TWEEDE BLAD.
Na misdaad, ïergelding.
BUITENLAND.
BINNENLAND
Sociale Berichten.
DOHBEStDAG 8 DEC. 1910,
FEUILLETON.
126)
COURANT
HET YFRIKAANSCHE PARLE
MENT;
In een correspondentie aan' het
H v" A." lezen we bizondierheden
'aangaande de opening van het Afri-
haansche Unieparlement
Deze opening is een heele plech
tigheid geweest In de zaa,l van
den „Volksraad" waren de leden
yan dezen raad en van den Se
naat bijeen verzameld, met hunne
familieleden, de vreemde consuls,
'de li oogw a a r d i gh ci dsb e k lee der s
enz] De zaal 'was proppens vol
van een schitterend gezelschap,
de ministers, de parlementsleden,
pulp ar lemen ts1 edenkerkelijke,
overheden, de groot-officieren der
land- en zeemacht, de rechters enz
Ook de bijzondere vertegenwoordi
gers van de zusterkolonies Canada
en Australië waren daar aanwe-
•Juist om 12 ure traden de he-ci
Beits, oud-president van de Zuid-
Afrikaansche republiek, die als
voorzitter van den Senaat werd
gekozen en de heer Moltcno, voor
zitter van den Volksraad, binnen
met hun gevolg in groot uniform
Eenige oogenblikken later werd
ook de hertog van Connaught, de
gouverneur-generaal en hunne
céhtgenooten aangemeldzij na
men plaats op het troonplatvorm
dn 'de zaal Dadelijk verzocht hij
den Aartsbisschop der Anglikaan-
sche kerk van Zuid-Afrika om het
gebed te lezen, deze deed dit in
het Engelseh, doch ook onmiddel
lijk daarna noodigde de hertog
den heer Steytler, moderator vande
Ned Ger Kerk uit, dit gebed in
het- Nederlandsch te herhalen
En daar klonk ook op dit plech
tig oogenblik, in tegenwoordigheid
van den broeder van koning Ed
ward van Engeland, en van al
die voorname vertegenwoordigers
van alle landen en van alle mach
ten, onze taal onmiddellijk na, de
Engelse be en werd de gelijkheid
der beide landstalen hier voor
gansch de wereld bevestigd Dat
oogenblik was* plechtig, men kon
een speld hooren vallen, zoo stil
was het er
„(Wij smeeken U, O Heer", zoo
eindigde dit gebed," schenk Uwe
Goddelijke Leiding aan de Leden
van het Parlement die Gij geroe
pen hebt tot het verrichten van zulk
gewichtig werk Beziel hen met Uwe
IWijshcid en zegen al hun beraad
slagingen tot die bevordering van
Uw Eer en de ware welvaart van het
Volk van Zuid-Afrika, Amen"
Toen ging de Hertog weer zitten
en las hij de koninklijke boodschap
waarmee liij het parlement van de
[Unie open verklaarde De heer gou
verneur-generaal werd daarna uit-
g-enoodigd de openingsrede te hou
den, waarin hij de plannen en de
politiek van de regeering duidelijk
uiteenzette, De plechtigheid was
daarmede .afgeloopen en de Hertog
trok zich met zijn gevolg terug ter
wijl huiten op het kasteel en op
de oorlogschepen het kanon bulder
de en het militaire muziekkorps het
nationaal lied uitvoerde,
Amemkaansche, zwendel zaten. Een
correspondent der „N. R. Ct" schrijft
d.d. 21 November. Wij deelden
eenige maanden geleden mede hoe de
bestuurders van de United Wireless Co.
het Amerika,ansche publiek voor milli-
oenen hadden opgelicht, waarvoor deze
neeren thans in rechten worden ver
volgd.
Vandaag werden weer drie andlere
personen in hechtenis genomen die
eveneens een mi 11 Loenen-zwendel op
hun geweten hebben. Het zijn de hee-
rem Shelton'c. Burr, Frank H. Tobey
en Eugene II. Burr, respectievelijk pre
sident, vice-president en secretaris der
fa. Burr en Bros., een promolorszaak.
