Yan Veen's Thee
de beste.
Kruisstraat 34
DER MÖHLEN - Gr. Markt 25
ANECANC
HAARLEM.
Mengelwerk.
Het waschmeisje.
se.
Nederlandsch Historisch
Instituut te Rome,
O
Chemische Wasscherü
Yeryery
Sr. Houtstraat
Haarlem
Telef. 426-1046
De verschrikkingen van den
modernen oorlog.
Telefoon No. 1471.
HAARLEM:-
Speciaisteit in WITTE en TRICOT GOEDEREN, RO&KEN en BLOUSES.
X fx fx f X fx f X fXf XfXif X f X
IS
PiSCAER's - -
SCHOENENMAGAZIJN.
Het beste adres voor solied werk.
X fxf xf X fX f X f X fx fxf Xf X
OFFICIEELE KERKLIJST.
leden in de Coöperatieve Bakkerij „Ar
beid Adelt".
Namens het Bestuur,
T. H. BROEKHUIJZEN, le Secr.
Afdeeling O VERVEEN en O.
Zaterdag 6 Febr., 's avonds van half 8
tot half 9, aitting Spaarbank en Spaarkas,
(Winterprovisie), gewone lokalen.
Zondag 14 Febr., direct na de Hoogmis,
vergadering voor de leden-inleggers der
Spaarbank iu de Zusterschool
Dinsdag 16 Febr., avonds 8 uur groote
propaganda-vergadering van het comité
ier Kath. Soc. Actie Haarlem en O., in
het Hotel van ouds het Kaadhuis te
Overveen. Spreker is de Zeereerw. heer
L. v. d. Berg, Rector te Haarlem. Leden van
den Ned. R, K. Volksbond afd. Overveen
en O. hebben vrij toegang tot deze ver
gadering.
Namens net Bestuur,
W. J. JANSEN le Secr.
Aldeeling VELSEN en O.
Zondagavond 14 Februari, direct na het
Lof vergadering van de onderafdeeling
St. Barbara, bovenzaal G. Bensen.
Als spreker zal optreden de WelEerw.
heer Burgwinkel, kapelaan te Driehuis
Punten van behandeling: Verkiezing
3 bestuursleden: Secretaris en 2 com
missarissen. Verslag penningmeester.
De leden worden verzocht'smorgens
tot de H. Tafel te naderen.
Namens het bestuur
P. VERSTEEG, Secr.
Afdeeling UITGEEST.
Zondag, 14 Febr., buitengewone verg.
waarin als spreker zal optreden onze
geachte «entraal-President, de heer J. W.
Smit.
De verg. is toegankelijk voor alle R.
K. mannen boven de zestien jaar. Dus
ook niet leden hebben vrijen toegang.
Aanvang der vergadering te 7 uur
precies.
Na afloop van sprekers, rede bestuurs
verkiezing wegens periodieke aftreding
van de heeren D. Lute, P. Twaalfhoven,
W. v. d. Eng, P. Veldmansen K. Nolenaar.
Candidaten kunnen nog opgegeven
worden tot 14 Febr., nam. 7 u.
Namens het Bestuur,
r. TWAALFHOVEN. Secr.
Afdeeling LISSE.
Bondage bouw: Dorpstraat O 115.
Zaterdag 18 Febr., 's avonds van 7 tot
8 uur, zitting Spaarkas, in de R.K. Jon
gensschool.
Dinsdagavond repetitie Zangver.
Namens het Bestuur,
A. H. Schbama, Secr.
Afdeeling SASSENHE1M en 0.
Feestvergadering ter herdenking van
het stichtingsfeest op Zondag 14 Febr.,
voor de leden en donateurs met hunne
dames van Warmond, in de zaal van de
heer Papót. Te Warmond kunnen ook
niet-leden toegang verkrijgen tegen 25
cent.
Maandag, 15 Febr., voor de leden en
dounatenrB met hunne dames van Sas-
senhema, in de zaal van den heer Wouden
berg.
Beide avonden opening der zaal te 6
uur. Aanvang half 7 uur. De leden wor
den herinnerd hun eontributiekaart ter
aanzuivering mede te brengen.
De leden der onderafdeeling Land- en
Tuinbouw worden verzocht hun prijs
vragen in te leveren, vóór of op 14 Febr.
bp den secretaris.
