TWEEDE BLAD
De Koning der Andes.
ONDERWIJS.
MAANDAG 27 FEBR. fSII
INGEZONDEN.
Voor tien inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet aansprakelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt de copy den inzender niet
teruggegeven.
Actie voor Vrouwenkiesrecht in Hillegom
en Lisse.
Mijnheer de Hoofdredacteur!
Sta mij toe een woord van verweer te plaat-
jen tegenover de uiteenzetting van den
Eerw. heer Burwinkel, in uw blad van 18 de-
ter, welk uitknipsel mij eerst dezer dagen na-
hiens een mij onbekende belangstellende,
werd toegezonden, die ik daarvoor gaarne
dank betuig. De schrijver merkte o.a. op dat
„de feministen in Pater Raaijmakers een
bondgenoot meeneu te zien". Maar, geachte
redactie, ook „De Tijd", wiens „zuiver Katho
liek standpunt" toch wel niemand zal „in
twijfel trekken", schreef in zijn critiek over
'dit belangwekkend vlugschrift, dat „het uit
nemend geschikt is, om den afkeer, den prin-
cipiëelen tegenstand tegen dit stelsel, te ver
zwakken", dat het den voorstanders van het
.vrouwenkiesrecht vrijwel „gewonnen spel
geeft", dat aan de voorstanders van dit elec
torale stelsel een goeden dienst bewezen
(is)."
Wat nu het gezinshoofdenkiesrecht betreft,
terecht merkt de Eerw. heer Burwinkel op
dat als men dit stelsel uitbreidt tot de vrou
wen, de vrouw bet dan krijgt „omdat ze ge
zinshoofd en niet omdat ze vrouw is". Maar
mijn standpunt als Katholieke vrouw eischt
niet allereerst dat de vrouw kiesrecht
krijgt omdat ze vrouw is, maar dat 't haar
niet onthouden worde omdat ze vrouw is.
Onjuist is echter m. i. de meening van prof.
Aengenent: „Voor vrouwen, die altijd onge
huwd blijven, geldt natuurlijk het argument
dat zij geen gezinshoofden zijn en het ook niet
kunnen worden." Volgde men dat beginsel
consequent op, dan moest men al onze geeste
lijken eveneens uitsluiten, die ook geen ge
zinshoofd zijn en het ook niet kunnen wor
den. En die uitsluiting wenscht toch geen
onzer! Het zal altijd zijn: „Gezinshoofden en
daarmee gelijk te stellen personen
En wat de uitsluiting der vrouwelijke ge
zinshoofden betreft, uitdrukkelijk schrijft Pa
ter Raaijmakers op blz. 44: „om practische en
.tactische redenen schijnt het beter, voorals
nog de vrouwelijke gezinshoofden van het
kiesrecht uit te sluiten".
Vooralsnog!
Welnu, onze Bond dwingt haar leden niet
tot eiselien van „onmiddelliike invoering" ge
lijk de Vereen, voor V. K., de Bond laat, zoo-,
wel omtrent de uitbreiding als omtrent tijd
stip van invoering alle leden individueel vrij.
En mag ik thans, M. de R., principes te
genover principes stellen, waar ik nu een
maal de taak op mij genomen heb, om van
mijn R.-K. standpunt het vrouwenkiesrecht
te A-erdedigen.
Ik heb dit in de eerste plaats gedaan om
het groote belang der zaak, ten tweede om
liet belang dat ook R.-K. er bij hebben me';
deze kwestie meer vertrouwd te raken, en
ten derde omdat ik in de betoogen der geleer
•lo R.-K. schrijvers het zij met allen eer
bied gezegd zwakke punten, of eigenlijk
een gemis aan alzijdige beschouwing heb ge-
Aronden.
Ik zal zoo vrij z.ijn al dadelijk te bespreken
Avat pater Cathrein in zijn flink boek: „Het
VrouAvenAn-aagstuk" betoogt. Op de eerste
bladzijde schrijft hij: „In waarheid is de
A'rouwenkwestie de helft der sociale kwes
tie". Ik hen het hiermede volstrekt eens. En
in de inleiding heet het: „Zonder de krachtige
medewerking der vrouwen is de A'rouwen
kwestie niet op te lossen, dat spreekt van
zelf."
