DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
Kinderhuisvest 29-31-33, HsaHem
STADSNIEUWS.
Letteren en Kunst.
Verkoopingen.
Boelhuizen, enz.
AGENDA.
VAN ELDERS.
WOENSDAG 30 NOV. I9IO.
SBftt jnargang No. 7384
Bureaux van Redactie en Administratie
Intercommunaal Telefoonnummer 1426.
Voor ad verte ntiën en reclames buiten Haarlem en do agentschappen wende men zich tot RICARDO's Advertentie-Bureau, N. Z, Voorburgwal 242, Amsterdam, Int. Telefoon 1020.
etalende abonnés op dit blad, die in het bezit eener vei zekeringspolis zijn, zijn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor
De uitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Ocean" Bijkantoor voor Haarlem de Nederlandsche Credletbank Nieuwe Gracht II
Dit nummer bestaat
uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
Haariemsche Alledagjes No. 136.
Aanbestedingen.
Rechtszaken.
NIEUWE HAMLEMSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden voor Haarlem
Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente)
Voor ae ovenge plaatsen in Nederland franco per post
Afzonderlijke nummers
3,35
1,85
1,80
0,03
PRIJS OER ADVERTENT1EN;
Van 1—6 regels 60 cent (contant 50 cent) Iedere regel meer 10
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 cent per regel. (Buitenland 20
Reclames dubbel tarief
Dienstaanbiedingen 25 oent (6 regels), driemaal voor 50 oent (4 contant).
cent
oent
1000
"su /mn inn»™»» iüna™# inn nn is
d tot "I'll y overlijden. |J |J|J hand of voet. éénoog. liJPU éen duim. Uil wijsvinger. IV
GULDEN b(]
verhes van
één anderen
vinger.
Donderdag, 1 December.
Gebouw St. Bavo K. K
Volksbond half 9 uur Rederijkers
nier.
De Ka r s e boom 8 mir
Dam Simuitaaii-séanee.
o o 1 e k e r k van 2— 8 nnr
Orgelbespeling door den beer W.
Ezerman.
Kathedrale kerk van 8 uur
tot kwart vóór 9 Cursus in de
Kath. Geloofs- en Zedeleer. (Zie
Stadsnieuws.)
B i s s c h q p p e 1. Museum (Jans
straat 79). Geopend eiken dag van 10
tQt 5. uur, tegen betaling van 25 cents.
Uitgezonderd Zondagen en R.K'. feest
dagen.
Teyler's Sti c hti ng op de
gewone Museum tijden Buitenge
wone tentoonstelling .van kunstwer
ken, berustende in do verzameling
van Teyler's Museum. In de boven
zaal etsen van Marius Bauer, Carel
Dake, Willem Witsen en J. M.
Graadt van Roggen.
BLOEMENDAALSCHE AUTOMO
BIELEN,
Bloemendaal vaart er wel bij, dat
verschillende gefortuneerde Amster-
damsehè kooplui en beurSlui vroe
ger één, nu twee begrippen daar
hun teuten hebben opgeslagen en
"er met hun familie wonen.
En 's morgens kan men togen ne
genen de Bloemendaalsclie forensen
naar bet Haariemsche station zien
gaan, vanwaar ze omstreeks half vijf,
vijf uur geregeld weer terugkeereu.
't Geval wil echter, dat verschil
lende van die heeren er een auto op
na houden, wat zeker tot bun eigen
gemak veel bijdraagt maar door de
wijze waarop er wordt gereden, voor
een bepaalde buurt van Haarlem
een kruis mag heet en.
Immers: blijkbaar op 't laatste oo-
genblik vertrekkende, komen die
anto's in duizelingwekkende vaart
des morgens, precies tegen liet uur
van school-begin, het Kleverpark
doorsnellen, vliegen toeterend en
sissend de Van Ostadestraat en Scho
tersingel af, nemen met een vervaar
lijken draai de Sehoterbrug en ren
nen dan het Statenbolwerk op.om
den trein nog ie halen
Nu is het op dezen weg om en om
negen uur vol kinderen.
