Ha misdaad, yergeiding.
R. K. Middenstands-
vereeniging
Markten.
Rond do Liturgie.
Week-Krornek.
Keizer Frans Jozef.
Gemengd Nieuws.
®nder patronaat van den H. Jozef,
te Haarlem,
afdeeling van „de Hanze", goed-
fceurd bij Bisschoppelijk besluit van
26 October 1907 en bij Konink
lijk besluit van 9 Mei 1908.
XV.
Communie-uitreiking.
BINNENLAND.
Het Passiespel van Oberammergau
FEUILLETON.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT. ™^LÏÏ££
I
Da K.-E. Middenstandsvereeniging
^telt zich ten doel, volgens art. 2 harer
Statuten, de zedelijke en stoffelijke be
logen van den handeldrijvenden en
fodustriëelen Middenstand in het alge
meen, en van hare leden in het bij
zonder te 'behartigen, overeenkomstig
Üe beginselen van den R.-K. Gods-
Öienst.
Nog slechts kort geleden opgericht
Sracht zij reeds veel tot stand, en
foonde op velerlei wijzen het nut van
baar bestaan.
Zij voerde o.a. eene krachtige actie
'egen het verleenen van al te lang cre-
Öiet en de z.g. vliegende winkels; in
baar vergaderingen werden belangrijke
Onderwerpen, ais coöperatie, inkom
stenbelasting, arbeidscontract, enz. be
handeld;
hoekhoudcursussen werden door
Siaar opgericht;
«ene onderlinge glasverzekering is
Üoar haar tot stand gekomen, deze
biedt bij zeer lage premiön, de
grootst mogelijke voordeelen en keert
30 o/o der netto winst aan de verzeker
den sit.
op h8ar verzoek werden de le H.
Gommuniedagen in de verschillende
!>arochieên, zooveel mogelijk op uiteen
loop end c datums gesteld.
Dit en nog veel meer deed zij reeds
in het belang harer leden en van den
11.-K. Middenstand in het algemeen;
hog veel meer zou zij kunnen doen,
indien zij van de R.-K. Middenstan
ders krachtiger steun genoot, dan tot
ünsver; indien nog meerderen zich bij
haar aansloten.
De betrekkelijk geringe contributie
sran 1.30 per 3 maanden kan geen
beletsel zijn.
Daarvoor hebben de leden bovendien,
Soordat de Vereeniging aangesloten is
l»lj de Baart. Handelsvereeniging, gra
tis gelegenheid information in te win
nen; dubieuze posten ter incasset'' !ng
ie geven aan het bestuur der H. H.
BB rechtskundige adviezen betreffende
hunne zaken te vragen bij de advocaten
Her H. H. V.
Het bestuur spoort daarom hiermede
alle, nog niet aangesloten R.-K. Mid
denstanders aan, als Lid dezer nuttige
wereeniging toe te treden; zich niet
4e laten weerhouden door de gedach
te, misschien onmiddellijk geen per
soonlijke winst te behalen, maar door
hun steun aan deze vereeniging te ge
pen, het goede doei der vereeniging
te helpen bevorderen en daardoor ook
middellijk hun eigen belangen beharti
gen.
Voor hel Lidmaatschap kan men
zich aanmelden bij het Bestuur of bij
Sen Secretaris
C. A. M. JONCKBLOEDT Lz.
Lange Heerenstraat 24.
HET BESTUUR.
In de week van 29 Aug. tot 3 Sept.
Maandag. Alkmaar, Amsterdam,
Beemster, Gouda, Haarlem, Hoorn,
Medemblik, Velsen. Dinsdag. Beemster
Beverwijk, Purmerend. Woensdag Am
sterdam, Beemster, Enkhuizen, Haar
lem, Helder, Sehagen, Uitgeest, Velsen,
Donderdag. Beverwijk, Edam, Haar
lemmermeer, Hoorn, Purmerend, Scha,
gen, Zaandam. Vrijdag. Alkmaar, Am
sterdam, Assendelft, Hoorn, Leiden,
Oostzaan, Purmerend, Sehagen, Velsen.
ZaterdagAlkmaar, Amsterdam, Edam,
Hoorn, Leiden.
