m
Vragenbus.
Posterijen en Telegrafie.
VAN ELDERS.
Leger en Vloot.
Onze Schaakrubriek.
Dam-Rubriek.
Wetenswaardig Allerlei,
m wm.
Rechtszaken*.
KANTONG RECHT TE HAARLE».
Briefkaarten: Mej. Siddte
Amsterdam, P. van Dijk, Amster
dam, Wed. Krom Amsterdam, Mej.
v. d. Lee, Amsterdam P- Kiekens,
Amsterdam G. Kater, Amsterdam
Zioqgien aamde aacate-
ter. „Binnen meheir I" „Kijk es me-
heir, ik heb noch niks ingefult, ik
ken et met, siet u, 'k sel toch geen
straf kreicben."
„Antwoordt u maar, dan zai ik het
wel voor u iDvultenl""Asjeblieft,
meheir Na de invulling: „ik Bin
uwea dankpoar, 'k bin arm, meheir,
'k heb soo efen noch een echoaitje
eten gekrechen, siet u, die fent fen
main het alles Ueurgebrocht. Is meheir
ok getrouw En heit meheir kinders?
Soo. twee, nou dan wins ik meheir
en s'n frau en s'n kinders veul hail
en eegen in 't nieuwe joar en dat je
met rnekaor genoechlijk mach lefen."
Winkelstand. Op enkele loöeiijke
witzonderingen na is bij deze lieden
alles zaken en nog eens zaken. Na
beleefd gegroet te hebben, volgt de
vraag: „Mijnheer mag ik u de kaar
ten van de volkstelling uitreiken, m6t
beleeld verzoek ze in te vullen, ze
worden dan 3 of 4 Januari terugge
haald." Informeerende of het aantal
personen overeenstemt met het aantal
in de verzamelkaart, bitst de midden
stander den teller toe: „Wat mot je,
wat heb je, wat heb je?" „Mijnbeer,
ik moet mete, wilt u deze kaarten in
ontvangst nemen voor„Marcheer
maar op, zaken gaan voor". „Mijn
heer, dan draagt u de gevolgen" en
de teller nam de kaarten maar weer
mee, terwijl hij zich afvroeg, of dat
nu diezelfde voorkomende, gedienstige
behulpzame, vriendelijke, als knip
messen buigende verkoopera kondt-n
zijn I"
Tr.: Kan ik vóór mijn indeeling
«eeds in dienst gaan, totdat ik voor mijn
■ummer moet dien-en?
2. Als ik een verzoekschrift indien
•m matroos te worden, krijg ik daar
dan vóór mijn indeeding nog antwoord
•p? Zoo ja, wanneer dan?
Antw.1. Neen.
2. Jaarlijks vóór 15 October geschied
door Burgemeester en Wethouders een
kennisgeving van beroepen, of catego
rieën, leerlingen of studenten, die ge
acht worden geschikt te zijn voor de
aeemi-litie. De lotelingen die deze be
roepen of functie uitoefenen, moeten
zich vóór 1 November voor de zeemili
tie bij hen aanmelden. Hiet is dus te
laat. Een verzoekschrift aan den Mi-
Bister van Marine kan nog wed wortden
ingediend; wanneer dit beantwoord
wordt, is niet te beoordeel en.
V r.Ik heb een zoon, die in 1908
geloot heeft voor de militie. Hij heeft
•en twijfednummer getrokken. Kan hij
*u nog opgeroepen worden. Zoo ja,
wanneer is die tijd verschenen?
Antw.: Wordt vóór 31 Januari 1910
Bog een loteding der lichting 1909 af
gekeurd, dan komit de houder van het
aan de beurt liggend hooger nummer
van dat jaar en van die gemeente,
voor welker aandeed hij is opgetreden,
voor oproeping aan de beurt. De afle
vering heeft plaats voor dit geval in
Maart of Mei 1910.
V r.Ik heb mij als boerenarbeider
voor een jaar verhuurd.
Wanneer ik nu ziek wordt, is mijn
kaas dan verplicht mij te betalen?
Antw.: Dat ligt er aan of u in- of
'ritwon end zijn. Preciseer dat.
