ESPERANTO.
Stadsnieuws
ArrondSssements-Rechtbank te Haarlem.
BINNENLAND.
Het twintigjarig bestaan van de
Haarlemsche afdeeiing van den Ned.
R. K. Volksbond.
Rechtszaken.
„persmuskiet" heeft zijn hotel nog niet
verlaten of een andere staat voor de
deur.
Maar de doctor maakt ook goede
zaken. Voor het zenden van zijn tele
gram en het leveren van zijn eerste
uitvoerige reisbeschrijving (die nog
komt) aan de „New-York Herald"
wordt hem het douceurtje toegestopt
van 250.000 dollar.
Het boek, dat dr. Cook zal publi
ceeren en dat met talrijke fotografieën
wordt geïllustreerd brengt hem nog
voor hij een regel geschreven heeft ai
400.000 dollar opl
Wie vast in Cook blijven gelooven
zijn de beide Rasmussens. Mevrouw R.
heeft aan het Ritzau's Nieuw-Agent-
schap verzocht, er nog eens in de bla
den op te wijzen, dat haar man er
voltcomen van overtuigd is, dat Cook
aan de Pool is geweest. Een Eagelsch
blad had n.l. juist het tegenoverge
stelde beweerd.
In Londen is mag men den cor
respondent aldaar van den Parijschen
„Matin" gelooven, het vertrouwen in
Cook leelijk gedeukt, vooral na zijn
teleurstellende Kopenhaageche lezing.
Hetzelfde wordt voor Kopenhagen
beweerd door den correspondent van
de „Daily Mail."
Hoe onverkwikkelijk de Ameri
kaansche perscampagne inzake het
Peary Cook-gekibbel dreigt te zullen
worden, blijkt uit een briefje van
kapitein Osborn, secretaris van de
Arciric Club te New-York. Het is in
Amerikaansche bladen verschenen en
bevat o. a. de volgende beweringen
„Peary is een leugenaar en bedrie
ger. Nog nooit heeft hij twee keer
dezelfde Eskimo's kunnen meekrijgen.
Hoe meer hij tracht dr. Cook onmo
gelijk te maken, te dieper wordt de
kuil dien hij voor zichzelf graaft.
Toen Francke een blanke, die het begin
van Cook's tocht meemaakte! te An-
natook terugkwam, en hoorde dat
Peary in Etah was, legde hij met
moeite de 20 mijl naar Etah af. Hij
nam de waarnemingen en aanteeke-
ningen van Cook, en ook een brief
van dézen aan zijn vrouw, mee in een
kleinen koffer. Peary wilde Francke
zelfs geen kop koffie geven, totdat hij
merkte dat deze in het bezit was van
dingen van Cook
„Ik heb een beëedigde verklaring
in mijn bezit, waarin wordt verzekerd,
dat Pea.y Cook's koffer heeft open
gemaakt er de aaateekeningen heeft
uitgehaald en die heeft gelezen, en
dat hij van een brief van Cook aan
mevrouw Cook het zegel had verbro
ken, en na lezing den brief weer had
dichtgemaakt."
Bij lezing van het bovenstaande
dient in aanmerking te worden ge
nomen, dat de Arctic Club van welke
Osborn secretaris is, in vijandschap
leeft met de Peary Arctic Club.
De secretaris van laatstgenoemde
vereeniging, Ëridgm&n, is al lustig
bezig, in tijdschriltartikelen en inter
views Cook af te brekeü. Bridgman
acht het unfair van Cook, dat deze
partij trok van moeilijkheden die Peary
in 1907 had met zakenlui om hem
een jaar vóór te komen. Dan geloolt
Bridgman niet dat Cook aan de Pool
is geweest. Misschien denkt Cook dat
zelf te goeder trouwmaar het zal
meent Bridgman wel een vergissing
wezen van Cook.
Het bovenstaande kan volstaan om
te doen beseffen, dat de quaestie al
lengs een weerzinwekkend karakter
gaat verkrijgen. Eea van de EDgeiscbe
couranten heeft Cook reeds den raad
gegeven zijn zaak in handen te geven
van het Koninklijk Geografiscn Ge
nootschap te Londen. Als dat lichaam
Cook's aanspraken erkent, dan is hij
geholpen. Inmiddels is het voor Cook
een onpleizierig ding, dat de Royal
Geographical Society te Londen wèl
een telegram van gelukwensch heeft
gezonden aan Peary, maar tot dusver
echter Üog geen aan Cook.
Een goede mop.