Alsi de priester do H, Communie
gaat, uitreiken, komt hij1, bekleed mét
supsrpli en stola (wit of kleux van
dein daig) op.het altaar, waar twee
kaarsen ontstoken zijn. In Snaam van
al degenen, die willen oommunicee-
ren, [bidt de misdienaar, aan den
voet des altaars neergeknield, het
Confiteor", d.i. de algemeen©
schuldbelijdenis; der zonden, waarin
hij; voor God, voor do heiligen en
voor den priester bblijdt door eigen
schuld veel gezondigd te hebben en
hij; den heiligen en den priester aan
roept om voor hem to bidden
Nu opent de priester hot taber
nakel van de; ciborie (groote kelk)
eruit te nemen, waarin de gecon
sacreerde Hostiën bewaard worden,
en nai een eerbiedige kniebuiging"
keert hij zich tot de communicanten,
zeggend: „De almachtige God ont
ferm© zich over u, vergevo uwe
zonden en geleide u ten eeuwigen le
ven Amen." Daarna do rechterhand
omhoog geheven maakt hij! hot krui's-
teekien over het volk, biddende„De
almachtige en barmhartig© Heer
verleen© u kwijtschelding, ontbin
ding en vergiffenis uwier zonden
Amen Dit is geien sacramenteel©
absolutie, doch een smeekgebed, op
dat. do communicanten mogon ge
zuiverd worden van do nog" overge
bleven of aanklevende dagelijksch©
zonden
Nu (neemt, do priester e©n H Hos
tie uit-.de cibories vertoont zo aan
bet volk en zegt (als opwekking
tot oen acte van geloof in de tegen
woordigheid van Christus) in navol
ging van Johannes den Hooper
„Ziehier het Liam Gods, ziet Hem,
di© wegneemt de zonden der we
reld dan herhaalt hij driemaal
- als aansporing tot diepen ootmoed
dei woorden van den hoofdman
„Hoer, ik bem niet waardig, dat gij
ingaat onder mijn dak, doch spreekt
slechts één woord en mijn ziel zal
gezond wordenAan do communi-
bank gekomen maakt d© priester
met de H Hostie eerst zegenend
een kruis boven de ciborie en legt
ze op de tong van de communicanten,
telkens herhalend: „Het Lichaam
van onzen Heer Jezus Christus be
ware uwe ziel ten eeuwige leven,
Amen
Naar het altaar terugk©erend ju
belt hij„O heilig Gastmaal, waar
in Christus, genuttigd, de gedachte
nis aan Zijn lijden hernieuwd, waar
in de ziel met genade vervuld en
ons een onderpland der toekomstige
heerlijkheid geschonken wordt!
Brood uit den hemel hebt Gij1 hun
gegeven, brood dat alle geneuchten
in zich bevat! H©er, verhoor
mijn gebedEn nrijn geroep kom©
tot UDe Heer zij; met uEln met
uwen geest Laat ons; biddenO
God, di© ons onder het, wonderbaar
Sacrament d© gedachtenis aan uw
lijden hebt nagelaten, geef, bidden
wij, dat wij de heilig© geheimen van
uw Vleesejh en Bloed zóó vereeren,
dat ,wij' de vrucht uwer verlossing
zonder ophouden in ons ontwaren.
Die leeft enheerscht in de eeuwen
der eeuwen Amen.."
Ten slotte zegent de priester de
geloovigen met deze woorden: „De
zegen van den Almach'tigen God, den.
V ader en den Zoon en den HL Geest
dale over u en blijve altijd met u
Amen.
Deze "zegen wordt niet ge,geven,
als deH. Communie wordt uitge
reikt onder de II. .Mis, v;o;or of na
een Mis van Requiem»
van 1926 Au«-
BUITENLAND.
20 Aug. Op den Balkan herademt
men weer wat. Turkije
i veroorlooft, den terug-
keer der vluchtelingen
i naar Macedonië.
1 .X» Roosevelt roept in de
i ,Ver. Staten de partij, der
i hegers te hulp.
I De Duitsidh© kieizter heeft
een nieuw paleis in de
stad Posen gekregen'.
22 Aug. .Opsband in Nicaragua
De Hoofdstad [Maragua
i in handen der opstande-
is in handen der opstan
delingen gevallen.
24 Aug. Een maponieke samen
zwering in Canada ont-
dekt
BINNENLAND.