En dat er bij die vliegende vaart
tot nog toe geen ongelukken gebeurd
zijn (kinderen die bij het wegsnellen
tegen do straat vallen en fietsrijders,
opzij worden gesmakt, rekenen we
naar niet eens onder!) is een wonder.
En om half vijf, vijf uur, is het
in omgekeerde richting precies het
zelfde. Dan wacht bet glaasje port!
Gisterenavond, in den schemerdon
ker, kwamen er door de razende
vart van een dier auto's (het num
mer is ons bekend) weer twee fiets
rijders te vallen, en een meisje van
een jaar of acht werd aangereden.
D auto flitste door!
Wij meenen, dat de politie aan dit
rennen van Bloemendaalsche Am
sterdammers en hun chauffeurs eens
'n einde moet maken.
Dan maar een volgenden trein ge
nomen, of liet eten een half uur later.
Wij zullen onzerzijds nauwlettend
toezien, en ameer er'geen verbete
ring komt, desnoods de nummers der
gevaarlijke en roekelooze auto's op
een in liet oog vallende wijze publi
cs eren!
De cursus in de Kathedraal,
Op den cursus in de Katholieke
Geloofs- en Zedeleer, die morgen
avond in de Kathedraal van 8 uur
"tot kwart vóór 9 uur zal gehouden
worden, wordt behandeld 't onder
werp: De leer der Ka tb. Kerk over de
vereering der heiligen :over de ver
kering van beelden,reliquieëii en het
kruis.
- De LTsvereeniging Haarlem en
Omstreken.
De algemeene vergadering van de
ÏJsvereeniging vor Haarlem en Om
streken, bad gisterenavond in eafé
Brinkmann plaats. Uit den aard van-
het voor de ijssport zoo slechte jaar,
viel er niet veel te vertellen. De
secretaris volstond dan ook met een
zeer kort verslag, waarin werd geme
moreerd dat de heeren Wevers en
Cremer uit het bestuur waren getre
den en in hun plaats gekozen de hee
ren Kooien en Wentholt, die resp.
opgetreden waren als secretaris en
penningmeester.
Dit jaar was hier ter stede gehou
den de algemeene vergadering van
den Ijsbond van Holland's Noorder
kwartier, welke zoo goed geslaagd
was dat de vereeniging den dank
mocht ontvangen van het bestuur
van den algemeenen Bond.
Het boekjaar 19091910 van den
penningmeester, sloot met een batig
saldo in kas van 703.33. Als voor-
loopige begrooting vor 1911 werd ge
rekend op 993.39 aan inkomsten en
na aftrek der onkosten rekende men
op een vermoedelijk batig saldo ad
86.13.
Daarna moest overgegaan worden
tot de bestuursverkiezing, docli daar
liet bestuur reeds overcompleet is
dor het aanblijven als commissaris
sen van de heeren Wevers en Cre
mer, kon dit zelfs na het bedanken
als lid van het bestuur van den lieer
Lieftinek, achterwege blijven.
De voorzitter wijdde een hartelijk
woord van afscheid en dank aan den
scheidenden heer Lieftinek, en dank
te hem voor de uitstekende diensten
van de oprichting der vereeniging
af, bewezen.
De voorzitter deelde mede dat dit
jaar de algem. vergadering van den
Usbond Holl, Noorderkwartier te
Zaandam zal worden gehouden. Als
afgevaardigde daarheen werd be
noemd de heer Sarlet en als diens
plaatsvervanger de heer Wentholt.
De stadshaUen zijn thans niet meer
in exploitatie bji de vereeniging, al
leen de buitenbanen. Het bestuur
werd gemachtigd een terrein te hu
ren voor het geval het gebruik ont
zegd werd van het thans in gebruik
zijnde.
Voetbal.
De kweeüe-Quiok op het Haarlem
terrein.