Vr.Is de „Hollandia", 9 Juni van
Amsterdam naar Brazilië vertrokken,
daar reeds gearriveerd Waar moet ik
■lij vervoegen om het te weten te ko
men?
Antw.: De „Hollandia" is in Bra
zilië gearriveerd, en al weer eens terug
geweest. Moet u inlichtingen omtrent
een passagier of iemand van de beman
ning hebben: wendt u dan tot d-e Di
rectie der Hollanxiscdie Lloyd" te Am
sterdam.
V r.Ik heb een huis gehuurd voor
•en half of een heel jaar. Eir is een
contract. Het huis is nu verkocht. Is
nu 't contract nietig of niet?
Antw.: 't Mondelinge huurcontract
moet ook door den nieuwen koop er ge
ëerbiedigd worden.
V r.Waar is een drukpers te krij
gen?
A n tw.Plaats een advertentie, dan
zult u daar wel antwoord op krijgen
V r.Wanneer zal de wereld vergaan
Antw.: Als we ddt wisten, zou er
een fortuintje mee te verdfenen zijn.
Vr.Wat beteekont het priesterlijk
ambt van „deken"?
Antw.i Het Bisdom is -r voorname
lijk wegens administratieve redenen
verdeeld in een aantal dekenaten, aan
welks hoofd een „deken" staat. De
dekens oefenen een- toezicht uit op de
parochies onder het dekenaat behoo-
rendeen zuiver geestelijk ambt
is deken dus niet.
V r.Wordt ook in 't bisdom' Haar
lem de feestdag van H. Maria-Bood-
schap op 4 April gevierd? En is dat
dan te vieren als Zondag?
Antw.: Ja.
Vr.Welke papieren heeft mennoo-
dig om naar Amerika te gaan?
Antw.: Het is aanbevelenswaardig,
«ittreksels mede te nemen van den
Burgert. Stand eri een bewijs van goed
gedrag van den burgemeester. Voorts
wordt voor vele landen geëischt een
door den gezant of consul afgeteekend
legitimatiebewijs.
Vr.Iemand, goed Fransch sprekend
en schrijvend, wenscht zich voor te
Bereiden voor het examen Fransch M.
O., acte A. Welke zijn de edschen
veor dit examen en walke boeken wor
den voor de voorbereiding voor dit
•xamen gewoonlijk gebruikt?
Antw.: De (officiëole) examenei
sehen zouden wij u kunnen opgeven
Bit de Staatscourant, maar daar zoudt
B weinig aan hebben. Beter is het u
ie wenden tot een 1 eeraar M. O.
Fransch: de heer Roodnat, hoofd der
Katholiek# school aan het Kenaupark,
zal u gaarne inlichten. Te meer, daar
wat de boeken betreft, verschil van
inzicht mogelijk is.
V r.Poe kan men inktvlekken uit
een kleed verwijderen?
Antw.: Als ze versch zijn, wil met
water en azijn de inkt nog wel eens
oplossen, doch overigens glaat het zeer
moeilijk. 'tLigt ook aan de samenstel
ling van de inkt en aan de kleuren van
het karpet, die men meestal door scher
pe middelen te gebruiken, beschadigd.
Is het een gewoon karpet, probeer dan
een flinke wassching met lauw zeep
water, naspoeling met water en azijn,
en vervolgens nog een naspoeling in
koud water.
V r.Kan iemand van 84 jaar een
rechtsgeldig testament maken?
Antw.: Als zoo iemand goed van
geest is, zéér zeker!
V r a a g v a n W. L. te B. 'Wïj kun
nen u hieromtrent geen antwoord ge
ven. In het algemeen kan men zeggen
j a, doch om precies te zijn moe
ten we alle bijzonderheden kennen en
die geeft uw vraag niet. Wendt u tot
een geestelijke in uwe parochie.
Vraag van I. St. Uw vraag is ook
zonder nadere gegevens niet te beant
woorden Wij zoude.n de bewuste acte
eerst moeten zien om 'te zeggen in hoe
verre ze geldig is.
Wij moeten nogmaals in herinnering
brengen, dat ongerteekende vragen niet
voor beantwoording in aanmerking ko
dezen, die .needs herhaaldelijk zich!
aan diefstallen had schuldig ge
maakt, had verweten, een biljet valn
f100 van hem te hebben wegge(no-
men.
