DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND, ""stadsnieuwst- eerste blad. NIEUWS UIT DEN OMTREK. Lrsr'„fermi;he lev" k"™°d BENssmsi 29 augustus is» föiftgi®B»hui8&@@£ 29-31-S39 Haarlem AGENDA. Een tekort der Katholieken. 36ste Jaargang rao ïseS Bureaus van ledactie en Administratie Intercommunaal Telefoonnummer 1426. buiten Haarlem en de aflentsehappen wende men zich tot RiCABDO's Advertentis-Bareau, M. 2. Voorburgwal 242, Amsterdam, int, Telefoon 1020. Alle'bëtaiënsSe «itonoés op dit bind, die io het bezit eener ve zekeringspolis zijn, zijn volgena de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor: GULDES bij §k fifl Qüfl GULDEN tS f 'Cf! GULDEN bij ffiil GULDEN b(j fill De nitbeerlng dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij Ocean" Bijkantoor voor Haarlem de Nsdsrlandsche Credletbank Nieuwe Gracht 11 Dit nummer bestaat uit twee bladedi Hotel Du in en Daal. Concert. ZANDVOORT. >t* De juiste weg. Haariemsche Alledagje# 352. i 5 l EaseeiHT ABONNEKiENTSPRUS: per 8 maanden voor Haarlem 1,88 Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gemeente) 1,85 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1,80 Afzonderlijke nummers tJ<03 PRIJS DER ADVERTEHTiËN; Van 16 regels 60 cent (contant 50 cent) Iedere regel maar Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 oent per regeL (Buitenland Reclames dubbel tarief Dienstaanbiedingen 25 cent (6 regels), driemaal voor 50 cent (8 contant.) 10 cent 20 oent levenslangs «ug- 18 9 111 GULDEN b« S 111 verlies van een 1 *8j§ 1 verlies van 1 111|8 verlies van eohiktheid Urf ^UU 0V8rlÜden, IJ^Uf band of voet. I SJ|J éénoog. 1 éen duim. HU één wijsvinger. 15 GULDEN bg verlies van één anderen vinger. i Woensdag, 30 Augustus. ".Gebouw „S t. B a v o" R. K. Volksbond Repetitie Zangvereeniging, Eerbied in Gods Huis, Bestuursvergadering Metselaars, Bestuur Vrouwenaf deeling. T e y 1 e r's S t i c b t i n.g op de gewone Museumtijden Buitengewone tentoonstelling van kunstwerken, berustende in de verzame ling van Teyler's Museum de gravures, van Lucas van Leyden, geb. 1494 te Leiden, aldaar overleden 1583. Bisschoppelijk Museum (Jansstraat 79). Geopend eiken dag van 105 nur, tegen éetaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda gen, Zondagen en R.-K. Feestdagen. BLOEM RN DA AL. Gemeenteraadsvergadering 's av. balf 8 u. De Nederlandsche Bond van Horlogemakers heeft gisteren te Amsterdam over het ontwerp- tariefwet vergaderd op een wijze, die ten voor beeld kan worden gesteld. Beter dan het vooruit-beraamd politiek ge schreeuw van verschillende Bonden en veree- nigingen die onder liberaal bestuur staan, beter dan de komedie die sommige middenstan ders ia den neutralen Middenstandsbond wil len afspelen, beter dan de volstrekt-ongemo- tiveerde adressen, waarin op hoogen toon van de nadeelen van protectie" wordt gesproken, zooals in dat der Haarlemsche Kamer van Koophandel, beter dan dat alles heeft de Ned. Horlogemakersbond het juiste standpunt ingenomen: hij heeft het Ontwerp-tariefwet bekeken uit een oogpunt van zuiver vakbe lang. Alleen de spreker tegen het ontwerp, de heer Blok, behandelde de zaak óók uit algemeen oogpunt.wat in een vakvereeniging na tuurlijk volkomen ongemotiveerd is. Echter ging ook hij later op het vakstandpunt over, en was zijn betoog daarom toch zéér opmerkens waard. Aan den heer Ten Boom uit Haarlem is evenwel de eer, de juiste weg voor den Hor logemakersbond te hebben gehandhaafd. Hij wees er op, dat een verzoek „om de Ta- riefwet niet aan te nemen" een politiek ver doek is, dat een 'algemeen-stelling-nemen te gen de Tariefwet in een vakvereeniging niet op zn plaats is, dat meil er moet bepalen tot het vak, en de vakbezwaren met redenen omkleed moet aangeven. Inderdaad: dat is de juiste weg. Die ook leiden