DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. Bedrogen. Aan onze abonnés. Een handje helpen! BUITENLAND. BINNENLAND. Kinnf@i*f882i&we8i 29«3l-33f Haarlem VRIJDAG 19 MAART 1909. 33ste jaargang No. 6843 AIONNEMENTPHMS: Bureaux van Redactie en Administratie BnteFcomnrounaal TeSefooawisraamer I4S6. Alle betalende abonnét op dit biad, die in het bezit eener verzekeringspolis zijn, zijn volgens de bepalingen op de polissen vermeid, tegen ongelukken verzekerd voor: De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Ocean", Bijkantoor voor Haarlem, Nieuwe Gracht II. Dat willen we, met dit artikel. iCftn handje helpen: vooreerst *üze wakkere pro pagan daclub „Pius X*en voorts, een handje helpen ®ok de grooie Katholieke beweging hi dsn lande, die ons en heel Rooms«h Nederland al zooveel goede jachten heeft voortgebrachtde Deze week spraken we in een truiskopje reeds over „Pius X" en ieu ijver, die deze propagandaclub ▼oor de verspreiding van Katho lieke volkslectuur ontwikkelt. Maar het is hier gelegenheid, om daarbij nog te zeggen, dat „Pius X" ivert voor Katholieke lectuur Diet alléén, maar ook voor heel het Roomsche sociale leven, voor onze Katholieke actie op maatschappelij k terrein, ea met name voor de K. ■S. A., dien grooten Roomsehen band ten algeeieenen nutte, 't Katholieke „Nut voor Iedereen", en zijn cen traal bureau te Leiden. Daarmee doet „Pius X" een «iterst-goed werk. Onze propagandisten begrijpen terecht, dat Roomsche opleving op ^matschappelijk en geestelijk gebied «et best kan worden bevorderd door Sfemeenschappelijke samenwerking, ^elke eaa voorbereiden en be merkten grond vindt door de sociale ^etie, welke onder ons, Katholieken, *e organisatie van heel het Roomsche ▼elk omvat. •Ea nu is er voor die propagan disten één aangewezen weg om dat «eel te bereiken: dat is de aanbeve- ling van het nieuwe maandschrift der K. S. A. In die aanbeveling willen „Pius X" een handje helpen. Daarmee helpen we, zooals ge zegd, ook de K. S. en dat doen we even graag! Onze lezers weten, dat de K. S. A. sinds Januari van dit jaar een maandschrift uitgeeft, een soort volks-tijdschrift, dat tweeërlei doel heeft. Vooreerst, onze Katholieken meer en meer op te voeden in de Katho lieke sociale actie, zooals die door onze geestelijke overheid wordt ge- wenscht en zooals ze reeds nu be wezen heeft, voor 't Roomsche leven goede vruchten te dragen. En vervolgens, om financieel te steunen de organisatie der Neder- landsche Katholiciteit op sociaal gebied met haar Centraal bureau te Leiden, welke reeds zooveel aan wijsbaar nut heeft gesticht, en zulke voortreffelijke, gemakkelijke en de gelijke hulpbronnen opent voor het sociaal werken van vereeni- gingsmanneu, Katholieke leiders, Roomsche pers Daar is één materiëele zaak, die zelfs bij een instelling van zooveel geestelijk nut als de K. S. A. is (al verwaarloost ze in trouwe ook het materiëele welzijn der Katho lieken niet!) geenszins kan worden gemist, en dat is het geld. Geen zaak kan men beginnen, volhouden noch voleindigen, als het „aardsche slijk" ontbreekt. En zoo is het ook met de K. S. A., een instelling waarvan geen Katholiek het nut, en nu ze eenmaal bestaat, ook de noodzakelijkheid van te blijven voortbestaan, zal noch mag ontkennen Wat volgt hieruit? Dat ieder Katholiek een offertje, een geregeld offertje, heeft te bren gen, om de Kath. Sociale Actie, die in ons Roomsche leven nu al is ingevlochten en zonder groote schade niet meer kan worden uitgescha keld, te behouden en in gezonde kracht te doen toenemen! Welnudaarvoor zorgt o.a. ook de Katholieke Propagandaclub „Pius X" door „de blauwe boekjes" van de K. S. A. bet maande- lijksche volkstijdschrift