Vragen bus.
Dam-Rubriek.
Posterijen en Telegrafie.
Leger en Vloot.
Onze Schaakrubriek.
Wetenswaardig Allerlei,
VAN ELDERS.
Rechtszaken.
KANTONGERECHT TE HAARLEM.
m
Wm.
IP PP i
ter. „Binnen meheir I" „Kijk es me-
heir, ik heb noch niks ingefult, ik
ken et niet, siet u, 'k eel toch geen
straf kreichen."
„Antwoordt u maar, dan zal ik het
wel voor u invullen!""Asjeblieft,
meheir!" Na de invaliing: „ik Bin
uwes daLkpoar, 'k bin arm, meheir,
'k heb soo efen noch een echoaltje
eten gekrecheu, eiet u, die fent fen
main het al es üenrgebrocht. Ie meheir
ok getrouw En heit meheir kinders?
Soo. twee, nou dan wine ik meheir
en fe'n frau en s'u kinder® veui hail
ea eegen in 't nieuwe joar en dat je
met uiekaor genoechiijk mach lefen."
Winkelstand. Op enkele loüelijke
mitzonderingen na is bij deze lieden
alles zaken en nog eens zaken. Na
beleefd gegroet te hebben, volgt de
vraag: „Mijnheer mag ik u de kaar
ten van de volkstelling uitreiken, met
beleeld verzoek ze in te vullen, ze
worden dan 3 of 4 Januari terugge
haald." Intormeerende of het aantal
personen overeenstemt met het aantal
in de verzamelkaart, bitst de midden
stander den teller toe: „Wat mot je,
wat heb je, wat heb je?" „Mijnheer,
ik moet niets, wilt u deze saarten in
ontvangst nemen voor„Marcheer
maar op, zaken gaan voor". „Mijn-
keer, dan draagt u de gevolgen" en
de teller nam de kaarten maar weer
mee, terwijl hij zich afvroeg, of dat
nu diezelfde voorkomende, gedienstige
behulpzame, vriendelijke, als knip
messen buigende verkoopera konden
zijn I"
V r.Kan ik vóór mijn indeeling
aeeds in dienst gaan, totdat ik voor mijn
•ummer moeit dienen?
2. Als ik een verzoekschrift indien
•m matroos te worden, krijg ik daar
dan vóór mijn indeeling nog ant woord
•p? Zoo ja, wanneer dan?
Antw.1. Neen.
2. Jaarlijks vóór 15 October geschied
door Burgemeester en Wethouders een
kennisgeving van beroepen of catego
rieën, leerlingen of studenten, die ge
acht worden geschikt te zijn voor de
zeemilitie. De lotelingen die deze be
roepen of functie uitoefenen, moeten
zich vóór 1 November voor de zeemili
tie bij hen aanmelden. Het is dus te
iaat. Een verzoekschrift aan den Mi-
ister van Marine kan nog wel wonden
ingediend; wanneer dit beantwoord
wordt, is niet te beoordeelen.
V r.Ik heb een zoon, die in 1908
geloot heeft voor de militie. Hij heeft
•en twijfelnummer getrokken. Kan hij
»u nog opgeroepen worden. Zoo ja,
wanneer is die tijd verschenen?
Antw.: Wordt vóór 31 Januari 1910
*og een totaling der lichting 1909 af-
jekeurd, dan komt de houder van het
aan de beurt liggend hooger nummer
van dat jaar en van die gemeente,
voor welker aandeel hij is opgetreden,
voor oproeping aan de beurt. De afle
vering heeft plaats voor dit geval in
Maart of Mei 1910.
Vr.Ik heb mij als boerenarbeider
voor een jaar verhuurd.
Wanneer ik nu ziek wordt, is mijn
Maas dan verplicht mij te betalen?
Antw.: Dat ligt er aan of u in- of
'vitwon end zijn. Preciseer dat.
Vr.Is de „Hollandia", 9 Juni van
Amsterdam naar Brazilië vertrokken,
daar reeds gearriveerd? Waar moet ik
mij vervoegen om het te weten te ko
men
Antw.: De „Hollandia" is in Bra
zilië gearriveerd, en al weer eens terug
geweest. Moet u inlichtingen omtrent
een passagier of iemand van de beman-
ming hebben: wendt u dan tot de Di
rectie der „Hollandsche Lloyd" te Am
sterdam.
