HI
DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND
IC in dekhuis vest 29-31-33, Haarlem
EERSTE BLAD.
Aan H.H. Adverteerders.
AGENDA.
STADSNIEUWS.
22 ES8AART. 1911.
dsma*®*»® fSff, 7499
s
Bureaus van Redactie en Administratie
Intercommunaal Telefoonnummer 1426.
Voor advarientiën en reclames buitsn Haarlem en de agentschappen wende men zich tot RiCAROO's Advertentie-Bureau, II. Z. Voorburgwal 242, Amstardam, int. Telefoon i020.
Alle betalende abonnés op dit blad, die in tiet bezit eener verzekeringspoli» zijn, zijn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor
GULDEN bij lil fl Qflfl GULDEN tij f Cf| GULDEN bij 1 All GULDEN b* GULDEN by
De ultbeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Oceana Bijkantoor voor Haarlem de Nederiandscha Credletbank Nieuwe Gracht 11
Dit Bi5immeBQ bestaat salt
tsw©@ bladen*
Wegens den feestdag uan Maria
Boodschap zai de „Nieuwe Haar-
'.omsche Courant" Zaterdag a.s. niet
i?-erschiinen.
Het Zondagsnummer met Kerk-
iijst en Zondagsblad uerschijnen dus
deze week Vrijdag a.s.
Wij uerzoeken beleefd, aduerten-
tiën uoor dat nummer zooueel mo
getijk reeds Desidepdag in te
zenden.
DE ADMINISTRATIE.
Haarlemsciie Alledagjes No. 228.
Het gezondheidstoezicht op gemeente-
beambten en werklieden.
Gemeentezaken,
WUHLEMSEHE CO
I ABdüSHE^ENTSMUS:
i Per 8 ïaaanden voor Haarlem
S Voor de p.aaUen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente)
I Voor de overige piaateen in Nederland franco per post
Afioadariike nummers
1,88
1,85
1,80
0,08
PRIJS O Hit AOVEHTSMTlk.
Van 16 regels 60 cent (contant 50 cent) Iedere regel meer
Buiten Haarlem en de Agentschappen 16 cent per regel. (Buitenland
Reclames dubbel tarief
Dienstaanbiedingen 25 cent (6 regels), driemaal voor 50 cent contant,)
10 cent
20 cent
levenslang6 ong* ffl 111g GULDEN b €||g( verlies van een I fl91 verlies van 1 11 i 1 verlies van
schiktheid -1 «jrlijÉli J overlijden. Sj&lflS hand of voet i SJJÉJ éénoog. i MÉiM éen duim.
werken.
verües van
één
wijsvinger.
GULDEN bg
verües van
één anderen
vinger.
Donderdag, 23 Maart. -
G e t» o u w „S t. B a v o" R. K. Volksbond
half 9 uur Rederijkers, 9 uur repetitie
Eaagvereeniging.
Kathedrale kerk van 8 u. totkwart
vóór 9 uur precies Cursus in de Katholieke
ftsloofs- en Zedeleer. (Zie Stadsnieuws.)
Groote kerk mm. 2—8 uur Orgel
bespeling door den heer W. Ezerman.
Concertzaal „De Kroon" 8 uur
Joseph Szigeti Concert.
Aig. Verkooplokaal Nieuwe Gracht v.m.
10 uur Veiling Meubilaire Goederen.
Toyler's Stichting op de gewone
Museumtijden Buitengewone tentoonstel-
jijig van toekeningen en schetsens Holland-
selie school IGde eeuw. Goltzius en anderen;
Fransche school 17e en 18e eeuw, Watt eau,
Boucher, enz.
BisschoppelijkMuseum (Jansstraat
V9). Geopend eiken dag van 10—5 uur, tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda
gen, Zondagen en R.-K. Feestdagen.
EEN GEVAARLIJK PUNT.
Me.i is in het Kenaupark druk aan het
werk in het smalle rijpad aan den Westkant.
Eer.it zijn er gasbuizen vernieuwd, toen is
do straat verbeterd, wat hoog noodig was, en
na is de tram bezig er nieuwe rails te leggen.
