Wetenswaardig Allerlei.
Vroolijk Allerlei.
VADER EN ZOON.
13
WAAR, DE PRENTBRIEFKAAR
TEN VANDAAN KOMEN.
Uitlotïfigen
No. 914832 fr. 400.000; No. 1181093
fr. 30.000; Nos. 670876 en, 1083036 elk
f 10.000; Nos. 190415, 226042, 834811,
867024, 1186974 en. 1867901 elk fr. 2500
De volgende Nos. elk fr. 2000.
410 22166 182781 191810 315426 1066478
1129954 1152795 1254975 1788603
1841137 1851187.
De volgende Nos. ellk fr. 1000.
31148 65069 132891 136773 241565
315430 347980 405691 468396 751309
813958 861563 1081198 1224619 1230879
1388834 1415110 1422182 1463913 1586230
1670440 1707935 1763643 1794485 1813449
1862917 1863049 1914476.
LOTEN VAN PARIJS (Municipal)
Ivan 1894'96.
Trekking 5 April.
No. 4877 9fr. 100.000; No. 342340 ifr.
20.000; Nos. 368951 en, 11152, elk fr.
10.000; Nos. 396053, 342259 en 1988, elk
fr. 2500.
i De volgende Nos. elk fr. 1000: i
=2
xichtig te wezen voor besmetting bij
aanraking.
Vraag. Hoe kan men linnen gor
dijnen a's opnieuw wasschen
A n t w. Id een warm vet zeepsop
van Sanlicht Zeep.
Vraag. Ik heb in een schuurtje
veel last van zwarte mieren, ooi ver
leden jaar: heet water helpt niet.
A n t w. Probeer n het eens met
petroleum, dat helpt bijna immer.
Vraag. Ik heb een zoon die ver-
keering heeft gehad; nu hebben zij
elkaar een cadeautje gegeven docb
het is afgeraakt en nu heeft het meisje
het terag gestuurd, terwijl mijn zon:
daar r.og niet aan wil. Wel heeft hij
haar geschreven dat zij het wel kan
krijgen maar geen datum er bij ea-
zet. Kan hij daar nu nog kwaad mede
daar zij er de politie over gesproken
hebben
A n t w. Ja zeker, en het is maar 't
beste dat hij defcadeauties zoo spoedig
mogelijk terugzendt.
Vraag. Is hier ook gelegenheid
tot opleiding voor chauffeur?
A n t w. Geen bijzondere gelegenheid
Ken automobielbandelaar zou u echte:
knnnen helpen, wendt u tot dezen.
Vraag. Wanneer een aannemer
van een bouwwerk het grondwerk
per M3. uitbesteed aan een gtondwer
kerspatroon of p'oegbaas, en deze het
noodige personeel aanstelt en ontslaat
en daarbij niet den opsegging->termi n
volgens de arbeidswet heeft in achtge
nomen, is dan de aannemer aanspra
kelijk of de grondwerkersbaas? Ik
vraag dit om dat mij van het kao
tongerecht voor een dergelijk geval
eene dagiaardicg van scnadevergoa
ding is thuis gezonden.
Antw. Behouden* verbaal op den
baas, is de aannemer, dunkt ons, als
hoofd van het bedrijf, aansprakelijk.
Vraag. Hoe moet ik een meisje
vragen als vrouw
Antw. Als u dat nog niet precies
weet, is het 't beste om er nog een
beetje mee te wachten.
Vraag. Ik wilde gaarne Architect
worden, doch kan men dat worden
zonder een school te hebben bezocht
Antw. Vroeger wel, en er zijn
heel wat door de praktijk gevormde
bouwers, die het woordje „Architect"
achter hun naam zetten. Maar da>
gaat nu zoo gemakkelijk met meer.
en we raden u de wetenschappelijke,
theoretische opleiding dan ook zeer aaa.
Vraag. Is het mogelijk om voor
een ernstige zieke een gratis reis mede
te maken naar het genadeoord van
de H. Maria te Lourdes?
Antw. U zoudt dit het beste kan
nen inlormeeren bij den Wel Ed. heer
W. Diepenbrock, Staten bolwerk alhier.
ECHTE KANT.
Textiele diamanten zou men met recht
kunnen noemen deze kostbare produc
ten van artistieken smaak en vrouwe
lijke vingervlugheid, waarvan de mode
van af de oudste tijden tot nu toe steeds
getrouw gebleven, is.
