DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
KindariwlsvMt 29-31-33, Haarlem
Middenstands-crediet.
BUITENLAND.
Gemengde Buitenlandsche berichten
BINNENLAND.
WOENSDAG 6 OCT. 1909.
34ste Jaargang No, 7009
Bureaux van Redactie en Administraties
Intercommunaal Telefoonnummer 1426.
Voor advertentiën en reclames buiten Haarlem en de agentschappen wende men zich uitsluitend tot RICARDO's Advertentie-Bureau, N. Z. Voorburgwal 242, Amsterdam, Int. Telefoon 1020.
Alle betalende abonnés op dit blad, die In bet bezit eener verzekeringspolis zijn, iQn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukben verzekerd voor
De nitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij
Ocean", Bijkantoor voor Haarlem de Nederlandsche Credietbank Nieuwe Oracht II.
Qïi ntimmsf beslaat
uit twee biaden.
EERSTE BLflP-
►f< Breukelen.
En nog1 te meer, wanneer de Ka
tholieken relatief z,oo sterk zijn, als
111 het district Breukelen.
Betreuren iwtij dus de niet-vexkie-
ain S van den Katholieken candjdaat
te Breukelen, toch is de afloop van
stemming een nuttige en te-pas-
soegediende, zij het ook harde les.
Een fes voor diegenen onder ons,
meenen dat de Christelijke poli-
'H©k m het aantal schuilt, en dat het
om de knikkers moet gaan da,n
het recht van het spel.
HerinneriHg aan het
rekensommetje.
ENGELAND.
SPANiE
CHINA.
OWE ULEMSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS!
Per 8 maanden voor Haarlem
Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente)
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Aftonderljjke nummers
f 1,85
1.35
1.80
„0,08
PRIJS OER ADVERTEN. ÉN:
Van 16 regels60 cent (contant 50 cent).
Iedere regel meer 10 cent.
Buiten Haarlem en de Agentschappen 20 cent per regel. Reclames dubbel tarief.
Dienstaanbiedingen 25 cent (6 regels), driemaal voor 50 cents (A contant).
1000
■wr 380 ss 158 s? 188 ss? 60 sf
GULDEN bij
levenslange onge
schiktheid tot
489
werken.
15
GULDEN br
verlies va"
éen ander bp
vinrer
Dat een Kathol iek candhiaat valt,
118 altijd een reden tot droefenis vooir
Katholieken.
Daar (zijn er onder onze Katholieke
«i-kers, en vooral onder de ijverig-
6 Propagandisten, ook in onze om-
«©ving-, die telkens en telkens moppe-
1 Ms ze zich moeten inspannefr
oer '(>en oandidaat Her verbonden
Christelijke partijen, zoo deze niet
Qeh Katholiek is.
Dat mopperen is .Begrijpelijk. zulk
gevoeligheid is mensdhelijk.
j Doch jd© uitslag van Breukelen
leert, hoe onverstandig toch eigenlijk
ke^fe gevoeligheid is. JVpj1, Kathol te-
i. ij *Ee de nuchtere werkelijkheid
>en te aanvaarden bij verkiezin-
hftril ^vaa:rhj elke stem telt, mogen
lib a6" éénheid van dö coa-
Bisschen de 'Christelijke par-
■tvi °®er telt dan de vraag, aan
nu. volgens een rekenkunstige
St11?® eigenlijk deze of gene
'rt®1 toekomt.
dr bunnen met kalmte het
agen dat een ander der verbonden
hen de vertegenwoordiging
<h, A Yan eea). district waar wijzelf
ct i'. z:Ün, omdat onze ge tal-
da a Kamer een solied fun-
ment vormt, rwaaraian een zes en
.^intagste lid al of niet, niets af-
nvxin^ a hiet-henoeimdng idoor den
heren middaaxi 1 van felsengis-
de Boer J van ^en h,eer E
a a Hoofd°u rw^zlelr te Haarlem,
SLÏÏÏÏSt W ^hool te Velseroori,
R°or 't© sch ool-
autontmten a,is N° 1 wag laatst
T hT^nadllt' kan "iet anders
brefigen.het ba-
vaa.lj.st i- 1 "sommetje, waarhij
een getrokken tus
schen het J"k('"len van H. M. onze
geëerbiedigde Koinn,gm ,e^ lu3t wteek-
\°otn van een eenvoud{g,en lai:LCiarbei-
der en waarvan gezegd werd dat <>•©-
hoemde heer d® vatder was
Deze geschiedenis werd te Velsen
ai1 omliggend6 dorpen m de dagen
misdadig® woclmg, m ltjoa, dTuk
Oproken en het oproepen van ver
skillende Beverwij kers als getuigen,
^rkt nog na.