aan den man te brengen. Voor zestig cents per jaar krijgt ge die blauwe boekjes maandelijks toegezonden, en ge wordt zóó ook rechtstreeks een medewerker,een ma- teriëel-mede-belanghebbend lid van de Katholieke Sociale Actie Wij twijfelen er niet*aan, of de mannen van „Pius X" zullen in de eerstvolgende dagen, naast het aan bevelen van zooveel andere goede geschriften, ook het „blauwe boekje" van de K. S. A., voor 60 cents per jaar, warm aanbevelen, zooals ze trouwens ook reeds in de eerste maanden van het bestaan der club, dadelijk deden. Welnu tot die aanbeveling widen we. hier zooals gezegd een handje helpen Het maandschrift der K. S. A. behoort in ieder Katholiek gezin thuis, en voor ieder alleenwonend man of vrouw een geregelde gast te zijn! Niet alléén om den inhoud ervan, al is deze in verschillende opzichten hoogst belangwekkend: men zie er in de Maart-aflevering maar eens het opstel „Weest mannen van de daad!" of de korte studie over „Werkloosheid" en nog meer, op na! Maar óók, en vooral, omdat men met het abonnement op dit mooie tijdschrift tevens donateur is der K. S. A. iets wat elk Neder- landsch sociaal-voelend Katholiek toch eigenlijk wezen moest! Met genoegen kunnen we con- stateeren, dat het Plaatselijk Comité te Haarlem reeds vergelijkenderwijs een goed figuur maakt onder de steden van het land, daar Haarlem no. 3 staat op de lijst der aan geworven abonnementen op het tijdschrift, ons „groene boekje." Daar is „Pius X" wel niet vreemd aan! Maar 141 door 't Comité aange worven abonnementen is toch nog bij lange na niet genoegen dan: waar blijven onze buitengemeenten? Wij weten wel, dat velen zich direct hebben geabonneerd, maar.de Roomsche actie heeft toch in dit opzicht nog lang niet allen steun dio zij verdient! Onzerzijds wenscben we met deze regelen een warme en nadrukke lijke aansporing te geven aan al onze Roomsche vrienden in Haarlem en omstreken, zoover de invloed van ons blad reikt, om het voort bestaan der K. S. A. in Nederland te waarborgen door steun van een ieder Men weet nu, hoe die steun kan gegeven worden: nu blijv© dan ook niemand achter! Algemeen overzicht. Verspreide Berichten* FEUILLETON. MEIffi HURLEMSCHE COURANT "er 8 maanden voor Haarlemf 1,86 Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.35 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post n 1.80 Afgonrierüjke nummers 0,03 PRIJS DER ADVERT ENTiÊN: Van 1—6 regelsf0,60 (contant) f0,50 Elke regel ineer®(io Groote letters naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 cent per advertentie A cont&nL GULDEN bij levenslange onge schiktheid tot werken. 400 GULDEN bij overlijden. GULDEN bij verlies van éen hand of voet. 150 GULDEN bij verlies van éen oog. 100 GULDEN bij verlies van éen duim. 60 GULDEN bij verlies va» één wijsvinger. 15 GULDEN bij verlies van éen anderen vinger. De Direetetbr der Nieuwe Haarlemsche ®owamt noodigt allen, die daartoe kun- "Medewerken; dringend uit, ons te viMen helpm, opdat advertenti'én van ^Hingen, ver hooping en, boelhuizen, gras verpachiingm enz. ook in de Roomsche rant, nan Haarlem en Omstreken wor- opgenomen. Wanneer H.H. Notarissen en Make- hart door degenen, die bij deze verkoo- pingen enz. betrokken zijntijdig op ons blad opmerkzaam worden gemaakt, zullen heer*at met weigeren ook in de Nieuwe Haarlemseke Courant, die toch door een 3eer aanzienlijk deel der bewoners van Haarlem, m Omstreken gelezen wordt, die *ds>ertmtÖèn te plaatsen. Wij bemten deze belangr ijke zaak in de *o,ndaoht van al onze lezers. DE DIRECTEUR. wij DE AVEEGSCHAAL VAN DEN OORLOG. De evenaar staat nog in het huisje, zwikt dan eens naar rechts, daii eens naar links. Naar den kant van den' vrede