DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
WOO
400
188
60
15
m
Gebruikt niet sinders dan Onvervalschte Boter
fêeomiieter f 1,50 mi
IN"".
Kilogr, IHelkboter f 1,40 p. Kilogr.
m
nAftRI AO vnnr NHflPn. &n 71lin.MOI 1 AND
3 weerzien wan liet Rijksbof ermerli van
Toenemend ongeloof.
STADSNIEUWS.
Zaterdagavondpraatjes:
Sio. N huisvlijt.
2@-3§«ë§3, Haarlem
O
t
De Staat garandeert de z&aiweriieid inzer Boter.
O
3
GO
U
EERSTE BLAD.
AGENDA.
ZATERDAG 20 MEI 1911.
rsie Jaargang Mo. 7S46
iuresus van Hedacfie Administratie
SnierssoBssmsagiaai Telefoonnummer I42S.
Voor advertentiën on reclames buiten Haarlem en da agentschappen wende men zish tot RICARDQ's Advortentia-Bureaa, H. 2. Voorburgwal 242, Amsterdam, int. Telefoon 102Ö.
Alle betalende abonnés op dit blad, die In het bezit eener ve zekerlngspolls zyn, zijo volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen onge.ukken verzekerd voor
De ttHkeerliug dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij
Bijkantoor voor Haarlem de Nederiandsche Credietbank Nieuwe Gracht II
BSESSBH
Dit nummer bestaat uit uier bla
den, ui. o. de Officiëele Kerk-
I ii s t en het G e 11 u s t r e e r d Z o n-
dagsblad in 8 bladzijden.
TENTOONSTELLING YAN KERKSIE
RADEN.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
A ÉS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente)
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Afzonderlijke nummers
aElttE»T8f"0IJS:
J.85
1,85
1,80
ö,08
i-kIJS DEK ADVêjïTürTU
Van 16 regels 60 cent (contant 50 cent) Ieders regel meer 10 oent
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 oent per regel. (Buitenland 20 cent
Reclames dubbel tariei
Dienstaanbiedingen 25 cent (6 regels), driemaal voor 50 oent (ék contant.)
GULDEN bij
verlies van
één
wijsvinger.
GULDEN bij
levenslange onge
schiktheid tot
werken.
nonnes up s
GULDEN ty
overlijden.
CCIIEI
sa
GULDEN tij
verlies van een
band of voet.
GULDEN bij
verlies van
éen oog.
ki fv
GULDEN by
verlies van
éen duim.
Vil
GULDEN bij
verbes van
één anderen
vinger.
I
■h
Zondag, 21 Mei.
Geb. St. Elisabet h's-v ereen. J ans-
straat 49 Vereen, v. h. H. Sacrament tot
versiering van arme, behoeftige kerken Ten
toonstelling van Kerksieraden van. half 3 tot
5 uur en van 710 uur.
Brongebouw 8 uur Haarl. Muziek
korps Concert.
Concert in den Hout van half 3 tot 4
uur.
De Kroon Alberts Frères 8 uur. Bi
oscope-voorstelling.
Maandag, 22 Mei.
Gebouw „St Bavo" - R. K. Volksbond
half 9 uur Ondersteuningsfonds. Half 9
uur Schoenmakers.
Soc. Vereeniging 8 uur
Gem. koor „Onder Ons" Solisten-concert.
Soc. Vereeniging bovenzaal 11
uur - Bloemenkeuring.
T o y e r'e Stichting op de gewone
Museumtijden Buitengewone tentoonstel
ling van kunstwerken, berustende in do ver
zameling van Teyler's Museum: do gravures
van Lucas van Leyden, geb. 1494 tc Leiden, al
daar overleden 1533.
Bisschoppelijk Muse u m (Jansstraat
79). Geopend eiken dag van 10—5 uur. tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda
gen. Zondagen en R.-K. Feestdagen,
Niet minder dan zeventig duizend inwoners
van Amsterdam een op iedere negen! zijn
er, door of namens wie op do bureaus van
den burgerlijken stand verklaard is, dat ze „tot
geen godsdienst belmoren".
Zeventig duizend menschen die óf zelf er
kenden dat ze allen godsdienst overboord heb
ben geworpen óf die van der jeugd af aan zijn
opgegroeid in een sfeer van de meest barre
god sdienstloosheid.