We b.unnen daarmede niet anders doen dan
aceoord gaan, en constateeren dat nu eens
blijkbaar overleg is gepleegd tussclien de ver
schillende takken van dienst bij Gemeente
werken en de tram, om al die werkzaamhe
den gelijktijdig te doen plaats hebben.
Maar ién ding is er, dat o.i. wat beter had
kannen worden geregeld.
Er was althans gisterenavond van
den onderdoorgang onder 't viaduct naar de
stad, dus van 't Kleverparkkwartier en Bloe-
monüaal naar 't Kenaupark-zelf, slechts tus-
schen groote steenhoopon en diepe kuilen één
smalle doorgang opengelaten voor het ver-
keer.
Zóó smal, dat er juist een rijtuig passeeren
kou, doch geen lialve meter ruimte aan weers
zijden meer overbleef.
Nl viel het juist, dat 't gisterenavond Bacli-
conc- rt was: bij tientallen tegelijk reden er de
rijtuigen en auto's aan, en op sommige oo-
genblikken was bet bij dezen nauwen door
gang móé' dan levensgevaarlijk! De rijtui
gen stonden vaak geblokkeerd, één auto is
op den steenhoop links gereden, fietsers en
voetgangers hebben benauwde oogeublikken
gehad.
En gelukkig zullen vele notabele concert-
b 'oe-kers niet geweten hebben, wat een ge-
vaanijk punt ze daar passeerden: maar de
icowtders en chauffeurs hebben bet wel de-
feSjk ondervonden!
Tiet komt ons voor, dat men op zoo drukke
punten als deze boek is, bij avond minstens
r ;n bet verkeer wat ruimer plaats moet ge
ne cl maken: met eenig doorzicht is dat wel
te doenj
PERSONALIA.
'Aan de Christelijke School te Zevenhui
zen bij Gouda is benoemd tot onderwijzer den
heer G. van der Balen, van hier.
Wij Lebben Donderdag j.l. uitvoerig ge
sproken over het geval met den werkman der
i ürii k V.. die op weg naar zijn werk in
i'iti. or zakte, toen de controleorende geuieen-
--*vy.5.o«j&neèr hem had aangeraden aan het
verk te gaan.
Jlr- Iannis, de huisarts vau V.. deelde ons in
mede, dat het bevel van den controleerenden
geneesheer niet was gegeven met zijn in
stemming, zoo zal men zich herinneren.
Nu hebben we gisteren bezoek gehad van
Dr. Adrian, den gemeente-geneesheer, aan
wien het toezicht op den gezondheidstoe
stand van gemeente-ambtenaren en -werk
lieden is opgedragen, en die tegenover het
medegedeelde door Dr. Leunis zijne mede-
deelingen ons willen doen.
Dr. Adrian stelde voorop, dat hij over den
patiënt V. uit den aard der zaak niets zeg
gen kon, ten einde het beroepsgeheim niet
te schenden. Juist dit beroepsgeheim maakt
het den geneesheer steeds moeilijk de men-
schen volledig in te lichten ter verweer, en
een eventueele aanklager heeft zoodoende
altijd wat vóór!
Maar om dan op het geval terug te komen:
Dr. Adrian vertelde ons dat hij den patiënt
V. ongeveer drie weken zag.
„Ik kreeg de overtuiging dat het misschien
goed zou zijn te probeeren liem weder aan
liet werk te brengen en stelde hem meerma
len voor het tenminste te probeeren, ik wees
hem op het belang van zijn gezin, enz.
„Zaterdagmiddag, 15 Maart, schelde ik zijn
buisarts op en vroeg hem of hij het goed
vond het met patiënt V. te probeeren. De
huisarts vond het goed, en opper
de niet de bezwaren, nu in het stuk
van Donderdag j.l. in de „Nieuwe Haarlein-
sehe Courant" vermeldt.
„Had de huisarts zoo zeide Dr. Adrian
ons pertinent werkelijk bezwaren gehad,
dan had ik zéér zeker daarmede rekening
gehouden on dan had het door uwe redactie
gewenschte, en laat ik het er dadelijk bij
voegen, dan ook door mij gewenschte ern
stige onderhoud plaats gehad 1"
Wij Lebben dit deel van Dr. Adrian's ver
klaringen letterlijk opgenomen, zooals hij ze
ons gaf.