Vr.Ik heb een huis gehuurd voor
•en half of een heel jaar. Er is een
•ontract. Het huis is nu verkocht. Is
•u 't contract nietig of niet?
Antw,: 't Mondelinge huurcontract
moet ook door den nieuwen kooper ge
ëerbiedigd worden.
Vr.Waar is een drukpers te krij
gen?
A n tw.Plaats een advertentie, dan
zult u daar wel antwoord op krijgen.
V r.Wanneer zal de wereld vergaan
Antw.: Als we dat wisten, zou er
•en fortuintje mee te verdfenen zijn.
V r.Wat bet eek ent het priesterlijk
ambt van „deken"?
Antw.: Het Bisdom is voorname
lijk wegens administratieve redenen
verdeeld in een aantal dekenaten, aan
welks hoofd een „deken" staat. De
dekens oefenen een. toezicht uit op de
parochies onder het dekenaat behoo-
vend: een zuiver geestelijk ambt
is deken dus niet.
V r.Wordt ook in 't bisdom Haar
lem de feestdag van H. Maria-Bood-
schap op 4 April gevierd? En is dat
dan te vieren als Zondag?
Antw.: Ja.
Vr.Welke papieren heeft men noo-
om naar Amerika te gaan?
Antw.: Het is aanbevelenswaardig,
■ititreksels mede t e nemen van den
Burger!. Stand en een bewijs van. goed
gedrag van den burgemeester. Voorts
wordt voor vele landen geëischt een
door den gezant of consul afgeteekend
legitimatiebewijs.
V r.Iemand, goed Fransch sprekend
en schrijvend, wenscht zich voor te
Bereiden voor het examen Fransch M.
O., acte A. Welke zijn de eischen
▼oor dit examen en welke boeken wor
den voor de voorbereiding voor dit
•xamen gewoonlijk gebruikt?
Antw.: De (officiëele) examenei
ach en zouden wij u kunnen opgeven
•il de Staatscourant, maar daar zoudt
weinig aan hebben. Beter is het u
Ie wenden tot een leeraar M. O.
Fransch: de heer Roodnat, hoofd der
Katholieke school aan het Kenaupark,
zal u gaarne inlichten. Te meer, daar
wat de boeken betreft, verschil van
inzicht mogelijk is.
Vr.|Hoe kan men inktvlekken uit
een kleed verwijderen?
Antw.: Als ze versch zijn, wil met
water en azijn de inkt nog wel eens
oplossen, doch overigens gaat het zeer
moeilijk, 't Ligt ook aan de samenstel
ling van de inkt en aan de kleuren van
het karpet, die men meestal doorscher-
middelen te gebruiken, beschadigd,
het een gewoon karpet, probeer dan
een flinke wassching met lauw zeep
later, naspoeiling met water en azijn,
n vervolgens nog een naspoeling in
koud water.
V r.Kan iemand van 84 jaar een
rechtsgeldig testament maken?
A n t w.Als zoo iemand goed van
geest is, zéér zeker!
Vraag van W. L. te B.'Wij kun
nen u hieromtrent geen antwoord ge
ven. In het algemeen kan. men zeggen
j a, doch om precies te zijn moe
ten we alle bijzonderheden Aennen en
die geeft uw vraag niet. Wendt u tot
een geestelijke in uwe parochie.
Vraag van I. St. Uw vraag is ook
zonder nadere gegevens niet te beant
woorden Wij zoude.n de bewuste acte
eerst moeten zien om 'te zeggen in hoe
verre ze geldig is.
Wij moeten nogmaals in herinnering
brengen, dat ongeteekende vragen niet
voor beantwoording in aanmerking ko
men.
Een eisch tot schadeloosstelling te
gen de Handelsvereeniging.
Door mi. Merens werd gisteren voor
den kantonrechter alhier, uitvoering van
antwoord gediend op den eisch tot
schadeloosstelling tegen de Handelsver
eeniging, ingediend door den echtge
noot van een dame, die een geschil
heeft met de firma Haverschmidt en
Klajé, over een bedrag van f 3.50, wel
ke echtgenoot zich voelt aangerand in
eer en goeden naam, omdat de naam
zijner echtgenoot®, met bijvoeging van
den zijne, is geplaatst op lijst no. 19
van den Ned. Bond van Handelsveree-
nigingen.