Is liet toeval, dat juist in de hoofdstad, waar
het socialisme zoovele triomfen viert het on
geloof in zijn meest krassen vorm zoo snel om
zich heen grijpt?
Do vraag stellen is haar beantwoorden. Daar
mogen voor die toenemende godsdienstloosheid
nog andero oorzaken zijn het socialisme
heeft ze voor een goed deel op baar geweten.
Een zoo schrikkelijk teeken des tijds kun
nen wij Katholieken niet onverschillig voorbij
gaan.
Het io voor ons een hoogst ernstigo waar
schuwing.
Een. Waarschuwing op de eerste plaats voor
de grooto steden. Want gelukkig op het plat
teland en ook in de kleinere steden heeft het
ongeloof niet op zulken vooruitgang te wijzen
als in dc groote bevolkingscentra; daar vindt
men nog wat meer algemeen dien godsdienst
zin en eenvoud des harten, die in onze groote
steden nog maar het deel van enkelen schijnt
te zijn.
Daarom, moet men altijd zijn kind wapenen
met dougd en voorzichtigheid als het de wereld
ingaat, dubbel noodig is dit, wanneer maat
schappelijke oorzaken or toe dwingen hen naar
de grooto steden te zenden.
Maar dat vreeselijke getal van zeventig dui
zend naast het uiteraard nog veel grooter
aantal duizenden naam-Katholiekon en naam-
Protestanten, die er wel „niet meer aan doen",,
maar toch niet als volslagen godsdienstloos
bekend wonsehen te staan zegt ons nog meer.
Er wordt wel eens ook onder ons ge
spot met het herhaald waarschuwend heenwij-
zen naar Frankrijk, waar een minister zich er
op beroemde, do lichten aan den hemel te heb
ben uitgedoofd. Aan die spotters, die meenen
„dat we hier gelukkig niet in Frankrijk zijn"
kan het cijfer van zeventig duizend volslagen
ongeloovigen in do hoofdstad worden voorge
legd en daarmede tevens dc vraag of we hier
nu werkelijk wel zóóver van Frankrijk af blij
ken te staan, dat we de toeneming van het on
geloof hier zonder groote ongerustheid kunnen
gadeslaan.
Cijfers zijn dor, may ze zijn óók dikwijls
brutaal in hun duidelijkheid.
En dit cijfer zegt óvor-duidelijk, hoe noodza
kelijk het is dat al wie in God gelooven, zich
aaneen sluiten iD dep strijd tegen het zoo
sterk toenemend ongelpof; het zegt hoe drin
gend en steeds dringender noodig het is, dat
wij allen medehelpen aan het groote werk des
Pausen, die met zulk een bewonderenswaardige
kracht arbeidt aan de verlevendiging van ge
loof en godsdienstzin, om ons terug te voeren
naar den vurigen geloofsijver der eerste Chris
tenen, wier geheele leven één welsprekende en
luidklinkende prediking was der voortreffelijk
heid van onzen heiligen godsdienst.
Dat om zich heen grijpen van het ongeloof,
duidelijk voor iedereen die niet ziende blind
en hoorende doof wil zijn, is een scherpe aan
klacht ook tegen do vaders en moeders, die bij
de snel toenemende gevaren van ongeloof en
zedelijkheid cn ondanks do telkens weer her
haalde vermaningen van bisschoppen en pries
ters, verzuimen hun kinderen door een eclit-
Katholieke opvoeding te wapenen tegen die ve
lerlei donkere machten welke o zoo spoedig den
aanval zullen wagen op hun geloof en deugd,
die naar liet woord van Haarlem's Kerk
voogd, God haast verzoeken door zonder nood
zakelijkheid en om allerlei schijnredenen
voorwendsels wellicht liun kinderen de zege
ningen onthouden eener echt Katholieke
school, die verwaarloozen do hun geboden ge
legenheid om de jeugd in patronaten en Katho
lieke .Tongelingsvcreenigingen steun tc bieden
in don steeds zwaarder wordenden strijd tegen
de wereld en haar verleidingen.
Is het zoo erg niet met de gevaren van on
geloof en deugd
Ga in de werkplaatsen en beluister daar de
gesprekken in «chaft- en rusttijden, leen liet
oor aan wat ge op 's Heeren straten voor fraais
te hooren krijgt en herhaal dan als ge het
met een gerust geweten doen kunt, dat het niet
noodig zou zijn onze Katholieke jeugd in
Boomsclie scholen cn patronaten en Katholie
ke vereeni gingen te wapenen en te beschermen
zoolang bescherming noodig en mogelijk is.
