DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
Ramp in Zuid-Italië;
Van alles wat!
BUITENLAND.
Telegrammen
BINNENLAND.
Sociale Berichten.
Uit den Omtrek.
Baandag a februari isos.
§&iisiieg»iiüiswesi 39-3S-33, Haarlem
De Oascfmld Zegeviert.
1
3 38te Jaargang No. 6810
Bureaux van Redactie en Administratie:
IniercommunaaS Telefoonnummer 1426.
Verspreide Berichten.
FEUILLETON.
MERE HURLEMSCHE COURMTT
ABONNEMENTSPRIJS!
Per 8 maanden voor Haarlemf 1,85
Voor de plaatsen, waar een agent ia gevestigd (kom der gemeente) 1.35
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post] 1.80
Afzonderlijke nummers 0,03
PRIJS DER ADVERTENTIÊN:
Van 16 regelsf0,60 (contant) f0,50
Elke regel meer„0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie contant.
Alle betalende abonnés op dit blad, die fn het bezit eener verzekeringspolis zijn, zijn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor:
GULDEN bij
levenslange onge
schiktheid tot
werken.
400
GULDEN bij
overlijden.
310
GULDEN bij
verlies van éen
hand of voet.
150
GULDEN bij
verlies van
éen oog.
100
GULDEN bij
verlies van
éen duim.
00
GULDEN bij
verlies van
één
wijsvinger.
15
GULDEN bij
verbes van
éen anderen
vinger.
De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Ocean", Bijkantoor voor Haarlem, Nieuwe Gracht 11.
Heden werd door ons nog ontvan
gen:
N. N. f5.-.
XXI.
De witte pest
't Lijkt me een heel leelijk woord,
'at ik hierboven schreef 1 't, Doet
Net prettig aan, zelfs niet beschaafd
klinkt het, te hooren van „de witte
Jest." En toch, waarde lezeressen
aa lezers, is het een juist een goed-
teekenend woord, geeft het wêer
^at men ermee zeggen wil.
Is er wel een grooter geesel dan
«e pest? In de litanie van alle
Heiligen staat ze onder de groote
tampen vóóraan: „de peste, fame
at bello", van pest, hongersnood en
•orlog, verlos ons Heer!
Nu weten wij, twintigst-eeuwers,
tel is waar uit ondervinding niet
ïooveebmeer van de pest, dien vree
slijken geesel Gods. Waarvoor God
sij gedankt 1 Maar de gedachte er
aan alsaaD iets uitermate vreeselijks,
«ie herinnering aan de pestepide-
ïuies van vroegere tijden, die heele
steden uitmoordden en heele landen
decimeerden, leven zóo sterk nog
hij ons voort!
Voor dien ontzettenden geesel
der pest, zooals ze voorkwam in
vroegere tijden, en nu nog van tijd
tot in het Oosten (heb ik niet ge
lezen, dat heel het corps medici in
Uritsch-Indië is gemobiliseerd we
gens het hier en daar voorkomen
van sporadische gevallen?), voor
die ernstige plaag heeft onze tijd
evenwel een aequivalent gekregen,
dat al even verschrikkelijk is in de
gevolgen.
Dat is de Tuberculose, de
pest van onze moderne tijden en
van onze beschaafde landen: de
„witte pest".
De tuberculose, die erger is dan
de pest ooit was, die vreeselijker is
ia hare gevolgen dan cholera- en
pokken-epidemies, die moordender
is dan een moderne oorlog met al
zijn verschrikkingen, die daarenbo
ven niet alleen het leven bedreigt
van het individu, maar knaagt aan
het familieleven, aan het huisgezin,
aan het bestaan zelfs der maat
schappij.
Nou ja, zegt iemand misschien,
ia het nu wel zóo erg?
Wilt u één cijfer?
In den FranSch-Duitschen dorlog
van 1870-71 vielen er aan Duitsche
zijde 41.000 dooden. Een en veertig
duizend in één jaar!.
Welnude sterfte door de tuber
culose in Duitschland bedraagt per
jaar driemaal 41,000 menschen
125,000 omtrent
Is dat niet moordend, kortweg
gezegd? En is het woord „witte
pest", al is 't dan niet zoo mooi,
soms minder juist?