Naar 'de „N, Ctmededeelt zal
do beslissing yan het N Vj B,-be
stuur inzake de tegen Haarlem's tar-
rein ingebrachte klacht niet wach
ten tot de volgende bestuursvergade
ring I)e stukken zijn bij de be
stuursleden in circulatie en- d'e' be
slissing zal deze week reeds vallen
De commissie uit het bondsbe-
stuur, bestaande uit de heer-en Kips,
mr De Boer en Bushop, heeft zich
in hoofdzaak piet het rapport van
den scheidsrechter yereenigd; jM,et
liet oog .op de verschillende verha
len omtrent het voorgevallene, zoo
als die in de pers de ronde deden,
geven we het zakelijk deel van het
rapport van scheidsrechter Moor
man lüer iwo.ordelijk weer: „Toen
Quick, nadat Haarlem met 10 in
do meerderheid was geweest, den
stand in evenwicht had gebracht,
begon een deel van de toeschouwers
een onwelwillende houding tegen
over de Haagse-hé spelers aan. te ne
men, waaraan pen bet-ooging tegen
mijn uitspraken werd vastgeknoopt.
Elke uitspraak ten voordeele va,n
Haarlem werd toegejuicht, elke be
slissing in het voordeel van Quick
met gefluit begroet. Als ernstige
overlast kon dat echter niet worden
beschouwd. Toen evenwel van de
zijde der Quick-spelers klachten wer
den ingebracht, dat men in het spel
werd gehinderd door de zich achter
Quicks doel bevindende toeschou
wers, achtte ik mij verplicht nu in
te grijpen en waarschuwde de be
trokken toeschouwers dat zij bij her
haling van het veld zouden worden
verwijderd en zoo noodig- de wed
strijd zou worden gestaakt. ,Toen
Quick's aanvoerder, .Otten, daarna
opzettelijk talmde niet het nemen
van doelschoppen, maande' ilc hem
aan 'om het publick niet te tarten
en geen a anleiding tot hetoogingen
te geven. Eenige minuten later ver
oorzaakten de reeds door mij ge
waarschuwde toeschouwers Opnieuw
overlast door het toeroepen tot de
spelers en .beleddigingen en scheld
woorden en het rukken aan de om
rastering .de doelnetten.
Ik riep daarop den aanvoerder van
Haarlem, den heer U.termark en
eisclite, dat de belhamel van de ben
de, dien ik hem aanwees, yap het ter
rein zou worden verwijderd. De heer
Utmmark riep den man toe. zich
kalm te houden. Ik gat' hem te ken
nen het daarbij niet te kunnen laten
en mijn eisch van verwijdering te.
handhaven. Inmiddels was een op
loop en gedrang ontstaan, waarbij
de heer .Utermark zich van mij ver
wijderde. Ik wist echter den betrok
ken toeschouwer, die zich achter an
deren trachtte t-e verbergen, in het
oog te houden. Twee op het- terrein
aanwezigeSchotensehe gemeente
veldwachters drongen zich m den
troep, daar geen enkele Haarlem-
official in mijn nabijheid was en het
met het oog op de toenemende span
ning en ter handhaving bei
scheidsrechterlijk prestige noodzake
lijkheid was dat de meerbod oei de
toeschouwer inderdaad terstond
werd verwijderd, verzocht ik aan de
veldwachters den pia-n van het véld
te zetten. Deze drong zich toon on
der dringende uitroepen on gebaren
op mij af met het kennelijk doel
zich op mij te werpen.
Ter ■zelfverdediging greep ik hem
daarop terstond bij den kraiag, waar
op ik onmiddellijk van verschillen
de kanten aangegrepen werd. Ik ont
ving verschillende'schoppen en sla
gen, sloeg zooveel mogelijk van mij
a.f doch werd neergeduwd of kwam
te vallen, .waarna ik werd ontzet.
