zijn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor
De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Ocean", Bijkantoor voor Haarlem, Nieuwe Gracht 11.
&*a —3
He Administratie der
Nieuwe Haarl. Courant,
beueelt zich aan uoor de
plaatsing uan dienstaan
biedingen, aanuragen om
dienstpersoneeladuer-
tentiën, uan huur en uer-
huur enz. in de rubriek
Éénmaal uoor 25 Cent,
driemaal uoor 50 cents, a
contant. Hoogstens 6 regels
Men wordt uerzocht uit
drukkelijk op te geuen:
- Kiuartjes-ftduertentie. -
XXXV,
Bij de vele echoone Hollandsche
Woorden, welke het „parlementair*
spraakgebruik kent, is nog een
hieuw gekomencon tingenteering
0, zeker iets van de Militiewet,
denkt de onervaren lezer. Neen, 't
beeft daar niets mede uitstaande
Met dat pracktwoord wordt aange
duid de verdeeling der Begrootingen
over den tot Kerstmis beschikbaren
tijd, bij welke verdeeliDg er naar
gestreefd is, ieder hoofdstuk zooveel
Uren toe te kennen als gemiddeld
de laatste jaren vereischten. Nu, zoo
iets kan meevallen en het kan
tegenvallen. Daar hebt ge 't Hoofd
stuk Financiën. De voorz. wilde daar
twee avondzittingen aan besteden
doth hij had aan één genoeg, zij 't
dan ook een langevan acht uur
tot half éeuAndere hoofdstukken
Vallen echter wel eens bar tegen
en in 't algemeen is men bij de
contingenteei ing te* achter, zoo
dat. de begrootingen toch op
tijd klaar komen.
Wees daar gerust op Verleden
jaar liep 't ook voortdurend spaak
met die contingentverdeeling, maar
men maakte een nieuwe en zoo kon
de Eerste Kamer na Kerstmis toch
hot volledige pak begrootingspapie-
ren in ontvangst nemen. Daar stuurt
men ook nu heen. Zoo geeft de
voorzitter nooit kamp als een dag-
zittiDg niet minstens 6 uren geduurd
heeft daar kan je zoo wat in
afpraten terwijl dingen, die lang
dreigen op te houden, voorloopig
worden uitgesteld. Zoo verging het
met het debat ever de vereenvou
digde spellingdito met 't geld voor
een uitbreiding der predikantsplaat
sen te Rotterdam, waarover mr.
Troelstra eens principieel wil uit
pakken.
Zoo krijgen we dus al weer achter
stand, terwijl er nog zoovéél af te
handelen valt. En wat achterstand
al in de wereld kan brengen toonde
de Eerste Kamer met de verwerping
van 't middelste der achterstands-
ontwerpen, wat ten gevolge heeft,
dat de hervorming der rechtelijke
macht vooreerst nog niet kan worden
ter hand genomen. Eerst moet nog
weer een zoogenaamde „novelle"
de Tweede Kamer passeeren, welke
den leeftijd, waarop rechters en
raadsheeren vervroegd peneioen
kunnen krijgen en wel hun
volledig tractement van 65 op 70
jaar brengt. Zoo is de wensch der
Eerste Kamer, waarin vele leden zit
ten, die naar de 65jaarloope* of er
al over zijn en er niets geen zin in
hadden, zichzelf tot minderwaardige
werkkrachten te promoveeren! Tegen
70 jaar kan echter m.i. niemand
gekant zijn. Moeten niet alle pro
fessoren op hun 70ste jaar met
doceeren uitscheiden, al zijn zij soms
nog zoo friech als een hoentje? Dat
mag du» zonder aan het respect te
kort te doen, ook wel voor rechters
gelden.
De rechterlijke macht is by de
begrooting van justitie geducht over
de tong gegaan en wel naar aan
leiding der Papendreehtsehe politie-
toestanden, waarnaar nog eens een
nader onderzoek zal ingesteld wor
den. 't Scheen eerst of de onafhan
kelijkheid der rechterlijke macht
daarbij schade zou lijden, maar de
rechterzijde wist dat, onder aan
voering der heeren Lohman, Regout,
en Schokking, te voorkomen. Wat
maar heel gelukkig is, want als de
vonnissen en arresten geveld gingen
worden onder opzien naar een
politieke macht, zou het er met het
recht zonderling gaan uitzien!
