Gemengd Nieuws.
Renoult want de Ministers hebben
er de handen vol van, maar zij kun
nen niet verwezenlijkt worden zoolang
de Staat niet tot rust is gekomen, zoo
lang het religieuze gevaar blijft dreigen.
Men is dus nog altijd niet, waar
men wezen wil, schrijft de „Univers".
Ondanks een vernielingswerk van der
tig jaren blijken er nog altijd monni
ken, pastoors, een Kerk te bestaan.
En daarom kan er van sociale hervor
mingen voorloopig geen sprake zijn.
Het blad toont vervolgens aan, dat
het Ministerie-Briand niet anders dan
de politiek van het Ministerie-Clemen-
ceau zal voortzetten. „Naar een georga
niseerd stelsel zal tegen de Katholie
ken geageerd worden onder medehulp
der vereenigde krachten van links. De
felheden en uitvallen van Clemenceau
zullen vervangen worden door een vol
hardend uitgevoerde methode van sa
menwerking, waarin de schrapping
der vrijheid van onderwijs, de» on
schendbaarheid der neutrale school, de
gestrenge toepassing van de Schei-
dingswet ,de volstrekte onderdrukking
van de geestelijkheid, het verbod van
Katholieke patronaats- en liefdewer
ken, de belemmering van het pries
terschap en van elk geestelijk apos
tolaat, de aanleidingen tot wetten zul
len worden, die geëigend zijn om de
radicalen en socialisten eendrachtig rond
het Kabinet te vereenigen.
„Briand zal niet met de stoute en
ook wel belachelijke complotten wer
ken, welke Clemenceau placht uit te
vinden; maar zijn listige geest zal met
wetten meer weten te bereiken dan
met commissarissen van politie. Ter
wijl hij de meerderheid van het bloc
zal organiseeren door het uitzicht op
een nieuwe vervolging tegen de Kerk,
zullen de radicalen en socialisten ook
w eer vereenigd marcheeren bij de alge-
meene verkiezingen. En de godsdienst
zal nogmaals het gelag hebben te be
talen van de mooie ministerieele dagen
welke aanstaande zijn!"
Vermorzeld door een slang.
Het „Soer. Nbld." meldt:
Een paar veldarbeiders, die aan den
zoom van een zich buiten Malang be
vindend bosch, op hun sawah aan het
werk waren, hoorden dezer dagen plot
seling hartverscheurende angstkreten
uit het kreupelhout komen. Met arit en
patjol in de hand, snelden zij op het
hulpgeroep af en wat zij daar zagen
deed hun het hart stilstaan en stolde
hun bloed in de aderen. Een vrouw,
die in doodelijken strijd gewikkeld was
met een reuzenpythoon, een zooge
naamde poespokadjang!
Het monster had zijn lichaam reeds
om haar beenen en haar middel ge
kronkeld; de vrouw, door haar doods
angst met titanenkracht toegerust, slaag
de met haar armen er in het beest:
van haar bovenlichaam te weren. Zij
wist dat de machtige omstrengeling den
dood be'.eekende. Een gruwelijke dood!
Een der sawah-kerels stapte eindelijk
moedig vooruit om de ongelukkige te
helpen; de ander stond op zijn bee
nen te trillen.
Met opgeheven arit ging hij op het
monster af, doch deinsde terug, toen
dit met een bliksemsnelle beweging
naar hem hapte. Hij sloeg met zijn
arit naar den opengesperden muil, doch
de slag gleed af ,kwam niet goed aan.
Anders zou hij 't dier den kop van 't
lichaam gescheiden hebben, zei hij la->
ter. Hij slaagde er evenwel in, het
dier een vrij diepe wonde aan den
hals toe te brengen. Deze wond scheen
het beest woedend te maken, want hij
liet zijn slachtoffer los en richtte zich
tegen zijn beide aanvallers, die het
daarop op een loopen zetten. De slang
schijnt ,toen hij zag, dat zijn vijanden
hem te vlug af geweest waren, naar
de vrouw, die half verlamd op den
grond was blijven liggen, te zijn te
ruggekeerd en er toen in geslaagd te
zijn zich om haar hoofd en ribben
te wikkelen.
Want toen na een uur 2 tani's terug
kwamen met een drom gewapende
dessagenooten achter zich, vonden zij
de vrouw dood, vermorzeld.
Dhingra opgehangen.
Le jonge Inidër Madar Zal DHngra,
die 1 Juli in bet Imperia Inetr-utete
Londen sir Curzon Wyllie, den poli
tieker; agent van den secretarie voor
Indië, en dr. Lalcaca doodschoot, uit
haat tegen de Ergelschen heeft daar
voor met zijn dood geboet. Hij ie
gisteren morgen in de Pentonville
gevangenis, in het noordeD van Londen,
opgehangen.