Welnu, daarom gaat het .luist, eu het ver
schil ligt slechts hierin, dat wij, georgani
Keerde vrouwen, meeneu, dat de vrouw een
d i r e c t e n im'loed in dezen uitoefenen moet.
en niet alleen een indireeten. Wanneer wij
onze sociale actie niet kunnen rugsteunen
met het stembiljet, verspillen we veel tiid en
krachten. Pater Cathrein zegt: „Het
meest beslissend argument tegen de politie
ke emancipatie der vrouw is: het belang van
het gezin." Hoewel ik met de Katholieke so
ciologen 't gezinshoofd vooropstel, daar ver
lies ik niet uit 't oog, dat er duizenden onge
huwden zijn. En mij dunkt, met dezen houden
de schrijvers te weinig rekening. Ik beb mij
dan ook afgevraagd of deze geleerde lieeren
de teekenen des tfjds wel verstaan. Voor mil-
lioenen vrouwen in de landen met parlemen
taire regeeringsvorm, bestaat het gezinsle
ven als gezinsleven niet meer. Zij moeten
haar brood verdienen, haar werkkring in fa-
brieken en m werkplaatsen, in winkels en
magazijnen, op bureaux en in kantoren, op de
straat en op de markt vinden. Men moge dit
betreuren, het is nu eeumaal niet anders.
Welnu, al die vrouwen, meer dan iemand an
ders, komen met de wetten in aanraking, op
precies dezelfde wijze als de mannen. Moeten
dan alleen deze laatsten die wetten maken I
Is dat rechtvaardig!
De Eerw. schrijver van Actie voor Vrou
wenkiesrecht in Lisse en Hillegom, erkent
daarin ook: „Het Katholicisme verzet zich
in het. geheel niet tegen Vrouwenkiesrecht".
En wat is nu onder een gezond feminisme
te verstaan volgens de definitie van Mevr.
Wynaendts Franeken, die aanvankelijk den
Bond organiseerde en bezielde! „Het zooda
nig veranderen van wetten en zeden, dat de
nu nog ongebruikte, maar ook misbruikte
krachten der vrouw vrij komen om te wor
den aangewend zoowel ten bate van het ge
zin, als van de geheele gemeenschap."
Kan iemand daartegen bezwaar hebben!
(Voor sociale actie niet! B.)
Is het niet ons aller taak mede te werken,
opdat die A-rijmaking ook in onzen geest
plaats viude! En moeten niet de Katholieken
voor alles voor die vrijmaking voelen! Heb
ben niet juist de Katholieken aan den lijve
gevoeld, wat bet is, niet vrij te zijn! Niet
Avaar, gij allen denkt met mij aan Engeland,
waar tot 1829 toe geen enkel Katholiek het
kiesrecht bezat.
Dat was onrechtvaardig, dat Avas niet in
bet belang van den Staat.
Zoo rest ons nog slechts de vraag naar de
opportuniteit van Vrouwenkiesrecht, waar
over Pater Raaijmakers schreef.
V at wil zeggen opportuunf
Het beteekent gevoegelijk, te gelegener tijd.
Wio moet dat beoordeelen?
De tot oordeelen bevoegde personen.
Pater Raaijmakers heeft gezegd, dat. het
V. K. als op zichzelf staande maatregel om
reden van opportuniteit desnoods kan wor
den aanvaard.
Och ja, 't staat er even zoo mede als met
Algemeen Kiesrecht voor 20 a 25 jaar geleden
Dat was toen ook uit den booze!
En nu!
Vergun mij nu even nog een terugblik.
Ik zal daarbij blijven geheel op Katholiek
terrein. Wie onzer onder de ouderen wist
vóór 80 jaar een middel tot oplossing van de
sociale kwestie! Dat het borrelde en gistte,
dat de maatschappij uit haar voegen zou ra
ken door zijn langzaam verkregen individua
listisch karakter, dat gevoelde menigeen,
maar het geneesmiddel was nog zoek. Tot
dat Paus Leo XIII, roemrijker nagedachte
nis, der Katholieke wereld toeriep: „Veree-
nigt U!" De werklieden hebben het begrepen
en op het oogenblik zijn in de vijf diocesane
werkliedenbonden veertigduizend Katholie
ke werklieden vereenigd en bun aantal stijgt
met den dag. Of men die beweging destijds
opportuun A'ondï Men weet wel beter! Voor
JEtooden, rooden met een godsdienstig tintje'
werden zij gescholden.
Moeten wij vrouwen dan achterblijven?
