DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
levert prima Melk en Melkproducten.
Tel. S3!.
n
m£ 1 MMjfi ftS h
-r-mm mn
De achterstelling der
Katholieke.
STADSNIEUWS.
Zaterdagavoodpraatjes.
SCin«iei*huis¥esf 29-11-33, Haar>Sesn
AGENDA.
ZATERDAG 3 DEC» 191$
SSstti Jafipgang Na. 7387
Per 8 maanden voor Haarlem 5,35
Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1,85
Voor ae ovenge plaatsen in Nederland franco per post 1,80
Afzonderlijke nummers 0,08
Bureaux van Redactie en Administratie
Intercommunaai Telefoonnummer 1426.
Van 16 regels 60 cent (contant 50 cent) Iedere regel meer
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 cent per regel. (Buitenland
Reclames dubbel tarief
Dienstaanbiedingen 25 cent (6 regels), driemaal voor 50 cent (ft contant).
10 oent
20 cent
Voor adverientien en reclames buiten Haarlem en de agentschappen wende men zich tot RICARDQ's Advertentie-Bureau, M. Z, Voorburgwal 242, Amsterdam, Int. Telefoon 1020.
pÜBB
hmmm
V. - 1
Dit nummer bestaat uit
u i]f bladen, w. o. de Of
ficiëele Kerklijst en het
Q ei Mustreerd Zondags
blad in 8 bladzijden.
EERSTE BLAD.
Zondag, 4 December.
Gebouw St. Bavo E. K.
Volksbond kwart vóór 1 uur Bak-
kersgilde St. Hubreckt, kalf 2 en lialf
3 uur cursus voor Post- en Telegraaf-
beainbten.
De Kroon n.m. 2i uur
Matinee 's av. te 8 uur Bioscope-
vodrstollmg Alberts frères.
T cylerMuseum- geopend van
1—4 .uur.
B r o n g e b o u w n.m .2 uur
„De kleine Lord".
Soc. Vej-eeniging u.m. 3 u.
3e Matinee Haarl. Muziekkorps.
Maandag, 5 December.
Gebouw S t Bavo B. K
Volksbond half 9 uur Ondersteu
ningsfonds.
B isschoppel. Museum (lans-
straat 79). Geopend eiken dag van 10
tot 5 uur, tegen betaling van 25 cents.
Uitgezonderd Zondagen en R.K. feest
dagen.
T e y 1 e r's S t i c h t i ng op de
gewone Museumtijden Buitenge
wone tentoonstelling van kunstwer
ken, berustende in de verzameling
van Teyler's Musenm. In de boven
zaal etsen van Marius Bauer, Carel
Dake, Willem Witsen en J. M.
Graadt van Roggen.
Onlangs hebben we een staatje
gegeven van de achterstelling der
Katholieken wat rijks- en gemeente-
betrekkingen aangaat .in Haarlem
En we hebben daarbij mede de
stelling onderschreven dat overal
waar do liberalen do lakens uitdee-
len, do Katholieken als stelselmai-
tig 'uit betrekkingen, althans de
meestbezoldig-do en voornaamste,
worden geweerd.
omtrek om deze stelling te staven
mogen heden hier'oen plaatsje vin
den, waartegenover wij het bewijs
zullen leveren van de, door de Ka
tholieke pers met voldoening vol
gehouden en waar bewezen stelling,
dat onder Katholiek bestuur aan de
liberalen een yaak zelfs al te royale
plaats wordt ingeruimd,
(Wij wijzen vooreerst op de ge
meente H1LLEGOM.