19 Aug. De E.ngel&che ambassade
is in de Residentie aange
komen.
21 Aug. De Ka.th. Sociale .Week
te Amsterdam gesloten
i Pater Thiemann O E.
M te Maastricht overle-
i den,
23 Aug". De Eereralad spreekt als
zijn meening uit, dat dr.
Ivuyper geen corruptie
I kan worden ten laste ge-
l i legd
STAD.
20 Aug. De sporttentconstelling
en 'Japan in 't Bfonge-
i bouw geopend.
Dr. Th- Liunter in het Ge
sticht van St. Joannes, de
- Deo ovterleden.
OMTREK
22 Aug. De nieuwe St. Anthoni-
u^sehpol te Nieuw-Ven
nep1, plechtig ingewijd en
geojtend.
De Oiostenrijksch© keizer, die deze
wéék and-er belangstellende hulde
zijn 80sten verjaardag yierde, is een
merkwaard igte; figuur
Hij zou een eenzame op den kei
zerstroon genoemd kunnen worden,
bézat Hij de liefde van zijn volkeren
niet. Want Je man, dien een gruwe
lijk noodlot ziin zoon op jeugdigen
leeftijd ontroofde, die zijn. geliefde
vr-ouw, door sluipmoordemaarshand
getroffen, vallen zag, wiens broeder
als keizer na>ar Mexico ging om daar
doodgeschoten t© worden, is een
der meest geliefde monarchen van
Europa.
Talrijk zijn de politieke crisissen,
die hun oplossing te: danken hebben
aan den kalmeerenden invloed yan
zijn persoonlijkheid.
Hoewel de nestor van alle levende
keizers en koningen, heeft hij tot op
dezen hoog-en leeftijd een buitenge
wone frischheid pn. levenskracht, be
houden, en die; den grijzen keizer
nog onlangs urenlang te- paard he,l>
ben zien zitten of hem in stram op
gerichte houding hebben zien wan
delen, spreken, terecht va,n een groe
nen ouderdom,.
Geheel© geslachten zag hij in het
graf zinkenyan de makkers zijner
jeugd heeft er nauwelijks nog één en
ook de gezellen, va,n zijn man nel ijken
lijken leeftijd moesten bijna allen
vóór* hem- den „tol der natuur bieta
len.
Hij; alleen leeft'en het leven, dat
hem niet gespaard heeft, heeft hem
zijn beminnelijkheid en ridderlijk
heid niet kunnen on troeven
Eiians Jozef is de- ridder der oude
■school, ridderlijk in woord en, .daad,
in elke bé,wieging en uiting.
Met deze ridderlijkheid gaat een
innemende bescheiden,heid hand aan
hand, die, hoewel nimmer eigen
waarde uit hét oog verliezend, in
den drager ervan vóór alles, de'nj
mensch. zien Ja,at en.dan pas den,
heer-sober.
Eenvoudig en zonder pose geeft
hij zich aan .allen hoiogen, en lagen,
die hem persoonlijk hun leed kla
gen, hem hun verzoeken durven
voorlegigen. Nagenoeg niemand
wordt een particulier onderhoud ge
weigerd en dikwijls kan men in den
Wéener Hof burg het roepende
schouwspel gadeslaan, dat een grijze
bóer, die piot zijn vrouw; de lange
reis gewaagdheeft uit een afgele
gen hoek der monarchie, troost en
hulp bij den ouden keizei" zoekt.,., en
vindt.
Eenvoudig als zijn woord en zijn
daad is zijn leven. De wereldstad!
ligt nog in diepen sluimer, wanneer
de keizer opstaat. Om vier uur des;
zomers, om vijf uur jn den winter.
Eén eenvoudig ontbijt met vruchten
leidt den dag in. De vroege morgen
uren worden gewijd aan het afdoen
van den achterstand van den vorigea
dag. Den geheelen voormiddag
werkt de keizerlijke grijsaard en
hoort hij de voordrachten zijner mi
nisters aan. Het middagmaal, dat hij
meest alleen gebruikt, is eenvoudi
ger dan van de meesten zijner onder
danen.
Een bord s-oep, een stukje runi-
vleeseh, een weinig van een zoeten
meelspijs dat m aakt heel het diner
de-s keizers uit.