Pater Cathrein wijst blz. 192 er op hoe de
Maagd Maria zich verre hield van de rumoe
rige vergaderingen. Maar ik vraag u deed de
H. Jozef dan wel aan politiek! Wie kon er
in die dagen de vervorming der Staten tot
constitutioneele monarchieën voorzien! Maar
zeker verbreidde Maria „rijken zegen en
troost. Zij wilde niet schitteren maar geluk
kig maken." Welnu, de ernstigen onder de
vrouwen willen dat voorbeeld volgen, maar
zij weten dat in onze tijden invloed op de
wetgeving daarbij onmisbaar is. B.). Hoe-
vele vrouwen zuchten niet onder liet juk der
blanke slavernij? Moeten niet juist de vrou
wen die ongelukkige zusteren ter hulpc ko
men en is het niet de wetgever die daarbij
helpen moet? Algemeen erkent men dat de
vrouw voelt en werkt voor de bestrijding
der zedeloosheid. Moest niet allereerst haar
directe invloed in deze dagen in onze Twee
de Kamer gevoeld worden? De natuur deed
man en vrouw verschillen tot in het diepst
van hun Avezen en daarom kan de man niet
in de plaats van de vromv alleen alles ten
beste regelen.
Wordt dan lid van onzen Bond.
De Eerw. schrijver zegt in zijn ingezonden
stuk ook nog: En wat zegt Pater Raaijma
kers zelf: Op de vraag, of vrouwenkies
recht een vrije kwestie is, dient dtis geant
woord, dat het als onderdeel der moderne
vrouwenbeweging zonder eenigen twijfel i n
strijd is niet de Katholieke leer, maar dat
het als op ziehze lf staande maatre
gel om redenen van o p p,o r.tunj.teit
desnoods kan aanvaard worden, doch ook
dan nog indruisclit tegen de door alle
Kath. sociologen gehuldigde opvattingen van
Staat en Maatschappij. Mag ik den Eerw.
schrijver daarop even antwoorden? Dat slaat
volstrekt niet op onzen Bond, die met het fe
minisme van vroeger tijd, nu wel genaamd
„Ultra feminisme" niets te maken heeft, noch
iets te maken wil hebben. Wü zijn gematigd
en onze Bond is neutraal.
Maar niet in den zin van godsdienstloos,
en dus ook niet tegen eenig R.-K. stand
punt, zooals de Eerw. schrijver aan het slot
zijner rede zegt. Alle revolutionnair optre
den is bij artikel 5 onzer statuten verboden.
Men zou deu Bond dan ook interconfessio
neel kunnen noemen.
Nu is ons Doorluchtig Episcopaat gekant
tegen interconfessioneel vereenigingen en
wenscht zij dat de Katholieken zich op elk
gebied vereenigen in zuiver Katholieke ver
eenigingen. Alleen in Limburg worden inter-
confessioneele A'ereenigingen nog toegestaan,
omdat zij daar in nauw verband zijn met de
gelijknamige vereenigingen in Duitschland.
In Duitschland bestaan de interconfessioneele
vereenigingen van Katholieken en Protestan
ten op groote schaal en onder goedkeuring
der Duitsche Bisschoppen en van den Paus.
Hieruit blijkt dat de Katholieke leer ze niet
A-erbiedt. En op grond daarvan durf ik
pleiten voor onzen Nederlandschen Bond
voor V. K.
Zeker, als een afzonderlijke R.K. Bonu
voor V. K. Avordt opgericht en daarmede tal
looze R. K. vrouwen tot de vrouwenbeweging
gebracht, die zich nu nog verre houden, zal
ik me ook daarover A'erheugen, Avant hoe
meer de beweging groeit hoe liever. Zeer ze
ker zou ik lid worden, maardaarnaast
ook lid blijven van den Bond. Want, samen
werking met andersdenkenden werkt ontwik
kelend. (S i c. Red. N. H. C.) (Ook onze R.-K.
Middenstandsorganisatie doet volgens „De
Tijd" van datum 20 Februari 1.1., ernstige
pogingen tot een stap in die dichting.)
Eu Avaar we toch ook samen tot het groote
Staatsbestuur geroepen zullen zijn, meen ik
voor mij dat het bestuur A'an vereenigingen
gelijkelijk door R.-K., Protestanten en
Israëlieten geschieden moet. Ten slotte zijn
we toch allen kinderen van éénen God.
De grondtoon van ons R.-K. geloof is:
„Bemint God bovenal en uwen naaste gelijk
u zelve."
Wie zijn onze naasten!
Alle menschen.
Laat mij eindigen met de waarschuwing
van Mr. van Schaik, een der samenstellers
van het rapport omtrent het Kiesreehtvraag-
stnk, uitgebracht aan den Algemeenen Bond
voor R.-K. KiesA*ereenigingen in Nederland,
in 1907 verschenen. In eene lezing in de ver-
eeniging „Geloof en Wetenschap", te Arn
hem gehouden, zeide hij o. m. „dat eer
der een kind een spoortrein kan tegenhouden
door tegen den wand te drukken, dan wij de
vraag naar V. K.", en dat „Het verwaarloo-
zen van bet, V. K. vraagstuk door de Katho
lieken, beslist nadeelig (is) voor de zaak van
het Katholicisme zelf."
