DAGBLAD voor NOORD- en 7LIID-H0LLAND. Tegen Stroom op. Aan onze abonnés. De kwestie der Arm besturen te Yelsen. BUITENLAND. BINNENLAND. Kinderhuisvesi 29-31-33, Haarlem VRIJDAG 26 FEBRUARI 1909. 33**° Jaargang No. 6825 Bureaux van Redactie en Administratie: Intercommunaal Telefoonnummer 1426. Verspreide Berichten. ^CUtLLETON. is) i K UNIE HURLEMSCHE CODRMT ABONKEMENTPRUSi Per 8 maanden voor Haarlemf 1,35 Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.85 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1.80 Afzonderlijke nummers 0,08 PRIJS DER ADVERTENTiÊN: Van 1—6 regels0,06 (oontamt) f0,50 Elke regel meer0,10 Groote letters naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie i contant 1000 Alie betalende abonnés op dit blad, die in bet bezit eener verzekeringspolis zijn, zijn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor: GOLDEN big levenslange onge schiktheid tot werken. 400 GULDEN by overlijden. 300 GULDEN bij verlies van éen band of voet. 150 GULDEN by verlies van éen oog. 100 GULDEN by verlies van éen duim. 60 GULDEN by verlies van één wijsvinger. 15 GULDEN by verlies van éen anderen vinger. De nitkeering dezer bedragen'wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Ocean", Bijkantoor voor Haarlem, Nieuwe Gracht 11. Be Directeur der Nieuwe Haarlemsche Courant noodigt allen, die daartoe kun nen medewerken, dringend uit, ons ie willen helpen, opdat advertentïén van veilingen, ver/cooping en, boelhmzen, gras- verpachtingen enz. ook in de Roomsche Courant van Haarlem en Omstreken wor den opgenomen. Wanneer H.H. Notarissen en Make laars door degenen, die bij deze verkoo- pingen enz. betrokken zijn, tijdig op ons blad opmerkzaam worden gemaakt, zullen deze heeren met weigeren ook in de Nieuwe Haarlemsche Courant, die toch door een zeer aanzienlijk deel der bewoners van Haarlem en Omstreken gelezen wordt, die mdvertentïèn te plaatsen. Wij bevelen deze belangrijke zaak in de aandacht van al onze lezers. DE DIRECTEUR. Wat zal er nu te Velsen gebeuren met de bekende zaak der Armbe sturen Die vraag interesseert niet alléén de Velsenaren, maar zal ook velen elders, die met aandacht den loop der kwestie hebben gevolgd, belang inboezemen. Vooral omdat de laatste raads zitting op dit punt een verrassing baardeachteraf bleek, dat door Gedeputeerde Staten nog niet het raadsbesluit in zake de vereeniging der armbesturen vernietigd is, maar dat Gedeputeerde Staten alleen nog maar officieus hebben ver klaard, niet te kunnen instemmen met dit gooien van „alles in één potje 1" Althans dat maken we op uit de allesbehalve duidelijke voorstel ling van zaken, die Wethouder Netscher van deze zaak gaf. Blijkbaar was dezezèlf niet recht op de hoogte van de p o r t e van bet schrijven, dat Gedeputeerde Staten hadden gezonden; immers hg veranderde in de raadsvergade ring-zelve van idéé wat nu moest gedaan worden. Terwijl hij eerst instemde met het denkbeeld dat de brief voor kennisgeving moest wor den aangenomen, verdedigde hij later de wenschelijkheid, om aan B. en W. opnieuw de zaak te ren- voyeeren. Dat is op zichzelf reeds een teeken, dat er toch nog wel een handig heidje van dienzelfden heer Netscher achter kan zitten! Maar er is nog meer. Wij vinden in de „Stads-Editie" van gisterenavond een stukje onder „Velsen", dat naar onze meening de kwestie in een baan wil brengen, waar ze o. i. niet thuishoort Wat is toch het geval? Het bedoelde bericht stelt d« kwestie voor als volgt: „Gedeputeerden