DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. KindepRiuisweaf 29-3S-33f üaapfeits Analytisch Verslag. Van alles wat BUITENLAND. Gemengde Buitenlandsche berichten In den strijd des levens. VRIJDAG 10 SEPT. 1909 34ste Jaarg. No, 6987. Bureaux van Redactie en Administratie Smteie"ConHm»ireaal Y@l«sfo©B8ssaBiimer 1416. Voor advertentiön en reclames buiten Haarlem en de agentschappen wende men zich uitsluitend tot RICARDO's Advertentie-Bureau, N. Z. Voorburgwal 242, Amsterdam, Int. Telefoon 1020. Zaterdag a s. wordt de ter mijn van aangifte van 'tKort Verslag definitief geslo ten. Onder de ingekomen adres sen zijn nog eenige, waarvan de abonnementskosten nog niet gestort zijn. Daarom verzoe ken wij dringend ons deze als nog per postwissel toe te zenden of te laten bezorgen, m e t v e r- melding van volledig adres des afzenders. Aanvragen, waarvan Zaterdag a.s. geen betaling gedaan is, zullen wij niet kunnen behan delen. De Administratie. SPANJE. DENEMARKEN. GRIEKENLAND. MAROKKO. De Noordpool. FEUILLETON, KME HURLEMSCHE MOT ABONNEMENTSPRIJS! Per 8 maanden voor Haarlem1,85 Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.35 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1.80 Afionoeclijke nummers - 0,03 WUS DER AD VERTEN. EN: Van 1—8 regals66 «ent (eontant 50 cent). Iedere regel me«10 cent. Buiten Haarlem en de Agentschappen 20 cent per regel. Reclames dubbel tarief. Dienstaanbiedingen 25 cent (6 regels), driemaal voor 50 cents (a contant). Alie betalende abonnéi op dit blad, die iu bet bezit eener verzekeringspolls zijn, zijn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor ■ss- 400 300 151 100 00 T GULDEN bij verlies van é8ii anderen vinger. Pe dltkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij Ocean". Bijkantoor voor Haarlem, Nieuwe Gracht 11. XXXVI. •ver elektrische trams en concessies. Met belangstelling heb' ik gelezen en •vergelezen wat in deze krant is gezegd •ver de tramkwestie, die onzen Raad bezighoudt op het oogenblik. Och, er is in het publiek op dit •ogenblik niet zooveel belangstelling voor: van een drang der publieke opinie •in een geheel electrisch tramwegnet te hebben door de stad, blijkt niets. Alleen is men en dat is een motief voor velen om te wenschen dat de zaak! worde beëindigd over 't algemeen te-! genover vreemdelingen wat gegeneerd over onze paardentram en, als ik het zeggen mag, misschien nog meer over 8e rammelende miniatuurwagentjes der electrische. Wie aan de luxueuze zacht- glijdende wagens van Rotterdam, Am sterdam, Utrecht, Den Haag gewend is en dan voor het eerst (wij Haarlemmers zijn er al aan gewend!) onze lawaai makende, kleine rijtuigen van de Cein tuurbaan ziet, kan een glimlach van verwondering niet weerhouden. En de roem dat wij dan toch de eer ste electrische tram hebben gehad, is langzamerhand getaand door het verou derd worden van het materiaal. Ik ho-ud het er voor, dat bewust of «nbewust bij velen ook d&órom een zekere voorkeur bestaat voor het geven van eene concessie aan de Hollandsche Spoor, liever dan aan de E. N. E. T. De royale Hollandsche spoor zal zeker haar tramwagens flinker en mooier ma ken dan die van de E. N. E. T. zijn! Nu is hel waar, dat de behoefte naar grooter en ruimer wagens hier volstrekt niet bestaat. We zouden ze wat luxu euzer, wat gemakkelijker, wat moder ner willen, omdat dit nu eenmaal een eisch van den tijd is, doch wie zegt, dat de E. N. E. T. bij het krijgen van een concessie daar niet toe zou willen over-; gaan? Mij dunkt, bij do kwestie, aan wie de concessie voor een electrisch tramweg- net in Haarlem het voordeeligst en voor het publiek het meest comforta bel, zou moeten worden gegeven, doen zich ten slotte twee factoren voor, wier gewicht den doorslag zal geven. De eene factor is, dat het ontegenzeg