Een feuilletonnist in een der Duit-
»che bladen geeft het niet onaardig
weer hoe het belangstellend publiek
thans geslingerd wordt tussehen onze
kerheid en twijfel.
Hij luistert Peary en de Pool een
gesprek af. Peary komt om kennis te
maken met de Pool en wordt hoe
kan het anders?! vrij „koel" ont
vangen. Ik begrijp heelemaal niet wat
de menschen er aan hebben om zich
zoo allergeweldigst voor me in te span
nen, er is hier toch niet veel te ha
len. 't E enige aardige hier was nog <Ie
eenzaamheid, maar ckit is nou ook uit;
sinds de toestand van het ijs zoo bui
tengewoon gunstig is. Ze zullen nog een
soort pleiziervaart-oord van me maken.
Waarom, zegt de Pool verder tot
Peary, zeul je nu met dat ding daar in
je handen. Dat is een vlag, antwoordt
de Poolontdekker, de vlag van Amerika
en die zal ik hier planten. Mij best,
zegt de Pool, maar ik vind 't een ake
lige mode; iedereen komt tegenwoordig,
en steekt me vlaggen in den rug. Wat?}
stuift Peary op, je wilt toch niet zeg-,,
gen dat er nog een ander vóór mij|
hier geweest is?
Hou je kalm, zegt de Pool, ik geloof
dat het 'n zekere Cook was of zoo iets.
Nein so ein Pech, roept Peary, dus
dan ben ik heelemaal niet uw ontdek
ker?
Neen, dat ben je niet, zegt de Pool,
'doch troost je maar, wellicht b'en ik
ook heelemaal niet.... de Pool.
i
Bet kamerlid voor enkele dagen.
Een correspondent van het „Hbl."
heeft een onderhoud, gehad met den
heer W\ van Manen Jzn., gekozen
tot lid van de Tweede Kamer in het
district Ede, ter voorziening in de
vacature jhr. S. van Citters voor de
rest der periode 19051909, qn ver
telt daarvan
De heer Van Manen, die druk be
zig was zijn kleermakersvak uit te
oefenen, begon met zich te beklagen
over de velerlei minachtende beoor
deelingen in de pers, zoowel over
zijn persoon als over zijn candidaat-
schap zelve. Vooral een plaatselijk
blad had zich aan geweldige over
drijving en grjova beleedigingen
schuldig gemaakt.
ÏWat de zaak zelf betrof, hij zelf
had aan het gebeele geval eigenlijk
geen schuld; nog vóór dat hij zich.
nog1 goed de werkelijkheid had voor
gesteld. was hij al Kamerlid; alles
had zich binnen een paar dagen af
gespeeld.
Hij had veel vrienden, die dikwijls
een vrij half uurtje bij hem in zijn
werkplaats kwamen doorbrengen en
dan werd er over alles en nog Wat
gepraat, wat de tijd zóo al mede
bracht. Bij de laatstgehouden Ka
merverkiezing was vanzelf de buiten
alle organisatie om gestelde candida-
tuur van jhr. Sehimmelpenninck
schering en inslag geweest. Hoe men
daarbij z;ag dat alle partijverband
te loor ging en hoe het bij de ge
meenteverkiezingen nog erger toe
was gegaan en niemand meer eenig
houvast had gehad, hoe ieder zijn
eigen weg en koers had gevolgd en
personen-kwesties en koopmanschap
de hoofdrol speelden. En in dien aan
stekelijk werkenden roes was het ge
beurd; waren zijn vrienden op het
idee gekomen en hadden zij candiia-
tenlijsten gehaald, welke met graag
te werden geteekend door bijna ieder,
wien het werd gevraagd. Of zij dat
deden uit ontevredenheid met den
uitslag der verkiezingen, of uit wre
vel over den Warboel of wel om
jhr. Sehimmelpenninck onaange
naam te zijn, kan hij niet zeggen,
doch dacht wel „om van dat alles
wat."
$Hem voor zich was het, hij wou
dat graag bekennen, om de „centen"
te doen en om daar een goed ge
bruik van te maken, bijv. tot het
aankoopen van stoffen in zijn vak,
enz.
Of hij naar Den Haag ging den
16en
„Zeer zeker, mijnheer! nu ik een
maal Kamerlid ben, hoop ik mijn
plicht ook als zoodanig te vervul
len."
„Dus ge gaat die vergadering bij
wonen
„Zeer zieker!" bevestigde hij nog
maals.
Bij welke partij hij behoorde of
zich dacht te voegen?
„Bij geen enkele partij. Hij was
van huis uit wel anti-ravólutionair
en behoorde bij de Gereformeerde
Kerk, maar in den laa.tsten tijd kon
die partij hem niet meer bevredi
gen zij bracht niets tot stand voor
den minderen man."