Zoo is heel zijn le-veneenvoudig
en zonder ophef.
Maar niettemin is Frans Jozef een
hoogstbelangrijke historische figuur.
Hij verpersoonlijkt, alleen een groot
st.uk geschiedenis, zoowel vap de mo
narchie zelf als van den groei van
het monarchaal instituut, dat in Oos
tenrijk keizers,chap genoemd wordt
en aan welks drager Hongarije den
koningstitel geeft, maar hij is, als
een fopen boek, waarin een geheel
menseh en le v en geschrev en sl aat, vol
van de edelst© en -eerbiedwekkendistei
neigipgen en karaktertrekken, een
leven v,an toewijding en nog eens toe
wijding, van noesten arbeid en on
verschrokken plichtsbetrachting, een
leven waaraan wellicht niets men
schel ijks vreemd bleef, - al ware
het aleen reeds door de vele beproe
vingen, die het hebben gekenmerkt,
maar waaruit zeer véél schoons
en waardevols is voortgekomen, rijpe
vruchten, vruchten ook, waarvan
eerst het nageslacht ten volle zal
vermogen te genieten, een leven dat
■onuitwiseihbaar zal zijn gegrift in
de geschiedboeken der mensch heid!
Dr. J. Th. de Visser, die liet Pas
siespel dit jaar bijwoonde, schrijft daar
over ini dei „Nederlandero.a. het vol
gende:
Vooral echter moet miji eene opmer
king, die in. zekeren zin éene confessie
is, van het hart. Meermalen, als ik het
Passiespel verlangde te zien, rees bij
mij de vraag naar het al of niet geoor
loofde van dit verlangen op. Is het
geen heiligschennis, de feiten der bi-
zondere Godsopenbaring op het tooneel
te brengen? Vervult ons de vrijmoedig
heid van den man, die het waagt den
Christus voor te stellen in zijn vloek-
dood niet met huivering? Verdient het
streven om het kmis-mysterie dienst
baar te maken aan het kunstgenot, niet
de scherpste afkeuring? In één woord:
lijdt het Christelijk geloof te Oberam
mergau geen schade?
Ik weet, dat zeer vele Christenen
deze vragen bevestigend beantwoorden,
en ik vind dit zelfs zeer begrijpelijk,
wanneer men ze namelijk stelt, zoo
als ik ze daar stelde en ze gewoonlijk
gesteld worden. Maar daarin schuilt
juist de fout. Want bij het stellen dier
vragen gaan wij van een opvatting van
het looneel uit die den Oberammer-
gauers geheel en al vreemd is en po-
veeren wij eene tegenstelling tusschem
godsdienst en kunst, als waarvan zij
niet het minste begrip hebben.
Niemand is dan ook tot eene veroor-
Ung gerechtigd, vooraleer het hem dui
delijk is, wat het Passiespel voor een.
Oberammergauer is; vooraleer hij, zich
den oorsprong en de bedoelingen er
van goed heeft ingedacht en zich in
de geestesfeer heeft ingeleefd, waar
in de deelnemers verkeeren. En naar
mate dit ernstiger geschiedt, naar die
mate zal men omzichtiger worden in
zijpe uitspraak en veeleer gaan twij ;-
felen of deze zichtbare eu machtige
prediking van den Christus, wel een
ongeoorloofd middel is tot uitbreiding
van net Godsrijk op aarde.
De Oberammergauer volgt in het Pas-,
siespel eene oude kerkelijke traditie.
Uit de kerkelijke liturgie is eeuwen
geleden het kerkelijk drama ontstaan.
Tot eerstgenoemde behoorde de plas-i
tisehe voorstelling van het Avondmaal^
door den Heer zelf gewild. Waarom
zouden ook' niet andere episoden uit,
Zijn lijdenshistorie der gemeente ter,
aanschouwing gegeven worden? Te eer.
moest men hiertoe komen in een tijd,
die zooveel waarde .aan zinrijke cere
moniën hechtte. Het behoeft ons dan
ook niet te verwonderen, dat wij reeds
in de vierde eeuw een Passiespel, ge
titeld: „De lijdende Christus", ont
moeten.