gelijk in het belang van den dienst en in het gerief van het publiek moet worden beschouwd, dat ééne maatschappij alle tramlijnen van Haarlem in exploitatie heeft. De andere factor is, dat de krachtigste en aan hulpbronnen rijkste maatschappij (mits de gemeente in de concessievoor waarden waakt voor haar belangen!) ook ongetwijfeld de beste en gemakke lijkste tram ons geven zal. En wie meent, dat een tramwegnet in eene hand een onafwijsbaar iets is, dat het zwaarste weegt, zal bij be-i schouwing van de ontworpen en voor gestelde lijnen toch ook inzien dat onze stedelijke Ceintuurbaan eigenlijk weer buiten dit lijnensysteem of liever er naast, staat. Het lijnencomplex, dat nu bij den Raad in behandeling is, is ontworpen door en voor de Hollandsche spoor, dat ziet men dadelijk. Daarom zou het on billijk zijn, als de Holl. Spoor eens de concessie niet wilde aanvaarden op de voorwaarden die de Raad stelt, om dan aan de E. N. E. T. preciies dezelf de lijnen aan te bieden. Mij dunkt toch, dat de E. N. E. T. in zulk een geval zou moeten komen met een ander tram plan, dat logischer aansluiting heeft met de bestaande Ceintuurbaan en de lijnen -Amsterdam en Bloemendaal. Werden bij zulk een nieuwe conces- sieverleening, ditmaal aan de E. N. E. T., door de gemeente strenge voorwaar den gesteld betreffende het materieel, betreffende den diensttijd en de dienst- voorwaarden der beambten (die bij de E. N. E. T., vooral in drukke tijden, heel veel te wenschen overlaten), dan zou Haarlem, dunkt mij, een ideaal tramwegnet kunnen verkrijgen en voor andere steden niet meer onderdoen. De vraag rijst: is daar kans op? Eerlijk gezegd, zie ik die kans niet zeer groot. Wanneer de Raad wat ik in dit stadium der zaak al zeer ongelukkig en bekrompen vinden zou aan de Holl. Spoor weigert de aangeboden proefneming te mogen nemen met de parallellijn door Gierstraat, Koning straat en Sm edestraat, dan zou het kunnen gebeuren dat deze, Maatschappij afziet van de concessie. Maar ik geloof het niet! Want de Holl. Spoor heeft Haarlem noodig voor haar ontworpen groot elec trisch spoorwegnet naast den stoom- sp oor weg. Welke omstandigheid tusschen haakjes gezegd de gemeente Haarlem als concessiegeefster in een sterke posi tie plaatst tegenover deze maatschap pij! Maar gesteld dat overwacht de Holl. Spoor er den brui van geeft, en zonder parallellijn de concessie niet wil door zetten er zijn er die dit verwachten, en die zelfs de raadsleden porren om tegen de proef met de parallellijn te stemmen, enkel en alleen om de Holl. Spoor eruit te krijgen, wat ik echter averechtsche en onbetrouwbare politiek acht! dan rijst de vraag onmiddel lijk: geeft de andere maatschappij die dan aan het bod is, de E. N. E. T., zóódanige waarborgen 'dat de inrichting en de exploitatie van een volledig mo dern electrisch tramwegnet haar gerust en veilig kan worden toevertrouwd?.... Mij komt het voor, dat menigeen deze vraag liiet zoo grif bevestigend zal be antwoorden Wat anders is het, wanneer men al leen let op de verbinding met Over- veen. Ik hen het met de heeren Thijs- sen en Krelage eens, dat het urgente van zulk een verbinding de hoofdzaak is en dat daarom aan de E. N. E. T. het best en het spoedigst de concessie daarvoor zou zijn opgedragen. Doch dat is nu een afgedane zaak, en er behoeft in dit stadium der onder handelingen niet meer afzonderlijk over gesproken te worden. Een paar overwegingen van wensche- lijkheden en moeielijkheden heb ik hierboven omschreven. Daar zou nog veel meer over gezegd kunnen worden. Met name de befaam-i de kwestie van het doorgaand ver keer en de vrees, dat onze straten daardoor zouden worden tot een onder deel van een doorgaande lijn, zon een zaakje zijn om lang e;n breed uit tei pluizen. Doch van practisch belang is dit