deden B. en ,W. weten, dat zij op de hoogte wil den zijn van de w ij z e, waarop de samenstelling zou plaats hebben en van de regeling dier samensmelting. Na van die w ij z e kennis genomen te hebben, konden Gedeputeerde Sta ten zich daarmee niet vereenigen. B. en 1W. werden verzocht dit aan den Raad kenbaar te maken." Het komt ons voor, dat deze voorstelling van zaken niet de juis te is. Laten we zeggen, waarom. Gedeputeerde Staten moeten raads besluiten van dezen aardgoedkeuren, willen ze geldig zijn. De Raad van Velsen nu besloot, het afzonderlijke R. K. Armbestuur op te heffen, en de bezittingen daar van te vereenigen met het algemeene armbestuur. Tegen dit besluit werd geappel leerd bij Gedeputeerden. Gedeputeerde Staten gingen dus op onderzoek, en vroegen ook aan B. en W. inlichtingen. Deze ver kregen hebbende, zullen Gedepu teerde Staten nu, overtuigd van de onbillijkheid van bet bedoelde be sluit, aan B. en W. hebben kennis gegeven, dat ze met die vereeniging van de bezittingen der armbesturen niet konden instemmen. Zoo stellen wy ons de zaak voor. De nuance ligt hierin, dat voor ons het zwaartepunt van het besluit tot vereeniging der armbesturen ligt in de vereeniging van de be zittingen, en het werpen van alles in één „potje", zoodat de gelden die de uitdrukkelijke bestemming hebben, te dienen voor Katholieke armen, nu zullen verzeild raken in den pot voor 't algemeen. Indertijd noemden we dat „op z'n Fransch". En inderdaad is dat zoo. Ook de Fransche Kerkvervolgers hebben de goederen der Kerk ge- confiskeerd „ten bate van 't alge meen", d. w. z. ze aan hun oor spronkelijke bestemming eigenmach tig onttrokken. Daar ligt voor ons, en voor degenen die zich tegen het bewuste raads besluit hebben verzet, en blijkbaar óok voor Gedeputeerde Staten, de kerb' der beele kwestie Is het nu niet te dwaas om ach teraf het raadsbesluit in tweeën te gaan deelen, en te sprekeno van een beginsel om het R. K, Arm- bestuur te vereenigen met bet al gemeene, b van een speciale rege ling, hoe te handelen met de bezittingen Men vergete niet, dat die schei ding in het raadsbesluit-zelve niet is gemaakt! Gedeputeerden Staten nu hebben o. i. wegens de wijze van uitvoe ring, tegen het raadsbesluit- zelve bezwaar hebben. Dat wil dus zeggen, dat het heele raadsbesluit onuitgevoerd 'moet blijven liggen. En wat nu In de „Stads-Editie" wordt, in hetzelfde stukje, het volgende aan geraden „Wat nu voor de hand ligt is, dat B. en ,W. gehoord de com missie een andere wijze van vereenigen aan Gedeputeerden zul len voorstellen." Wij meenen, dat de „Stads-Editie" wel de meening van den heer Net scher zal weergeven. En dan vinden we hier dus zijn plan onthuld:5B. en W. zullen aan Gedeputeerden een andere manier van vereenigea voorstellen... en de Raad blijft er buiten Het moest eigenlijk niet behoeven gezegd te worden, dat deze wijze van doen alle perken zou te buiten gaan. Niet B. en W., noch Gede puteerde Staten hebben toch ten slotte te beslissen, maar de Raad En toegegeven zelfs voor een wijle, dat men het beginsel kan houden, dat het afzonder lijke R. K. Armbestuur verdwij nen moet, zal niemand toch ooit gemeenterechtelij k kunnen verdedi gen, dat B. en W. met Gedepu teerden dat zaakje nu verder maar zouden in orde maken! Nogmaals: de Raad heeft te be slissen. En elke poging, om den Raad verder buiten deze zaak te houden met een beroep op een eenmaal gevallen beginsel-besluit (waar van afzonderlijk we herhalen het nooit