Van' de 8000 inwoners v'aü' dat
dorp is de grootste helft, ongeveer
55 procent, Katholiek;
En des .ondanks is
de burgemeester liberaal,
de secretaris liberaal,
de gemeenteontvanger liberaal,
ide twee verdere ambtenaren ter
secretarie liberaal,
ide gemeente-opzichter liberaal,
do gemeente-bode liberaal,
de concierge .vap; het raadhuis
liberaal;
Eerst in ,de lagere baantjes ont
moeten we ©enige Katholieken
politie: twee katholieken, één
niet-katholiek
nachtwacht: oen katholiek, een
niet-katholiek, L
gemeente-werkliedenid-em,
verloskundige: katholiek.- «i
Is dit lijstje sprekend, het vol
gende dat NOORDjWIJK betreft,
is niet minder lezenswaard-
Daar is de toestand aldus:
Burgem-eset-er niet-katholiek
Secretaris niet-katholiek;
le ambtenaar niet-katholiek; j
Dip Gasfabriek niet-katholiek;
Inspecteur ya-n politie niet-katho
liek;
Ontvanger dir. belastingen niet-
katholiek
Ontvanger registratie piet-kathö-
liek
-Onderwijzend personeel negen, al
len niet-katholiek.
Daartegenover staan
Ontvanger der gemeente katho
liek.
Opzichter katholiek.
2e ambtenaar der secretarie katho
liek.
Het mindere personeelpolitie,
nachtwacht, döoa,grayer, bode, is
op een enk-el-e uitzondering na niet-
katholiek. Alleen Jbij het personeel
der gasfabriek zijn de meesten ka
tholiek.
bestaat op dit oogenbïik uit- zeven
katholieken en drie niot-kalholie
ken.! f.-;j - i
>K üs
Tegenover deze gemeenten, waar
ide bevolking in meerderheid katho
liek is, doch de liberalen in d-e
hoogste posten de lakens uitdeden,
is het wel eigenaardig een andere
gemeente, te plaatsen, de ©enige in
onzen omtrek die zoowaar een ka
tholieken burgemeester heeft,-
Dat is EISSE
Daar is óók de meerderheid 'der
bevolking Jiatholiekde raad be
staat er pit 7. katholieken en 4 pro
testanten;;
Men zal zien dat die katholieke
meerderheid op het stuk van benoe
mingen en posten den tegenstander
eerlijk hét y^jne g-eeft!
Yooreerst is aan een niet-katho
liek een der beide wet-houders-ze
tels afgestaan-
Die burgemeester is katholiek,
doch de gemeen t©- on tv anger, tevens
le .ambtenaar ter secretarie, is pro
testant:; .De gemeente-opzichter is
katholiek, doch ,4e directeur der gas
fabriek is protestant
En zoo is het o-ok, zelfs met -een
beduidend voordeel .voor de piet-ka
tholieken, vergeleken met hun per
centage jri de bevolking, in al de
mindere betrekkingen -
Is er .één plaats te noemen, waar
de .katholieken jn de minderheid
zijn, ©n waar op zóó eerlijke wijze
ook den katholieken oen plaats
wordt gegeven, als te Diss© het
aan niet-katholieken wordt gegund
Dé vraag stellen is haar beant
woorden
Zelfs ip Hilkgom en Noordwijk
en'zooveel pn'dere plaatsen, waar
de bevolking doch inmeerderheid
katholiek is, worden de katholieken
achteruitgezet, zooals de cijfers hier
boven .aantoonen!
En toch wordt door liep geen
kwaad met kwaad vergolden
jWant hoewel b v te Hillegom,
met een in meerderheid katholieke
bevolking, in ,de lioogere ambten de
liberalen alle plaatsen hebben in
genomen, betrachten de katholieken
toch daar waar ze zélf iets te ver
tellen hebben, de eerlijkheid!
Bewijs daarvoor levert hét per
soneel der gasfabriek, welker direc
teur .een katholiek is, en waarop
het toezicht .wordt uitgeoefend door
een raadscommissie, waarvan het
maakt. .Van dit personeel is, inber
grepen de Directeur, precies de helft
katholiek, ÓP de andere helft niet-
katholiek.
ar
(Wij gelo-oven dat het bovenstaan
de weder klaar bewijst-, wat de me
de deelingen van „De Tijd" en andere
bladen uit alle strek-en des lands
en in .alle soorten van betrekkingen
hebben duidelijk gemaakt: dat de
katholieken waar .er maar kans op
is, worden .achtergesteld hij betrek
kingen, terwijl zij zélf een dik
wijls al te ruime plaats voor an
deren inruimen-
Haarlemsche Allerïagjes No. 139.