Ik overtuigde mij. dat de bewust^
toeschouwer vervolgens door de
veldwachters van liet terrein werd
weggeleid Aangezien ik niet had
kunnen coïistatceren, of ook andoren
dan dén van het terrein verwijder
den toeschouwer pi ij hadden aange
vallen, dan wel of ik alleen door
hem was mishandeld geworden en
anderen mij 'slechts hadden aange
grepen .om piij te ontzetten, achtte
ik me niet gerechtigd om den wed
strijd "te staken en liet daarom de
nogresteefende 8 minuten doorspe
len-
Öp grond van deze feiten deed de
scheidsrechter het yolgendo voorstel
aan het Fondsbestuur:
„Hoewel,ik mij den ernst van deze
ongeregeldheden, .waarhij de
jscheidsrechter mishandeld en zijn
kleeding gescheurd .werd, niet- ont
veins, vind ik geen vrijheid om u
overeenkomstig art ,132 H B. voor
te stellen liet spelen van een of meer
thuiswedstrijden aan Haarlem te
verbieden Het komt mij evenwel
noodzakelijk voor, dat de vereeni
ging Haarlem door uw ooilege ern
stig .worde gewezen op ha-ar plicht
om spelers en scheidsrechter tegen
overlast en geweldpleging van de
zijde ..der toeschouwers te bescher
men, wat in casu niet is geschied
Daarbij ware door u Van die ver
eeniging te eischen:
le dat .ter zijde van achter de
doelnetten, een strook ter lengte van
25 M. vrij van toeschouwers worde
gehouden
2o dat gezorgd wordt voor een
behoorlijk aantal ,orde<-coinmissaris-
sen, die zich tijdens don wedstrijd
onder liet fmbliek, vooral dat van
den laagsten yang, moeten opbon
den
3e dat waarborgen worden gege
ven, dat aan mogelijke eischen van
den scheidsrechter tot verwijdering
van toeschouwers .onmiddellijk kan
worden voldaan;
4c dat. de door mij verwijderde
toeschouwer gedurende liet loopende
seizoen niet meer op het terrein wór
de .toegelaten; Aan uw college
meen ik te mógen overlaten' te be
palen op welke wijze de vereen i-
ging Haarlem voor de 'mij op haar
terrein aangedane belecdiging ver
ontschuldigingen zal hebben aan te
bieden.
Voorts lieb ik de eer u in overwe
ging te geven de vereeniging Quick
te doen kennen, dat de aanvoerder
en spelers van hun elftal zich heb
ben te onthouden van niet- noodzake
lijke handelingen', .waardoor vijan
delijke betoogingen van de toeschou
wers kunnen worden uitgelokt.
Do commissie heef! zich met het
advies van den scheidsrechter kun
nen vereen ig-eu en aan het bestuur
in overweging gegeven conform te
beslissen.
Tot het schorsen van Haarlems
terrein kan in geen geval worden
overgegaan, omdat zulks alleen zou
kunnen geschieden .op voorstel van
den scheidsrechter. i,
Een voordraohtenavond ln het
Brongebouw.
Gisterenavond gaf de lieer John
D.cwati in het Brongebouw voor :1e
ahonné's een voordrachtavond. Ver
schillende mooie monologen, dicht
en prozastukken prijkten op het
programma.
[Wij noemen de .Werkstaking van
Fr Coppée Het Haantje van den
toren van PA de Genest-et en de
Kanarie van S Falkland Terwijl
wij na de pauze nog o m „Iris" van
Jacques Perk ten gehoore kregen
De heer Donati (een pseudoniem)
had een stampvolle zaal en zeker
verschaft zijn voordracht de toehoor
ders oogenblikken yan kunstgenot,
ofschoon zéér dikwijls de interpre
tatie van de heerlijke letterkundige
gewrochten afweek van de .onze
Het beste, wat wij hoorden, leek
ons wel „de (Werkstaking", waarin
wij den navolging meenden te be
speuren van de machtige mimiek
van onzen grooten Bouwmeester
Natuurlijk bleef hij nog verre van
onzen grooten tooneelspeler, maar
zooals wij zeiden, vonden wij die
monoloog, nog het best geslaagde,
Lang niet eens zijn wij het mot de
voordracht, die de heer Donati gaf
van het stukje van Jan C, Vos
Dit brokje proza lijkt ons toe meer
een satire te zijn op den romanti-
sehen schrijftrant yan vroeger, we
hadden daarom dus meer overdrij
ving willen vinden in de voordracht
om de gezwollenheid van stijl he
ter te doen uitkomen.
