TWEEDE BLAD De Schoolbouw ie Schoten. STADSNIEUWS. Hef geheim van den Meeuwentoren. Gemeenteraad. KOilOERDAG I JUNI 1911. feuilleton. V. NIEUWE HAARLErtSCHE COURANT Bij den verrassend snellen aanwas der bevol king in het Schoterkwartier, doet zich daar, onder meer behoeften ook 'tgebrek gevoelen aan Voldoende schoolruimte op de openbare lagere •oholen om al de kinderen der ingezetenen een Plaatsje in te ruimen. Om dit euvel te verhelpen heeft het ge meentebestuur van Schoten in hare voorlaat ste vergadering besloten aan de openbare school op Oud-Schoten, tweemaal drie of be ter zes schoollokalen bij te laten bouwen. Of schoon al deze ruimte niet dadelijk benoo- digd is, laat het zich aanzien, dat men er bin nen afzienbaren tijd niet meer buiten zal kun nen en daarom oordeelden Burgemeester en Wethouders van Schoten het financiëel voor- deeliger nu in eens zes lokalen bij de oude sehool te bouwen, dan nu drie, en later nog eens drie. Om in de onmiddellijke behoefte aan school ruimte te voorzien heeft het dagelijksch be-' stuur eenige lokalen in huur weten te krij- gen van een bijzondere school in het Kenau- Park. Daar gaan thans de kinderen uit het Schoterkwartier ter school, die in Schoten niet meer geplaatst kunnen worden. In de laatste vergadering van Schoten's ge meenteraad echter is door de heeren Hooy en Oobelens een voorstel ter tafel gebracht, dat beoogde het eerstvermelde raadsbesluit in te doen trekken en een ander besluit te nemen tot den bouw van een geheel nieuwe school in het „kwartier" of op Kieuw-Schoten. Dit voorstel kelderde met slechts de stern- men der voorstelelrs in zijn credit. Meerdere personen, onder wie er kelen, wier bordeel wij op prijs tellen, hebben ons hun •Pijt betuigd over dit gevallen besluit. Doch als buitenstaanders konden wij ons moeilijk een oordeel in deze materie vormen. Daarom acht ten we het misschien niet ondienstig de mo tieven voor de meening der tegenstanders in bet voorstel-Hooy-Cobelens te stellen tegenover die der voorstanders. Zoodoende zullen onze le zers zich een oordeel kunnen vormen. Wij hebben ons gewend tot den Ed. H. Bur gemeester van Schoten, om zijne meening in dezen te hooren, en de heer Führhop was zoo welwillend nog eens in hoofdzaak te herhalen, hetgeen hij reeds als voorzitter gezegd had in de gemeenteraadszitting, toen dit punt aan de orde kwam. Het edelachtbare hoofd der gemeente Scho ten kan zich niet begrijpen hoe de bewoners in bet Schoterkwartier er zooveel op tegen hebben om hun kinderen naar de openbare school te zenden op Oud-Schoten. Dat de afstand voor die kinderen te ver is, ban de burgemeester niet toegeven. Hij be draagt hoogstens twee K.M. en de wet schrijft ®en maximum afstand voor'van vier K.M., in Casu is het maar de helft. Daarbij is zulk Cen wandeling naar de school proefondervinde lijk in het belang der kinderen gebleken. Daar over zijn de hoofden der scholen het volmaakt eens. Bezoekt een kind een school in het Schoter kwartier, dan zal het in de meeste gevallen zoo lang maar eenigszins mogelijk is op bel mogen blijven, terwijl op het allerlaatste moment op gestaan wordt en, dikwijls met een gedeelte van het ontbijt nog in de hand, naar school •Wordt gehold, waar het dan natuurlijk nog ver suft en slaperig aankomt. Ook zijn de woning toestanden, ondanks alle wetten en verorde ningen, nog niet zooals die gewenscht zouden zijn, en voor de hygiëne