Namens het Bestuur,
ZANDVLIET Secr.,
HAARLEM.
St. Canisiusschool.
Donderdagmiddag van half 8 tot 4 uur
inschrijving van leerlingen voor de „St.
Canisiusf-chool. Ingang Patronaatsgebouvv
aan de Koningsteinstraat. Ingeschreven
kunne» worden jongens van alle paro
chiën boven de 5 jaar en 'J maanden.
Sint Joiefsgezeilen-Vcreeniging.
Vereenigingsgebouw: Zoetestraat No. 8
Geopend des Zondags van 12-3 en van
5-10 uur. Op werkdagen van 6 tot 10 uur
's avonds.
R. K. Militaire Vereeniging.
Zoetestraat 13.
Het gebouw is dagelijks geopend, des
avonds van 610 uur en op Zon- en
Feestdagen den geheelen dag.
B. KL Veroeniging tot bescherming
van meisjes, gen. „St. Martha."
Het Bemiddelingsbureau der Vereeni
ging is geopend eiken Dinsdagmiddag
van 112— 2 uur, voor betrekkingen als
dienstboden enz., Donkere Spaame 22,
alwaar voor R. K. dienstmeisjes wier
onders buiten de stad woonachtig zijn
iederen Zondag- en Woensdagavon van
810 ure gelegenheid bestaat tegen de
geringe vergoeding van 5 ct. per week
haar vrijen tijd aangenaam en gezellig
door te brengen.
Aanmelding daartoe aan het „Te Huis"
op bovengenoemde avonden.
Liefdewerk: St. Josephs Ambachts-
leerlingen.
Zoetestraat (voor jongens van 1317 jaar).
Zondagavond van 56 uur Godsdienst
onderricht, van 6 tot half 8 gelegenheid
tot ontspanning.
MARIA-VEREENIGING.
R. K. Vereeniging tot bestrijding van
het drankmisbruik, vergadert elke twee
maanden, hetwelk vooraf in de agenda
dezer Courant wordt bekend gemaakt.
In de vergadering is gelegenheid zich voor
het lidmaatschap te laten inschrijven
tusschentijds bestaat hiervoor gelegenheid
bij het secretariaat der. Ver. Gr. Hout
straat 52.
B. K. Zangvereeniging
ARTI ET RELIGIONI.
Directeur de Heer JAC. DE JONG.
De eerstvolgende repetitie wordt ge
houden op Dinsdag 16 Februari in de
achterzaal van het café Brinkmann.
Den leden wordt beleefd verzocht vooral
tijdig aanwezig te zijn, opdat te 8 ure
met de repetitie kan worden begonnen.
In studie worden genomen de werken
voor de 10e uitvoering.
Belangstellende hebben op verzoek
toegang tot de repetitie.
HET BESTUUR.
HEEMSTEDE.
R K Vereen „Door Vriendschap
Bloeiende".
Uitvoering op Maandag 15 Febr., 's
av, te half 8 i. h. R. K. VereenigiDgege-
bouw. Treurspel: „Don Garcia Moreno".
Blijspel „Eens gekocht, blijft gekocht."
Heerenkaarten fl. Dameskaarten f0,25.
Wij ontvingen „het verslag om
trent het in 1907 ingesteld onder
zoek in archieven en bibliotheken,
naar bescheiden betrekking hebben
de op de Nederlandsche geschiedenis
uitgebracht door dr. Gisbert Brom,
en „het verslag omtrent het in
1907 ingesteld onderzoek in archie
ven en Bibliotheken van Rome
naar bescheiden, betrekking hebben
de op Nederlandsche kunstenaars
en geleerden" uitgebracht door dr.
J. A. F. Or baan.
Aan het verslag van eerstgenoem
de, directeur van het Instituut,
ontleenen wij het volgende
De schenkers van een of ander
boekwerk kregen een schriftelijke
dankbetuiging. Wanneer eea ge
lukkig gesternte hunne schreden
ooit richt naar de Eeuwige Stad,
dan hoop en vertrouw ik, dat zij
het Nederlandsch historisch Instituut
met een bezoek zullen vereeren, om
zich door eigen aanschouwing te
overtuigen, hoe nuttig hunne boek
geschenken besteed zijn en hoe
keurig ze thans zijn ondergebracht.