In het antwoord van mr. Merens
wordt allereerst aangehaald art. 4 der
statuten, waarin de middelen worden
aangegeven benut om de aangeslotenen
bij den Bond te waarschuwen voor de
operaties van flessehentrekkers en an
dere oplichters, en verder hoe ter be
reiking van het doel. van den Bond
o. m. in het huishoudelijk reglement is
bepaald, dat speciaal ter onderlinge in
formatie over de belanghebbenden en
uitsluitend ten dienste van de leden en
bij den bond aangesloten vexeenigingen
lijsten worden uitgegeven, waarin o. m.
voorkomen de namen en adressen van
hen die hunne verplichtingen tegenover
de leden der vereeniging niet nakomen,
en de sommen waarover het gaat. Deze
lijsten worden, zegt het antwoord, in
derdaad alleen aan de leden der aan
gesloten vereenigingen toegezonden, er
staat op: „vertrouwelijk" en „het ge
heim ongeschonden te bewaren" en de
leden die het geheim schenden, worden
disciplinair gestraft. 1
Het opnemen van namen in de lijst
en de verspreiding der lijsten, zijn dus
handelingen van den Bond.
Wanneer er iets onrechtmatigs is ge
schied, wat gedaagde ontkent, dan ligt
dit dus niet in het verschaffen der ge
gevens, doch hoogstens in het opnemen
der gegevjeus in de lijst en het ver
spreiden daarvan, wat echter ook niet
door gedaagde wordt toegegeven.
Ten onrechte, zegt gedaagde, wordt
zij daarvoor aansprakelijk geisteld en
reeds daarom zou eischeresse niet ont
vankelijk moeten verklaard worden in
haar eisch. Maar bovendien volgt die
onontvankelijkheid hieruit, dat geen da
den zijn verricht, die in den zin der
wet onrechtmatig of beleedigend, dewijl
geen der geïncrimineerde handelingen
is geschied met het oogmerk eische
resse te beieedigen.
De lijsten dienen om zich een oor
deel te kunnen vormen en informaties
in te winnen omtrent de credietwaar-
digheid van de in de lijsten vermelde
personen, die daarin met geen enkele
qualificatie worden aangeduid.
Gedaagde ontkent de betaling van
f3.50 te hebben geëischt, erkent ook hett
zenden der briefkaart en het opnemen
van den naam in lijst 19, doch ontkent
nu haar omtrent twee gevallen de bij
zonderheden bekend zijn dat eische
resse altijd geregeld betaalt wat zij
schuldig is en ontkent ook, aenige scha
de te hebben aangericht.
De conclusie van het verweer om
eischeresse niet ontvankelijk te verkla
ren in haar eisch, haar dien mitsdien
te ontzeggen, met veroordeeling in de
kosten van het geding.
Pogirg tot vadermoord.
V oor het Haagsehe Hof stond
terecht M, V., 19 jaar, tuindems-
kneeht jx> Monster, die op 9 Sep
tember 1909 op zijn vader twtee scho
ten had gelost uit een revolver,
waardoor dezen was toegebracht een
borstwond en een sehampschotwond.
De kogel, die in de borst w,as door
gedrongen, was afgestuit op de vier
de rib. Was het eerste schot iets
hocger of iets lager aangekomen, of
de kogel van het tweede schot in
het lichaam doorgedrongen, dab wa
ren de schoten doodelijk geweest. Te
dier zake had de Haagsehe recht
bank, beklaagde wegens poging tot
doodslag .veroordeeld tot 5 jaar ge
vangenisstraf. De officier van Ju
stitie had 6 jaar gevorderd.
Aanleiding tot het gebeurde was,
dat de vader van beklaagde, die een
zenuwachtig en oploopefnd man is.
dezen, die reeds herhaaldelijk ziidii
aan diefstallen had schuldig ge
maakt, had verweten, een biljet van
f100 van hem t© hebben weggeno
men.