Het moge toen gelukt zijn, den heer
t© Boer hui ten staat van esehul-
diging fe stellen, omdat QeBurg».
■heester van dfevertAjk- 1 "mts
heer van de toedracht' der zaa i kon
•'herinneren", daartegenover houdan
te 'pertinente verklaring®11 van da
Stetuigcn Bienefeld, voor de pnibLueke
opinie hun kracht, evenals tegenover
te uitspraak van het Gerechts nou
ie Arnhem-
Een feit is het, dat de herinnering
aan dat rekensommetje thans oor
zaak is geweest., dat niet da heer L.
de Boer, maar de heer iW|. H. Hon-
Vjen, die ais-No. 2 opl de vocrdraci'1
Voorkwam, tot Hoofd der school te
Velseroord 1S benoemd.
Het moet vo°r den, heer de Boar,
die nu niet meer hij de S. D. A P-
is aangesloten, gelijk in zijn vlegel
jaren, IQ®3*7 'hans als vrijzinnig-de-
mocraat poneert (model Netschsr),
alles beha;Ive„aa»genaam zijn dat de
..herinner1®'"' aan 1903 er bij. velen
nog in
JammeJ' 'J01- hem, dat de Velsar
raadsled©®' Venals .anderen, hun
,,herinue:rJ VeriUogen" niet hebben
verlore®-.
'AlogdP v 1 1 hij later nog wel eens
een kai"^*' *a®6n in Beverwijk!
Do Diocesane Bond van R- K. jVlid-
dienstandsvereenigingen ii het Bis
dom Haarlem gaat een Diocesane
Mjddenstandscredietbank oprichten.,
In ©en vergadering, op Dinsdag
19 dezer te houden, zal de „Centrale"
van den diocesanen Bond d© statu
ten van deze bank definitief vast
stellen, althans de on twerp statuien
bespreken, die door ©ene daartoe be
noemde Commissie zijn voorbereid.
Ter voorlichting van de plaatse
lijke vereenigingen, ter aanbeveling
vy.n het ernstige en prijzenswaardig©
sociale werken dezer voortreffelijke
organisatie., ter [bekendmaking ook
in breeder kring van de wijze waar
op de Diocesane Katholieke Midden
standsbond optreedt voor zijne leden
en dier belangen, moge hier van de
plannen een en aader worden over
verteld.
De Haariemsehe Middenstands-
bank zal beatenCoöperatieve Cen
trale Middenstands-credietbiank in
het Bisdom Haarlem.
.Voorgesteld wordt, de bank te ves
tigen [te Delft. fWjij voor ons zou
den deze kleine staJd als vestigings
plaats voor ©en financieel© instelling
als deze, liever,zien vervangen door
een grootere stad of' wal een meer
centraal gelegen punt: Haarlem of
Botterdam of 's-Gravenhage zouden
o.i. beter in aanmerking kunnen ko
men.
Evenwel, dit is ©en ondergeschikt
punt, ofschoon men toch ook niet
mioet vergeten dat 't in 't belang van
den Diocesanen Middenstandsbond
zelf is, wanneer al ha,ar centrale on
derdeden zöoveel mogelijk bij el
kaar, althans niet her en der ver
spreid, gevestigd zijn!
Als leden van de coöperatieve
Bank kunnen worden toegelaten le
den van den Diocesanen Bond ©in
rechtspersoonlijkheid^-.hebbende ver
eenigingen (mits natuurlijk aan zie
kere eischen voldoendei).
