DAGBLAD voor NOORD- en 7UID-H0LLAND. Raadsverkiezing. Paus Pi us. BUITENLAND. KindarhuiavMt 2§«Si-33, Haari@m HULDEN bij Uil Clilff! bS fCll 0U1;i)®SbÖ 1 fl fl GULDEN bi) jj j| Aan onze lezers* Van alles wat! Gemengde BuiteRlandsche berichten BINNENLAND. DINSDAG 16 NOV. I909. 34ste Jaargang; No, 7043 Bureaux van Redactie en Administratie iHfereemmunafll TeBefoonnnmimer 14®©, B. Voor advertentiën en reclames buiten Haarlem en de agentschappen wende men zich uitsluitend tot RICAROO's Advertentie-Bureau, N. Z. Voorburgwal 242, Amsterdam, Int. Telefoon 1020. Dit nummer bestaat uit twee bladen. EERSTE BLAD. Met allen aandrang wekken wij de kiezers In District III op, a. s. Vrijdag hun stem uit te brengen op den heer Mr. J. H. MONNIK. Wij verzoeken onze lezers beleefd, onze steeds talrijker wordende adverteerders zooveel mogelijk te willen begunstigen. Kinderen met een spraakgebrek. TURKIJE. ENGELAND. oostenrijk. RUSLAND. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS! Per 8 maanden voer Haarlem f 1,85 Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1.36 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post n 1.80 Afion itrljjke nummers „0,08 PRIJS OER AOVERTEN. ÉN: Van 16 regels 60 cent (contant 60 cent). Iedere regel meer10 cent. Buiten Haarlem en de Agentschappen 20 cent per regel. Reclames dubbel tarief. Dienstaanbiedingen 25 cent (6 regels), driemaal voor 50 cents (k contant). lil Alle betalende abonnéi op dit blad, die In bet bezit eener verzekeringspolis ztyn, ttyn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor levenslange onge- £1 181 I 11 verlies van éen verbes »an verlies van f| féén scbiktbeid tot 'ij jj |J overladen. |J |J han(1 of voe|. éen oog, 1 U IJ éen duim- U U wijsvinger. werken. 15 GULDEN bi) verlies van éen anderen vinger. De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij Ocean". Bijkantoor voor Haarlem de Nederlandsche Credietbank Nieuwe Gracht II. DE DIRECTEUR. Vandaag herdenkt Z H. de Paus den dag, waarop voor vijf en-twintig jaren de bisschopswijding aan den toenmaligen kanunnik van ♦Treviso werd toegediend. En heel de Katho lieke wereld herdenkt met den Paus dezen j ubileumsdag in stillen eerbied, zich voegend naar den wensch van den Dooriuchtigen Opperherder, dat geen uitwendig eerbeioou e luid ruchtige feestvreugde de uitdruk king zoude zijn van de blijdschap, die de geloovigen der wereld^ bij het feest van den H. Vader bezielt Iutusschen zal dat gemis aan buitengewone feesluitingen niet verhinderen, dat wij ons oprecht verhengen bq het Zilveren Bisschops- feest van Zijne Heiligheid. En wij meenen, dat deze daDk bare vreugde niet beter kan worden geuit, dan heden met nog méér godsvrucht en innigheid dan ge wooulijk,onze vurige beden te stieren tot God, dat Hij Zijn Plaatsbe kleder op aarde zegeue en behoe de in het leven, en hem beware voor zijne vijanden XLII. In een van mijn laatste artikeltjes heb ik een en ander verteld over spraakgebreken en over de tegenwoor dige methode om die te behandelen. Nu las ik dezer dagen, dat bij dei. gemeenteraad van Leid n een voorstel is gedaan, om een spraakleerares te benoemen, die na den gewonen schooi tijd aan di« kinderen die het noodig hebben, bij groepjes les moet geven in het spreken en ademhalen Die lesser zullen bijgewoond worden telkens door een onderwijzeres van de school, welke die kinderen bezoeken, en deze on derwijzeres verbindt zich dan de oefe^ nit gen van de bo -fdles gedurende 5 minuien met ieder kind eiken da^ nog eens door te nemen. Op heel bescheiden schaal wordt aldus in Leiden dit spreek-ouderwijs ingevoerd (als tenminste de Raad het voorstel aauneemt) d< ch het beginsel is daardoor