A. VON DER MÖHLEN Gr. Markt 25 ï'iïiïFÊ.i*7!:
De Luxe Broodbakkerij
Smakelijk Brood
r
Ie H. SamiBL
ANTHONIESTRAAT
Doet Uw voordeel. fe H. COMMUNIE.
hk. Lieve Vrouwe Gracht
Sslied Schoenwerk is
a No. 19. S
n ANEGANG.
HHamssrassHSHH
Mengelwerk.
DE DUIVELSDAM.
iran üifsliiitsiiil prima kwaliteit.
Ss hef alom hekelde, Grootste, Heest ggesoHkeeraSe» SoSïecfisfe en G0EBSICOOPSTE JlsSres isi
4
HAARLEMMERMEER.
(atn den Lijnden
NIEUW VENNEP.
Specialiteit in WITTE en TRICOT GOEDEREN, ROKKEN en BLOUSES.
HENRI O. J- OaRELS
voorheen P»w§ Kassei*,
R. K. VEREENÏGINGEN.
Sint Jozefsgeze'.len-Vereeniging.
xfx+x+xtx+x*x+x
Het goedkoopste adres voor
N. PISCAER.
(Slot volgt.)
Zie de Etalages, H Zie de Etalages,
Zie de prijzen. Ü©S!§|I©IJI3S0 ftP&3MZie de prijzen.
ZATERDAG, het feest van de® H.
Jozef, geen verplichting van Mishooren,
n»aar bijzonder te vieren, 's av. tem. 7
uur Lof.
HOOFDDORP.
ZONDAG, 7 uur voor hel: geest dl ij J<
«m tijdelijk welzijn der parochie, 9
Uur de Catechismus, 10 uur voor Cor-
Uelia VermolenScheerling1, half 3
Ijof en Meditatie.
MAANDAG, 8 urn* voor den Z.
fi. H J. Steenvoorden, stichter van
«leze Parochie, half 9 voor Nicolaas
Dankelman en overledene familie.
DINSDAG, 8 uur voor Oathari-
Ua v. KouterenSpoor, half 9 voor
Joanna StokmanLamboo.
ÏWIOENSDAG, 8 uur voor Antoon
van Leeuwen, half 9 voor Joannes
Verdegaal, 6 uur Lof ter eere van
den HL Jozeph.
DONDERDAG, 8 uur voor Joan
nes Bus en Adriana Maria Hack,
half 9 voor Nicolaas Dorbeck en
Helena van Lingen, daarna de H.
Kruisweg.
VRIJDAG, 8 uur voor Theodo-
rus Braak en Joanna van Gallicuni.
half 9 voor den Z. E H. J. Lager-
Weij, weleer Pastoor van deze Paro-
ohie.
ZATERDAG. 8 uur voor de over
ledene familie Huisman, half 9 ge
zongen H. Mis tot- zekere intentie,
6 uur Lof ter eere van den H. Jo
zef.
De gebeden worden verzocht voor
Jacobus Schoot,
en
Antonius Kaufmann,
die met de laatste H. Sacramenten
der Stervenden zijn voorzien en voor
Elisabeth van LieshoutSchouten,
en
Joanna Stokman—Lamboo,
die in den Heer zijn overleden.
Kerk v. d. H. Francaecua
van Sales.
ZONDAG, 7 uur Vroegmis, 9 uur Ca
techismus, 10 uur Hoogmis, 's avonds
half 7 Lijdensmeditatie.
•MAANDAG, half 9, voor Adriana
Huticrts, geb. Punt
DINSDAG, half 9 ter eere van den
H. Antonius en voor de overledene
familie Schouten.
WOENSDAG, half 9, Tot zekere
intentie ter eere v. d H. Joseph.
DONDERDAG, half 9, voor Hen-
rica Loogeman, geb. Vink
VRIJDAG, half 9, voor Joannes
Sohoor]. Na de H Mis de Kruisweg.