alles niet meer, na wat in den Raad besloten: en afgedaan is. De Hollandsche Spoor is nu aan het bod, en de wenschen van „liever dit of liever dat" hebben geen practische waarde meer. Zaak is nu, om voor onze stad niet alleen een goed georganiseerd, maar óók een grootsteedsch, intensief, royaal tramverkeer te krijgen. Hoe beter de nieuwe lijnen zijn, hoe meer moreelen druk dan tevens op de E. N. E. T. wordt uitgeoefend om ook hare lijnen moderner en beter te maken. En zoo lijkt mij op dit oogenblik en bij dezen stand van zaken het eenig aannemelijke, en voor onze stad ook het voordeeligste, met b'eide handen aan te grijpen de door de Holl. Spoor voor gestelde proefneming met de parallel lijn. Want dit staat toch wel rast* dat op de hoofdlijn midden door de stad nooit een modern, snel verkeer zal worden verkregen, wanneer we met een énkele lijn gaan sukkelen, al maken we er de mooiste seininr.ehtingen en roode en groene lampjes aan! F. Anticlericale stokerijen. De liberale en anti-clericale pers gaat voort, de campagne te voeren! Zoo als we het wel voorspelden, moet de beruchte Ferrer, die een der hoogststaande magonnieke waar- digheidsbekleeders is in Spanje, aan de rechtvaardige straf worden ont trokken Dit- individu, dat reeds betrokken was bij den aanslag op koning Al fonso bij diens huwelijk, is óók de intellectueele en misschien ook de daadwerkelijke aanstoker der jong ste gruwelen te Barcelona. En de regeering schijnt nu termen te hebben gevonden, om dit aalglad de doch hoogstgevaarlijke personage eindelijk zijn gerechte 6traf jboe te dienen Maar de maconnicke pers neemt het nul voor haar beschermeling op. Het heet al in den Brusselschen „fetit Bleu", - en onze liberale bladen nemen dat gretig over: „dat alle zelfstandige schrijvers en journalisten onverwijld hun stem moeten verheffen, zoo zij willen be letten, dat deze misdaad voltrokken wordt." Let op dat „zelfstandige"! De „misdaad", dat is de bestraf fing van een gevaarlijk anarchist, die aan moordaanslagen, gruwelen en plundering deel heeft Beden waarom de anti-clerical© pers als op commando dit relletje voor dezien anarchist op touw zet, is dat Ferrer de stichter en hoofd man is van de anti-clerioale, fel-on- godsdienstige scholen die met hulp der Loge op verschillende plaatsen in Spanje zijn opgericht. Zoo'n verdienstelijk man, die voor den strijd t.egen de Kerk zulke groote verdiensten heeft, mag de Loge niet aan zijn lot overlaten En zoo zegt dan ook de „Petit Bleu"„De Kerk verweert zich op dit oogenblik: zij verdedigt haar wereldlijke almacht: 'zij blijft in baar rol. Maar het staat aan de den kende (sic!).wereld, te verhinderen, dat zij, zich verdedigende* nieuwe misdaden pleegt. „Dank aan Ferrer, zijn verwanten en vrienden, zou Spanje in een nabije toekomst zijn plaats herwinnen on der de volken van orde en vooruit gang. Dat willen de jezuiten niet!" Die paar zinnetjes zijn duidelijk genoeg! Ze toonen het geheele ka rakter van de felle campagne die nu in de geheele anticlericale pers wel ke de gruwelen in Barcelona steeds goedpraatte* tegen de Katholieke regeer ing in Spanje wordt gevoerd Men kan niet genoeg de praetijken van dien kant bekend maken, dunkt onsi iJVant dit is juist het vergif tigende van de anti-Katholieke pers, dat ze door telkens en telkens op deze wijze te spreken over haar be schermelingen langzamerhand ook bij het volk de waarheid en ge rechtigheid ondermijnt. Doctor Cook. De hoogeechool te Kopenhagen heeft gister ter eere van Cook een plechtige bijeenkomst gehoudeD, waaraaD de kroonprins, de prins van Griekenland George, verscheidene ministers, de Amerikaansche gezant en de noord- poolreiziger Sverdrup deelnamen. De rector overhandigde Cook bet diploma, waarbij hem het eeredocto raat wordt verleend. Cook betuigde zijn