Voor 't Hof achtte de Adv.-gener
raai de opgelegde straf, ook met
het oog op beklaagde's leeftijd, niet
te hoog. Bevestiging werd dus ge
vorderd.
Lijst van onbestelbare brieven en
briefkaarten van hier verzonden ge
durende de 2de helft der maand Dee.
1909.
BINNENLAND.
Brieven: Hary de Groen, Am
sterdam, De Jong, Amsterdam, Bu-
seaux, N. Z. Voorburgwal, Amster
dam, Mej. Bioelvink, Amsterdam, B
v. d. Waal, Amsterdam, E. van Leeu
wen, Amsterdam, Mjej. v. d. Taart,
Arnhem, Ten Staijinbeek, Arnhem,
Mevr. de Baes, Bennebroek, Moret,
Beverwijk, J. T. de Klerk, Haag,
Speelman, Groningen, B. I. O. Quin-
tus. Groningen, Mevr. Nieuwenhuis
de Munnik, Haarlem, WL v. d. Berg,
Haarlem, A. Veen, Haarlem, E.
Ruben, Haarlem, R. v. d. Broek,
Haarlem, Mej. de Man, Haarlem,
Ort, Haarlem, Ort, Haarlem, Mevr.
O. Junius van Hemert, Kampen, J.
G. Wan nee, Oude Wetering, Rott.
levensverzekering Bank, Rott., W.
P. Vermeiden, Schoten, Mev. Koser
Saksen Rort, Utrecht. K. J. Vink,
Utrecht, Leo Hancke, Veuloo.
Briefkaarten: Mej. Siddie,
Amsterdam. P. van Dijk, Amster
dam, Wed. Krom Amsterdam, Miej.
v. d. Lee, Amsterdam, Pp Kiekens,
Amsterdam, G. Kater, Amsterdam,
G. H. Loseman, Amsterdam, W-
Zijst, Amsterdam, H. J. Handgraaf,
Amsterdam, Mej- G. van Loodj, Am
sterdam, Mej. H. de Groen, Am
sterdam, Mej. G. Knol, Amsterdam,
A. J. Wiölsen, Dordrecht, J. Strik,
Epe, bij, Limburg, H. v. Dainsen,
Haag, Lukas Tiissan, Haag, J. Geer-
ling, Haarlem, Gez. v. Bergen, Haar
lem, Mej. de Bruin, Haarlem, Mej.
de Wed. Neuteboom, Haarlem, H.
Steen, Halfweg, Rott. Hypotheek
Bank, Rott. P. Christiaan, Rott.
Corrie de Wit, Schoten, Leeman,
Zwolle, Mevr. de Wed. J. Jubel?
Mej. M- Hertog? L. H. Grondijs
G Sambeek
BUITENLAND.
Brieven: P. O. M. Alver, Brus
sel, Mme. Gay Généve.
Briefkaarten: J. van Defne®,
Alten Emen, T. Mulder, Brussel,
Ginjoolen, Lausanne, 0. Roozekrans,
bei Stenueld, P. A. van Hoytema?
Mime. G. J. H. de Borles? J.. Hijn
J. G. Duin
Brieven uit Oost-Indië:
Mevr. de Wed. D. Hoerell, Haarlem,
Jongeheeren W- Hakksi, Haarlem,
J. P. W- Boogaard, Haarlem.
Een militaire plechtigheid.
Te Nijmegen had gisteren op de
gebruikelijke wijze de plechtige uit
reiking plaats van de Militaire [Wil
lemsorde 4e klasse aan den wegens
ziekte uit IncLië teruggekeerden en
bij1 de Koloniale Reserve te Nijtne-
gen ingedeelde® sergeant der infan
terie P. Mi Hom.
Door omstandigheden, onafhanke
lijk van zijn en onzen wil, sag onze
ijverige Schaakredacteur, die tot 1 Ja
nuari met zooveel toewijding onze
Schaakrubiiek redigeerde en organi
seerde, zich genoodzaakt zijn taak neer
te leggen.
Alvorens hieronder den uitsagvKH
zijn iaalüten wedstrijd m« de te deelen,
zeggen wij hem hier openlijk dank
voor zijn zeer gewaardeerde bemoei
ingen ten voordeele van ons blad.