ZATERDAG, feestdag van den H.
Joseph, half 9 gez. H Mis voor J3e-
oi'gius Koppert en Cornelia Kap-
tein.
De gebeden worden verzocht voor
Petrus Gomalis van Schagen,
tie met de laatste Hl Sacramenten der
Stervenden is voorzien en voor
Joanna van Gellekom geb. v. Duurem,
die in den Heer is overleden.
ZONDAG, 7 uur Vroegmis, 10 uur
Hoogmis, 3 uur Vespers.
WOENSDAG, 's imidd. te 3 uur oefe
ning van den H. Kruisweg en daarna
Lof ter eere van den H. Joseph.
Catechismus volgens gewoonte.
De gebeden worden verzocht voor
Bertha Kortekaas,
hie met do laatste H. Sacramenten der
Stervenden zijln voorzien en voor
•Caecilia Vermeulen.
Petrus Schrama
Joanxi.es v. Veen, en
Maria v. Schoten, wed. P. Keijers,
die im den Heer zijn overleden.
Roosveldstraat 70; G. Nielen, Zijlstraat
43.
Kerk H. HART.
H. S. A. v. Beek, Tetterodestraat
33; A. v. Leeuwen, Jan Steenstraal
31; ,W. Thijssen, Wouwermanstraat 1
Par. ST. ELISABETH en BARBARA,
F. M. H. Hafkenscheidt, Schoterweg
58; H. Elzinga, Gen. Bothastraat 51;
Hubers, Tugelastraat 49; F. Huneker,
Grebberstraat 10; H. Mathot, Tugeta-
straat 55; Tel kamp, Kloosterstraat
8rood; G. Telman, Gen. de la Reijstr.
69; A. Beumer, Spaansche vaartstr. 34.
Parochie ST. JOZEF.
F. Duyn, Jansstraat 16; A.
Vaumont, Lange Begijnestraat 3rood;
W. J. Thoolen, Schoutensteeg 5; H
Bakk enhoven, Bak enessergracht
Parochie O. L. VROUW.
Th. Jansen, Spaarne 11; J. v. d.
Aart, Camphuisstraat 26; B. Huijbens,
Koningsleijnstraat 1; G. Roelofs, Ba-
rendsestr. 28; P. Spoor, Rozenpriëelstr.
72rood; H. Boon, Rozenpriëelstr. 54; W,
en G Lips, Schneevoogtslr. 15rood, F. W.
de Bruin, Barendsestraat 9; H. Kooij,
Hagestraat 3; B. Spierings, Koning-
steijnstraat 17rood.
Kerk ST. JOANNES DE DOOPER
P. J. Berg, Amsterdamstr. 13- "lesgraaf,
A. L. Dyserinckstr.at N. A.
Goossens, Potgieterstraat 27; B. van
Nimwegen, 2e Zuidpolderstraat 35; W.
van Worcum, Amsterdamsehe vaart 40;
F. Stokman, Potgieterstraat 2.
LEVERT:
De Kerkbericbten, die te laat in
kwamen voor dit nummer, zijn op
genomen in <V NIEUWE HAAR
LEMBCHE COURANT van heden
De R. K. ,'jreenigingen van Haar
lem m Ometreken vinden in deze rubriek
gelegenheid om KORTE (ook huishoude
lijke) mededeelingm, agenda's enz. hekend
Ie maken.
HAARLEM.
„R. K. Propagandaclub PIUS X"
voor verf reiding van goedkoope
R. K. Volkslectuur, te Haarlem en O^j
streken; ten huize van de beeren
Propagandisten, wier adressen
hieronder volgen, zijn te allen tijde
de boeken verkrijgbaar.
Parochie ST. BAVO.
Th. J. F. Corstens, Jordensstraat 73:
Hekker, Brouwersvaart 14a; G
kromhout Azn., Olieslagersla'an 14;
L. Zwaaneveld, De Clercqstraat 110.
A. Voorting, Plein; C. Elligens, Geweer-
sh-aat 14.