Heel veel bijzonders hebben de
begrootingsdiseussiën tot dusverre
nog niet opgeleverd, 't Kan ook
kwalijk andersde regeering is pas
aan 'troer, houdt dit «tevig vast
en vermijdt twistvragen. O, wat had
de linkerzijde van minister Heems
kerk gaarne een woord opgevangen
dat heen wees naar een nieuwe
schoolstrijd! Maar 't zat haar niet
glad. 't Ging Z.Exc. allemaal over
't hoofd heen, zoo zeide hij. Of er
een schoolstrijd al dan niet zou
komen, hing niet van hem af, en
men had links nog al zoo gehoopt,
dat men wel een oogje zou vinden,
waaraan tegen 1909 dat school-
haakje ware op te hangen. Men
heeft er nu voorloopig nog niets
anders dan Kuyper met do antithese.
Wat zullen de linker propagandisten
dat weer geducht uitspelen
bij gebrek aan wat beters.
Nu, wy staan ze op dat gebied
en hebben bovendien niet zoo'n ver
leden van impotentie te boeken als
het liberalendom juist den laatsten
tijd!
DE BALKAN,
Verbetering van de verhoudingen.—
Oostenrijk draait bi» tegenover
Turkijö.
De D os ten rij ks ch -Hongaapsche re
geering' heeft maatregelen genomen
van verzoening,
In een communiqué zegt zij, dat
het boycot de groote hinderpaal is
voor de onderhapdelip gen
De regeering zal niets onbeproefd
la,ten om deze beweging tot staan
te brengen. Het boycot heeft tun
gevolge gehad, dat de door Oosten
rijk met de Porte aangebonden on
derhandelingen om tot overeenstem
ming te komen ten aanzien van Bos
nië en Herzegowina, op betreurens
waardige wijze onderbroken zijn. In
haar optreden bij de Porte heeft de
Oostenrijksch-Hongaarsche regee
ring altijd het standpunt ingenomen,
dat zij het recht heeft van Turkije
te eiscben een behandeling overeen-
stig de artikelen van het h andels-
verdrag en dat haar schepen bij hun
handelingen beschermd moeten wor
den.
De Turksche regeering heeft nu
echter ambtelijk medegedeeld, dat
den douane-agenten de noocLige beve
len zijn verstrekt en dat de Porte
alle mogelijke middelen zou aanwen
den om het boycot te verhinderen.
De Oostemrij ksch-Hongaarsche re
geering nam nota van deze mededee-
lingen en bracht onder de aandacht
van de Turksche regeering, dat in
dien zij niet in staat was haar plich
ten' te vervullen, zij verantwoorde
lijk zou zijn voor de schade, die daax-
yjan het gevolg is.
,Van meaning echter zijnde, dat ten
gevolge van deze verklaring der
Turksche regeering en het antwoord
van Oostenrijk-Hongarije er geen
grondbeginselen rakende verschillen
meer bestaan, verklaarde de Oosten
rijksch-Hongaarsche regeering zich
bereid om door het hervatten der af
gebroken onderhandelingen, een be
wijs te geven van haar verzoemings-
gezinden geest.
De O ostenrij ksch-Hon gaarsche ge
zant te Konstantinopel heeft de noo-
dige bevelen ontvangen in dezen
geest.
De onderhandelingen zijn dus her
nat!:
Oostenrijk en Rusland.
Ook tegenover Rusland is Oosten
rijk toeschietelijker geworden.
De Oostenrijksche gezant te St.
Petersburg heeft, naar Reuter seint,
gisteren het antwoord van Oosten
rijk op de nota van Rusland betref
fende de conferentie medegedeeld.