Wanneer zij het eerst zijn ontstaan,
kan met met zekerheid gezegd1 wor
den; een oudl-Vlaamsche legende ver
haalt, dat een jong meisje op zekeren
wintermorgen, toen het vroor, jioor een
bosch ging, toen zij onverwacht rond
om zich wonderbare bloemen, schul
pen en draden van een eigenaardige
harmonie zag.
Zij kon. de verzoeking geen weerstand
bieden., haakte naald en garen van huis,
maakte de döor die vorst ontstane vor
men na, en zoo zou het eerste [kant
werk ontslaan zijn. Misschien is er iets
waars in deze sage, want de ijsbloemen,
die de winber op de glazen too vort,
herinneren menigmaal aan vreemde
kantdessins en zouden best eenmaal
t*>t voorbeeld gediend kunnen hebben.
Op het eind» der middeleeuwen, was
de kantkunst reiedls goed bekend; in
Italië werden reeds omstreeks het
midden der lade eeuw, gelijk bewezeii
5is, genaaide kanian vervaardigd en
men vermoedt, dat de kunst daarheen
is overgebracht van Rysantium en bet
Saraceenschie Sicilië. Reeds in 1597 is
door den. Neunenb erger toekenaar Jo
hannes Sibmacher, een borduur- en
kantpatronenboek uitgegeven, dat sinds
dien in tallooze oplagen verschenen is
en nog heden aan de industrie véld
diensten bewijst.
In Italië, Frankrijk, maar voorname
lijk in de Zuidelijke Nederlanden, maak
te men op bet gebied der kantindu
strie in de 16e eeuw reeds groote vor
deringen en het feit dat tot in (den
aanvang der 19de eeuw toe, de kant
mode niet alleen door hel schoone,
maar ook door helt sterke geslacht be
gunstigd werd, heeft er zeker niet wei
nig toe bijgedragen, dat de kantindu
strie lot op den huidigen dag toe'bloeit
en vooruitgaat.
De bron van wel vanen) die de kaart
productie bied) beef in vele landen do
opmerkzaamheid der regearingon op
zich doen vestigen. In Oostenrijk is
het de Kais. Konigl. ZenlrahSpitzcn-
kurs, die er zich op beroemen kan, die
oude industrie inde kroonlanden weder
te doen opleven en tevens te zorgen,,
dat z"!j zoowel in binnen- als buitenland
bekend wordt.
Een paar jaren geledien is men ook
hier ite lande begonnen bet kantwerken
als vrouwelijke huisvlijt aan te moedi
gen,, en enkelie groote zak :n, welke
zeer veel van deze mooi e) maar kost-i
bare garneering gebruikienj, hebben zelfs
eigen werksters geëngageerd), die de ge
klotste kanten, naar eigen patroon ver
vaardigen.
Met steun onzer regieering bestaat er
een Kantwerkschool^ om deze prachtige
handwerknijverheid aan meisjes en
vrouwen te leenen en), hoewel slechts
na langen tijd), verwacht men daarvan
de beste resultaten voor de nationale
kunst en het nationaal welzijn.
Oostenrijk^ dat op oeconomisch en so-
ciaat gebied alle landen vooruit is, gaf
hier het voorheeldl, dat wij en anderen
navolgden, wamt ook in Duitschland
heeft men sinjds kort ingezien), dat liet
na ét voldoende isf, goedkoop» machinale
kant voor het massagebriiik te ver
vaardigen!, doch dat ook de oude voor
name .kunst der kantklo,ss.erij nog heden
van groot belang kan zijn voor de wel
vaart van een; volk), wanneer zij zaak
kundig beoefend wordt.
Daar pakte men de zaak echter meer
grootscheeps aan dan hier te iarade;
daar maakte niet alleen; de nijverheid,
maar ook de koopmansgeest zich mees
ter van dezen, kunsttak en zoo ontstond)
de „Wertotatt fur Deutsche Spitzen;
kunst" te Berlijn), die zich evenals
de Kaiisl. Konigl. Zeratral Spitzenkurs
in We enen), ten taak hooft gesteld, die
producten der huisindustrie van alle
soorten echte (handgewerkfce) kant in
Duitschland id het lev.en te roepen en
doende aan tallooze vrouwen', die ge
schikte handen .en smaak bezitten) een
bestaan te verzekeren In de voornaam
ste kringen sChonik men de grootste
belangstelling aan de onderneming cm
goeds. Verschillende eerste firma's
maakten uitstallingen van de producten
ook de handel verwachtte daarvan veel
der „Werkstatt" en de uitslag bewees
dat het betere publiek even, gaarne
smaakvolle, handechte kanlen van Duit-
sche herkomst kocht, als Belgische of
Venetiaanrohe. In lèekenkringen is men
over het algemeen maar al te geneigd,
de beteekenis der met xde hand ge
klotste kanten te gering te schatten.