Deze firma heeft in de laatste jaren
voor millioenen dollars aandoelen in
verschillende zaken bij het Amerikaan-
sche publiek ondergebracht, waarvan't
meeremdeel ondanks al het mooie
dat er van in de reusachtige adverten-
tiën en veelvuldige circulaires werd ge
zegd van zeer twijfelachtig gehalte
waren, een aantal er van zelfs, met
totaal verlies van het gestort kapitaal,
moest liquideeren. De firma had b.v.
zes petroieum-niaatsdiappijen opgericht
met een gezamenlijk kapitaal van bijna
6.000.000 dollar. Dit kapitaal is nage
noeg geheel bij den kleinen man in
Amerika ondergebracht, en de opbrengst
daarvan schijnt grootendeels aan de fir
ma, Burr Brothers ten goede te zijn ge
komen. Op één uitzondering na, lig
gen de terreinen dier maatschappijen
braak. Voorts werden vier mijnbouw-
maatschappijen in het leven geroepen
met een totaal kapitaal van 3.500.000,
welke de een na den ander in liquidatie
ging, nadat het publiek, de door de fir
ma Burr Bros, in hun circulaires opge
heven aandeden had geslikt.
Voorts bracht de firma reusachtige
bedragen aandoelen in verschillende an
dere mijnbouw- en smeltingmaatschap
pijen bij het publiek onder, en werden
ook deze maatschappijen, na vevlóop
van korter of langer tijd opgedoekt.
Het geldt hier niet minder dan 13 maat
schappijen met een totale aandeelen-
kapitalisatie van ongeveer 26.000.000
dollar.
Voorts heeft de firma nog een zes
tal Maatschappijen in het leven ge
roepen, met een kapitalisatie van
11.500.000 dollar waarvan er één in
receivers-handen is, en de andere als
niet veel bijzonders bekend staan. Daar
is b.v. de beruchte1 Chicago, New-York
Electric Air Line onder, welke de groot
ste tramweg in do wereld zou worden
van Chicago naai' New-York en
die het in de zes of zeven jaren van
haar beslaan niet verder heeft kunnen
brengen dan de aanleg van een paar
mijlen, nu welhaast verroeste, rails.
De inhechtenisneming van Burr c.s.
geschiedde op verzoek der New-York-
sche poistaulorileitcn, op grond van het
wetsartikel dat een elk, die de post
gebruikt om circulaires e.d. te verzen
den met valsche mededeelingem, ten
doel hebbend het publiek valsch te in
teresseeren in die aanbevolen zaken,
vervolgbaar is. De postautorileiten hou
dien in den laatsten tijd een oog in 't
zeil, en hebben reeds meer dan eens
lieden, op grond van dit artikel, met
suoces vervolgd.
Om bewijsmateriaal tegen de Burr
Broszaak bijeen te zamelen, hebben die
autoriteiten naar alle uithoeken der Ver.
Staten waar die zwendel-ondernemin-
gen lagen, deskundigen gezonden, die in
het geheim een uitgebreid onderzoek in
stelden. Het resultaat van dit onder
zoek gepaard met de klachten van hon
derden beurogen lieden bij de postauto-
ri teilen ontvangen, leidde tot de gevan
genneming.
Bedorven levensmiddelen. De Köl-
nische Zeitung opent een rubriek „be
dorven levensmiddelen" en begint daar
in te vermelden, dat te Potsdam 500
man van de lijfgarde-huzaren ziek zijn
geworden, onder verschijnselen van
lichte vergiftiging. Intijds verstrekte me
dische hulp heeft echter alle gevaar be
zworen. Als tweede op de lijst staan
een aantal Berlijners, die uit het buiten
land afkomstige margarine hebben ge
geten en ten derde wordt gemeld, dat
te Spandau drie kinderen, die de, naar
aanleiding van de uitgebreide vergifti
ging in Hamburg welbekende, Backa-
margarine van de firma Mohr en Co.,
hebben gebruikt, ziek zijn geworden.
Het lijstje sluit met de vierde mede-
deeling dat büna 100 man van de equi
page van de Gambetta onder verschijn
selen van vergiftiging ziek zijn gewor
den, maar spoedig weer hersteld zijn.
Er is een onderzoek ingesteld, of be
dorven voedsel of vuil keukengereed
schap de Oorzaak is geweest.
Een winstgevend baantje. Te Oran
ge in New-Iersey (Ver. Staten) over
leed James Dill, die in Amerika hekend
stond als „de vader der trusts."