sprake is geweest!) moet o. i. door den Raad van Vel sen in het belang van zijn eigen waardigheid en zelfstandigheid ten stelligste worden afgewezen. FRANKRIJK. Marine en financiën. Tusschen de twee ministers van marine en van financiën heeft het in Frankrijk in den laatsten tijd nogal gespookt. Picard (zonder q, zooals men den minister van marine in tegenstelling met zijn collega van oorlog Picquart geregeld noemt) wilde een paar hon derd miliioen francs om de marine te verbeteren. Maar Cailloax, de mi nister van financiën, weigerde beslist: düt was te veel. Na beel veel over en weer praten heeft nu Picard, naar Reuter meldt, een slordige dertig miliioen francs laten vallen en nog andere bezuini gingen „in overweging genomen". Men oordeelt dat daarmee de crisis in het kabinet in beginsel is bezworen. SPANJE. Kardinaal Sancha f Kardinaal Sancha, de primaat van Spanje, is te Toledo overleden. De „Maasbode" meldt van dezen kerkvorst h6t volgende: Kardinaal Cyriacus Maria Sancha y Hervas was geboren den 7denJuni 1838 in het Spaansche plaatsje Quin- tana del Pidio, waar hij nog bekend is om zijn buitengewone goedheid en barmhartigheid. Op 28 Januari 1876 werd hij be noemd tot titulair-bisschnp van Areo- polis en op 27 Maart 1882 verbeven op den bisschoppelijken zetel van Avila. Niet lang daarna werd hij tot aarts-bisschop van Valencia benoemd, den llen Juli 1892. Den 18en Maart [189< werd hij door Paus Leo XIII tot het kardinalaat verheven.! Veel heeft Spanje aan den onvermoeiden arbeidvan den kardinaal te danken. PERZIË. De Sjah ongerust. De Sjah schijnt ernstige vrees te koesteren voor zijn leven! Anders kan men moeilijk verklaren het telegram dat hij volgens Reuter aan den Parijsche gezant te Konstan- tinopel heeft gezondendat hy belooft de grondwet te herstellen als men voor zijn leven instaat Is het al zoover met Mohammed Ali gekomen? De zoon van een der voornaamste godsdienstige leiders heeft zich uit naam der constitutioneelen bereid ver klaard voor het leven van den Sjah in te staan, mits de grondwet wordt hersteld. RUSLAND. De Azef-interpellatie. Eindelijk dan heeft de regeering haar verklaringen over de befaamde en de veelbesproken Azef-zaak afge legd in de Doema. Reuter seint er een lang telegram over uit St. Petersburg, waaruit blijkt, dat Azef een politieagent was, die zich als revolutionair voordeed, om zoo doende achter de geheimen te komen. Dat is treurig, maar het is onver mijdelijk om zulke spionnen te hebben, zei Stolypin, maar hij voegde erbij provocateurs, die misdaden expresselijk helpen uitlokken, zal ik nooit gebrui ken. Het geheele politie-stelsel, zeide de minister-president dat de strijd met de „terreur" voerd, is slechts een middel om rustig te leven en rustige arbeid mogelijk te maken. Het geheele leven van het volk moet opnieuw opgebouwd worden. De regeering richt de stellingen op, om den bouw te vergemakkelijken, maar onze tegen standers hakken woedend daarop los, om ze ten val te brengen. „Mijneheeren," aldus eindigde Sto lypin, „die stellingen zullen onvermij delijk instorten en ons wellicht onder hare puinhoopen begraven. Moge dit echter eerst geschieden, ale het gebouw van het vrije Rusland achter die stellingen zichtbaar wordt. Vrij, in dien zin, dat het bevrijd is van armoede, onwetendheid, rechteloosheid doch trouw aan zijn Keizer 1 Kr volgde veel bijval, doch de an- tidynastiek partijen zullen met deze niet op de feiten ingaande beschou wingen wel niet tevreden zijn! DE BALKANk De crisis in het Oosten. 