Ongetwijfeld heeft de machinale ver
vaardiging van kant voor hel massa-
verbruik de met de hand gewerkte kan
ten naar den achtergrond verdrongen,
maar het gaat hiermede al precies als
in de schilderkunst tusschen een origi
neel stuk en een reproductie. De ma
chinale techniek levert prachtig werk
in onbeperkte hoeveelheid tegen billij
ke prijzen, toch echter is het gelijke en
regelmatige van het werk schadelijk aan
de effecten der uitvoering, en nooit kan
dit met de uit de hand vervaardigde
kunstwerken wedijveren.
De kenners er zijn er genoeg
onderscheiden direct de machinale kan
ten van die met de hand gewerkte,
en het is een feit, dat do herlevende)
en steeds meer 'doordringende kunst
smaak het handwerk protegeert en de
afneming dier voortbrengselen doet toe
nemen.
Het schijnt, dat in den Fransch-
Duitsehen oorlog de eerste prent
briefkaarten gebruikt werden, en
wel van Fransen© zijde, wat men
niet zou afleiden uit den naam, dien
velen nog maar niet kunnen uitspre
ken of loslaten, van Ansichtkarte.
In het departement van de Sarthe,
werden toentertijd 40.00J man Fran
sen© troepen geconcentreerd, en een
daar wonend drukkertje, Leon B;s-
nadeau, kwam op het denkbee.d, het
den scnrjlgragen en schrjfkundigen
sol daten, gemakkelijk te mak.n. Hij
gon eerst met kaarten, waarop ka
nonnen, granaten, bommen e i aller
hande wapens tot een smakelijk al-
lerg aartje waren bijeengebr achtze
hadden een aardigen a,rtrek. Toen
bracht de drukker in den handel
kijkjes op de kampen, op de stad,
waar men ingekwartierd lag zoodat
de soldaten er niets anders haiden
bij te voegen„Hrer zit ik nou."
Maar toen de F, ansc.ie troepen
naar huis werden gezonden, liet het
boekdTukkertje zijn prachtidee ver
der ongeb. urkt liggen. De prentbrief
kaart rustte.
In 1890 begon Duitschland, daarna,
Oostenrijk er weer mee. Engeland
nam de prentkaart over en popu
lariseerde haar,'nadat het General
P'ost Office toestemming had gege
ven, dat door particulieren uitge
geven ,fcr.ei kaar een in omloop waren.
Later nam Duitschland de eerste
plaats weer terug. Vooral a,ls we
reldleverancier staat het bovenaan.
Het verbruiksrecord houdt echter
Engeland.
ONSMAKELIJKE MELK.
j iWat kan de oorzaak zijn van eén
vieze luent en smaak aan de melk?
Bittere melk kan ontstaan door
het voeder, maar veelal geven oud-
melkte koeien ook melk, waaraan
een bittere smaak waar te nemen is.
Paardebloemen en gerststroo ge
ven o.a. aan melk licht een bitteren
smaak. Door aanwezigheid van knol
len, koolrapen en bietenkoppen in
den stal kan er een onaangename
smaak op de melk overgaan,
j Veelal veroorzaken deze voeder-
middelen dien smaak niet recht
streeks als voeder, maar door het
overgaan van de stallucht op de
melk boterzuur doen ontstaan. Dit
zuur heeft ,een walgelijke lucht en
smaak.
Men kan dan eens een proef nemen
met het ontsmetten van het melkge-
reedschap met kokend water en een
sterke oplossing van soda. Na. het
ontsmetten, zoowel de buiten- als
de binnenzijde van het vaatwerk,
worden de emmers enz. flink met
zuiver water nagespoeld. De spenen
der koeien moeten vóór het melken
gewasschen worden.
De melk wordt onschadelijk ge
maakt door ze kort, doch flink te
laten koken.