van kinderen, die in ®en dikwijls bedompte omgeving le\*n, zou een u-andeling naar de sehool op Oud-Schoten geen kwaad doen. Met genoegen wees de heer Führhop op de talrijke kinderen, en daaronder zijn er .zeer jonge die iederen morgen de Katholieke school op Oud-Schoten bezoeken. Daarbij zullen alleen die kinderen naar de school op Oud-Schoten gezonden worden, voor wie de afstand hoegenaamd geen bezwaar me debrengt. Zoo worden b.v. geen kleine kinderen °r heen gezonden, zonder dat er een ouder broertje of zusje bij kan zijn. ilet den nieuwen bijbouw zal tevens langs den Noordkant van de nieuwe speelplaats een hooke muur geplaatst worden om wind, sneeuw en regen uit het Noorden te ondervan gen. Voorts wordt een groote overdekte han gar aangebracht, waar de kinderen des mid dags hun eten kunnen oppeuzelen en spelen, want des middags zullen de kinderen niet naar het Schoterkwartier terugkeeren, doch één uur vrijen tijd hebben tusschen de lessen in den morgen en die in den middag. Des namiddags lialf vier ebvéigen de lessen, zoodat de leerlin gen, ook in ihfc.'1 winter, vóórdat de duisternis invalt, tehuis kunnen zijn. Ook de onderwijzers brengen dit uur vrijen tijd op de school door en houden toezicht op de kinderen. Bezwaar tegen de uitbreiding der school op Oud-Schoten kan er dus, volgens de meening van den burgemeester, niet zijn. Daarbij komen- j nog de moeilijkheden om een nieuwe school op te, richten in het Schoterkwartier. Waar zal men een geschikt terrein vinden om te bouwen en dat geen schatten aan de gemeente kost? Men heeft voorgesteld de Sclialkburgergraeht te doen dempen en het terrein aan een grond- maatschappij af te staan, onder beding dat een gedeelte gereserveerd wordt voor bouwterrein voor een school. Ten eerste staat het te bezien of eene maat schappij op een dergelijk voorstel zou ingaan, verder zou een school daar niet gebouwd kun nen worden, omdat zij binnen de tweehonderd meter van fabrieken af zou staan, hetgeen ver boden is door de wet, en eindelijk zullen nog steeds de meerdere uitgaven er zijn, benoodigd voor een hoofd van de nieuwe school, het onder houd en schoonmaken van het gebouw enz. Ein delijk blijft het een open vraag of de Staat sub sidie zou verleenen, indien besloten werd om een nieuwe sehool te bouwen, vooral omdat op een andere manier in de behoefte kan worden voorzien. En Schoten kan zich niet de luxe ver oorloven het zonder rijkssubsidie te stellen. Daarvoor zijn dc financiën niet bloeiend genoeg. Dit is zoo ongeveer wat de burgemeester ons mededeelde. Een volgende maal bezien wij de zaak van een anderen kant. HUISHOUD- EN" INDUSTRIESCHOOL'. Gisterenmiddag? te helf drie is in de huishoud- en industrieschool aan de Schnee- yoogts-tr&ao cen tentoonstelling* geopend van net werk der leerlingen, een tentoonstelling', die Hinkt als een klok. 1)1 ii wertien h'edenmorgan in de gelegen heid gesteld een kijkje te nemen en bevon den ons! liet e edst in de huishoudkamer voor een gedekte koffietafel. Dit gold als proeve van bekwiaatnh'eid dér leerlingen in (het tafeldekken. Voorts waren daar tentoongesteld een me nigte vooi+werpen in zilver, koper, hout, enz. die gereinigd en opgemaakt waren. Om dit dek te duidelijker te laten zien wias hij die voorwerpen een gedeelte vuil gelaten, en een gedeelte schoon' gemaakt. In het strijklokaal zagen we prachtig ge streken én gemangeld lijfgoed, tafelgoed, werfc