Bepaald edel was het doel, waar
mede het was opgesteld. Tegenover Ju-
liaan den Afvallige, die "tot propagan
da van het heidendom weder het oud-
Grieksche drama op den voorgrond
bracht, plaatste de kerk haar Chris
telijk drama, aan een onderwerp van
de hoogste orde ontleend. En hiermede
ging zij, ook onder gewijzigde omstan
digheden, voort. Vooral de Benedictij
nen, die zooveel voor het onderwijs
deden, steunden het om het pp voedend
element, dat er in lag opgesloten. Hros-
witha van Gandersheim dichtte hare
geestelijke drama's die in haar kloos
ter gestadig werden opgevoerd. Straks
w,orden in Duitschland, Frankrijk, En
geland en de Nederlanden op groote
schaal Passiespelen in de kerken voor
ontelbare scharen vertoond, totdat ook
de verbastering op dit gebied zoo groot
wordt, dat paus Innocentius III ze in
de kerk verbiedt. En dóór vonden zij
lot dusverre alleen eene plaats. Zij
schenen dus ten doode gedoemd.
Het tegenovergestelde had echter
plaats.
De historie van het Passiespel trad,
hiermede een geheel nieuwe faze in.
De verbanning uit de liturgie en zijn
komen tot zelfstandigheid. Qp kerk-
lloven en in kloostertuinen, op mark
en in straten wordt het van nu, aan
opgevoerd. Beroemde stukken als het
Weener- en Frankforter-Passiespel ont
staan. Een bepaalde reformatie op dit
terrein doet zich in verschillende plaat
sen gevoelen.
Vooral 'Beijeren "kenmerkt zich m dit
opzicht. Op het einde der achttiende
eeuw bezit bijna elk dorp aldaar zijn
Passiespel. Onder deze staat, wat het
gehalte betreft, Oberammergau boven
aan. Voorwaar geen wonder! Want de
dramatische zin zit den dorpelingen al
daar als in het bloed. Bovendien mun
ten zij uit door een diep-religeusen
geest. En daarbij; komt nu, dat in 1623.
toen de pest zwaar in Beijeren woed
de en ook Oberammergau aantastte,
de gemeente biddend om bewaring, de.
gelofte heeft gedaan, alle tien jaar het
Passiespel op te- voeren, en zooals
een oude Kroniek verhaalt „van
oogenblik af niemand meer jan de
pest is gestorven, hoewel nog enke
len daaraan leden."
Die gelofte is den Oberammergauers
heilig gebleven. En dat in dubbelen zin.
Ten eerste wat betreft de trouw, waar
mede elke tien jaar h,et Passiespel
wordt opgevoerd. Maar ten andere wat
aangaat het hooge peil van ernst, waar
op de deelnemende personen staan. In
het jaar van het spel wordt geen car
naval gehouden en is alle dansen ver
boden.
Voordat de deelnemers worden geko
zen heeft er, onder aanroeping van da
voorlichting van den H. Geest eene
godsdienstoefening plaats. Eene ware
keurbende wordt aangewezen. Voor
den aanvang van elke voorstelling scha
ren zich alle deelnemers om den bur
gemeester, om gezamenlijk den zegen
des hemels af te smeeken. Als alle
voorstellingen zijn geëindigd, gaat de
geheele gemeente op, om God te loven
en te danken. En wat de geldelijke
winsten aangaat, wordt aan de deel
nemers niet veel meer dan het verlies
van hun gewonen arbeidstijd vergoed,
terwijl de groote bate voor de ge-meen-
te als zoodanig, en niet het minst voor
de armen is bestemd. Dit alles geeft
aan het geheel relief. Wie de deelne
mers ziet en hoort, gevoelt dan ook
onmiddellijk, dat zij hunne heilSgste
zielsvervoeringen uiten in daad en
woord; zij keeren hun binnenst naar
buiten. En omdat daarbinnen een Hoo-
ger Geest werkt, wordt het geheele
auditorium gewijd. Gedurende de acht
uren, dat het spel duurde, was er on
der de vier duizend toeschouwers een
hoorbare stilte. Soms had ik hctjjevoel
de Heer is aan deze plaats.
Het passiespel draagt om al het ge
noemde het karakter van een getuige-
genis en wél van een krachtige getui
genis van de geheel eenige waarde van
de offerande van Christus.