HET LAND DER VRIJE
VROUWEN.
In AVestwales ligt aan zee, tus
schen bosschen. het dorpje Llang-
daw, een oude Vlaamscue nederzet
ting, waar des zomers vele Engel-
sche dichters en schrijvers rust en
inspiratie zoeken.
L. lang (law staat onder de heer
schappij der vrouw, die hier in den
loop der eeuwen den man naar den
achtergrond heeft ged.ongen. Sedert
vele generatiën zijn 't hier de vrou
wen, die in het onderhoud van het
gezin voorzien. E.ken morgen in de
I vroegte tijgt de vrouw naar 't werk:
de man blijft thuis om de huiselijke
bezigheden te verrichten, als een
dienstmeisje. Moeder de vrouw be-
'heerscht ook de kas; zij kiest en
koopt zelfs de kleeren voor haar man
I De vrouwen worden hier sinds
eeuwen voor den arbeid opgeleid en
gehard, zij roeien als de stevigste
matrozen en gaan ter vischvaugst
ook bij1 den hevigs ten storm.
I Voor de kleine tuintjes bij de hui
zen zorgt de man, terwijl de vrouw
op zee is om de visch te vangen,
waarvan men leeft. Zelf ga,at ze ook
aan land om die viseh te verkoopen.
Ze hebben echter één terrein aan
de mannen overgelatenden gemeen
teraad, waar dezen naar hartelust
kunnen babbelen.
In dit vroüwendorp heerschen
strenge puriteinsche zeden. Nooit
wordt er gedanst of eenige publieke
vermakelijkne.d vertoond, 't Sp.l is
streng verboden en romans worden
geweerd. Een paar godsdienstige
blaadjes, vormen buiten den Bijbel
de eenige lectuur, Aan de Zondags
heiliging .wordt zeer streng de hand
gehouden. Het dorp heeit geen en
kele herberg: allen, mannen zoowel
als vrouwen, zijn geheelonthouders.
Alleen wanneer een jong meisje een
man neemt, schenkt de moeder der
bruid bier, maar in heel kleine hoe
veelheid.
427490 02878 354722 212410 260058
206020 392994 160386 400856 271585
398435 181090 362105 199577.
TURKSGHE SPOORWEGLOTEN a
fr.. 400 van 1870.
Trekk. 1 April. Betaalbaar 1 Mei.
ONDER PAARDENSLACHTERS.
Eer site slachter: ^Vat heb je
daar voor vleesch?"
Tweede slachter: „Rendier-
vleesch."
Eersite slachter: „Waar haal
je dart vandaan?"
T we ede slachter: „Van die rem
baan."
0
BELEEFD.
Juffrouw Snip: „Slager, ik heb
den varkenspoot niet gekregen, dien ik
besteld heb."
Slager (tot zijn knecht): „Kees,
waar heb je de poort van juffrouw Snip
gelaten?"
VERKEERD BEGREPEN.
Wi ill e m (in een, punaise trappend)
„Au! Maar mijn hemel, Marie, ik wou,
dart je toch niet zoo met punaises om
smeet."
Marie: „Ilé, man, jou zuinigheid
wordt gierigheid1. Wat kost nou één
zoo'n punaise!"
0
DRUKFOUT.
De beklaagde werd tot teruggave van
het geheel© meubilair en bovendien
tot hel dragen van alle kisten ver
oordeeld'.
BIJ 'T EXAMEN.
Professor: .^En op welke wijze
beschermt ge u tegen water, waarin
zich bacteriën bevinden?"
Student: „Ten eerste kook ik 't,
ten. tweede filtreer i'k het!"
Professor: „Enten derde
Student.: „En ten derde drink ik
bier!"
t
VOORUIT GEWAARSCHUWD.
Pt o f efss o r s v r o u w (de kamer
van haar echtgenoot binnenstormend):
„Adolf, dé keukenmeid, is van de trap
gevallen en, heeft haar sleutelbeen ge-
brokdh."
Prof essor (verstrooid)„Jaag het
meisje dadelijk weg, Anna. Ge hebt
haar immers gewaarschuwd, dat ge zei
den dienst zoudt opzeggen, als ze wieen
wat brak?"
GELUKKIG TOEVAL.
Keukenmeid (tot een dagmeisje)
„Wat heb je weer voor eiein stommi-.
teit begaan, gans, die jebentllkzou
je wel een oorvijg witten gaven,als mijn
hand niet zoo naar van ill erook.'...maar
die heerlijke tucht bear, je niet eens
n/Q n pfl 1
DUBBELZINNIG.