Wij kunnen weinig meer doen dan bidden voor
die ongelukkigen, die er haast groot op gaan
dat ze met allen godsdienst gebroken hebben.
Maar wat we wél kunnen het is maken dat
onze kinderen vooral gewapend worden tegen
die wereld, die zich hoe langer zoo meer van
God afkeert, die begonnen is met vermetel de
invloedssfeer als we het zoo zeggen mogen
van den Almachtige te willen beperken tot kerk
en binnenkamer, en die, daarmee niet tevre
den, nu ook uit de harten het geloof aan God
op allerlei wijzen poogt te verdrijven.
En in dien strijd van ongeloof tegen gods
dienst gaat het vooral en vóór alles om het
kind.
Ook hier geldt het: wie het kind heeft, heeft
de toekomst, en daarom is de bevordering van
het Katholiek onderwijs in al zijn geledingen
een der machtigste middelen in dien strijd te
gen het ongeloof, waaraan eigenlijk geen onzer
zich onttrekken mag.
In het gebouw van de St. Elizabeth's-ver-
eeniging in de Jansstraat, alhier, wordt mor
genmiddag tc half drie door den ZeerEerw.
heer Plebaan H. F. J. Rikmenspoel de jaar-
lijksehe tentoonstelling van kerksieraden, ge
organiseerd door dc vereeniging van het Hei
lig Sacrament tot versiering van arme, behoef
tige kerken, op plechtige wijze geopend.
Deze plechtigheid zal dit jaar des te meer
een feestelijk karakter dragen wijl het twaalf
en een half jarig bestaan van deze schoone
vereeniging herdacht wordt.
We stonden gewoonweg paf toen we daar in
die twee ruime kamers van het gebouw der St.
Elisabet'nsvereeniging die enorme collectie
prachtige kerksieraden zagen tentoongesteld en
deze verwondering en bewondering bereikten
haar hoogtepunt toen we mochten vernemen
dat dit alles het werk was van nijvere dames
handen hier te Haarlem, die daartoe in staat
gesteld zijn door milde giften.
Gaarne maken wij ons dan ook tot de tolk
der ijverige dames van de vereeniging om een
hartelijk dankwoord te spreken tot al degenen,
die haar door milde gaven in de gelegenheid
stelden zooveel en zoo kostbare stukken aan
te koopen en te vervaardigen.
Een twintigtal kasuifels in verschillende
CLXX.
Een wassen neus en hoe ik
toch lustte. Wie ik succes
iuensch en wie succes heeft.
Iets waar wel eens op gelet mag
worden.
Ja, warempel, ik heb er van de week eens
éen middagje van genomen. Als je maar aliijd
door, dag in dag uit, in de krenten, rozijnen, en
koffieboon-en zit te wurmen, dan verlang je wel
ée.ns naar een ontspanning. Nu en al zeg ik dat
zelf, die neem ik niet veel. Och, je wordt M een
dag Q ouder en dan, last not least zou |die
geleerde buurman van me zeggen, mijn vrouw
houdt er nu eenmaal ook niet van, dat ik de
deur uitloop, vooral 's middags niet. Maar van
de week heb' ik dan eens een vrijen Woens-
.dagmi'udag gekregen van haar. Waar ik naar
toe ben geweest, raadt ge in geen tienen. Ik
hen naar de raadsvergadering geweest in de Sta
tenzaal op het Prinsenhof. Hoe ik opeens zoo n
bevlieging kreeg om belang te gaan stellen in
de gemeentezaken, begrijp ik nog niet go 3d. Als
ik s avonds het verslag van zoo'n zi:tin<i lees
in onze courant, dan heb ik -er al lang piet mijne
.van. Maar dezen keer was het lach anders. Om
te waarheid te zeggen was ik een beetje warm
geloopen door die kwestie der asphalteering van
de hoofdstraten. Daarover is in onze courant
zooveel geschreven en ik was zoo van m'n
a propos af geraakt door dat teleurstellend prae-
advies van burgemeester en wethouders och,
wat zal je er aan doen, je bent er zelf bij geïn
teresseerd dat ik den lust niet kon weerstaan
om eens te gaan luisteren, wat daarover nu
eens zou gezegd worden en wie de kat de hel
eens zou aanbinden, De uitdrukking is misschien
niet geheel juist, maar iets waars steekt er
toch m.i. wel in. Een ontspanning is dis