Parochie ST. ANTONIUS.
J. Reckman, Bilderdijkstraat 9; B. ,W.
L- Heeremans, Korte Houtstraat 8; P.
beekman, Bilderdijkstraat 9; J. A. J.
Gioolea, Schoutensteeg 5; J. Roelofs,
HEEMSTEDE.
J. A. M. v. d. Weiden Antz.
H. Bakker, Molenwerflaan.
H. G. van Hout, Wilhelminaplein
J. Huyg, Binnenweg.
J. en P. de Wildt, „Klein Bosch en
Hoven".
S. en C. Booms, Binnenweg 23.
OVERVEEN.
W. J. Jansen.
G. de Vries, Dompvloedslaan 607, B
SCHOTEN.
B. Burger, H. v. d. Bos, W. J. v
d. Bos, H. A. Langendorf, allen t«
Schoten.
Gebrs. Spanjaard, Bloemendaal.
J. v. d. Berg, Santpoort (Station)
J. v. d. Bronk, Santpoort (Station.)
J. P. Handgraaf, Santpoort.
HAARLEMMERLIEDE EN SPAARN
WOUDE.
N. Jabroer, Spaarndam.
Renier Balm, Spaarnwoude.
N. Molenaar, Lagen Dijk.
W. v. Warmerdam, Lage Dij;k.
WelEerw. heer J. van der Mark,
kapelaan-commissaris.
DRIEHUIZEN.
WelEerw. heer F. A. Burwinkel, Ka
pelaan-Commissaris te Driehuizen.
P. Tervoort; G. Schoorl; L. Kroone;
P. Uitendaal; L. Tervoori.
Zij, die zich bij de Propagandaclub
willen aansluiten, worden beleefd ver
zocht zich te wenden tot den heer
G. Kromhout Azn., Secretaris, Oliesla
gerslaan 14, Haarlem.
De heeren Propagandisten zijn ook
bereid om abonnementen voor de 5,N.
H. Ct." aan te nemen.
HILLEGOM.
„R. K. Propagandaclub LEO XIII"
voor verspreiding van
R. K. Volkslectuur, te Hillegom en
Omstrekenten hnize van de heeren
Propagandisten, wier adressen
hieronder volgen, zijn te allen tijde
de boeken verkrijgbaar.
A. J. Loerakker, Meerdorpstraat; P.
van Rooden, Kerkstraat; C. Kortekaas,
Meerstraat; L. van Tol, Zilk; J. v.
Leeuwen, Havenstraat; J. Pijpers, Meer
dorpstraat; J. van der Linden, Maria-
straat; G. Brouwer, Stationsweg; N.
Wijers, Molenstraat; A. Wassenaar,
Meerdorpstraat; J. van der Linden,
Meerstraat; J. Trouwen, Kerkstraat; W.
van Maris, Weerestijnstraat; A. der Lin
den, Weerestijnstr.M. Ruigrok, Loos-
terweg III; F. Ruigrok, Loosterweg III;
P. Damen, Kalkovens; A. Broekhof,
Kalkovens; C. Jansen, Ringdijk.
Afdeeling HAARLEM.
Neder Iandsche R.-K. Volksbond.
BondsgebouwSmedestraat 23
(St. Bavo.)
Zondag 13 Maart, 6 uur, Oud-
Zouaven4 uur, vergadering voor de
meisjes der Maria-vereeniging.
Maandag 14 Maart, half 9 uur
Bloemist- en Tuindersgilde „St. Eli
sabeth". Half 9 uur Ondersteunings
fonds.
Dinsdag1 15 Maart, ha,lf 9 uur,
Schoenm.patroons-vereeniging „St
Crispinus", 9 uur repetitie Zang-
vereeniging: Dinsdagavond vergade
ring voor de leden der Maria-ver-
eeniging.
Donderdag 17 Maart, half 9
uur, Rederij kers k am er.