van de klassen tot opleiding- voor Huis houdster, dienstbode, kamenier, linnenmeisje en kinderjuffrouw-. Er stond ook een miniatuur-linnenkast om praotiseli aan te gév.en hoe die er inwendig uit moet zien. Op de verschillende costuumklassen (1, 2 en 3) ziet! men' de mooist® verscheidenheid kindergoed, blouses, rokken en geh'eele costuüms. Vooral h'et' werk van de hoogste klas deed ons verbaasd st'aah door dc uitstekende wijze waarop alles was uitgevoerd! Fraaie teekeningen en ontwerpen' sierden de wanden der tentoonste-llingslokalen even als vele modellen op halve grootte (men moet dit piet voor poppengoed aanzien.) Degelijk werk is ook geleverd door de leerlingen der klasse voor opleiding tot dienstboden en kinderjuffrouw. In mazen, stoppen en verstellen hebben de leerlingen het, blijkens' het tentoongestel de zeer ver gebracht. In de lingerieklassen en die v;o.or nuttige en fraaie handwerken zijn ook pra'ehtige stukken te bewonderen, vooral de kant, die er vervaardigd wordt is de bezichtiging overwaard. Ook in deze lokalen de prachtigste en tot- in details juist uitgevoerde teekeningen. De bestuurskamer herbergt de 350 prij zen voor de verloting; alles het werk der leerlingen van alle klassen, zoowel o-p ge bied van huishouding: als industrie; daar onder zijn bepaald kunststukjes op gebied van teeken- en borduurwerk. In de .keuken konden we watertanden gerechten in allerlei soorten op de heer lijkste manier klaargemaakt: volksgeruch ten, vegetarische en fijne schotels. [Wc vernamen nog, dat aan alle leerlin gen les1 wordt gegeven in rekenen en Ne- dcrlandsehe taal, aan die van de noogste klassen o-ok in h'et boek'nouden. Gaarne willen wij onze lezers', m'aar voor al onze lezeressen aansporen een bezoek te brengen aan deze tentoonstelling, die heden en morgen geopend is van half drie tot vijf uur en hedenavond van 79 uur. HERHALING S-OEFENINGEN. De Burgemeester van Haarlem roept de mi licien-verlofgangers Simon Nicolaas Schrama en Hendrik Jansen uit de gemeente Haarlem, van de lich. 1907, behoorende tot het 2e re giment Veld-Artillerie op, 0m zich op den len AugcMua U-li to bevinden 'e Lfiuen bij l.uu korps. Alsmede de navolgende verlofgangers op den achter bun namen vermelden datum en gar nizoensplaats. Matthias Kaptijn, PhilippUS Petrus v. Dijk, Hendrik van Nes, Abraham Jansen, Theodorus Nieuwenhuizen, Gerardus van Niel, Jan Hen drik Otter, Johannes Plantjé, Willem v. Vliet, Abraham Wensing, allen lichting 1910, allen behoorende tot het 10e Reg. Inf., datum van opkomst voor allen 10 Juni 1911, allen geboren te Haarlem; Willem Bernardus Franciscus Pie- ters, licht. 1910, reg. Grenadiers en Jagers, te 's-Gravenliage, dat. van opk. 16 Juni 1911; Willem van Maasdam, liehf. 1910, 10e reg. Inf., dat. van opk. 6 Juni 1911; geb. te Haarlem. GEVONDEN VOORWERPEN. Terug te bekomen bij; H. van Liemt, Anegang 30, een haarkam J. Joosten. L. Wijngaardstraat 16, een arm band; W. van Deldcn, Potgieterstraat 26, een garantiebewijs van een orgel; E. Verwaal. Lan- gendijkstraat 27, een rozenkrans; H. van Fran ken, 2e Zuidpoldcrstraat 44, cen oorbelletje; W. de Boer, Gen. .Toubertstraat 44, cen wandel stok; J. Velde, Raamvest 31, ccn werkbroek; M. Kemelaar, Leidache Zijstraat 2, een rijwiel- pomp; A. Fortgens, Clercqstraat 96, een man- éhet.H. Bonzet, Scutmanstraat 5, een horlo geketting; J. v. d. Eijnde, Bilderdijkstraat 36, een