DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
„MOEDER EN MARTELARES"
Hillegomsche Alledagjes.
Kindcphuisvcst 29-3S33, Haarlem
Leest het begin
van ons nieuwe prach
tige feuilleton
in het nummer van
VRIJDAG.
BUITENLAND.
ftjmengde Buitenlandsche berichten
DONDERDAG 14 OCT. 1909k
34ste Jaargang No, 7016
Bureaux van Redactie en Administratie:
Intercommunaal Telefoonnummer 1426.
Voor advertentiën en reclames buiten Haarlem en de agentschappen wende men zich uitsluitend tot RICARDO's Advertentie-Bureau, N. Z. Voorburgwal 242, Amsterdam, Int. Telefoon 1620.
Alle betslende abonnés op dit blad, die Is bet bezit eener verzekeringspolis z(]n, z{jn volgens de bepalingen op de polissen vermeid, tegen ongelukken verzekerd voor
De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij Ocean", Bijkantoor voor Haarlem de Nederlandsche Credietbank Nieuwe Qracht II.
Ook een staking,
ENGELAND.
FRANKRIJK.
RUSLAND.
SPANJE.
MAROKKO.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ABONNEMENTIPRUli
Per 8 maanden voor Haarlem
f 1,85
1.35
Voor de overige plaatsen in Nederland franoo per post 1.80
Afsonderlqke nummers 0,08
Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente)
i Nederland franoo per post
Va* 16 regels
PRIJS DER ADVERTED -ÉN
60 eent (contant 50 cent).
Iedere regel meer10 .ent.
Buiten Haarlem en de Agentschappen 20 cent per regel. Reclames dubbel tarief.
Dienstaanbiedingen 25 cent (6 regels), driemaal voor 50 cents contant).
1000
Sr 400 300 ss 150 100 s? 60
W6rk6ZL<
éen duim.
één
wjjsvingar.
15
GULDEN b8
verlies van
éen anderen
vinger.
Zooate onfdef Omtrekniauws" is
ke lezen, beeft -ie beer Netsciher als
wethouder wan Velsen..gestaakt!
5\' jat bet wethouderschap echter,
maar het vergaderen met zijn mede-
wethouder [Uytendaal, staakt hij.
In Velsen is dus.. geen dage-
lijksch bestuur der gemeente meer,
Zoolang de burgemeester op vac an-
tie ie.
LWÜj kunjnem piet be oor dec, km in!
hoeverre de gemeentezaken ojnder «de- j
2se zonderlinge en onredelijke staking
wel lijden moeten. Zolnderling en on
redelijk is deze staking, omdat het
nooit vain het persoonlijk inzicht van
een wethouder af moet hangen, of de
beraadslagingen valn het dagelijksch
bestuur doorgaan, of niet. Immers,
gaat het zulk een wethouder niet
Maar dein zliJn, dam bedankt hij. Dat
,is de redelijke weg!
Intusschem: in. hoeverre de zaken
der gemeente .hieronder lijden, zullen
»iét wij, ïna.ar ongetwijfeld de Raad
van Velsen beoordeelietn.
Artikel 183 der Gemeentewet
geeft, aan dien Raad het recht, den
Wethouder Netsciher ter verantwoor
ding te roepen.
iWij meenen, dat 'dit willekeurig
stilzetten door den heer Netscher
van bet omvangrijke dagelijksche be
stuur der gemeente (zie art. 179 der
Gemeentewet) langzamerhand de
maat vol doet loopen van al de eigen
dunkelijke en der gemeente niet tot
voordeel strekkende haindeliingeD', die
reeds gemaakt hebben dat de Chris
telijke partijen een meerderheid te
gen dezen wethouder in den Raai
hebben gekozen
En in de gemeente Velsen zal de
grievende bejegening, die daarenbo
ven den door alle partijen gerespeo-
teerden heer Uijtenda al hiermee per
soonlijk wordt aangedaan, ongetwij
feld bij de andere dingen worden
i»et die reeds op de rekening van den
Ibeer [Netsoher staan!
XVI.
