TWEEDE 8LAD.
Van alles wat!
Gemengde Buitenlandsche berichten
Populaire Politiek.
Gemengd Nieuws.
ZATERDAG 13 NOV. 1909.
De Katholieken gaan achteruit
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
LI.
In een van de Roomsche bladen
werd onlange een noodkreet gfslaakt:
de Katholieken gaan achteruit!
Dat was nu ditmaal geen herhaling
van het motief: „wetenschappelijk
tekort", dat een pöoe geleden aan de
orde scheen te zijn, maar het bedoelde
een achteruitgang in aantal.
Het percentage van de Katholieken
onder de bevolking is in de laatste
zeventig jaren gedaald van ciica 39
tot circa 35. Dat ziet er leelijk uit!
En te meer, omdat een van de groote
oorzaken van dit dalen der getalsterkte
van de Katholieken is: de zeer hooge
kindersteifie.
Onlange is in het Comité der K. S
A. voor Haarlem en omstreken deze
zaak ter sprake gekomen en de aan
dacht werd erop gevestigd, dat elk
voer zich eens in eigen kring aan het
onderzoeken nuoet gaan, waaraan ook
in onze omgeving en in onze streken
deze vermindering te wijten zou zijn.
Nu is dat m. i. in zooverre al wat
voorbarig geweest, omdat we eerst
hebben te weten hoe de sterftecijfers,
speciaal de percentage-cijfers van de
sterlte onder Katnoheke kinderen en
andere, hier in onze omgeving zijn.
En voor zoover ik weet, is er nog
niemand die dat heeft uitgezocht. Ikzelf
ben er aan begonnen en als ik tot
een resultaat kan komen, zal ik d.e
cijfers hier publiceeren, doch gemak
kelijk zijn ze met bijeen te brengen.
Intusschen trekt het vraagstuk toch
op andere wijze en van ander gezichts
punt, de aandacht.
Pater Ildefonsus, een bekend Kapu
cijn, schrijft erover in „Sobriëtas",
en deze schrij er wijt die groote
kindersterfte voor een goed deel aan
het alcoholisme, dat tegenwoordig
(„De Tijd" klaagde er nog over dezer
dagen in een heftig artikel tegen het
boek van Dr. Brom, waarbij het blad
toonde, jonge geestdrift over één kam
te scheren met bezadigde deftigheid)
zoowat alles op z'n rekening krijgt,
maar dan toch ook met Uilenspiegel
zeggen kan ik maak bet ernaar 1
Nu doet pater Ildefonsus dat na
tuurlijk niet op z'n eigen houtje,
maar gaat af op wat een Duitscn
geleerde, zekere professor Von Bunge
uit Bazel, omtrent deze zaak heeft
geschreven en uitgeviecbt,
Deze heer Von Bunge wijt de
vermeerdering der kindersterfte vooral
aan het niet zélf voeden door de
moeders van hun jonge kindertjes.
En hij heeft uit zijn onderzoekingen
ge vonden, dat ou vermogen om kinderen
zelve te voeden (hetzij doordat de
hoeveelhei voedsel niet toereikend is,
hetzij doordat de hoedanigheid daarvan
niet goed is) een erfelijke kwaal is.
En als eenmaal een vrouw dat vermo
gen om zelve haar kinderen te voeden
heeft verloren, dan is het ook voor
haar nageslacht voorgoed van de baan.
En hoe wordt nu dat vermogen
verloren
Professor Bunge vertelt het royaal
weg: als een vader alcoholist is (wat
natuurlijk niet wil zeggen, dat hij een
dronkaard moet zijn, maar dat hij
dagelijks een hoeveelheid van ongeveer
2 liter bier gebruikt of een hoeveelheid
anderen drank, die wat bet alcohol
kwantum betreft, daarmede gelijk
staat) de dochter van zoo iemand in
haar huwelijk het vermogen om zelve
haar kinderen te voeden, onherroepelijk
missen moet.
Ik zou met dergelijke apodictische
uitspraken van geleerden niet graag
zoo absolnut méégaan.
't Is, dunkt me, met die geleerde
heeren net als met alle theoritici: ze
stellen maar algemeene regels, doch
het rijke leven is zoo afwisselend en
variëerend en vol schakeeringen en
veranderingen, dat in de practijk hun
algemeene regels allesbehalve altijd
opg an.