Voor 't, Hof achtte de- Adv.-gene-
raal de opgelegde straf, ook met
het oog op beklaagde's leeftijd, niet
te hoog. Bevestiging weid dus ge
vorderd.
Een eisch tot schadeloosstelling te
gen de Handels vereen iging.
Door mr. Merens werd gisteren voor
den kantonrechter alhier, uitvoering van
antwoord gediend op den eisch tot
schadeloosstolling tegen de Handelsver-
eeniging, ingediend door den echtge
noot van een dame, die een geschil
heeft met de firma Haversehmidt en
Klajé, over een bedrag van f3.50, wel
ke echtgenoot zich voelt aangerand in
eer en goeden naam, omdat de naam
zijner echtgenoote, met bijvoeging van
den zijne, is geplaatst op lijst no. 19
van den Ned. Bond van Handelsveree-
nigingen.
In het antwoord van mr. Merens
wordt allereerst aangehaald art. 4 der
statuten, waarin do middelen worden
aangegeven benut om de aangeslotenen
bij den Bond te waarschuwen voor de
operaties van flesschentrekkers en an
dere oplichters, en verder hoe ter be
reiking van het doel van den Bond
o. m. in het huishoudelijk reglement is
bepaald, dat speciaal ter onderlinge in
formatie over de belanghebbenden en
uitsluitend ten dienste van do leden en
bij den bond aangesloten vereenigingen
lijsten worden uitgegeven, waarin o. m.
voorkomen de namen en adressen van
hen die hunne verplichtingen tegen/)ver
de leden der vereeniging niet nakomen,
en de sommen waarover het gaat. Deze
lijsten worden, zegt het antwoord, in
derdaad alleen aan de loden der aan
gesloten vereenigingen toegezonden, er
staat op: „vertrouwelijk" en „het ge
heim ongeschonden te bewaren" en de
ïeden die het geheim schenden, worden
disciplinair gestraft. i
Het opnemen van namen in de lijst
en de verspreiding der lijsten, zijn dus
handelingen van den Bond.
Wanneer er iets onrechtmatigs is ge
schied, wat gedaagde ontkent, dan ligt
dit dus niet in het verschaffen der ge
gevens, doch hoogstens in het opnemen
der gegeyens in de lijst en het ver
spreiden daarvan, wat echter ook niet
door gedaagde wordt toegegeven.
Ten onrechte, zegt gedaagde, wordt
zij daarvoor aansprakelijk gesteld en
reeds daarom zou eischeresse niet ont
vankelijk moeten verklaard worden in
haar eisch. Maar bovendien volgt die
onontvankelijkheid hieruit, dat geen da
den zijn verricht, die in den zin der
wet onrechtmatig of beleedigend, dewijl
geen der geïncrimineerde handelingen
is geschied met het oogmerk eischei-
resse te beleedigen.
De lijsten dienen om zich een oor
deel te kunnen vormen en informaties
in te winnen omtrent de credietwaar-
digheid van de in de lijsten vermelde
personen, die daarin met geen enkele
qualificatie worden aangeduid.
Gedaagde ontkent de betaling van
f3.50 te hebben geëischt, erkent ook hett
zenden der br efkaart en het opnemen
van den naam in lijst 19, doch ontkent
nu haar omtrent twee gevallen de bij
zonderheden bekend zijn dat eische-
resse altijd geregeld betaalt wat zij
schuldig is en ontkent ook, «enige scha
de te hebben aangericht.
De conclusie van het verweer om
eisch or esse niet ontvankelijk te verkla
ren in haar eisch, haar dien mitsdien
te ontzeggen, met veroordeeling in de
kosten van het geding.
Poging tot vadermoord.
V oor liet Haags che Hof stond
terecht M, V., 19 jaar, tuinders
knecht te Monster, die op 9 Sep
tember 1909 op zijn vader twee scho
ten had gelost uit een revolver,
waardoor dezen was toegebracht een
borstwond en een schampsohotwond.