Zondagochtend daarop volgende, begaf _Dr.
Adrian zich naar V., en vond alleen diens
vrouw thuis. Volgens hare verklaring was
haar man „aan den wandel". De geneesheer
sprak nog eens ernstig met de vrouw en
gaf toen de verklaring, welke de contro-
leerende geneesheer moet afgeven, dat V.
weder kon gaan werken.
„Deze verklaring zeide Dr. Adrian
moet ik altijd afgeven, in zoo'n geval. Dit is
dus een schriftelijk onweerlegbaar bewijs
stuk op datum, waaruit blijkt dat de ge
schiktverklaring volgde op bet onder
houd met den b,uisarts."
Ziedaar Dr. Adrian's verklaringen letter
lijk weergegeven.
Ze staan zooals onze lezers merken
vrijwel tegenover die van Dr. Leunis, wat
betreft het consult tusschen beiden over het
geval V., en daarom willen wij er geen con
clusies onzerzijds aan toevoegen. Dr. Leunis
is tijdelijk afwezig: hem konden wij dus niet
verder bereiken.
Dr. Adrian voegde aan het boven-opge-
inerkte nog toe, dat het raadplegen van den
huisarts door den eontroleerenden genees
kundige anders volstrekt geen regel is: bij cie
Rijksverzekeringsbang gebeurt dit b.v. meest
al niet! En nooit is daarover aanmerking
gemaakt!
En voorts moet niet vergeten worden, -
daarop wees Dr. A. in liet bijzonder dat de
geheele opzet was, om V. weder te maken tot
een man die in staat kan zijn het brood voor
zich en de zijnen te verdienen. Alléén het be
lang van V. heeft hier gegolden, zoowel bij
den huisarts als bij den controleerenden ge
neesheer, en inderdaad heeft Dr. Adrian dan
ook naar wij zonder aarzeling kunnen zeggen,
met zijn voorschrift geheel en alleen in de
zen geest gehandeld.
Wij vroegen Dr. Adrian ten slotte naar
zijn meeuing over de wenscbelijkbeid om ïn
geval van verschil van gevoelen met den
huisarts, een derde deskundige erbij te roe
pen.
Wel, dat denkbeeld is zóó goed ant
woordde de heer A. ons dat ik, als mij vau
verschil van opinie met den huisarts b 1 ij k t,
niet zal aarzelen zoo noodig dat consult zélf
voor te stellen!
En het amendement-Thijssen, in den Raad
verworpen, had dan ook gerust kunnen wor
den aangenomen, meende de controleerende
gemeentegeneesheer. Iets anders is natuur
lijk, of liet wensclielijk is, om dit voorschrift
alsnog aan de verordening toe te voegen,
Dr. A. beaamde ons, dat dit een bewijs van
wantrouwen zou kunnen genoemd worden ln
zijn optreden, en wij van onzen kant, mee-
ner.de dat de geheele zaak nu neerkomt op
een misverstand, doordat o. i. de huisarts vau
V. zich niet duidelijk genoeg heeft uitge
sproken tegenover zijn collega bij 't bewuste
telefonische onderhoud, meenen, dat voor
zulk een wantrouwen niet de minste reden
bestaat.
VIERDE LIEDERENAVOND GER. ZALSMAN.
Met een zeer mooi programma en niet min
der te waalboeren medewerking gal de heer
Gerard Zalsman Maandagavond in de Kroon
zijn vierde liederenavond.
Deze verschafte ons de kennismaking met
mevr. Marie Lenore sopraan en den, heer Piet
do Waardt pianist, beiden van Rotterdam. De
vocaalsoliste door haren stadgenoot begeleid gaf
het eerste deel .een viertal liederen van»
Tsehaikowsky, Eug. Hildach en L'. Materna en
later Geluk v&n A. Spoel, Friihling van Wage
naar, Le Gué van C. van Oosterzee en La
Folletta van S. C. Marchesi, zoodat noch het
Hollandschnoch de Hollandsche componisten
vergeten cn .toch alle gebruikelijke lal an waren
vertegenwoordigd. Want de Itaiiaansche muziek
staat, tegenwoordig zoo in de gunst dat ze wel
degelijk wordt ge ijkgesteld met de Fransche en
Duitsche. Een evenredige vertegenwoordiging op
muzikaal gebied dus! En wel zeer opvallend
was dat onze zangeres zich vooral in het Itaii
aansche lied ook wel in het Fransche r-
van haar besle zijde deed kennen. Voor haar
welluidend, maar toch eigenaardig geluid zijn lie
deren als Le Gué en la Folletta meer geschikt
dan de Duitsche. En naar het applaus te
pordeelen was het zeer talrijk publiek dit
zonder voorbehoud met mij eens.