Daarenboven is dat stellen van al
gemeene regels zeer gevaarlijkMenige
jonge vrouw, die met droefenis bemerkt
dat zij haar kindje niet zelve kan
voedèn, zou terecht verontwaardigd
wezen, als men maar zoo klakkeloos
ujt dat feit ging concludeeren, dat
haar vader of grootvader of overgroot
vader een alcoholiet moet geweest zijn!
Intusschen lijdt bet, blijkens de
uitspraken van verschillende doctoren
die in het straks zoo genoemde artikel
van pater Ildefonsus worden aange
haald, toch geen twijfel of het gebruik
(ik zeg nog niet eens: misbruikvan
alcohol heeft helaas ook invloed op
den achteruitgang van het vermogen,
de kinderen zelf te voeden.
Als men dit aanneemt, en dan na
gaat dat door slechte voeding tal van
kinderen sterven, dat de kinderstei fte
onder do Katholieken in het alge
meen in ons land hooger is dan bij
niet-katholieken, dan volgt daaruit
voorloopig toch al dit: dat wij, Ka
tholieken, ten opzichte van het drank-
bestrijdersvraagstuk waarschijnlijk ook
in het belang van de vitaliteit en
getalsterkte der Katholieken oen plicht
hebben te vervullen.
Mtédoen aan den strijd tegen den
alcohol, aan den strijd vooral tegen
het misbruik daarvan, kan misschien
óok medehelpen om die vermindering
van het percentage der Katholieken
tegen te gsaD, waarover we ons terecht
ietwat ongerust maken
Ik zeg met opzet: misschien.
Want bewezen is daaromtrent nog
niets.
Maar verband is er wel, en me dunkt
dat bij die gaat onderzoeken waaraan
de vermindering van het percents
gewijze aantal der Katholieken in ons
vaderland te wijten is, toch op den
duur het alcoholisme niet mag ver
geten
F.
Een reis om de wereld.
Een eigenaardige reis om de wereld
maakt op 't oogenblik de stoomboot
„Cleveland" van de Hamburg-Am er ika-
lijn. Men moet de geschiedenis en het
wezen van de moderne wereldreizen
kennen om te begrijpen, dat het in dit
geval om een zeer ongewone gebeurte
nis in het wereldverkeer en in de we
re Ids ch e epvaart gaat. Want nog nooit
i.
Hoie wordt een wetsvoorstel of begrooi-
ting behandeld in de Tweede
I Kamer?
De Tweede Kamer is begonnen met
„de begrooting", ert dag aan dag lezen
we er over in de krant.
Maarvelen zijn er, dtie dén 'eens
stuiten Op dezen, dan weer op genen
term dien ze niet goed vatten, ander-
ren zijn er, die voor al die politieke
histories niet veel voelen, omejat ze
niet weten hoe het raderwerk der wet-
tenmakerij in elkaar zit, hoe de poli
tieke keuken werkt.
En nu hebben we gemeend, dat een
heel populaire, een doodgewone uiteen
zetting en uitlegging van dat mechanis
me van onzen Kamer-arbeid, een kijkje
in de keuken onzer wettenmakers, voor
velen wel interessant zou zijn.
Het zou dachten we de belang
stelling voor politieke zaken, die bij
velen bestaat, verhoogen en hun kennts
weer eens opfrisschen. Het zou voor
anderen iets kunnen zijn om hun be
langstelling te doen groeien en zelfs
nieuwe belangstelling, die toch zoo hóóg
noodig is, te wekken.
En daarom beginnen we hier, onder
een nieuwe rubriek „POPULAIRE PO
LITIEK" vandaag al met eetn, door
een goed vriend op bevattelijke wijze ge
schreven schets, waarin we vertellen
Van de wijze, waarop een wetsvoor
stel of begrooting in de Tweede Kamer
wordt behandeld.
We hopen, dat onze „Populaire Poi-
litiek", waarin we achtereenvolgens al
lerlei onderwerpen die op politiek ge
bied de aandacht trekken, zoo moge
lijk geregeld om de veertien dagen, op
bevattelijke wijze zullen behandelen, in
de belangstelling onzer lezers een goede
plaats zal innemen.
We gaan dus vandaag eens wat tar-
tnen en uitdrukkingen uit het gedoe
van de Staals-machine verklaren, die
velen toch niet geheel of ten volle
Worden begrepen.