Dill, die slechts 56 jaren, oud is ge
worden was jaren lang de rechtsge
leerde raadsman geweest van de groot©
vennootschappen in New-Jersey en had
de statuten opgemaakt van de mach
tigste trusts van de wereld.
Hoe voordeelig deze praktijk ook
was, Dill had er zes jaren geleden ge
noeg van, ofwel hij vorid, dat hij geld
genoeg had verdiend, althans, hij werd
op zijn verzoek tot rechter benoemd
op een salaris van 10,000 dollars, ter
wijl zijn praktijk tot dusverre gemid
deld 200,000 dollars per jaar had opge
bracht.
Gedurende de twintig jaren, dat hij
rechtsgeleerd adviseur was. heeft hjj
medegewerkt aan de oprichting van een
aantal trusts, die samen een kapitaal
van niet minder dan 750,000,000 dol
lars vertegenwoordigden.
Hij verdiende daarbij dius ongeveer
een kapitaal van 10 millioen gulden.
Het hoogste honorarium, dat is uitbe
taald was de som van een millioen dol
lars. Dit reusachtig salaris ontving hij
nl. toen door zijn bemiddeling het ge
schil tusschen de Carnegie-, Frick en
andere maatschappijen was bijgelegd.
Logebroeders werven.
Onder het opschrift-„Ambtenaars-
opvoeding" vonden wij in t „Indisch
Magonniek Tijdschrift' van Febru
ari 11 iets van de hand des hoeren
J. H C(arpentier) A(lting), vroeger
te Batavia, Voorzitter der Provin
ciale Groot-Loge van Ned.-Indië,
thans professor aan de Leidsche Uni
versiteit.
Nadat J. H O. A. geconstateerd
heeft, dat voor honderd jaar 't. groot
ste deel der loge-leden te Leiden
tot de studeerende jongelingschap
behoorde, moet hij nu neerschrijven
de Log© te Leiden telt thans geen
enkelen student onder hare leden,
elders in den lande is het nl, even
zoo. Ook in Duitschland
Als red© wordt o a ook opgege
ven; ,,in tal van andere ver&eni-
gingen hoort men betere voordrach
ten, leert men meer, ziet mea meer
dan bij ons." -
„En nu doet het dit inziend©
(aldus vervolgt onze hooggeleerd©
magon) smartelijk aan, dat al die
genen, die in de toekomst zullen zijn
mannen van invloed in de wereld
en die daarin konden zijn pionniers
der magonnieke gedachte, nu verre
van öns staan, niet meer aan ons
denken."
Vooral doet dit smartelijk aan,
wijl de Katholieken de studenten
hunner kerk te Amsterdam in een
vereeniging „Geloof en (Wetenschap"
samen brengen, en „uit een katho
liek seminarie te Warmond tal van
aanstaande priesters de colleges der
Leidsche alma mater bezoeken." (De
geachte professor, zoo beek-ent hier
de „Tijd" aan, schijnt ons niet "te
best op de hoogte zijner alma mater,
daar die aanstaande priesters niet
zijn van 't seminarie te Warmond,
maar van 't R. K Gymnasium te
Katwijk a d E,.)
Dan wijst de Br professor er
op, hoe ds Rudolph 'n plan koestert
tot oprichting van een „In-dologen
Hospitium", d.w z een opvoedings
gesticht voor a.s bestuursambtena-
ren in Nederlandseh-Indië. ..v0111
vast in den geloo-ve, naar Indie te
kunnen vertrekken."
Natuurlijk vindt de magon-hoog-
leeraar, dat men met angst en vreeze
dit plan moet bezien en huiverend
den tijd tegemoet ziet, waarin Chris
telijk© jongelingen naar Indië zul
len trekken, meenend met psalmge
zang en Dorische dogmatiek het
schoon© land van Insulinde te kun
nen besturen."
E-ilieve, m-eenen ook Id-enburg, Ma-
lefijt, Colijn enz inet psalmgezang
en Dorische dogmatiek Indië te moe
ten besttoren?