De heer de Waardt die haar begeleidde
soms wel iets te krachtig maar toch muzikaal!
bleek niet alleen in die begeleidingen maar
ook in zijn soli: Impromptu van F. Schubert,
Caprice van C. Sinding, Etude van. L. M- God
schalk, een pianist van bijzondere technische
ontwikkeling, vooral ia laatstgenoemde, wat ik
als muziekstuk of liever concertstuk nu juist
niet bijzonder aanbevelenswaardig durf noemen
Het tweede deel waarin wij Barcarolle van
Godard en Rhapsodie d'Auvergne van Saint-
Saens hoorden kon niet anders dan den gun-
stigen indruk, dien wij van den heer ,de Waard
hadden gekregen, bevestigen.
Volledigheidshalve zij hier nog vermeld dat
me(vr. Lenore een boüquet en den heer ,de
Waardt è'en lauwerkrans werd aangeboden.
Behalve de reeds genoemde ^solisten traden
ook op de concertgever en de heer Jae. v. (Kem
pen. De eerste met een 8-tal liederen van Hulle-
broek, een prachtstel wat we heuseh een vol
gende maal nog wel eens willen hooren. De
tweede met liederen -van Hygo Wolff, C. Smul
ders en W'. Landré plus de bekende 4 Zigeuner-;
lieder van Brahms. i 1 i
Ik hoop te mogen volstaan met de mededeeling
dat ze beiden uiterst goed gedisponeerd hun
taak met het grootst mogelijk succes uitvoerden.
Wat we van hen ook niet anders verwachten.
Aan mej. Ré Levie die den heer van Kem
pen begeleidde nog een extra hulde voor de
keurige wijze waarop ze zich van haar aandeel
in do „verrichtingen" van dezen avond kweet.
Zalsman kan tevreden zijn over het verloop
van zijn „vierde". H. P..
(Wegens plaatsgebrek gisteren blijven liggen.)
ZESDE BACHCONCERT.
De „great attraction" van het Zesde Bach-
eoneert gisterenavond in de Soc. Vereeni-
ging gegeven was zeker wel de medewerking
van den pianist S. W. Rachmaninoff, die
daar zijn Concert no. 3 voor piano met or
kestbegeleiding zou spelen. Volgens het tekst
boekje trad hij hier den eersten maal op op
den avond van 8 December 1908 en is hij dus
voor de trouwe bezoekers der Bacbconcerten,
waartoe ik mij, door omstandigheden niet
mocht rekenen, een goede bekende. Voor die
hem, als ik, vóór dezen niet kenden, zij hier
vermeld, dat deze hoogbegaafde Rus, gebo
ren in 1873 in het gouvernement Nowgorod, te
St. Petersburg en Moseou studeerdé, en of
schoon dus nog geen 40 jaar, zich een wereld-
bekendlieid heeft weten te verwerven als kla
vierspeler, componist en orkestdirigent.
Het concert van Dinsdag stelde ons in
staat kennis te maken met zijn twee eerst
genoemde kwaliteiten en daarvan kan ik zon
der voorbehoud en zonder vrees voor tegen
spraak verklaren dat zijn werk als componist
ons even zoo heeft verbaasd als zijne praesta-
ties als pianovirtuoos. En dit in een milieu
als waarin het programma vau Dinsdag hem
plaatste: voorafgegaan door Brahms' pracht
volle Symphonie no. 3 (F. gr. t.) en gevolgd
dor Suite C. gr. t. van J. S. Bach. Van zijn
spel zeg ik alleen dat het wondermooi van
klank was en met de effectvolle orkestbege
leiding een geheel vormde van hoogst zeld
zame schoonheid van kleur en lijn en vorm.