Want sinds 1 April is het Insti
tuut dank aan de wijze beschik
king der Regeering zoo gelukkig
een eigen thuis te bezitten. Hoezeer
de tijdelijk aan het Koninklijk-
Pruisisch Instituut ondervonden
gastvrijheid ook moest worden ge
waardeerd en tot duurzame erken
telijkheid stemt, om verschillende
redenen van practijk en conveniën-
tie scheen toch een eigen lokaal
de voordeur te verdienen.
Toen Uwe Excellentie zich in
beginsel geneigd toonde om hier
voor de noodige g8lden beschik
baar te stellen, heb ik daaromtrent,
bij schrijven van 5 Maart aan Prof.
Blok, een gedétailleerd voorstel
ingediend. Zoodra op dit voorstel
de goedkeuring der Regeering en
der Staten-Generaal volgde, heb ik,
bij sehiijven van 25 Maart, aan
Geheimrath Dr. Kehr, directeur
van het Pruisisch Instituut, mede-
deeling gedaan van het voornemen,
om onze boekerij zelfstandig te
huisvesten en hem met warme be
woordingen nogmaals dank gebracht
voor de zoo bereidwillig en onbaat
zuchtig gedurende drie jaren ver
leende gastvrijheid.
Begin April waren de noodige
toebereidselen voor de verhuizing
klaar, in mijne woning (72 Via
Federico Cesi int. 1415) is het
ruimste en fraaiste vertrek, 8X7
M. van omvang, ingericht als bi
bliotheekzaal. Twee kasten, ieder
2.40 M. breed en 3 M. hoog, bie
den voorloopig althans genoegzame
bergplaats aan, terwijl in hetzelfde
vertrek nog gelegenheid bestaat voor
een derde boekenkast van gelijken
omvang en mettertijd ook de geslo
ten vestibule, nagenoeg even groot,
desnoods een paar boekenkasten
gemakkelijk bergen kan. Aan ruimte
is dus vooreerst geen gebrek. De
bibliotheekzaal kan tevens dienen
voor werkkamer. Zij bevat drie
eenvoudige, maar nette schrijftafels,
eene voor mijzelf, eene voor Dr.
Orbaan, en een derde voor even-
tueele bezoekers.
Ook liggen er onze historische
tijdschriften en nieuwste publicaties,
de lands-, kerk- en kunstgeschiede
nis van Nederland rakende, ter
lezing steeds beschikbaar. Midden
in do bibliotheekzaal wordt de eere
plaats ingenomen door een groot
portret van H. M. de Koningin
in zware eikenhouten omlijsting,
wolgens de bekende gravure van
Prof. Rndolf Stang: eea vriendelijk
eeregeschenk der dames gez. Ament
te Laren (N. H.) Tot de hoogge
legen Instituutswoning is de toe
gang vergemakkelijkt door een lift.
Zoowel de forsche koperen deur-
plaat, die met een sierlijke Da-
masusletters h6t opschrift draagt
Nederlandsch historisch Instituut,
alsook de omlijste reprodructies van
nationale schilder- en graveerkunst,
die in de ruime en veelhoekige
vestibule prijken, zeggen op het
eerste gezicht den bezoeker duide
lijk genoeg, waar hij zich bevindt.
In eigen lokaal gehuisvest, kan
het Instituut zich voortaan nog
meer dan tot dusverre met den
besten wil mogelijk was, nuttig
maken voor landgenooten, die zich
met wetenschappelijke of artistieke
doeleinden aan de oude schatten
van beschaving, door de eeuwen
aan Rom8 overgeleverd, komen ver
lustigen. Daarbij was hun, evenals
aan buitenlandsche geleerden, voor
al sinds April onze boekerij her
haaldelijk een welkom hulpmiddel.
Hoe vaker dit in de toekomst het
geval wezen zal. des te meer en
beter zal het Instituut aan een
voornaam deel zijner nuttige roe
ping beantwoorden.
Een Japansch officier, Sakurai,
die verminkt is in den verwoeden
kamp om Port-Arthur, heeft thans
een boek geschreven, waarin hij
zijn herinneringen aan de vreeselijke
tooneelen, op het slagveld afgespeeld
heeft opgeteekend.
In „Human Ballets" dat is de
titel door Sakurai aan zijn boek ge
geven worden alle verschrikkin
gen van den modernen krijg ge
schilderd. Het boek is van bijzonder
groot belaDg, omdat het ons een
helder inzicht doet krijgen in den
zielstoestand der moderne krijgslie
den gedurende het gevecht. In het
vuur van den strijd zijn er oogen-
blikken dat men geheel ophoudt
bewust te handelen en iedere bewe
ging automatisch wordt.