Ik geloof het niet!
De tuberculose knaagt aan het
huisgezin, knaagt aan onze heele
maatschappij. De dames van Sint
Elisabeth, de heeren van SintVin-
centius, alle armenverzorgers, alle
doktoren en verplegers en liefdezus
ters en -broeders weten het uit hun
ondervinding: de vreeselijke tuber
culose, die „witte pest" van onzen
tyd, ontmoet men overal!
In den arbeidenden stand, die
juist het meest de gezondheid noo-
dig heeft, komt de tuberculose
helaas nog het meeste voor. Wie
zal ze tellen, de huishoudens, waar
vader voortdurend sukkelt, of moe
der steeds „pijn in den rug" heeft
en opgeeft, waar da zoons en
dochters vroeg sterven In de
volkswijken kan men ze huis aan huis
soms aanwijzen, en in de woningen
der rijken, waar de geneesheer mis
schien wat eerder komt, maar zoo
vaak óók onmachtig is, heerscht de
„witte pest" nog wel erger dan men
vermoeden zou
In den laatsten tijd is tegen dezen
grooten volkskanker, tegen deze
plaag der menschheid, véél gedaan.
Want Goddank erwtegen
tuberculose (waarvan de bekendste
vorm in den volksmond „de tering"
heet, maar die nog onder tal van
andere vormen voorkomt) inderdaad
iets te doen.
Hoe, daarover praat ik later
nog wel eens.
Maar over één ding dat noodig
is om de vreeselijke plaag van
onzen tijd met eenigen goeden uit
slag te kunnen bestrijden, moet ik
het nu toch hebbenEn dat is over
het medegevoel van allen, over de
christelijke naastenliefde in het
bijzonder, die bij de bestrijding der
tuberculose zoo oneindig veel kan
doen.
En de strijd tegen de tuberculose
is zoo gemakkelijkmen behoeft de
christelijke naastenliefde niet eens
te dwingen. Immersiedereen heeft
de tuberculose, die ontzettende ziekte,
in z'n nabijheid! En wanneer men
maar eens eventjes rondkijkt, dan
ziet men ze, met al haar moordende
gevolgenvlak in de buurt, in elke
straat haast, en in de volkswijken
zoo dikwijls soms helaas bij tien
tallen in éêne straat!
Alléénmen merkt zoo niet
met een schok, met een plotselingen
indruk, hare vreeselijkheidde
kennis van den moordenden invloed
der tuberculose is niet zoozeer een
ding van het gevoel, als wel een
diug van het verstand. Maar ge
bruikt me* dat eenmaal en deukt
men na, dan ziet men dat zelfs de
vreeselijke ramp in Zuid-Italië bij
het onheil, dat de tuberculose jaar
op jaar en voortdurend sticht, niet
halen kan in verschrikking
Me dunkthier is een veld waar
op speciaal onze katholieke liefda
digheid nog heel wat doen kan.
Want de bestrijding der tuberculose
en de kennis van den omvang der
levens verwoesting welke de „witte
pest" aanricht, is naar mijn beschei
den meening onder de Katholieken
van Haarlem (en omstreken) nog
lang niet daar, waar ze moet wezen
Jawel, ik hoor u zeggenwij
hebben tóch al zooveel te doen
met onze scholen en kerken en
speciaal Roomsehe liefdewerken
't Is waar, en ik spreek het allerminst
tegen. Maar de tuberculose is dan
toch maar eenmaal een van de
verschrikkelijkste plagen der heek'
maatschappij, en óók onder de
katholieken zoo goed als onder de
andersdenkenden wordt ze gevon
den enmoet ze bestreden
En hier ter stede wordt die be
strijding degelijk aangepakt door
een speciale vereeniging, die de
voorzorgsmaatregelen toepast, leert,
en doet onderhouden, zoo goed als
ze de genezing poogt te bewerk
stelligen, wat in niet geringe mate
door het bekende „Lighalfonds"
wordt gesteund.
Mag ik vandaag dan e6ns een
opwekkend woordje spreken tot de
lezers van onze Roomsche Krant,
om deze vereeniging en het Lighal
fonds voor zoover ze het nog niet
deden, te gedenken?