vooral vandaag, want w.e hooren dat Rusland bakzeil haalt, en dat Is- wolsiki, na ten einde toe gestookt te hebben, na de Servische kwes tie te hebben opgeblazen als geen andere, nu den aftocht blaast. Uit St. Petersburg althans vernemen we, dat Rusland niet vechten wil zooals we al verleden week zeiden beteekent datniet vechten kan. De boel is niet in orde. En zoo zou in geval van een oorlog Servië alleen blijven staan tegenover Oos tenrijk, wat zelfs den meest heet- hoofdigen Serviër wat al te gek zal moeten voorkomen. Volgens allerlei geruchten uit Bel grado moet dan ook de Servische regeering geneigd zijn zich te schik ken naai- de aanwijzingen der mo gendheden in zake het antwoord, dat zij na den nieuwen stap van Forbaeh, tot Oostenrijk-Hongarije zal richten. Servië is zoo heet het verder ook bereid ziioh te ontwapenen, als de mogendheden daartoe den raad zouden geven. Dit bericht komt uit Belgrado Zorgvuldig is weer vermeden, Oostenrijk te noemen: de Serviërs hebben 't maar steeds over „de mo gendheden Maar enfindat lijkt toch wel wat meer op een vredelievende oplossing dan alles wat we in de laatste dagen hoorden Ofschoon dus de schaal nog vol strekt niet .in rust hangt, en er nog schommeling genoeg is, zouden we vandaag zeggen dat er neiging .is om door te slaan naar den vredes- kant. Van andere zijde evenwel is weer aan te voeren, dat Servië nog steeds met oorlogstoebereidselen doorgaat, dat de dienstplichtigen in het bui tenland worden opgeroepen, dat het Servische volk nooit zal toelaten een smadelijke onderwerping aan Oostenrijk en dat een oorlog voor Servië het eenige redmiddel lijkt. Intusschende definitieve beslis sing moet nu gauw vallen: vóór dat het April is geworden, zal de crisis wel haar beslag hebben ge kregen en de weegschaal definitief zijn overgeslagen DE ERANSCHE POSTERIJEN. Met behulp van militairen werkt de telegraaf weer in Parijs, zoo goed en zoo kvraad als bet kan, en hooren we weer een en ander van de jongste gebeurtenissen in den Fransche hoofd stad. De bewetring onder de postambte naren is inderdaad nog niet tot staan gekomen, integendeel: zij schijnt zich nog meer uit te breiden, en ze richt zich nu speciaal tegen den ondermi nister voor de posterijen Simyan, die nog aanblijft, maar van wien men met zekerheid voorspellen kan dat hij zijn ministerieel leven bij deze staking laten zal. Aan de „Figaro" hebben de stakers een en ander verteld over de uitge breidheid en het karakter van den beweging. Dat was Woensdagavond. Wij nemen daaruit het volgende over: „Van de 2200 bestellers, zoo ver telde men aan het hoofdkwartier der stakers, staken er op het oogenblik 1700. De telefonisten aarzelen nog om ons in grooten getale te volgen. Maar zij werken intusschen op hun elfender- tigst. Men moet haar bewonderens waardige onverschilligheid prijzen(!) Op de postkantoren hebben alle be ambten bet werk gestaakt. Er zijn al vier kantoren die hunne deuren heb ben moeten sluiten. Op verscheidene kantoren, die open zijn gebleven, is de staking intusschen toch algemeen. Al leen de beheerder en de kantoorjongens bedienen daar bet publiek. Het centrale postkantoor is uitge storven. Van de 700 beambten staken er 450. Buiten Parijs gaat men met ons meeHavre, Rouaan, Lyon, Marseille, Biest, Lorient hebben zich bij onze beweging aangesloten. Te Rennes, St. Brieue, Laval is de staking uitgebro ken. De verbindingen met Brussel, Weenen, Londen en Berlijn zijn ge stoord. De werklui van de technische dien sten komen ons al te hulp. Mijnheer Simyan moet beginnen in te zien, dat hij eerder had dienen toe te geven. Want hij moet wijken, mijnheer! Wij zijn geene revolutionairen. Wij wraken alle verstandhouding