binnengehaald, en ik zou zegaen m t reent Want de spraak gebrek ki^en onder de scuoolkindereD zijn zeer talrijk en het moet toch geacht worden i b het belang van het onderwijs ze f, in het belang der onderwezen hinde ren te zijn, wanneer aan die kwaal, waarmee elke onder wijzer min of me- r heeft te kampen, eens een einde worde gemaakt. Of nu evenwel de gemeenteraad van Leiden, als ze die spraakleerares be noemt, wel preii-s den juisten weg ii slaat, dat zou ik niet zoo gaarne beweren. Wel is het een practische weg. want wat er nu gedaan zal worden, zal direct Doch m i. kan de aanstelling van die „rondgaande spraakleerares", die de kinderen bij clubjes behandelt, en die door de onderwijzeressen der scholen wordt bijgestaan, toch alleen een tijdelijke maatregel wezen. Voor een definitief tegengaan van het euvel der spraakgebreken moet er m.i. wat anders worden gedaan, iets dat tevens verband houit met de nood zakelijkheid van schoolartsen en hun nen werkkring. De kinderen met een spraakgebrek zijn in twee groepen te onderscheiden. Vooreerst die een organische afwijking hebben: adei. öide vegetaties, chronische catarrh der luchtwegen, zwelling der amand lklieren enz Vervolgens zij, die door verkeerde geluidvorming, door gebrek aan leiding bij de eerste spreekoefeningen of door andere niet organische oorzaken stot teren, verkeerd uitspreken, lispelen, niet ar'iculeeren, enz. De eerste kinderen hebben beslist noodig een geneeskundige (heelkun dige) behandeling. De tweede categorie kan door spreek oefeningen worden geholpen. 't Oi,derscheiden van die twee ca- tegoriën is echter niet ieders werk, en om alle kinderen de revue te laten passeeren voor een dokter die de or ganische gebreken onderzoekt, en eet spreek leeraar, die de afwijkingen in het sprekeD zelf klassficeert, dat is niet wel domljk. Eu toch wordt het in het belang van het onderwijs van de geheel klasse, zoowel als in het belang van He kinderen zelf, meer en meer hoog ooodig gevonden, dat er meer en beter toezich' kotre dan er tot dusverre is. Welnu, ik zou wenschtndataan onder wijzers en onderwijzeressen eenige kennis omtrent de spraakgebreken ei derzelver onderscheiding werd bijge bracht. Alweer een vak meer bij de opleiding, zal iemand zeggen Zonder twijfel! Ztoals paedagogiek noodza kelijk is voor een onderwijzer, boven en behalve datgene wat hij in de meer exacte wetenschappen heeft te leeren, zoo is óók, dunkt me, kennis van degelijke onderwerpen beslist noodig voor het slagen van het onderwijs, voor het goed opschieten van de klasse. Ik bracht zooeven deze zaak in verhand met de schoolartsen. Wanneer de onderwijzer, eenige, zij het ook oppervlakkige, kennis bezit van de verschillende soorten van spraakgebreken die zich bij kinderen kut nen voordoen, dan moet hij n-iar mijn meening ook nauwlettend t iezieo op de kinderen in zijn klasse. Door eenige proeven is dat niet moei lijk te doen. En ontdekt bij werkelijk spraak- gebrekkigen, dan zou de onderwijzer daarvan konnis moeten geven aan den «choolarts en de ouders. Den schoolarts, opdat deze het gebrek nader defi ii «ere en aangeve wat ter verbetering noodig is; de ouders, opdat deze tij ig maatregelen kunnen nemen. Dat zooals men in Leiden wil de gemeente zelf aan hetcureeren gaat van spraakgebrekkige kinderen, 'C t ik inderdaad niet zonder beden king. Uit den aard der zaak zal dit toch alleen maar worden toegepast op de kinderen van de min en onvermjgenden wat volgt daaruit weer? Dat de kinderen van her, die met veel opofifwring hun kroost op «n „betere" school wisten te brengen, achterblijven in dit opzicht. Want het spreek onderwijs en de speciale Heelkundige behandiling van de in