dank en verzocht bet oordeel over zijn reie eerst te vel len Dadat zijn volledig rapport ter be schikking zal zijn. Hij zal bevestigde hij een schip naar Groenland zenden en zijn twee Eskimo's laten afhalen, opdat deze onpartijdig gehoord zullen kun nen worden. De crisis. De „Times" meldt dat de kroon prins van Griekenland, die zich naar Duitsc-hland, begeeft, bij zijn aan komst te Patras geestdriftig door de bevolking is gehuldigd. De me nigte stond opgehoopt aan het sta tion cd wilde den kroonprins in haar ijver bijna beletten te vertrekken. De prins dankte bewogen voor de harte lijke ontvangst, die naar hij zeide, voor bem een groote troost was De vereenig'ingen te Athene en Pi- raeüs moeten daarentegen van plan zijn den militairen hond te steunen in zijn streven Men verwacht intusschen» dat eenige punten in het programma van den bond hevige bestrijding zullen ontmoeten in het land De strijd in het Jloorenland. Er komen nu nadere bijzonderhe den over het gevecht tusschen Span jaarden en B,if bewoners, gisteren vermeld, waarin de eerste de over winning behaald hebben Generaal Marina had de stam hoofden der Mooren laten weten, dat zij binnen 24 uur de bewerkers van de jongste aanvallen moesten uitle veren en dat hij anders tot den aan val zou overgaan. In het Mooren kamp werd nu krijgsraad gehouden en men besloot den opmarsch der Spaansche troepen tegen te houden. Dit besluit werd genomen onder den indruk van een boodschap van sultan Moelai Haf id, die den stam men aanried, de Spanjaarden met rust te laten, zoolang zij in hun stellingen bleven, maar hun tot eiken prijs te beletten verder op Mo- rokkaansch grondgebied door te dringen. Toen de 24 uren verstreken waren en generaal Marina geen antwoord van de zijde der Mooren ontvangen had, gaf hij bevel tot den opmarsch. De Spaansche troepen slaagden er in, gedekt door hun artillerie, de Mooren te omsingelen, en weldra sloegen dezen, gedecimeerd door het vuur uit de geweren en mitrailleu ses, op de vlucht De vervolging werd van do- zijde der Spanjaarden met kracht door gezet en de vijand moest zich in de bergen terugtrekken. Moe]ai Hafid's ..zachtmoedigheid''. Sultan M-oelai heeft een brief ge zonden aan de Dépêche Marocaine, waarin hij met verontwaardiging de beschuldigingen betreffende de op de gevangeD genomen aanhangers van den rohgi toegepaste folteringen terugwijkt. Die brief is, naar men zegt, een ophelderende omschrijving van dien, welke in antwoord op de nota der mogendheden Kal worden verzonden. Moelai Hafid verwondert kj'c-S over de aan den dag gelegde ver ontwaardiging, waar de bladen ron der een ige ontroering de door den rogi gepleegde euveldaden hebben openbaar gemaakt De Sultan doet tevens 'n beroep op den Koran om zijn gedrag te recht vaardigen. Hij betoogt n.l. de noodzakelijkheid om de wet van den godsdienst, op te volgen en zegt verder, dat hije zachtmoedigheid heeft getoond door ledema.teD in plaats van hoofden af te laten slaan! O zoo! Peary's P«o!tocht. De „Times" bevat een korte opsom ming van Peary's expeditie, zooals we gisteren al onder onze „Laatste Berich ten" in een groot deel onzer oplage konden melden. De „Roosevelt" verliet New-York op 6 Juli 1908, kwam te Capo Sheridan in GrantLand aan op 1 September, en overwinterde te Cape Sheridan. De slede-expeditie verliet de „Roose velt" op 15 Februari 1909, passeerde het hoogste punt door Engelsche Pool-, vaarders bereikt op 2 Maart, kruiste, den 85en breedtegraad op 18 Maart, den 86en op 22 Maart, passeerde het hoogste punt door Noorweegsche Pool- vaarders bereikt op 23 Maart, en het punt door Cagni van de Italiaansche expeditie, bereikt op 24 Maart en pas seerde op 27 Maart den 87en breedte graad. Het hoogste punt vroeger door de Amerikaansche expeditie bereikt, werd op 28 Maart