„Alles," zoo verhaalt Sakurri,
„scheen mij een droom eu mijn
vertelling kan dan ook niets anders
zijn dan een verzameling der feiten,
welke ik mij nog kan herrinneren,"
Een anderen keer verklaart hij
„Ik kan me van die oogenblikken
geen juiste voorstellingen meer
maken, ik ging voort als in een
droom. Overal lagen dooden, ster
venden en gewonden, In de verte
vlamden de lichten der Rassen
spookachtig".
Voor den aanval begon, dronken
de manschappen voor het laatst
water uit veldflesschen.
„Vanavond smaakt ons water als
nectar," verklaarden ze. Over in
kbaki gehulde, verteerde lichamen
heen, klom men naar boven, het
gekerm van gewonden klonk alom.
Zware kanonnen werden over hen
heen geredenop het gekerm werd
geen acht geslagen, want waar voor
het leven eener gansche natie ge
vochten wordt, kan men niet letten
op het leven van den enkeling.
„Ieder voor allen" is hier de leuze
met het „allen voor ieder" kan geen
rekening worden gehouden. Aan den
bovensten rand der steile helling
verzamelden de uitgeputte soldaten
zich voor de bestorming. De aan
voerder spreekt eenige woorden ter
aanmoediging. Dan heet het „voor
waarts marsch", en de vreeselijke
slachtpartij neemt een aanvang.
Onze schoten zijn alle raak; in
enkele minuten is alles verwoest,
hoofden, beeneu en ledematen wor
den in de lucht geslingerd. De
hoog-oplaaiende vlammen, de zwarte
rook en het licht, veroorzaakt door
de schoten, geeft aan het geheel
een eigenaardig spookachtig aanzien.
Voor we over de verschansingen
heen zijn, hebben onze tegenstan
ders zich in het donker terugge
trokken. Door het lawaai en de
verwarring heen klinkt het bevel
„Compagnie Sakurai, voorwaarts".
Aan het hoofd mijner manschappen
storm ik vooruit. De stem van ser
geant Ito, die naast mij was, hoor
ik niet meer, de zwarte menschen-
massa, die mij volgde wordt steeds
kleiner. Plotseling voel ik een slag
en struikelend val ik op den grond,
Ik had een schot in mijn rechter
hand gekregen.
Weer zag ik de lichten der Rus
sen flikkeren, om mij heen de
massa's dooden, soms vier, vijf op
elkander gestapeld. Ik hief mijn
hand op en zag, dat zij tot aan het
gewricht geheel uit elkaar geslagen
was. Haastig sla ik er een doek om
heen en met den degen in de lin
kerhand spoor ik de anderen aan
mij te volgen. Een vreeselijk lawaai
hoor ik plotseling om mij heen en
er wordt geroepen: „Een vijande
lijke afdeeÜDg." In een ommezien
zijn we omsingeld en een triomfge-
schreeuw weerklinkt. Wij verweren
ons dapper.
Bajonetten stooten tegen bajonet
ten, de vijand werkt ook met ge
weren en schoten knallen in onze
onmiddellijke nabijheid. De soldaten
worden als gias weggemaaid. Ik kan
het me niet meer precies herinneren,
ik was als versteend. Zoo nu en dan
bemerkte ik, dat ik een vijand had
doodgestoken.
Ik kan mij het tegen elkander
kletteren van twee blanke zwaarden
nog nauwkeurig herinneren. Ein
delijk werd ik schor, ik kon niet
meer roepen.
Toen viel plotseling de degen uit
mijn hand. Ik viel neer, op twee
plaatsen gewond. De vijand liet me
Hulpeloos liggen, tusschen andere
gewonden en lijken.
Iu den' zomer van het, jaar 1792
was een jonge weduwe, die tot den
oudsten adel van Polen behoorde,
naar Parijs gekomen. Zij was rijk
en had weldra toegang tot alle hooge
kringen, maar het leven in de
groote wereld was reeds lang niet
meer, wat het was geweest. De
schitterende feesten van Versailles
hadden opgehoudenhet vriendelijk
Trianon, waar.de ongelukkige Marie
Antoinette zoo graag vertoefde lag
verwaarloosd en het koningspaar
geraakte juist in dezen zomer m
handen der revolutiemannen.