Woensdagmiddag echter heelemaal niet voor me
geworden. Toen ik om twee uur zoowat de
leeszaal kwam binneugesjtapt, was deze aardig
gevuld met mensehen van allerlei slag: werklui
[met pelten op, en ook zag ik er enkele bek enden,
evenals ik middenstanders. Ik groette even en
wilde toen do deur van de raadszaal opendoen,
maar een stadhuisbode sprong vreeselijk ontdaan
op mij toa en greep mij bij den arm. „Mijnheer,"
stotterde hij geheimzinnig, „de raad is in geheime
zitting." legen dit argument was naiuurlijk niets
in te brengen, want voor geen geld van de wereld
zou ik mijn neus door den geheimzinnigen sluier
willen steken, dien het gemeentebestuur over
al do geheimzinnige zaken wil spreiden van ,de
1 gemeenteIk maakte dus rechtsomkeert en
j keuvelde wat met mijn kennissen. Om half drie
j gingen 'de deuren open, maar wat had .ik eeii
moeite om mijn respectabel huikje in de han-
kanrijen der publieke tribune te wringen. Ein-
del ijk zat ik vier hoog. als een haring in 'e en
Ion, want van alle zijden werd ik geperst door
nog steeds meer gelegenheids-belangstellenden in
den Raads wijze Raetslaegen, en ik wachtte,
puffend, op de dingen die komende waren. U
vergeeft mij als ik geen verslag gaat geven van
deze zitting, dat laat ik roet alie gerustheid aan
do kranten menschen over. Trouwens dat zou
ik niet kunnen, want hos belangrijk de speechen
ook waren, die afgestoken werden bij het werk
lieden-reglement, en hoe gevoelig ik ook was
voor de stompen in mijne zijde, dis mij l rech
terbuurman mij zoo nu en dan toedeelde wan
neer hij eens extra enthousiast raakte over een
pracht gezegde van een der Demosthenessen,
die daar beneden in het Colbe'um pruttelden cn
handgebaarden,-ik kon niet verhelpen, dat ik
ten laatste in slaap viel en tenminste deze ont
spanning had genoten dat ik vandaag eens twee
in plaats van één dutje deed, Ik werd opge
schrikt door het tooverwoord van den voorzit
ter dat de verdere beraadslaging in een volgen
de vergadering zou plaats hebben, want toen
liep de hoele zaal leeg! Nu het had ook 'lang
genoeg geduurd en het punt waarvoor ik geko
men was, was niet behandeld, n.l. dc nsf al lee
ring. Ik wensch mij zelven en alle belang
hebbenden dus succès ermee, maar ik ga niet
meer luisteren.
Van succes gesprokén. .Wat is me dat .van de
week weer een kostelijke victorie voor den Kar
tholieken Volkszang geworden! Ik bedeel dien
propaganda-avond van Donderdag.
kleuren,naast vele alben en stola's en altaar-
randen, miedienaarstoogjes en velums, in éér
woord alle mogelijke paramenten vindt mer
daar te kust en te keur.
We zagen daar ook een geheel volledige mis
siekoffer met toebehooren, een waarde verte
genwoordigende van ongeveer 200 en een stel
altaargewaden (kasuifel met dalmatiek en tu
niek) beide geschenken van edele weldoe
Ofschoon de vereeniging een niet gering
tal leden telt, zou toch het bestuur gaarne
aantal nog aanmerkelijk uitgebreid zien, wan.,
nietwaar: hoe meer leden, hoe meer geldelijke
bipdragen enhoe meer geldelijke bijdragen
des te meer behoeftige "kerken kunnen van het
noodzakelijke voorzien worden.
Iedere cent daaraan besteed
Brengt geluk eer dat gij 't weet.
De Penningmeester dakene^argracht 45.
We kunnen niet anders dan onze sympathie
betuigen met het schoone werk van deze ver
eeniging en een woord van hartelijken geluk-
wensch moet ons van het hart nu zij haar 12
en een half jarig bestaan zoo blijde herdenkt:
moge zij nog vele, zeer vele jubilea vieren cn
telken jare meer behoeftige kerken kunnen hel
pen, daartoe in staat gesteld door de ruime gel
delijke en-mdere bijdragen van de Katholie
ken van Haarlem, die warm voelen voor de op
luistering van den eeredienst van den Koning
der Koningen.