HET BRONGEBOUW.
Nu het, door de indiscretie van een
der raadsleden blijkbaar, bekend is
geworden dat het Brongebouw aan
de gemeente is te koop gepresen
teerd (al is dat bod ook niet aange
nomen), nu valt het te verwachten,
dat binnen niet al te langen tijd op
de een of andere wijze een einde komt
aan de tegenwoordige exploitatie van
,,de Bron".
Verschillende oplossingen zijn te
veronderstellen.
Vooreerst, dat de gemeente het
Brongehouw koopt, voor een lageie
som dan de gevraagde.
Wij vragen ons dan af, wat de
gemeente ermee doen zou.
hl Hoogere burgerschool ervan ma
ken, gaat niet —aan een gemeente
lijk „Kurhaus" denkt niemand meer,
gemeentelijke exploitatie van een
inrichting tot vermaak valt moeilijk
te verwachten.
Wat dan?
Verhuring aan een pachter?
Wij voor ons dat willen we wel
zeggen zouden niet dan ongaarne
de gemeente als eigenaresse-verhuur
ster zien optreden. Immers: tal van
moeilijkheden zoudeu zich dan voor
doen, en evenmin als wij voorstan
ders zijn van een gemeentelijken
schouwburg, evenmin zouden we kun
nen goedvinden dat de gelden der be
lastingbetalende burgerij werden ge
bruikt voor den aankoop van een
amusementsgebouw dat niet voor de
geheele burgerij zou kannen die
nen.
Wij hebben vroeger al eens gezegd,
dat we den ondergang van het Bron-
j stand- zouden betreuren. De Haar
lemmers zoudën dan, gegeven de lust
tot uitgaan die bestaat, in Haarlem
letterlijk niets meer kuunen vindeu..
en het gevolg laat zich bevroeden.
Doch wordt het Brongebouw ver
kocht aan anderen dan aan de ge
meente, dan verandert het haast ze
ker van bestemming.
Men weet, dat „Bloembollencul
tuur" ervan droomt, het Brongebouw
als „eig'en gebouw" voor beurs en
tentoonstellingen en bureaux en vei
lingen te bezitten
Zal dit de toekomst ziju van liet
ierlijke huis, waarvan eeus gedroomd
is dat liet 'n wereld-attractie zou
worden?
We zullen afwachten.
Dit intusscben is wel zeker, dat wij
Haarlemmers groot gevaar loopen,
„de Bron" te verliezen. Als dat eens
gebeurt, dan zal dat een leegte ach
terlaten bij velen, die dan pas gevoe
lig merkbaar worden zal!
De Kamer van Arbeid voor de
Confectiebedrijven. De Wet op de Ka
mers v. arbeid legt haar de verplich
ting op „,de belangen van patroons
en werklieden in onderlinge samen
werking te bevorderen".
Deze verplichting aanvaardende,
heeft de Kamer van Arbeid voor de
Confectiebedrijven alhier liare aan
dacht gewijd aan het onderwerp:
„Vakonderwijs voor Kleedermakers".
Zij stelde zich aanvankelijk op de
hoogte van wat in enkele gemeenten
(Amsterdam, 's-Gravenliage, Utrecht
en Arnhem) op dit gebied is tot stand
gebracht en kwam tot de overtuiging,
dat ook Haarlem niet mag achter
staan bij die gemeenten, om, dit er
kennende, over te gaan tot enkele
stappen in de richting van goed vak
onderwijs.
Nu' komt liet der Kamer zeer ge-
wensclit voor iu de eerste plaats het
onderwerp zelf té doen bespreken iu
een liefst breeden kring van
belanghebbenden en belangstellen
den.
Zij vond tot inleider van meerge
noemd onderwerp bereid dën beer «T.
M. van Meegeren, 1e Amsterdam,
voorzitter van den Bond van Klee-
dermakerspatroons in Nederland, die
zal spreken in een vergadering op
Dinsdag 6 December a.s., des avonds
te lialf 9 uur in liet gebouw „Nijver
heid" (Jansstraat).