met het revolu tionaire verbond van vakvereenigingen. Wij behouden onze volkomen vrijheid en wij vechten alleen voor onze eigen eischen. En indien Simyan aftrad, zoudt gij dan voldaan zijn Neen, mijnheer 1 Zijn opvolger zou zich moeten verbinden tot zekere dingen, en deze nakomen." Een ander Parijsch blad meldt, dat er Woensdagmiddag 5 millioen brieven en 200,000 telegrammen te Parijs op bestelling lagen te wachten. De kranten trachten hun nieuws zooveel mogelijk per telefoon te krijgen. De algemeene desorganisatie, de on noemelijke schade, is uit het boven staande gemakkelijk op te maken! Vandaag zal de regeering worden geïnterpelleerd over de kwestie. We zullen dus spoedig nog wel nader erover hooren. DE ENGELSCHE VLOOT- UITBREIDING. 't Merkwaardigste van de door ons vermelde Engelsche vlootplannen, in den millioenenwedstrijd voor steeds nieuwe „Dreadnoughts", is dat in Engeland de stemming opeens om geslagen is, en de plannen der re- gee-ing, in plaats van te duur en te verregaande, nu opeens door velen alsnog niet ver genoeg reikende, worden beschouwd! Hoe dat komt? Enkel en alleen doordat de regeering heeft gezinspeeld op Duitschland als de groote vijand. De Duitschersvrees zit den Engelsch- man in het bloed! En de regeering heeft daarvan leelijk genoeg gebruik gemaakt: zij heeft bij de verdediging van de ontzaglijke vloot uit brei ding eenvoudig op Duitschland gewezen, zij beeft, heel politiek, de onderlinge vriend schappelijke verhouding bijzonder ver meld, maar, zonder het woord uit te spreken heeft zij herhaald en beves tigd: daar is de vijand! Dat heeft meer uitgewerkt dan een beiedeneerd betoog, zóóveel zelf? dat de verschillende vroeger aDtimilitairis- tisehe bladen na de rede van minister Mr. Kenna, thans zeggen: „De onbe wimpelde mededeeling van deze feiten, zal, naar wij hopen, aan de rege ringsvoorstellen den onverdeelden steun van de regeeringspartij verze keren." Dit is de groote beteekenis van deeen afloop, dat blijkbaar het Briteche volk bezield is met zulk een diep wantrouwen in Duitschland, of lijdt aan zoo hevige jaloersehheid ten op- richte van dit rijk, dat alle kalme overweging wijkt, zoodra dit gevoel wordt geprikkeld! Slorm op de Porlugeesehe kust. Reuter seint uit Lissabon: Er heersclit een hevige storm op de kust; een vis- schersvaartuig is vergaan, waarbij 7 menschen verdronken zijn. Een nieuwe aardbeving? De „Cor- riere della Serra" vermeldt het ge rucht, dat er in Zuid-Italië opnieuw een aardbeving van buitengewone he vigheid heeft plaats gehad in den nacht van Woensdag op Donderdag. Door den schok en de vloedgolf moet er ont zettende schade te Reggio Cafabra zijn aangericht. In de bouwvallen en de barakken is er, naar verluidt, brand uitgebroken. De poststaking te Parijs. In ver band met den gestoorden telegraaf dienst der laatste dagen tusscken Pa rijs en Amsterdam, is het interessant te vernemen, dat, waar gewoonlijk dage lijks van Parijs aan het hoofdkantoor te Amsterdam meer dan 1000 tele grammen worden opgenomen, dit ge tal Dinsdag in het geheel zes bedroeg. Woensdag werd geen enkel bericht ont vangen, en eerst gisterenavond is de verbinding hersteld, doch het aantal depêches is nog uiterst miniem. Hofberichten. H. M. de Koningin, proöteerende van het betere weder na de sneeuw buien der jongste dagen, maakte gis terenmiddag weer een wandeÜDg door de straten om en nabij het Koninklijk Paleis te Den Haag. H. M. de Koningin-Moeder bezocht de voorstelling, Woensdagavond in W) Vroofijke jongens met altijd dor stige kelen, verdrongen zich thans deo plotseling rijk geworden •akker, wiens huis thans overliep v"an melk en honing, die de fijnste mer- ke* in zijn kelder had en