En dan tevens een overzicht geven
Van de wijze, hoe een wetsvoorstel
door de Tweede Kamer wordt in ont
vangst genomen, besproken, en behan
deld.
Bij een wetsvoorstel bevindt zich ge
woonlijk een „Memorie van toelich
ting". Wat is dat? Onder „memorie
van toelichting" verstaat men de verkla
ringen, welke door den minister aan
het wetsvoorstel worden toegevoegd.
Behalve de wet zelf (wetsvoorstel),
worden n.l. nog èenige verklaringen, er
bij door den minister aan de Kamer
gegeven, bij voorbeeld waarom dit of
dat artikel in die wet staat, wat dit
of dat daarin beteekent, enz., en die
verklaringen noemt men de „memorie
van toelichting".
Nu rijst de vraag, hoe wordt nu zoo'n
wet (of ook de begrooting) in de Twee
tje Kamer behandeld?
Zooals men weet, verdeelt de Tweede
Kamer, die in 't geheel 100 leden telt,
zich bij loting in 5 afdeelingen van ier
der 20 leden. Dit geschiedt alle twee
maanden opnieuw.
Na die loting begeven zich alle le-
I den naar hunne afdeelingskamer enkie-
zen daar een voorzitter en tweeden
voorzitter voor hunne afdeeling.
De voorzitters der 5 afdeelingen vor
men te zamen met den voorzitter der
geheele Kamer de „centrale sectie" der
Kamer.
Vóórdat nu eene wet of eene
begrooting, welke door den mi-
1 nister of eigenlijk de Ko
ningin wordt voorgesteld, in het open
baar behandeld wordt in de Kamer,
wordt zij eerst in elk der 5 afdeelin
gen afzonderlijk onderzocht en bespro
ken. Dit is „het afdeelingisonderzoek".
j Elke afdeeling benoemt dan eein „rap-
portenr De 5 rapporteurs der 5 af
deelingen vormen samen de „commis
sie van rapporteurs", welke commissie
zich ook weder een voorzitter kiest.
I Die rapporteurs bespreken dan met
elkander alles wat in de 5 afdeelingen
over het wetsvoorstel (of de begroo
ting) is gezegd!, of men het er nog hl
mede eens w.as, wat de leden er tegen
of er voor vonden, welke veranderin
gen zij verlangden, enz., en stellen dan
gezamenlijk een verslag op, dat ge
noemd wordt „liet voorloopig verslag",
j Die „voorloopige verslagen" op aller-
I lei hoofdstukken der Slaatsbegrooting,
komen pp het oogenblik in de krant
heeft een reisgezelschap van zooveel
personen gezamenlijk zulk een groot-
sehe reis gemaakt, nog nooit heeft een
stoomboot van de groote afmetingen
van de „Cleveland" om onzen ganschen
aardbol heengevaren.
Do „Cleveland" is op één na de
nieuwste en een van de grootste en
meest elegante stoomboot en van de
HamburgAmerika-lijn. Eerst sedert de
lente van dit jaar is zij in dienst, en
wel aLs een van de vijf voornaamste
H.A.P.A.G.-sichepen van de vaart Ham
burgNew-York. Haar bruto-laadver-
mogen bedraagt bijna 17.000 register-
tons. Haar passagiers-inrichtingen wed
ijveren met die van de „Kaiserin Au-
guste Victoria" en de „Amerika Op
de wereldreis zijn aan boord meer- dan
1000 personen vereenigd; 618 passa
giers en 4-13 man équipage. De lei
ding van het stoomschip is in handen
van den H.A.P'.A.G.-kapitein Demp-
wolf, die reeds bij vele zeetoeristen we
gens de pleiziertoeliten van de Ham
burg—-Amerika-lijn bekend is.