De Kamer van Arbeid noodigt nu
in een circulaire dringend uit tot
bijwoning der vergaderng eu hoopt
dat eene vruchtbare gedaehtenwis-
seling niet zal uitblijven.
eerste openbare weefles. di6 aan de
Tentoonstelling vau Noorsche Huis
vlijt verbonden werd, heeft den 29ea
November onder veel belangstelling
plaats gehad; de tweede les zal den
6en December gegeven worden.
Er werden stappen gedaan, tenein
de de Tentoonstelling, nadat zij in
bet Museum alhier geëindigd zal
zijn, in andere steden van ons land
te doen plaats hebben.
Morgen is het Museum tegen ver.
minderden prijs toegankelijk.
'i Baskonyn."
Door onderstaande leden van boven
genoemde vereenLging alhier werden op
de Nationale Tentoonstelling le Heem-!
stede do volgende prijzen behaald1: d^j
heer G. Stouten met VI. reus (ram) 1<
en 3e prijs benevens eereprijs, uiige-:
Ioofd door den WelEdl Hooggeb. heei
G. v. Tienhoven. Commissaris van lij
M. de Koningin in de prov. Noordhol-
land en eereprijs zwaarste konijn dej
tentoonstelling en eereprijs voor de bes
te inzending Lotharinger reuzen de heef
W. Romijn, le en eereprijs met ajj.
gord voedster en 2e prijs Lotharingci
ram; de heer II. Scheffcr le en eere
prijs voedster met jongen, 3e prijs VI;
reus voedster ijzergrond, de heer A-
Kors, 2e prijs Lotharinger voedster.
Kiesreclifactie. Op initiatief van dei)
Vrijz. Dem. Bond zal te dezer slede
een kiesrechtaclio op touw wordei)
gezet.Beslotcn werd daartoe tot 't houden
eener openbare vergadering, en levens
zullen verschillende verecnigingen la
dezer slede tot medewerking worden
ffitgenoodigd. Wordt die medewerking
verkregen, dan zal uit die vercenigin-
gen een comité worden gekozen, het
welk, onder leiding der aid van den
Vrijz. Dem. Bond, de verdere maat.
regelen cn uitvoering daarvan zal vor.
den toevertrouwd.
Voetbal. Morgen zal op het terrein
aan de Spanjaardslaan een voet,
balwodstrijd .worden gespeeld tusschei»
Quick uit den Haag en II. F. C.
Recliter-plaatsvervang'cr.
Bij Kou. Besl. van 1 Dee. is be.
noemd tot rcehtcr-plaatsvervangoj
in de arrond. reehtbauk alhier mi;
W. F. C. O. Pijnacker Hordijk, adj.-'
directeur van de Haarlemsche Brand-
verzekering-maatschappij, wonend,
alhier.
(Zie vervolg Stadsnieuws vcrdei
op in dit Blad.)
CXLVI.
Hoe het in omen jongen
tijd toe ging. 'n Plechtig
heid. die ik me nog met
'pleizicr herinneren waarom
dat nil niet meer kan.
Geen namen noemen asjeblieft,
en een adres dat te onthouden
valt. Een St. Nicolaas-
cadeau voor den Paus dat
--dereen geven kan.
Is dat niet een eeht-prettige en dolge
zellige tijd, de dagen van Sint Nicolaas?
.Wat 'n heerlijkheid voor de kinderen,
wat 'n pret cn 'n aardigheid voor de
grooteren ook! Ik herinner me nog hoe
.het was in m'n jongen tijd: dan waren
van vrienden cn kennissen de kindereu
genoodigd en wij allen zaten bijeen,
wachtend en in spanning, terwijl de
chocoladeketel rondging, en we eerst
een paar spelletjes hadden gedaan. Dan
opeens ging de schel van den voordeur.