En wil ook onze Redactie daartoe
ni8t ietwat mij helpen
F.
(*j Men zie onder ons „Stadnieuws"
heden.
REDACTIE.
OOSTENRIJK.
De sluiting van het parlement.
Heel wijselijk heeft de Oostenrijk-
sche regeering het voorbeeldige par
lement, dat zooals we verleden week
al meldden, met harmonika'e, orgels
en groote trommen werkt, maar spoe
dig gesloten.
't Kabaal nam steeds toe, en de
regeering is in haar recht, als ze zegt
dat ze werkelijk genoodzaakt was een
einde aan den toestand te maken,
opdat het aanzien van het parlement
niet in binnen- zoowel als in buiten
land volkomen te loor zou gaan.
De maatregel der regeering is dan
ook niet gericht tégen de Kamer,
maar juist in haar eigen belang ge
nomen.
Na verloop van eenigen tijd zal de
regeering aan de Kamer gelegenheid
geven haar goeden wil om te arbeiden
te toonen en het zal dan staan aan
de partijen het bestaan van het par
lement te verzekeren door tot hun
plicht terug te keeren.
Aldus de regeerings ver klaring bij
de sluiting: de laatste zinsnede laat tus-
schen de regels door de bedreiging
doorschemeren, dat, als het over vier
weken nog niet gaat, de definitieve
parlementsontbinding voor de deur
staat.
TURKIJE.
Het begin van het volks-terrorisme
Er had te Konstantinopel gisteren
al een manifestatie plaats, om te pro
testveren tegen het wetsontwerp be
treffende de drukpers, aangezien het
in strijd is met de vrijheid van druk
pers-
De manifestanten trokken naar de
Kamer, waar Ahmed Riza verklaarde,
dat de Kamer nooit het ontwerp zal
goedkeuren
Gevaarlijke precedenten
AFRIKA.
In Abessynie.
Volgens telegrammen van Italiaan-
sche herkomst, vreest het gezantschap
van Italië bijïiden Negus,, van Abes-
synië, dat te Addis Abbela een revo
lutie zal uitbreken. De Italiaansche
gezant riep de br scheming der aan
wezige toepenmacht in.
Aan het Fransche ministerie van
Buitenlandsche Zaken werd tot nog
toe geen bevestiging dier berichten
ontvangen.
Deze a. s. revolutie staat waar
schijnlijk in verband met te verwach
ten regeeringsveranderingeo, welke
plaats zouden hebben, indien de negus
Menelik kwam te overlijden.
Men weet dat deze ernstig ziek is,
en zijn dood spoedig kan worden ver
wacht.
ZUID-AFRIKA.
Het as. vereenigd Zuid-Atrlka.
Het plan bestaat, wanneer door de
Zuid-Afrikaansche parlementen weer
wijzigingen in de ontworpen grondwet
voor het Vereenigde Zuid-Afrika
woeden voorgesteld, deze ter beslissing
naar de Conventie te verwijzen, die
in Mei opnieuw bijeen zal komen,
waarna de eerste ministers een afvaar
diging zullen kiezen, om het wetsont
werp naar Engeland te brengen.
Vele invloedrijke leden hopen, dat
de rijkswet nog dit jaar tot stand zal
komen, maar anderen, met name de
Natallers, vinden zulk een haast on-
noodig,
Jacob de Villiers, de Transvaalsche
minister van justitie, heeft in een rede
tot zijn kiezers gezegd, dat het werk
van de conventie enkel een proeve
wbs. Hij was overtuigd, dat in Zuid-
Afrika groote gebeurtenissen op til
waren, 's Lands moeilijkheden zijn
meerendeels een gevolg geweest van
zijue kunstmatige grenzen, maar de
fouten van het verleden zijn door de
aaneensluiting rijkelijk vergoed. Men
kon kon Diet dankbaar genoeg zijn
voor het verwonderlijke instinct van
de Engelsche regeering om binnen
vier jaar ca den oorlog een stelsel
van verantwoordelijke regeering te
verleenen. Hij hoopte, dat dit ver
trouwen niet beschaamd zou wqrden.