gepasseerd; den 88en breedtegraad werd op 2 April, de 89en breedtegraad op 4 April gepasseerd. De Noordpool werd op 6 April 1909 be reikt. De expeditie verliet de Noordpool op 7 April, bereikte Cape Columbia op 23 April, en kwam op 27 April aan boord van de „Roosevelt" terug. De „Roosevelt" verliet Cape Sheri dan op 18 Juli. Alle leden der expedi tie kwamen in goeden welstand terug, behalve prof. Marvin, die verdronken is op 10 April, 45 mijlen benoorden Cape Columbia, op den terugtocht van 86 gr. N.Br. als commandant van een onder steuningscolonne. Pearv e* Oook. Als we alles nagaan wat tot dusverre is geschreven, en wat nu is bekend ge-> 22) Met generaal von Könneritz! had no een heel lang, intiem gesprek, dat den hooggeplaatsten militair zteer ernstig scheen te stemmen. Ook met baron von Sendheim volgde nu een langdurig onderhoud, en het was Ide gravin aan te zien, dat ze over die gewichtige besprekingen zeer tevre den was, Een volgenden morgen wérd luite nant Desendorf al vroeg bij den ge neraal ontboden om gewichtige me- dfdeelingen te ontvangen. Gravin Rodecken had hem en overste von Sendheim haar wensch te kennein gegeven, dat aan Ortwin een verlof ^an een jaar zou worden toegestaan. Onder het Zegel der geheimhouding bad ze den beiden heeren meege deeld, wat den jongen man ija den kaatsten tijd overkomen wasze had 'g jnjgevcegd dat graaf en gravin Kaal burg zeer ontevreden waren °ver het mislukken hunner plannen "o dat er een spanning tusschen Ort win en zijn ouders ontstaan was, die slecht® door .tijdelijke afwezig heid van den jongen ma|.i kon ver dwijnen. De beide heeren begrepen dit vol komen, maar rieden ook beiden be slist af, dat de jong© officier een zoo langdurig verlof zou vragen. Lat. -was een stap, die op zijn bevor dering ongetwijfeld een hoogst na- deeligen invloed moest uitoef enten. Toen het zoover gekomen was, moest gravin Bodeeken wel bekenneln, wat voor belangen zij er zelf bij had, dat Ortwin een jaar verlof kreeg. Ze verklaarde dat graaf Dlesendorf veel meer voor land- en boschbouw dan voor den soldatendienst geschikt was. Zij zelf kon den jongen majn on mogelijk misseneen paar schavui ten van opzichters en eenige slape rige pachters moesten nooicLzabelijk eens geruimen tijd heel scherp- nage gaan worden. Ortwin, op wien ze z'ich geheel kon verlaten, had de kennis en de energie, die jaoodig wa ren cm de misbruiken uit te roeien, die langzamerhand op haar bezittin gen ontstaan waren. B,e generaal bleef na al het ge boorde toch van meening, dat er in het plan van de gravin voor den jongen officier niets voordeeligs lag, dat zijn carrière als militair er bo vendien leelijk schade door kon lij den. „Maar generaal", had de gravin teen op haar gewone ruwe manier geantwoord, „wat denkt n wel van mij! Als Ortwin er schade door lij den Zcu, dat hij mijn voorstel aan nam, dan zou ik hem die driedubbel vergoeden, zoover kent u mij nu toch wel D© beide heeren hadden het ver zoek van gravin Alexandrine (niet kunnen inwilligen maar het ook niet van de hand gewezen. Ze wilden den jongen officier gelegenheid ge ven, over dezen stap rijpelijk na te denken. Toen Ortwin den Volgendein mid dag de gravin de gewone brieven ever zaken had voorgelezen, wilde hij zich aan de beantwoording zet ten, maar tante Alexandrine voor kwam hem met de woorden„Laat die papieren vandaag maar eens rits tens, er is. niets bij, dat niet heel geschikt tot morgen uitgesteld kan worden. AVe hebben gewichtiger din gen te bespreken. Gisterenavond heb ik den generaal en overste von Se|nd- heiin mijn wensch te kennen gegeven, -dat je een verlof van een jaar zou werden verleend." „Maar gravin", riep de jonge man uit in dezelfde heftige verontwaar diging, die hij dezen morgen gevoeld bod, toen zijn superieur hem met de wenschen