Met dank voor de plaatsruimte.
Hoogachtend,
Wed. DE GOEIJ BLOM.
HiHersmn, 28—2'11.
Geachte Redactie!
Mijn dank dat u mij in de gelegenheid stel-
det een kort antwoord tot slot hierbij te voe
gen. Vooreerst haspelt de inzendster sociale
en politieke actie dooreen en deze dienen wel
degelijk van elkander onderscheiden te avox--
den,
2o. Mijne stelling is onaangevochten, dat
het Kath. geloof direct geen antwoord
geeft op de vraag: al of niet Yromvenkies-
recht. Ik heb niet beAveerd „het Katholi
cisme A'erzet zich niet tegen Vrom\'enkies-
recht", maar gezegd dat de voorstanders ervan
eerst de Kath. leer eens heter moesten bestu
deer en alvorens die stelling op zij te zetten;
clan zouden ze erkennen moeten dat die (hun)
gevolgtrekking to wijd is en niet logisch
\Toortvloeit uit hunne praemissen.
3o. Niet Aveerlegd is deze stelling van
mij: „Alleen de uit het Katholieke g.e-
jtooi afgeleide beginselen ge\'en hier
een uitweg en deze zijn allesbehalve voor
Vrouwenkiesrecht, want terecht schrijft Pa
ter Raaijmakers dat het indruisclit tegen de
door alle Kath sociologen beliuldigde op
vatting van Staat en Maatschappij.
4o. Blijft staan en is door iuZ. niet weerlegd,
mijn opzet: „Vrouwenkiesrecht is niet anders
dan de laatste consequentie A'an de liberale
Staatsleer en als Kath. verwerpen wij die li
berale leer p r i n c i P i ë.e.l met al zijn conse
quenties, ook met die laatste van Vrouwen
kiesrecht.
5o. De inz. zegt: onze Bond is neutraal, cn
mijn beweren is: neutraliteit is onmogelijk!
6o. De schrijfster wete dat het vereenigings-
leven door den Paus gesteld is onder de lei
ding der Bisschoppen. Wie dus in deze e r n-
stige zaken ingaat, gelijk de inz .wil, tegen
den uitdrukkelijken wil van het Nederl. Epis
copaat, verspeelt voor goed het recht sqn
standpunt „een zuiver Katholiek standpunt"
te noemen.
Aan u Redactie, mijn dank.
F. A. BURWINKEL.
Naschrift der Reda jtie.
Wij hebben bij het bovenstaande nog te
voegen, dat het voorbeeld der R.-K. Midden
standsorganisatie, door de schrijfster aange
haald, bewijst dat zij van het Roomsche ver-
eenigingsleven in zijn geheel en dat van den
Middenstanders in het hijzonder geen tittel
of jota begrijpt! Want hoewel wij in onze ar
tikelen van de vorige week juist tegen het
in „De Tijd" van 20 Febr. overgenomen stuk
principieel post hebben gevat, moeten wij
den schrijver daarvan toch vrijpleiten van de
beschuldiging dat hij denzelfden weg zou
willen opgaan als de schrijfster!
Kort en goed toont ons het heele stuk van
mej. De Goeij weer eens opnieuw, hoe ge
vaarlijk het gezelschap der „neutralen" is
voor Katholieken, die onwillekeurig de ver
derfelijke leerstellingen en meeningen over
nemen.
Red. „N. HAARL. CT.".
Mijnlieer de Redacteur.
Gaarne zon ik het onderstaande in uw cou
rant geplaa'st zien, waarvoor bij voorbaat mijn
jfemk.
Naar aanleiding van het ingezonden stuk A'an
een sigarenwinkelier, zou ik dezen heer ears
Aviüen vragen: Wien noemt u sigarenwinkelier?
Ik heb b.v. mijn zaak, en achter dezeeen.sigaren
winkeltje), dus net als u hebt, behalve de eta-
fege, cfk gij weL hebt. Uw ruimte voor winkel is
grooter dan de mijne. Ben ik nu volgens uw
inzien sigarenAvinkelier?
Uw antwoord is mij bekend. „Neen!" zult
u zeggen. Want gc beslaat er niet geheel van.
dus is u geen sigarenwinkelier, zooais de Ned.