De kogel, die in da borst was door
gedrongen, wias afgestuit op de vier
de rib. Was bet eerste schot iets
hocger of iets lager aangekomen, of
de kogel van het tweede schot in
het lichaam doorgedrongen, dab wa
ren de scholen doodelijk geweest. Te
dier zake had de Haagsche recht
bank, beklaagde wiegiems poging tot
doodslag .veroordeeld tot 5 jaar ge
vangenisstraf. De officier va® Ju
stitie had 6 jaar gevorderd.
Aanleiding tot het gebeurde was.
dat de vader van beklaagde, die een
zenuwachtig en oploopejnd man is.
Lijst van onbestelbare brieven en
briefkaarten van hier verzonden ge
durende de 2de helft der maand Dec.
1909.
BINNENLAND.
Brieven: Hary de Groen, Am
sterdam, De Jong, Amsterdam, Bu-
seaux, N. Z. Voorburgwal, Amster
dam, Mej. Boekvink, Amsterdam, Br
v. d. iWiaal, Amsterdam, I1. van Leeu
wen, Amsterdam, Mlej. v. d. Taart,
Arnhem, Ten Stóijinbieek, Arnhem,
Mevr. do Baes, Bennebroek, Moret,
Beverwijk, J. T. de Klerk, Haag,
Speelman, Groningen, B. L O. Quin-
tus. Groningen, Mevr. Nieuwenhuis
de Munnik, Haarlem, JVL v. d. Berg,
Haarlem, A. Veen, Haarlem, E.
Rohen, Haarlem, R. v. d. Broek.
Haarlem, Mej. de Man, Haarlem,
Ort, Haarlem, Ort. Haarlem, Mevr.
O. Junius van Hemert, Kampen, J.
O. [Wannee, Oude (Wetering, Roti.
Levensverzekering Bank, Roti., W.
F. Vermeulen, Schoten, Mev. Koser
Saksen Rort, Utrecht. K- J, Vink,
Utrecht, Leo Hancke, Vemloo.
G. H. Loseman, Amsterdam, W- v.
Zijst, Amsterdam, H. J. Handgraaf,
Amsterdam Mej. G. van Looij, Am
sterdam Mej. H. de Groen, Am
sterdam, Mej. G. Knol, Amsterdam,
A. J. jWjelsen, Dordrecht, J. Strik,
Epe, bij Limburg, H. v. Deinsen,
Haag, Lukas Tissen, Haag, J. Geer-
ling, Haarlem, Gez. v. Bergen, Haar
lem, Mej. de Bruin, Haarlem Mej.
de Wied. Neuteboom, Haarlem, H.
Steen, Halfweg, Rott. Hypotheek
Bank, Rott. P. Ohristiaan, Rott.
Corrie de Wit, Schoten, Leeman,
Zwolle, Mevr. de Wed. J. Jubel?
Mej. M. Hertog? L. H. Grondijs
GSambeek
BUITENLAND.
Brieven: F. O. M. Alver, Brus
sel, Mme. Gay Généve.
Briefkaarten: J. van Deinen,
Alten Emen, T. Mulder, Brussel,
Ginjooien, Lausalnne, O. Roozekrans,
bei Stemeid, F. A. van Hoytema?
Mime. G. J. H. de Borles? J. Hij»?
J. G. Duin
Brieven uit Oost-Indië:
Mevr. de Wed. D. Hoëroll, Haarlem,
Jongeheeren W- Hakksi, Haarlem,
J. P. W- Boogaard. Haarlem.
Een militaire plechtigheid.
Te Nijmegen had gisteren op de
gebruikelijke wijze de plechtige uit
reiking plaats van de Militaire Wil
lemsorde 4e klasse aan den wegens
ziekte uit Indië teruggekeerden en
bij de Koloniale Reserve te Nijme
gen ingedeelde® sergeant der infan
terie F, Mi Horn.
Door omstandigheden, onafhanke
lijk van zijn en onzen wil, zag onze
ijverige Schaakredacteur, die tot 1 Ja
nuari met zooveel toewijding onze
Schaakrubriek redigeerde en organi
«eerde, zich genoodzaakt zijn taak neer
te leggen.
Alvorens hieronder den uits ag va»
zijn laateten wedstrijd mede te deelen,
zeggen wij hem hur openlijk dank
voor zijn zeer gewaardeerde bemoei
ingen ten voordeele van ons blad.