Enorm is de proviand,, de bagage en
de menigte uitrustingsstukken, die bijna
het geheele tus.schendek van het stoom
schip in beslag nemen. De excursie, die
in verbinding met het groote Ameri
kaan.sehc reisbureau van Clark onder
nomen werd, en uit twee bijna gelijke
wereldreizen bestaat, duurt dan ook
ruim zeven maanden. 16 October is het
sichip van New-York vertrokken. Zijn
reisroute voert over Madeira, Gibral
tar, Napels, Port Said, Suez, Bombay,
Colombo, Calcutta, Rangoon, Singapo
re, Batavia, Victoria, Harbour, Laboean
(Borneo), Manilla, Hongkong, Nanasa-
ki, Kobe, Yokohama, Honoloeloe naar
San Francisco. Hier verlaten de pas
sagiers het schip, om voor circa 750
nieuwe passagiers plaats te maken. De
reis gaat dan tot Gibraltar langs den-
zelfden weg terug, om 21 Mei 1916 te
Hamburg te eindigen. De beginstations
van het eerste deel der reis zijn reeds
achter den rug; 24 October is de, „Cle
veland" in Madeira (Funehal), 29 Oc
tober in Napels en 4 November te
Suez aangekomen. Zoowel de passa
giers als de besturen van de maat
schappij en van het reisbureau zijn over
het verloop van do reis tot nog toe
ten zeerste tevreden.
De wagon met (len gyroskoop.
De uitvinder Breunan. in Engeland,
heeft, naar men zich misschien her
innert, uitgevonden het stelsel van
den wagen op ééne rail die zich py-
roscopisch in evenwicht kan houden.
Ruim een half jaar geleden vertoon
de de beer Brennan een klein model
van zulk een voertuig aan de leden
van de Royal Academy. Zoowel weten
schappelijke mannen als technici
kregen toen een zeer groot vertrouwen
in de toekomst van de uitvinding, dat
een aanzienlijke som werd bijeenge
bracht om den uitvinder in staat te
stellen, zijn proefnemingen voort te
zetten en zoo mogelijk tot een prac-
tisch resultaat te brengen. Daarin
schijnt hij nu geslaagd te zijn, volgens
de verhalen. Hij bouwde een wagen
van veertig voet lengte en tien voet
breedte, wegende 22 tons, met een
draagvermogen van tien tot vijftien
ton. Deze wagen loopt over één rail,
op dén bodem gelegdde beweegkracht
wordt geleverd door twee petroleum-
motoren, waarop dynamo's gekoppeld
Dit voorloopig verslag zenden de rap
porteurs nu op aan den minister, die
het wetsvoorstel heeft ingediend en de
minister zendt weder een antwoord op
dit voorloopig verslag.
Dit antwoord van den minister heet
de „mempriie van antwoord".
Van de begrootings-hoofdstukken zul
len ook deze Memories achtereenvol
gens in de krant geresumeerd worden.
Als nu de Kamerleden in de 5 afdee
lingen ook de memorie van antwoord
hebben besproken, dan steil de commis
sie van rapporteurs wederom een ver
slag op, en dit is het „eindveirslag".
Nu kan de behandeling van do voorge
stelde wet of begrooting in da Kamer
in 't openbaar beginnen. Hierbij zijn da
leden natuurlijk niet meer in de 5 af
zonderlijke afdeelingen vereenigd, maar
allen tezamen.
Eerst wordt nu de wet, of de begroe
ting, in haar geheel besproken (de alge
meene beraadslaging).
De leden der Kamer spreken zoo
is het voorschrift van af hunne zit
plaats, of vanaf de spreekplaats, staan
de hunne redevoeringen uit! Deminis-
ter beantwoordt de sprekers. De leden
kunnen weer antwoorden op hetgeen
de minister gezegd heeft (repliceeren,
de repliek) en daarop kan de minis
ter weer het zijne zeggen (de dupliek).
Eik lid der Kamer kan tweemaal over
hetzelfde onderwerp het woord voeren;
om meer dan tweemaal daarover te
spreken, heeft hij het verlof noodig
van de Kamer.
Als de wet (of het betreffende hoofd
stuk der begrooting) nu in haar geheel
behandeld is, of, zooals men dat ook
wel zegt, als „de algemeene beraadsla
ging" geëindigd is, dan begint men elk
.afrtikel van de wet (of elk onderdeel
van de begrooting) afzonderlijk te be
spreken.
Daarbij worden natuurlijk ook be
sproken de veranderingen (amendemen
ten), welke de commis;s,ie van rappor
teurs in haar eindverslag heeft voor
gesteld. Wil een Kamerlid zelf nog
een verandering (amendement) in de
wet voorstellen, dat niet reeds door
de commissie van rapporteurs is voor
gesteld of daarmede overeenkomt, dan
nnoet hij dat schriftelijk doen en 5 an
dere leden moeten zijn amendement
steunen.