kan tot de goede oplossing, in het belang van den handel en de industrie. ,En waarbij de toestand niet vertroebeld wordt door politiek gedrijf. De Ned. Bond van Horlogemakers heeft met groote meerderheid den heer Ten Boom gelijk gegevenvoor dit volkomen-juiste, objectieve inzicht dient een woord van waardeering ge- S>P!,«tauder"i ^et a(*res ^ezer ontwikkelde Mid- III. Het „tekort" der Katholieken, waarover wij het in onze vorige artikelen gehad hebben, is voor een goed deel relatief. Dat wil zeggen, dat onze moderne tijd van velen, voor de intelleetueel-hooger-ontwikkel- den, méér godsdienstkennis eisclit dan vroeger. 1 ater Ligtenberg iaat 00]j hierop in zijn meergenoemd boekje een helder licht vallen: op elk geut" vvor t in dett huidigen tijd méér ken nis gevraagd en verlangd. De kamp om het bestaan eischt tegenwoordig kennis op de eer ste plaats. En zou dan de kennis van het ge loof moeten achterblijven? Onze tijd is er een van ongeloof _T. r oot en van cn- tiek. Niet alleen in ongeloovige kringen wordt de vraag naar God en godsdienst steeds luider vernomen, maar ook in den goedgeloovieen broederkring wordt meer dan ooit het waar om" gehoord, méér dan vroeger gécritiseerd en betweterig geredekaveld. Dan is de omgang met andersdenkenden te genwoordig vrijer en grooter dan vroeenr. Pater Ligtenberg zegt daarover op zeer bezadigde doch o.i. volkomen terechte wijze: „De uitwissching van de scherpe scheidings lijn in het burgerlijk leven heeft zeker haar vele goede gevolgen gehad. Maar de nadeelen zijn ook tastbaar duidelijk; denkt maar alleen b.v. aan de gemengde huwelijken. Dat was trou wens a priori te verzekeren. Als men toegeeft, dat iedereen, onwillekeurig, overneemt van hen met wie hij omgaat, zou men dan willen staan de houden, dat de echte roomsche geest in den omgang met niet-roomschen geen schade lijdt?" En in een noot heet het hierbij „Men zegt: zóó dringt de Roomsche geest ook in niet-roomsche kringen door. Een stelling, waarvoor een Duitsche prof. zich nog „begeis- tern" kan, maar die, door het nuchter Neder landers-verstand bekeken, ook theoretisch niet eens houdbaar blijkt." De schrijver noemt voorts de lectuur en het openbare leven, dat niet-katholiek, zegge anti katholiek is, (onderwijs, zoogenaamde neutra liteit e. d.) als oorzaken van een atmosfeer vol anti-roomsche smetstof om ons heen, die wij niet enkel door „een Zondagspreekje" als an- tiseptieum, en meer niet, ons van het lijf kun nen houden 1 Daar moet méér wezen. Daar is, voor degenen die zich intellectueel beter-ontwikkeld achten vooral, kennis noo- dig. Hooren wij hoe pater Ligtenberg dit betoogt: „Wie aan zijn beroep of ontwikkeling ver plicht meent te zijn nog iets anders te moeten lezen dan zijn roomsche krant en kerkboek, met nog anderen te moeten converseeren dan met een pastoor of een pater, moet ook een méér dan oppervlakkige kennis bezitten zijner gods dienstleer. Diene te weten wat altijd moet wor den vastgehouden, wat nooit mag worden los gelaten; wat zonder beperkende conditiën kan worden aanvaard, wat met eenig voorbehoud kan worden prijsgegeven. Hij zal de geschiede nis van de legende, de zekerheid der wet van de waarschijnlijkheid der uitlegging, het dogma van zijn verklaring hebben te onderscheiden. Een kennis der katholieke leer moeten hebben, niet tot in de finesses verbreed, maar wel tot op de fondamenten verdiept. Hij mag de détails aan theologen en apologeten van beroep overla ten, doch moet de hoofdzaken helder en vast in zijn hoofd hebben staan? En de genade dan? vraagt iemand. „De genade moet het doen, kan het desnoods alléén doen" antwoordt pater Ligtenberg „maar de natuur moet medewerken." Ten slotte volgt nog het fcetoog dat ook voor en om wille van het volgend geslacht een flinke dosis godsdienstkennis