Uitslag van den oplos
s i n g s w e d s 1. r ij d.
De oplossing van probleem No 103
is 1 P t 5 er z. Goed «njreloet door L
W. te Z., ,)ac. &taru et) J Mol te
V\ ugt.uni. F. Scheuten en W. Schil
der te Wogmet-r. F. n van Roozen-
rtxal ie Spanbroek. 0 Boots Dzn A.
■1. BufloVi, P. S ijk-rtimn. F. H Koop-
a an, N. Borst, P. van K»ni| en Azo
P Borst, P K lav- r Jzc.Joh Hunk<\
H. L van to uwen, N Konijn «n P
van Kaïn'en L)t «'lente Spierdijk.
P J. Korlboveo. J Th van Gtsteren,
„Jeha", Jan van Sohie, V. vao Dijek,
„Trix" en (J. Nijosen, alien te Haarlem-
Daar probleem iN'o 104 foutief is af
gedrukt telt oit niet mee voor den wed
strijd, zoodat skcom 12 problemen
ter oplossing gegeven zijn.
De uitslag van den wedstrijd waar
aan niet minder dan pi. nr< 30 ama
teurs deelnemen is dst alle twaalf
problemen goed ziju opgelost door
L W. te Z, Jac. St*m en J Mol te
Wognuu), P. J. Korthoven, Jan van
Seine, C. Nijssen, „Trix", V. van Dijck
en „Jeha", allen te Haarlem. De
laatste heeft een probleem voor onze
rubriek gecomponeerd, wat natuurlijk
ook voor een oplossing meetelt Er
moest dus om <ie drie prijzen door
de u-gen heeren geloot worrteo. Der®
lotii g beeft dezer dagen in tegenwoor
digheid va een der belanghebbende
oplossers, de heer J. Hoogeveeu als
getuige op ons kantoor plaats gehad,
waarbij Jao. Stam te Wognuin den
-rrsten. L W. te Z. den tweeden en
P, J Korthoven te Haarlem den der
en prijs w»n waarmede wij hen feli-
cit-r-n n en aan wien de prijzen in den
loop der volgende week worden toe
gezonden.
Redacteur: H. C. VAN OORT.
Alle correspondentie betreffende
deze rubriek zooale dam-nieuws, pro
blemen-slagzetten, eindspelen of ge
speelde partijen te richten Nassau-
straat 14.
(Telephoon 1434. Haarlem).
Bij de wisseling des jaars zjj den
lezers een gelukkig en voordeelig
nieuwjaar en veel succes op het
dambord toegewenscht I
Wij willen hopen, dat maar velen
in het nieuw begonnen jaar met heel
veel studie flinke krachten in het
dammen mogen worden; wat wij in
het oude jaar nog niet wisten, moeten
wij trachten in het nieuwe jaar te
weten te komen.
Ofschoon het oude jaar nog versch
in ons geheugen ligt, en er in het
nieuwe jaar al veel licht op het dam
bord te zien „Het Damspel", offi
cieel orgaan van den Nationalen
Dambord, schrjjft b.v.:
Voor het damspel is 1909 in menig
opzicht een belangrijk jaar geweest.
Wij brengen hierbij in de eerste
plaats in herinnering de oprichting
van ons Bondsorgaan. De belangrijk-
he'd hiervan moet geenszins worden
onderschat, zeer zeker bestonden reeds
tijdschriften, maar deze gingen uit
van bepaalde groepen spelers en hoe
ruim deze ook hun taak in het be
lang van ons spel opvattenzij
moesten toch in de eerste plaats
bevorderen de belangen van hun
groepen„Het hemd is nader dan de
rok". Het bondsorgaan daarentegen
omvat een veel ruimer kring, waarbij
voorop staat, dat het dient de be
langen van alle bij den bond aange
sloten vereenigingen; voorts wijzen
wij nog op den internationalen wed
strijd te Parijs, waarin wij de groote
kracht der Fransche spelers nader
leerden kennen en welke vele nuttige
lessen voor ons Hollandsch spel
bracht.