In Duitschland (aldus de profes
sor) „bekleedt in den laatsten tijd
in de magonnieke kringen een voor
name plaats die der opvoeding van
jeugd en jongelingschap in het alge
meen' in magonnieken geest
Daarom heeft men gedacht aan de
oprichting van tehuizen
De studenten zullen daar ouder
leiding staan van broeders Vrijmet
selaars, zull-en van dezen opvoeding
in geestelijken zin .ontvangen, wor
den ingewijd in de beginselen onzer
Orde
Intusschen is Br J H. C A.
hoe 't ook „zou wenschelijk wezen
ze-er velen van de studenten aan
o-nze Universiteiten te winnen voor
onze orde" 't niet eens met de
voorstanders van „Studentenheime"
't Is hem aan erastigen twijfel onder
hevig of er studenten zouden wor
den gevonden, die opneming in een
hospitium zouden wenschen
„Wat er dan (wel) zou kunnen
gedaan worden?" klinkt dan de
vraag „Wie is er, die daaro: l i ent
een goed levens vattend denk eld
kan aan de hand doen Er moet m i
iets verricht worden"
De magons hebben het nog al eens
ten overstaan van and-eren, over
„pro-selietenmakerij", over „zieltjes-
winnen", sectegeest", enz enz :hier
ziet men de heeren zeiven aan 't
werk
Voor het ambte-naarseorps is het
te hopen, dat de magons weinig suc
ces zullen hebben Want zoo'n ge
heim onder-onsje, zoo'n geheime
Staat in den Staat kan gemakkelijk
voeren tot nepo+isme, tot onrecht
matige begunstiging van „broeders'
boven de zgn „profanen
Liberalen benoemen alleen aange
wezen personen, zijn niet par
tijdig!
Zoo, bijvoorbeeld, nar. H. Goeman
Borgesius, die het Ministerie-Heems
kerk wegens „partijdige" benoemin
gen kapittelde, zelfs wegens de me
daille van Oranje Nassau voor den
meesterknecht van den fabrikant
Leis.
Toch trok wel ietwat de aandacht
een benoeming, die in Mei 1901 plaats
had.
Toen stond het Ministerie-Pier-
son, waarin de heer Borgesius, Mn.
van Binnenlandsche Zaken was en
hij of de heer Lely de zaken \an Ar
beid verzorgde, op vallen. Oen 14en
Juni zouden de algemeeue verkiezin
gen plaats hebben, die wel aan de
Christelijke partijen de meerderheid
zouden bezorgen. Dit werd algemeen
verwacht, en het is zoo geschied ook.
Menig Minister zou een zeer be
langrijke henoemiug als die van het
Bestuur der Rijksverzekeringsbank,
voorloopig achterwege laten in znlke
omstandigheden, in zulk een_ tijd.
Zouden de mannen van Links hij
de verkiezingen winnen, dan kon im
mers nog het linksche Ministerie
na 14 Juni de benoeming doen. Mocbt
Rechts winnen, dan zou de opvolger
van mr. Borgesins wellicht er op ge
steld kunnen zijn, de Rijksverzeke
ringsbank in te richten, geheel vau
met af te regelen, met een door
hen benoemd bestuur.
Maar mr. Borgesius of de heer Lely,
haastte zich bijzonder en op den 6en
Mei 1901 werd benoemd tot Hoofd-
Direeteur der Bank een journalist,
mr. Macalester Loup, de hoofdredac
teur van „Het Vaderland", als zooda
nig de opvolger van mr. Borgesius,
en zijn vriend.
Mr. Macalester Loup is, buiten
kijf, een zeer bekwaam man, maar
aangewezen om een Verzekerings-
en Bankbedrijf op te richten was hij,
zeker wel, in het oog van niemand
dan van zijn geestverwant der „Li
berale Unie", die Minister was.
De andere Directeuren der Bank
werden tegelijk benoemd, ook op 6
Mei, opdat toch maar niet na de ver
kiezingen wellicht minder geschikte,
minder aangewezen personen be
noemd zouden worden.
De heer Berdens van Berlekom
wassecretaris van het water
schap Rijnland; anders niet!
De heer Strave was inspecteur van
den Arbeid.Zonder twijfel zou iemand
van deze functie in aanmerking
moeten gekomen zijn naast een vak-
vereenigingsman en vak-bankman.
Men heeft weieens geklaagd, dat
in het begin van de werking der
Rijksverzekeringsbank, hij al den
goeden wil der Bestuurders, veel fou
ten zijn begaan.