Vereenig'ng van Sigarenwinkeliers hen bedoelt
Doch hoe noemt u dan, zooais er zeer velen
zijn, die wel. een Avinkcl hebben net als gij (met
etalage), doch een betrekking er bij hebbm op
fabriek, kantoor, enz. Hun bestaan wordt door
winkel en be'rekking beide gevormd, z.ijn die
kantoorbedienden, ambtenaren, enz, volgens uav
oordeel sigarenwinkeliers Doör de grootste fa
brikanten Avordt aan hen geleverd. De fabrikant
beschouwt hen wei als uitsluitend sigarenwinke
lier, 'Als deze fabrikant voor het eerst een e rder
krijgt en bij den secretaris der afd. Haarlem
informaties neemt blijkt het dat het advies is:
„Uitsluitend sigarenwinkelier, dus leveren."
Wanneer die order van mij komt, is het advies:
„Geen uitsluitend sigarenwinkelier, dus niet le
ver-en." Welk versehii is er nu tussehen hen en
mij? Voor de Ned. Vereeniging van Sigaren
winkeliers is hot jammer, dat zoo weinig fa
brikanten die in'orma' ies nemen.
Wat is nu b.v. het bestuurslid, secretaris der
aid. Haarlem, die koffie, thee er bij verkoopt,
is dat een uitsluitend sigarenwinkelier? Koffie
cn thee behooren loeli in een kruidenierswinkel
thuis. Welke informaties zou deze secretaris-si
garenwinkelier omtrent zlcli zelf geven? Is dit
geen melen met tAvee mailen? Weet u wat meer
noodig is? Dat u of de Ned. Vereeniging van
Sigarenwinkeliers de fabrikanten bewerkte, die
eau particulieren tcvcren, b.v. sigaren van f 30
per mille voor I 25 met een maand crediït. Ik
noem nu niet eens bet ergste geval. Er zuilen
u Aran dergelijke gevallen vele bekend zijn. Hier
in Haarlem zijn er ook verschillende fabrikanten
die rechtstreeks aan particulieren leveren.
Dit is grooler kwaad dan dat ik en anderen
niet-uits'uitend sigarenwinkeliers bedrijven, die
trachten den klant goede kwaü'eit te A-erkoopen,
maai* dan ook A'oor den prijs, die er voor staat
dus net als een lieuschc sigarenwinkelier doel
door voor een sigaar van 3 cent ook 3 cent
to laten betalen.
EEN NIET-UIT#LüITEND-SIGAUEN-
WINKELIEK.
Haarlem, 24 Febr. 1911.
HET OORDEEL: EENEB DAME
OVER ..DE GEHÜIWDE ONDERWIJZE
RES VOOR DE KLAS."
In het „Katholieke Schoolblad" schrijft
Hi. Br. het volgende
„Zou het verstandig zijn, als !de (getrouwde
vrouw in ha,ar huwelijk, haar «mbtlnog voort
zette? Laten >ve die zaak (eens A'an wat fciar
derbij bekijken
Zoo als wij allen weten, wordt ide (man al
tijd geheel door zijn beroep in beslag (ge
nomen. Zijn werkkring daar buiten is zoo
druk', jdait we hem thuis in iet meer tooeten
aankomen met eens even ©en spijkertje ïn
FEUILLETON.
(nalar het Er an sell
9 w
Gaston verborg zijn aangezicht in zijn®
banden, een zware zucht ontsnapte aan EZUft
Zoorst
Ja gevoeld heb ik het wel, In aar 'ik
mis de zedelijke kracht om mij er (tegen Ife
verzetten. Het dierlijke Ievfan, dat ik [heb
geleid, heelt a,lle energie in mij gedood
Óch, kom] daar geloof ik niets ;yan
[Wil slechts
Eu denk toch ook eens ia an ruw vader, aan
uav zusters. Donk aan de [schande, dingij tover,
hen brengt! Denk niet allerminst aan luw
rechtvaardigen God, aan hot leven dat u aan
de overzijde van liet graf te wachten (staat.