In de pauze werd den heer Do
nati, namens eenige enthousiaste toe
hoorders, met een mooi bloemstuk
vereerd, waarbij hem tevens in naam
van het publiek veel bijval in de
toekomst werd foegewenseht,
iWij gelooven dat, indien de heer
Donati zich met ijver aan de voor
drachtkunst wil .wijden,hij wel iets
zal kunnen tot stand brengenMaar
er valt nog veel te verbeterenvoor
al .de uitspraak dient verzorgd te
worden, wat de S en de L aangaat
Voorts zal de vrijheid van be
weging, waaraan het den heer Do
nati gisterenavond een weinig
scheen te mankeeren, wel grooter
worden, indien hij meer voor het
voetlicht is verschenen.
Een geschenk aan <lcn heer E. Kre-
lage. Wij lezen in hei Weekblad voor
Bloembollencultuur
Ter aanbieding van een cadeau na
mens de atdeelingen der Algemeene
Vereeniging voor Bloembollencultuur
aan. den Voorzitter, den heer Errfst II.
we lijk, had Zich ©ene Commissie ge-
Krelagc, bij gelegenheid van diens hu-
vormd uit do Voorzitters 'der afdeclin-
gen, welke Commissie bestond uit de
heeren G. Vlasveld, J. B, Bos Az., G.
J. van Meeuwen en H. Veldhuijzen van
Zanten Jz. en den heer J. H. Kersten,
die de functie van secretaris bekleedde.
Deze Commissie 'begaf zich Vrijdag
j-1. naar de woning van den Voorzitter
en werd ontvangen door de Bruid cn
den Bruidegom on Mevr. de Wed'. J.
ri. Krelage, waarbij de heer Vlasveld
het Bruidspaar in warme bewoordingen
dingen toesprak.
Het geschenk bestaat uit het Rem
brand t-album, bevattende veertig Pho
togravures van de Rembrandt-tentoon-
steliing, die te Amsterdam werd gehou
den, met tekst van Dr. C. Hofstede de
Groot. Het is een fraai kunstwerk, be
vattende de gravures van alle bekende
en beroemde stukken van den grooten
meester. Het geheel is onivat in ecne
fraaie portefeuille, die rust op een ver
schuifbaren standaard, die zoodanig is
ingericht, dat de gravures gemakkelijk
bezichtigd kunnen worden, zonder ze
uit de portefeuille le nemen.
In hetzelfde nummer betuigl de heer
E. H. Krelage zijn iunigen dank voor
de aanbieding van het prachtwerk be
treffende de Rcmbrandt-tenloonslclling
te Amsterdam, cn in 't bijzonder aan
dc Commissie cn haren Voorzitter, den
heer Vlasveld, voor de vcrcereudc wij
ze waarop de aanbieding heeft plaats
gehad.
Nationale Militie. Door God. Sta
ten van Noord-Holland is bepaald
dat de onderstaande gemeenten voor
1911 zullen hebben op te leveren:
Aalsmeer 9 4, Bennebroek 3 1, Be
verwijk 15 6, Bloemendaal 13 5, Haar-
leineriiede 8 4', Haarlemmermeer 41
17, Heemskerk 6 3, Heemstede 12 5,
Cehoten 18 7, Spaarndam 2 1, Uit
geest 6 3, Vel sen 39 16, Wijk aan Zee
en Duin 6 3, Zandvort 8 4. Respectie
velijk vor volledige oefening en voor
korte oefening. J
uitbreiding van de zeepziederij in het
perceel aan de Houtmarkt Nos. 19-21,
kad. sectie D Nos. 4213 en 3294, door
bijtrekking van het perceel aan de Hout
markt no. 23, kad. sectie D No. 2001
en het daarin plaatsen van eenen stoom
ketel van 25 M2 verwarmend opper
vlak cn ©ene stoommachine van 12 P.K.
Bij B. en W. is ingekomen een
verzoekschrift van het R.K. Parochiaal
Armbestuur van Haarlem om vergun
ning tot uitbreiding van de drukkerij
en zetterij in hel perceel aan de Anlo-
niestraat no. 11, kacl. seclie D No. 6165,
door vervanging van den gasmotor door
eenen electromotor van 2i/2 P.K.