Ten slotte vermelden wij nog, dat
in het afgeloopen jaar de algeheele
herziening van ons Dam-Reglement
ter hand genomen en thans vrijwel
gereed is. De invoering ervan zal wel
spoedig in 1910 kunnen worden ver
wacht.
Wat 1910 ons verder brengen zal,
vermogen wij niet te doorgronden.
Wij kunnen slechts hopen en wen-
schen, plannen ontwerpen en ver
wachten. Te vreezen echter heeft ons
damspel de toekomst niet 1 Onze dam
beweging is in snelle ontwikkeling,
in krachtigeu bloei. Waar het verleden
ons wonde plekken aanwees, moge
het ons streven zijn in het komend
jaar te trachten die te beelen.
De toekomst ligt dan veelbelovend
voor ons.
Ook de belangen voor ons tijdschrift
zullen wij onveranderd blijven behar
tigen, daar waar wij bleken op den
goeden weg te zijn. Waar nog te ver
beteren valt, zal het ons streven zijn
daarin, zoo mogelijk te voorzien.
Moge dan ons tijdschrift in steeds
luimer kring waardeering vinden en
daardoor in steeds grooter mate
bijdragen tot verheffing en verbreiding
van ons spel I
Het maandschrift „Het Damspel"
is een officieel orgaan van den
Nationalen Dambond, uitgaande van
ongeveer 20 aangesloten damvereni
gingen, waaruit enkele heeren zijn
gekozen die de leiding op zich namen,
bestaande uit
Hoofdredactie: J. de Haas te Am
sterdam, kampioen van Nederland
C. G. Vervloet, voorzitter van „Con
stant" te Rotterdam.
Probleem-redactie: G. van Leeuwen,
penningmeester van het vereenigd
Amsterdamsch Damgenootschap.
Kroniek-redactieJ. Mijer, lid van
bovengenoemde vereeniging.
Administratie: C. Schellenberg, lid
van de damvereniging „D. d. O.".
Dat boekje bevat 20 bladzijden en
komt in het begin van iedere maand
nit; als zoo'n jaargang is verstreken
te zamen 12 boekjes, die men natjes
kan laten inbinden, daarvoor wordt
dan een prachtband voor een geringen
prijs aangeboden, wat dan een leer
zaam en mooi boek is, waar men zéér
veel uit kan leeren en veel waarde
aan kunst hechten. Door dit Dam-
orgaan blijft men ook steeds op de
hoogte, wat er al zoo in de dam wereld
gebeurd.
De abonnementsprijs is bij vooruit
betaling voor leden van een Damclub
f2,20, en voor niet leden f2,40 per
jaar (op luxe papier f 0,25 meer), maar
voor het gemak kan men dat ook in
twee gedeelten betalen. Om het te
ontvangen, kan men zich opgeven bij
den heer H. J. v. d. Broek, Hondius
straat 26, Rotterdam.
Deze inlichtingen heb ik zoo in den
breede bescoreven, omdat ik een ieder
niet genoeg kan aanraden, zich toch
vooral zoo'n maandschrift aan te
schaffen. Te duur kan het niet z jn
als men eenmaal het werk ziet en
begrepen beeft, dan komt men tot de
bekentenis„ik had nooit gedacht
dat er zooveel op het Dambord te
leeren was," en dan zegt vanzelf„al
was het nog ééns zoo duur, het is
onbetaalbaar.
Er bestaat ook nog een ander
Damwerk, nl. een klein, maar handig
Dam boekje, van den heer S. Mijer te
Amsterdam. Hierin worden den be
ginnenden Damspelers vele nuttige
aanwijzigen gegevenmenig geoefend
speler kan er zelfs nog profijt van
trekken. Het bevat een historische
inleiding, het algemeene reglement
voor het Damspel, met toelichting,
vervolgens 30 vraagstukjes, met de
oplossingen erbij, die aardige propa
gandistische waarde hebben. Zij die
het Damspel voor een vervelend spel
hielden, gaan er dan heel anders over
praten 1 Daarin staat ook nog een
geanalyseerde partij, met de „Hol
landscde opening" gespeeld. Voor hen
die nog niet weten Wat bet woord
„analyse" beduidt, zij gezegd dat dit
wil zeggen, wanneer een partij uitge
speeld en genoteerd later nagespeeld
wordt, en UaD daarbijaangegeven
wordt, welke of een slechte of beste
zet was geweeöt. De prijs van dit
boekje is f0,25, verkrijgbaar bij den
boekhandel, of wel tegen toezending
van den prijs plus 1 cent port. G. B.
van Goor Zonen, Uitgever te Gouda.