„Heeft u al een oproeping gekre
gen voor de vergadering op den zes
tiende
„O, ja!" z!ei Van Manen met iets
stelligs- in zijn stem ,en hij wees
tegelijk op een dik papier met regle
menten en stukken, die hem meteen
waren toegezonden.
„Kijk u zie maar eens in, mijn
heer", voegde hij er bij.
Na inzage merkte ik op: „Juist!
Het mijnwetje-Van Kol: u weet ze
ker wel waarover dat loopt?"
„Jawel!" zei hij op ietwat gere-
serveerden toon.
„Is u er vóór of tegen
„Dat weet ik nog niet!"
En handig hing hij het hekje om
en begon zelf te vragen: „(Wat zegt
mijnheer daarvan, die weet het toch
ook wel?"
Heel vertrouwelijk lei ik uit wat
er naar mijn inzicht vóór en w;at er
tegen was, waarna hij heel schrander
opmerkte: „Nogal van beteekenis
dat wetje, nietwaar, al is het klein
„Hoe hij nu dan dacht te stem
men hield ik aan.
„Ik zal het wetje en de stukken
goed nakijken, mijnheer, en dan na
hoor en wederhoor mijn stem uit
brengen", antwoordde hij met een
diplomatiek lachje.
Ik liet. hierop doorschemeren, dat
hij in Den Haag nogal een goed
f iguur zou maken.
O! wat dat betrof, dacht hij, dit
zóu wel gaan. Hij was wel geen ge
leerde en geen politicus, maar dat
was jhr. Sehimmelpenninck ook niet
en over eenvoudige zaken zou hij
best weten hoe hij stemmen moest.
En na nog wat minder belang
rijke onderwerpjes besproken te heb-
ber>, dankte ik ons tegenwoordig Ka
merlid beleefd voor het verleende on
derhoud en nam afscheid met den
indruk: (Vv van Manen Jzn. moge
wezen wat hij wil, maar „gek" is hij
niet,
Beperking van Zondagsarbeid.
De circulaire, die door het minis
terie van Landbouw, Nijverheid en
Handel, geteekend door minister
Talma, aan de verschillende vereeni-
gingen is verzonden, luidt- als volgt:
„Ik heb de eer u te berichten, dat
bij mijn departement een wettelijke
regeling in studie is genomen, ten
einde zooveel mogelijk den arbeid
op Zendag te verbieden of te beper
ken van alle arbeiders, die in de
onderneming van een ander voor
Iood werkzaam zijn.
De voorbereiding van dit wets
ontwerp eischt, dat nauwkeurig wor
de nagegaan, welke arbeid thans op
Zondag worde verricht en in hoe
verre deze noodzakelijk is. Zooals
uit bet bovenstaande blijkt, kunnen
bij dit onderzoek personen, die hui-
selijkg diensten verrichten, buiten
beschouwing blijven; dezen toch
kunnen niet geacht worden in een
onderneming werkzaam te, zijn: ove
rigens zal het onderzoek allen moe
ten omvatten, die in ruimen zin als
arbeiders kunnen worden aange
merkt Het zal derhalve ook moeten
ioopen over kantoor- en handelsbe
dienden en anderen, die door het
gewone spraakgebruik niet als ar
beiders worden aangeduid, maar
toch voor loon in een onderneming
werkzaam zijn in fabrieken of werk
plaatsen, op werven, in mijnen, pak
huizen, restaurants, badinrichtin
gen, in het algemeen in eenige in
richting, waarin een onderneming is
gevestigd, maar ook met betrekking
tot hen, die buiten zulke inrichtin
gen hun arbeid verrichten, bijvoor
beeld de arbeiders bij: bouwwerken,
bij het herstellen en onderhouden
van gebouwen, bij den aanleg en
het onderhoud van gas-, wUter- en
eleotrisehe geleidingen, van wegen,
straten, dijken, kaden, bruggen,
sluizen, de arbeiders in de bedrij
ven van jacht, visscherij, enz;., even
eens over de arbeiders bij vervoer
middelen, het personeel van trams,
de bemanning van schepen, koet
siers, vrachtrijders enz., met dien
verstande, dat het personeel van de
gewone spoorwegen en de spoorwe
gen, vallende onder de wet van 9
Juli 1900, „StaatsbLad no. 118", bui
ten beschouwing kan blijven, daar
omtrent deze personen in de laatste
ste jaren reeds een uitgebreid onder
zoek is ingesteld. Mede zijn reeds
voldoende gegevens verkregen met
betrekking tot arbeiders, werkzaam
in de bedrijven van landbouw, tuin
bouw, boschbouw, veehouderij en
veenderij, zoodat te hunnen aanzien
geen nader onderzoek wordt ver-
eischt.