„Op d© kattententoonstelling waren
©enige prachtexemplaren, die den be
zoekers dadelijk «n 't oog sprongen."
REALISTISCH SPEL.
Directeur (van een plaüelandsch
tooneel): „Wat ik jullie nog zeggen
moet, dat is dat jullie niet al te irealisr
tisch spelen. Het volk hier is zeer vat
baar voor indrukken, en zou, bij het
laatste bedrijf, als de slag geleverd
wordt, mee komen spelen."
0
VERDEDIGING.
Verdediger: „Al is het geestver
mogen van den beklaagde, als normaal
bewezen, toch zult ge verzachtende om
standigheden moeten aannemen, wan
neer gij er aan denkt, dat hij dien daad
bij 't begin van 't nieuwe jaar gedaan
heeft op een tijdstip waarop 't ge
moed van een ieder door de talrijke toe
zending van nieuwjaarswenschen abnor
maal van ontroering is!"
EEN ROEMVOLLE SUKKEL.
De vermaarde Fransche maar
schalk Junot hield, evenals velen
van zijn kameraden uit de da:;en der
„Grande Armee", van de herinne
ringen van zijn jeugd. Op zekeren
dag wandelend op het openbare plein
van Monbard daar en te Bussy-
le Grand bracht hij zijn eerste j ugd
door met eenige weergevonden
vrienden uit zijn jongensjaren, ont
moette-hij een grijsaard in ouder-
wetsche kleedij, een jas met panden
ën kanten jabot. De oude man liep
langzaam vooruit en hield nu en da,n
een oogenblik .stil, om een snuifje
te nemen uit een zilveren snuifdoos.
Naar hem toesnellen en hem om den
hals vallen was voor Junot in
middels hertog van A branies gewor
den het werk van een oogenblik.
„Meester, waarde meester!" riep
liiji blijde uit.
„Wie is u? vroeg de gepension-
neerde onderwijzer, geheel verbluft
door die warme ontboezeming en die
mooie uniform.
„Komaan, herinner u eens den
grootsten sukkel van uw leerlingen,
antwoordde de maarschalk goedmoe
dig.
De oude pa-edagoog dacht, maar
een oogenblik na.
„Zoudt u dan bij geval Junot we
zen riep hij verbaasd uit.
„Dezelfde," .bevestigde de maar
schalk en hij' achte, dat hein de tra
nen in de oogen kwamen .over het
trouwe geheugen van zijn ouden
meester.
GEEN GEVAAR.
„Voor één ding hen ik vreeselijk
bang," zei Jackson, en dat is dat ik
schijndood hegra.ven zal worden."
„Daar hoef je niet bang voor te
zijn," antwoordde Benson „Er is
geen nood, dat ze jou ooit te vroeg
zullen [begraven.
HET, GEHEIM.
„Anna heeft mte een groot geheim
verteld. Ik heb ha,ar moeten «we
ren, dat 'ik het niemand zou over
vertellen."
„Vertel het wat gauw; alsjeblieft.
Ik kom toch al te laat op 't kan
toor."
0
FANTOFFELVOORUIT-
ZICHTEN.
„Mejuffrouw Georgette, wilt gij
de mijne zijn
„Neen
„Mag .jk dan de uwe wezen
„Ja
GEEN PROFETES.
Notaris: „Je bent dus driemaal
getrouwd geweest?"
Boerin: „Krek: Zoo is 't!"
Notaris: „En...o. - hoe is de
naam van uw laatsten man?"
Boerin„Das me nou ók 'ne vroag
Da kan 'k ummers nog nie veur
veur vast WéteJ"
VERSTROOID.
Professor (aan de telefoon bel
lend): „Er schijnt niemand' open te
doen
UIT EEN BRIEF VAN DEN
STUDENT WERKENSTEIN.
„Bovendien waarde oom, ben ik zéér
ordelijk geweest: Ik rijg allo onbetaal
de rekeningen aan een lias."
0
UIT EEN REDE.
Geloof mij., geachte toehoorders,
éénmaal zal de zeepbel barsten. En
dan zal zij slechts een hoop zand in
uw hand achterlaten,"
Pierre was een echte Parijsche
atraatj ongenjnen zag aan hem,
evenmin ais aan zijn kameraden, hoe
oud hij precies was. Men kon wel
©enigszins vermoeden, dat hij tus
schen de tien en de achttien moest
zijn, maar nader zijn leeftijd bepa
len was onmogelijk.