Toch waren dc Bestuurders alle
drie goed liberaal! Hiervoor was tij
dig gezorgd!
Toen mr. Van Raalte, o. i. ook een
flink liberaal, Minister van Justitie
werd, was onmiddellijk daarop geen
geschikt man te vinden voor Rijks
advocaat te Rotterdam, opvolger van
den Minister, dan mr. Van Raalte's
goed liberale zoon, mr. D. L. van
Raalte, benoemd 23 Sept. 1905.
En kort daarop werd tot hooglee
raar te Groningen in de hygiëne, bui
ten de voordracht, benoemd mr. v.
Raalte's schoonzoon, dr. A. Klein,
arts te Amsterdam, een knap man,
voorwaar, goed liberaal en dus „aan
gewezen", opgetreden 4 Febr. 1907.
Ook benoemde indertijd mr. Van
Houten, goed liberaal, buiten de
voordracht, tot hoogleeraar te Lei
den, den heer Bolland, een tangewe-
zeu man, niet waar! Mr. Van Houten
zal dien pliilosoof zeker wel vooruit
„onderzocht" hebben.
En, toen dr. Kuyper eenmaal dr.
Visscher tot lioogleeraav te Utrecht
benoemd had buiten de voordracht,
één rechtzinnige naast de vrijzinnige
godgeleerde professoren, wat is toen
daarover niet te doen geweest!
(Tijd.)
Hel staangeld -spook.
In het nummer van 30 November
herinnert „Land en Volk" er aan, hoe
Lij de behandeling van de Wet op de
arbeidsovereenkomst van so iaal-demo
cratische zijde werd voorspeld, dat de
werkgevers ook zij, die tot dusver
niet daaraan dachten op groote
schial het staangekl-hcding zouden in
voeren. Zelfs bij de interpellatie-Trocl-
stra in. Mei 1909 werd dit nog volge
houden.
Thans blijkt uit het verslag der Rijks
postspaarbank over 1909, dat 9 provin
ciën van ons land te zamen slechts
35 werkgevers telden, die een geldig
staangeld beding hadden met 671 ar
beiders. Het gansche loonbedrag, op die
wijze vastgezet, beiiep voor die 9 pro
vinciën te zamen niet meer dan f 5638.
Slechts de prov. Noord- en Zuid-Hol
land geven cijfers van eenigen omvang
(58 en 34 werkgevers). Maar in die pro
vinciën vond het staangeld, met het
oog op do eigenaardige toestanden in
het havenbelrij.:, reeds sinds jaren rui
me toepassing. En dit heeft zich on
der de nieuwe wet gehandhaafd.
D-. H. F Kuypc
In den „Ingenieur" publiceert de
schets, gewijd aan dr H F. Kay-
Led- G A vau IJselsteyn een
uiterst waardeer©nd gestelde levens-
per, die den 28en Sept j 1. als hoofd
inspecteur van den arbeid den dienst
verliet (Wij ontleenen aan het ar
tikel van den heer Van l.Jsselsteyu
het volgende, waarin de voornaam
ste resultaten van de 20-jarsge werk
zaamheid van dr H E. Kuyper
bij de arbeidsinspectie kort worden
samengevat:
Het was zeker niet bij toeval, lat
men hem, den Houwen zoon der
Moederkerk, werkzaam stelde in de
Zuidelijke provincies, doch dubbel
moeilijk was hierdoor de richtig©
vervulling van zijn taak
De arbeidsenquëtcs hadden niet in
het minst in dc Zuidelijke provin
cies tal van misbruiken ontsluierd
Het machtige woord van Leo XIII,
neergelgd in de encycliek Rerum No
varum, had toen nog niet weerklon
ken cn daarmede in het bijzonder de
geestelijkheid in andere richting ten
opzichte wn het sociale vraagstuk
geleid
Groot bewonderaar en volgeling
van dr Schaepman, was dr Kuy-
per's plaats van zelf aangewezen
bij de verdeeldheid die voor een
kwart eeuw in de katholieke staats
partij hoersehtemaar daardoor was
de vervulling van gijn onpartijdig
ambt vaak des te moeilijker.