armband; G. O. Ooms, Korte lakenstraat 17, een veiligheidsspeld; p. van Wietingen, Kenncmerplein 16, cen portemonnaie met in houd A. Bijnsdorp, Morinnesteeg 15, een cein tuur; B. Langeveld, Kousenbandslaan 4e, een jongenspet; A. van Zutphcn, Potgieterstraat 17, een armband; J. van Marsbergen, Berckheij- destraat 12, een pet; H. van der Linden, Wou- wermanstraat 6, een knipmes. Wij. hebb-en gi.st.eren ons verslag der Raads zitting moeten afbreken na dé aanneming- van het nieuwe werkliedenreglement. Na enkele kleine voordrachten kwam1 aan dé orde de kwestie der asfalteer in gv an de binnenstad Het voorstel van den heer Visser, dat (gewijzigd) dc asfalteering voorstelt van den Kruisweg, de Kruisstraat, Barteljoris- etraat, .Groote Markt, Groote Houtstraat, Koningstraat, Gierstraat, de Veerstraten, [Warmoesstraat, Damstraat, Jansstraat. Sme- destraat, Zijlstraat en Anegang', werd het uitgangspunt dér discussie. Tegenover dit voorstel, dat door B. en [Wi dadelijk wordt overgenomen, worden de voor stellen va-n de heeren Rinkema en van Kamp ingetrokken. De heer Rinkema, trok zijn' voorstel in in de veronderstelling dat nu de asfal teering gelijktijdig zou moeten plaats heb ben met den aanleg der electrisahe tram1. Dé heer Viss er beaamtdit laatste. De heer avn Ross urn wijst' op net ver band van de asfalteering met den aanleg der electrische tram. De heer Spoor vraag.t, of d,e bedoeling dei' motie-Visser is. dat de voorstellen 'dié B. en [Wl ter asfalteering zullen doen, na derhand aan den Raad nog ter goedkeuring zullen' worden aangebeden. Ditu oon! het fi nancieel bazaar!' De heer Kruseman zegt dat dit inder daad zoo is. De heer Seignette dient een motie in, om alle straten waar de tram komt, te as falt,eeren, en wel gelijkelijk mét den aanleg der tram, doch deze motie wordt door den A-oorsteller even later weer ingetrokken. De lieer Kr el age wijst zijnerzijds op de uitgebreidheid der plannen, die door den heer Visser in zijn motie worden genoemd. Hij meent dat met het oog op de financ-iëele gevolgen het best mogelijk' kan zijn, dat door de motie-Visser verwachtingan worden gewekt die later misschien niet vervuld kunnen vbrden. Daarom' acht de heer Kre- j lage het beter, om' al (oen in' principe te i besluiten tot asfalteering der hoofdstraten, geen namen van andere straten definitief te noemen, en nadere voorstellen van B. en [Wl af t,e wachten. Spr. diende een motie, aldus geformuleerd, in. De lieer Heer k'ens Th ij ss en meende echter dat door het v'oorstel-Kreilage de noodjge asfalteering van straiten waardoor de tram' niet komt (b.v. Anegang) zou wor den op den achtergrond geplaatst, daar de tram neg wel „een ja;ar of drie, vier" kan wegblijven(!). De lieer M o doo sprak' óók een woord tegen hét voorstel-KreJage, en verdedigde de motie-Visser, die gelijkheid betracht te- denover de bewoners van alle winkelstraten. Hij vond cr niets tegen, dat da bewoners der genoemde straten met dit aannemen van bet principe blij zullen worden gemaakt. Een termijn van aanleg is in heel liet vbor- gtel-Visser niet genoemd) De heer Van Sty rum' re serveerde zij nerzijds de vrijheid voor ieder lid van den Baad om óók' na aanneming v;an welk prin cipe-voorstel pok', later nog zich tc ver klaren tegen asfalteerijig, als het te duur blijkt of er andere bezwaren zijn. En de heer K r c 1 a g e 'wees er o-p, dat d.e straten dié in hét voorstel-Visser niet zijn genoewd. nu zeker binnen afzienbaren tijd zullen zijn uitg.es!aten, b.v. dc Kleine Hout straat. Daarom houdt spr. 