De aristocratiè leefde zoo. stil
mogelijk om niet opgemerkt te wor
den, en ook de nieuwe bewoonster
van Parijs, vorstin Lubomirska,
begreep, dat zij zoo weinig mogelijk
de aandacht treken moest, aoodat
zij met haar eenig dochtertjei, toe»
vijf jaar ouii meest binnenshuis
vertoefde. De bedienden, die zij uit
Polen had meegebracht zioni zji
naai- huis, op één man na. die reed»
in haar ouderlijk huis werkzaam
was geweest en wiens trouw; be
proefd was.
Op eens, op een Augustusmorgen,
drongen met groot gelruisch een
aantal mannen haar woning binnen»
en zonder op haar protesten, te let
ten, sleepten ze haar mee, haar zelfs
geen tijd laten 1 van haar kind af
scheid te nemen.
De „gerechtelijke" Werkzaam
heden gingen snel in die dagenter
stond werd zij naar de zitting va*
de vreeselijke revolutierechubank
gebracht en nadat enkele zaten wa
ren afgedaan, werd ze in verhoor
genomen.
Vorstin Lubomirska behoorde tot
hen, die bij deze rechtbank reeds
te voren waren veroordeeld. Immers
zij was rijk en van hoogen 6tand
en voor de mannen der omwente
ling waren deze beide omstandig
heden onvergeeflijke misdaden.
Zij werd echter beklaagd van be
trekkingen met Franknihs vjjande*
en van verkeer met aanhangers va*
„Louis Capet" en deswege ter dood
veroordeeld.
Zij viel in1 onmacht. Toen zij
weer bijkwam1, was zij in de groot»
gewelven der Coneiergene, die met
lotgenooten gevuld waren, maar
met angst zocht zij naar het eenige
wezen op aardei, dat zij nog zo»
graag eens zou zien: haar' dochter
tje Rosalie. Neen, die kon hier im
mers niet zijn; maar o, hoeveel had
zij willen geven, als het haar werd
vergund haar geliefd kind. nog een
maal te zien. Het zou wel een fidele
wensch zijn: haar bLeef niets over
dan hier en later in den hemel voor
't kind te bidden. Als ten minste
Rosalie ook niet ter dood.,, Maar
neen, dat zou een wreedheid zijn,
als men zich ternauwernood kon
voorstellen.
Zoo bracht zij Iden middag in droef
gepeins door, meer nog denkepfi
aan het lot van haar kind dan aan.
haar eigen doodvonnis, dat den vol
genden dag zou worden voltrekke»,
en de avond viel reed»,
toen plotseling de deur weer werd
geopend en allen opzagen, wie nu
weer was veroordeeld tot den stil
len dood der guillotine. Het was
een klein meisje, dat door de® deur
waarder naar binnen werd geduwd
en bij de deur met den vinger in
het mondje en tranen in de pogen
angstig bleef staan.
„Zou dat kind ook al moeten eter
ven? Dat kleine kind?" zoo weid
hier en daar gefluisterd. Maar
op 't zelfde oogenblik vloog vor
stin Lubomirska op, snelde op het
kind toe en drukte het vast in haar
armen.
Rosalie vertelde, hoe ie oude be
diende veel geld had gegeven aan
de wachters der gevangenis en he*
eindelijk had overreed haar binnen
te laten. Zij mocht dien nacht ble
ven en dan zou ze den volgende»
morgen weer warden afgehaald.'
Den volgenden morgen echter
kwam er niemand, zoo lat de
ongelukkige moeder, toen zij wieri
gehaald om 't schavot te bestijgen,
niets anders wist te doen dan den
gevangenen, die nog achter bleven,
te verzoeken, haar kind zoolang te
verzorgen, tot haar dienaar he*
weer zou komen halen.
Maar de ilienaar kwani niet:
reeds den vorigen avond had hij zo»
luide zijn toorn over het bestuur
en de guillotine-rechtbanken lucht
gegeven, dat hij gevangen genome»
werd en den volgenden morgen ter
dood veroordeeld wegens aristocra
tische neigingen, wat immers gelijk
stond met verraad aan, de zaak der
volksheerschappij.
De arme Rosalie bleef dag in dag
I