Reeds kort na zijn optreden deed
hij van zich spreken door de be
strijding van gedwongen winkelne
ring, die toen (en die helaas ook nog
thans bestaal,) in de Langstraat zoo
welig bloeide.
Reeds in het verslag zijner in
spectie over 1891 .wees hij op de
groote uitbreiding van .dit euvel;
door het gesproken .woord trachtte
hjj de fabrikanten te overreden, niet
meer op die wijze .de toch reeds
zoo karig bezoldigde arbeiders uit
te zuigen. .Daar de door den minis
ter Ruys voorbereide .wettelijke re
geling van het truckstelsel niet tot
stand kwam en .de vakorganisatie,
die later zoo krachtig tegen dit
kwaad trachtte te strijden, toen in
Noord-Brabant nog niet bestond,
moesten de pogingen van den ar
beidsinspecteur wel vrachteloos blij
ven.
Meer sneees had dr. Kuyper bij de
bestrijding van de phosphornecrosc
Met groote moeite wist hij de slacht
offers van deze verschrikkelijk
ziekte, die zich gewoonlijk zooveel
mogelijk voor het oog der wereld
verborgen hielden, op te sporen
Het was hem, den geschoolden
chemicus, die zijn dissertatie aan
den phosphor gewijd had, niet moei
lijk aan te toonm, hoezeer hel ge
bruik vau witten phosphor in het
bijzonder de necrose veroorzaakt, en
hoe deze grondstof voor de lucifers-
bereidi'ig geenszins noodzakelijk is
Een wet .tot verbod van dezen
witten phosphor kwam als gevolg
/an zijn initiatief tot stand Neder
land was een der eerste rijken, die
dezen heilzamen maatregel toepas
ten
Bij de conferentie, in 1905 in Bern
gehouden tot het sluiten van een
tractaal, waarbij het verbod tot het.
gebruik van witten phosphor naast-
dat to-t het werken van vrouwen
in den nacht, internationaal gere
geld werden, vertegenwoordigd© dr.
Kuyper met den huidigen minister
van IWaterstaat, mr. Ragout-, onze'
regeering
Ben euvel, waarop mede door dr
Kuyp r de aandacht gevestigd werd.
is liet gevaar voor loodvergiftiging
in de aardewerkindustrie In 1901)
werd door hem in vereeniging met
den toenmal gen inspecteur van het
geneeskundig Staatstoezicht, later
medisch adviseur bij de arbeidsin-
speetie, dr. (Wiutges, een zeer uit
voerig rapport uil gebracht, da- aan
leiding was, dat er ingrijpende maat-
'regelen werden genomen ter bescher
ming van den arbeid van vrouwen
en kinderen in dc keramische indu
strie.
Toen dr. Kuyper in 1901 naar
's-Gravenhage verplaatst werd, wa
ren er weder andere belangen die
zijn aandacht eischten.
De arbeid van vrouwen en kinde
ren in de steenfabrieken en de on-
m en schel ijk lange werktijden in d
Schiedamsch© branderijen gaven h m
aanleiding tot uitgewerkte verslagen
in zijn tweejaarlijksohe rapporten
liiCdcnstandszorg.
In Oostenrijk, waar op middenstan ls-
gcbied reeds veel gebeurt, zint men
steeds op nieuw» maatregelen. Zoo
hceit nu de g emeente W-eenen, gesïéuml
door het bij het .jubileum van den
Keizer opgerichte fonds voor de verbe
tering der volkshuisvesting, als eerste
toepassing van een plan, dat voorlge-
zet zal worden, een groot blok model-
wcrkpbats.cn opgericht, voorzien van
alle moderne hulpbronnen voor de
klc.inindustrie eai o-p volkomen hygië
nische wijze ingericht.