Van verschillende zijden waren
pogingen aangewend, om zijn dood
vonnis in levenslange gevangenisstraf
veranderd te krijgen. Ook William
Stead pleitte daarvoor. Eensdeels om
dat zijn executie hem tot martelaar
zou maken. Anderdeels wijl levens
lange opsluiting voor hem die den
dood begeerde, een zwaardere straf zou
zijn geweest. Maar de minister van Bin
nen landsche zaken deelde einde der
vorige week mede, dat hij geen begena
diging kon aanbevelen en het recht
zijn gewonen loop moest hebben.
De veroordeelde had zelfs niets
anders verwacht en heeft zich zijn lot
niet erg aangetrokken. Door zijne
familie in Indië verloochend en door
zijne landslieden hier geschuwd, sleet
hij de weken van zijn vonnis rustig,
gelaten en onverschillig in de cel
van veroordeelden, las en rookte
sigaretten onvermoeid, en sprak weinig
met zijn bewakers, die hem nacht en
dag niet uit het oog verloren. BezoekeD
ontving hij zelden.
Zijn laatste nacht was echter onrustig.
Om 6 uur gisterenmorgen moest hij
opstaan kreeg een ontbijt van thee en
brood met boter voorgezet, doch ge
bruikte daar zoo goed als niets van.
Zonder een spier van zijn gelaat te
vertrekken, liet hij zich cm kwart
voor negenen door den „hangman"
Pierpont, den kraag van zijn hemd
afknippen en stevig binden, waarna
hij bedaard en zonder hulp het schavot
beklom. Daar werd hem een muts
over het hoofd gedaan, den strop om
den hals gelegd, de bout werd uit het
valluik getrokken en de veroordeeld s
viel achtvoet naar benedenhij gaf
dadelijk den geest.
Alleen de noodige autoriteiten woon
den de executie bij Het verzoek van
den rampzalige om zijn lijk te "er-
branden, werd afgewezen Nadat zijn
lijk w-is geschouwd, weid het binnen
de gevangenis in een kuil gelegd en
om het snel te doen vergaan, met
ongebluschte kalk begoten.
Taft boktt.
De tegenwoordige president der
vereenigae Staten, de heer Taft, is
thans bijca 140 kilo zwaar en begint
zich over dat lichamelijk gewicht te
ergeren. Ondanks veelvuldige en lange
wandelingen te voet en te paard, is
hij niet in geslaagd bet te doen af
nemen. Zijn geneesheer dr. Barker,
die hem dezen raad gaf, is zelf een
voortreffelijk bokser. Hij is Taft's
tegenpartij en ontziet zich niet, als
hij er kans toe heeft, hem geweldige
stompen toe te dienen. „In het
boksen kan men geen consideraties
gebruiken," zegt hij.
De schatkamer van een bedelaar.
Te Rittsburg is een 80 jarig» grijsaard
Peter Labauch gebeeten wegens gees
telijke stoornis naar een gesticht over
gebracht. Dat ging niet zoo gemakke
lijk; er waren acht van die sterkste
agenten voor noodig, want de grijsaard
verzette zich als een bezetene. Bij
de onderzoeking zijner woning ontdekte
men, dat zij letterlijk met geld was
volgepropt. Zilveren en koperen mun
ten lagen erop hoopen. De vloerkleeden
waren met banknooten gevoerd, terwijl
zich in tientallen Üebschen en kruiken
de stuiverstukken bevondeD, die hij
door het bedelen had verzameld. Tot
vervoer van dezen waren van geld,
tot een bedrag van drie honderd
duizend gulden, was een groote wagen
noodig. Verder bleek, dat de bedelaar
nog op verschillende banken 60.000
gulden had uitstaan.
Overval door roovers.
De heer Pnilippon, agent der Fran-
sche spoorwegmaatschappijen die op
het oogenblik in Auatolié reistjom er
dwarsbalken aan te koopen, iB in een
bogch bij Gunen door roovtrs aange
vallen die zijn gids doodden en den
Turkschen koopman, met wien hij
onderhandelde, gevangen namen.
Pnilippon kou slechts met groote
moeite ontkomen. De bandieten vragen
een grooten losprijs voor den koopman.
Diamanten in Zuid-West-Afrika.
Omtrent de resultaten van de dia
mantwinning in Duitsch Zuidwest
Afrika verneemt de „Koin. Ztg." uit
Berlijn, dat de eerste 6000 karaat die
door de Duitsche diamant-maat
schappij onlangs aan de diamantregie
gezonden werden, thans verkocht zijn
tegen gemiddeld 35,91 Mk. het karaat
wat de hoogste gemiddelde prys is,
die tot dusverre per karaat is gemaakt.