Met 'n bleek gezicht keken we elkaar
aan, en je hart klopte hoorbaar. Eeii
van do meiden hoorden we aan de
deur fluisteren, en dan sloeg de buiten
deur dicht cn kwamen de stappen dich
ter bij... de trap pp.... en ja, dan
ging- de kamerdeur open en verscheen
de heilige man zélf in groot ornaat. Met
mijter cn staf, en stool en koorkap, den
grijzen langen baard afhangend op de
borst, kwam Sint Nicolaas binnen cn
in den gereedgezetten breeden leuning
stoel nam hij plaats. En naast hem de
zwarte knecht in 'n vuurrood pakje
met 'n grooten zak en een lalfge,-zwar
te gard. We waren heel niet bang, ver
telden we den volgenden dlag Pp school
en onder mekaar, en wc lachten nader
hand om da kleintjes die begonnen Le
huilen of op moeder's schoot wegkro
pen, maar op het oogenbïik zelf wa
ren we toch diep onder den indruk,
en met angstige spanning hoorden wc,
hoe Sint Nicolaas precies alles wist
van het kattekwaad dat we gedaan hadr
den, of van de dingen die op de school
waren voorgevallen en die we niet zoo
graag in den vollen kring van de familie
en da kennissen verteld wilden zien,
en van lijd tot tijd deed Picter do
knecht ons allen nog eens schrikken
door n vervaarlijk gebrul en een drei
gen met z'n gard, of bracht hij de moe
digsten ertoe, hem 'n handje te geven,
wat we een heele gebeurtenis en ei
genlijk een heldendaad vonden. Dan
wend er een verzocht om een versje
te zingen of een gebedje op te zeggen,
wat met zemuwachtig-hooge slem weid
gediaan, en ten slotte kwam het voor
naamste van de heele plechtigheid: de
uitdeeling van de geschenken: pakjes
voor i edereen die' goed hadl opgepast,
met een toepasselijk woordje uitgereikt-
Wanneer Sint Nicolaas dan weer heen
ging, met do belofte dat hij in den
diaaropvolgenden nacht voor allen een
verrassing zou „rijden", dan ging er
onwillekeurig een eerbiedig zuchtje van
verlichting op dat alles zoo goed was
afgeloopen, en dan beloofden we Moe,
dat we nu in den vervolge zeker goed
zouden oppassen en we gingen vol
blijde verwachting naar bed en konden
zzeker in het eerste uur geen oog dicht
doenOf het nu in vele huishou
dens, waar het kan, nog zoo'Is? Ik ge
loof van niet. De lijden zijn cr niet
naar: we worden in dezen tijd van
stoommachines en elcetriciteil en vlieg
tuigen te nuchter, en zelfs do kinderen
worden te sceptisch om zoon familie
feest pp deze wijze met al den ernst
cn de nauwgezetheid zonder welke het
niet slagen kan, te vieren. Intusschen
al is liet bezoek van den goeden Sint
tegenwoordig meer zeldzaam dan vroe
ger, toen liij naar ik weet in vele ge
zinnen in hoogst eigen persoon bin
nenkwam, het goede Hollandsche ge
bruik van surprises is gebleven, cn zoo
mogelijk is dat toegenomen. De post en
de boodschapwagens weten te ver
tellen, hoe met het jaar de pakjesdruk-
to toeneemt, cn dat er zelfs in' dit op
zicht niet weinig overdreven wordt, dat
durf !ik gerust beweren. Waren wij vroe
ger teyrcdcn met een handvol peper
noten, een taai-taaipop en 'n mooi
stukje speelgoed tegenwoordig zijn
de duurste en wonderbaarlijkste meka-
niekjes niet genoeg, en wat den banket
bakker betreft, die levert, dunkt me,
wel driemaal zooveel als in mijn jon
gen tijdi, en dan nog zesmaal zoo kost
bare stukken! Wat je niet meer ziet,
dat zijn de prachtige Sint Nicolaas-
poppen met goudi, zcoals cok Hilde-
brand ze beschrijft. Het is tegenwoor
dig 51 banket, cn marsepein, en boter
letter, wat er gevraagd wordt, cn het
eigenlijke Sint Nicolaas kan je tegen
woordig het heele jaar door krijgen.