Onderstaande stand kwam verleden
week voor in een partij, die gespeeld
werd in het Clublocaal. De heer C.
F. Visse speelde met zwart en zijn
partner met wit. Zwart speelde op
Damhalen, maar wit moet eerst
zetten, en liep ook werkelijk in de
val. Nu is de vraag welke zet deed
wit en hoe maakt zwart dam, waarna
zwart de partij heeft gewonnen Het
ia niet zoo ingewikkeld maar toch
leerzaam.
Vraagstuk.
46 47 48 49 50
Stand der schijven
Zwart op 3, 8, 12, 13, 15, 19, 23,
en 26.
Wit op 27, 28, 32, 33, 36, 37, 44,
en 45.
Om aan verschillende verzoeken te
voldoen, om een ingewikkelder pro
bleem te plaatsen, wil ik deze week
dan eens een probleem ter oplossing
aanbieden, waar wellicht menig op
losser zich in zal vergissen, maar ik
wil hopen er vele goede oplossingen
van te mogen ontvangen, het is echter
niet de bedoeling, om in deze Rubriek
in het begin van deze moeilijken
studies te geven.
PROBLEEM No. 5, G. van Leeuwen.
1 2 3 4 5
Stand der schijven
Zwart op 1, 3, 8, 9, 10, 12, 16,
20, 24, en dam op 14.
Wit op 17, 22, 23, 28, 34, 35, 39,
44, 49, en dam op 48.
Oplossingen steeds binnen 10 dagen
schriftelijk in te zenden.
Oplossingen en correspondentie de
volgende week, daar de ruimte het
deze week niet meer toelaat.
Nu «iel veel lugt en ijver aan het
oplossenDeze week kunt u genieten
van betgeen er al zoo op het Dambord
te leeren valt!
Dr. Aj van Raai te schrijft in he£
„iVeekbiad. v|. d. H. I Mid
denstand"
Cacao met meelsoorten gemengd,
het moet met nadruk herhaald, ia
een vervalscht artikel. Dit moge nog
hieruit „blijken, dat enkele „leepe"
mengers in plaats van gewoon meel,
bruingebrande arrow-zwakroot als
mengmiddel gebruiken. De bruine
kleur van cacao wojrdt zoodoend»
minder vaal dan bij menging met ge
woon meel. Minder scrupuleuze, nóg
leeper mengers voegen naast gewoon
meel eemig doodekop (ijzerpxyde) als
kleuringsmiddel toewaardoor, voor
het bloote oog, de meeltoevoeging
volkomen kan worden bedekt.
Deze kleurmjethiode, tot „verbete
ring" van do cacao ook ,wel op niet
met meel vermengde cacaopoeders
toegepast, waarbij dan onder „verbe
tering" moet worden verstaan „bek
geven van een beter uiterlijk dat
met de kwaliteit overeenkomt," j
schijnt verdrongen te worden door
meer moderne kLeurmethoden en wel
door het mengen van cacao met zeer
geringe hoeveelheden anilinekleu-
ren. Is de cacao te donker van kleur
dan wordt er ten lichtgele of geel-
roede anilinekleur toegevoegd, is de
cacao te licht van kleur dan wordt
aniline-paar.s gebruikt. Op die wjjze
krijgt de uit de cacao bereide cho-
cola de de „normale" kleur. Dat dit
geen boehen verzinsel is, moge blij
ken uit mijn ervaring, ju het derde
kwartaal van dit jaar onderzocht ik
43 .monsters cacao, waarvan er 12
met aniline kleunen, paarseh, geef
geel rood en egelgroen waren bijge
verfd Het isoteeren van deze
vreemde kleurstoffen is niet gemak- i
kelijk, maai- het oonstateexen van
hunne aanwezigheid is eenvoudig.