Vrijdag 18 Maart, half 9 uur
Hoofdbestuur, half 8 uur Exploita
tie-commissie, half 9 uur Propagan
daclub, half 9 uur Bestuursvergade
ring Metaalbewerkersbond „St. E-
loy", half 9 uur Stucadoorsgilde
„St. Jeroen", half 9 uur Bestuurs
vergadering Meubelmakersgilde »St.:
Paulus."
Zaterdag 19 Mirt. 8—10 u. zit
ting Steuncomité „Leo XIII". 8 Va u.
zitting Spaarbank „St. Antonius van
Padua", 8 u. zitting Hulpspaarbank
(Schoterkwartier). Half 9 u. opening
Bibliotheek. Half 9 uur Spaarkas „.St.
Nicolaas" (Winterprovisie). Half 9 uur
zitting Coöp. Bakkerij „Arbeid Adelt",
tot inschrijving van nieuwe leden.
Half 9 uur Communiefonds.
Mededeelingen.
Kaarten voor de Bioscoop-voor
stelling op den 2en Paaschdag a 10
cent te verkrijgen bij den Bode; al
leen toegankelijk voor leden van den
Bond en hun huisgenooten.
Namens het Bestuur,
T. H. B r o e k h u i z e n, 1 Secr
Afdeeling SCHOTfN.
Bondage bouwKerk! aan.
Jaarvergadering der afd. Liefde-
beurs op Donderdag 17 Maart, 'a,v.
8 uur. Punten van behandeling: ver
slag secretaris, verslag penning
meester, bespreking toelating vrou
wen, verkiezing 3 bestuursleden. Af
tredend zijn de heerenP. Uitendaal,
Ml Heen is en H. Lokerman (de heer
Uitendaal stelt zich niet weder her
kiesbaar).
Alle leden van den Volksbond afd
Schoten worden uitgenoodigd deze
vergadering bij te wonen.
Namens het Bestuur,
B. Burger, Secr.
Afdeel! g BfVERWIJK.
Bondsgebouw: Peperstraat 15.
Zaterdag 12 Maart, 'savonds
van 7 tot 8 uur zitting der Spaar
bank „St. Antonius", van 7 tot 8
uur zitting der Spaarkas „St. Nico
laas" en Communiefonds.
Zou dag 13 Maart, 'snamiddags
4 uur, vergadering van de onderafd.
Communiefonds. De leden worden
dringend verzocht deze vergadering
bij! te wonen. Zij, die nog lid wen-
schen te worden van dit fonds, kun
nen ook deze vergadering bijwonen,
's Avonds half 8, ledenvergadering
in het Bondsgebouw. Onder de pun
ten van behandeling komen voor:
Rekening en verantwoording van
den Penningmeester en jaarverslag
van den Secretaris.
Namens het Bestuur,
J. d e G oe d e. Secr.
Afdeeiing UITüEEST
lederen Zondag na de Hoogmis tot
12 uur gelegenheid tot het halen
en ruilen van boeken.
Namens het Bestuur,
P. Twaalfhoven, le Secr.
Afdeeling HEEMSTEDE.
R.-K. Vereenigingsgebouw.
Huishoudelijke vergadering 0p
Maandag 14 Maart a.s|'s avonds 8 u
1. Opening voorzitter2. notulen:
3. muzieknummer „St. Micha/ël"4,
bespreking contract Zaal huur5.
bespreking jWerkloozenfonds6. mu
zieknummer „St. Michael"; 7. rond
vraag en sluiting.
Namens het Bestuur,
A. v. G labbeek, 2e Secr
Afdeeling BENNEPROEK en 0.
Woensdag 16 Maart, 'sav. 8
uur, jaarvergadering van Weduwe
Ouders- en jWeezensteim-
Punten van behandeling: Notulen,
Bestuursverkiezing. Uitreiken van
bewijzen van lidmaatschap tegen be
taling.
Aller opkomst gewenscht.