Geheel daarmede in overeenstemming was
de hulde dezen wonderman gebracht in een
applaus waaraan geen einde kwam dan na
dat hij driemaal op 't podium was terugge
komen om Mengelberg met 'n handdruk, het
orkest en zijn dankbaar auditorium op de ge
bruikelijke wijze te bedanken. Een zeer sym
pathieke figuur!
Dat hij Mengelberg en in den directeur ook
bet orkest dank bracht was inderdaad een
eerlijk verdiende hulde. Want bet leverde ln
het concert een zoo schitterend geacheveerde
vertolking, dat de componist die zich onmo
gelijk beter liad kunnen wenschen. 't Was
hem onder zijn spel door aan te zien hoe hij
zelf van die vertolking genoot en een genot
voor den toehoorder de samenwerking tus
schen leider en solist op te merken.
Trouwens, onze Amsterdamsche keurbende
had eeue van haar beste avonden.
Brahm's Symphonie was een juweel van
uitvoering ik maak van deze gelegenheid
gebruik alle grootere en kleinere soli in het
bijzonder hulde te brengen het prachtwerk
als compositie waardig. En de Baohsche Sui
te in zijn verscheidenheid van rythmiek, en
tempo en voor de verschillende onderdeden
een typig staaltje van het meesterschap
waarmede Mengelberg ook deze stijl be-
heerscht.
Dat les Préludes van Liszt, niettegenstaan
de de keurige Fransche tekst, ons ua zón-
veel moois niet de verwachte bevrediging
schonk, is natuurlijk alleen aan bet werk
qua compositie en zeker in het minst niet te
wijten aan de uitvoering, die met het vooraf
gaande op een lijn stond
Hulde!
H. P.
ZANG EN VRIENDSCHAP.
De Kon. Liedertafel „Zang en Vriend
schap" directeur de heer jW- Robert, hoeft
eene uitnoodiging ontvangen deel te nemen
aan den internationalen Zangwedstrijd .uitge
schreven door de „Crefelder Mannensangver-
ein." te Crefeld. De wedstrijd zal plaats
hebben in October yan dit jaar..
CURSUS IN DE KATH. GELOOFS- EN
ZEDELEER.
Op den morgenavond te houden cursus in
de Kath., Geloofs- en Zedeleer zal behandeld
wordenD.e leer der H, Kerk over het H.
Doopsel.
.Uitgang.
!B. en [Wi. stellen voor aan Mevr. de Wed.
(WB. F. A. BakkerBacker te Heemstede,
vergunning te verleenen eien uitgang te heb
ben over perceel kad. sectie A 2035 te Heem
stede voor een derde inrijhek van baar bui
tenverblijf „Groen en Ho,ut",;
Dit inrjjhek zal dienen v.oor een nieuwe
villa..
DE HYAOINTHEN-PRIJSÜITLO.TlNC
!TE LONDEN,
jHet ,,|\Vibld. voor BI. C," schrijft:
'Hoewel het rapport van .de hecren G. II.
van. IWjay.eren, R. A, v, d. Schoot qn A. F.
Bijvoet, omtrent de ingezonden .Hyacinthen
.weldra- yer schijnen zal, laten we hier oen
paai1 berichten volgen, .ontleend a.an Engel-
sche vakbladen,
Ra „Gardeners' Chronicle" zegt: „De prij
zen uitgeloofd door de Algemeene Vereeni-
ging voor Bloembollencultuur te Haarlem,
zijn aanleiding1 geweest tot het bijeenbrengen
van eene zeer fraaie verzameling Hyacin
th en. Die meeste van deze wapen in de hijzaal
geplaatst, waar zij voortdurend door een
stroom van bezoekers bewonderd weiden. In
de afdeelmg' voor amateurs was in. elke groep
veel strijd om den prijs maar, de tweede af-
deeling, alleen voor kweekers bestemd, gaf
zooverre teleurstelling, dat de firma R. en
0, Cuthber de eenige inzendster was iu elk
van de twee groepen: deze firma wierden
de twee gouden medailles voor dc beste in
zendingen van gebroeide .Hyacinthen in af-
deeling 2 toegekend»
NED. VER, VAN SIGARENWINKELIER^.