'zijn voorstel vol. De heer K1 e ij n e,n be r g verziekt den heer Visser, dan eenvoudig 'de Kleine Hout straat erbij te noemen, er i's niet liet minste bezwaar daartégen, al vindt spr. de KJ. Houtstraat zijnerzijds niet Voor as falteering geschikt. (Wethouder de Breuk' zégt echter, dat de opinio Van B. en [Wl over de motie- Visser eenvoudig' do,zo is, dat een kosten opgave van al deze straten, en ook' vain an dere. als B. eli [Wl dat nobdig achten, zal worden gegeven, doch dat ieder vrij* blijft. De heer Thiol leigt er echter, tegenover de heeren Spoor, Van Styrum' en' anderen, den nadruk op, dat bij' aanneming van deze motie de Raad zich behoudens onvoorziene omstandigheden bindt aan de asfalteering dezer straten, en 'dus zich yorplioht, om d,c gelden toe ta st-alan'. De beer Visser zegt dat dit oök zijn bédo-ajing js:, en legt' ook' na verdere dis- chissie bierép den' nadruk! terwijl de heer Kr el age zégt dat hijf juist daaróm' tegen de motie-Visser is! Dem.ötie-Visser wordt ten slotte met 29 stemmen vo'ar en 2 tegen (de heeren Slin- genberg en Krelage) aangenomen. Na deze stemming werd het adres der Icodwitfabrikanten voor kennisgeving aan genomen. 'Ook het, voorstel van B. en |W. om de adressen in zake het g1 e v a 1 - V e r b r n o voor kennisgeving aan te nemen, ging er zén- der stemming door, echter nadat B. en [W. (zonderling genoeg!) een correctie- hadden aangebra'cht in de toelichting.vain dit voor stel, waaruit bleek, d,at- wij (Redactie ,,N. H, Ct.") in de voorstelling die wij van deze zaak gaven, gelijk hebben gehad. (Wij ver wijzen naar het „Allejagje"). Alsiiu kwam aan dc orde dc kwestie van de afschaffing4 van het Ambulantisme 'zboals wij' kortheidshalve het vo-orstel-Tim- mer willen noemen in zake den bouw der school aan de Parklaan. De heer Timmer verdedigde zijn voorstel allereerst met een uitvoerige aanhaling van dp mee'ning van -een AJkmaairsch'en schoolop ziener, die voor het ambulantisme zich uit sprak. Voorts meent spr. dat de proefneming te Amsterdam omtrent het afschaffen van het amhulantisme geen mislukking is te achten: ook te Purmerond is het ambulante hoofd afgeschaft, Zoomede in ahdere plaat sen, waarom zullen we d,a,n hier niet eens een proef nemen Te meer omdat het niet meer dan f 2000 a f 3500 zal kostenv Het bezwaar van liet breken met de half- jaarlijkscke toelating achtte spr. eveneeuö niet onoverkomelijk. Maai- bovendien eischt- de zaak meende spr. dat men over, kleine bezwaren als die er zijn, heen «tap pen moet. De heer Heer keus Thijssen deelt ali zijn gevoelen mede. uit de ervaring opgeda-aU als lid der Commissie van Toezicht op heli openbaar 1. onderwijs, dat de hoofden' vafi scholen hier ter siede niet alleen hun taak ernstig opvatten, maar ook, dat ze met het' tegenwoordig werk in de groote scholen werk te over hebben! [Wanneer de hoofden !der scholen hier ter stede beiast zouden zijn met cen klasse, dan zouden zij het werk niet afkunnen. Nadeelen heeft spr. nooit van het ambulantisme gezien, en ook de heer Timmer heeft die nadeelen niet genoemd. Hoognoodig noemde de heer Heerkens Thijssen een toezicht van het hoofd der school op het meerendeels jongere personeel aan dc openbare scholen, die leiding nóó- dig hebben en die ook in eenheid moeten sa men werken. De