Natuurlijk kleven aan zulk eene wij
ze van getuigen groote gevaren, zoowel
voor hem die dit getuigenis geeft als
voor wie het ziet en hoort. De ziel kan
uit de vormen vlieden en het heilig
kruismysterie kan dierbaar worden aan.
momenten van louter kunstgenot. Maar.
deze gevaren brengt alle kunst, gesteld
in den dienst van het Christeaidom, met
zich mede. Trouwens naar het mis
bruik, dat sommigen van iets maken,
veroordeelt geen rechtvaardig menseh
het gebruik op zich zelf.
En nu wensch ik juist ten aanzien
van dit gebruik toch de vraag te stel
len, waarom het Christendom aan alle
kunst, beeldhouwkunst, kunst, toon
kunst, schilderkunst zijnen heiligs.len
inhoud mag Ieenen, maar alleen aan
de dramatishe kunst niet. Rubens en
Murillo mogen op het doek hunne visie
op den Heiland der wereld vereeuwi
gen; Michele Angelo mag zijn prach
tig standbeeld van den verrezen Chris
tus doen verrijzen en Thorwaldsen zijn
heerlijk bas-relief „de tocht van Je
zus naar Golgotha" in het leven roe
pen: Haydn's „Sieben Worte des Er-
losers am Kreuze" en Bach's Mattheus
Passion mogen door solisten en boren
vrijelijk worden gezongen.
Dit ailes is geoorloofd. Doch alleen
de brave en artistieke Oberammergau
ers mogen het het Christen-drama niet
uitbeelden, zooals geheel hun zielele-
ven het verlangt. Wij meenen, dat dit
oordeel op willekeur rust en aller
minst gerechtvaardigd wordt door het
miscrediet, waarin in vele Christen
landen de dramatische kunst gebracht
is. Veeleer verdienen de Oberammer
gauers haar peil in die piateh oog te
houden, dat zij zich wagen kan aan 'n
reëele voorstelling van het hoogste ide
aal. Zóó helpen zij 't schoon woord van
Krummacher in vervulling brengen:
„De kunst is de dertiende apostel des
Heeren."
Een boefje. De straatjeugd on
zer stad, zegt de „Leeuw. Cour.", mag
zich niet verheugen in een zeer eer
vollen roep verheugen. Integendeel.
Er wordt veel en terecht geklaagd
over de groote baldadigheid, waar-
(kit "ïrarr men hierter stede van de zijde
der straatjeugd bloot staat. Vreemde
lingen zoowel als stadgenooten on
dervinden er dagelijks den hinder
van. En de jeugdige schavuiten ko
men van kwaad tot erger. Getuige
het volgende staaltje van jeugdige
bedorvenheid:
Beeds geruimen tijd werd van 't.
kerkegeld, dat de koster van de r.k.
kerk, wonende in de Collegesteeg aan
de Vorstreek, onder zijne berusting
had, kleinere en grootere bedragen
gemist en hoe ook naar de oorzaak
der vermissingen werd gezocht, men
kon haar maar niet vinden. Totdat
men tot de gedachte kwam, dat hier
wel eens diefstal in het spel kon we
zen en men de politie in den arm
nam.
Zondagmorgen stelde een recher
cheur zich ten huize van den koster
verdekt op; eirca ur, juist onder
kerktijd, werd er aan de deur van
de kamer, waar het geld gewoonlijk
geborgen was, gemorreld, doch daar
deze gesloten was, zocht de dief zich
op andere wijze toegang te verschaf
fen: een raam werd opengeschoven,
de kast geopend en een bedrag van
7.50 verdween in de zakken van den
ongewensehten bezoeker. Op dat oo
genblik sprong de rechercheur te
voorschijn, maar de dief sprong
vlug uit het raam en zette het op een
40)
Neen, neen, ©r ontbreekt- niets»
zéide hij meit vreugdAlles is er
nog in. Geheel mijne fortuin, mijn
heer. Zeventig duizend frank, die
ik na, dertig jaren lastigen arbeid
Bijeengegaard heb en di© ik naar
mijn dochter brengMa,ar hoe komt
dit reiszakj© in uw© handen
.Gelief mij! te volgen, ik zal
hét u verklaren.