weodige organen der mus en keelholte zijn (zooals hekend is) volstrekt niet goedkoop! En de t.g. „kleine burge rij." die van de kosteiooze behandeling iet wil. en van de dure behandeling niet kan prifiteeren, komt alweer in b«t gedrang, Hi«r zijn dus weer voetangels en klemmen, en het is geen zaak die zoo maar voetstoots valt te regelen. Het is mij echter niet te doeü om «en oplossing te geven of een voorstel kant en klaar te produceeren bet was voor mij alleen zaak om de aandacht van wie het aangaat eens te vestigen op de m. i. niet te ontkennen waar beid, dat kinderen met eenspraakge >rek, welk dm ook, op het klassen ■nderwijs remmend werken, dat voor die kinderen helaas nog lang niet op vo'doende wijz« door ouders en onderwijzers wordt gezorgd, uit onbekendheid met de soort van spraakgebreken en met de middelen tot genezing, d t er op de school van de onderwijzers, en waarschuwing van de ouders door dezen, nog heel veel kan worden terechtgebracht. F. meen in Europa do bovenhand be- houden. KONING BANUEL OP BEZOEK. Koning Manuel is gisterenmiddag te Windsor aangekomen en allerhar telijkst ontvangen. i De burgemeester heette Z M. wel kom en bracht in herinnering het bezoek van 's Konings ouders van 5 jaar geleden. Hij hoopte dat dit bezoek de eeuwenoude betrekkingen van vriendschap tuBschen de twee landen van nog inniger aard zou doen wor den Op het slot wachtte de Engelsche koningsfamilie den PortugeeBchen vorst af. DE NOTA DER MOGENDHEDEN. De mogendheden hebben als bun aptwoord vastgesteld op Turkije's jiota in zake het Kretenzische vraag stuk, hoewel de onderhande lingeA nog' niet zijn geëindigd. De mogendheden zullen voorloopig nog' niets ondernemen om de Krete n - eer-kwestie op te lossen, maar ge ven tevens Turkije de verzekering, dat zij geen verandering van den status quo op Kreta ten nadeele van I Turkije zullen toelaten, en dat zij (hun consuls gelasten zullen, dit aan ide bevolking op Kreta mee te doe len- Men hoopt en .verwacht dat de Porte met dit antwoord tevreden zal zijn- DE CRISIS IN HONGARIJE. Minister Wekerlé heeft den keizer koning meegedeeld, dat de drie par tijen der meerderheid het ten slotte eens zijn geworden en bereid zijn de legeering te aanvaarden. Gisteren zoudeu Kossuth en Andrassy bij den koning in gehoor gaan en de zaak afgehandeld worden. Wekerlé zelf wil niet aan bet boofd van het nieuwe ministerie staan bd beval den koning Andrassy als mi ister-preeident aan Maar Andrassy noch Kossuth zouden een opdracht um een kabinet te vormen aanvaarden, als er niet eenige nationale eiscben Ier HoDgaren worden ingewilligd Zij zouden echter met een gedeeltelijk toegeven genoegen nemen, was aange kondigd. Intusschen wordt uit Budapest ge seind, dat de door den Koning aan Vl ekerlé, Andrassy en Kossuth ver leende audiënties tot geeneriei resul taat geleid hebben. De „Pesther Lloyd" meldt, dat de Koning tegemoetkomingen in zake de legerkwestie geweigerd heeft. RUSLAND's ANTIPATHIE TE GEN DUITSCHLAND. Ee)n onzinnig, maar juist doolr zijn onzinnigheid allerteekenendst plan wordt waarlijk in den grootsten ernst Idoor de .Russische bladen be sproken.. 