heer Loos j es zijnerzijds spreekt zijn vreugde er over uit dat de heer Timmer zijn bedoeling om het ambulantisme af te schaf fen, hier duidelijk heeft gemaakt. [Want nu kan spr. waarschuwen voor de gevolgen van aanneming van het voorstel-Timmer. Juist de ondervinding in andere steden leert, dat afschaffing van het amhulantisme slecht is voor de sehool, wat spr. bewijst uit aan halingen van hoofden van scholen uit drie steden. „Ikweet van mijn school niets", zegt o. m. een schoolhoofd, terwijl een ander schreef dat de volle verantwoordelijkheid voor den gang van zaken door de hoofden met deze regeling niet kan worden aanvaard. Een hoofd uit Alkmaar zegt nog sterker dat het niet-ambulante hoofd eenvoudig is een duur hulp onderwijzer, die daarenboven met administratie is belast! Ook de ondervinding aan de Doopsgezin de sehool te Haarlem heeft geleerd, dat „het hoofd voor de klas" absoluut niet in het belang der school is. Het bezwaar van de opheffing der half- jaarlijksche klassen wordt tevens nog eens door den wethouder onderstreept. Ten slotte wijst spr. er nog eens cp, dat het hier niet te doen is om het am bul an ti s m e tc doen verdwijnen, maar wèl om het hoofd nit de school te krijgen, om het gezag in de school te ondermijnen en controle en leiding weg te nemen in de school En daartoe mag de gemeente meent spr niet medewerken. (Applaus.) De heer Th iel zal geen persoonlijke mee- ning, uitspreken over 't ambulantisme, daartoe acht spr. zich' niet bevoegd. Ook meent spr. dat noch onderwijzers noch school hoofden'zich' onpartijdig kunnen uitspreken over deze «aak. Er zijn echter zéér serieuze school-autoriteiten, die zeggen dat klei ne schelen met niet-ambnlante hoofden van voordeel zijn voor het kind, en dat, meent spr., is rede genoeg om hier ter stede de pi oef-Timmer tc nemeir. Dc heer M o d o o vindt h'et niet nuttig, om de redeneering des heeren Thiel te vol gen als cr zulke serieuze schbol-autoritei- ten zijn, die zoo denken over 't ambulantis me, laten we die dan eens hooren, een nader, onderzoek instellen, en dc zaak aanhouden, doch do heer Th iel wenschte dit laatste allerminstde zaak duurt nu al lang genoeg. De heer Timmer repliceert nog eens. Hij onderschrijft alles wat de heer Thiel zegtook liij vindt dat de hoofden van scho len niet de gewenschte personen zijn, om hun van advies te dienen: zü zijn immers „geïnfluenceerd." D.e heer L o o s j e s zegt dat de Haar- lemsche autoriteiten tegen de zeven-klassige schoo1 .van den heer Timmer zich uitspre ken hij hkalt de uitspraken van de heeren Eoodenhurchi en van der Leij woordelijk aan, die absoluut niet bewijzen dat deze heeren voor afschaffing van het ambulantisme, of liever voor aanneming .van hét stelsel-Tim mer (kleine scholen als proef) zijnDen heer TiKcl antwoordt spr. dar als er een proef moest worden genomen, men dan lie ver een goede proef moest nemen, en oen afzonderlijke school ervoor moest inrichten. Na een korte repliek van den heer Tira na e x wordt het voorstel-T immer v e r- w or pen met 24 tegen 7 stemmen, die der heeren Spoor, Thiel, Bregonje, Slingenberg. Middelkoop, [Wilkens en Tïmmer. Na dit belangrijk votum werd eerst op vcoistel van B. en [W. de hoofdopzichter UN aar het Fransch.) 