Oostenrijk, hoewel staande, op zijn
vroeger standpunt stemt er nu in
toe een conferentie bij te wonen, in
dien de ondertoekenaars der akte van
-Berlijn afzonderlijk met Oostenrijk
tot overeenstemming: komen over de
inlijving ven Bosnië en Herzego
wina- .Oostenrijk hoopt aldus een
beraadslaging over de inlijving te
voorkomen. Het wil niet weten van
het verleenen van vergoedingen aan
Servië en Montenegro.
Aan het ministerie van buiten-
landsche zaken weigerde men eenige
inlichtingen te verschaffen over de
Oostenrijksche nota. Men meent
evenwel te weten dat zij Oostenrijk's
laatste woord over de inlijving .van
Bosnië en Herzegowina inhoudt.
Ook van andere zijden worden de
berichten over verbetering van den
toestand bevestigd.;
Verspreide Berichten.
Audientiën.
De gewone audiëntie van den mi
nister van oorlog zal op Donderdag 17
December, niet plaats „hebben.
Min. Wentholt ontvangen.
De Koningin heeft Zaterdag, dus bij
de eerste gelegenheid die zich voordeed
na aanneming zijner marinebegrooting
door de Tweede Kamer, den vice-
admiraal Wentholt, minister van ma
rine, ten paleize in conferentie ont
vangen.
B. Dammers.
Men schrijft ons uit Amsterdam:
De ijverige algemeeme secretaris
van den Ned. R. K. Volksbond vierde
gisteren zijn 25-jarig jubileum als
employé, der Boek- en Kunstdrukke-
rij, v.h. Roeloffsen, Hübner en v.
Santen, te Amsterdam.
Tallooze blijken yan' belangstel
ling gewerden hem, zoowel van zijn
patroons, als van vrienden en beken
den. Een groote toevloed van geluk-
wenschen ontving de jubilaris, waar
onder Verscheidene van leden der
Tweede Kamer van de Staten-Ge-
neraak maar wel het meest werd hij
verrast, door dat een deputatie uit
het hoofdbestuur van den Ned. R.
K. Volksbond, bestaande uit de hee
ren LW. C. J. Passtoors en ,AV- A. J,
van de Kamp, die den jubilaris per
soonlijk kwam gelukwenschen na
mens den Bond.
De heer Passtoors deelde daarbij
mede, dat het H. M- de Koningin be
haagd had, aan den jubilaris de zil
veren eere-medaalle der ,Orde van
Onanje-Nassau te verleenen, welke
decoratie daarop, op verzoek van den
heer Passtoors, door den heer Van
de Kamp den jubilaris op de borst
werd gehecht.
De jubilaris dankte diep geroerd
allen voor de hartelijke bewijze»
yan belangstelling in zijn feest.
President Castro.
Geen journalisten.
Reuter seinde uit Parijs Zater
dagnacht
Gastro heeft zijn appartementen
niet verlaten. Alleen de leden der
Venezolaansche kolonie werden bij
hem toegelaten. Het besliste con
signe is gegeven te beletten, dat
journalisten tot hem doordringen -
geen van hen is dan ook ontvangen.
De president gebruikte zijn mid
dagmaal in zijn vertrekken,
^Waarschijnlijk zal Gastro morgen
Parijs verlaten en naar Keulen rei
zen,
Allerlei nieuws
De „Patrie'' zegt, dat Castro zou
beloofd hebben voldoening te geven
aan de Fransche kabelmaatschappij,
welke van Venezuela 15 millioep
francs eischt.
Een redacteur van hetzelfde blad
heeft hedenmorgen bij Castro zien
binnengaan dokter Borda en dokter
Hahn, consul-generaal van Venezue
la te Genua. Een consultatie van
doktoren had plaats. De „Patrie"
acht het mogelijk, dat Gastro zich
te Parijs zal la,ten opereerep-in het
hotel Orsay.
In het hotel wordt gezorgd voor
rust voor den president.
Zijn eetlust
Voor iemand, die geopereerd moet
worden, toont Gastro een buitenga-
wonen eetlust. Zijn noenmaal te Bor
deaux bestond uit de volgende ge
rechten: wildsoep, geroerde eiere*
met truffels^ tong op rolletjes, bief
stukjes met gebakken aardappelen,
chaudfrofd van snippen, eetbare pad
destoelen, citroenpudding en naga-
recht. Hij at rijkelijk en droeg zorg,
ze met een paar uitstekende Fran
sche wijnen te besproeien: zeven
hoofdgerechten met vier verschillen
de wijnen.;
Wat de Pers »tgt.