Dinsdag 15 Maart, 8 uur, Huis
houdelijke vergadering der Bloemist
Werklieden-Vereen. „St. Jeroen".
Namens het Bee tuur,
J. v. Bak el, 2e Secr.
Afdeeling IISSE.
BondsgebouwBondstraat H 47.
Zaterdag 12 Mirt., av. v 89
uur, zittiing Spaarkas. Van 8 tol kwart
vóór 9 zitting Winterprovisie.
Degene die zich geschikt acht voor
het verslag geven van de vergade
ringen der Afd. en Onderafd. voor
de „Banier", kunnen zich opgeven
bij' den secretaris A. H. Schrama
De toelage daarvoor is bepaald op
25 cent voor elk verslag, portkosten
inbegrepen.
Namens bet Bestuur,
A. H. Schrama, Secr
Afdeeling SASSENHEIM en 0.
Zondag 13 Maart, bestuursver
gadering des namiddags 5 uur.
Zondag 13 Maart, afdeelings-
stuursvergadering des namiddags 6
uur.
Namens het Bestuur.
A. lWj e ij e r s, Voorz
HAARLEM.
R. K. Militaire Vereeniging.
Zoetestraat 13.
Het gebouw ia dagelijks geopend, des
avonda van 610 uur en op Zon- en
Feestdagen den gebeelen dag.
Vereenigingsgebouw: Zoetestraat No. 3
Geopend des Zondags van 12-3 en van
5-10 uur. Op werkdagen van 6 tot 10 uur
's avonds.
Liefdewerk: St. Joscpk's-Ambaehls-
leerlingen.
Patronaat voor jongens van 12—16 jaar.
Zondagavond van 6—71/2 ontspanning
en gelegenheid voor inleg op de Spaar
bank.
Maandagavond van 71/2—9 uur, les in
schrijven en rekenen, voor de jongens
van 1214 jaar.
Dinsdagavond van 7i/2—9 uur, les in
lezen en godsdienstonderricht, voor jon
gens van 12—14 jaar.
Woensdagavond van 71/29 uur, tee
kenen voor alle jongens.
Donderdagavond van 71/29 uur, les
in lezen en godsdienstonderricht, voor
jongens van 14—16 jaar.
Vrijdagavond van 7i/29 uur, les in
schrijven en rekenen ,voor jongens van
1416 jaar.
De ontspanning en de teekenlessen
worden gehouden in het gebouw der
St. Vincentius-vereeniging, Zoetestr. 11.
De overige lessen worden gegeven in
een der lokalen van de R.-K. Parochi
ale School, Gortesteeg.
Het bestuur is iederen Zondagavond
te spreken in het St. Vincentiushuis,
Nieuwe Groenmarkt 22, van 67i/2 uur.
R. K. Veroeniging tot bescherming
van meisjes, gen. „St. Martha."
Het Bemiddelingsbureau der Vereeni
ging is geopend eiken Dinsdagmiddag
van 12— 2 uur, voor betrekkingen als
dienstboden enz., Donkere Spaarne 22
alwaar voor R. K. dienstmeisjes wier
ouders buiten de stad woonachtig zijn
iederen Zondag- en Woensdagavon van
810 ure gelegenheid bestaat tegen de
geringe vergoeding van 5 ct. per week
haar vrijen tijd aangenaam en gezellig
door te brengen.
Aanmelding daartoe aan bet „Te Huls"
op bovengenoemde avonden.
St. Ro-a-vereeniging.
Tijdelijk Zoetestraat 12rood.
Het Bestuur is te spreken eiken 2en
Vrijdag der maand, des avonds tussehen
half acht en half negen.
Het doel dezer vereeniging is: Meisjes
uit den dienstbaren stand van 12—16-
jarigen leeftijd gratis in het naaien
en aanverwante vakken, alsook het
knippen, te onderrichten.
Het onderwijs wordt gegeven eiken
avond der week, uitgenomen den Zater
dag, des avonds van half zeven tot
half negen.