Onbekend maakt onbemind.
Dat mag niet zoo zijn of althans niet zot>
blijven. Iedereen is morgen en de twee volgen
de dagen in de gelegenheid om kennis te ma
ken met het werken van deze vereeniging en
niemand mag zich dan ook van den plicht ont
slagen achten om een kijkje te gaan nemen in
het gebouw aan de Jansstraat 49.
Dc toegang is kosteloos: Zondag van half
drie tot vijf uur en van half zeven tot tien
uur; Maandag en Dinsdag van 1012 en var
25 uur.
Toont evenwel uwe belangstelling niet al
leen door uwe tegenwoordigheid, maar ook dooi
uw medewerking, ieder naar zijn vermogen,
dan zal de vereeniging voortgaan in bloei, tot
meerdere eer en glorie van God!
De oprichting van de Vereeniging (ot verbete
ring van den Volkszang is dus nu voor ons Bis
dom een feit geworden. Hulde mag daarvoor
jw-el gebracht aan de krachtige wijze, waarop
dit aangepakt is geworden door hen, die er
■het iniiiiief toe namen. En als ik de klinkende
namen zie, van hen, die ia het hoofdbestuur
zitiing hebben, dan heb ik alle hoop en vertrou-
I w-en, dat de vereeniging zal bloeien en. voel zal
j worden gedaan voor de veredeling van onzen
volkszang, en dat is toch maar een begeerlijk
iets. Dat schunnige vuil moet maar eens voor
'goed het huis uit en zoo het kan dc straat of.
iEr kan anders een hecle kracht uitgaan van
ons, katholieken, dacht ik zoo bij m zelven en
als wij eens iets aanpakken, wel dan mag dat
(er ook wezen. Zoo vertelde mijn nicht mij van
daag van de tentoonstelling, die ia de St. Elisa
beth's vereeniging zal worden gehouden en Zon
dagmiddag voor het publiek zal toegankelijk ge
steld worden. Ik bedoel die tentoonstelling, geor-
ganiseerd door de Vereeniging van het H. Sa-
er am ent cn tot versiering van behoeftige en
i arme kerken in ons land en in de missiën. Dat
moet weer iets reusachtigs zijn, en men moet
j verbaasd slaan gewoonweg over wat die dames
bij elkaar gekregen hebben. Het is nu eene
I bijzondere gelegenheid voer de vereeniging, daar
jzij twaalf en half jaar bestaat. Ik zal dan mu
ook eens extra diep in mijn portemonnais kisten.
Ik was juist bezig een slot aan mijn cau-
I serie te maken, toen de horlogemaker van twee
(Zie Stadsnieuws verder oft in dit Blad.)
huizen verder mijn winkel komt binnenwippen.
Hij kwam zoo van den trein. Of er nu ioch niet
eens wat te doen zou zijn tegen de crgerlijk-fc
manier, waarop de „aapjes' -koetsiers huishou
den op het Stationsplein. Dat moet gewoonweg
ergerlijk zijn. Niet wij alleen, maar ook de Ver
eeniging voor Dierenbescherming en de Ver
eeniging tot bevordering van het Vreemdelin
genverkeer hebben daar meer dan eens over ge
klaagd.
Dezer dagen moet liet- echter bijzonder erg
zijn. Do arme paarden worden letterlijk gemar
teld. Zij worden tegen de borst geschopt, met
de leidsels onder de buik geslagen enz. .en
dat tot bevordering van het vreemdelingenver
keer komt iemand, die een welkome buit
schijnt, het station uit, dan wordl hij door alle
„aapjes'-' Iegelijk aangeroe en en wenscht hij geen
gebruik te maken van hun luidruchtig aanbod,
dan wordt zoo een uitgelachen en bespot en
zelfs wordt hij vastgehouden en lastig gevallen
Kijk, zie-je, er moest nu maar eens degelijk op
gaan gelet worden, op die onbehoorlijkheden
Haarlem raakt er z'n heelen goeden naam mede
kwijt, en wij zitten met den last.
Natuurlijk zijn niet al de aapjeskoetsiers zoo,
maar de goeden krijgen met de kwaden den
'naam. Do menschen zijn nu eenmaal geneigd
tot generaliseeren maar drommels, wat een
stadhuiswoord gebruik ik daar. Zou dat nog van
die raadszitting komen? Ik schei er gauw uit. Tot
do volgende week, hoor! 20 MEI.