Men denkt in den loop van dit jaar
bij alle diamant-maatschappijen te
zameu te komen tot een gemiddelde
hoeveelheid van 35,000 karaat per
maand, wat naar de prijzen, tot dusverre
betaald een opbrengst van ongeveer
12 millioen zou vormen.
Het voornaamste uitgangspunt voor
de diamantwinning der Duitsche
diamantmaatschappij is de Prince of
Walesbaai, gelegen ongeveer 40 K.M.
bezuiden de Luderitzbaai. Alle be
richten over het vinden van diamanten
buiten het gebied van de „Deutsche
Kolonialgesellschaft" zijn tot dusverre
onjuist gebleken. In de nabijheid van
Windhoek is zelfs geen diamanthou-
dende aarde gevonden en ook het
nauwkeurig onderzoek, door vak
mannen ingesteld op het gebied der
„South-African Terriories Ltd" heeft
geen andere dan negatieve resultaten
opgeleverd.
Eon Salomo gevraagd.
De Parijsche politie zit zeer verle
gen met een zesjarig kind, dat éten
allsrzondelingsten dwaaltocht maakte.
De kleine nep op straat de polite aan
en deed haar met verbazingwekkende
radheid een verhaal in een taal, waar
van niemand een syllabe verstaan kon.
Eindelijk kwam men er achter, dat't
een Armenisch dialect was en zoo ver
nam men door behulp van een tolk,
dat het kind uit grootvaders huis in
Syrië door een vreemde vrouw werd
ontvoerd. De vrouw wilde het kind
naar Amerika brengen, doch versleepte
het naar Parijs. Hier had het van de
eerste de beste gelegenheid gebruik
gemaakt om te ontsnappen.
Kort nadien verscheen ook de vrouw,
over wie het kind gesproken had op
het bureau, de kleine vondelinge als
dochter opeischende. „Ik ben uw doch
ter nietl" riep het kind. „Mijn moe
der ziet er heel anders uit dan deze
persoon hier." De politie, ten einde
raad, verdaagde de zaak, om een tolk
te vinden, die het koeterwaalsch der
„moeder" moest vertalen.
Het tweede verhoor leverde meer
resultaat op. Het kind hield vol, dat
de vrouw haar moeder niet was, ter
wijl de vrouw van haar kimt het
volgende vertelde: Ze was in Marseille
geboren, doch op jeugdigen leeftijd
al naar New York geëmigreerd. Ze had
daar, 14 jaren oud, een Italiaan gehuwd,
die op den geboortedag van het kind
stierf. Toen het kind een jaar oud was,
zond ze het naar grootvader in Syrië.
Later vernam zij, dat de grootvader
gestorven was en ze besloot zelf naar
Syrië te gaan om het kind op te halen.
Zij trof het kind aan als een erg leu
genachtig, boosdoeuig schepseltje.
Toen zij op de doorreis door Parijs in
het Gare du Lyon was ingedu had
bet kind haar koffer, waaiin zich al
geld bevond, weggesleept (1) en aan
een vreemde vtouw. sinds dien ver
dwenen, afgegeven. Ze had in drilt
over de slinksche streek het kind een
klap gegeven, dat daarop huilend de
straat was opgeloopen en niet was te
ruggekeerd. Uit de courant had ze pas
vernomen, dat het kind zich op een
politiebureau bevond.
Nadat deze historie aan het kind
vertolkt was, verklaarde dit het heele
verhaal "oor louter leugen en bedrog;
het bleef er bij, de vrouw drie weken
geleden voor het eerst te hebben gezien.
Ze kon haar moeder niet zijn. Haar
grootvader is niet dood. Ze kent haar
echte moeder heel goed, want deze
had haar bijna een jsar geleden ver
laten, om zich in een stad nabij Jeru
salem weer in het huwelijk te bege
ven. „De vrouw hier", vervolgde het
kind, „kwam bij mijn grootvader, toen
ik alleen in huis was. Zij zei tot mij,
dat grootvader mij in den trein
wachtte. Ik ging mee, doch vond mijn
grootvader in den trein niet. Schrei
end vroeg ik naar huis teruggebracht
te mogen worden maar ik kreeg een
pak slaag en intusschen reed de trein
weg. In Beyru bracht ze mij aan boord
van een groot stoomschip, dat ons naar
Port-Said, Alexandrië en Marseille
vervoerde. Toen we in Parijs aankwa
men, gebruikte ik de eerste gelegen
heid, om te ontsnappen. Ik wil niet
bij de vrouw blijven. Ze heeft me ge
slagen en gepijnigd. Ik wil weer naar
grootvader. Zij zegt, dat ik Annette
heet, maar dat is niet zoo, ik heet
Marianne."