bij wien «e meest uitgelezen spijzen op de ont- •Ajttafel kwamen. Dit was juist iets ▼oor de „vrienden", die, na zich ver zadigd te hebben aan de lekkere beet jes en den vurigen wijn, zich niet ge leerden om nog geld van hem te lee- bovendien. Somwijlen wanneer het ■d te erg werd, steeg Gaston een ge- *°et van walging naar de keel over r11* optreden van dit slag vrienden, die in zijne armoedige dagen verme- T' hadden en die nu hij geld had f*1 zij van hem konden profiteeren, met vleierijen overlaadden. Hoe geheel anders toch had Fran" Lambert tegenover hem gehandeld! In huis van den organist was hij tijdens zijne armoede met liefde opgenomen, ens zijne ziekte verpleegd, had men em 111 d®11 hoog gestegen nood onder steuning verschaft, terwijl hij tijdens zijn millionairsehap nog slechts zelden aene uitnoodiging van dien kant had ontvangen. Nooit werd hij ook maar' met een enkel woord aan de verplich ting herinnerd, die hij aan die goede menschen had. Gaston, zuchtte bij deze herinnerin gen en voelde, hoe zijn geweten hem allerlei verwijten deed. „Arme Lambert!" mompelde hij. „Ik handel als een ondankbare tegenover hen, ik moest die lieve, echte vrien den vaker opzoeken." Helaas, het bleef bij deze overwe gingen en zijn goede voornemens ble ven onuitgevoerd. Den volgenden dag werd hij weer door den stroom van het Parijsche leven medegesleurd en meer dan ooit voelde hij zich geboeid door de schoonheid, de élégance, de schoonheid en de muzikale talenten van freule Van Ritten. Alles wat hij in haar zag, bracht hem in verrukking. Bovendien miste Charmette eene eigen schap, die hij in Gabrielle steeds over bodig had gevonden, zij was in 't geheel niet godsdienstig. Zij bezat niets van datgene, wat eene godsdienstige vrouw in de goede beteekenis des woords zoo bekoorlijk maakt, hare ziel vol liefde en zachtmoedigheid! En de dwaas, hij was daar blijde om. Arme Gaston! Hij beschouwde den godsdienst als een overbodig iets, als een hinder paal voor het huwelijk van den kun stenaar, wijl hij van meening was, dat dezelve verlammend werkte op de vrije ontwikkeling van het genie. Daarom had hij eens en vooral besloten van de vrome, zachtaardige Gabrielle af te zien en om de hand van de schoone, fiere Charmette aanzoek te doen. Het lot was geworpen en de beslissing genomen. Toen het negen uur sloeg, sloot Gas ton het instrument en eenige minuten later hield zijn rijtuig stil voor het huis der Van Rittens. Zijn hart klop te hoorbaar, toen hij in het schitte rende licht van den met de zeldzaam ste bloemen en planten versierden sa lon trad. Een aanzienlijk getal genoo- digden waren reeds aanwezig. Eiken Maandag verzamelden zich in den sa lon van mevrouw Van Ritten alle leden der vreemdelingenkolonie, die op de een of andere wijze, door voornaam heid, talenten of rijkdom, op den voor grond traden. Mevrouw Van Ritten, die doorging voor eene beschermster der schoone kunsten, had ter verstrooiing der gasten voor dien avond eene vio liste uit Weenen en een jongen pia no-virtuoos uit Wallachije uitgenoodigd, die beiden als kunstenaars van den eersten rang geroemd werden. De jonge dame bracht de toehoor ders in verrukking door een meester lijke vertolking van een Scherzo van Mozart. Allen luisterden, met gespan nen aandacht naar de liefelijke klan ken. Mevrouw Van Ritten's gelaat straalde van genot en volgde met eén zacht wiegen van het hoofd den mee- slependen rhytmus der compositie. Toen het stuk ten einde was bracht zij haar gouden knijpbril voor haar oo- gen en liet hare blikken over de uit- gelezen schaar der gasten gaan. Plotse-' ling lichtte een glans van tevreden heid in haar oogen, zij had Gaston Dufour onder de bezoekers