Ik zou het op hooge,n prijs stel
len, indien de vereenigingen van ar
beiders, zoomede de vakvereenigin-
gon van werkgevers en de vereeni
gingen, waarvan zoowel werkge
vers als arbeiders lid kunnen zijn,
bij dit onderzoek haar medewerking
wilden verleenen, door aan den heer
burgemeester, door wien haar deze
circulaire wordt toegezonden, voor
15 September e.k. een antwoord te
doen toekomen op de volgende vra-
gen
a In welke bedrijfstakken, waar
over de werkkring der vereeniging
zich uitstrekt, worden binnen haar
ressort des Zondags (d wvzL geduren
de het etmaal, aanvangende te mid
dernacht tussehen Zaterdag en Zon
dag' en eindigende te middernacht
tussehen Zondag' en Maandag) door
arbeiders werkzaamheden veilriciht?
b. Van welken aard zijn de werk
zaamheden, die in eiken bedrijfstak,
in vraag a- bedoeld, des Zondags
worden verricht?
c. (Welke is de duur van die werk
zaamheden op Zondag?
d. jVVorden die werkzaamheden ge
durende het geheele jaar op Zondag
yerriebt, of slechts gedurende .een
bepaalden tijd van het jaar en -
zoo ja, gedurende welken tijd van
het jaar?
e. (Worden die werkzaamheden in
den regel steeds aan dezelfde arbei
ders opgedragen, zoodat deze gedu
rende het geheele jaar of een be
paal! gedeelte ervan eiken Zondag
arbeid hebben te verrichten Zoo
niet, hoe is dan gewoonlijk de Zon
dagsarbeid geregeld en om de hoe
veel weken heeft elke arbeider ©an
geheel vrij en. Zondag?
f. Waarom wördt het verrichten
van arbeid op Zondag; in de be
drijfstakken, in vraag a, bedoeld,
noodzakelijk geacht en welke belan
gen zouden door afschaffing van den
Zondagsarbeid worden geschaad?"
BevorderiDg van Vreemdelingen
verkeer.
In de „Gids" schrijft de heer Tutein
i Nolthenius over een onderwerp, dat
niet genoeg besproken worden kan,
over „ons eigen mooie land". Maar
hij is niet alleen poëtisch, hij is ook
praktisch.
Hij vestigt de aandacht op een twee
den druk van het boekje, voor den
Touristenbond geschreven door Jan
Feith, prijst de praatjes en de plaats
;jes en wenecht, dat men ook buiten
landers van deze. reclame z*l doen
profiteeren. Hij wenschte nog iets
meer.
Ook pecuniae causa, ten bate van
het vreemdelingeverkeer, wenscht hij
vertaling. „Maar eigenlijk het meest
om het beste wat die vreemdelingen
vloed ons kan brengen: de belang
stelling in ons land; belangstelling die
over kan gaan ia sympathie, en beter
dan ons klein léger en nog kleiner
vloot ons land tegen booze lusten zal
beschermen.
Doch dan is het niet voldoende zulk
een werk te vertalen, maar is het ook
aan te vullen. Genoeg, zeker genoeg
is dit album voor ons, Nederlanders,
bij wie reeds éeo enkele afbeelding
van ons dierbaar vaderland een heele
reek» van gewaarwordingen oproept.
Maar eea vreemdeling moet ons land
uit vele oogpunten bezien,vóór hij
het nasr waarde kan schatten.
Nu ligt voor mij een statig groot-
octaaf, en dit brengt mij op een denk
beeld. Het geeft een uitvoerige be
sehrijving van een land, welks inwo
nertal ongeveer even groot is als het
onze: ZwedeD, Van rijkswege is die
beschrijving opgesteld; oorspronkelijk
bestemd om te worden verspreid ter
gelegenheid van de jongste Parijsohe
wereidtentui nstelling, dooh zóo in den
smaak gevauou en sieeos gevraagd,
dat zij opnieuw is uitgegeven. En
warme vaderlanders in dat koude
Noorden gloeit het patriotisme
veegden bi] de dertig duizend kronen,
welke de Kamers beschikbaar stelden,
er een en twintig duizend ten einde
het werk rijk te verluchten en naast
de Duitsche, Fransche en Engelsche
uitgaven ook een in de landstaal mo
gelijk te maken.