Aangifte van leerlingen tweemaal per
jaar op een steeds in- dit blad te ver
melden datum.
St. Elisabethsvereeniging.
Inleveren van ziekenbriefjes Maan
dagavond tussehen 7 uur en half 9.
Woensdag- en Vrijdagmiddag tussehen
Ren 2 uur, Jansstraat 49.
Maria-vereeniging.
R. K. Vereeniging tot bestrijding van
het drankmisbruik vergadert elke twee
maanden, hetwelk vooraf in de agenda
dezer courant wordt bekend gemaakt.
De Mariaver. heeft een onderafdea-
ling, Meisjesbond, voor leden van
11—16 jaar, die ook tweemaandelijks
vergadert op Zondags 's namidd. 4 uur
in 't gebouw St. Bavo, Smedestraat.
In de vergadering is gelegenheid zich
voor het lidmaatschap te laten inschrij
ven; tusschentijds bij het secretariaat
der vereeniging Z ij 1 w e g 21.
„ARTI ET RELIGION I".
Secretariaat: Jansstr. 29. Roosveldstr. 45
Directeur: GA REL PHILIPPEAU.
Vrijdag 18 Maart e.k. repetitie in T
gebouw „St. Bavo-", Smedestraat. Aan
vang der repetitie te 8 ure voor de
dames, te kwart vóór 9 uur voor de
heeren. Ballotage voor de caqdidaat-
Icden.
Dames- en beer eml eden kunnen ge
bruik maken van. hiet recht van intro
ductie, volgens reglement.
Voor hiea die zich bij de Vereeniging
wensebten aan te sluiten, Bestaat nog
gelegenheid zich aan te melden Lij den
DLneetmr aan het ropetitiüio.k ml. of
schriftelijk bij den Secretaris.
HET BESTUUR.
Het noordelijk deel der provincie
Hannover is voor een gedeelte bedekt
met moerassen, die een, groote moei
lijkheid opleveren bij het aanleggen van
een spoorbaan. Wanneer het even mo
gelijk Ls, gaat men om 't moeras heen.
Zoo'n moeras moet anders eerst vast
gelegd worden, waardoor het maken
van den spoordam altijd erg kostbaar
wordt.
Op de spoorlijn Stade-Guxhaven, die
wij in 1869 bouwden, hadden wij te
kampen met zulk een moeras. Het
heette Duivelsmoeras. Het strekte zich
vele mijlen ver uit en het was op
sommige plaatsen duizend, op anderen
vijfhonderd, op de smalste plaats waar
wij het overtrekken wilden, vierhonderd
Meter breed. Het was niet mogelijk de
lijn er omheen te leggen. Toen we in
het dorp Stubben in de nabijheid van
het moeras kwamen, om opmeting en
doen en voorbereidende maatregelen te
nemen, schudden de bewoners 't hoofd.
Zij verklaarden, dat het ons niet ge
lukken zou door het Duivelsmoeras to
komen, want het was' vol luimen en
nooit te vertrouwen. Op zekere tijden
kon men er met paard on wagen over
trekken en op een volgend oogenbiik
verdween een hond in de diepte, wan
neer hij er zich op waagde. l)e grond
was altijd in beweging. I)e bovenste
fagen gingen altijd van óo.st naar Mest
en de onderste van west naar oost. Zij
steunden hunne verklaringen op de on
dervinding. Er moesten zelfs voorwer
pen en lijken van beesten, die jaren
geleden verdwenen en een gegeven
oogenbiik op een geheel andere plaats
weer bovengekomen zijn.
Wij hadden reeds menig" moeras vasl-
geigd en liet zou met dit ook wel jgaan.
Wij stelden een zeer zorgvuldig onder
zoek in en vonden het niet zoo erg
als we gedacht hadden. De dorpsbewo
ners beweerden, dat het nu een goe
den bui had en Wellicht bleef het zoo
geiuimcii tijd, dan werd het weerspan-
nïng en Meef oen tijd lang ontoeganke
lijk. liet allerergste was het bij den
overgang.