Gisterenavond hield de afdeeling Haarlem
vau de Ned. Vereen, van Sigarenwinkeliers
eene vergadering, waarin als spreker optrad
de heer Sj. Fortuin, uit Den Haag, president
van den Ned. Bond van Sigarenwinkeliers.
Het onderwerp was: „Debietbelasting".
De voorzitter opende met een kort woord
de vergadering en gaf bet woord aan den
spreker van den avond.
De heer Fortuin begon met te constateeren
dat de sigarenindustrie ernstig bedreigd
wordt. Min. Kolkman schijnt jaloersch op de
baten, die getrokken worden uit de tabaks
belasting iu Frankrijk, Engeland en Duitseh-
land. Min. Kolkman heeft het ontwerp over
genomen uit de nalatenschap van sommige
zijner voorgangers, maar dit ontwerp is veel
ernstiger dan dit zijner voorgangers.
Aan de hand van de Memorie van Toelicht-
iing, welke gevoegd is door den Minister bij
het Wetsontwerp, bekijkt spr. de verschillen
de phases van het wetsontwerp.
Volgens den spr. komt het wetsontwerp
neer op Staatsrcgie. Onder de wet zullen alle
sigarenhandelaars niets anders zijn dan de
pothouders van den Staat. Min. Kolkman wil
de fiscus niet toepassen op de export. Maar,
vraagt spr., waarom laat de minister dezelf
de motieven, als hij die aanhaalt om de ex
port vrij te stellen van belasting, niet gelden
voor het binnenlandscli verbruik. De export
bedraagt zes en een half millioen, do binuen-
landsche handel 20 millioen. Treft hij den
binnenlandsehcn handel, dan treft de Min.
de ruggegraat van de sigarenindustrie. Min.
Kolkman denkt in zijn ontwerp nog al
luchtig over de winkeliers. Hij schrijft maar
voor dat een bisregister wordt aangelegd,
maar het kost al moeite genoeg om thans
reeds juist de ontvangsten en facturen te
boeken. Zonder zeer desltuudige amb
tenaren, zal de wet onuitvoerbaar zijn, en
nog zal blijken dat fraude en ontduikingen
niet te voorkomen ziju. Doch deze ambtenaren
zullen wel te recruteeren zijn uit de door de
Wet broodeloos geworden sigarenfabrikanten
en -winkeliers.
Breedvoerig behandelde spr. de moeilijk
heid van het bijhouden van het debietregis-
ter. Vooral zal dit hopeloos werk worden voor
de klein-winkeliers. Ook geelt de minister
toe dat men voor een geheel nieuwe materie
staat, en dit zal voor gevolg hebben dat steeds
nieuwe bestuursmaatregelen zullen uitge
vaardigd worden. Voor eenigszins grootere
.winkeliers zal het noodig blijken, voor het
bijhouden van dit debietregister, een specla-
len administrateur aan te stellen. Door bei
debietreckt worden de winkeliers beschermd
tegen de voordeeliger concurrentie van parti
culieren, die veel voordeeliger kunnen koo-
pen aan de fabriek. Want al zijn de meeste
fabrikanten daartoe tot nog toe nog niet ge
neigd, als bet ontwerp eenmaal wet wordt,
kan dat wel eens veranderen. De minister za:
andere maatregelen moeten nemen, dan de nu
voorgestelde, om de winkeliers te bescher
men, o.a. zal -hij de oorspronkelijke inkoops
prijzen behooren te verhoogeu met 50 pCt. lot
70 pCt.
De wet zal blijken een groote wassen neus
te ziju. Particulieren zullen zich eeu debiet
register aanschaffen, fabrikanten houden er
een klein winkeltje op na, en beiden betalen
zoodoende slechts 10 pCt. in plaats van 39
pCt. belasting. De winkeliers zijn bet kind
van de rekening. Ook zal de wet buitenge
wone moeilijkheden opleveren voor winke
liers in havenplaatsen en steden. Als de uil-
voer naar het buitenland aan formalitei
ten onderworpen wordt, zal dat voor de win
keliers eeu beduidende schade beteekenen.
Verder zal het niet mogelijk blijken de ven
ters en kramers voldoende te controleeren.
Het kardinale punt, waartegen de grieven
in dit wetsontwerp gaan, is vooral de vrij
heidsberooving.