Het is een waar standaardwerkIn
meer dan duizend bladzijden geeft bet
een beeld van ligging en gesteldheid,
van landbouw, nijverheid en handel,
van de staatsinstellingen van het gel
delijk beheer, het onderwijs en de
letterkunde: in éen woord: het is een
ideaal Baedeker, een Baedeker van
het geestes- en van het stoffelijk leven
der Zweden. Ja maar zullen ze mij
toegrommen, die al angstig Haar hun
beurs voelen zoo iets is goed voor
landen, die eigenlijk buiten het ver
keer liggen, maar wij?....
Wacht even: er ligt nog een ander
boek voor mij. Niet minder atatig,
niet minder lijvig en niet minder fraai
verlucht „Li Belgique; institutions,
indu«tiie, commerce", ter gelegenheid
van deLuiksche wereldtentoonstelling
in 19P5, uitgegeven door den minister
van nijverheid en arbeid Francotte,
een staatsman die zooveel de»d om
zijn land beter bekend te maken en
aan wien wij ook in 1907 de zoo
krachtige Belgische medewerking aan
de Arnbachtstentoonstelling te Am
sterdam te danken hadden.
Waarom zouden wij na deze dub
bele vingerwijzing achterblijven? Wij
zijn reeds te veel ten achter: wij heb
ben een eenige gelegenheid verzuimd
om Nederland in alle hoeken der
wereld bekend te maken I Ik bedoel
het Haagsche* Vredescongres. Ja, ik
weet wel, er zijn diners gegeven en
toasten geslagen en zeer hooge reke
ningen te betalen geweest, maar di
plomatieke magen, hoofden en beur
zen zijn voor dergelijke diDgen „blasé".
Die afgevaardigden hebben zich dan
ook koninklijk verveeld in bet vor
stelijk 's Gravenhage. dat ons een
Dorado is, omdat wij er meer voor
roeien en meer weten dan zoo'n
vreemdeling. Zij hebben zich zelfa
zóo vervteld en staken het niet
onder stoelen of banken dat zij
verklaarden een oorlog een mindere
calamiteit te vinden dan een derde
vredescongres in Den Haagl"
XVII.
De Esperantobeweging in Bohemen,
In den laatsten tijd leggen onze Bo
heemsche geestverwanten een verblij
dende activiteit aan den dag. Door
een regelmatige, systematische propa
ganda in hun pers hebben zij alom
een belangstelling voor Zamenhof's uit
vinding opgewekt, welke reeds heel veel
vruchten heeft afgeworpen en in de toe
komst een heerlijke oogst mag" doen
verwachten. Propagandavergaderingen
voor ons Esperanto zijn in Bohemen
niet van de lucht, alom gevolgd door
een oprichten van cursussen en studie
clubs. En als voorloopige bekroning
van hun actie gaan zo een Congres
houden, dat waarlijk beloofd indruk
wekkend te worden. In een ons toe
gezonden circulaire lezen wij, dat dit
Congres, hetwelk op 26, 27 en 28 Sep
tember a.s. te Praag zal plaats heb
ben, de eerste groote openbare mani
festatie van de Boheemsche Esperan-
to-wereld zijn zal. Reeds maanden is
men ijverig in de weer niet alleen
met de voorbereidende werkzaamheden,
met 't verzekeren van een grooten toe
loop der Esperantisten uit alle stre
ken van Bohemen de aandacht der
buitenlandsche Esperantisten op dit be
langrijk nationale Cohgres te vestigen,
en ze tot aigemeene deelneming te
doen besluiten. Tijdens het Congres
zal ook een uitgebreide Tentoonstel
ling georganiseerd worden, ten einde de
bezoekers een denkbeeld te geven van
het veelomvattend veld, waarop 't Es
peranto reeds in volle actie is.
Op een door onze'Boheemsche geest
verwanten tot ons gericht verzoek, la
ten wij nu de vertaling volgen van de
twee laatste circulaires.