Als dit alles besproken is, wordt er
zijn. Het evenwicht wordt verzekerd
door twee gyroscopen van anderhalve
ton gewicht. De wagen liep uitstekend,
zoowel langs een rechte, als langs een
circelvormige baan, ledig en door
belangstellenden bezet. De snelheid
moet gemakkelijk opgevoerd kunnen
worden tot 150 mijlen per uur.
De heer Brennan verwacht groote
dingen van zijn uitvinding. Hij is
overtuigd, dat hij zeer wel een mono
rail wagen met een draagvermogen
van dertig tons kan bouwen, voor de
som, die bespaard wordt op 2 mijlen
spoor. De wagen behoeft niet zwaar
gebouwd te worden, aangezien men
hem op zooveel wielen kan laten
rusten, als onder den bodem aange
bracht kunnen worden. De uitvinder
sprak bereids met hoopvolle verwach
tingen van den tijd, wanneer mono
rail treinen met promenade-, concert-,
biljartwagens enz. zullen rijden. Zulk
een verwachting zegt bij den heer
Brennan wat meer dan bij een ander,
omdat hij een uiterst pessimistische
uitvinder is. Hij gelooft niet aan het
succes van een uitvinding, voordat hij
tijdens en zelfs eerst na het uitwerken
ondanks zich zelf overtuigd wordt.
De club do „Vijfhonderd".
Londen, zoo rijk op het gebied van
clubs, en vooral op dat van zonder
linge clubs, om niet te zeggenclubs
van zonderlingen telt sedert kort
een allermerkwaardigste club daaron
der, de Club de 500. Zooals uit den
naam reeds blijkt kunnen slechts vijf
honderd leden in die club worden
opgenomen.
Als lid ervan heeft ieder, die tot toe
treding wordt toegelaten, een nummer,
een naam draagt hij Diet; in de club
mag bij alleen bij zijn nummer wor
den aangesproken. De leden mogen
niet aan elkaar worden voorgesteld;
krachtens hun lidmaatschap kennen
zij elkander, maar slechts bij hun
nummer. Bij het betreden van de
club wordt het nummer door een
electrische controle-tafel geregistreerd.
Kellners zijn in het gebouw niet
aanwezig. Elk lid moet maar voor
zichzelf zorgen. Wat hij wenscht wordt
op een genummerd blaadje uit een
bloc-note geschreven, en op een draai
bare tafel gelegd, die altoos slechts
voor de helft uit den muur komt.
Onmiddellijk draait de tafel en staat
het bestelde gereed.
Een automatisch restaurant, hori
zontaal aangelegd 1
De leden begroeten elkaar door
driemaal te blaffenWaf, waf, waf!
Ieder lid is verplicht voor de club
fonograaf een redevoering te houden,
een stukje te zingen, of een muziek
stuk te spelen.
Het aantal boeten is zeer groot:
voor de opbrengst worden biljetteD
gekocht voor de premières in de
groote Londensche schouwburgen;
deze worden bij toerbeurt aan de
clubleden gegeven, onder voorwaarde
dat zij er in club-costuum heen gaan.
En daat dit costuum bestaat uit een
zwart fluweel Florentijnschen mantel,
met het nummer in groote roode
cijfers op de borst, is het vrij zeker,
dat de delinquent, minder pleizier
zal hebben van zoo'n vrijbiijet, dan
het publiek in zijn buurt...
gestemd, eerst over de amendementen
(veranderingen) die zijn voorgesteld, dan
over het wetsartikel zelf. Vervolgens
gaat men over tot de behandeling van
en het stemmen over het volgend arti
kel en zoo voort. Zijn nu alle artikelen
afzonderlijk behandeld en.gestemd, dan
volgt de eindstemming over de geheele
wet.
Somtijds wordt bij de eindstemming
door den voorzitter der Kamer aan de
leden gelegenheid gegeven om nog zeer
in 't kort te zeggen waarom zij vóór
of tegen de nieuwe wet zullen stem
men: hun stem te- motiveeron, zooals
men dat noemt. Bij die gelegenheid
leggen dikwijls de leiders der partijen
namens hun partij gewichtige verkla
ringen af.
Stemmingen over personen geschie
den met briefjes, stammingen over
.amendementen, wetten, begrooting enz.
zonder briefjes, door te zeggen „vóór"
of „tegen". Om besluiten te kunnen ne
men (niet om te kunnen beraadsla
gen!) moeten minstens 51 loden aanwe
zig zijn. De volstrekte meerderheid der
stemmen (de grootste helft) beslist. Is
de wet door de Tweede Kamer aange
nomen, dan gaat zij naar de Eerste
Kamer.