Het is een gebouw van zeven ver
diepingen met 150 onderscheiden werk
plaatsen en oen veertigtal gelegenlnden
om te wonen. Dc constructie is bui
tengewoon soliede en laat toe zelfs op
do hoogste verdieping de zw-aarste ma
chines te plaatsenhijsehtoestellen kun
nen een gewicht van twee ton verwer
ken. Iedere werkplaats beeft een ijze
ren trap, die bij brand kan worden ge
bruikt; oen volkomen ventilatie is ver
zekerd en er is overvloedig water. De
werkplaatsen verschillen in oppervlak
te van 23 tot 28 M2.; zij worden thans
bezet door kleine patroons met 10—
15 werklieden. Do gelegenheid om te
wonen bestaat in een slaapkamertje,
een eetkamer en een keukeai, welké
voor 30 fr. per maand worden ver-
Diie .wagens waren geheel' ver
brijzeld,, Andere waren omgewor
pen en lagen op en door elkander
v an alle kanten hoorde men kre
ten v:an smart ,en schrik,
Feeds yervoerde jnen op draag
baren lieden, die., gewond en steeds
[bloedend, bijna, dood waren,
Op dat oogenblik kwamen er twee
[doktoren, die, welke het dorp be-
jwoonde en dokter Richard, dien wij
in het woud met den ouden René
Bosc hebben hooren praten
De twee doktoren begonnen dc SC-
.wonden be onderzoeken
Een jonge man, dien men dood
Waande, werd met zeer veel moeite
uit de coupé gehaald Hij had eene
diepe wonde aan het hoofd Het
(bloed stroomde hem langs het aan
gezicht-
Dokter Richard boog zich op dat
oogenblik dicht bij hem
i, Het bebloed© gelaat van den be-
.wusteloozen reiziger trok hare alge-
(heele aandacht.
Eensklaps onderdrukte zij' een
iixeet.
Hij is hetihi^ Hij- is het zeker
Het is Duehcmin li- |/f"? jnompclde zij
met schrik,
Die jonge man is slechts ge
kwetst. zeide de dokter na onder
zoek. .Dat men hem op eene draag
baar uitstrekke en hem breng© naar
een van de hotels van het dorp,
waar ik komen zal, om hem te ver
zorgen.
In welk hotel, dokter, zullen
wij nog .plaats vinden?
In De Jager zal men nog plaats
hebben,
Ziedaar iets, dat slecht uit
komt. dacht Amanda,. Ik zou niet
gaarne willen, dat mijn man Duche-
min zag.
Men bracht den gewonde weg
De jonge vrouw volgde op eenigen
afstand;
Toen de draagbaar op de binnen
plaats van de herberg gebracht was,
ging Amanda weder naar haar boot
je, nam den hengel ter hand ©n
begon opnieuw te vissollenmaar
het was duidelijk zichtbaar, dat eene
bijzondere gedachte haar bezighield
Na .yerfoop van een half uur
sprong zij op den oever en ging
regelrecht naar het hotel
Ovide Soliveau, Arnold de [Rieiss,
zooals hij aeide te heeten en onder
welken naam hij ook getrouwd wa®,
kwam juist van zijn kamer.
Hij had een geheel rustig voor
komen. Van zijn schele hoofdpijn
was niet het pnnste spoor meer te
ontdekken,
r— Ik hoor daar gojgggg over jggs
ongeluk spreken,v: zeide hij. ad
is er gebeurd?
Amanda vertelde, wat zij gezien
had. doch droeg wel zorg niet te
spreken over Ducbemin, dien zh zoo
goed herkend had en daar Ovide
het verlangen te kennen gaf, ^aar
het station te gaan, wilde zij hem
vergezellen.
Do ontsteltenis lag .op ieders ge
zicht uitgedrukt.
Er waren niet minder dan fIt
doode-n en zeven-en-twintig gevon
den, waaronder velen, die zeer ern
stig .getroffen waren
Do justitie begon juist met een
onderzoek
Even na zeven uur kwamen Ovile
en zijne vrouw terug
Amanda scheen droevig gestemd
Ovide, die zeer veel eetlust had,
verlangde met opzet den maaR-nd
Amanda ruimde de tafel op en gmn-
de koffie halen.;
(Welke likeur wilt gij drinken,
mijn vriend vroeg zit
Rum, volgens gewoonte-a cn
gij
Ol 'ik neem' altijd chartreuse
Juffrouw Amanda schonk .de k<d-
fie in, zette de rum dicht bij Ovide,
vulde voor zich zelf een klein glaas
je chartreuse, nam hare koffie, ledig
de in een enkelen teug haar glas,
vulde het opnieuw en dronk dit al
pratende met kleine slokjes leeg.