In bet begin van het belastingjaar kan de
ambtenaar beslag leggen op alles wat er In
het huis vau den winkelier is, dus ook b.v.
op bet eousiguatiegoed. Een gevolg daarvan
zal zijn eeu onduldbare umbtenaarseontrole,
cn dat zal niet alleen het geval zijn in het
begin van het jaar, maar op elk uur van den
dag heeft de ambtenaar het recht den winket
binnen te vallen en inzage te vorderen van
de hoeken en dat zonder dat een schijn van
fraude bestaat.
Spr. stond nog stil bij de gevolgen die zul
len voortvloeieu uit de aanneming van het
wetsvoorstel. De winkeliers zullen de belas
ting verhalen op de consumenten. Do sigaren
in de lagere prijzen zullen een halven cent in
prijs stijgen, vau 2 op 2 eu een half, van 2 en
een half op 3 enz. Al blijven de winsten
misschien voor de winkeliers hetzelfde dt
omzet zal minder worden, de onkosten groo-
ter, het werk zal zwaarder worden. Gevolg
van den kleineren omzet zal werkloosheid zijn
voor de sigarenmakers. Het „Hbld." heeft uit
gerekend dat één derde gedeelte der werk
lieden in het tabaksvak werkloos zullen wor
den. De heer Hartogs heel't uitgerekend dat
aan loonen een millioen gulden minder zat
uitbetaald worden. De waarheid zal ook hier,
volgens spr., in het midden liggen.
In het tabaksvak zijn in Hoiland ongeveer
25000 arbeiders werkzaam. Spr. berekent dat
een vijfde gedeelte biervan werkloos zal wor
den, dus 5000 werklieden, betgeen een loon
derving zal geven vau ongeveer twee milli
oen gulden. Dat wil dus zeggen twee millioer.
gulden onttrekken aan het nationaal iuko-
men en dat om twee millioen in de schatkist
te krijgen, met al de onkosten aan paperas
sen, loonen aan ambtenaren enz., noodig ter
controleering van de belastingplichtigen. Dt
spr. wees nog op de werkloosheid veroorzaakt
door de tabaksbelasting in Duitschland, En
geland en België. Spr. concludeerde dat het
wetsontwerp van de winkeliers vordert meer
werk, dat het geeft minder verdienste, veei
vau hun vrijheid afneemt in den winkel,
werkplaats en magazijn, en werkeloosheid
veroorzaakt.
De rede van den spr. werd met applaus
begroet en een woord vau dank werd door
den voorzitter uitgesproken.
Door de vergadering werd een motie aan
genomen, die aan de regeering zal worden
gezouden. De motie luidde als volgt:
De vergadering van fabrikanten, winke
liers en andere belanghebbenden bij de in
dustrie en den handel in tabak,
geboord:
de besprekingen omtrent het wetsvoor
stel tot heffing van een debietrecht op tabak,
overwegende:
de vele en velerlei bezwaren, daaraan ver
bonden, mede overwegende de bijna zeker te
verwachten economische en finauciëele scha
de, die daaran (njna wiskundig zeker het ge
volg zullen zijn;
besluit:
aan regeering en volksvertegenwoordiging
te verzoeken het wetsontwerp niet tot wel
te verheffen.
Op de vergadering waren ook uitgenoodigd
de Kamerleden Ferf, v, Lennep en Li eft i nek
De heeren Ferf en v. Lennep hadden bericht
gezonden, dat zij door de avondzitting der
Tweede Kamer verhinderd waren tegenwoor
dig te zijn. Ook de heer Voet, had bericht ge
zonden van verhindering.
PROGRAMMA
der orgelbespeling op morgen, van des
namiddags 23 uur, in de Groote kerk, alhier,
door den heer W. Èzerman.
No. 1. Preludium en Fuga, J. S. Bach. No.
2. Choral-Andante, J. G. Bastiaans. No. 3. So:
uato no. 3, A. Guilmant. a. Allegro maesto
so b. Pastorale, c. Fuga. No. 4. Vorspiel zu
Parsifal, R. Wagner. No. 5. Aria uit Mat-
tkeus Passion, J. S. Baeb.
(Zie Stadsnieuws verder op in dit Blad.)