onbetwistbaar noodza kelijk is. Na het euvel te hebben aangewezen, geeft pater Ligtenberg ook een paar geneesmidde len. Hij stelt voor: lö. dat de ouders hun kinderen, die nog den Catechismus bezoeken, telkens de les overhoo ren. Afgezien van den prikkel tot leeren die daarin voor de kinderen ligt, i3 het een gemak kelijke, wijl geleidelijke, repetitie voor de ou ders zelf, die hun,' als zij aan den gang zijn, evenmin vervelend als overtollig zal blijken! Wie van beiden overhoort dat dient bij huis houdelijk reglement te worden uitgemaakt; doch de wenschelijkheid dat én vader èn moe der erbij tegenwoordig zijn is duidelijk. 2o. dat de ouders met de kinderen, die de leeringjaren achter den rug hebben, ook nog eens eep les uit den Catechismus herhalen, bij wijze van geestelijke lezing liefst, b.v. door een der jongste kinderen, aan tafel. 3o. wenscht de schrijver meer publiciteit aan. de boekjes van „Geloof en Wetenschap", der Apologetische Vereeniging, aan godsdienstboe ken, bijbelsche geschiedenissen, hagiografische geschriften, enz. tie-éL^'6^-gGe'?t schrijver nog een zóó nut- d"&nractbi)0 navolgenswaardige les, dat wij haar gebeal l,i„ ."J1JwZelf apprecieerei1 het werk der onzen metl Wij praten van achterlijkheid bij ande ren niet geheel zonder reden; maar zonder reden stellen wij ons zeiven ten achter door bij anderen te gaan zoeken wat wij zelf in over vloed en veel beter hebben. Wij klagen over uit sluiting van rijks- en gemeente-bhantjes; en met recht; maar ten onrechte sluiten wij ons zeiven buiten den levenskring van roomsche waarheid en roomsche schoonheid. Wij laten on ze werkers en strijders leven in hun isolement, maar brengen wierook en bloemen aan tegen standers, die onze mannen soms niet tot de schouders reiken Ik voel, dat ik afdrijf naar een ander tekort, een stof waarvan me geen oak on het hart lion vr^c-hi.-. en om die te lossen is het nu geen tijd. Dit wil ik wel zeggen: als hier door een vereeniging iets te bereiken ware, dan richtte ik dadelijk een vereeniging van Katholieken op ter bevorde ring van onderlinge waardeering van elkanders werken. Als op mijn bidprentje geen andere lof gedrukt werd dan dat ik van die vereeniging ijverig lid was geweest, dan was ik met die za ligverklaring tevreden. Want die vereeniging zou een vruchtbaar veld tot arbeid hebben; in het land der letteren niet alleen; zij zou zich. echter met alle kracht dadelijk kunnen aangor den tegen dat verwenschte vooroordeel: „Roomsche werk, dus minderwaardigIk zeg niet, dat er geen kaf onder het koren is; maar het koren wil ik erkend, gewaardeerd, en gege ten hebben tot sterking van het roomsch leven, tot verheffing van het roomsch bewustzijn!" Pater Ligtenberg besluit zijn boekje met deze woorden „Als bij velen de roomsche geest aan 't kwij nen is, het roomsche leven niet veel meer dan vormendienst en sleur; als ze maar een stootje behoeven om geheel van_ roomsche gemeenschap los te raken, dan is het wijl ze van hun godsdienst niet kennen en waardeeren het licht en de kracht. „Doch waar zal de roomsche^ geest groeien in diepte van innigheid en gedijen in rijkdom van vruchtbaarheid „Waar kennis der roomsche leer de prac- tyk van het roomsche leven draagt; waar we tenschap van den godsdienst aan de room sche woorden hun beteekenis geeft, en aan roomsche daden hun gehalte." Deze woorden zijn de samenvatting van ge heel de t e n d e n z die in deze bespreking van bet aangewezen „tekort der Katholieken" ligt. En als zoodanig bevelen wij de lezing van het geschriftje ten sterkste aan. Het boogt niet op volledigheid, en ook deze schrijver is, als zijn ordebroeder Borromaeus de Greeve, niet vrij van generaliseeren. Daarenboven is de Eerw. schrijver in de mid delen die hij aangeeft om in het „tekort" te voorzien, vrij sober. Hier had een ernstig woord van waarschuwing tegen de verderfelijke „neu trale" courantenlectuur zoo juist gepast I 1) Maar niettemin is 't geschriftje een gulden boekje vol pakkende waarheden in aangenamen vorm. Wanneer wij, Katholieken, ons onze gebre ken bewust zijn, dan spreekt ons geweten wel zöo, dat we daardoor reeds een goeden stap zet ten naar den weg der beterschap. Welnu het geschriftje van pater Ligtenberg zal menigeen de oogèn openen en het gevaar duidelijk toonen!. 