Het sloeg half elf, daarna elf uur,
iQyide; verliet zijn stoel, filing naar
het venster, sloot de luiken goed
dicht en kwam weder tegenover
Amanda zitten
Deze babbelde en dronk maar
steeds door
Eensklaps bevond zij zich', even
als Joris Garand, een-en-twintig ja
ren vroeger, plotseling onder den in
vloed van den drank, en do kea-
teekenen, die wij vroeger reeds be
schreven hebben, openbaarden zich
De jonge vrouw bracht de hand
aan haar voorhoofd, daarna aan hare
keel.
Het brandt iü mijn keel zeide
zij, ik heb dorst.
Zij schonk zich een groot glas
water in en .dronk het snel ledig.
Dit verhaastte slechts het ver
wachte effect-
Amanda sprong op met verstijfde
ledematen en woest rollende oogen
Ovide, die wist, .wat er gebeu
ren zou, bezag .haar met het kalm
ste gezicht van de wereld en liet
haar gedurende enkele minuten heen
en weer loopen in eene soort van
opwinding1, die hos langer hoe groo-
ter werd
Toen hij vervolgens begreep1, dat
het oogenblik van ondervraging ge
komen was, begon hij
(Welnuhebt gij reeds geraden,
wie de man is, die het bewuste mes
gekocht heeft hij den messenmaker
van de Bourbonkade?
Amanda, sloeg1 een blik, waarin
eene ze-er vreemde .uitdrukking lag.
op Ovide en antwoordde met eene
'sissende stem;
Dien man Gij zijt het Zeg
eens, verbeeldt gij u soms, dat ik
niet reeds sedert lang had geraden,
wie gij zijt? Ziet gij mij voor zulk
oen eenvoudig dom schepseltje aan?
Ha! ha! had Daarom heb ik u ge
trouwd
En, lachend als eene krankzinni
ge. wierp zij zich in een leunstoel,
staarde Ovide met wijd opengespalk
te oogen aan, sproDg op cn riep
uit
Ik heb ook een weinig- ver
stand; men kan jnü fi^n knollen
voor citroenen verkoop-en'
.Of dacht gij soms slimmer ta zijn
dan ik Neen, mijn lieve-, beste,
brave man Arnold de Roiss, ik zeg
niet veel, maar ik denk zoo-veel té
meer 1 Ik zal u eens ronduit zeg
gen, wat ik denk U
Zij ging .nogmaals zitten, lacht©
enkele minuten, zag daarna- Soli
veau, die blijde was-, dat hij einde
lijk zijn doel zou bereiken en uiterst
lcalm scheen, strak in de po-gen ©n
zeide
Gij zijt het, die, toen gij mij
op zekeren avond naar Lucie hebt
gevoerd, terwijl ik naar boven ging
en een weinig met haar praatte,
het rijtuig verlaten hebt .en in dien
tusscihontijd het mes hebt gekocht
Zij wond zich hoe langer hoe
meer op», begon luider te spreken en
vervolgde op snijdenden toon
Gij zijt het, die, onderricht
door mijn© dwaze- antwoorden, die
ik op uwe handige vragen gegeven
heb, in hinderlaag .gelegen hebt op
den weg, dien het arme meisje moest
volgen.Gij zijt het, die haar hebt
aangevallen' Gij zijt minder waard
d>an ik, mijn waarde. Ik heb dief
stal gepleegd.ja, dat is waar, voor
den drommel f Maar gijgij zijt
een moordenaar te;...
Hare opwinding nam steeds in
hevigheid toe. Zij sprak hoe langer
hoe luider en hare stem werd schel.
Ovide stond op, om haar het. zwij
gen op te leggenom haar desnoods
met de hand den mond te sluiten.
Zij liep achteruit
Laat mij.'a vt laat mij t..; riep zij
uit.
(Weder ging .Ovide op haar toe,
maar zij vluchtte achter de tafel
en schoof die midden in de kamer,
ten einde steeds de noodige ruimte
to hebben, om hem te out loopen.
Luid pratend, vervolgde zij m[
waanzin:
AI» l gij hebt het bewijs van
de misdaad, die ik bedreven heb,
gekocht'.Maar gij z-ult mijn stil
zwijgen duur moeten betalen'(Waar-
om hebt gij Luciei willen dooden?
Gij kendet haar niet .-s het arme
kind, had u niets misdaain'-use
(Fo?'d{ vervolgd.')