10.) Guy zweeg een öogenblikje; toen zeide hij Jangzaam: De zee vei schaft mij allerlei gedachten. Daarbij zijn er, die ik met goecl zou kunnen ^♦Gcrgcvcnj zij zyn Gig en. gaan evön vlug voorbij als de zeemeeuwen, die even over de golven scheren en weer verdwijnen. Soms zou ik ook wel een vogel willen wezen ou tusschen hemel en water willen glijden, om ver, erg ver weg te gaan. Maai- nog meer *®g ik tot mijzelven, hij 't zien van de zee, dat God haar Schepper nog veel schooner is en veel grooter en vraag ik om Hem te zien. Hem te zien, herhaalde Madeleine. Maar aU zoudt ge moeten sterven. Tj Dat weet ikantwoordde het kind. bo rilde, alsof een puntige degen haar herst had doorboord. Om een uitvlucht te heb- F keek zij op haar klein zilveren horloge, Ze in haar ceintuur droeg. U Tien minuten voor zeven uur. Ik heb nog i lst den tijd mijn toilet een beetje in orde te reUgen. Weet ge waar uw kamer is 1 vroeg Guy. U" Heen. Misschien zal ik wel een bediende "Utnioeten, Ik zal u erheen brengen. Hij ging voor haar uit en bleef cp de eerste verdieping staan. Hier is het, zeide hij. Mijn tantes en ik hebben ook kamers op deze verdieping, de bedienden wonen op de tweede. Als ge de bel hoort, gaat ge maar naar beneden en volgt go dezen gang. De derde deur rechts is de eetzaal. Hij groette en liet baar alleen. De kleine markies. Madeleine was spoedig gewend te Kerban- hir en ondanks de verdrietige voorspellingen van den opzichter en der tantes van Guy had zij haar taak moedig aangevat. De kalme eenvormigheid, die op 'tksteel heerschte, beviel haar wel. Gewend als zij was aan een rustig huiselijk leven, reeds vroeg tijdig vertrouwd met de zorgen des levens, bad zij nooit die vrouwen benijd, die zich wierpen in den maalstroom der wereldsche genoegens. Haar ernstige geest gewende zich gemakkelijk aan een bestaan, dat bestuurd werd door een harden levensregel, waarbij vemig plaats was voor de fantasie en waar bij elke dag haar dezelkle plichten oplegde en haar m aanraking bracht met dezelfde personen. Zij waardeerde de dames van Kerbanhir. Zij hadden een eenyoudigen geest en waren niet bijzonder ontwikkeld, maar haar recht vaardigheidszin compenseerde dit gebrek. Haar godsvrucht was solied, niet dor of kin derachtig. Iederen morgen, welk weer of 't ook was. loerden zii te voet de twee kilometers af. die het kasteel scheidden van het dorp Kên- lis, waar de parochiekerk was, om de H. Mis te gaan hooren. Zij waren ook liefdadig. Do vissehers en arbeiders van Kerbanhir wisten vanwaar zij hulp konden verwachten by ellende en ziekte. Zij kenden iedereen by naam, mannen cn vrouwen, jong en oud, wier ouders geleefd liadden onder 't gezag' en de bescherming van hare voorzaten. Dat gezag bestond niet meer; die bescher ming was gebleven, waakzaam en krachtda dig. De dames van Kerbanhir hadden het recht verloren gebruik te maken van de pri vileges van hun geslacht, maar zij hadden geen afstand gedaan van een enkele harer plickten. Beiden waren goed, maar niet op dezelfde wijze. De gravin ging haar beschermelingen na, gaf goeden raad en, zoo noodig, berispingen. De man, die 's Zondags na de vespers wat te diep in 't glaasje had gekeken, de huismoe der, die niet goed voor haar huisgezin zorgde, of de kleine kleuters, dit hun katcchismmdes niet gekend hadden, beefden onder den stren gen blik van mevrouw (b Trézec. Zij was de rechtvaardigheidfreule Oli vette vertegenwoordigde de vergevingsge zindheid. Deze vond altijd een verontschuldi ging om de fout te verschoonen. Zij trok iedereen aan.... de morsige kleine snuiters