1) „H etCentrum van gisterenavond be vat toevallig hierover een zeer juist gezien „In gezonden stuk", dat wij ons voornemen morgen over te nemen. DE LANGE, LANGE WEG. Men wordt er wee van dag in, dag uit weer nieuwe staaltjes te moeten aanhooren van het nijpende gebrek aan drinkwater, dat zich in Schoten, vooral in het Schoterkwartier, steeds erger doet gevoelen. Dan weer heet het dat heele rissen menschen, gewapend met emmers, kannen en tobben el kander in den vroegen moi,g0ja den voorrang betwisten aan de drinkfontein op het Kenne- merplein, om wat duinwater te bemachtigen, dan weer hoort men dat op verschillende pun ten in het kwartier nortonpompen worden ge slagen om aan drinkwater te komen, en zoo brengt iedere dag nieuwe bewijzen dat de klachten der Schotenaren over het drinkwater- gebrek maar al te gegrond zijn. Voordat een gemeenteraadszitting begint, houdt de verslaggever al reeds een zijdje copie- papier gereed met het hoofdje „De Drinkwa tervoorziening", wel overtuigd dat het een of ander raadslid de „question bruiante" ter spra ke zal brengen, terwijl op de tafel, waaraan de vroede vaderen zijn geschaard, als een „goo- re aanklacht" een reusachtige kan prijkt met een bruinachtig vocht, dat drinkwater moet zt!n, doch waar iemand, verwend aan duin water-, vies van wordt. doch treft het Bestuur van Schoten in dezen niet alle blaam. Gretig vatte het de hand aan, inde voorlaat ste raadszitting, die Haarlem had toegestoken en onmiddellijk werd besloten een verzoek te richten aan de naburige zuster om water te leveren aan de gemeente Schoten. In de raadszitting van gisteren werd door den burgemeester van Schoten op een desbetref fende. vraat* p-esntwnard dat, voor de drinkwa.- tervoorziening het wachten alleen was op.... den Raad van Haarlem. Wij vragen ons af waarom nu toch altijd, en altijd, die lange, lange weg moet bewan deld worden dien men er in de officiëele wereld op na houdt. Onder de ingekomen stuiken der laatste vergaderingen van den Haarlemsehen Raad vin den wij het adres van het gemeentebestuur van Schoten niet vermeld, ofschoon de heer Eühr- hop stellig beloofd had het adres zoo spoedig mogelijk in te zenden. Mocht het voornemen zijn om in de eerstvol gende vergadering van Haarlem's gemeente raad, den leden mededeeling te doen van dit schrijven, dan zouden wij willen verzoeken of B. en W. er niet dadelijk een punt van behande ling van kunnen maken, opdat Schoten weet waaraan het zich te houden heeft en zoo spoe dig mogelijk uit de ellende geholpen wordt. Misschien heeft de edelmoedigheid van den Haarlemsehen Raad nog.niet zulk een hoogte punt bereikt, dat hij aan de Schotenaren water wil leveren voor denzelfden prijs als aan de gelukkige Haarlemmers, en dan zal de bemid deling moeten worden ingeroepen van de Staatscommissie voor Drinkwatervoorziening. Hoe lang dan nog de oplossing van het vraag stuk op zich. zou laten wachten is niet na te gaan, want ook die Staatscommissie is een ambtelijk lichaam. Hier geldt dus het „Qui cito dat, bis dat", Wie dadelijk geeft, geeft dubbel. PERSONALIA. Mejuffrouw H. M. Bender, albier, is te 's-Gravenhage geslaagd voor bet examen Hoog- duitscb L. O. KONINGINNEDAG. Men schrijft ons: Het in de dagbladen vermelde programma van feestelijkheden doet zien op welke een uit gebreide schaal het bestuur