Van een berg, die een mui* baarde.
[Waarom zou Hillegom ook niet
«ons een schandaaltje hebben?
't Gaat alles zoo grootsteeds, dat
ook in het artikel publieke schan
daaltjes meegedaan moet worden.
Zoo oordeelde de Hillegomsche
Courant" blijkbaar, en zölad op Za
terdag 26 September een artikel de
gemeente in, dat inog al sensatie ver
wekte.
[Deze aUibtenaar en die ambtenaar
in gemeentedienst waren geen knip
voor den neus waard, er bestaat geen
samenwerking, dientengevolge lij ft
de gemeente schade. En ja. onze di
recteur der gasfabriek.., Laat ik
even zieggen wat de zaak is.
De vuurvaste steenfabriek „Coen-
raad" te Kralingerveer, bouwt cien
oven aan ide gasfabriek. Hoe die oven
is, komt er niet op aan, als er jnaax
%(xi- en zooveel |M? gas in een,'bepaald
tijdstip geproduceerd kan worden
Reeds bij het bouwën merkt de Di
recteur der gasfabriek, dat de ka
nalen vain den oven zoodanig zijn,
dat uit het oogpunt van productivi
teit aan de eischen niet voldaan, zal
kunnen worden. De directeur staat
trui ten verantwoordelijkheid wat lien
ovenbouw aangaat. Txouwelns het
systeem, waarnaar gebouwd wordt,
is niet van zijn. aanwijzing- Hij laat
dus de geheele verantwoordelijkheid
rusten pp den bouwer, die valn de
opinio van den directeur wel kennis
schijnt te dragen. De oven is klaar,
wordt geprobeerd, maar deugt n iet-
Een paar m,a;al veranderd, deugt hij
nog niet. 1
Ér komt 'hulp.
Langs schriftelijken wfeg en na
veel correspondentie, Ontvangt de
bouwer de wetenschap1, waar de fout
ziit, van...een barbier, vain barbier
I)e Rooij, te Hillegom'.
|W|ie had nu ooit kunnen vermoe
den, dat in een van onze Hillegom
sche baardschrappers een gasoven-
genie school? Dat hij een genie is,
blijkt wel hieruit, dat hij maar even
tjes 200 gulden vroeg voor zijn ge
heim?? Men ziegt, hij heeft die,paar
honderd pop ontvajngen, en een be
wijs voor het .tegengestelde, is nog
niet geleverd.
En wat was nu het geheim Ver
maak de kanalen. Precies hetzelfde
dus als de heer Payens. onze gasdi-
recteur allang gezegd had. Hoe wist
onze baardschrapper nu zoo precies
de fout? Heel eenvoudig. Een van
het personeel, men zfegt, een. stoker,
heeft dit en andere dingen uit de gas
fabriek aan De Rooij verteld en deze
barbier probeerde er wat duiten uit
te pletten. Niet dom, natuurlijk.
Daarover, en over nog meer onzin
nigs, heeft de redactie van de „Hille
gomsche Courant" een sensationeel
dingetje geschreven en heeft na het
het vertellen van erge dingen, die
blijken niet waar of heel anders te
zijn, zijn heele sensatieverhaal weer
moeten inslikken, want 's weeks
daarna stond er eefn herroeping in
de dorpskrant te lezen.
Hiermee was de geschiedenis uit.
Ieder gewoon ïnensch zou er zoo over
denken.
Maar een groote exceptie is ons
raadslid de heer Guldemond. De
man is steeds voor sociaal-democraat,
of voor geestverwant van de rood©
heeren doorgegaan. tWjaarom zou hij
de allures van die voortvarende lui
niet aannemen
Niettegenstaande de „Hillegom
sche Courant" hem' een prachtig
lesje ter waarschuwing kon zijn,
gaat hij me -waarlijk in een openbare
raadszitting over die ovengeschiede
nis imterpelleerein. De man kreeg,
wat kiji vooruit kon berekenen, een
streep over den neusbij' mon de van
den burgemeester, wtexd den gasdireo
teur een pracht van een pluim op
den hoed gestoken en de Raai ver
hoogde de jaarwedde van den direc
teur met 200 gulden..1.