Uitslag van den oplos
eingswedstrijd.
De oplossing van probleem No. TC3
is 1 P f 5 er z. Goed opgelost door L
W. te Z., Jac. iStam en J. Mol te
VVoguum, F. Scheuten en W. Schil
der te Woguo-er, F. H. van Iïoozen-
daal te Spanbroek, I). Boots Dzn., A.
I. Bosch, P. S ijkerman. F. H Koop
man, N. Borst, P. van KamjenAzn..
P Borst, P Klav. r J/n Joh Hunke,
H. L van Leeuwen, N Konijn en P
van Kam; en Dm., abcn te Spierdijk,
P J. Korthoven, J Th van Gasteren,
„Jeha", Jan van Schie, V. van Dijck,
„Trix" en C. Nijssen, alien te Haerleo1-
Daar probleem No. 104 foutief is af
gedrukt telt dit niet mee voor den wed
strijd, zoodat slechts 12 problemen
ter oplossing gegeven zijn.
De uitslag van den wedatrijd waar
aan niet minder dan pl. in. 30 ama
teurs deelnemen is rlat alle twaalf
problemen goed zijn opgelost door
L W. te Z, Jac. Stam en J. Mol te
Wognui», P. J. Korthoven, Jan van
Seme C, Nijssen, „Trix", V. van Dijck
eu „Jena", allen te Haarlem. De
laatste heelt een probleem voor onze
■u brink gecomponeerd, watnatunrlijk
ook voor een oplossing meetelt Kr
moest dus om de drie prijzen door
de ni-gen hoeren geloot worden. Deze
loting heelt dezer dagen in tegenwoor
digheid van een der belanghebbende
opiosserg, de heer J. Hoogeveen als
getuige op ons kantoor plaats gehad,
waarbij Jac. Stam te Wognum den
•erstm. L W. te Z. den tweeden, eu
P, J. Kortboven te Haarlem den der-
ten prijs won waarmede wij hen feli
citeer» u en aan wïen de prijzen ia den
loop der volgende week worden toe
gezond-n.
Redacteur: H. C. VAN OORT.
Alle correspondentie betreffende
deze rubriek zooals dam nieuws, pro-
blemen-slagzetten, eindspelen of ge
speelde partijen te richten Nassau-
straat 14.
(Telephoon 1434. Haarlem).
Bij de wisseling deB jaars zij- den
lezers een gelukkig en voordeelig
nieuwjaar en veel succes op het
dambord toegewenscht I
Wij willen hopen, dat maar velen
in het nieuw-begonnen jaar met beel
veel studie flinke krachten in het
dammen mogen wordenwat wij in
het oude jaar nog niet wisten, moeten
wij trachten in het nieuwe jaar te
weten te komen.
Ofschoon het oude jaar nog versch
in ons geheugen ligt, en er in het
nieuwe jaar al veel licht op het dam
bord te zien „Het Damspel", offi
cieel orgaan van den Nationalen
Dambord, schrijft b.v.:
Voor het damspel is 1909 in menig
opzicht een belangrijk jaar geweest.
Wij brengen hierbij in de eerste
plaats in herinnering de oprichting
van ons Bondsorgaan. De belangrijk
heid hiervan moet geenszins worden
onderschat, zeer zeker bestonden reeds
tijdschriften, maar deze gingen uit
van bepaalde groepen spelers en hoe
ruim deze ook hun taak in het be
lang van ons spel opvattenzij
moesten toch in de eerste plaats
bevorderen de belangen van hun
groepen„Het hemd is nader dan de
rok". Het bondsorgaan daarentegen
omvat een veel ruimer kring, waarbij
voorop staat, dat het dient de be
langen van alle bij den bond aange
sloten vereenigingen; voorts wijzen
wij nog op den internationalen wed
strijd te Parys, waarin wij de groote
kracht der Fransche spelers nader
leerden kennen en welke vele nuttige
lessen voor ons Hollandsch spel
bracht.
Ten slotte vermelden wij nog, dat
in het afgeloopen jaar de algeheele
hetziening van ons Dam-Reglement
ter hand genomen en thans vrijwel
gereed is. De invoering ervan zal wel
spoedig in 1910 kunnen worden ver
wacht.