'Hop lamgter het duurt, des te meer kans op eien vredelievende oplossing. Zoq schreven we gisteren- En het moet heden herhaald! [Want hoe langer het duurt, des te scherper ook teekenen zich da verhoudingen af en das te juister wordt het inzicht. Men merkt dat nu in de leidende buiten 1 ajidsche bladen en in de diplo matieke gedachtenwisselingenallen keeren zich langzamerhand tot dit ééne denkbeeld dat R,usland hu eens klaren wijn moet schenken, en dat in de politiek van Is wol ski eigenlijk het heele gevaar schuilt. iWil Rusland Servië helpen, ja of neen Daar zit de kern der kwestie, Zoolang Rusland, eenerzijds Sla vische bewegingen ondersteunt en anderzijds zich neutraal wil houden, blijft de oorlog dreigend- In Belgrado moet gezamenlijk worden opgetreden en de mogendhe den moeten daar allen hun stern laten hooren: Dat is het eenig-noo- dige op het oogenhlik. Allen: dus óók en vooral Rusland. [Want nog eens, het is duidelijk geworden, dat de oplossing voor het oogenhlik in Rusland is gelegen en dat daarom met spanning de beslissingen moe ten worden tegemoet gezien, welke in Rusland, zullen wonden genomen- Als Servië het gemeenschappelijk streven naar vrede van heed Europa tegenover zich zal zien, dan zal de kunstmatig te voorschijn geroepen opwinding spoedig verdwijnen en zullen de Serviërs zich in een toe stand bevinden, welke hun niet al leen geen nadeel zal brengen, maar hun integendeel maatschappelijke voordeelen zal kunnen opleveren- De „Neue Ereie Plresse" zegt dat Duitschland en Frankrijk vast be sloten zijn alles te doen wat in hun macht is om een oorlog te verhin deren. Dat komt overeen met ile be wering der „Matin"' dat Frankrijk bereid is, op aansporen van Duitsch land, te Belgrado stappen te doen, echter op voorwaarde 'dat Rusland, Engeland en Italië zdeh daarbij aan sluiten.. Een Oostenrijksch gezant over den toestand. Een medewerker van de Parijsche „N. Y. Herald" heelt den Oosten- rijkscben ambassadeur te Parijs over den toestand ondervraagd. Deze zeide Wij hebben nooit van een aanval op Servië gedroomd. Er is dus geen reden voor een tusschenkomst der mogendheden, hoe vriendschappelijk ook, bij ons. Trouwens de eendracht schijnt tusschen hen op dit punt niet volmaakt! Niet tot ons, maar tot Belgrado dienen de mogendheden, die op den vrede gesteld zijn, zich te richten. Vervolgens zei de gezant, dat Oosten rijk reeds kenbaar had gemaakt welke oeconomische voordeeleD Oostenrijk Servië zou willen verschaffen. Zelf had hij ze eenige maanden geleden mi nister Pichon meegedeeld: de aanleg van een spoorweglijn met vrij vervoer van Servische waren naar een zuide lijke haven. De gezant vreesde, dat de toestand tot 31 Maart onzeker zal blijven. Dan loopen de handelsovereenkomsten tus schen Oostenrijk en Servië af. Ten slotte zei de gezant, dat Oosten rijk in geen geval zou aanvallen. Ai- leen als het aangevallen wordt, zal het zijn lijdelijke rol opgeven. Groot spoorwegongeluk in Noord- Frankrijk. De exprestrein CalaisKeu len, die te Erquilines op het Bel- gisch-Fransche grensstation combineert met den expres ParijsKeulen, is gisterenmiddag te Recquignies nabij Maubeuge gebotst op een anderen trein. De getallen van gedooden en gewon den loopen uiteen: de laatste berichten spreken van drie dooden en tien ge wonden. Oostenrijkers te Cettinje mishan deld. Twee Oostenrijkers, die heel vreedzaam door de straten van Cettin je wandelden, zijn aangevallen door