De „Hillegomsche Courant trom
melt niet meer op het ezelsvel, dat
zij1 spande
Na een neutrale
fWje hadden eertijds op Hillegom
een neutrale middenstan d s vere eni -
gling. Na eventjes geleefd te heb
ban, verdween zij; weer.
Ér kwam door de bemoeiingen van
het Plaatselijk Comité der K S.A.
een Katholieke middenstandsorgani
satie. iMaar die wilde ook ai niet.
iWaarom niet? Kort en goed gezegd,
er over uitweiden doe ik nietom
dat er van 'n zijde, die met twee han
den had moeten meewerken, ronduit
gezegd tegenwerking kwam. En
toch is Katholieke organisatie van
den middenstand een der wienschen
van onzteh beminden Kerkvoogd te
Haarlem, heeft hij zelfs met innige
vreugde de vruchtbaarheid van den
Katholiekendag, 't w;as de eerste te
Delft, herdacht nu pas weer op den
Katholiekendag te 's-Gravenhage.
Ze is er niet meer, de Katholieke
Middenstandsvereeniging te Hille
gom.
Ze had er kunnen zijn, ze ha l
sterk kunnen wezen.
Maar. een Katholieke, een
sterke Katholieke Middenstandsver
eeniging, jongen, dat is een ding
waarmee rekening; moet worden, ge
houden. Als 't eenigte&ins kan, moet
voorkomen worden, dat zij nog
komt. -Zóó hebben, lijkt het mij
niet zonder degelijke grohden toe,
eenige andersgezinden gerede
neerd. Zij sloegen de hand a,an 'ten
ploeg' en zijn, zonder dat wellicht
tot nog toe hun verdere bedoelingen
bereikt werden, er in geslaagd een
neutrale middenstajnidsvereen iging te
stichten.
Dat de Katholieke neringdoenden
en klein -industriëelen behoefte aan
organisatie gevoelen, blijkt wel uit
het hooge percent Katholieken, die
lid z'ijn van de neutrale organisatie,
Zou het nu niet op den weg lliggen
van goedwillendeU; om te zorgen,
dat ook weer de Katholieke Mid
denstandsorganisatie herleeft
Ik ben goed ingelicht, en geloof
gerust te mogen Zeggen, dat zoowel
van de Hanze, als vanuit Haarlem
op hulp, stevige hulp gerekend mag
worden
Het vergaderseizoen breekt aar»
Als de voormannen direct op de bres
komen, is er winst en eer te beha
len en wordt met .de zaak der mid
denstanders, tevens de Katholieke
gediend.
Aan 't werk dusMen is nu reeds
wijzer geworden, en weet den; weg
naar Haarlem héél goed
VAN DORP.
Wij hebben aan den brief van onzen
■HiUegomsohen briefschrijver nog iets
toe te voegen.
In „De Middenstandsbond", het or
gaan van dein Algemeenen Nederl. Mid
denstandsbond", komt deze week een
schrijven voor uit Hillegom, dat de
„neutrale" middenstandsorganisatie aan-
preekt.
Behalve de mededeelingen in dat
stuk, die in het algemeen lot or
ganisatie opwekken, vinden we in dit
fraaie schrijven over den gemeenteraad
gesproken als van „den Bloembol ien-
raad", vinden we de bloemisten en
kweekers geschilderd als menschen, die
ééns per jaar en nooit méér hun
winkeliers betalen, vinden we de werk
lieden geteekend als tuidjes die's zo
mers hun goed weekgeld er door bren
gen en 's winters „poffen zonder einde
of weerga."
Met dergelijke schilderingen moet de
„neutrale" Middenstandsactie, naar het
schijnt, in Hillegom en de bloembol
lenstreek worden bevorderd
Wij zullen over deze wijze van doen
niet veel meer zeggen, doch ten volle
onderschrijven wij de conclusie van on
zen briefschrijver, dat een goede Katho
lieke organisatie, welke met niot-Ka-
tholieke Middenstanders natuurlijk
gaarne zal samenmerken, ook om der
rechtvaardigheidswille b r 00 dnoo-
dig is te Hillegom.