Dagelijksch komen er ver
blijdende nieuwstijdingen aan in het
Centraal Bureau van de „Bohema Uniö
Esperantista", welke tot nu toe reeds
40 Esperanto-grocpen vereenigde. Het
in voorbereiding zijnde Boheemsche Es
perantisten Congres belooft de Esperan
tobeweging op de hechtste grondslagen
te vestigen. Reeds nu ziet men in tal
rijke magazijnen in Praag, alsook in
andere steden van Bohemen, de rijk
geïllustreerde aanplakbiljetten voor "t
Congres. Het comité gaf eenige series
gekleurde prentbriefkaarten uit, welke
in do gansche wereld veel aftrek von
den, terwijl pl.m. bovendien ruim 20000
Esperanto plakzegels verkocht werden,
welke een uitstekende reclame voor
het Congres zijn. Voor de opvoeringen
van het Esperanto-tooneelstuk heeft
men den schouwburg in Smictow ter
beschikking. Voor de Congresleden is
bij meerdere firma's en genootschappen
een belangrijke korting verkregen. Dank
de offervaardigheid van hare talrijke
vrienden kan de „Bohema Unio Espe
rantista" reeds nu verklaren, dat de
finantiën voor het Congres reeds ge
heel in orde zijn, alhoewel het Con
gres eerst op 26, 27 en 28 September
zal plaats hebben. Als voorbereiding
organiseerde de Esperanto Klub in
Praag een groot tuinfeest, hetwelk door
400 personen werd bijgewoond. De
Handelsschool in Praag heeft officieel
het onderwijzen van Esperanto in haar
program opgenomen, de cursussen wor
den door volslagen Esperantisten ge
leid. In het „Zakboek voor de Boheem
sche studenten", is van de hand van
professor J. Bradac, een uitvoerige stu
die over de Esperanto grammaire opge
nomen. Met de meeste sympathie is
dit artikel door de Boheemsche stu
dentenwereld ontvangen, waaruit reeds
meerdere stemmen hadden aangedron
gen op spoedige verschijning van het
nu gepubliceerde. Van nu af kan ge
zegd worden, dat er niet één student
meeir is in Bohemen, welke onbekend
is met het bestaan van Esperanto, ter-i
wijl talrijke reeds aan de studie van
het Esperanto begonnen zijn.
De Handels vereeniging „Nové ob-
chodne museum", te Praag, organiseer
de een vacantiecursus voor onderwij
zers over handelswetenschap. Door be
middeling van de „Bohema Unio Es
perantista" wordt ook het Esperanto
onderwezen. Het lang verwachtte of
ficieel e „Jaarboek der Boheemsche Es
perantisten" verschenen, met duizen
den adressen van Boheemsche „sanïi-.
deanoj". 'n Uitstekend reciamemiddel,:
welke met !t uitkomen van de Bo
heemsche uitgave van Zamenhofs' „Ek-
zercaro" onze beweging krachtig voor
uit zal stuwen in de Boheemsche lan
den!
ESPERANTANO.
Zooals den lezers van de „Nieuwe
Haarlemsche Courant" bekend is, viert
de afd. Haarlem van den Ned. R. K.
Volksbond op 27 September a.s. haar
twintigjarig bestaan.
Reeds is medegedeeld dat het Bonds
orgaan „De Volksbanier" in enkele arti
kelen een beschrijving zal geven van de
lotgevallen der afdeeiing in die verloo-
pen 20 jaren.
Wij meenen in den geest onzer lezers
te handelen, hier die artikelen voor wat
het zakelijke deel betreft, over te ne
men: ze zijn een welkome bijdrage
tot de kennis der Roomsche werklie
denbeweging in Haarlem.
volgende vergadering onder groot»
geestdrift voorgelezen. De heeren v. d.
Vaart enBcholta zorgden voor "het hu
moristische gedeelte door een paar leu
ke voordrachten ten beste te geven.
De aanneming door Mgr. Dankelman,
destijds Plebaan, van het eere-Iidmaat-
schap der afdeeiing, bewees, hoe ook
de Bond bij de hooge geestelijkheid
geacht werd.
Een schaduw bij al dezen voorspoed
was de bedekte tegenwerking, die tegen
de jeugdige afdeeiing gevoerd werd. Met
heilige verontwaardiging werd zij in de
vergadering door den heer Kouwen-
hoven bestreden, en hij daagde de laf
aards uit naar de vergadering te komen
en daar hun grieven tegen de vereeni
ging te openbaren.
De vergadering van 25 November
werd weer bijgewoond door den heer
Passtoors en door den heer J. Dries-
sen van Amsterdam, die de afdeeiing
kwam verrassen met een keurig wapen
schild, waarop in het groot de voor-i
stelling van 't Bondsinsigne was afge
beeld, en dat door den schenker zelf
vervaardigd was. De heer Passtoors
hield een schitterende rede.
Op 23 December moest de president
dé vereeniging een treurige tijding me
dedeel en, n.l. het eerste overlijden van
een Bondslid. Warme woorden van har
telijke deelneming werden gesproken en
vurige gebeden voor zijn zielerust ste
gen ten Hemel.