Wij probeerden eerst de draagkracht
er van en vonden dat op sommige
plaatsen vele mens dien konden staan,
alleen schudde de bodem wat. Vervol
gens begonnen de boringen om de diep
te er van vast te stellen. Bij deze
gelegenheid werden we de grillen, al ge
waar. De boringen waren geheel waar
deloos, want niet een dag waren de
grond op een plaats diezelfde.
Men boorde menigmaal twee meter
diep en kwam op een stevige aardlaag,
en eenigo meters verder was geen vas
ten grond te peilen; den volgenden dag,
wanneer inen de boorgaten controleer
de, was het eerste boorgat grondloos en
had men bij het tweede dadelijk vas
ten bodem.
Onze beste helper bij dat moeieiijk
werk was August. Hij kende eiken hoek
van het moeras, had een zeer geoefen-
den blik voor het schatten van afstan
den en oriënteerde zich zeer gemakke
lijk, zelfs in bosschcn.
August was een zestienjarige boeren
jongen, een doeniet, zooals zijn oom en
voogd zeide.
Deze laatste was een barsch uitziend',
misschien met alle voortreffelijkheid
inaar ook alle gebreken en ruwheid aan
hot Oost-Fries-ehe ras eigen.
August was het kind van £ijn zuster,
die met een vreemdeling naar het bui
tenland was gegaan.
Toen beiden, daar kort na elkaar wa
ren overleden, was August in het huis
van zijn oom opgenomen en opgevoed
De jongen wilde echter niets van het
boerenleven weten. Hij stelde hoege
naamd geen belang in den landbouw,
noch in de veeteelt, maar had een
niet te beteugelen lust in hel dwalen
door de velden. Hij kon uren-lang droo-
men, wanneer hij ronddwaalde, en zich
verlustigen in kleinigheden, die de na
tuur hem bood.
De oom hield den iongen daarom
zeer kort en trachtte hem met geweld
tot een bóer te maken. De knaap hield
het alleen vol, zoo vertelde hij mij,
omdat hij wist, dat op zekeren leeftijd
gekomen, hij toch soldaat moest wor
den. Hij wa.s vast besloten, 11a dien
tijd niet meer op de boerenhofstede
terug te keeren en .soldaat te blijven,
als hij tenminste in de stad geen be
tere betrekking kon krijgen.
Ik had August leeren kennen, toen ik
het moeras alleen bezocht en vond hem
toen aiLs herder bij een troep grazende
koeien. Ik vroeg hem eenigo inlich
tingen en was verrast over de nauwkeu
rige en korte antwoorden van den
knaap. Op mijn vraag, of hij mij tot
gids wilde dienen, was li ijdadelijk be
reid. Een andere herdersjongen nam 't
toezicht over zijn vee op zich en Au
gust bewees mij voortreffelijke dien
sten.
Den volgenden morgen meldde hij
zich vrijwillig bij ons aan en vroeg of
wij ook van zijn diensten als gids
wenschten gebruik te maken, en wij
namen die gaarne aan. Zijn oom e®.
voogd kwam hem echter spoedig ha
len, maar hij had er weinig zin ermee
te gaan; ten slotte werd overeengeko
men dat hij tegen een daggeld hij ons
in dienst bleef, en hij was spoedig do
lieveling van allen.
Het werk aan den dam was begon
nen en vorderde goed. Dagelijks werd
gepeild, maar geen verschuiving naar
rechts.en links geconstateerd. We wa
ren al tot op de helft gevorderd en mij
len. uit den omtrek kwamen de bewo
ners het kunststuk zien, al geloofde®
ze toch niet dat liet goed zou afloo-
pen. En zoo was het ook.
Toen wij op een morgen weer tijdig
aan het werk wilden gaan, het was
den 17den Mei, was de dam geheel
verdwenen! Het moeras had hesm ver
slonden met karren en gereedschappen.