een troep volk. Zij werden zeer ern stig mishandeld: men schold hen uit voor verspieders, wierp hen op den grond, sneed hen neus, ooren en baard af en droeg hun lichaamsdeelen triuna- fantelijk door de stadl Een reis van belang! Prins Albert van België, zal den 3den April naar Kongo vertrekken en de Belgische ko lonie langs de Kaapkolonie bereiken. Hij zal zich te Southampton insche pen voor de Kaap. De reis zal pen spoorweg tot aan Broken Hill afge legd worden en vervolgens te voet (of anderszins) tot aan het Moerbimeer en verder tot aan Bouti, gelegen aan den Kongostroom. De prins zal langs de .Westkust terugkeeren. De reis zal bij de vijf maanden duren, waarvan twee fe voet door de wildernis; eerst had men besloten maar een drie maanden tweg te blijven. Prins Albert zal in Europa terugkeeren met de Belgische lijn en te Brussel zijn tegen einde Augustus. De blijde verwachting:. Wij lezen in de „Rotterdammer": Bij de verwachte blijde gebeurtenis moet, naar wellicht niet ieder bekend is, de minister van Justitie, de heer mr. A. P. L. Nelissen, tegenwoordig zijn in het koninklijk paleis. In de ka mer grenzende aan die, waarin het prinsje of prinsesje geboren zal wor den, zal hij moeten vertoeven tot het oogenhlik, waarop hem de nieuwe Oranje-telg, op zilveren schaal gelegen, zal worden getoond. Als hoofd van het departement van Justitie rast op hem de taak den jong geborene bij den Burgelijken Stand aan te geven; voor deze ceremonie, die in baar geheel een achtergrond van eenigszins justitieelen aard draagt, ontvangt de heer Nelissen f2000 als het een prinses, f4000 als het een prins is. Jhr. mr. S. M. S. de Banitz f Op 75-jarigen leeftijd is overlede» jhr. mr. S. M. S. de Ranitz, oudste raadsheer in den Hoogen Raad. In 1858 promoveerde hij te Utrecht. Van 1884 tot 1888 vertegenwoordigde de heer De Ranitz het district Zutphen in de Tweede Ram er. In de verschil lende betrekkingen was hij geëerd als nauwgezet ijverig man en vooral als bekwaam jnrist. Jhr. mr. de Ranitz was ridder in de orde van den Nederl. Leeuw. De Deputatenvergadering De groote deputatenvergadering der (Haastig .ging hij naar huis. Als zwevend beklom hij :1e trap naar wijn woning, trad binnen en riep vzoolijk: Vrouw, zoo'n geluksvogel als ik hen, heb je nog nooit gezien!" Frameine meende |iat hij weer dronken was, en een donkere scha duw vloog over haar gelaat. Ze purist 'dat hij het gereedschap terug gebracht had en meende dat die zaak misschien niet goed ai'geloppetn .zou Wijn. Maar Jean zwaaide de sleutels, teekenen zajmer nieuwe waardigheid, en danste met Je kinderen de kamer rond, terwijl hij vroojijk uitriep: „Ik hten ioprichter gewonden, vrouw, Farvr© jwsas trotsch .en gelukkig Hij had zijn sporen in dienst der eerlijkheid verdiend Marie Dimier zat bij Liz© Daniel in haar kamertje. Ze spraken over Marie's toekomst. Het was Licz© zeer moeilijk geweest hare vriendin voor wanhoop te bewaren toen deze door haar vader voor de tweede maal in den persoon v;an haar" voor spreekster was afgewezen. Maar de arm© jonge vrouw was daar nu teöh eindelijk oyer heen en had nu zelfs de kracht gevonden, l met Lize over haar verder leven te i spreken. „Maak je 'daarover niet ongerust," had Liz© gezegd. „Zoolang het poo- dig is, en misschien voor goeld, blijf je hier. Ö®j zullen wel werk voor je vinden, zooidat je hier je kost kunt verdienen, en voor het overige ge Zult het goed bij ons hebben, reken daarop!" Een warme kus was Marie's ant woord