Wij missen echter in de concept-
statuten, een nadere omschrijving
van die vereenigingen. Het komt ons
voor, dat daarin toch niet ma,g ge
mist worden de zinsneide, dat deze
vereenigingen ten minste Midden
stands vereenigingen jmoeten zijli!,
Het zal toch wel niet in de bedoe
ling liggen, vereenigingen vair ap-
dere sociale samenstelling medezeg
genschap t© geven in !de Credietbank
en ervan te laten profiteeren
In hoeverre deze vereenigingen
moeten staan op den grondslag die
ook door den Bi-K. Diocesanen Mid
denstandsbond wordt erkend, kan
eveneens nog ©en punt vaji bespre
king' uitmaken.
De leden nemen ©en aandeel vn
f150, dat in vijftien jaarlijksehe ter
mijnen kan worden gestort.
Omtrent het in werking, traden!
der Bank bepaalt een der artikelen,
dat, deze met hare werkzaamheden
aanvangt,, wanneer f 10.000 is ge
stort. Hieruit volgt, dat een kleine
duizend lelden moeten zijn toegetre
den, voor en aleer de werkzaamhe
den der Bank kunnen beginnen, want
aangenomen mag" worden, dat verre
weg de meeste leden gebruik zullen
maken van hun bevoegdheid, bet
aandeel in termijnen van f10 vol
te storten.
Deze bepaling z,al meenen wij
"7; alsnog wel veranderd worden. De
lijdensgeschiedenis van de Noor 1-
Prabantsche Hanzebaak, die niet a.an
kapitaal kon komen en zoolang in
staat van worden heeft verkeerd,
kan ten volle leeren hoe moordend
ten slotte voor ©en instelling als
ac'zo langdurig uitstel van werk
zaamheid is, ©n hoeveel krachtsin
spanning er dan weer noodig zou
f.1!" do belangstelling voor, en de
licthebberij jn z^ak bij de Mid
denstanders levendig te krijgen
iWïj zullen onze lezers niet ver
moeien ,<loor uitvoerig de Ontwerp
statuten der voorgestelde Clneiiiet-
bank na, te gaan. Als bloemlezing
daaruit kan Worden meidegedeeld, dat
het bestuur bestaat uit Bi-K. per
sonen, die Wat ©enigszins vreemd
lijkt eens lid der vereeniging
(credietbank) behoeven te 'zijn!..©
(art, 13 alinea 4).
Voorts wordt dé eigenlijke bank-
d.irectie .gevoerd door een admini
strateur. en houdt een uit vijf leden
of niet-leden bestaande Baad van
Toezicht een Wakend oog op den
gang van zaken. Een geestelijk ad
viseur, die tevens de hoeken en de
kas kan nazien, evenals de leden
van den ;Raad van Toezicht, zal aan
de Coöperatie worden toegevoegd.
Intusschen is de geheel© Bank nog
onder-worpen ,aan de controleering
van heit bestuur van den Diocesanen
Bond, dat het recht heeft ten allen
tijde in te grijpen, Waar de belangen
van de vereeniging (bedoeld zal zijn,
in art. 36, de Bank) worden geschaad
of haar bestaian in gevaar wordt ge
bracht.
Mjj hebben hiermede het karakter
en de inrichting van de ontworpeh
Diocesane Middenstamlsbank in aeer
globale trekken weergegeven.
Het spreekt van zelf, dat over de
voorgestelde statuten nog meer op
merkingen zijn te maken als die we
hierboven aanstipten. Doch da.t be-
peuteren van kleinigheden wias ons
doel niet. Ons doel met het schrijven
van dit artikel was te doen zien, hoe
de Katholieke Middenstand van g3-
heel ons Diocees eendrachtig de han
den ineenslaat, tot stoffelijke verbe
tering.
Ons doel was, te doen zien, hoe
er gewerkt wordt op sociaal gebied
door on'z© Boomsche Middenstanders-
Dat dit speciaal op dit gebied nu
Weer ui t komt, doet ons te meer genoe
gen, omdat wij reeds lang in 'dit blad
op bet tot stand komen van een dio-
sane erediet-organisatie hebben aan
gedrongen.