Het komt ons voor, dat de Katho
lieke voormannen in Hillegom, die dit
mèt ons inzien, niet beter kunnen doen
dan den kampioen voor de Katholieke
organisatie van den Middenstand, den
ZeerEerw. Heer Dr. Nouwens uit te
noodigen om door zijn krachtig woord
de Katholieken te overtuigen, dat
Roomsche organisatie voor hen
plicht is
Nu reeds tal van Katholieke Mid
denstanders zich bij de „neutralen"
aansloten, kan het overtuigend woord
van Dr. Nouwens, die èn de Katho
lieke èn de neutrale organisatie in bei
der verhouding zoo goed kent, hier
véél nut doen.
Wij raden onze vrienden in Hille
gom aan, zich onverwijld tot den Ka
tholieken Middenstandsaanvoerder te
hier moet spoedig gehandeld
wenden,
worden
Red. „N. Haarl. Ct."
1>E INMENGING DES KONINGS.
Het staat nu vast: nu ook le
leiders van de oppositie door kondig'
Edward zijn ontbodeln, is het zeker
dat de koning- zich ernstig bezig
houdt met den tegen wooxdjgea poli
tieleen toestapd, en men twijfelt er
ook niet aan, dat kohing Edward zijn
invloed tracht te gebruiken, om een
oplossing van de bestaande moeilijk
heden te verkrijgen.
Toen de koning te Balmoral ver
toevend, plotseling' den eersten mi
nister ontbood, poogde men van en
kele zijden dit opontbod als iets zeer
onschuldigs te verklaren. Er is al
tijd, 'zioo heette het, een minister bij
den konitng in „attendance" en nu
Was het de beurt van den heer 'As-
quitb
Maar dat de koning alleen om de
ze reden, den eersten minister in
deze gewichtige tijden ren zoo lap-
gen tocht zóu doen ondernemen, en
uit het Lagerhuis zou weghalen, is
ondenkbaar.
En niemand geloofde hieraan dan
ook.
De audiënties van eergisteren aan
de leiders der oppositie maken het
wel z'eker, dat de koning in den po-
litieken strijd tracht te bemiddlen.
LVVelk standpunt hij hierbij in
neemt is natuurlijk onbekend, doch
daar uit de redevoeringen van de
verschiHende ministers blijkt, thip 't
kabinet niet geneigd is in ©enig op
zicht toe te geven, mag men mis
schien vermoeden, dat zijn streven
is, de Lords iSe gevaren onder bet
oog te brengen, dat een, strijd tus-
schen Lager- en Hoogerhuis zou kan
nen hebben, een strijd die onver
mijdelijk is als het Hoogerhuis, de
begrooting mocht verwerpen.
Ér is in Engeland over deze in
menging des konings, heel wat ge
schrijf
HET OPGEZWEEPTE VOLK.
De vrijmetselaarskranten, die dag
aan dag het volk hebben opgezweept
tegen Spanje en de Katholieke re
geering aldaar, hebben ten slotte,
toen Ferrer's terdoodbrenging be
kend werd, door hun woedende uit
vallen een heftige volksbeweging
ontketend.
De blinde en onwetende menigte,
dqor al het geschrijf en den clerica.-
lebhaat opgeruid, heeft gisteren
avond te Parijs een „betooging" wil
len houden bij het Spaahsche gezant
schap, een „betooging" die natuur
lijk zou neerkomen op een heftigen
aanval.
De politie en da soldaten moesten
er bij1 te pas komen, en het bleek
dat de masonmieke socialist-,anarchist
Jaurès de menigte aanvoerde.
Er zijn politieagenten bij gedood
(want de heeren manifestanten ge
bruikten revolverser zijn verschil
lende autobussen in brand gestoken,
en tal va;n gekwetsten zijn er ge
vallen. Hevig moet er zijn gevoch
te r. {ris teren av otnjdt
Het opgezweepte volk is blind
door waanzin.h
Groot is de verantwoordelijkheid
der opruiende anti-clericalen en
Üok in andere plaatsen is gema
nifesteerd.