Nog in dit jaar viel 't besluit, dat de
vergaderingen 'in 't vervolg zouden ge-
r\ \r -j c „w1000 t.„,i houden worden in 't gebouw „Felix
Op vriidag 27 September 1889 had
in het lokaal der R. K. Militairen-Ver- £avore' dat 'ater herd<™Pt Sint
eenigig de oprichtings-vergadering Bavogebouw, het eigen vereemgmgsge-
i„„? i.;:Jbouw zou worden. Vooraf zou evenwel
plaats, die bijeengeroepen was door den
heer A. J. de Jong, onzen tegenwoor-
digen eere-voorzitter. Hij werd in zijn
pogingen bijgestaan door de heeren J.
II. B. Loots en J. Sanders.
Verschillende belangstellenden woon
den de v
nog heel wat plaats grijpen.
De laatste vergadering van hel op
richtingsjaar had 30 December plaats,
en de ruste!ooze president De Jong had
wel recht, toen hij de leden een
bewaarheid.
iJClclIJLiLNICIt UUUCU V> UVJ11- s
ergadering bij. Ondanks het 'ukk'« ,emde, toewensdhte, te verzakt
buitengewoon slechte weer, was toch ren> dat' met o°g <>P om-
de heer Passtoors uit Amsterdam over- i vanScn feces> dat laar steeds in aan-,
gekomen, die ter vergadering het doel gename herinner mg zal bijblijven. Deze,
en streven der op te richten afdeeiing voorspelling wordt „thans na 20 jaren
uiteenzette. Spr's overtuigend woord
bleef niet zonder resultaat, want peeds
dadelijk traden een 60-tal leden toe.
Behalve de reeds genoemde heeren
de Jong, Loots en Sanders, werden ook
nog in het voorloopig bestuur gekozen
de heeren *H. B. Schoenman, J. H.
Nijssen, J. H. Leeflang en J. Schuts,
waarna met een zeer hartelijk woord
van opwekking de vergadering gesloten
werd.
Een a w ij n t j e s j a g e r.
De goede stad Haarlem heeft
onder hare eerzame burgers zwijn
tjesjagers genoeg, geïmporteerden
De oprichting der afd. Haarlem was uit Amsterdam heeft zij dus, niet
noodig.
Toch had de. 19-jarige jW]. F. B. .1
een feit
En men toog aan 't werk
Reeds 30 September had de 2e ver- uit Amsterdam in Juli een rooftocht
gadering plaats, die zeer druk bezocht naar hier ondernomen,
was. Weer zette de heer Passtoors In de Parkstraat had hij eindelijk
't doel en de strekking uiteen, en de zijn kans schoon gevonden en kaapte
vice-praeses van Amsterdam, de heer er een fiets, die hij voor niet meer
Kok, toonde zeer duidelijk het ware dan f 10 verkocht aan zekeren Vink
karakter der vereeniging aan. De Bond tè Amsterdam.
zou een vereeniging zijn van alle klas- De officier zei slechts een jaar te
sen, teneinde door samenwerking en willen eischen met 't oog op de jeugd
wederzijdsche waapdeering eikanders van den beklaagde en ook, omdat
belangen te kunnen behartigen. j hij nog nooit tevoren met de politie
Nog voerden in deze vergadering 't
woord de heeren W. Küppers, van
Haarlem, J. Broek, van Amsterdam, en
H. W. Kouwenhoven van Overveen.
De afdeeiing was nu duurzaam geves
tigd en de sympathie, die zij in ons
Roomsche Haarlem weldra genoot,
sprak wel het duidelijkst uit de 128
nieuwe leden, die staande deze verga
dering waren toegetreden.
Een uitbreiding van 't bestuur was
weldra noodig en de heeren Van Dijk
en Van Dam werden benoemd. Nog
werden benoemd een staf commissaris
sen van orde, commissies van onder
zoek en een bureau werd gevormd.
Steeds bleef 't ledental groeien.
De vergadering van 14 October 1889
werd reeds door een 300 tal leden
bijgewoond.
Op 21 October was een feestverga-
d'ering georganiseerd. Welverdiend, na
dat de afdeeiing op zoo kranige wijze
was gegrondvest.
De heer Passtoors was weer aanwe-
in aanraking was geweest.
Maar weer terug!
I.ang had H. D. in de Rijkswerk
inrichting vertoefd, doch was in
April da-aruit ontslagen.
(Werk kon of wou hij niet krijgen
en toen is hij weer gaan zwerven,
in Noord-Brabant Limburg en Bel
gië, ten slotte streek hij weer neer
in Holland en werd in Edam bede
lende aangetroffen.