Men strooit een laagje van het te
onderzoeken cacaopoeder op een gla
zen plaat, bedekt het gelijkmatig
uitgespreide laagje met een stuk
filtreerpapier en maakt daarna dit
papier nat (vooral niet te nat). Na
enkete potgenblikken vertoonen ziek
indien de cacao is bijgekleurd, op
iet filtererpaptiier gekleurde vlekje»
van de in water oplosbare kleurdeel-
tjes. Dit is weer een „vocrloopige
methode", die door iedereen gemak
kelijk is toe te passen.
Cacao, wtij1 zagen het reieds, wordt
bereid van de cacaoboonen, die van.
de schillen (doppen) zijn bevrijd. In
de techniek is het wel niet mogelijk
om cacaopoeder te bereiden, waarin
geen spoor van de doppen meer voor
komt. Een gehalte aan doppen, een
deel van een procent bedragende, zal
men dus in de beste cacao nog vin
den. Nu zijn er tal van fabrikanten,
die caoaodoppen fijnmalen en deze
fijngepoedetrde caoaodoppen vormen
een -veel gebruikt surrogaat voor
cacao, een veel aangewend verval-
schingsmiddel voor cacaopoeder.
Toen men deze caoaodoppen nog niet
bijzonder fijngemalen verkreeg, kon
door eenvoudige slibproeven de aan
wezigheid van doppen gemakkelijk
worden aangetoonddit is echter be
moeilijkt, doordat tegenwoordig die
doppen uiterst fijn garnalen worden.
Men is nu aangewezen op microsco
pisch onderzoek, dat echter ook door
het buitengewoon fijn© poederen is
bemoeilijkt, en op de in de laatste
jaren gegeven chemische methoden
van onderzoek. Vooral de bepaling
vald 'het pieutosaangiehalte, dat bij
doppen veel grooter is dan bij zui
ver cacaopoeder bewijst daarbij goe
de diensten. Bovendien is het vet
gehalte van caoaodoppen gering en
daar goede cacao meer dan 25 pOt,
vet bevat, kan ook een laag vetge
halte wijzen op de toevoeging van
cacaodoppen.
Doch een laag vetgehalte behoeft
daarop niet te wijzen, sinds het te
ver ontvetten van cacao op zich zelf
een middel is geworden tot het ver
krijgen van een goedkoop, maar min
derwaardig product. Een enkele fa
brikant brengt „dubbel-cacao" in den
handel, een eigenaardige naam voer
een artikel, dat minder is dan gewo
ne cacao. Het is niet dubbel zoo
gloed als gewone caoao, ma ar er is
meer vet aan onttrokken. Men is
het er nóg niet oveneens, hoever men
met de vet-onttrekking mag gaan om
een deugdelijk proilu af te leveren.
Vele deskundigen achten cacao met
minder dan 25 pC't. onvoldoende, an
deren willen deze grens op 20 pOt.
stellen. De goede Hollandsche mer
ken bevatten tusschen 29 en 33 pOt.
vet en een eacaosoort met een vet
gehalte beneden 25 pCt. wijkt dus
m. i te ver af van don norm. dia
toch bepaald wordt door de samen
stelling van de cacao, naar de aan
vankelijke metboden van fabricage
bereid. Het te veel aan vet moest
er uit; zoo kwam Van Houten tot
de bereiding van zijn product; dit
mag geen reden worden om nog meer
vet te gaan onttrekken aain het poe
der, dat daardoor van zijn voedings
waarde inboet Hier komt nog bij,
dat is zulke vet arme cacaopoeder
het aschgehalt© percentisch zeer
hoog wordt
Dr. KJ W. van Gorkom, oud-hoofd
inspecteur der cultures in Neder-
landsdh-Indië zegt in zijn boekje
over cacao en vanielje (Catalogus
van het Koloniaal Museum, HIJ:
„In caoa-opoederj van eenïge der
voornaamstefabrieken in Neder
land .zijn aangewezen 29,27—32,33
vet; 14,5617,03 eiwitstoffen;
5,518,19 aseh, 4,li4,63 w'atér,
0,691,49 theobromine en d rest
zetmeel en cellulose. De samenstel
ling loopt dus uiteen, maar men kaa
deze cajters a's <ie> grenzen van zui
ver cacaopoeder aannemen."
Met do toevoeging van meelsoor-