DB BEIS VAN DEN CZAAR.
Een zonderling bericht - of
schoon de bron, waaruit het komt,
vertrouwen verdientde Czaar gaat
op .18 October, alléén, door de Dar-
danellen naar Napels.
Behalve een nieuwe, trouwens
overbodige bevestiging van het nu
onaangeroerd blijven der Dardar d-
lenkwestie, is het een bewijs va'a
des Czaren verlegenheid over de
manier1 waarop hij Italië moet be
reiken. 't Zal dan ook nog wel Weer
eens veranderen vóór Maandag
Aan eenige diplomaten in Kon-
si, antinopel, werd van goed ingelich
te zijde de verzekering gegeven, dat
de Dardanellenkwestie bij, het bezoek
te Livadia niet is besproken-
Het bericht van de Turksche
Lloyd, dat het gezantschap een ei
genhandig geschreven brief voor den
Sultan van de|n C'zlaiar heeft, inrege-
braclit, is eveneens onjuist.
Het schijnt al zeer weinig vlot
gegaan te zijn met Iswolski's plan
nen van toenadering; tot Turkije!
FERRER.
Volgens de wetten des lands is aan
de gerechtigheid voldaaneen anar
chist, die koningshuis e|n godsdienst
heeft pogen omver te gooien, is ge
oordeeld en het vonnis is voltrok
ken..,.
Op, zichzelf een gebeurtenis va'a
volstrekt niet algemeen belang.
Niets bijzonders. 1
Maar wlaarom dan in heel de we
reld dat loeiend geweld van opia ai-
enden haat, die volksopwibding, die
geweldige beweging?
[Waarom is het, dat hier te lande
zélfs, in onze goede stad Haarlem
zoo goed als elders, tdie oude juffrou
wen toen ze het hoorden barre r is
doodgeschoten", hét hoofd, schudden
en zeiden„Wél, wel, t is toch oen
schandaal, een onschuldige ver
moord!"..,. Waarom
Omdat de courantende socialis
tische, de liberale, de neutrale (ja
zeker, óók de neutraledag aan dag
hebben geschreven en geroepenEeir-
rer moet gered wprden, Flerrér is on
schuldig de dweepzucht en het 'luis
tere clericalism© zoeken een offer..,.
Dat is de macht der pers.
Der „groote" pers, waarin enkele
bladen, als de cynische „Matija". de
ma.Qonnieke Kölnische en Frankfur
ter, den toon aahgeven, die door brei
het koor van. liberale en neutrale
kranten wordt overgenomen.
Wie nu nog meetoen mocht, dat
de Katholieke pers eigenlijk overbo
dig is en' dat, met „oordeel des on-
denacheids", het lezen van liberale
en neutrale kralnten gerust kap wor
den toegestaan, hij; is ziende blind
De were 1 dagitatie, ,vóór den anar
chist Ferrer opgezweept, die de hof
jesjuffrouwen en burgerschoolmeis
jes, slagersjongens en loopknechts al
beeft medegesleept (hoort er nu van
daag het volk op ;de straat en in huis
maar eens over!) bewijst wel leven
dig, hoe, groot de macht is van lie
kranten op de publieke opinie.
Ferrer dan is doodgeschoten, vol
gens het vonnis dat over hem ge
veld is.
Wij zixllen goen Ijndiaanschen
krijgsdans dansen, om zijn lijk, of
schoon het zoo Wel zal wor
den voorgesteld in ide libe
rale krantenDe onge
lukkige heeft voor de executie
den bijstand |der Kerk geweigerd,
hij is den doojd ingegaan zooals hij
geleefd heeft: als vijand van 'den
godsdienst en valn Ide Roomsche kerk.
Misschien dat hij in het laatste 00-
genblik nog een vonk berouw heeft
gehad; God zij |dan zijn ziel gena
dig,.
Wij gelooven vastelijk, dat de
Spaansche justitie met deze veroor
deel jng en dit vo|nnis een rechtvaar
dige daad heeft gesteld.