„Centr."
Ontzettende hitte.
Uit Peking komen berichten van
ondragelijke warmte. De oudste be
woners van de stad herinneren zich
niet een zoo hooge temperatuur. Veel
Chineezen en Europeanen zijn reeds
als slachtoffer gevallen en de stad ligt
vrijwel verlaten: handel en verkeer
staan stil. Men weet maar niet waar
zich te bergen, overal is de warmte
even erg en als er niet spoedig een
ommekeer komt in de weersgesteld
heid, zijn de gevolgen niet te beramen.
In de schaduw bereikte de thermo
meter een hoogte van 118 graden
Fahrenheit, 's Morgens vroeg werden
al vier menschen door een zonnesteek
gedood.
Een beestachtige misdaad
wordt uit het bij Essen gelegen Gel-
senkirchen gemeld. In de schacht
„Holland" hebben twee lampenpoet
sers een veertienjarigen jongen met
een luchtpomp den buik zoolang op
gepompt dat het lyf van den knaap
letterlijk sprong en de dood intrad.
In de schacht „Unser Fritz" heeft het
vorig jaar een juist eendere misdaad
plaats gehad.
Zwitsersche huizen in Calabrië
en Sicilië.
Steenen huizen leveren, zooals her
haaldelijk gebleken is, op een vulka-
nischen bodem groot gevaar op; zij
storten bij aardbevingen in en begra
ven de inwoners onder de puinhoopen.
Te Messina en te Reggio zullen daarom
proeven genomen worden met houten
huizen van den bekenden Zwitserschen
bouwtrant.
De Zwitsersche vereeniging van „Het
Roode Kruis" heeft 60 Zwitsersche
huisjes naar Zuid Italië laten over
brengen, dia te Messina en Reggio
worden opgeslagen. Men heeft voor
dit doel twee verschillende soorten
gekozenzeer eenvoudig voor Calabrië
van 7500 francs per stuk en mooiere
van 9700 francs voor Messina.
De meesten bevatten slechts een
verdieping. Te Messina levert de plaat
sing nog eenige moeilijkheid op. De
huizen moeten niet te ver van de
haven staan, die het middelpunt van
de nieuwe stad zal vormen, doch ook
tegen brandgevaar, dat juist daar het
grootste is, beveiligd ziju.
Men hoopt terecht, dat de proef
zeer goed slagen zal, daar deze houten
woningen door hun geringe hoogten
en lichten bouw veel minder gevaar
van instorten ioopen. En zelfs wan
neer zij bezwijken, levert dit voor de
bewoners veel minder gevaar op dan
het instorten van steenen huizen. De
Sicilianen zijn zeer met bun nieuwe
woningen ingenomen; ze zijn verrukt
over hun „Zwitschersche paleizen",
zooals zij ze noemen.
Papieren sigaren.
Een snuggere Amerikaansche zaken
man heeft weer eens een nieuwe mo
gelijkheid ontdekt om papier te ge
bruiken.
Wagenwielen, ondergoed, gordijnen
van papier zijn reeds iang gebruiks
voorwerpen in de papierindustrie ge
worden; maar thans is te New-York
zoo weet „Nob Loisirs" te melden, een
fabriek opgericht, die een bijzondere
soort papier vervaardigt, dat dient tot
het maken van sigaren.
De vellen papier worden met tabaks
sap verzadigd en zuigen dit in "groote
hoeveelheden op. Daarna komen zij
in een pers, waarna ze in den vorm
van tabaksbladen worden gesneden
waarbij zelfs de anderen van het na
tuurlijke tabaksblad kunstig worden
nagemaakt.
Uit deze papiertabak of dit tabaks
papier worden dan sigaren gedraaid,
veel en veel goedkooper dan „echte"
sigareu.
Men zal echter met misschien niet
ongerechtvaardigde verbazing verne
men, dat de rookers, die deze Ameri
kaansche papieren rookstokken ge
probeerd hebben, er vol lof over zijn
en de zachtheid en bet aroma van
deze wonderlijke sigaren ten zeerste
prijzen.
BINN EN LA ND.
De nieuwe Minister van Koloniën.
„De Nederlander" is verontwaardigd
over wat de bladen „vooral depers
der linkerzijde", schrijft hij hebben
gezegd van de benoeming van den heer
De Waal Malefijt tot Minister van Ko
loniën. Zij acht daardoor „de geschikt
heid van den nieuwen bewindsman op
onaangename wijze in publieke discus
sie gebracht" en vervolgt dan
„Het wil ons voorkomen, dat dit oor-
deelen uitermate voorbarig en opper
vlakkig is, dat het materiaal, waaruit
ministers worden gemaakt, maar zeer
schaars voorhanden is, en ook, dat ie
mand wel een goed minister kan zijn,
al is hij niet bepaald een „speciali
teit".