Reuter seinde Zaterdag uit Pa
rijs
„De Temps" zegt betreffende hat
yerblijf van Gastro in Frapkriji»
niet te willen gelooven dat Gout al
leen naar Bordeaux werd gezonde*
om Gastro te doen weten, dat hij zich
moest onthouden yan elke medede*-
l i.ng aan de pers. De zwakheid via*
Frankrijk tegenover Venezuela
dreigt legendarisch te worden, meent
het blad.
„De Temps" zegt verder: Op dit
oogenblik doen de Nederlanders, di*
over minder middelen beschikken
dan wij, zich eerbiedigen en gevte*
ons een bescheiden les in de hou
ding, die men bij dergelijke gelegen
heid behoort- aan te nemen. Ejenige*
hunner verbergen dan ook piet hp*
verrast zij zijn bij het zien, yap dj»
welwillende behandeling d-oor
Frankrijk toegekend aan een Gastro,
over wiea de Franscken zidh nog ern
stiger te beklagen hadden Rap d*
Nederlanders.
„De Temps" eindigt vierder mjet t*
verklaren: Het is onmogelijk oe*
slechtere oplossing uit te donken,
da» die .welke de overhand heeft
behouden. De diplomatieke betrek
kingen zijn evenals te voren verbro
ken, maar dat is tot ons nadeel, al
leen, Het was eenvoudig geweest
ons dien pijnlijken toestand te bespa-
Hens i -
Een interview.
De „Temps" had gelegenheid Gas
tro even vóór zijn vertrek te inter
viewen. De president verklaarde i*
de allereerste plaats aan zijn gezond
heid te denken en naar Berlijn t»
gaan om zich aan een medisch onder
zoek te onderwerpen.
r,Er bestaan geen redep," aldus de
president, „diplomatieke kwesties te
bespreken, wier behandeling aap de
gewone bemiddelaars moet worden
overgelaten.
Gastro ontkent, dat hij de Fran
sche regeering zijn plannen mede
deelde, of een basis formuleerde,
waarop de vriendschappelijke rela
ties tusschen beide landen opnieuw
zonden kunnen worden aangeknoopt.
In aptwoord op een hem gestelde
vraag, verklaarde Gastro, dat een
weder-aanknooping der diplomatieke
relaties uitsluitend afhangt van de
Fransche kabelkwestie. Het ijs jee*
onbetwistbaar feit, dat deze maat
schappij verkeerd deed, toen ae sa-
FEÜILLETON.
30)
Eindelijk verscheen juffrouw
Hopkinp weder en ik begon terstond
„Alles, wat u mij tot nog toe ge
zegd heeft, bewijst nog niets. Ik
moet weten, of mijnheer Haiyey ge
durende den: nacht in zijn kamer
„hal natuurlijk was hij," hernam
juffrouw Hopkins. „[Wat dien
nacht betreft, kan ik het iedereen
'bewijzen, die het weten wil. De ka
mer pan mijnheer Harvey ligt pre
cies boven de mijne. Tot twaalf uur
hoorde ik hem daarin op en af gaap,
Want natuurlijk kon ik daardoor niet
in slaap komen. Om twaalf uur bel
de hij. Ik ging naar boven en vroeg,
Wat hij verlangde. Hij klaagde, dat
hij razende kiespijn had, en verzocht
mij, zakjes met kamillen voor hem
Wiann ie maken, waarbij hij vroe
ger reeds veel haat gevonden had.
Een vol uur lang maakte ik vpor
hem omslagen. Daarna begaf ik mij
Weder te bed. Maar ik kon den ge-
heelen nacht geen oog dichtdoen,
Wapi i*ttenB hoorde ik hem bovtep
hiij* fcopfd beetf en wpex loopep en
dikwijls luide kreunen vap pijn.