(Wanneer het huishoudelijk Regle
ment evenwel zal zijn samengesteld,
zal het zaak wezen te on'der zoeken,
in hoeverre ,ook de plaatselijke or
ganisaties lof hunne gedelegeerden
iets jzhllen hebben mee te zeggen
in de Bank en in de Credietverlee-
ning. Het is ons beslist oordeel, en
een oordeel dat wie nooit onder stoe
len ,of banken hebben gestoken, dat
aan de plaatselijke Middenstandsor
ganisaties op eenige wij'z'e medezeg
genschap moet worden toegekend in
een Diocesane exedie,tinstelling. Van
dit medezeggenschap blijkt niet uit
de statuten.
In de reglementen evenwel. Zal dit
kunnen worden opgenomenb.v. door
verplicht advies van het plaatselijk
bestuur eener Middenstands vereeni
ging bij eredietaanvragen, door in
formaties, door plaatselijke agent
schappen iof op andere wij:zle.
Intusschen, dit alles is van later
orde.
Nu Zij onze-vreugde uitgesproken
over het feit, dat met Zo-oveel ern-
stigen wil de regeling van 't actieve
Middenstanidscrediet in onze Boom
sche organisaties is aangepakt. Zeer
veel nut kan hiermee worden be
reikt, en de Katholieke Diocesane
Middenstandshond toont er mede, op
den Weg van goed© sociale werk
zaamheid steeds vooruit te gaan.
Hoogerhuis en regeering.
Het (schijnt dat koning Edward
zelf wil ingrijpen, en iets doen om
het conflict tusschen het Hoogerhuis
en (d® Teg ©ring af. tel wenden, althans
om. een oplossing te Zoeken.
Naai- een Beutertelegra.m uit Lon
den meldt, is de eerste minister As-
quith [is gisteravond plotseling uit
Londen (vertrokken naar Balmoral,
waarheen hij door den koning tele-
graphiscjh (was ontboden.
De minister verliet het Lagerhuis
midden in een belangrijk deb.a.t over
eenige artikelen -der begrooting.
Men acht nu te Londen het bezoek
van Asquith van buitengewoon ge
wicht, temeer da,a,r het onmiddellijk
volgt- op' dat van Earl. Cawdor, een
der invloedrijkste leden van het Hoo
gerhuis,
In liberale kringen is men van
tneeuing. dat er van hoogerhand in
vloed zal wiorden uitgeoefend ten
einde een ernstig constitutioneel con
flict af te wenden.
De oorlog in hel Moorenlanil.
In de Spaan8che stellingen is volgens
telegrammen uit, MHilla alhs rustig.
De vijand beproefde een aanval op
den Goeroegoeberg, naaar moest zich
tengevolge van hti krachtige veriet
der Spanjaarden terugtrekken. De
Spanjaarden leden geen verliezen.
De stammen in de omgeving van
Seloean en Moelaja laten hun familie
en kudden vee dieper naar het zuiden
trekken, terwijl de weerbare mannen
terugblijven.
De inboorlingen beweren, dat overal
de heilige oorlog tegen de Spanjaar
den wordt gepredikt.
Kaid Mkalsi, die de ziel van de
beweging is, moeten hebben verklaard,
dat de voornaamste stammen aan
zienlijke versterking zullen zenden
aan de tegen Spanje strijdende Moo-
rentcharen.
Tsjang-tsji-toeng.
Een telegram uit Peking melit,
dat Tsjang Tsji Toeng, het békende
Lid van den Grooten Baad, gestor
ven is.
M©t Tsjang Tsji Toeng" is een
ander van de groot© Chinees eb 3
staatslieden heengegaan, die den
nieuwen koers in C|hina hebben voor
bereid.
Nadat zijn groote mededipger,
Joean Sji Kai, door een besluit van
den Prins Regent uit de regeering
was verwijderd, was de overledene
de man, van wien men verwachtte,
dat hij met forsche hand het Ghi-
neesche schip van staat in den koers
uer hervormingen zon Weten te stu
ren.