Het is overtuigend gebleken, zelfs
voor hen die zooais Wij, en zoo
als eigenlijk geheel de wereld
niets weten van de plaatselijke en
feitelijke bijzonderheden, dat Eerrer
de intellectueel© aanstoker is ge
weest van de anti-cdericale en anti-
monarchistische revolutie in Barce
lona.
De man die de scholen der anar
chisten stichtte, die openlijk zijn ko
ningschap eltt godsdienst verziet, pre
dikte, heeft ontzaglijk veel bijge
dragen tot de ellende waarin her
haaldelijk de uiterst© partijen Span
je hebben gedompeld.
En weerzinwekkend is het, nu door
alle anti-dericale kranten, en helaas
door de groote menigte in blinde
vol'ging, te hooren ach-en-wee-roepen
over de „onverdraalgzlaiamheid" in
Spanje,
Wanneer in [Frankrijk, waai- de
Loge oppermachtig is, een bisschop
zijn geloovigieu waarschuwt voor de
anti-clericale propagianda die de
kinderen tot heidenen poogt te ma
ken, dan werpt men hem in de
gevangenis, en geen liberaal blad er
gert zich er aan.
Maar Wanneer 'n overtuigd anar
chist, een aanvoerder van de interna
tionale anti-clericale bende, die sys
tematisch in Spanje poogt dep gods
dienst te vertrappen, op rechtvaardi
ge wijzé wordt gevonnisd, dan
schreeuwt de antieier icalite,it van
overal moord en brand!
't Is werkelijk weerzin wekkend.
Men kan ,zieh nu prepareenen op
een Woedende veldtocht der Loge
tegen Spanje! De Loge laat het fu-
silleeren van een harer werkzaamste
aanvoerders niet ongestraft. En nu
zal men wel spoedig d© bommen zien
barsten, en de wraak der mac ons o,p
allerlei wij's over Spanje zich 'zien
uitstorten.
De koning en Maura, zijn eerste
minister, hebben zich onvervaard ge
houden in den stormloop van ma-
C'onnieke woede: mogen zij met
krach tigen moed ook de nu cingdtwij-
feld komende stormen Weerstaan 1
MOELAI HAFID EN DE MOGEND
HEDEN.
DruppelsgewSjzé wordt de waar
heid bekend over ide wijze, waarop
de Sultan van Marokko, zijn tegen
stander, Boe Hamara, uit den weg
heeft geruimd.
Vrij zeker is het nu wel, dat le
pretendent levend voor die wilde die
ren is geworpen, maar hoe, vreese-
lijk dit ook is, beteekenisvol is nog
uit een menscbelijk oogpunt is, dat
de terechtstelling heef t plaats gehad,
terwijl de consuls gedurende twee
uur stehden te wachten om bij den
heerscher toegelaten tn worden, ten
einde hun protest i|n te dienen tegen
de gepleegde wreedheden
Toen het lijk verbrand was, ont
ving de sultan de heeren, en hoor
de bedaard hun vertoögen aanJVslk
een cynisme! 1
Die Katholieke Kerk in Frankrijk.
Benige dagen geleden beratte de
„Kölnische Zeit." een uitvoerige Pa
rijs che correspondentie over wat ge
noemd werd: „de crisis die da Room
sche Kerk in Frankrijk thans door
maakt. Speciaal ging het ovar het ge
brek aan priesters. De scheiding va*
staat en Kerk heeft nu den geestelijke
van bezoldigd Staatsdienaar gemaakt tot
privaat persoon, die alleen bezoldigd
wordt door de Kerk en de geloovigen.
En al kan men zeggen, dat het euve*
reeds dateerde van vóór het tot stanö
komen der Scheidingswet de anti-
religieuse campagne der laatste jaren
is toch zeker wel de voornaamste oor
zaak van bovengenoemde crisis.