en de oudjes, die sloffend zich aan het strand in de zon liepen te verwarmen, hadden een zekere voorliefde voor haar. Haar wederzijdsche vriendschap had iets treffends. Zelden zag men de eene zonder de andere en ondanks haar verschillende karak ters, verdubt'"-'!" "en enkel wolkje den hemel van htm eendracht. Zij waren bijna nooit van elkaar gescheiden geweest. Mevr. de Trézec was slechts vijf maanden gehuwd geweest en, spoedig- reeds weduwe,'had zij zich gehaast na.ar Kerbanhir terug te keeren, verwonderd dat zij ertoe bad kunnen beslui ten het te verlaten. Kerbanhir en Guy, ziedafir dc twee, dio de heide zusters verafgooddenof liever ge zegd het was er maar één. Zeker, Guy was bet, kind van een broeder, dien zij zeer had den lief gehad, een wees, die Steun cn tecdere verzorging noodig had; maar hij was ook het hoofd van het geslacht, de markies van Aer banhir, de eenige'erfgenaam van een ouden naam en van voorvaderlijke tradities, en he laas! een zeer zwakke erfgenaam, van wien zij ieder oogenblik vreesden, dat zij hem zon den verliezen. Deze liefde openbaarde zich bij de eene an ders dan bij de andere, naar gelang van liet bijzonder gezichtspunt, waaruit zij de zaak bekeken. Freule Olivette schonk haar aandacht voor al aan het tegenwoordige en omringde het zwakke kind met duizenderlei en kinderach tige voorzorgsmaatregelen. De gravin had meer 't oog op de toekomst en trachtte van Guy tc maken den onberis- pelijken edelman, die hij moest zijn. Vandaar twee tegenovergestelde stroomin gen: een van eischen, en een van zwakheid, met niet altijd even gelukkige uitkomsten, zoodat de taak van Madeleine er allesbehalve gemakkelijker op was. Reeds terstond was de verregaande onwe tendheid van haren leerling baar gebleken. Guy kon lezen.- Hij las zelfs zeer goed, met smaak en begrip. Maar daartoe bepaalde zich pok zijn gcheele kennis. Maar er was geen reden om te wanhopen. Hij had een helder en doordringend verstand, begreep gemakkelijk en zijn ^geheugen was best; hem ontbrak alleen de bijna eenige noo- digo eigenschap, die wel tien andere kan vervangen en die door niets kan vervangen worden: de goede wil. Allo pogingen, tot nog toe beproefd, waren afgestuit op cen tegenstand even zacht al? onverwinnclijk. De boerenkinderen van Kerbanhir zijn veel verder dan gij, zeide Madeleine hem op zeke ren dag. Schaamt ge u daar niet over? Neen, antwoordde hij kalm. Velen van mijne voorvaderen konden niet eens hun handteekening zetten. Toch behaalden zij roem cn een van lien, Gildas, de eerste^ van dien naam, wist zelfs bet graf van Christus uit dc macht der ongeloovigen te bevrijden. Als ge in de kerk van Kerbanhir komt, zult ge liem afgebeeld zien op een dei ramen, met bet kruis op den schouder. Hij onderscheidde zich door zulke heldendaden, dat zijne krijgs makkers hem den bijnaam gaven van ,.üe ijzeren arm". Toen bij te Jeruzalem binnen trad op 't voetspoor van Godfried van Bouil lon, ging hij vóór alles den knie buigen op de plaats, waar bet kruis \an den Zaligmaker bad gestaan. 'En zoo groot was zijn barc-uw over alle 2onden van zijn leven, zco diep de droefheid, die hij gevoelde bij de overdenking, dat Gods Zoon op die plaats gestorven was om ze uit te boeten, dat hij ineenzakte en in een opwelling van liefde zijn laatsten adeir uitblies. Is dat geen sehoone dood? (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1911 | | pagina 5