De heer De Waal Malefijt heelt als
politiek man 'n eervollen staat van
dienst. Dat hij, als Kamerlid op het
glibberig veld der politiek misschien
wel eens gestruikeld is, kan men den
nieuwen minister moeilijk als grief aan
rekenen. In de Kamer heeft hij meer
dan eens getoond, dat hij voor de Ko
loniën een warm hart heeft niet al
leen, maar ook dat hij zich, zoo> goed
als mogelijk is voor hem, die de Ko
loniën niet uit eigen aanschouwing
kent, van haar leven en behoeften op
de hoogte stelt.
„Laat men dus afwachten of dit aan
den Minister De Waal Malefijt nog niet
beter dan aan het Kamerlid toever
trouwd is. Wie een verantwoordelijk
ambt als dit aanvaardt, doet dit niet
op lichtzinnige wijze. Van den afge
vaardigde voor Breukelen, die zich
nooit een politiek „Streber" heeft ge
toond, kan men zulk een lichtzinnig
heid zeker niet verwachten. Hij zelf
zou, indien een geschikter functionaris
te vinden ware geweest, wellicht lie
ver op den achtergrond hebben gehou
den.
Het komt ons daarom billijk voor af
te wachten wat uit de samenwerking
van den nieuwen minister met den op
volger van gouverneur-generaal Van
Heutsz, die wel niemand ander^ zal
zijn clan de heer Idenburg, voor*
Indië zal worden geboren.
Naar Hollands Noordpunt!
Vaa 26 tot en met 31 Augustus
worden te Helder, ter gelegenheid van
het aldaar te houden nationaal Congres
voor Vreemdelingen-Verkeer, door de
vereeniging „Helders Belang" feesten
op groote schaal gegeven. Het heden
verschenen officieele programma ver
meldt on' er meer, voetbalwedstrijdei
turner oefeningen en wedstrijden, uit
geschreven door het gewest Noord-
Holland van bet Ned. Gymnastiek-
Verbond, waaraan wordt deelgenomen
door ruim 600 dames en heeren turn
sters en turners ,een nationaal concours
voor fanfare- en harmonie-gezelschap
pen, waarvoor het buitengewoon groot
aantal van 33 korpsen uit alle Oorden
van ons land zijn ingeschreven. Verder
zullen plaats hebbeneen zanguit
voering door ruim 500 dames en
heeren, met begeleiding van de ge-
heele stafmuziek van de Marine, mid
dag- en avond-cocerten op het
feestterrein en op de verschillende
plaatsen in de stad, specialiteiten
voorstellingen in „Casino", een licbt-
stoet, avondfeesten op het feestterrein,
boottochten op het Marsdiep, open-
luchtbioscope- voorstel i i ngen, kinder
feesten van allerlei aard, groot vuur
werk, pavoiseeriDg en illuminatie van
de oorlogsschepen, enz Op het feest
terrein, dat een oppervlakste heeft van
6000 M2, komen bovendien nog ver
schillende kermis-vermakelijkheden.
Het uitgebreide, ruim 60 bladzijden
tellende feestprogram na is a 15 cent
bij iedere boekhandelaar of tegen
inzending van 15 cents bij dö feest
commissie verkrijgbaar.
Men zal geen spijt hebben een uit
stapje te hebben gemaakt naar Hol
lands noordpunt, naar den Helder,
dat behalve de genoemde feesten, nog
genoeg bezienswaardigs heelt in zijn
mooie haven, zijn Marine met de
maritieme inrichtingen, zijne forten,
den grootschen zeedijk met het ge
makkelijk te bereiken zeestrand, een
strand, als bijna Dergens in ons land
wordt aangetroffen. Men kan boven
dien gemakkelijk een prachtig zee
tochtje maken over het Marsdiep en
een bezoek brengen aan het vlak bij
gelegen merkwaardige eiland Texel.
Het algemeen programma, da,t in
den-laad veel belovend m.ag genoemd
worden, luidt als volgt:
Donderdag 26 Augustus.
8 uur: „Casino". Specialiteiten-ge
zelschap in „Casino."
Vrijdag 27 Augustus.
2 uur: Reünie deelnemers Voetbal
wedstrijd. 2.30 uurOptocht naar
Feestterrein. 3 uur: Voetbalwed
strijd. Concert. 5 uur: Terugmarsch.
7.30 uur: Reünie deelnem. Licht-
stoet. 8 uur Specialiteiten-geztel-
scnap in „Casino." 8.30 uurLiciht-
stoet. Officieele ontvangst Feestter
rein. 9 uur: Concert Marinekapel.