Ija.t heb ik allemaal overwogenMaar
het leven is mij ondragelijk gewordenMeier
dan de helft van mijn schulden kan ik niet
betalen: Dat is die schande v.oor injjda,
Schande Dienkt gij die dooi' 'uw 'dood
dan uit te wisschem: Integendeel gij Mer-
zwalart ze en brandmerkt, zo met [uw (lafheid
Men houdt er eigenaardige theorieën op: na
in uav zoogenaamde beschaafde wereld! Als
iemand zich aan dje lasten (des levens '.ont
trekt zijn er dwazen, die durven bewenen
dat zulk een man een 'blijk Van nnvorsclirok-
Jteftheid heeft gegeven, dat hij prijzlenzwaar-
dig heeft gehandeld.: [Waarlijk een (moe
dige kerel, «die zijn eigen f echter isl-j.v Die
lafaards
Die stern: vjain' den jongen graaf trilde en
stokt© in zijn keel door kl© (kokende onstui
migheid, waaraan hij ten prooi was
Zijn vooroordeelen tegen den laffen Zelf
moord trok hij geheel uit Ide koude redeniee-
ring, doch hoeveel edeler zijn d© motieven,
waarom de .christen, zich schaamt om, (deze
lafheid te begaan
[Woldra was id'® kalmte bij Iden [graaf te
ruggekeerd en hi.i .vervolgde:
Ik ben gekomen om u (ui tkomst te bren
gen', de Salves Ik zal al uav schulden oveer-
nemeln en ze voor u, tot. den Ratsten oen t be
talen .Verder z al ik u dane bof rekking [bk-
z'orgteu', waiarin gij u niet behoeft te bekomme
ren noch om uw toekomst, [noch om, in fuw
levensonderhoud te voorzien
Gij preveld© de Salves En eensklaps
schitterden zijn doff© oogen yan '.blijde hoop
en verrassing
Jjaj, dat redmiddel biedt ik u 'aan
Van u vraag ik alleen dat gij afstand [doet
vain uav, wil om in (het'vervolg alleen de (mijne
te doen: ,Gij moeit ©en eed 'doen, .waarvan
ik u do .woorden zal dicteer»© ,;,i Aan 'dien
eed zult gij nimmer kunnen 'te kort komen,
zonder op hetzelfde oogenblik ©en giebeim-
zinnjgen en onfeibiapen dood .voor, uw, oogeja
te zien zlwoven.
Bij heit verneomejn van deze Vreemd© (woor
den maakte zich eieh alleszins verklaarbare
ontsteltenis meester yam Gaston. Een ©ogen
blik zat hij met open mond, iz,onder te kun
nen' spreken:
Ik begrijp u piet, z©id© hij' eindelijk;
't Is anders nog al duidelijk Ik 'zoek
menscheln, die mij toegedaan zijn, gereed raii
op hot eerste teeken te gehoorzamen, op [één
wenk, zonder najar ijsfe te Vragen of licks
to willen' begrijpen Gij zult één 'v-ah tdii©
menschen zijn. In ffü geef ik u een for
tuin, zoo ontzaggelijk rijk, als gij u in uw
stoutste dromen niet hadt durven voorstel
len Dit echter wil ik wel Ibij voegennim
mer zal ik iets van 'u vergen, idat strijdt
met uw eergevoel Ik heb' op |mij (genomen
do onrechtvaardigheid te wreken en daartole
moet ik dikwijls mijn toevlucht (nemen tot
yerro van alleriaagsche middelen Deze 'zijn
echter geheiligd dooi' het dool Denk vijf
minuten na, over mijn voorstel. Als [gij wei-
giert blijft alles blij het 'ofude i»n {ik ga; heen
Maai' oo-k dan waarschuw ik u dat (vajit [dit
onderhoud niets publiek Avorde, anders zijt
gij een main dos doods
Maar Avie zijt g« toch riep ti© SaDes
op eens uit mét ©en blik ypl [afgrijzen jop
zijn' bezioeker
|W.io ik ben? Djaf wordt hostel ijk[Men
zou gaan denken dat je mjj (niet, [bij nam©
zelfs kendeit, best© de Safvoa, [spotte graaf
Miehei Maar vooruit nu, geen ijdel© praat
meer en' denlc ©ens rustig (er [oyer nai, ïzopals
ik je gezegd heb
Hij haalde: een fijn gledneyen gouden' ciga-
retten-etui uit ziih borstzak te 'voorschijn,
nam een cigarette Ai stak haar aan jhet
hoofd achteloos tegen den rug ,van zijn fau
teuil geworpen', staarde hij onophoudelijk
naar het plafond, als Avüdo ihij [den gedach
ten gang van zijn. slachtoffer zelfs met geen
blik aifleiden!,
Intusöchcn scheen het .G asten dg (Salves toe
ailsof zijn hoofd op het punt stond uiteen j
te barsten Dó meest tegenstrijdige motte-
ven kampten in zijn brein om den Voorrang'
Zijn hersenen schenen t© koken, Ontzetting
greep hem aan in hot 'bijzijn (vau den [raadsol-
achtiglen gentleman, aan wiens bekoring ook
hij ©A'jemnin a,'s zoovele anderen Avas ontkomen
En öi© raan kwam hem nu zarlk 'n geheimzin
nig bod do.;n Plotseling droUgen ^ich verschil
lende onverklaard geb leven misdaden aan zij
ne herinnering ppde verdwijning' van een
der meest bekende .clubmannen uit ida (boo
gie Parijseh© kringende verdwijning van
een bankier, die op hot punt stond failliet
te elalanl Levendig stond hem nog de
dood voor den' geest van den jongen baron die
öliosiies, dfen hij ViaU zeer nabij kende. (Op ze
keren morgien vond men hom [dood in zijn
béd, met op zijn voorhoofd leen geheimzin
nig teeken een cirkel omringd door strai
ten De clubman die, zijn ©igoü ondergang
bewerkt had dooi' zijn© gewaagd© specula
ties, op de beurs, ging 'fortuin zoeken, zeide
men', ih Zuid-Amerikai Ook <id bankier was
daar, in [Qhili Régtelmaltig zond hij rijke
geldsommen aan zijn vrouw en kindleren
Al zijn eehujdej,sobers had hij ©vienoens Vol
daan [Wiat M- do Gloaies laahgaaf, Hvas [hot
bekend. Jdat hij geen cent rijk w,as, ion noch
tans wierp hij bij .wijze, vajn spreken im|ot
geld .op d© straat;.