Paul Harmant ging jraar Oyide
ito©, die, Meek :als ©en doode, met
don Mik al zijn bewegingen yjolgda.
D© grijsaard vergezelde hem Joris
M©ef Viopr Ovide staan, wiens beenen
knikten
Ziedaar,den man', di© u' besto
len heeft, zeid© de gewezen meester
knecht, ,En daar de passagier wilde
spreken, onderbrak hij hem1 zéggen
de: ik ken dezen kerel en; ik ver
lang, dat hij niet aangehouden;
worde,wat. hij echter wél verdiende,
m'aar ik eisch dat hij zijn© misdaad
héikenne en,om' vergiffeiiisi smeekte.
Er was geen talmen mogelijk,
Ovide haastte zich met gedempte
stem1 te stamelen
Ik beken, mijnheer,ik be
ken ©n ik smeek n mij vergif
fenis tei schenken.
Ik schenk u vergiffenis op ver
zoek van mijnheer, antwoordde de
passagier met; verachtende stem,
Laa,t u elders ophangen, want d©
galg zal toch; eens naar u vragen
Ik zal mij uw gelaat wel herinneren
Ik oiok ga, naar New-York en ik ken
Mortimer, bij wien gij gaat werken
Gij hebjt mij daarev; n het doel uwer
reis verteld. .Ik1 .luisterde naar u en
beeldde mij onnoozal in, dat ik met
een eerlijk werkman sprak. Gij kun,t
behendig zijn, ma,ar gij zijit een
schurk, en een woprd van mij zon
voldoende zijn om .a,an uw baas de
©ogen te openen.
Garand kwam er 'tusschen.
Deze les zal voldoende zijn,
zeida hij, ten minste, ik hoop het. Ik
vraag" voor hem het stilzwijgen over
deze droevige zaak. Ik herhaal u,
j dat, deze man mij 'bekend is, ik ken
ook zijne familie, Zijne straf en zijne
j oneer zonden op ha,ar terugvallen
.Voor zijnefamilie en vooral
j voor n, mijnheer, die mij mijn ge
stolen fortuin wedergegeven hebt,
zal ik heit stilzwijgen bewaren. Maar
ik wil den naam van dezen kerel
weten
Hij: heat Ovide Soliveau, zeid©
de valséhe Paul Harmant.
De mecanicien was Meek van
schrik.
I "Ovide Soliveau, herhaalde de
passagier. Ik ken dien naam! Ik
j herinner mij: Helt, is die va;n een
I kerel uit de Cöte d'Or, tegen wien
S ik te Parijs een aanhoudingsmandaat
in handen gehad heb voor een dief
stal met, inbraak.
XXXIX.
Garand hield 'zijn hilik o,p Ovide
gevestigd, die in bezwijming Scheen
te vallen, en er zelfs niet aan dacht
te looiöhenen.
Ik ken h©t verleden van dien
man niet, zeid© hij vervolgensmaar
ten aanzien zijner familie zal ik
hem onder mijne bescherming blijven
houden. Gij hehlt mij het stilzwij
gen beloofd.
Ein ik zal mijn belofte houden,
mijnheer, want mijne dankbaarheid
verbindt, mij a,an u. Ik zal zwijgen
en voor de, vroegere misdaad, ©n
voor ,d© tegenwoordige, maar ik zal
niets vergeten en indien eerstdaags
een nieuw schelmstuk dezen kerel
in mijne tegenwoordigheid terug
brengt; zal ik onmeedoogend zijn,
Vervolgens reikte de oud© passa
gier Joris de handen ginl? voort
Gij hebt, ©en© sdhoone daad ge
pleegd, mijnheer. Indien gij mij ooit
noodig moéht hebben voor de een
of andere zaak, bij dag of bij nacht,
t© New-York waar ik met mijne
dochter ga, wonen, herinner u dan
dat gij' op mij moogt rekenen. Ik
heet Bené Pose: ik ben Franschman
en heb deal uitgemaakt van de vei-
.ligheidsbrigaideik heb mijn pen
sioen verkragen en ga, nu bij nrijn©
familie leven, nummer 56 van de
Elfde laan.