Zaterdag 28 Augustus.
1.30 uur: Turner-optocht. 2 uur:
Turner-wedstrijid. Afmarsch ter in
haling der Congressisten. Concert.
315 uur: Inhaling Congressisten
van Station. 4 uurGroote Zaoguit
veering. Matinee Marinekapel. 6
uurDiner. Concert Westplein. 8
uur: Ontvangst ten Raadhuize. 8.30
uur: Concert Helders Kanaal. Op
tocht naar „Casino." 9 uur:- Spe
cialiteiten-Voorstelling in „Casino."
Zondag 29 Augustus.
9 uurMuziek- en Turner-optocht.
Congres V.V.V. 9.30 uur: Nationaal
Faniarecc-ncours. 10 uur: Turner-op
tocht. 10.30 uur: Turner-repetitie.
12.30 uur: Kaartenverkoop en
plaatsbespreking Specialiteitenvoor
st elling. Dejeuner V.V.V,. 2 uur Ge
westelijke Turnuitvoering. 4
uurMuziek-conciours4.30 uur Mu
ziek- en Turner-optocht met Vaan
dels. 6.30 uur: Diner. 8 uur: Schit
terend Avondfeest op,hct Terrein.
Specialiteiten-voorstelling in „Casi
no."
Maandag 30 Augusts.
10 uur: Zee-Boottocht met muziek
en verrassingen. 11.40 uurMuz'iek-
optoefnt. 1 uur: Nationaal Harmonie-
Ccneuiirs. 3 uur: Terugkomst Boot.
4 uur: Kinder-bdoscoopVoorstelling.
5 uur: Marschconcours en Optocht.
6 uur: Diner. 7 uur-: Schitterend
Avondfeest. Wedstrijd in Uitmun
tendheid. 10 uur: Besloten Bal-
Champ.être. Openlucht Bioscoop
voorstelling.
Dinsdag 31 Augustus.
8 uurVlaggenparade. 34 Saluut
schoten. Muziek Marinekapel. Pa-
vciseering Oorlogsschepen. 9.30 uur:
Bijeenkomst Kinderen „Casino." Op
tocht. 10 uur: Kinderfeesten.
Concert. Rijjool. 11.30 uur: Op
treden Goochelaar en Poppen
kast. 12 uurParade. 33 Sa
luut schoten. 12.30 uur: Pxijisuit-
deeling. Gratis Tombola. Dejeuner.
.1 uur: Kinderfeesten. Concert, 2 30
uur: Kinder-Bal-Champêtre. Ballet.
Goochelaar Poppenkast. 4 uur: 33
Saluutschoten. 4.30 uur: Klepper-
marsch. „Ons Vorstenhuis." 5.30
uurDiner. 6 uurVolks-Bioscoop
in Casino. 7 uur: Driedubbel Con
cert. Volks-Bal-Champêtre. Open
lucht-Bioscoop-Voorstelling. 8 uur:
Electrische Illuminatie Hr. Ms. Oor
logsschepen. 9 uur: Bengaalscihe Il
luminatie Hr. Ms. Oorlogsschepen.
10 uur: Vuurwerk. 11 uur: Muziek-
Optoeht,
Een merkwaardige vondst
Fr Bonaventur-i Kruitwagen schrijft
uit Weerden aan het „Centrum".
Eenigen tijd geleden werd in het
Aartsbisschoppelijk Museum te Urecht
een blad perkament gevonden, dat
oorspronkelijk gediend had als schut
blad in een oudeu foliant, Op dat blad
vindt men aan weerszijden gedrukt
gedeelte vaa den Canon der Mis, en
wel met een lettersoort, welke alleen
in gebruik blijkt te zijn geweest iu
de drukkerij van Johannes de West-
falia te Leuven gedurende de -jaren
1474 1490 zijn bedrijf uitoefenende.
Het merkwaardigste van deze vondst
is, dat tot heden toe nog niet bekend
was dat Johannes Westtalia ooit een
Missaal bad gedrukt. Uit het gevon
den blad perkament blijkt echter, dat
zulks wèl het geval is geweest.
Om des te meer zekerheid te ver
krijgen omtrent de waarde van dit
fragment, werd het opgezonden aan
prof. K. Haebler, bibliothecaris aan
de Kon. Bibliotheek te Berlijn, den
bewerker van het waardevolle Typen-
reportorium der WiegeDdrucke, dat
tot grondslag dient voor de beschrij
ving der incunabelen vanwege de in
ternationale Inkunabel'Kommission.
Prof. Haebler vond het perkament
blad zoo merkwaardig, dat hij aan
stonds aan de directie van het Aarts
bisschoppelijk Museum verlof vroeg,
om het te mogen facsimileeren en uit
te geven in de Veröffentlichungen der
DeutscheD Geselschaft für Typen-
kunde.