Zijn moeder was dood en Pierre
woonde nn met zijn vader, em oud-
zeeeo.daat:, op een plein in den Tem
ple. Iedereen uit de buurt kende den
vader en hieM van hem want men
wist, dat de mond, die geheel ver
borgen was achter de groote kne
vels, het glimlachen nog niet had
verleerd en dat er een hart van goud
klopte onder zijn oude plunje, een
hart, dat wel grootendeels toebe
hoorde aan zijn Pierre, maar dat
toch ook plaats had .voor nog an
deren.
jWat hield de oude man van zijn
jongen. En hoe gelukkig was hij als
zijn lieveling uit de school thuis
was gekomen en met hem diepzinnig
redeneeringen hield over alles, wat
hij dmn dag geleerd had.
Toen kwam het beleg. Alles werd
anders en niet beter. De oude sprak
niet dan vol haat over die „Prus-
siens," die zijn heerlijk gemoedelijk
leventje zoo ruw ve.stoorden en ver
wijdering teweegbrachten tusschen
hem en zijn Pier.e, want deze was
van een heel andere gedachte en
vond het heerlijk dat de stad bele
gerd werd. Nu had hij immers altijd
vacantie, en op straat kon hij aller
lei ka tekwaad uithalen, zonder dat
hij daarvoor een pak slaag opliep,
'sAvonds kwam hjj niet meer, zoo-
als anders gezellig p atenmaar hij
liet den ouden man al meer aan zijn
lot over en zoc.it zijn heil bij de
kameraden, die evenals hij, met volle
teugen genoten van zijn vrijheid. Zij
liepen met de soldaten mee, die naar
de wallen gingen, en wisten precies
te zeggen welk regiment de mooiste
muziek had en Welk de slechtste.
Maar zij, of t,en minste de kamera
den, deden nog wat- anders. |Waar
was prachtiger gelegenheid om te
dobbelen dan op het plein van het
Chateau d'Eau de verzamelplaats
van alle straatjongens?
1 Al rijd kon men er Pierre vinden,
maar hij zelf speelde, bij geb,ek aan
geld, noöitmee. Wei keeu hij er al
tijd naar inet oogen waar in te le
zen stond, hoe graag hij ook een
kansje zou wagen.
Een jongen vooral bewonderde hjj,
een grooten brutalen jongen, met
groote spijkers onder zjjn schoenen,
waardoor hij de jaloezie van alle an
dere jongens opwekte.
Eens Het één van de jongens een
geldstukje vallen. Toevallig jrolde
het tot voor d voeten van Pi rre,
die het opraapte. De brutale jongen
die dat zag, zei: - Dat zoa je wel
willen hebben, hé? AVe.nu, ais je
zin hebt, zal ik je zeggen, hoe ja er
aan kunt komen.
Toen het spel uit was, ging hij1
met Pierre naar een stillen hoe.: van
het plein en stelde hem voor met
hem kranten te gaan verkoop, n aan
de Piuis.n. Telkens als hij meeging
zou hij vijftien-gu d n krijgen.
Eerst weigerde Pierre verontwaar
digd en bleet' hij drie dagen uit de
buurt van het plein, waar hij wist,
dat zijn verleider altijd was.
De drie dagen' geleken hem d ie
jaren. Overdag at noc.i dronk hij
telkens liep hij den kant van het
plein uit, om dan zoo gauw' tpj kon
weer terug te ikeeron. Des nachts
droomde hij, da t de goudstukken in
oen blinkende rij op hem afkwamen
rollen in snelle vaart en hem wil
den verpletteren onder hun gew.c'it.
De onrust werd hem te sterk. Er
moest een eind aan komen. Den-vier
den dag ging hij weer naar het plein,
zag den grooten jonden weer terug
enliet zich door hem vor-
leiden.
Zij vertrokken 's mor i vroeg
onder een sneeuwbui, m, m zak
op den rug en de kranten verborgen
onder hun kielen.