Wat 1910 ons verder brengen zal,
vermogen wij niet te doorgronden.
Wij kunnen slechts hopen en wen-
schen, plannen ontwerpen en ver
wachten. Te vreezen echter heeft ons
damspel de toekomst niet I Onze dam
beweging is in snelle ontwikkeling,
in krachtigeu bloei. Waar het verleden
ons wonde plekken aanwees, moge
het ons streven zijn in het komend
jaar te trachten die te heelen.
De toekomst ligt dan veelbelovend
voor ons.
Ook de belangen voor ons tijdschrift
zullen wij onveranderd blijven behar
tigen, daar waar Vrij bleken op den
goeden weg te zijn. Waar nog te ver
beteren valt, zal het ons streven zijn
daarin, zoo mogelijk te voorzien.
Moge dan ons tijdschrift in steeds
ruimer kring waardeering vindën en
daardoor in steeds grooter mate
bijdragen tot verheffing en verbreiding
van ons spel 1
Het maandschrift „Het Damspel"
is een officieel orgaan van den
Nationalen Dambond, uitgaande van
Vraagstuk
ongeveer 20 aangesloten damvereeni
gingen, waaruit enkele heeren zijn
gekozen die de leiding op zich namen,
bestaande uit
Hoofdredactie: J. de Haas te Am
sterdam, kampioen van Nederland
C. G. Vervloet, voorzitter van „Con
stant" te Rotterdam.
Probleem-redactie: G. van Leeuwen,
penningmeester van het vereenigd
Amsterdam3ch Damgenootschap.
Kroniek-redactieJ. Mijer, lid van
bovengenoemde vereeniging.
Administratie: 6. Schellenberg, lid
van de damvereeniging „D. S. O.".
Dat boekje bevat 20 bladzijden en
komt in het begin van iedere maand
nit; als zoo'n jaargang is verstreken
te zamen 12 boekjes, die men netjes
kan laten inbinden, daarvoor wordt
dan een prachtband voor een geringen
prijs aangeboden, wat dan een leer
zaam en mooi boek is, waar men zéér
veel uit kan loeren en veel waarde
aan kunst hechten. Door dit Dam-
orgaan blijft men ook steeds op de
hoogte, wat er al zoo in de damwereld
gebeurd.
De abonnementsprijs ia bij vooruit
betaling voor leden van een Damclub
f2,20, en voor niet-leden f2,40 per
jaar (op luxe papier f 0,25 meer), maar
voor het gemak kan men dat ook in
twee gedeelten betalen. Om het te
ontvangen, kan men zich opgeven bij
den heer H. J. v. d. Broek, Hondius
straat 26, Rotterdam.
Deze inlichtingen heb ik zoo in den
breede beschreven, omdat ik een ieder
niet genoeg kan aanraden, zich toch
vooral zoo'n maandschrift aan te
schaffen. Te duur kan het niet zijn
als men eenmaal het werk ziet en
begrepen beeft, dan komt men tot de
bekentenis„ik had nooit gedacht
dat er zooveel op het Dambord te
leeren was," en dan zegt vanzelf: „ai
was het nog ééns zoo duur, het is
onbetaalbaar.
Er bestaat ook nog een ander
Dainwerk, nl. een klein, maar handig
Damboekje, van den heer S. Mijer te
Amsterdam. Hierin worden den be
ginnenden Damspelers vele nattige
aanwijzigen gegeven; menig geoefend
speler kan er zelfs nog profijt van
trekken. Het bevat een historische
inleiding, het algemeene reglement
voor het Damspel, met toelichting,
vervolgens 30 vraagstukjes, met de
oplossingen erbij, die aardige propa
gandistische waarde hebben. Zij die
het Damspel voor een vervelend spel
hielden, gaan er dan heel anders over
praten I Daarin staat ook nog een
geanalyseerde partij, met de „Hol
landsche opening" gespeeld. Voor hen
die nog niet weten wat het woord
„analyse" beduidt, zij gezegd dat dit
wil zeggen, wanneer een partij uitge
speeld en genoteerd later nagespeeld
wordt, en dan daarbij aangegeven
wordt, welke of een slechte of beste
zet was geweest. De prijs van dit
boekje is f0,25, verkrijgbaar bij den
boekhandel, of wel tegen toezending
van den prijs plus 1 cent port. G. B.
van Goor Zonen, Uitgever te Gouda.