Sinds eenigen: tijd moest bij leen 'gebhm-
zinnigen bron hebben, waaruit hij naar goed
vinden zijn geld kon putten,
[Wierd hij misschien betaald door M:.
de la: Roche-G-léon', dacht Gasten Misschien
heeft hij zijn mond voorbijgepraat en. dut
met den dood moeten bekoopen
te slaan of een gordijn iop 'te hangen, of
dergelijke kleinigheden meer. In den regel
bedankt hij daar kortweg voor, of gedraagt
zich zóó ongeduldig en on1 aholpen. dat wv
het wel laiten zuHen, 't hem voor een tweete
ma,al te vragen I En misschien heeft hij took
gelijk. Hij komt thuis om zich wat uit te
spannen, te rusten van zijn drukke zaken
Ern Ihoe zou de vrouw klit dan kunnen; hoe
zou die nu een dubbel leven kunnen leiden?
O, voor het huishouden heeft toen zijn
dienstpersoneel 1 hoor ik menige geëmanci
peerd© jonge dam© zeggen. Jawelmaar dut
valt den meesten vrouAven duchtig tegen:
óf men krijgt een jong, onbeholpen meisje,
dat nog van niets afweet fen misschien wel
heel gewillig, maar ook uiterst onhandig
is, óf' men krijgt zoo'n „pertekte" huishoud
ster, die zoozeer doordr is van haar
eigen waarde, 'dat men i te brengen
heeft..., dus. dat is ook ie rij, een tref
uit duizenden, of men een goede hulp in de
huishouding krijgt. En dan dat gesukkel
met „noodhulpen"; in d© eerste plaats is
dat zeer duur en in Ido tweede plaats is
men dan in den regel t-ooh taaar gedeeltelijk
geholpen, de dame valt er A'reemd <in |en kan
dikwijls nog niet koken. N is <ook !da.t een
punt, waarover veel beAveer l is, in theorie
men zou n.l. het ©ten Van Iden kok 'kunnen
nemen, of A'an ©en coöperatieve gaarkeuken,
of dergelijk© nuttig© instelling. Maar dat
alle» gaat nog' goed, zoo lang toen met z'n
beiden is; wordt het huishouden wat groo
ter. dan is het eenvoudig niet door te voe
ren. Natuurlijk, de beurs komt in gedrang.
En bovendien, hoe kan men nu van een
„huurling»", avant dat blijft het dan teeh
verwachten, dat zij een vreemde huishoud]
goed behartigt? Een zeer jong, onervaren
meisje zal dit in vel© (gevallen zijn, idie mis
schien een diploma, huishouding in den zak
heeft, ma,ar de praetijk nog [nooit 'doormaak
te. En de huisvrouw zelve kan slechts af
keuren, zij üau niet verbeteren of berecht
wijzen, daarvoor verstaat zij te weinig van
de huishouding dit maakt ook, dat'zij veel
van het noodige „ap ruist, bij een der
gelijk© op- of aanmar ;igEm de huishoud
ster kan slechts werken onder de leiding
van een goed© huisvrouAv En hoe kan idie
leiding nu degelijk zijn. als men 'zelve feam
vorstand heeft van hetgeen men leidt? In
het beroep „huisvrouw" zijn zoovele dingen
die ook wei'kelijk de hand ider «chtgenoote
qn moeder ©ischen Denken Avij slechts aan
•Ie honderder lei zorgen, die 't „kind" eischt en
AV,aarop, vooral in dezen tijd, 'zóó kluchtig ge
wezen isHoe zou nu ©en vreemde tie plaats
der moeder kunen innemen, want in tien
beginne zijn het nog meer uitsluiten! /li
chamelijke zorgen voor de kleinen, len, laten
de financiën het dus toe, dan kan toen isefn
zeer bekwame verpleegster of kinderjuf
frouw huren, maar lioe dan later, lals elk
kind individueel moet opgevoed worden, om
tot een persoonlijkheid te kunnen opgroeien.