Voor welk bisdom het Missaal van
•Joh. de Westfalia gedrukt is. kan op
grond van het gevonden fragment
niet worden uitgemaakt, daar het
sUchts een stuk bevat van den Canon,
die in alle bisdommen zoo goed als
geheel gelijkluidend was.
Opmerkelijk is het, dat van de ge-
beefe onlnge van het Missaal van Jo
hannes de Westfalia het werk zal
toch wel minstens in 200 300 exem
plaren gedrukt zijn geweest slechts
dit ééne blad ever is. Een ander ge
val van denzelfden aard werd önlangs
vermeld in „De Tijd" van 8 Juli 1909,
waar bericht werd, dat van het oudste
gedrukte Missaal van het bisdom
Utrecht tot heden toe, en dan nog pas
verleden jaar, slechts één exemplaar
werd ontdekt.
Die bijDa volledige verdwijning der
oudste gedrukte Missaals eu hetzelfde
geldt van de oudste Breviers laat
zich echter wel eenigszins verklaren.
Een Missaal en Brevier werden dage
lijks, en meestal nog door meer dan
een persoon gebruikt, zoodat ze aan
veel slijtage-onderhevig waren. En
waren de boekeu eenmaal versleten-
dan nam men een nieuwe uitgave en
de oude wierp men weg. Want even,
min als men nu oude, versleten litur
gische boeken die door het dagelijks
hanteeren al spoedig uit de band lig
gen en soms bij flarden aan elkaar
hangen, gaat bewaren, evenmin deed
men zulks in de 15e eeuw. Ook toen
immers volgden, evenals nu, de nieuwe
uitgaven elkaar rusteloos op, zoodat
er nooit gebrek was aan nieuwe en
telkens betore uitgaveD. Reeds vanaf
hun ontstaan behoorden dus de ge
drukte liturgische boeken tot de „ver
dwijnende soort."
Alleen wanneer een liturgisch boek
door een of andere omstandigheid in
het buitenland terecht kwam, dus in
een bisdom waar het niet mocht ge
bruikt worden, werd het vau den on
dergang gered. Het bleef dan vergeten
staan in een of ander hoekje van de
bibliotheek.
En zoo laat zich dan ook verklaren,
waarom de oudste gedrukte liturgische
boeken van Nederland heden ten dage
bij voorkeur in het buitenland wor
den gevonden. Zoo berust b.v. het
eenig bekende exemplaar van het
oudste Utrechtsche Missaal (de druk
van Keulen, omstr. 1480'82) in de
bibliotheek van het Protestantsche
Domkapittel te Naumburg (zie „De
Tijd", t a. p.) een volledig exemplaar
van de tweede editie van datzelfde
Missaal (Delft, omstreeks 1490?) vindt
men slechts in de Koninklijke Biblio
theek te Kopenhagen (het exem
plaar dat in bet Aartsbisschoppelijk
Museum te Utrecht bewaard wordt,
mist het meestgebruikte gedeelte, nl.
den CanonJ, terwijl eindelijk het eenig
bekende exemplaar van een zeer oude,
wellicht de oudste uitgave van het
Utrechtsche Brevier (Keulen? omstr.
1480), een boek, dat ook als drukwerk
hoogst merkwaardig en eenig in zijn
soort is, gevonden wordt in de Uni
versiteitsbibliotheek te Ursula.
Hst bovenstaande zij een dringende
aansporing tot allen, vooral tot niet-
vakmannen, om toch volstrekt niets, 1
ook niet het kleinste fragment van
drukwerk, dat soms mocht gevonden
worden als „oude rommel" weg te
gooien. Want zooals uit de gemelde
geschiedenis van het perkamentblad
van het Aartsbisschoppelijk Museum
blijkt, kan onder dien „rommel" soms
iets heel merkwaardigs schuilen.
Lijk gevonden. Op de grehs van
Aalten en Dinxperlo heelt men het
lijk van een arbeider in zijn werkpak
gevonden. Vermoedelijk is het de we
ver F. O., uit Bocholt, die sedert eeni
ge dagen werd vermist.
Overpeinzingen van een „Soumier -
frischler", tevens catechismus voor rei
zigers die het worden willen.
Wat is een meer?
Een meer is een waterplas, aan
welks oevers zich hotels bevinden met
pensions van Frs. 5, Mk. 4, of Kr. 5
af
Wat is een berg?
Een berg is een verheffing van den
bodem, uitstekend geschikt voor het
plaatsen van een „Aussischtsturm"en-
trée 20 ct., 20 pf of 20 H.
Wat is een nationale held?