Onderstaande stand kwam verledeD
week voor in een partij, die gespeeld
werd in het Ciublocaal. De heer C.
F. Visse speelde met awart en zijn
partner met wit. Zwart speelde op
Damhalen, maar wit moet eerst
zetten, en liep ook werkelijk in de
val. Nu is de vraag welke zet deed
wit en hoe maakt zwart dam, waarna
zwart de partij heeft gewonnen Het
is niet zoo ingewikkeld maar toch
leerzaam.
Stand der schijven
Zwart op 3, 8, 12, 13, 15, 19, 23,
en 26.
W i t op 27, 28, 32, 33, 36, 37, 44,
en 45.
Om aan verschillende verzoeken te
voldoen, om een ingewikkelder pro
bleem te plaatsen, wil ik deze week
dan eens een probleem ter oplossing
aanbieden, waar wellicht menig op
losser zicb in zal vergissen, maar ik
wil hopen er velo goedé oplossingen
van te mogen ontvangen, het is echter
niet de bedoeling, om in deze Rubriek
in het begin van deze moeilijken
studies te geven.
PROBLEEM No. 5, G. van Leeuwen.
1 2 3 4 5
Stand der schijven
Z wart op 1, 3, 8, 9, 10, 12, 16,
20, 24, en dam op 14.
Wit op 17, 22, 23, 28, 34, 35, 39,
44, 49, en dam op 48.
Oplossingen steeds binnen 10 dagen
schriftelijk in te zenden.
Oplossingen en correspondentie de
volgende week, daar de ruimte het
deze week niet meer toelaat.
Nu mei veel last en ijver :u het
oplossen I Deze week kunt n genieten
van hetgeeD er al zoo op het Dambord
te leeren valt!
Zoogenaamde <sa,ca,o.
Dr. A| van R,aal te schrijft in hei
„Weekblad, vj, d. 11. L Mid
denstand"
Cacao met meelsoorten gemengd,
het moet met nadruk herhaald, ia
een vervalsc-ht artikel. Dit moge nog
1 li er uit .blijken, dat enkele „leepe"
mengers in plaats van gewoon meel,
bruingebrande arrow-zwakroot ala
mengmiddel gebruiken. De bruine
kleur' van cacao wordt zoodoende
minder vaal dan bij menging me.t ge
woon meel. Minder scrupuleuze, nóg
leeper mengers voegen naast gewoon
meel eenig doodekop (ijzeroxyde) aja
kleurjngsmiddel toewaardoor, voor
het hloo.te oog, do ineeltoevoeging
volkomen kan worden bedekt.
Deze kleurmethode, tot „verbete
ring" van de cacao ook wel op niet
met meel vermengde cacaopoeders
toegepast, waarbij dan onder „verbe
tering" moet worden verstaan „het
geven van een beter uiterlijk dat
met de kwaliteit overeenkomt,"
schijnt verdrongen te worden door
meer moderne kleurmethoden en wel
docr het mengen van cacao met zeer
geringe hoeveelheden anilinekleu-
ren. Is de cacao te donker van kleur
dan wordt er feen lichtgele of geel-
rocde aiuLinekleur toegevoegd, is de
cacao te licht van kleur dau wordt
aniline-paars gebruikt. Op die wjjze
krijgt de uit de cacao bereide cho
colade de „normale" kleur. Dat dit
geen boeken verzinsel is, mo>ge blij
ken uit mijn ervaring. Li het derde,
kwartaal van dit jaar onderzocht ik
43 .monsters cacao, waarvan er 12
met aniline kleuren, paarsch, geel
geel-rood en egelgroen waren bijge
verfd Het lisoleeren van deze
vreemde kleurstoffen is niet gemak
kelijk, maar het constateeren van
lunne aanwezigheid is eetovoudig.