ROME, 7 Ffibr. Volgens de „Mes-
sagero" is de Kamer ontbonden om
debatten te voorkomen over de maat
regelen, genomen ter gelegenheid van
de aarbeving en over de verhouding
tusschen Italië en Oostenrijk, naar
aanleiding van de betreurenswaardige
kwestie van de Triëster universiteit.
Men meent, dat de nieuwe verkiezingen
zijn vastgesteld op 21 Maart of 18
April.
NEW-YORK, 7 Febr. Volgens een
telegram uit Tampa (Florida) is een
automobiel, waarin de ex-candidaat
voor het presidentschap, Bryan, gezeten
was, tegen de leuding van een brug
opgerend. Bryan werd er uit geslin
gerd tegen de leuning en bekwam een
ernstige beenbreuk.
Nog een overlevende te Mes
sina gered! Uit Messina wordt het vol
gende gemeld: Vrijdag liepen eenige
officieren in de Via Oardones. Plotseling
hoorden ze kreten, die onder den grond
vandaan kwamen. In allerijl werden sol
daten ontboden, die dadelijk de handen
aan 't werk sloegen. Er werd den geheelen
nacht doorgewerkt aan het opruimen van
het puin. Eindelijk slaagde men er in een
opening te maken, die groot genoeg was
om een mensch door te iaten Een paar
soldaten kropen door het gat en vonden
beneden in de ruïnes van een koekbak
kerswinkel een man, ternauwernood bij
kennis, maar overigens ongedeerd. Hij
had zich gedurende 37 dagen gevoed met
koekjes en likeur!
C-astro. Volgens de Lokal Anzeiger
blijft Castro tot het eind van Februari in
Berlijn en gaat daarna naar St Sebastian
of naar de Riviera.
Hofberichten.
De Koningin Moeder onving in
audiëntie mr. Teldera, nieuw benoemd
vice president van den HoogenRaad.
Prins Hendrik bracht Zatermor-
gen een bezoek bij den Minister van
Financien aan diens Departement.
Hit de Staats-Courant.
De gewone audiënties van den
Minister van justitie, van den Minister
van landhouw, nijverheid pd handel
en van den minister van oorlog, zullen
resp. Maandag, Woensdag en Donder
dag niet plaats hebben.
De audiëntie van den Minister van
waterstaat zal in plaats van aanstaan
den Woensdag 10 Februari, op Zater
dag 13 dezer plaats hebben.
Herziening van de wet op de oneer
lijke concurrentie in Duitschland.
De Duitsche Rijksdag heeft de
vorige week besloten het wetsontwerp
tot«verscherping van de wet tegen de
oneerlijke concurrentie naar een com
missie van een-en-twintig leden te
verwijzen. Daarna zal de openbare
behandeling van het ontwerp in den
Rijksdag plaats vinden.
De Middenstandsbond zegt daarvan:
Wanneer zullen wij nu toch eens
mogen berichten: „in de Tweede
Kamer (hier te land) zijn heden de
beraadslagingen over het wetsontwerp
waarbij oneerlijke concurrentie straf
baar wordt gesteld, aangevangen"
Zoo iets onmogelijks vragen wij toch
niet, waar men hier te lande reeds
in het bezit is van geheel uitgewerkte
wetsontwerpen voor dit vraagstuk.
Wij wijzen slechts op het indertijd
door Minister van der Loeff voorge
stelde Art. 328bis (later onder een
ander Ministerie weder ingetrokken)
en het door onze Middenstandscon
gressen aangenomen systeem van wet
van Mr. Aalberse.
Oneerlijke concurrentie.
Een voorbeeld van wat men in
Duitschland tegen oneerlijke concur
rentie kan bereiken levert een vonnis,
door de rechtbank van Duisburg ge
wezen tegen de chemische handeiaren
Karl Galle en August von Gimborti
uit Emmerik. Zij stonden terecht voor
het in de laatste vijf jaren in hunne
fabrieken citroensap te hebben ge
bracht. De aanklacht luidde: Voedings
middel vervalsching en oneerlijke con
currentie.