Een nationale held is een man, die
in hout gesneden, gemakkelijk en prij
zenswaardig verkocht kan worden aan
vreemdelingen; of ook een die zich
bij uitstek leent voor het oprichten
van gedenkteekenen.
Wat is een gedenkteeken?
Een gedenkteeken is een voortbreng
sel van marmer of brons, dat geschikt
is om er prentbriefkaarten van te mar
ken, 6 stuks 50 ets, 40 pf. of 50 H1.,
gekleurde iets duurder.
Wat is een zonsopgang?"
Een zonsopgang is een natuurver-
schijnsel, dat uitstekend geschikt is voor
het bevorderen van het verkeer op fu-
niculaires, draadspoorwegen of bergha-
nen.
Wat is een vreemdeling?
Een vreemdeling is een portemon-
naie, met een man erbijbij aankomst
moet zij vol, bij vertrek leeg zijn.
(Zw. Ct.)
„"Wundarbar!"
Het bezoek aan Scbeveningen zal,
schrijft „De N. Ct.", Zondag wel zijn
toppunt bereikt hebben. Een enorme
meiischenmasaa was aan 't strand bij
een. De middelpunten van verkeer,
Wandelpier, terras van 't Kurhaus,
Rotonde, Kurhausbar, alle etablisse
menten daaromheen, strandboulevard
boden den ganechen dag een schouw
spel van gezellige zoiuersche drukte.
Met bewonderenswaardige regelmaat
gleden en circuleerden de honderden
tramrijtuigen over het Gevers Dey-
nootpleia, de duizenden bezoekers af-
en aanvoerende. Reeds in de middag
uren moest bij de drukste lijnen queue
gemaakt worden en tegen den avond
zwelde de menigte in die mate aan,
dat de breedte van het plein voorde
lengte der menschenstaarten geen
plaats genoeg bood. Vooral de afvoer
van lijn 10, die als gewoonlijk, de
drukste nering had, was interessant
om aan te kijken. De controleurs, die
met behulp van enkele politie-agenten,
hier als commissarissen van orde fun
geerden, vonden de starre lengte van
de queuen blijkbaar wat eentonig en
bovendien te veel plaats innemend.
Brachten er wat afwisseling in en fat
soeneerden de lange rij van dames
en heeren, die daar geduldig twee-
aan twee en drie-aan drie als schapen
van PaD urges stonden te wachten,
tot sierlijke slingers en krakelingen.
Da controleurs hanteerden die men-
schenmassa, als een jongen een langen
slier van stopverf, en de menschen
lieten zich heel kalm op die manier
behandelen. Ieder had den tijd en 't
was mooi weer: waarom zou men
zich dus haasten?
Een Duitscher, die op de queue
kwam toeloopen en informeerde wat
die lange, bochtige meuschenslier be-
teekende, kon, toen hij ingelicht was,
niet nalaten uit te roepen: Wun-
d e r b a r I
Op uitnoodiging van deD controleur
mochten de menschen, die in een
dichten wagen verkozen te rijden, hun
plaats verlaten en al vast in het rijtuig
komen. Verreweg de meesten wachtten
net zoo lang tot het huu beurt was
een plaatsje in eeu open wagen iu te
nemen.
Zoo schoven en gleden de motor
wagens met hun lange aanhangrijtui
gen maar steeds aan en af en terwijl
aan het eene einde de kronkelende
slang een 500 menschen korter werd,
zwol ze aaD het andere einde weer
even lang aan. En zoo duurde het, ja
misschien wel tot middernacht, tot
alle huisbegeerigen even kalm, even
zeker en even leuk naar huis waren
gegleden.
Ook bij de stoomtram van de S.S.
ging het vertrek even kalm en gelei
delijk in z'n werk.
Nog niet zoo lang geleden was het
op zulke dageu, als het op vertrekken
aankwam, maar luk of raak of men,
b.v. via de Duinstraat per Holl. stoom
tram, levend en wel thuis kwam.
De politiemaatregel, uitvinding van
burgemeester Sweerts, is in effectu
inderdaad gebleken te zijn „wunder-
bar."
Snippers uit 't „HbldJ.":
Uit een hoofdartikel in „Het Nieuws
van den Dag":
„Deze waarheid heb ik vroeger reeds
op mijn aambeeld uitgesmeed, en dus
moge, ter verduidelijking ervan, ook
eene gelijkenis nog wel eens aan den
wand genageld worden."
Uit een redevoering:
„Neen, mijne heeren, deze vlieger
is te doorzichtig om op te gaan!"
Uit een gemengd bericht:
„Niettegenstaande haar vijf-en-zeven-
tig jaren werd de oude vrouw door.
de automobiel aangegrepen en gedood".