'tPxan is van Prins Swiatopolk- Mixski, als we ons niet vergassen nog wel een oud-minister, die in allen ernst voorstelt, om in het belang' van de rust van Europa.... Duitsoh- land te verdeelen 1 Het is zijn overtuiging, dat de groote oorlog door den natuurlijken loop van zaken en anders door de handigheid van de Lmgels.hes.aats- lui over korter of langer tijd zal uit barsten. Rusland, heeft dien oorlog' noodig tot „zuivering' van zijn zedelijken dampkring!" Daar Rusland zich nu [niet kalm aan zijne binnenlandsche aangele genheden kan wijden, zoolang het Duitsehe gevaar bestaat, moet de oorlog' aan dat gevaar „eens voor altijd of ten minste voor langen tijd" een einde maken. Wanneer DuitscMand de neder laag' geleden heeft, moet volgens de zen „staatsman" de volgende veran dering in de kaart van Europa haar beslag krijgen 'Oost Pru sen en alles wat in het koninkrijk Pruisen ge heel of ten Halve Poolsch is, de ptrovincde Posen en „eenige aangren zende streken" komen aan Rusland, Elzas-Lotharingen aan Frankrijk, Sleeswijk Hols !e in aan Denemarken, de provincie Saksen aan het konink rijk Saksen. Het koninkrijk Hanno ver, Keurhessein en Nassau worden hersteld, Beieren krijigt Opper- en N ader-Oostemrijk, Salzburg1, Tirol tot Bozen, Karinthië en Stiermarken tot aan de Donau, om even sterk als Pruisen te worden. Bohemian en Mcravië worden een koninkrijk op zichzelf, Ga'icië en Bukowina wor den met Rusland vereengd enz. Het „plan" is natuurlijk te gek om van te spreken. Maar het toont voldoende de stemming' aan djis in Rusland heerscht, en.... de anti- Duitsche gezindheid en mogelijkheid Waar is de weduwe Stejnheil? Waar is de weduwe Stainheil geble ven? Zoodra de vrijspraak bekend was geworgen, werden alle uitgangen van het paleis van justitie met journalisten bezet, journalisten, gewapend met au tomobielen, om haar na te. zitten ook al mocht ze naar heit eind der wereld gaan. Alles werd gereed, gemaakt voor een wilde jacht om het eerste inter- vieuw. Mevrouw. Steiinheil is intusschen, geholpen door haar adivocaten, aan de jagers ontsnapt. Ook de advocaten had den hun automobielen in, dienst. Een automobiel van zeer vele paardekrach- ten, bereden door Mr. Steenhard, secre taris van Mr. Aub'in, sneed met veel getoeter de binnenplaats van, het hu,is van bewaring in. Even later kwam de automobiel naar buiten. Er zaten een dame eu een heer in. Daar is ze, dachten de journalisten en zij zetten de groote automobiel na, in vliegende vaart. Toen was de weg tamelijk vei lig geworden en mevrouw Stqinheid kon, tegen drie uur in den morgen, in een andere automobiel ontsnappen. De journalisten waren inmiddels bezig ach ter den directeur van het huis van be waring en diens dochter aan te rijden Mevrouw Steinheil heeflt den nacht ver der doorgebracht in de kamer van een hotel in Parijs, 's Morgens om acht uur is zij uit dat hotel vertrokken, weer in een automobiel. Alweer een boinmcnaatislag. Te Buenos-Ayres is een bom gewor pen naar het rijtuig van den prefect van politie. De bom verwondde den prefect en zijn secretaris zóó ernstig, dat zij bijna onmiddellijk na den aan slag stierven. De dader trachtte zich van het leven te berooven. Groote mijnramp in Amerika. Te Cherry (Illinois) heeft, tengevolge van het in brand raken van een bos hooi, een ontploffing plaats gehad in een steenkolenmijn. De autoriteiten schatten het aantal dooden op vierhon derd! Vijf uur na de ontploffing werden twaalf lijken uit de mijn opgehaald De hoofdopzichter verklaarde, dat het bijna onmogelijk was, dat er van de bedolven mijnwerkers nog iemand in leven was. Wijl men de mijn niet onder water kon zetten, besloten de autoritei!en den ingang van de schacht te sluiten, om op deze wijze de vlammen te Jblusschen, die reeds tot de oppervlakte waren doorgedrongen. „Neutraal" onderwijs.