Drie vruchtensapfabrieken hadden
zich civiel partij gesteld en vroegen
schadevergoeding wegens oneerlijke
benadeeling hunner zaak.
De rechtbank van Duisburg veroor
deelde beide beklaagden tot twee
boeten ieder van 1500 Mark wegens
de beide delicten en wees aan eeD der
civiele partijen toe 10000 Mark schade
vergoeding door beklaagden te betalen.
Dat noemen wij een sociaal vonnis,
waarnaar wij hier te lande kunnen
watertanden.
Hier voeren de handelaren citroen
zuur voor citroensap, bederven de
magen der consumenten, benadeelen
eerlijke handelaren en niemand doet
hun iets voor zulke oneerlijkheid!
SCHOTEN.
R. K. Kiesvereeniging „Het
Schoterkwartier". De Propagan-
daclub dezer Kiesvereeniging houdt
iederen avond zitting in de Gatechis-
muskamer (Gen. de la Reystraat) van
half 8 tot half 10 tot het geven van
inlichtingen voor de kiezerslijst.
BLOEMENDAAL.
Personalia. Tot tijdelijk teeke
naar in dienst der gemeente is benoemd
de heer C. J. Wierda, te Heerenveen.
IJMUTDEN.
De vi88cherij-kwestie.
De IJmuidensche correspondent van
„De Maasbode" schrijft aan dit blad:
„In de „N. Haarl. Courant", komt
het bericht voor, „dat indien de uit
slag van de door den heer Blooker
aangekondigde interpellatie niet be
vredigend mocht zijn voor den visch-
handel, deze zonder eenig uitstel tot
het nemen van represailles zal over
gaan. De maatregel van de regeering
ten opzichte van den visch handel
heeft de kooplieden er toe gebracht,
liever alles op te offeren, dan zich
nog langer de korting van 1% te laten
welgevallen"
Naar aanleiding van dit bericht
hebben we ons gewend tot het bestuur
der IJmuider Vischhandelvereeniging,
dat ons machtigt, de volgende ver
klaring te geven„dat het bericht van
a tot z onwaar is en geheel uit den
duim gezogen en dat het bestuur het
ten zeerste betreurt, dat door zulke
alarmeerende berichten de goede en
eerlijke zaak, waarvoor de vischhan-
delaren strijden, ern6tig wordt ge
schaad."
(Naar het Fra/nsch)
van
JtAOUL DE NAVERY.
35) i i
Toen de rechters de zaal Weer bin
nentraden, nam de president het
uroond en deelde mede, dat daar een
*ieuw onderzoek onnoodig was. tde
aa-ak tot de volgende zitting .ver
laagd werd.
j i
XLVL
Men opent de deuren voor mij... i
Stijn onschuld is openlijk bekend ge
maakt-, men hergeeft mij het gezicht
op den hemel, de lucht-, de vrijheid,
feet leven!
Het is te veelIk vrees van blijd
schap te zullen sterven.
Abibé Jeremias en Gustave Zetten
«tij in ee;u rijtuig, brengen mij weer
naar huis mijn moeder verbeidde
mij 'daar met mijn zuster.
[Wij hebben elkander niets te Zeg
gen: wij weenen, bijeenstaande, ver
eenigd, tot één versmolten.
[Wij hebben den hemel in het hart.
Onder den indruk van een leven
dig verdriet, zoowel als in de ont
boezeming' va|n eieji bovenmatige
vreugde, vindt ide menseh slechte
tranen
Maar welke dierbare, gezegende,
kostbare tranen!
Het scheen mij toe, dat mijn moe
der mij nooit zooizeer bemind had,
dat Ide bewijzen idier liefde nooit zoo
diep in mijn hart waren doorgedron
gen. .Wij bleven in het genot van
een schier bavenmensobelijhe vreug
de verzonken. Toen wij tot het besef
van het tegenwoordige terugkwa
men, glimlachte abbé Jeremias met
dien glimlach der heiligen, [welke
een zegening in zich sluit.