geweest, maar z© bleek t©ch niet geheel bevredigd. i En na kwam ze er .weer pp terug,. i. „Zie je Lize," sprak ze, „ik heb sinids eenige dagen een plan, dat gij mij moet helpen verwezenlijken." „En welk is dak" vroeg Liza glimlachencL „Ik weet niet of ge het inlet ad te vermetel van mij zult vinden- Maar in de ilagen toen gij zoo ziek waart, heb ik er over gedacht, of ik mij niet voor ziekenverpleegster zon kunnen bekwamen,als ze mij daarvoor ten; minste hebben wil len." „En waarom zouden ze je biet wil len hebben iWflt mij betreft, ik zal alles doen wat ik kan om1 je wetnsch te verwezenlijken-" Dankbaar zag Marie haar aan. Daar werd plotseling aan d© deur geklopt, Hu op Lize's antwoord trai binnen-Ever and Dimier, „Ik kom! om mijn kind," sprak hij 'ontroerd. „Ze hebben mij overwon nen daar beneden Marie, wilt ge weer onze oudste dochter zijn?"' Met een luiden vreugdekreet wtierp d© jonge vrouw zich aan baars vaders bonst. En eenige oogen hlik ken later vinden wa het kleine gezelschap in Dimier's huiskamer hijeent, om] de terugkomst der ver lorene te vieren. Lize's aanwezig heid stoorde bij dit intieme feest nietzij behoord© als tet ile familie. Marie Dtimier vus juist lang ge noeg jn den familiekring gebleven om al het geleden© te vergeten- Daarna, had z© haar plan doorgezet om ziekenverpleegster te wonden, schoon allen als omi strijd haar* in het ouderlijk huls wilden weerhou den, „Neen," sprak ze op liefdevollen, maar vasten toon, „Evelin© kan voor u Zórgen. Voor mij is het heter, in de verpleging yan zieken en ongelukkigen, zóoals ik zelf een maal geweest hen, eten hieuw levens doel te viniden-" En Zie ging. Toch bezócht ze in haar nieuwen arbeid nog dikwijls haar ouders en even dikwijls Lize, die haar steeds met diezelfde kalme blijdschap, ver welkomde. „Ge krijgt eerstdaags bezoek, Lize," sprak ze .op zekeren avond, nadat z© .weer eenige urea in ge zellig gesprek met haar vriendin had doorgebracht. „Bezoek .V.an wien lachte Lize kalm. „Dat zeg ik niet. Let maar eens ©P of bet niet uitkomt, en denk dan aan mij," was het raadselach tige antwoord. Lize dacht er niet verder aan en was Marie's voorspelling den an deren dag geheel vergeten. Maar dien avond, terwijl ze rus tig voor haar piano eenige melo dieën zat te spelen, daar sprong z© plotseling hevig verschrikt op. Ze Werd doodsbleek en moest zich aan haar stoel vasthouden om niet te vallen, toen ze op de trap die schreden hoorde, die ze uit duizen den zou herkend hebben. Het volgende ©ogenblik wier,! er geklopt. Ze wist, wie daar binneb Zou treden. Het was dokter Meunier. „Dag, Lize," klonk het op zachten toon. Kalmer dan ze Zelf voor mogelijk gehouden zou hebben, sprak Ltea, zich omwendend„Goeden avond-" „Kun je mij vergeven, dat ik van je Weggegaan ben eln mijn lieMö h«B laten behearsehen door eer- en baat zucht? Maar ik kon je niet ver geten, LiZe. Thans heeft de liefde voor goed de overwinning behaald en mijn moeder, inziende dat haat verziet niet baten zou, heeft even eens haar droomen op Zij gezet en in mijn huwelijk bewilligd. Nog eens kunt ge vergeven dat ik oani- gen tijd de zucht naar goud en eer zwaarder heb laten wegen dap, mij* liefde tot jou Lize's gelaat was voortdurend helderder en schitterender gewor den bij ileze woorden. „Zou ik je wel oprecht liefhefó- ben als ik dit niet vergeven kond- sprak E© Zacht. En pok voor haar sloeg eindelüïs de urp van het gelukt

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1909 | | pagina 1