Eerst tegen den morgen werd hij
bedaarder. ;Te zeven uur belde hij,
zooals gewoonlijk, om heet water.
Dat is alles." Ih groote spanning
had ik naar het verslag van juf
frouw Hopkins geluisterd. Bij het
einde daarvan was ook de dochter
weer binnengekomen, deze had ech
ter met geen enkel woord zich in het
gesprek gemengd alleen slechts
dikwijls, zooals ik waarnam, een
angstvollen blik op mij geworpep.
Ik bedankte juffrouw Hopkins
voor haar welwillende inlichtingen
en verontschuldigde mij haar te heb
ben gestoord.
Toen ik opstond, sprong jongejuf
frouw Emma; eveneens op.
„Blijf maar moeder,' 'zeide zij, „ik
zal mijnbeer wel uitlaten."
Buiten in de gang, greep ze mij bij
den arm en vroeg mij met nokkende
stem:
„Is hij beschuldigd? Verteert hij
in gevaar? Moeder zeide mij
Snikkend brak zij af, maar toen ze
mijn verwonderde blik bespeurde,
voegde zij er ophelderend bij
„Ik ben met hem verloofd. Moe
der weet er nog niets vanhij wilde
niet, dat ik het haar reeds mededeel
de. O God Üs hij inderdaad in ge
vaar
„Zoo'n schurk?" dacht ik, doch
luide antwoordde ik:
„Hfj verkeert in zeer groot gevaar
zeker; maar stól u gerust, me
juffrouw ÜVanneer hij onschuldig
is, zal zijn onschuld aap den dag
komen, en zoo piet...."
Ik hield op. Ik beklaagde het
arme kind uit den grond van mijn
hart. Bovendien Was ik bang, dat
juffrouw Hopkins ons hier kon ver
rassen, iets wat 'mij zeer onaange
naam zou zijn geweest. Ik snelde
daarom met haastigen groet de vesti
bule uit en liet jongejuffrouw. Hop
kins met haar verdriet alleen,
XXIV,
Terwijl ik langzaam door de straat
stapte, trad het tweevoudige resul
taat van mijn bezoek duidelijk voor
oogen. Ik had vernomen, ten eerste,
da,t, menschelijker wijze gesproken,
het ten eenejn ,male onmogelijk
scheen, da,t Arthur Harvey plichtig
was aan den moordteU tweede^ dat
hij in elk geval moreel tot die mis
daad in staat kon geacht worden.
Zijn zachtaardige, innemende manie
ren, zijn beminnenswaardigheid wa
ren slechts een masker, maar ik had
mij daardoor laten verblinden en
misleiden.
Deze ontdekking, of juister gezegd
deze versterking, van den argwaan,
welke in de laatste vier en twintig
uren bij mij was opgekomen, had
juist plalats op het oogenblik, dat
de werkelijke feiten1 hem van alle
schuld schenen vrij te pleiten.
Ik telde de voetstappen, benoo-
digd, om dien afstand af te leggen,
en berekende dien nauwkeurig- Het
ergste, wat ik gevreesd had, bleek
juist te zijn. Het huis van Arthur
Harvey was meer dan anderhalve
mijl verwijderd van de woning zijner
tante, en de weg van zij*1 huis naar
de kerk ongeveer nóg een halve mijl
(Een mijl is 20 minuten gaans)
ÖVanneer het waar was en ik
had geen reden, aan de waarheid
van juffrouw Hopkins verhaal te
twijfelen dat hij, na vap de avond
godsdienstoefening' thuis gekomen
te zijn, het huis niet meer had ver
laten, dan bleef mij slechts het
korte tijdsbestek van negen uur vijf-
en-veertig minuten tot tien uur der
tig minuten over, welk ik ia aan
merking kon nemen. Natuurlijk was
het onmogelijk, dat hij in dien tijd
twee en een halve mijl had kunnen
afleggen en alles uitvoeren, wat er
ten huize yan zijn tante was ge
schied.