Gevonden voorwerpen. Terug te be
komen bij: E. AndreolL, Smedestraat
37roocl, een gouden broche; H. J. Kei
zer, Sophiastraat 39; een bruin hondje;
A. Mulder, Spaarnwouderslraat 126, een
hoedendoos; A. Vring, Leidschevaart
lSk, een mes; J. Kerrebijn, Jordens-
straat 44, een koralen ketting; P. v.
d. Berg, Koningsteinstraat 11, een cein
tuur; M. Woudenberg, Korte Dijk, een
rijwielpomp; G. de Lange, Zuidpoider-
straat 67, een zwarte handschoen; J.
Zwartbroek, Teylerslraat 27, een kin
derschoentje; C. A. Pauw, Kamperstr.
27ro<xl, een schooltasch met inhoud;
D. Brouwer, Koninginneweg 31, een
hondje.
(Zie vervolg Stadsnieuws verder
op in dit Blad.)
Aan te besteden.
Donderdag, 1 December.
HAARLEM Gebouw van Prov.
Bestuur door den Commissaris d
Koningin van Noord-Holland v.rn.
11 uur:
lo. de levering van petroleum en
verdere benoodigdheden voor de ver
lichting der werken van het Merwe
dekanaal, tusschen het Noordzeeka-
uaal en de grens der provinciën N.-
Holland en Utrecht en van den zij
tak van dat kanaal, tot in de Oude
Veclit te Nigtevecht, gedurende het
jaar 1911. Raming 1650.
2o. de levering van palen ten be
hoeve van het verbeteren van de
hoofden op het Noorderstrand van
Vlieland, behoorende tot de zeewer-
ken in Noord-Holland. Raming 3000.
3o. de voorziening der boorden van
het Noordhollandsch kanaal. Raming
le perceel 10.800; 2e perc, 7300.
Massa der 2 perc. 18.100.
4o. het onderhoud van het jaagpad
langs het Zuider- en langs een ge
deelte van het Noorder-Spaarne, in
de provincie Noordholland, geduren
de de jaren 1911, 1912 en 1913. Ra
ming ƒ600 per jaar.
5o. liet onderhoud van de duinen
en zanddijken onder de gemeenten
Callantsoog en Petten, bezuiden
strandpaal 9.800, ingevolge de wet
van 15 Juli 1898 (Staatsblad no. 187),
gedurende de jaren 1911, 1912 en 1913.
Raming 3000 per jaar.
hoorden. Het geheel gezelschap stond
onlangs voor de Rechtbank te Utrecht
terecht en werd vrijgesproken we
gens een weglating in de dagvaar
ding. Intusschen heeft 't O. M. daar
op de meid alleen te pakken geno
men en zoo stond de 19-jarige dienst
bode C. v. d. W. nu weder terecht
wegeus diefstal van morellen ,port
en champagne. Uit de getuigenis van
den huisheer bleek evenwel, dat ach
ter het woord „champagne" het
woord „cider" vergeten was. Hoe het
zij, het O. M. eischte nu een maand
gevangenisstraf en de Rechtbank za)
Maandag a.s. vonnissen.
Te verlcoopen.
Donderdag, 1 December.
HAARLEM perceel Kor Ie Zijl
straat no. 8 v.m. 10 uur Deurw.
L. A. Glaser een partij verschil
lende Houtwaren en Timmermans
gereedschappen.
Onz© Industrie. Bjj B. en W. is in
gekomen een verzoekschrift van Oios
terman en L'omans om vergunning tot
De Papendreehtselie strafzaak.
Reeds gisteren meldden we in een
deel onzer oplage, dat liet Gerechts
hof te Arnhem, uitspraak doende iu
de Papendrechtschc strafzaak, ont
sloeg den beid. Hendrik Garsthagen,
van rechtsvervolging, daar zijn ver
standelijke vermogens van dien aard
waren, dat hij niet toerekenbaar
moet worden geacht
Een lieverdje. ''{iCsL'
„De Tijd" schrijft:
Dc lezers herinneren zich. dat de
dienstbode van een Utrechtsch inge
zetene, toen haar mijnheer cn me
vrouw op reis waren en haar de
zorg hadden overgelaten vau het
huis, eenige vrienden en vriendinnen
op den borrel verzocht, braaf pim
pelde, een lcclijk stnk iu den kraag
kreeg en de gevolgen der zeeziekte
overal deponeerde, waar ze niet be-
Lueifer.