Dikwijls hebben er onder behande
ling van een wetsvoorstel „interpella-
tiën plaats., of wordt er een „motie
van orde" voorgesteld.
Een „intierpieffatie" is eene vraag,
welke een Kamerlid, na eerst van de
Kamer verlof bekomen te hebben, aan
den minister stelt. De minister beant
woordt de vraag en do Kamerleden
kunnen over vraag en antwoord debat-
te er en.
Ook heeft de Kamer oen vragendag
vastgesteld, waarop de leden zonder
eerst aan de Kamer verlof te vragen,
den minister vragen kunnen stellen,
maar dan zonder debat en zulk een
vraag wordt ook niet „interpellatie
genoemd.
De „motie van ordjei". Ieder Kamer
lid kan een „motie" voorstellen, mits
5 leden hem steunen. Een „motie"
heeft gewoonlijk ten doel do opinio
van de Kamer te doen kennen over
een of ander punt, of te doen beslui
ten om de behandeling of beslissing
van een zaak uit te stelled of voor'
goed te eindigen.
Een motie is eigenlijkeen voorstel
Inbraak op klaarlichteu dag. Te
Renooi (gem. Beesd), is in het veld,
op klaarlichten dag, bij afwezigheid dei-
bewoners, ingebroken en f 400 ont
vreemd. Dader onbekend.
Ook een goede vangst. Aan de mo
gelijkheid, dat een koe een haas vangt,
is in het volksgeloof nooit ernstig ge
twijfeld; maar dat men in Amsterdam,
in de stadsgrachten levende duinkonij
nen vangen kon wie zou 't geloofd
hebben? Deze natuur-historisehe buite
nissigheid heeft zich voorgedaan bij de
demping van liet stukje Lijnbaans
gracht hij het Leidsdie plein aldaar.
Bij schuiten vol wordt daar het duin
zand in het water gestort en toen men
met deze bewerking bezig was, hipte
er plotseling een alleraardigst dik ko
nijn over het aangeplempte gedeelte.
Het dier was met het afgegraven duin
zand mede ingeladen, had zich gedu
rende de reis onder het zand schuil
gehouden en verkreeg, zeker allereerst
tot zijn eigen verbazing, midden in het
drukke stadsgedeelte zijn vrijheid weer!
Voor eenige oogenblikken slechts, want
een algemeene jacht van zandschep-
pers en de straatjeugd volgde, zoodat
langoor in een ommezien overmees
terd en door een der werklui triom-
fanteliik naar moeder de vrouw werd
gebracht.
Die zal wel even groote oogem heb
ben opgezet als het arme, verschalkte
konijntje.
Een vlugge boer. Te Winkel staan
bij een landbouwer in den Groetpolder
nog meeir dan 10 Hectaren veldvruch
ten, stroo- en peulvruchten, op den
akker, meerendeels in schelven. Dui
zenden muissiehen strijken dagelijks neer
op dezen welkoimen buit.
Dat kwam goed af. De R.-K.
School te 't Zand, Zijpe, wordt o.m.
ook bezocht door twee Katholieke kin
deren van den lieer Haring uit Koe
gras. Toen ze 's middags niet huis
waarts keerden, heeft men den gethee-
len nacht zoekenile doorgebracht en
niets gevonden. Wal bleek nu den vol
den morgen? Een inwoner van 't Zand
had beide kleinen den nacht bij zich
gehouden, niets van de drukte verno
men, en ze 's morgens, op den gewo
nen tijd naar school gezonden. De
goeie menschen hadden zeker niet ge
dacht, dat ze het echtpaar Haring in
doodelijke ongerustheid brachten.
Een jeneverboycot. In do laatste
hoofdbesfuursvergadering der Nederl.
Vereeniging tot afschaffing van alcoho
lische dranken, is de mogelijkheid be
sproken tot het voeren eener uitge-
breide actie voor een jeneverboycot.
Besloten werd een onderzoek in testel
len of deze mogelijkheid inderdaad be
staat, en een dergelijke actie kans van
slagen heeft. De besprekingen hierover
werdén gevoerd in verband met een
eventueelo verhooging van den accijns
op het gedistilleerd.
Uit de dakgoot gevallen. Te Den
Helder is de ongehuwde werkman W.