Nu, ik zeg niét dat het mij ook buiten
den Sint Nicolaastijd niet smaakt, en
daarenboven onze Haarlemsche bak
kers hebben blijkbaar toch nog van
die oude recepten, om dat typisch Hol
landsche gebak zoo heerlijk te kruiden,
dat de fijne geur al u bekoort! Ik zou
u wel adressen kunnen opnoemen
maar ik zet hier oen spoldjc bij1, want
de redactie haalde er zeker een streep
door als ik namen ging noemen, en
daarenboven: de advertenties in de
krant van vandaag geven u die adres
sen al zonder dat ik er een van hoef
te noemen. Toch heb ik één mlres, dat
ik vandaag met naam en toenaam wil
geven, en waaraan ik verzoek dat al
mijn waarde lezeressen cn lezers iu
den Sint Nicolaastijd eens zullen den
ken. Ja, kijk maar niet zoo verbaasd,
lieer redacteur, ik zal het wel iu de
plooi houden! Ge moet welen, dat ik
vooral degenen die heel veel pakjes
cn geschenken krijgen, hier even om
hun aandacht vraag; cn ik ken ze,
want als ik zoo des morgens mijn och
tendwandeling doe door de stad, dan
zie ik geregeld wie er veel, velerlei
en gocd-ingepakte geschenken in dezen
tijd heeft gekregen. Ik zie dat aan de
hergen papier, die deze gelukkigen la
ten meepakken door de kar van de ge-
ineentereiniging.... cn nu erger ik me
steeds, walmeer ik zoo'n groote berg
papier cn pakmaterlaal en couranten
zie weghalen bij een Roomsche, Niet
dat ik do zon niet in het water kan
zien schijnen, cn dat ik me eraan zou
ergeren wanneer een ander veel cadeau-
gelen wanneer een ander veel cade-
tjes krijgt, o hemel neen' Maar waar
ik me inwendig nijdig over mank dat
is hierover, dat zoo velen dat kostelijke
pakpapier, die oude couranten cn dien
papierrommel achteloos bij het vuil
werpen, terwijl ei' tocli nog zooveel
mee te doen was! Wat, vraagt mis
schien nog iemand? .Wel, daar is een
aardig duitje nog uit te halen voor on
zen heiligen Vader den Paus! Zei;ei-,
we weten dat immers wel: de vereeni-
ging ..Oud papier" belast zich graag
met de ophaling er van cn die zorg;
dat het niet wordt weggegooid doch
dat het gebruikt wordt voor een goed
doel; het adres dal ik dan hier geven
wil is niet anders dan dat van den heet
magazijnmeester dezer verceulging, den
heer Heems, Anthpniéstraat 79, telefoon
1607. Allo, een belletje aan de telefoon,
of een kort briefkaartje, en dan is da
zaak in orde en wordt al do papier
rommel bij u thuis weggehaald zondet
dat ge cr éénigo moeite mee hebt! 'H
dat geen aardig Sint Nicolaascadeaufjt
yoor den Paus, dat u geen cent kost}
Wie duur nu niet aan meewerken wii,
die is niet waard dat hij Roomscli heet:
dat vertel ik jet En daarom hoop ikj
dat een groote zak nu gauw worde aan
geschaft in ieder Roomsch huishouden
waar al liet papier en de oude cou
ranten in gestopt kunnen -.orden, cn
die op geregelde tijden door den maga<
zijnmeestor van „Oud papier" kan wor
den weggehaald. Dat is tych niet tey.cci
gevraagd, wel? -
j 3 DECEMBER,
ABONNEMENTSPRIJS:
PRIJS OER ADVERTENTIES!:
L"SS". -i-yiptT
'i -■ r,.NL
.- rï.yó',
sSjptet; V-5 -■
\v
Jy.jA-- -," 7\>*:U --e >;-L
-1"-. '.C. '.L - 1 - 1
TITT ~K" TV**
Bpcö»*28i5^'wWiiiii 111 CVCKsfibOE K3Kta&i&8ilm&ü飣3lSStK
- 1-
.7 -
iicHiiUilCJxG iauaöiiu go-ivgiö uw.i uiur