Men strooit een laagje van het te
onderzoeken cacaopoeder op een gla
zen plaat, bedekt het gelijkmatig
uitgespreide laagje met een stuk
filtreerpapier en maakt daarna dit
papier nat (vooral niet te na.t). Na
enkele ooigtenblikken vertoonen zich
indien de cacao is bijgekleurd, op
het filtererpapiier gekleurde vlekje#
van de in water oplosbare kleurdeel-
tjes. Dit is weer een „vocrloopige
methode", die door iedereen gemak
kelijk is toe te passen.
Cacao, wij' zagen het reeds, wordt
bereid van de cacaoboonen, die van
de schillen (doppen) zijn bevrijd. In
de techniek is het wel niet mogelijk
om cacaopoeder te bereiden, waarin
geen spoor van de doppen meer voor
komt Een gehalte aan doppen, een
deel van een procent bedragende, zal
men dus in de best© cacao nog vin
den. Nu zijn er tal van fabrikanten,
die cacaodoppen fijnmalen e® deze
fijngepoederd© cacaodoppen vormen
©en voel gebruikt surrogaat voor
cacao, een veel aangewend verval-
schingsmiddel voor cacaopoeder-
Toen men d©z© cacaodoppen nog niet
bijzonder fijngemalen verkreeg, kon
door eenvoudige slibproeven de aan
wezigheid van doppen gemakkelijk
Worden aangetoonddit is echter be
moeilijkt, doordat tegenwoordig die
doppen uiterst fiju gemalen worden-
Men is nu aangewezen op microsco
pisch onderzoek, dat echter ook door
het buitengewoon fijn© poederen is
bemoeilijkt, en op d© in de laatste
jaren gegeven chemische methoden
van onderzoek. Vooral de bepaling
vain; Let peutosaangolialte, dat bij
doppen veel grooter is dan bij zui
ver cacaopoeder bewijst daarbij goe
de diensten. Bovendien is het vet
gehalte van cacaodoppen gering en
daar goede cacao meer dan 25 pCfc.
vet bevat, kan ook een laag vetge
halte wijzen op de toevoeging van
cacaodoppen.
Doch een laag vetgehalte behoeft
daarop niet te wijzen, sands het tc
ver ontvetten van cacao op zich zelf
een middel is geworden tot het ver
krijgen van een goedkoop, maar min
derwaardig product. Een enkele fa
brikant brengt „dubbel-caoaoi" in den
handel, een eigenaardige naam voor
een artikel, dat minder is dan gewo
ne cacao. Het is niet dubbel zoo
gloed als gewone cacao, maar er is
meer vet aan onttrokken. Men is
het er nog niet overeens, hoever men
met de vet-onttrekking mag gaan om
een deug del ik produ t af te leveren.
Vele deskundigen achten cacao met
minder dan 25 pOt. onvoldoende, an
dereu willen deze grens op 20 pOt.
stellen. De goede Hollandsche mer
ken bevatten tusschen 29 en 33 pCt.
vet en een cacaosoort met oen vet-
g'ehalte beneden 25 pöt. wijkt dus
m. i fe ver af van den norm. dia
toch bepaald wordt door de samen
stelling van de cacao, naar de aan
vankelijke methoden van fabricage
bereid.. Het te veel aan vet moest
er uit; zoo kwam Van Houten tot
de bereidimg van zijn product; dit
mag geen reden worden om ®og meer
vet te gaan onttrekken aan het. poe
der, dat daardoor van zijn voedings
waarde inboet Hier komt nog bij,
dat is zulke vet-arme cacaopoeder
het aschgehalte percent isch zeer
hoog wordt
Dr. K TV. van Gorkom, oud-hoofd
inspecteur der cultures in Neder-
landseth-Indië zegt in zijn boekje
over cacao en vanielje (Catalogus
van het Koloniaal Museum, III):
„In cacaopoeder van eenigo der
voornaamste fabrieken in Neder
land zijn aangewezen 29,27—32,33
vet; 14,5617,03 eiwitstoffen;
5,518,19 asch, 4,114,63 water,
0,691,49 theobromine en de rest
zetmeel em cellulose. De samenstel
ling loopt dus uiteen, maar men. kan
deze cajt'ecps u's de grenzen van zui
ver cacaopoeder aannemen."
Met .de toevoeging van mcelaoor-