Maar Tsjang Tsji Toeng was reeds
oud, hem ontbrak de energie van
een Joean Sji Kai, di© nog in de
kracht zijns levens tot niets doen
werd .veroordeeld.
In den iaatsten tijd luidden de
berichten omtrent den gezondheids
toestand van Tsjang Tsji Toeng min
der gunstig, zoodat idiens dood niet
onverwacht komt.
Hij was een der weinige Chinee-
zien, onder de vede Mantsjoes, die
de .Prins Regent met regeeringsgp-
z'ag bekleedde. De mogelijkheid be
staat dus, dat bet Mantsjoe-, d.i. het
conservatieve element-, zich nu nog
krachtiger ,zal doen gevoelen, maar
Zekerheid bestaat hieromtrent even
min als ten aanzien van zooveeL in
het land van raadselen, dat China
heet.
Een verzinsel.
De. „Nieuwe Rott. Ct." wist te ver
tellen: „dat de Paus diep is getroffen
door den tragischen dood van zijn nicht
Annetta Sarto, die volgens de bladen
te Rome, ie Milaan zelfmoord heeft
gepleegd in een vlaag van godsdienst
waanzin".
Dan volgt het verhaal van den zelf
moord. Mej. Sarto overgooi zich met
petroleum, en stak zich in brand.
Do correspondent der „Daily Mail
te Rome, heeft een onderzoek naar dit
verhaal ingesteld en wSeint nu aan zijn
blad, dat het jonge nufisje van den
naam Sarto, dat zich onlangs in Lom-
bardije gezellin oord heeft, geenszins een
nicht van den Paus is en dat zij in geen
enkel opzicht met den Paus verwant is.
Er is hier alleen een eenvoudige gelijk
namigheid in het spel.
„Dal de Paus diep getroffen is dooi
den tragischen dood van zijn nicht
is dus louter brutale fantasie van libe
rale jlagbl adcorrespond enten
Een mijn-ontploffing.
Volgens een bericht uit Roslyn, in
den Amerikaanschen staat Washington",
is in een kolenmijn van de North-Wes-
tern Improvement Company, een ont
ploffing van mijngas geweest, waar
door acht mannen zijn gedood en drie
gevaarlijk gewond. De vlammen, die
hoog uil de .schacht sloegen, verteer
den de gehouwen daaromheen. Rij het
afzenden van het telegram stond do
mijn nog hevig te branden.
Hij leende!
Een paar agenten bespeurden op een
der Parijsche boulevards een jongen
man, dio bij alle voorbijgangers om
geld bedelde! De jonge man werd ge
arresteerd en naar een politiebureau ge
bracht, waar de commissaris hem on
dervroeg.
„Uw naam 1"
„Vérquand, doctor in de rechten.
„Wat? Doctor in de rechten?'
„Ja, sinds 2 jaar"
De jonge man liet als bewijs zijn
bul zien.
„En bedelt u nu?"
„Ik bedel niet."
„Bedelt u niet? Men heeft toch ge
zien, dat u de voorbijgangers aanhield
en hun geld vroeg?"
„Jawel, dat is zoo. Maar ik bedelde
niet.... ik leende alleen. Men heeft me
wel geld gegeven, maar dat za! ik terug
geven, zoodra ik in mijn goede dagen
kom."
Desniettegenstaande weid de zeerge
leerde in het klabakarium geïnterneerd.
Practisch Anierikaanscb.
Engelsche bladen melden uit New-
York:
Men seint uit Washington dat een uit
gave van 500.000 dollars voor militaire
vliegtoestellen uit de begrooting van
oorlog is geschrapt.
De militaire overheid is van meening,
dat de vooruitgang in luchtvaartzaken,
zoo snel zal gaan, dat, wat men heden
aankoopt, reeds het volgende jaar niet
de minste waarde meer zal hebben.
De rechters te slim.
Een dagbladverkooper in een der
voorstoden van Londen, is de vorige
week de rechters te slim af geweest.