Toen zij' de s.ad zouden verlaten,
begon het al licht te worden. De
jongen nam Pierre bij de hand, ging
met hem naar den schildwacht, een
goedig uitziend man en begon op
lijmerigen toon
„Och, mijnheertje, laat ons toch
voorbijgaan. Moeder is ziek en vader
is dood. Ik wilde eens kijken of mijn
broertje en ik niet wat aardappelen
zouden vinden buiten. Hij begon te
huilen. Pierre boog bij a; die l.ugens
het hoo.d. De schildwacht monst r-
do hen met scherpen blik en zei
„Vooruit maar, de weg is op lti
oogenblik vrij." Als in een droom
volgde Pierre zijn makker en keek
naar de verschillende werkplaatsen,
die als kazernes we.den gebruikt,
zonder te weten wat hij zag- Van
tijd tot tijd kwamen zij voorbij de
sciiildwaéhien, die de armoedig ge
kiende jongens ongemoeid verdei' lie
ten ,gaan
De groote, die uitstekend op de
hoogte was met den weg, vond het
echter beter niet dm straatweg te
houden, maar binnenwegen te vol
gen. Toen 'konden zij n'et ontsnappen
aan een post schutters, d.e zie a i*
een hreede linie over 't- veld had
!uitgebreid. Dezen wilden de jongens
niet doorlaten, hoewei de groote weer
zijn leugens begon te vertellen. Juist
kwam een oude sergeaat uit het
wachthu's, die heel vee! geleek op
den goeden vader van Pie re. Zoo
dra, deze hen zag zei hij1: komt jon
gens, huil maar niet, ik zal je voor
bij' laten, maar kom je eerst eens
wannen. De jongen ziet er al heel
koud uit. Helaas, liet was niet de
kou, die Pierre deed beven, maar
de schaamte. In het wachthu s zagen
zij eenige soida-en rondom hot vuur
zitten, die dadelijk, toen de kinderen
bmnen kwamen, plaats voor hen
maakten en hun Wat korf ie gaven,
om wat bij te komen. Terwijl zij
bezig waren die op te d inken, kwam
een oificier den sergeant roepen,
sprak heel zachtjes met hem engmg
toen weer heen. Jongens, zeide
de sergeant vroolijk, het zal van
nacht spannen. Men is het Wacht
woord van de Duitschers te weten
gekomen en nu zullen we hen wel
le-eren.
Iedereen riep [hoera danste, zong
en haalde van alles uit. De kinde
ren benutten zic.i dien tijd en v'er-
lieten het wacht.,uis. Zij liepen voort
door het. ve.d, (tot zij een eind ver
der een langen, witten muur zagen,
waar zij moes .en zijn. Telkens hiel
den zij op en deden dan, alsof zij
aardappelen opraapten.
„Laten we toch terugkeeren,"
barstte opeens Pierre uit.
Zijn makker haalde de schouders
op en liep door. Eensklaps hoo den
zij1 het tikken van een geweer, dat
geladen werd.
„Buk," riep de groote jongen en
hij ging .zelf op den grond liggen.
Toen floot- hij. Van den overkant
van den muur klonk eveneens een
scherp fluiten. De jongens kropen
voort en bereikten den muu waar
zij teruggehouden we den door twee
Pruisen, die den g oo en jongen ech
ter dadelijk herkenden en genoegen
namen met- de mededeel ng dat de
kleins!© de broer was van den g oot-
sre, en zij gingen over den wa hem
en kwamen ;zoo in het kamp der
Duitschers. De soldaten zaten in
tenten rondom g.oote vu,ren kaart
te spelen of hun potje te koken.
De officieren vermaakten zich met
to luisteren naar den makker van
Pierre die al maar door vertelde,
op koddige manier. Pierrre s on i «r
sprakeloos bijook hij had wel wil
len toonen, dat hij -wat w.st 13 ver
tellen maar iets hield hsm daarvan
terug.
i Tegenover hem zat een officier,
ouder en ernstiger dan di and r.m;
die zat te lezen of ten minste hij
Meed alsof hij las, maar hij keek ge
durig Pierre aan. Zijn blik teaken-
'de medelijden en tegel i.'k een ver-
.vrij 1, alsof hij in zijn vaderland ook
een zoon had van denzeLden leeftijd
als Pierre en nu dacht:
J „Ik zou liever mijn zoon zien ster-
'ven, dan hem zoo'n werk zien doen.
Pierre voelde zich gedrukt en on
rustig onder dien ernstigen blik en
wilde die onrust met d. inken ver
drijven. iWe.d.a werd hij d aa'erig.