E., bij het steenen aandragen uit de
dakgoot van hat marine-hospitaal ge
vallen Hij bleef op de plaats dood.
Oververmoeid en gestikt. Eenige
landbouwers te Boekelo, gemeente Lon-
ne,ker, vonden gisterenmiddag, met den
hals over prikkeldraad hangende, een
man cie bleek overleden te zijn. Het
was het lijk van den zwerver J. Nach-
iom, na ini "tlkort zijn gevoelen gezegd
te hebben, maar tot iets anders over
te gaani
Zulke moties drukken somtijds het
vertrouwen of het wantrouwen van de
Kamer in de regeering uit en worden
dan een „votum van vertrouwen" ge
noemd. Spreekt de Kamer daardoor
h,aar wantrouwen uit, dan volgt dik
wijls het aftreden van een minister of
van het geheele ministerie.
Nog iets over de begrooting.
Een verstandige huisvrouw schrijft
steeds alles wat er uitgegeven wordt
in de huishouding en alles wat er in
komt op, en dan op het einde der
week en op het einde der maand, telt
zij den boel eens op en ziet: zooveel
heb ik deze weiok, deze maand uitge
geven yoor vleeseh, zooveel voor
brood, zooveel voor lekkernijen, zoo
veel voor kleedqren en dan tolt zij
vooruit voor de komende maand: zoo
veel zal ik ontvangen: daarvan moet
zooveel af voor huishuur, zooveel voor
schoolgeld, zooveel voor den hakker...
en clan ziet zijdie steenkolen zijn duur,
ik Z|al dus niet toekomen, ik moet dus
ergens wat zuiniger in zijn, waarin kan
dat het best?....
Zoo gaat het ook in het huishouden
Man den staat, maar dan in het groot
natuurlijk.
Niet bij het begin van iedere maand,
maar bij het begin van het jaar, moe
ten de ministers de moeders in het
huishouden vian den Staat, zou men hen
kunnen noemen! welen hoeveel zijt
hieraan, hoeveel daaraan kunnen beste-1
den. Daartoe dienon zij bij de .Kamen
vóór het einde van het jaar een „be-
•Tooting" in.
De begrooting is dus een plan door
de ministers opgemaakt, boe zij gedu
rende het komende jaar het huishou
den v,an den Staat zullen besturen, wat
zij denken uit te voeren, welke mid
delen zij daartoe noodig hebben en hoe
zij aan al dat geld zullen komen.
Die begrooting bestaat, uit 15 hoofd
stukken: le hoofdstuk bevat o.a. de
Uitgaven voor H. M. do Koningin, 11.
de uitgaven voor de Colleges van Staat,
b.v. de Kamers, do Raad van State,
de Rekenkamer, enz., III. do plannen
en uitgaven aangaande het buitenland,
IV. justitie, V. binnenlandsche zaken,
VI. marine, VII financiën (dus o.a. belas
tingwetten), VIII oorlog, alles wat op t
tegaal, die vermoedelijk in overver-
moeiden toestand is gevallen en gestikt.
Aan den hals vertoonden zich eenige
verwondingen.
Kinderverlamming. Te Nieuw-
Schoonebeek (Dr.), heeft zich een ge
val van kinderverlamming met doode-
lijken afloop voorgedaan.
De mazelen. In noordoostelijk
Friesland heerschen nog de mazelen,
vooral onder de kinderen. Van de
Christelijke school te Buitenpost wa
ren deze week ruim 90 leerlingen ab
sent wegens ziekte.
Soldeerendo ketel is kapot.
Bij een distillateur in den Haag
kwamen dezer dagen een paar Zi
geuners uit het kamp1 bij dien Rijs-
wijkschen weg om wat drank te ha
len. Hoewel ze geld bij zrcut hadden,
betaalden ze liever niet,: ze zouden
als betaling een paar ketels lappen.
De distillateur gai hun daartoe een
suiker- en een distillatie-ketel me
de, alsmede een balion-koelkup, wel
ke hier te lande niet kan worden!
gerepareerd: dat allies onder garan
tie van 120 fr.
(Maandagmorgen nu kreeg hij be
richt, dat de ketels gbreed. waren.