Niets was meer te zien en het zwart
groene moeras lag als een gesloten
vlakte, die hier en daar met gras be
groeid was, voor ons. De dorpsbewo
ners lachten, en wij stonden radeloos
voor het ongeluk. Dadelijk werden pei
lingen gedaan, maar hoe ook de boor
iti de.11 grond gestoken werd, een spoor
van den. dam was niet (e vinden. In één.
nacht dus was het werk van weke®
te niet gedaan en het was nog als
een geluk te beschouwen, dat het des
nachts gebeurd was, want overdag had
het wellicht nog mensdionlevens ook
gekost.
We hadden niet een bodem te doen
waarop alle kunst der ingenieurs schip-
b'rejuk leed. Er werd lang beraadslaagd
en eindelijk besloten, den bouw van den.
dam toch weer te beginnen. Gebouwd
moest hij worden, of de spoorweg kwam
niet tot stand. Te overbruggen was het
moeras niet, want een spanning van
vierhonderd meter was niet te maken;
er bleef dus niets anders over dan het
nog eens te probeeren.
Dezen keer gingen we nog voorzich
tiger te werk. Er moest een vaste®
grond verkregen worden. Met enorme
kosten werden basaltblokken aange
voerd, die in het moeras verdwenen,
om ze nooit weer te zien. Eindelijk
bemerkten we toch, dat we vasten voet
kregen. Wij droegen, als proef, op ee«
stuk van vijftig meter zand en het hield.
Zonder kosten te sparen en met de
grootste voorzichtigheid werd voortge-
werkt. De dam was eindelijk voltooid
en met hem het laatste stukje ran
spoorweg.
En -toch sloeg ons het hart sneller,
toen er voor de eerste maal een loco
motief overging en waarschijnlijk ware®
de machinist en zijn stoker ook niet
erg op hun gemak. De dam hieid„ hij
toonde niet de geringste afwijking, zelfs
de zwaro regenbuien in het najaar had
den hem geen nadeel gedaan. Zware
zandtreinen gingen er nog tot proef
over, dan konden we eindelijk melden
dat het werk afgeloopen was. De lijn
werd toen gekeurd van regeeringswege
en wij, de ingenieurs, oogstten de hoog
ste lof in.
De dag der opening van de lijn werd
bepaald en de directie kondigde aan,
dat in Stubben voor de arbeiders, inge
nieurs en alle b'eambten een feest zou
georganiseerd worden.
De eerste trein, die 's morgens al om
vij fuur zou komen, zou feestelijk ont
vangen worden. Na het aanbreken ra*
den dag, zou eeen feestrede en een
gemeenschappelijk ontbijt gebruikt wor
den. Verder zou de dag in feestelijke
stemming doorgebracht worden en be
sloten met een vuurwerk. Diit laatste
werd in de dich ts tb ijgel eg en stad besteld
Daar de kosten echter te hoog zouden
loopen om een vakman te laten komen
om het af to steken, besloten wij het
zelf maar te doen.
Op den dag vóór de opening kreeg
August bevel, het vuurwerk uit de stad
te halen. Hij nam voor dit doel een
mand met een hengsel mee en ik raad-
do hem .aan er voorzichtig mee te zijn,
ofschoon dit feitelijk voor den nauwge-
zetten jongen oniioodig was. In de
vroegte ging hij met «lo mand op den
rug weg. 's Avonds kon hij om onge
veer zes uur terug zijn. Wij hadden
het met de voorbereidingen voor hel
dag niet meer aan August. Toen hij
feest erg druk en ik dacht den gebeden
echter 's avonds, tegen negen uur nog
niet terug was, maakte ik mij oVer hem»
ongerust en zond hem twee vertrouwde
mannen tegemoet. Deze keerden tegen
middernacht weer en vertelden mij ee®
treurige geschiedenis.
G, VOORHAM Jr