Gustave bleef in de omlijsting van
het venster staan, terneergeslagen,
met vochtig oog, met een gelukkig
en toch verbrijzeld hart.
de, en ik kon niet nalaten de fiere
Elisabeth sloeg hem heimelijk ga-
en zedige aarzeling dier bevoorrech
te zielen te bewonderen-
„Gustave" sprak ik, „naar je hou
ding te oondeelen, zou men zeggen,
dat ga spijt hebt van die onver
hoopte redding van je vriend."
„Dat kunt ge denken
„Wiees openhartig", voegde ik er-
hij, „ge zult je eeuwig verwijten,
als ge de gelegenheid voorbij laat
gaan het beste van je pleidooien
te voereni
„Het is niet zeer edelmoedig vain
je, nu te schertsen.
„Tenzij ge, nog meer als gierig
aard dan als redenaar, in 't geheim
het verlies ,van je honorarium be
weent."
Ditmaal wierp Gustave mij een
bloeddorstige blik toe. i
„Het begon zoo goed, je pleidooi
het is bijna jammer, dat de aange
nomen zaoon van Bruno het door een
minder letterkundige dan waar
achtige onthulling is komen storen...
Ik ken je redevoering van buiten,
waarin ge bewijzen wilt, dat Milon
Clodius niet gedood had, of dat
het vergoten Hoed van den diamant-
Louis Oaseaux onschuldig was aan
slijper.Zoo als ge mij hier ziet,
zou ik een even goed, even Welspre
kend advocaat geworden zijn als
menig ander; zoo ik pleiten moest,.
in een zeer kiesche zaak bijvoor
beeld en voor een even bevoegde als
welgezinde en fijn gevoelige recht
bank, zou ik, over u sprekende zeg
gen laten we voor een oogenblik
aannemen, dat gij op het strafbankje
zit Mijn moeder en gij, mijn goeie
Elisabeth, hoort: ontslaat de won
derdadige tusschenkomst der God
delijke Voorzienigheid ons van den
plicht der dankbaarheid jegens den
beste- ider vrienden, den edelmoe
digste der advocaten? Dat God
zich wonderioender betoond heeft,
volgt, daaruit, dat wij ondankbaar
moeten zijn? Mijne moeder, zoo het
in de macht van een mensch zou
hebben gestaan, u uw zoon terug
te geven, zou hij dat wonder ge
wrocht hebbenneem hem dus uit
dankbaarheid tot u, en laat Elisa
beth mij het recht geven dengen©,
die reeds zooveel aanspraak op mijn
genegenheid heeft, mijn- broeder te
noemen
Gustave stak mij zwijgend lie hand
toe en drukte de mijne met een
kracht, die meer dan woorden be
wees, hoezeer ik de snaren van. zfin
hart had doen trillen.
Elisabeth, die bij mijn moeier
stond, verborg haar- voorhoofd op
moeders schouder; Gustave greep
de kleine hand van het lieve meisje,
en toen zij haar van schaamte en
vreugde blozend gelaat ophief, kon
Gustave er niet meer aan twijfelen
dat hij bemind werd-
XLVII.
Ik heb nog eens mijn gevangenis,
mijn oei, de wachtkamer willen te
rugzien, de hand van Nicou willen
drukken, Nicolas op beide wangen
willen kussen en een groot uur in
de studeerkamer van abbé Jeremias
doorbrengen.
Die terugkeer naar de statiën van
mijn kruisweg heeft mij in mijn
voornemens versterkt. Het schijnt
mij toe-, dat ik uit het graf verre-
'zen ben de zweetdoeken van Laze-
rus vallen één voor één af.
Het licht dringt doormijn plich
ten vertoonen zich gelijk zij zijfc;
de maatschappij schijnt mij toe op
betere grondslagen bevestigd te we
zen, sedert ik bereid ben haar wet
ten te eerbiedigen.
Mijn jeugd is ten einde; mijn
mannelijk leven begint. Ik Zal dik
wijls abbé Jeremias bezoeken en ik
zal nooit vergeten, dat terwijl ik
aan een afschuwelijke misdaad on
schuldig ben verklaard, ik mij toch
aan veel fouten en overtredingen
plichtig heb gemaakt.
XLVIII.
MORAALl
„Oordeelt niet, opdat gij niet
geoordeeld worde t
EINDE.