Een bekeuring volgde. Zij brach
ten hem voor de Rechtbank, waar
5 dagen hechtenis en 3 jaar opzen
ding tegen hem gevraagd werden i
Nette heeren!
Het was in een café te Schoten,
waar op zekeren avond een hevige
ruzie ontstond tussehen zekere B. G.
v. W]„ H. J V. H., A v. A ian nogi
een andere. Een aantal stoelen wer
den doer de woestaands vernield, de
gaskroon onderging hetzelfde lot en
zig en sprak een geestdriftig woord 1 evenzoo 't glaswerk. Het was een.
tot de nieuwe leden. Ook werd deze I ruïne. Daarna waagde v. A. het nog
vergadering opgeluisterd door de aan-eens om terug te komen, te 'zien wat
wezighcid van den Bondsadviseur, Mgr. er gebeurd was en nog ^een ruit in.
Eijgenraam, die een woord vol warme te trappen.
opwekking sprak.
Hel was op deze feestvergadering,
dat de liedertafel, die sedert eenige da-
en uit de leden gevormd was, voor het
eerst optrad. Een kranig korps reed^
dat onder leiding van den heer Rooijens
het schoone bondslied van Mgr. Eijgen
raam uitvoerde.
Deze euveldaden brachten de hoe
ren voor de Rechtbank. Doch de der
de was weggebleven De officier
eischteG. v. iWL 14 dagen, K J. v.
Hi. 4 weken en T. v. A. een maand.
lastige passagiers
Op Zondag 25 April gingen een 8-
Zeer verdienstelijk voor de afdeeiing ja[ druktemakende jongelui in de
maakte zich in die dagen de heer Kou- Haarlemsche paardentram zitten,
weuhoven van Overveen, wien dan ook waarop conducteur was H T. Kos-
't eere-lidmaalsehap werd aangeboden, j ter en koetsier P. J. P. Koburst,
Door zijn zeer boeiende voordrachten j De jongelui waren zeer lastig voor
wist hij het aantrekkelijke der verga- >t trampersoneel en medepassagiers,
deringen steeds te verhoogen. Ook de Ze zetten den boel op stelten, maak-
heer W. Küppers behandelde menig- j ten herrie en zetten zelfs dé rem
maal in do afdeelingen een leerzaam j ;n beweging.
onderwerp. Hoe ook conducteur en koetsier
Een definitief bestuur werd 28 Oc- waarschuwden, niets hielp,
tober gekozen: A. J. de Jong, pres., Inmiddels was de tram bij de
H. B. Sehoonman, vice-pres., J. H. B. Houtbrug aangekomen en het tram-
Loots, le secr., J. Sanders, le penning- personeel riep de hulp der daar ge-
meester, J. Schuts, biblioth* II. Leef- stationeerde politie in. Deze gelast-
lang, le comm., J. Nijssen, 2e comm., J. te jongelui zich uit de tram te ver
van Dijk, 2e secr., en C. A. M. van j wijderen, doch dit geschiedde eerst
Dam, 2e penningmeester. j na veej moeite en nadat er zielfs
Niet alleen door de werkmansklasse, 0gn met geweld uitgezet was. De
.ook door de gegoeden werd de afdeeiing tram reed door en de jongelui, die
van den beginne af krachtdadig ge- nu woedend geworden waren, volg-
steund. Traden de eersten in grooten den. Ze zouden met den conducteur
getale als leden toe, de gegoeden ver- Wel eens afrekenen,
leenden hun steun door als donateurs Zie, hoe zfe dat deden
toe te treden. C A. M. gaf den man een hevige»
In de Novcmber-vergadering, waar de 1 ^chopv J. I. goot een emmer water
liedertafel weer eenige mooie nummers over mans hoofd,
uitvoerde, hield de heer Kouwenhoven i jjel) koetsier van een andere tram,
een geestdriftige rede over den „Paus", j A. J. Pimmelaar kwam te hulp:
die zulk een enthousiasme in de verga- ffoch hij werd geschopt en geslagen-
dering bracht, dat zij een telegram naar He beklaagden ML, B. en I. ston-
I-tome verzond, waarvan de kosten door den nu terecht. Tegen de beide eer
een collecte werden bijeengebracht en sten werden twee weken, tegen de»
er nog wat overbleef voor 't busje derden één week geëischt.
Hulp in Nood", een fonds, dat toenZe vroegen eene geldboete, dooh
reeds bestond. de Rechtbank zal daar waagsohij»*
't Antwoord van Z. H. werd in do jjjji njet 0p ingaan.