De Eclair" heeft de klachten over
het tekort aan priesters onderzocht,
door in vijftig üiooesen van Frankrijk
na te gaan, hoe groot vroeger en thans
hetbezoek der Seminariën is. Het blad
heeft in zijn onderzoek begrepen zoo
wel de zoogenaamde Groot- of eigen
lijke priesterseminariën als de Klein
seminarie!).
Diocese na diocese, vergelijkt het
blad dan het leerlingen en studenten
aantal van nu met dat van tien jaar
geleden. En daaruit blijkt, zoo schrijft
nu „De Tijd", dat van de groot-semi-
wariën die van Parijs, Cambrai, Arras,
Amiens en Mende ongeveer op dazelfd»
sterkte zijn gebleven. Wat dat van
Parijs betreft, raag intussrihen niet ver
geten worden, dat het beroemde Sui-
picianum veel vreemden: Engdschen,
Ieren, Amerikanen en Oosterschen
trekt, en dat ook de bijzonder begaaf
de theologen uit de provincie daar hu«
studiën .voltooien.
Ook de groote seminariën van öe
Bretonsche bisdommen handhaven on
geveer hun leerlingenaantal. Doch die
tejNancy, Lugon, Bourges en Besangon
verminderen sterk. De laatste twee
met 25 pet. Dan komen Dijon, Reims,
Orleans, Beau va is, Aiï^ Bayonne, Vi-
viers en Toulouse met 33 pet. Lamo-
ges, Angoulème, Aix- en-Provence, Ro>u-
aan, Bordeaux, Tarbes en St, Flour
met 50 pcL
Maar er zijn nog sterker vermin
deringen: Albi 66 pet., Montauban met
30 steminaristen tegen 99 in 1898, St.
Dié met 49 tegen 130 Agemt met 38
togen 120, Troyes met 25 tegen 65,
Rodez met 210 tegen 430, Autun met
53 tegen 120, Périgueux met 40 tegen
100, Lyon met 123 tegen 300 en Fréjus
met 20 tegen 80.
De vermindering is zoo groot, dat
zij voor slechts weinige bisdommen d*
regelmatige bezetting der pastorieën i»
de eerstvolgende jaren waarborgt.
Ook voor de Klein-seminariën zij*
dergelijke cijfers aan te wijzenwaar-
hij tevens bedacht moet worden, dat
door de ontbinding der orden in Frank
rijk tal van inrichtingen gesloten wer
den. Het is dus misschien niet te sterk
gesproken, dat de Kerk eerlang vooc
een crisis komt te staan, waartege*
zij niet veel meer vermag te stellen
dan de hoop op belere tijden". En al
moetzij niet zelf erkennen, dat deze
terugkeer reeds sedert een tiental jaren
en langer nog plaats vindt, zelfs
de man van do liberale „Kölnische"
erkent, dat de scheiding van 'Kerk ea
Staat dezen teruggang bevorderd heeft,
doordat de bestaansvoorwaarden der
geestelijken op geheel anderen grond
slag kwamen te staan.
De oorzaak van het kwaad is natuur
lijk de ontkerstening der natie door
de „neutrale" school, wat een geslacht
kweekte, dat naar God noch godsdienst
vroeg. Het episcopaat der kerk heeft
inzijn jongste herderlijk schrijven den
vinger op de wonde gelegd; en de al-
gemeene en volstrekte veroordeeling
der openbare school doet hopen, dat
de betere tijden eens zullen komen.
Oatng© te Berlijn.
Ongeloofelijke voorvallen hebben t«
Berlijn plaats gevonden bij den ver
koop van kaarten voor de gastvoor-
stelling van Caruso in de Hofopera.
Reeds twaalf uur vóór het begin van
den verkoop verzamelden zich liefheb
bers voor de schouwburg-deuren; de
meeste hunner hadden een flinke hoe
veelheid eetwaren de noodige fiesschen
bier mee gebracht om het halve etmaal
zoo genoegelijk mogelijk te kunnen
doorbrengen. Toen kwam echter de po
litie do schoone plannen versforen; de
menigte moest uiteen gaan en niemand
mocht voor de deuren postvatten. Eerst
den volgenden morgen om 8 uur, toen
er ruim duizend wachtenden ware*