Een onverbiddelijke rechter had hem
veroordeeld tot 10 shillings boete, om
dat hij ?s Zondags zijn winkel had ge
opend. De veroordeelde betaalde
aanstonds in farthings (een geldstukje
als ons halfcentje). Het hof weigerde
dit geld te omvangen en gaf hem 24
uren tijd om in goud of zilver te be
talen.
Maar de dagbladman kende ook de
Engelsche wet. Hij verscheen weer
voor het hof en met de wet in del
hand bewees hij, dat de kopermunt
moet aangenomen worden tot een be
loop van eenige ponden sterling.
Waarop het hof, zijn dwaling erken
nend, zich bereid verklaarde de tien
shillings in farthings te ontvangen.
Maar nu had het zonder den waard
gerekend. Met de eene hand stak de
man zijn geld weer in den zak en met
de andere hand toonde hij aan het
hof een anderen tekst van de wet,
zeggende, dat het hof het recht niet
meer heeft het beloop eener boete tei
eischen wanneer het eens geweigerd
heeft ze aan te nemen.
Men oordeele over het gelach der
aanwezigen bij de slimme poets van
den dagbladman. Alleen het hof lachte
niet.
De Kamerverkieaing te Breukelen.
De uitslag der gisteren plaats gehad
hebbende herstemming in het district
Breukelen ter verkiezing van een lid
van de Tweede Kamer, in de vacature
J. H. de Waal Malefljt, is als volgt:
Uitgebracht 6675 geldige stemmen.
Hiervan verkregen de heeren mr. F.
H. de Monte ver Loren (anti-rev.)
3514 en jhr. mr. J. B. L. C. C. de
Wykerslooth de Weerdesteyn (kath.)
3161 stemmen, eoodat gekozen is de
heer De Monte ver Loren.
Bij de verkiezing op 22 September
jl. verkregen de heeren De MoDté
1772, de Wykerslooth 2625, baron
Van Tuyll van Serooskerken (lib.)
1070 en mr. Doude van Troostwijk
(chr.-hist953 stemmen. Er werden
toen uitgebracht 6420 stemmen.
De Hoogleeraar dr. Nolens.
Maandag 11 October, des nam. te
3 uur, zal dr. W. H. Nolens, benoemd
tot buitengewoon hoogleeraar in de ar
beidswetgeving als onderdeel van het
administratieve recht en van de staat
huishoudkunde a'an de Amsterdamsche
Universiteit, dit ambt openlijk aanvaar
den door het uitspreken eener redevoe
ring in de 'aula.
I)e lieer Lovink en de Minister.
Het Haagsche correspondentie-bureau
meldt:
Na van bevoegde zijde de tegenspraak
te hebben vernomen van het bestaan
eener minder goede verstandhouding
tusschen den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel en den directeur-
generaal van Landbouw, den lieer Lo
vink, kregen wij bovendien zekerheid
van do bevestiging daarvan door den
directeur-generaal zelf.
Het ontwerpwetboek van burgerlijke
rechts vordering.
Naar He „Tel."* verneemt, is decom-
raiesie uit de Nederlandsche Juristen-
vereeniging, belast met de samenstel
ling van een ontwerp voor een Wet
boek v n burgerlijke r<chtsvrr lering,
n tgenoeg met haar arbeid gereed. Het
ontwerp zal slechts een paar honderd
artikelen bevatten en de publicatie
mag in den aan vang van het volgende
jaar reedp worden verwacht
Generaal Van Daalen.
Luitenant-generaal G. C. E. van
Daalen vertrok gisteren (Dinsdag 5
October) met den D.-trein van 11.30
met zijn gezin uit Arnhem naar Wies-
baden, om van daar naar Genua te
gaaD, teneinde zich in te schepen op
de „Grotius" van de Maatschappij
Nederland, die 14 October as. van
Genua naar Indië vertrekt.
Het huldeblijk Lovink.
Naar het „N. v. d. D. verneemt,
zullen de gezamenlijke tuinbouwver-
eenigingen den heer Lovink een af
zonderlijke souvenir bij zijn vertrek
aanbieden.
De ridderordenzaak.