Als in de ver ie hoorde hij zijn mak
ker schertsen met de officierentoen
vertelde de stem iets: de ol'fic.eren
werden ernstig en gingen heen. De
jongen had den officieren v rt-eld,
dat er dien nacht een aanval zou
gedaan worden op het kampl. Pieire
had nog zooveel besef, dat hij be
greep wat- er gaande was. Wo.dend
stond hij' op en riep: „Ve rader, dat
heb ik niet gewi.d. dat heb jij al-»
leen op je geweten.
De groote jongen antwoordde niet;
maar ging de deur uit. Pierre volg
de hem. Zoodra Zij buiten wa.en,
begonnen zij hard te loopen, hoewel
Pierre niet heel stevig meerr opzijn
beenen stond. De zak was vol aard
appelen, die zij van de Pruisen ge
kregen hadden en daa.door konden
zj ongehinderd den post met de
schutters .vooxbj trekken. De ser
geant was bezig zijn manschappen
te stellen. Hj' herkende de kinderen
dadel jk en glimlac.ite tegen hen. O,
wat deed die glimlach Pierre pijn.
Een oogenblik gevoelde hj aan
drang om te r oepen„Breng uw pla n
ui-et ten uitvoer; gij zijt ve rad n."
Maar zijn makker had gezegd„Als
gj 'één woord spreekt, zuilen wij
doodgeschoten worden," nu hield de
vrees hem terug
Zoodra zij in de stad wa-en, werd
de buit ©erljk verdeeld Pierre vond
z jn misdaad zoo verschrikkel jk niet
meer, nu hj de belooning had ge
kregen.
Maar zoo ganw zjn zooveel moe
diger en brutaler makke' hem ver
laten had, zakte Pier.e de moed in
de schoenen en leek hem de wandaad
toch wel heel erg. Hj dacht, dat
iedereen, die hem voorbij kwam,
hem aankeek, en hij hoorde overal
het woord „verrader" in het geratel
van de wielen, in de muziek als er
soldaten voorbj kwamen, kortom in
alles. Eindeljk was hj thuis. Vader
was uit, en hj had dus gelegenheid
om gauw het ontvangene te ver
bergen.
Nooit was Pierre's vader zoo vroo-
1 jk geweest als juist dien dag, want
de zaken van het land gingen weer
beter. Onder het eten beschouwde
de oud-soldaat zijn geweer, dat aan!
den muur hing1 en zei tot zjn zoon:
„He, jongen, was je maar groot, dan
kon je meehelpen de P'ru.aen te ver
slaan."
Tegen acht uur begon het kanon
gebulder.
„Nu wordt er gestreden ts Ander-
villiers, zei vader, die alle vestin
gen in de buurt kende, weer. Pierre
werd bleek en wendde hoof dp jn voor
en ging naar bed, hoewel hij niet
in staat was een oog dic.it tc dom.
De kanonnen bulderden pog altjd
door. Hj stelde Ziea voor hoe de
schutters den aanval wJden doen,
maar nu. ook door zijn toedoen, in
een hinderlaag vielen.
Hj zag, hoe de vriendeljke ser
geant van dien morgen neergescho
ten werd en dood in de sneeuw bleef
liggen.en nog' vele anderen met hem
Hj begon luide te weenen.
„Wat scheelt je toeh?" vroeg de
oude vader, die eens naar zjn zoon
kwam kjken en hem zoo g.aag zag
huilen. I3ierre sprong uit het bid en
wierp zich aan zjn voe.en. Hj
stootte tegen den stoel aa i en daa»
door rolden eenige geldstukken uit
Z1J,!\vat is dat? Heb je gestolen?"
■vroeg de oude 3nan bevende.
Hu vertelde Pierre, wat hj had
gedaan. Zjn vader hoo de toe. Toen
hj' zweeg, verborg hij zijn gezicht
in de handen en weende.
„Vader, vaderwilde liet
kind beginnen.
De oude stootte hem van zich af en
raapte het geld op.
„Is dat alles vroeg hj.
„Ja," antwoordde Pie.re De oude
man nam zijn geweer Van den muur
en stak het geld in zjn za i.
„Ik zaL het hun teruggeven," zei
hj. En, zonder verder iets te zeggen,
of zonder nog eens om te kijken,
ging hij ten strijde en nimmer heeft
iemand hem teruggezien.