Pij het, hooren der woorden„Ik
heb deel uitgemaakt v;an de vcilig-
heidsbrigade" kon Ovide zijn schrik
niet bedwingen. Garand zelf, alhoe
wel er van hem geen sprak© wias,
gevoelde een levendige ontroering,
wier oorzaak gemakkelijk tei raden
is, maar hij hernam aanstonds zijne
koelbloedigheid
„René Pose, Elfde laan nummer
56", herhaalde hij ik zal noch uw
na,am, noch uw adres verbeten, mijn-
hoer, en misschien zal ik wel 'eens
bij n om ra,ad komen, want ik ga
ook te Neiw-York wonen.
De gewezen agent der veiligheid
reikte de hand aan den valsch.en
Paul Harmant en .verwijderde zich,
na notg een blik vol verachting op
Ovide Soliveau .geworpen te héb
ben. Deze; bleef met gebogen hoofd
tegenover Joris staan.
Dus, zeid© deze laatste; gij,
dien het toeval mij op dit schip
doet ontmoeten, gij, die door de ban
den van 'het bloed aan :1e familie
Harmant, wier naam altijd vlekke
loos wais, verbonden zijit, gij, dien ik
gelukkig was hier terug _te vinden,
gij1 zijit niets dan een ellendig© schurk»
een misdadiger dom" de politie ach
tervolgd, een dief van beroep.
Zoo luid nret, neef, ik smeek
er u om, zoo luid niet, stameidfl
Ovide, met een stern als; war© zijn
keel (tioegeschroefd. Daar de oude,
dank aan u, mij niet zal aanklagen,
is het wel nutteloos aan al het volk
hier te doen kennen wat er voorge-
valen is. Ik heb ©en oogenblik van
zinneloosheid gehad, dat is al;Wat
wilt gij Ik ben niet rijkEeno
zwakheid wordt vergeven, verdui
veld ik had liet goud en de bank
briefjes gemerkt» en dit had mijn
hoofd .o,p hol gebracht!
Gij betreurt de groote som. niet,
die gij gestolenhadt
Ovide aarzelde om t© antwoorien-
Gij had lust- om rijk te worden,
vervolgde Joris
Ja,, ja, de rijkdom, dat is alles
Indien gij wilt gehoorzamen,
zal ik uw fortuin bewerken.
Is het waar
Zoo waar ik Paul Harmant heet.
Wat moeit ik doen
Vooreerst, in het openbaar en
eiken keer, dat er volk in da nabij
heid. zal zijn, zult gij doen alsof
gij mij niet kent.
Gij verloochent mij
Zeker, antwoordde Joris bitsig.
Ilc wil niet» dat men kunne zeggen,
dat ik een dief in mijne familie heb
Dat is gemakkelijk te begrijpen,
wanneer gij weet, dat ik sedert gis
teren deelgenoot ben van uwen heer,
James .Mortinier
Gij, de deelgenoot, van Morti
nier, zeide .Oyide .ten uiterste ver
wonderd,
En ik voeg erbij, dat, daar ik
reeds zijn deelgenoot ben, ik het wel
zoo zal wéten te schikken, dat ik
hinnen korten tijd zijn schoonzoon
word!
Mijne beste gelnkwensclien,
neef Gij moogt er op roemen, dat gij
de zaken weet door te drijven
Binnen de maand zult gij een
der eerste meesterknechts der fa
briek worden en ik zal hét maand
geld verdubbelen, da,t James Morti
nier u beloofd heeft; maar gij zijt
mijn man. gij zult geen anderen wil
hebben dan den mijne Gij zijt
heerschzuehtig, ik zal uwe verwach
tingen overtreffen .Gij bemint het
geld, .ik zal u rijk .maken Neemt
gij het aan
Met beide handenriep de Dy-
onnees uit. ,Wat moet ik doen?
- Voor onz© ontscheping te New-
York, niets, tenzij, ik "herhaal het
u, dat gij .moet schijnen mij niet te
kennen.
Als ik n noodig heb zal ik bij
u komen, en vergeet niet dat, op den
dag dat gij u zoudt willen onttrek
ken aan de blinde gehoorzaamheid
die ik van u, eisch, ik u ni©t gal
Snaren. Ik zou dan René Bosc gaan
opzoeken en ik zou hem bevelen naar
het parket van Dyon en van Parijs
te schrijven.
Zwijg1! smeekt© Oyide
Wordt vervolgd