En dan zoo dikwijls ge- of 'liever (gezegd
misbruikt het jonge meisje haar krachten
op allerlei luxe-werk, als tiaar zijn touziek-
en schilderkunst, terwijl ze in haar geval,
Ave stelten ons ©en onbemiddelde jonge
dame voor toch beier deed, 'zich öp Ihct
practische naaien toe t n [Want btraks
in het huishouden sta. i .mar handen ver
keerd en moet zij een vec-i te grooten post
uittrekken voor naaister óf coupeuse, ter
wijl zo dan toch nog {nooit fczoo goed, en
naar haar zin geholpen is, als dat iz© zelve
ha,ar kindergoed bijv. maakt© of versteld©.
Het „huishouden-doen" is heuseh geen pro
bleem dat zich zoo maar- van zelf loplosfc. 'Ou
zo hygiënische eischen aan de inrichting ion-
zer Avoning zijn ook veel uitgebreider, omvat
tender, dan ©en jaar of tien terug1. „NiauAVö
rechten'', .nieuwe beroepen" voor de vrouw,
luidt de strijdkreet der vrouwenbeweging
steedsen met het oog (op tic -ongetrouwdo
vrouAven mag dit misschien heel g'oedzijn, deh
getrouwden vrouwen, in het algemeen, zou
ik willen toeroepen: houdt u bij uw huis
houden. Eierst als gij ten volle overtuigd
zijt, dat gij een alleszins avaardige (plaats
vervangster hebt, blijf u dan Avijden iannj
kunst, of weldadigheid, of vrouwenkiesrecht'^
Maar thuis te zorgen en te waken voor het
welzijn van man en kinderen, tiat iis d© roe
ping en de plicht der getrouwde vrouw
Ofschoon ons R K. Bijz onderwijs ten [deel©
buiten de groote, kwestie staak ofschoon bij'
ons de vraag „de gehuwde onderwijzeres al
of niet voor de klas" wel Inooit anders zal
opgevat worden dan in ontkennonden zin.
Avil het mij voorkomen, lat bet- iden '«©achten1
lezers(essen) niet onwelkom zal zijn het Voor
gaande, het oordeel eener danto, te kunnen
lezen i
Een' huiviering schokte zün geheeld
lichaam: bij de gedachte, dat eenzelfde lof
hem kon beschoren zijn
WftUt dit, js eigenaardig bij (dezen toen sen
zoo juist maakte dat wezen 'zich 'gereed idó
hand te slaan aan ziclüjelven, •vrijwillig' iden
dood tegemoet te treden en hij wilde nu dat
het onmogelijk was, dat een andere lipid
hem zou doioden D© zelfmoord had nun iets!
aantrekkelijks meer voor hem, [Wanhopig be
gon hij het leven weder lief te h ebben Doch
instinctmatig .verzette zich zijn vrije natuur,
nu tegen een eed, die hem vreeselijk toescheen',
en die Jiem met handen en vo©tien zou (kluiste
ren aan den man, aan wiens bevel hij nimmer
zou kunnen ontrouw worden, als hij Zich
eenmaal aan hem zou hebben o verge-given-
M de lai Rodhe-Gléon sloeg .op (een ge
geven' (oogenblik de oogen neder Gaetoni
zuchtte diep toen die vuurschietend©, heer-
sehers-oogen de zijnen ontmoetten,
Do vijf minuten duren wel wat lang,
béste, zcid© de graaf kalm, -
Ml. de Salves maakte een ónrustige te:we
ging1 .met de handen.
Tot zooiets. besluit men met -in Vqi mi
nuten !..o| Mag ik tenminste van u Arerwach-
ten dat u mij zult zéggen, wat W van mi] ver
wacht,
Volstrekte gehoorzaamheid, een ohnJ
volgen van mijn wil, 1J5
Maar als gij mij iets gebiedt, dat (strijdt
met mijn geAvetcn.;
;-fi h (QWordt vervolgd.)
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