ontdekt. Met de majesteit eener koningin na derde zij den jongen man en reikte hem met haar innemendsten glimlach de hand ter verwelkoming. „Mijn lieve vriend, welk een genoe gen, u hier te zien en tegelijkertijd welke eene eer voor ons, doorluclite Maestro! Mag ik u vriendelijk ver zoeken mij te volgen, om Charmette te begroeten?" Met een triomfantelijken blik nam zij den arm des jonkmans en terwijl haar ritselend zijden toilet haar als een wel riekende wolk omruischte, schreed zij aan Gastons zijde voort naar de geheel met glas afgeschoten galerij. Met den takt der dame van de groote wereld, beheerschte zij de geheele soirée wisselde hier een vriendelijken blik, daar een lieven glimlach en hield mid delerwijl niet op haren begeleider den lof te zingen van hare dochter, van tijd tot tijd haren woorden kracht bij zettend door een vertrouwelijken druk op Gaston's arm. „Is het geen hernelsch wezen, geen ideaal van schoonheid, mijn vriend?" fluisterde zij hem in het oor. „Maar wacht u wel haar dit te zeggen, wacht u wel haar te verzekeren dat zij een begaafde kunstenares, een gevierde schoonheid en bovendien een spruit van een der oudste Hollandsche pa- trieiërsfamiliën is, wacht u daarvoor wel Dufour luisterde niet meer naar de raadgevingen die mevrouw Estelle doorging met hem te geven; in stomme bewondering stond hij op den drempel der galerij. Deze was met bloemen overladen en baadde in een zee van licht. Met bekoorlijke nonchalance lag Charmette in eene causeuse, de mooi gevormde arm, als sneeuw zoo blank steunde de zacht blozende wang. Toen zij Gaston gewaar werd, stond zij op en stak haren bewonderaar het aristo cratische handje toe. „Dierbare kinderen," voegde me vrouw van Ritten hun toe. „Ik laat u thans met u beiden alleen, gij zult elkander genoeg mede te deelen heb ben." Charmette zweeg en hield zich koud en y*otsch als een koningin. Doch de diamanten vlinder op den boezem der schoone Hollandsche was in voortdu rende beweging en sprak voor Gaston duidelijk genoeg van de innerlijke ont roering, die onder het toilet van bleek blauw fluweel, haar hart deed jagen. Een verward gegons drong van uit den salon tot hen door. Daar werd gekeuveld, gecritiseerd, bewonderd en afgebroken. Verfrisschingen in allerlei vorm werden rondgediend. Mevrouw vin Ritten, door de warmte en de aan doeningen van het oogenblik overmand, slurpte met w-elbehagen haar koffie met roomijs. Gaston hoorde het stemmengedruiseh zonder een woord te verstaan. Hij had plaats genomen op een lagen zetel aan de voeten zijner aangebedene, en voelde eene wereld van droombeelden in zijn binnenste ontwaken en plotse ling, geen weerstand meer kunnende bieden aan den innerlijken drang, be gon hij zijn hart voor de geliefde uit te storten, deelde haar zijn hoop ea verwachtingen mede, gaf haar te ken nen, hoe gelukkig hij zich zou gevoe len, als zij aan zijn aanzoek een gun stig oor wilde verleenen en haar geluk aan zijne trouwe genegenheid wilde toevertrouwen. Hij sprak met meesle pende welsprekendheid, het was hem een behoefte haar te overtuigen, haar zijne geheimste gevoelens bloot te leg genen de groote, anders van spot ternij tintelende oogen van Charmette schenen een vochtigen glans aan te nemen, en het fiere hoofd zonk voor over als in jonkvrouwelijke schuchter heid. Liefelijke klanken zweefden door zaal en galerij, wederom hield de violiste hare hoorders aan zich gekluisterd. Nauw 'waren de laatste tonen wegge storven, of een luid applaus weerklonk en beloonde de jonge kunstenares voor het geschonken genot. Op dat oogen blik trad Stephan van Ritten de zaal binnen. Wordt vervolgd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1909 | | pagina 1