„De Tijd" vertrouwt, dat dr. Kuyper
zich niet zal onttrekken aan de nood
zakelijke opheldering en verdediging.
Daardoor zal een parlementaire em-
quêtei, als waarover Mr. Troelstra
schreef, overbodig worden. Maar eerst
irfoet een volledige publiceering van
het materiaal der aanklacht hebben
plaats gehad. Aan de beschuldiging
derhalve eerst het woord, daarna aan
dr. Kuyper.
Hieraan voegt „De Tijd" nog het vol
gende toe:
„Geven de aanklagers aan de uitnoo-
diging tot het indienen van hun gahee-
le aanklacht geen gehoor, dan behoort
o.i. dr. Kuyper toch niet te zwijgen.
Er zijn feiten, door hem als waar er
kend, die noodzakelijk opheldering ver-
oischen. Doch dan ook zal hij zich
niets verder hebben aan te trekken
van later, nadat hij gesproken heeft,
tegen hem uitgebrachte beschuldigingen.
Immers het zou dan overduidelijk aan
het licht zijn gekomen, dat niet het
rein houden van ons publiek en staat
kundig leven, maar het „afmaken" ,van
een machtigen staatkundigen tegenstan
der de ware oorzaak is geweest van
het geheele kabaal.
Do rechterzijde met haar inheide Ka
mers oppermachtige meerderheid heeft
in deze onaangename zaak een wellicht
moeilijken, doch ernstigen en heiligeai
plicht te vervullen; zij heeft eenerzijds
er tegen te waken, dat niet een groot
politiek man door intrigues en door las
ter van de hem toekomende plaats op
het staatslooneel worde verdrongen,
doch van den anderen kant, te toonen,
dat de strijd voor zedelijkheid, ook in
het staatsbestuur, bij haar geen ijdele
leuze is en dat bij haar, volstrekt en
onvoorwaardelijk, beginselen hooger en
meer gelden dan personen."
De w ereldtaal Esperanto.
In de laatste weken gaat de Espe
ranlo-beweging ook in ons land merk
baar A'oormb Te Rozendaal is thans
opgericht de Esperantisten-vereeniging
„La Limpioniroj", welke een afdeeling
is geworden van de Nederlandsche Es-
pcx-antistenvereeniging, zijnde dit reeds
do 8e afjeeling van die vereeniging.
Te Blaricum is 1.1. Zondag ais resul
taat van eene causerie over Esperanto,
toegelicht met lichtbeelden, een en an
der gegeven door den heer H. Blok, uit
Amsterdam, opgericht de „Gooische Es
perantistenclub". Als leidster dier ciub
zal voorloopig optreden Mevr. E. Ham
burgerCordes, Blaricum.
In navolging van Amsterdam, zullen
thans ook te 's-Gravenhage een aantal
politie-agenten cursussen in Esperanto
volgen.
Het Gemeentebestuur van Amsterdam
heeft aan de afd.. Amsterdam der Ne
derlandsche Esperantislenvereeniging
vergunning gegeven tof gebruik van ee
nige schoollokalen tot het geven van
Esperanto-cursussen door die afdeeling.
Bij eene inschrijving van de Toynbee-
vereeniging te Haarlem, hebben zich
do vorige week meer leerlingen opgege
ven voor het volgen van een Esperanto-
cursus, dan voor eene in de Duitsche
taal, zoodat besloten is de .laatste cur
sus te doen vervallen en die in het
Esperanto te doen plaats vinden. Als
leidster daarvan zal optreden Mevr. J.
H. C. Habermehl—Sevenhuysen. De
heer Habermehl geeft reeds sedert en
kele weken onderricht in Esperanto
aan alle 34 leerlingen 'van zijne klasse,
de resultaten moeten roods zeer be
vredigend zijn. Bij Ministerieel Besluit
was aan de afd. Haarlem t. z. t. toege
staan gebruik te maken van de lokalen
der Rijkskweekschool, voor het houden
van Esperanto-cursussen. Op 13 Octo
ber a.s .zal aldaar, daartoe uitgenoo-
digd door de Handels- en Kantoorbe-
diendenvereeniging „Mereurius", door