zijner beschermster in kennis stelde. „U had toch van mij geen opdracht om zulk eeneigen aardig verzoek te doen." „Ei© had ik ook niet noodig", zei- de de oude dame op ruwen toon, „ik sprak alleen uit mijn eigen naam." „Maar dat zoudt u zelfs niet kun nen doen als u mijn moeder of voog des was. Zulk een verzoek moet al tijd van den belanghebbende zelf uit gaan." Welnu, heb ik dan iets anders gezegd", vroeg de gravin, terwijl ze met toornig gebaar haar gouden ta baksdoos van zich afschoof. „Na tuurlijk moet gij het verzoek te ge legener tijd ook zelf doen ik neb het je alleen wat gemakkelijk willen maken." „Maar gravin, ik heb niet de min ste reden om dien stap te doen, waar toe gij mij daar dringen wilt", ver klaarde Ortwin op beleefden, ma,ar zeer beslisten toon. „Geduld, jengmensch", ging gra vin A lexandrine, zelf op allerminst geduldigen toon, voort.. „Be reden zal wel komen." Ortwin schudde het hoofd en speel de half werktuiglijk met pen en pa pier, die vóór hem lagen. Op hoozen toon riep de gravin: „Laat de pen teen liggen. [We moeten nu niet «nrijven, maar overleggen. Als ge den weg niet wilt inslaan, die1 a Ik je voorstel, moet je dat zelf weten. Ik kan je natuurlijk niet dwingen, maar alleen je goeden raad geven en je de middelen aanbieden om je een zelfstandige positie te verzekeren." En nu begon de gravin hem haar plan uiteen te Zetten, daarop neer komende, dat. hij een jaar lang, met uitgebreide volmachten yoorzien, het directe toezicht over al haar land goederen zou uitoefenen. „Ge hebt", zeide zij, „reeds de ncodige ervaring opgedaan en bezit alle eigenschappen, die je voor de richtige vervulling.van deZe betrek king noodig hebt. Gij, die ik als een bloedverwant beschouw, moet orde brengen in den hier er daar ©enigs zins verwarden toestanddan behoef ik ten minste geen vreemde te hulp te roepen om recht te zetten, wat schavuiten en slaapmutsen mij be derven hebben. Zooals ge ziet, heeft dit voorstel voor u groote voordee- len. Doordat ge overal, waar ge komt, UW1 verblijf vrij hebt, kunt ge in dat eene jaar meer overhou den dan anders in drie. Maar er is meerals ge deze betrekking zes of acht maanden waargenomen hebt, zult ge voldoende kunnen beoordee- len of' ze u beter lijkt dan dat domme soldaatje spelen. Zou dit inderdaad het geval zijn, dan kunt ge zoolang ik leef, in mijn plaats al mijn bezit tingen blijven besturen e|n bovendien ten uwen eigen bate het landgoed Emmekamp exploiteeren. dat- ge dan van mij pachten kunt-. Het zal u niet veel moeite kosten, dit goed weder tot bloei te brengen. Nu kun je tot aanstaanden Vrijdag over mijn plan nadenkendan eenter wacht ik je beslissing." Ortwin dacht ernstig na over het geen de gravin hem had voorgesteld. Na rijpe overweging besloot hij het aan te nemen, niet einkel omdat de afbetaling van de schulden zijner moeder hem daartioor gemakkelijker zcu vallen, maar ook omdat hij lang® dezen weg spoediger de onafhanke lijkheid zou verwerven, waa.rnaar h$ zoo vurig verlangde. Op den bepaalden dag begaf hüj zich dan ook naar gravin Alexandri ne en verklaarde zich volgens haar wensch bereid om een verlof van een jaar uit zijn militairen dienst aan te vragen. XVI. Ee voorspelling van gravin Ro deo ken ging in vervulling. Ortwin' voelde zich in zijn nieuwen werk kring, nu hij er al zijn krachten aan wijden kon. zeer gelukkig en koesterde volstrekt geen verlangen meer naar het. cfficiersleven. Lang voordat, zijn jaar verlof om was, diende hij, tot groote verbazing en spijt van zijn superieuren en kame raden, zijn verzoek om ontslag in. Gravin Alexandrine wenschte zich geluk met zulk een plaatsvervanger en regelde Ortwin's vergoeding op wezenlijk vorstelijke wijze. Word* vervolgd.')

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1909 | | pagina 1