Dus moest hij onschuldig wezen
Ik wist, dat hij zulks niet was Nog
één kans scheen mij over te blijven
Misschien was hij van uit de kerk
in een rijtuig heen en weerom gere
den. Maar dat was haast niet aan
te nemen, wapt dan hiadde hij
immers daardoor getuigen tegen
zich opgeroepen.
Ik won in de stad inlichtingen
daaromtrent. Zij brachten mij tot
de gevolgtrekking, welke ik trou
wens verwacht had, dat mijnheer
Harvey Zondag op dat late uur geen
rijtuig kon hebben gebruikt, zon
der dat ik zulks had moeten te weten
komen. Dat kon ik niet en ik was
derhalve overtuigd, dat het ook
niet gebeurd was.
Met die nasporingen was de na
middag gemoeid. Hoe minder door
zicht er in de zaak kwam, des te
vaster was ik besloten, Arthur Har
vey van de misdaad overtuigend te
beschuldigen. Hij en geeh ander had
den moord gepleegd, en hij zou mij
niet ontsnappen. Ik zocht de oude,
doove hospital nogmaals op, maar
vernam van haar geen nieuwe bijzon
derheden. Vermoeid, hongerig en
bitter teleurgesteld besloot ik, te
zeven uur naar Londen terug te kee-
ren.
Toen ik aan het station kwam,
riepen de courantenventers juist de
pas verschenen avondeditie uit. In
den beginne lette ik er weinig op,
maar eensklaps werd mijn aandacht
gescherpt.
„Arrestatie van den moordenaar!
Arrestatie van den moordenaar!"
klonk het gillend in mijn ooxen. Ter
stond kocht ik eeubxemplaarvap deU'
„Echo" en liet fluks het oog over
de kolommen gaan. Mijn voorgebod
had mij niet bedrogen, daar, stónd
het in groote letters:
„Arrestatie van den zwarte* kof
fer-moordenaar in Dyop. Paul
Harvey, die door de politie verdacht
wordt, juffrouw Raynell te hebbj©
vermoord, werd gisterenavond in
den sneltrein tusschen Parijs-Mnn-
seille gevangen genomen. De arre
statie had plaats aan het station te
Dyon."
v xxy,
Te Londen aangekomen, begaf ik
mij regelrecht naar huis en vopd Ar
thur Harvey in mijn woning op mq
wachten. Zonder een woord vian be
groeting of verklaring trad ik op
hem tóe en hield de courant hem
onder de oogen. Hij las het nieuws,
dat zij bracht en verschrikte daar
over niet weinig.
„ïWat nu te doen?" kreunde hij.
„Te doen," gaf ik niet zopder bit
terheid ten antwoord, „het gerecht
moet zijn loop hebben en de schul
dige moet hangen."
Arthur zei geen woord. Ik zafcj,
dat zulks hem onmogelijk was.
„Maar," vervolgde ik en keek hem
strak aan, „eerst moet bewezen wor
den, dat hij de schuldige is ep wie
de daad volvoerde.'
In het gezicht van Arthur begtp
het zenuwachtig te trekken.
ljLi u j H
(Werit vervolgd.)
HUE HURLEMSCHE COURUTf
ABONNEMEN TP R iJ S
Per 8 maanden r»or Haarlemf 1,35
Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kem der gemeente) 1.35
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post' l.W
Afzonderlijke nummers n»6,05
PRIJS DER ADVERTENTIÊN
Van 16 regelsft,66 (contant) f0,56
Elke regel meer*6,16
Greote letters naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedinren 25 cent per advertentie cnntant.
wijiTinger.
15
GVLDKN bij
verlias van
éen anderen
vinger.
Politicus.
Z. H. de Paus heeft de leden van
het diplomatieke korp» in de Trooaaaal
ontvangen. De Oostearijksch-Hongaarache
gezant las,namens allen een huldigings
adres voor. De H. Vader dankte voor de
gelakwexschen, met een korte toespraak.
Vreeselük ongeluk in Ame
rika. Op de landengte van Paaama, bij
Colon, heeft een vreeselijke ramp plaats
gebad. Een dynarniet-ontploffing heeft er
meer dan 100 personen gedood of gewond.
Velen werden onder de puinhoopen be
dolven.
i