Hij zond een bediende met een wa
gen om ze in het Zigeunerkamp in
entvangst te nemen.- De ketels, goal
gerepareeird, werden met benulp der
Zigeuners zelven op den wagen gela
den. En dezen eischbem. thans hun,
waarborgsom terug; dat was hun
recht.
klaar- nu begon het liedje van pol-
deeren.... soldeerem Toen ze liez-e
som in handen haddep, eischten ze
nog' f 180 voor de reparatie van de
ketels, welke ze, hoewel tegen den
last van den distillateur, van een
keperen bodem voorzien hadden. Die
som was natuurlijk veel te hoog,
en de knecht, die daarenboven geen
geld bij zich had, weigerde de be
taling'. Doch nu op eens of er ean
sein was gegeven, stormde het heel©
kamp, mannen, vrouwen en kinderen
op den wagen los en in een ommezien
stonden de ketels weer in een. der
Zigeuner-voertuigen, terwijl de be
diende zonder de ketels, maar ook
zender de waarborgsom naai- huis
ken terugkeeren.
Zooveel begrip- hadden de Zigeu
ners echter wiel, dat ze wisten dit
niet straffeloos te kunnen doen. Her
haalde malen trachtten zij den dis
tillateur naar het vijandelijke kamp
te lokken, door hem voor te stel
len, dat de ketels daar gewogen zou
den worden en hij dan alleen jhéiti
meerdere gewicht aan koper en het
Icon zou moeten betalen. Hij daar
entegen eischte, dat ze de ketels aan
zijn pakhuis zouden afleveren.
Ten slotte kwamen ze met ie ke
tels en weegschalen om ze te we
gen. Doch de distillateur vroeg hun,
maar koirt en goed te zagigen, wat
zij als reparatie-loon eischten. Zij
verlangden nu f118, wat minder,
maar nog1 altijd een veel te hoog
bedrag. Hoor eens zei de distillateur
hieropik geef f 25 en geen cent
meer.
Natuurlijk wilden de Zigeuners
boos heengaan met de ketels. Maar
zij gingen zonder ketels. Want toen
ze de hand aan het eigendom van.
onzen distillateur sloegen, dat nu
leg or te land betrekking heeft, IX water
staat, X landbouw, handel eu nijverh.,
j XI koloniën, XII onvoorz. uitgaven. Het
spreekt vanzelf, dat bij de behande
ling der verschillende hoofdstukken, bij
elk hoofdstuk die minister vooral be-
trokken is, voor wiens departement of
afdeeling van bestuur dat hoofdstuk
geldt. Zoo b.v. bij hoofdstuk IV (justi
tie), zal vooral de minister van justi
tie, Mr. N ©lissen, betrokken zijn, bij
hoofdstuk VII finantiën, de minister van
financiën, Mr. Kolkman, bij hoofdst.
X landbouw, handel en nijverheid, de
ininister van dat departement, de heer
Talma, enz.
I Wordt nu zulk een hoofdstuk der be
grooting door de Kamer verworpen,
dan heeft dit meestal ten gevolge dafi
de betrokken minister aftreedt of som
tijds dat het geheele ministerie heen
gaat.
De Kamer kan natuurlijk ook veran
deringen in de begrooting voorstellen.
De begrooting wordt in do Kamer be
handeld precies als een wetsvoorstel^
op dezelfde w'ijze als we dat hierboven
hebben verteld.
De algemeene beschouwingen of be
raadslagingen heeten hier ook wel het
algemeen politiek debat, omdat de ver
schillende partijen der Kamer dan
djaarin hare beginselen, haar politiek!
standpunt aangeven.
Vooral onmiddellijk vóór en na de
verkiezingen, kan zulk een algemeen
politiek debat van belang zijn,en zoo
zal dat nu, ?ls de begrooting voor Ini-
dië afgeloopen is, de volgende weekj
óók wel zijn! l\an treden gewoonlijk
de leiders der politieke partijen op. Zoo
j Ij.v. voor de rechtsche partijen da leit
'ders: Loeff (KpUn), Kuyper (anti-
rev.), en Lohipan (Chr.-Hist.), voor do
linksche partijen, de leiders: Borgesius
(Unie-lib.), Drucker (Vrijz.-Dem.), en
Troelstr(a (Soc.-Dem.)
Zijn de (algemeene beschouwingen
over de begrooting geëindigd, dan begint
de behandeling van ieder hoofdstuk af
zonderlijk, wparbij ieder hoofdstuk als
een (alzonclerlijk wetsvoorstel behan
deld Wordt.