^ Men vraagt aan een radicaal-socia listisch afgevaardigde: •„Hoe noemt ge het wel als een on derwijzer den pastoor uitscheldt en met steenen de ruiten der kerk ingooit?" En het antwoord luidt: „Dat noem ik toegepast neutraal on derwijs." Hofberichten. H M de Koningin Moeder vertrok gisteren uit Fisol naar Genua en keert cao daar over Luzern en Baden naai Nederlai d terug. Zooals vroeger ge mald, wrrdt H. M. Zaterdag op Het I.oo verwHcht Z. K. HL Prins Hendrik nnnr Zater tag deel aan een jachtpartij bij graif Bentinck te AroerongetZ K Koningin Wilhelmina naar Engeland. Peuter meldt uit Londen, dat de „Daily Express" een Windeor-bericht bevat, waarin op gezaghebbende gron den wordt gemeld, dat Koningin Wil helmina in den aanstaanden zomer naar Engeland zal komen en gedurende Haar verb'ijf Windsor zal bezoeken Hoewel geen oflicieele mededeeline daarvan kan worden gedaan is de zaak reeds besproken in oflicieele kringen in Nederland. Een Oedenkteeken voor Dr. Schaepman. De R. K propagandaclub „De Jonge Garde" te Almelo, heeft het initiatief genomen voor de stichting van een «edenkteeken of standbeeld voor wijlen dr Schaepman in zijn geboorteplaats Tubbergen. Uit verschillende plaatsen in en buiten Twenthe, ontving gemelde vereeniging reeds bewyzen van in stemming. De Begrafenis Baron JE. Mackay. De begrafenis van Baron Macksy heeft Donderdag plaats, in den familie grafkelder te Ubbergen bij Nijmegen. De stoet wordt om 2 uur op het kerkhof verwacht. Het stofielijk over schot wordt 's morgens te 9 uur in een rouwwngon d r Staatsspoorwegmaat schappij van Den Haag naar Nijmegen vervoerd. W. C J. Passtoors. Naar het „Centrum" verneemt, is in den toeBtand van het lid der Tweede Kamer den heer W. C. J Passtoors een gunstige wending gekomen eD volgt de ziekte baar normaal verloop. De Rijksmiddelen. Blijkens het maandelijksch overzicht van de opbrengst der Rijksmiddelen beeft de maand October van dit jaar haar naamvenoot van 1908 overtri ffen mer een bedrag van f448,009 41t/2 Tegen een opbrengst van f 15,883,833 835 in October 1908, werd in dit jaar ont vangen f 16,33 L 843.25. "Wetien in voorbereiding. De indiening van een wetsvoorstel tot voorkoming en beperking vat, overstroomingen is in voorbereiding insgelijks eene wettelijke regeling om trent de wegen. De Baden van Beroep. Bij de in voorbereiding zijnde re geling der administratieve rechtspraak zullen de raden van Beroep voor de Ongevallen-verzekering worden opge lost, zoo wordt ons uit Den Haag gemeld. Installatie. De installatie der Staatscommissie inzake den toegang tot Nederland door het Noordzee-Kanaal heeft heden Dins dag des namiddags 3 u. in de Treves zaal door den Minister van Waterstaat plaats gehad. De werkzaamheden der Staatsoom missies. Omtrent Rem stand der werkzaam heden. van verschillende staatscom- missiën wordt het volgende mede gedeeld Verwacht wotrïdt, dat het rapport der onderwiijs-ineenschakelingscom- rnissie vóór het einde van dit jaar in het licht zal 'kunnen gegeven wor den- De staatscommissie voor 1de hy- potheekwetgevijng is zoo ver met haar werkzaamheden gevorderd, dat de beëindiging daarvan waarschijn lijk in iden loop van het jaar 1910 kan worden verwacht; eveneens de staatscommissie tot voorlichting met betrekking tot de te treffen re gelingen voor het onderhoud van de burgerbevolking in de stelling van Amsterdam, De staatscommissie van enquête cmtremt het tramwegpersoneel ver trouwt haar verslag vóór het einde van 1909 te kunnen indienen. De aanbieding van een wetsont werp met memorie van toelichting, waarin de voorstellen en denkbeel den der commissie voor de jacht be lichaamd zijn kan thans spoedig te gemoet gezien worden. Van de staatscommissie voor den haudeldrijvenden en industrieelen middenstand wordt o.a. gemeld: Een verslag, betreffende de ver vroegde winkelsluiting, werd, in den vorm van een wetsontwerp met me morie van toelichting; aan Hare Majesteit de Koning-in aangeboden. Twee leden der staatscommissie onderzochten, krachtens het te vo rig en jare ver kragen verlof, in O os- standscoöperatie en brachten