In een artikel over T.uciici" iu
„De Tijd" wordt liet volgende ge
schreven:
„Er is onder ons gezegd, dut „Het
Tooneel" niet 1 Jeu kon tui Ha geveld.
Zonder een van beiden te kort te
doen, valt deze indruk wel te verkla
ren. Behalve dat de seminarist voor
het eerst zoo'n vertooning zag en
wel als jong mensch, dus „onder
kans op vergelijking of gave van
eritiek, genoot hij daar een stemmen-
i]o„ „-„o- ing en ernstiger vu roerei-
ding, zoodat hij zich volkomen vrij in
Vondel kon verdiepen.
„Bovendien is men eenmaal dilet
tant en vooral huisgeuooten gunsti
ger gezind, terwijl werkelijk liefheb
bers soms frisseher spelen dan be
roepsacteurs. Maar liet voornaamste
verschil ligt hierin, dat het kléin-se
minar ie de rei van engelen kon weer
geven met k i n d e r e n, waarop iede
re schouwburg even jaloersch moet
wezen als Wagner, toen hij voor „Par-
cival" vergeefs de jongens van een
domkoor vroeg. Onlangs in de pro
cessie van Averbode bracht een
groep witte weesjes, die palmen
zwaaiden op het Alleluja van „Re-
gina Coeli", velen met mij tot tranen
ofschoon er geen eenvoudiger gezicht
of gezang te denken was. Het hoofd
en de stem van een kind is door geen
effect te vergoeden; alleen zijn ver
schijning in 't licht overtreft de sier
lijkste houdingen .Maar bij allen
eerbied voor de kinderlijke onschuld
blijft de vraag gegrond: is dat nu
kunst? Elke aandoening is nog
geen schoonheidsontroering en het
gaat h ier om een esthetische voldoe
ning voor een artistiek werk. Op zich
zelf bewijst dus liet inniger genot
van den toeschouwer in Hageveld
niet, dat de vertooning da ér hoogei
stond naar Vondel's geest en onzen
smaak. Een redelijke waardeeriug
moet onderscheiden tusschen het lie
ve en vrome aan den eenen kant en
het mooie en sterke aan den anderen
kant. Voor een waardige vertol
king van dit zware treurspel is im
mers onmisbaar een kracht vau zeg
ging en uitbeelding, zooals uitslui
tend een rijp talent bezit en bc-
beerscht. Anders komt mogelijk een
enkele, b.v. de stichtelijke, kant van
Vondel eenzijdig uit, maar uooit de
volle rijkdom van zijn genie. Zoo
min als men 't harmonium verheffen
mag boven 't orgel, omdat het ons
een keer in een kapel meer trol,
heeft men 't recht om kinderspel te
verkiezen vóór kunsfenaarswerk.
„Wij, Katholieken, hebben aan Von
del ernstige verplichtingen; hij
heeft in moeilijke dagen heldhaftig
voor ons getuigd, wal wij hem thans
zoo licht vergelden kunnen, dooi zijn
meesterwerk te gaan hijwonen."
Tot zoover „Dc Tijd".
Wij veroorloven ons hierbij cc'r op
merking.
Ook wij hebben den „Lucifer" vau
Royaards' Tooneel vergeleken met
dien van Hageveld.
En daarom mogen we bij dc uit
spraak van den schrijver in „Dc Tijd"
even doen opmerken, dat onze in
druk van Hageveld's superioriteit
slechts twee c .iderdceleu geldt: het
tooneel en dc reyen. Het tooneel, om
dat wij uit practisch oogpunt de wil
de zaten van tiet hemelsch paleis
bruikbaarder en mooier vonden dan
den Engelenburcht, tioe schoon ook
gedacht. En de reyen, omdat wij do
klare, gedragen declamatie-muzick
vau pastoor Jansen, aanpassend aan
Vondel*» taal en toch dc verzen on
gerept latende, verre verkiezen bo
ven Ouypers' muziekstukken, hoe
schoon van compositie die ook mo
gen zijn.
Voor het overige onderschrijven
wij geheel wat de schrijver in „Dt
Tijd" over Lucil'er's opvoering zegt!
S.