van hunne bevindingen dienaangaande een uitvoerig .verslag uit, dat bij de regeering werd ingediend. Binnen kort zal aan dit verslag openbaar heid worden gegeven. Zoodra de staatscommissie van de middenstandsenquête 'n algemeen re sultaat heeft verkregen, ligt het in hare bedoeling; om de verkregen uit komsten, zooveel zulks wemschelijk zal blijken, aan te vullen door mon deling onderzoek naar niet algemeen voorkomende bedrijven en naar en kele speciale punten, idjen midden stand in het algemeen betreffend, zooals het credietvraagstuk en. der gelijke. De werkzaamheden der staatscom missie voor het zalm vraagstuk zijn thans zoover gevorderd, dat zij zich voorstelt in iden loop van het vol gend jaar haar rapport te kunnen uitbrengen. Een hardlooper. De socialist Duys heeft in de Kamer zijn maidenspeecn gehouden. Over de wijze van voordragen schrijft de Telegraaf „De rede was zeer vermoeiend, zoo voor hoorders als voor verslaggevers, want de heer Duys spreekt met een ontzaglijke snelheid, eu den steno grafen zal de wanhoop wel in de harten zijn geslagen. Rrrrt... irrrt... Haar gaat de heer Duys, als'n jongen, die 'd iuit heeft ingegooid en door'n politieagent op da hielen wordt gezeten. Z'n woorden en z'n zinnen spelen krygertje, buitelen hals over kop elkaar achternaen vaak staat de spreker nog te kluiven aan den staart van den eenen zin, of hij heeft den kop van den anderen al weer tusschen de tanden. De he«r Duys zou velen een weldaad bewijzen, zoo hij z'n spreeksnelheid tot op de helft terug brengen kon. Dan is het nog mooi genoeg." Dat wisten we nog niet! De nieuwste redacteur van het Or gaan der Nederl. Vereen, van Spoor- en Tramwegpersoneel, de heer Snee vliet, is een openhartig' man- Men behoeft slechts één nummer van Het Orgaan te lezen om positief te weten, wat men aan hem heeft: nl. een verklaard socialist, die zijn lezers de socialistische leer heeft bij' te brengen, in al hare grondstellin gen. Voor Roomsche spoor- en tram- wegmannen is de heer Sneevliet dus ontegenzeggelijk een voortreffelijk: leermeester En niet alleen de oude socialisti sche waarheden zet hij' voor, ook heele nieuwe. Dat er bijvoorbeeld in de moder ne vakbeweging bij stakings kwesties onderscheid gemaakt moet worden tusschen administratieve en niet-administratieve leden: kijk,dat wisten we nog niet. Veel minder konden wij gissen; dat bij bet stakingsdecreet der Ne derlandsche Vereen, in 1903 dit nieuw beginsel reeds is toegepast. Krachtens dit beginsel immers, zegt de heer Sneevliet in het Orgaan, be- I hoefde de heer Michielsen toen niet te staken. 'tls wel aardig! De heeren administratieve leden' zetten de n et-admin'stcatieve leden aan, hun vereelte vuisten in 't vuur te steken om er voor de mannen; van de pen de kastanjes uit te haiea. Voor de „zelfbewuste" arbeiders zijn op die manier de verbrande vin gers, voor de administrateurs der stakkers de kastanjes. Ge moet het maar weten! 'k Heb me vroeger nooit begrepen, waarom Petter het er zoo slecht af bracht in 1903; terwijl Oudegeest, bezoldigd voorzitter van dit en dat, er Mijnheer bij hleef. Nu is 't me duidelijk. Petter was niet van de admini stratieve gemeente, zie je, en Jan Oudegeest wed. E|n van de overige honderden die destijds ontslagen zijn en onlslagen bleven, was er ook niet een bij de administratie der Ned. Ver. betrok ken, begin ik nu te gelooven. Die hebben het alleen maar moe ten doen met hun „zelfbewustheid" de anderen bleven aan de ruif en lieten hun den honger. („Het Rechte Spoor.") De bevolking te Amsterdam. De bevolking dezer vemeente be droes: op 1 Nov. 1909 566 665 z'elen

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1909 | | pagina 5