der Vereeniging „Koninginnedag" tracht deze week voor wei nig geld velen eenige genoegelijke dagen, vol afwisseling, te bezorgen. Wanneer men dat programma ziet, heeft men op verre na geen denkbeeld van de enorme zor gen, besteed aan de voorbereiding, aan het over winnen van niet geringe bezwaren en met recht onaangename moeilijkheden. Alleen reeds de inrichting van het terrein, het nemen van maatregelen tegen mogelijk, ge vaar eischten bijzondere voorzieningen. Zoo moest er gezorgd worden voor staanplaatsen voor auto's, rijtuigen en rijwielen. Zoo dienden twee flinke, afdoende toegangen te worden aan gebracht: die naar een kleine tribune bij de Santpoorterstraat, die naar de groote tribune op den hoek aan het einde der Aelbertsberg- straat en den Kleverparkweg. Ter wille der veiligheid zullen van de han gar langs de groote en de kleine tribune tot aan de sloot langs de Kleverlaan, schier een onaf zienbare afstand, dikke palen worden geplaatst, 3 M. boven den grond en op 4 Meter afstand v-an elkander; bovendien nog een stevig houten hek van 1.25 M. hoogte. De vliegmachine heeft een breedte van 11 M.; 't is dus niet te denken, dat op het feestterrein ongelukken zullen gebeuren. Op bet vliegveld mag bovendien niemand komen. Een en ander eischt natuurlijk heel wat over leg, niet weinig hoofdbreken. Het terrein is 500 Meter lang en 300 Meter breed en biedt een bedrijvigheid, die heel wat toeschouwers iokt^ Gisteren waren er zeker een 150 man aan het werk; in den vorm van arbeidsloon alleen rreds wordt er dus heel wat omgezet. En er wordt gerekend op druk bezoek; het restaurant wordt ingericht voor duizend per sonen! Voor de avonden zijn goede muziek korpsen geëngageerd, die de gezelligheid zullen verhoogen door ommegangen, als we alleen kennen van het Brongebouw. Op het feestter rein zullen anderen er niet zóó door worden gehinderd als in het Frederikspark, doch.... 's avonds om 11 uur wordt het terrein gesloten, behalve op den Koninginnedag, dan zal zeker het klokje van 12 uur voor velen te vroeg slaan. Verder zy nog gemeld, dat de deelneming aan de wedstrijden zeer voldoende is; voor de hittenrennen op 31 Augustus o.a. zijn 18 paar den ingeschreven. AANBESTEDING. B. en W. van Sassenheim hebben bet maken van verschillende schoeiingswerken gegund aan den laagsten inschrijver, den heer C. Benard, albier, voor de som van 4150. BELASTING. Do op den 25en Augustus j.l. executoir ver- Klaarde kohieren nos. 3 en 4 op de Bedrijfsbe lasting dezer gemeente, dienst 19111912, zijn aan den ontvanger der directe belastingen ter hand ges' 11. VAN ONZE GROENTENMARKT. Als een bijzonderheid kan worden medege deeld dat Jaap Nijssen, wonende Papentoren- vest 108, de eerste Bloemendaalsche Savooiekoo! aan de groentenmarkt heeft gebracht. Ze zijn opgekocht door Thoole, Papentorenvest en Dinklar, wonende Raamgracht, hoek Wolstr. Deze kool heeft opgebracht 0.20 per stuk. Dit is nog nooit gebeurd. Nog slimmer; gisterenmiddag is door den tuinder Kuiper, witte kool aan de groenten- markt gebracht die door den sehrijfbaas J. W. Pel verkocht werd voor f 0.20 p. st., en wel aan den groentenverkoopers Henneman, Spaarn- wouderstraat, en A. Heemskerk, Wouwerman- straat, alhier. (Zie Sladsnienws verder op in dit Blad.) ZANDVOORT. Geen water uit Haarluu Het „N. v. d. D." kan melden, dat in geheime vergadering van den Zandvoortschen Raad besloten iis een gemeente lijke waterleiding aan te leggen, waarbij echter het water zal worden geleverd door de Amster dam che waterleiding tegen 6 ets. per kub. M. Hoogstens zal per uur worden geleverd 90 kub. M. tot een maximum van 2000 kub. M. per et maal. j i Zandvoort zal het water opvoeren in een toren stot zóó groote hoogte, dat in de leidingen het hoogste punt van het dorp kan worden bereikt. De ingenieur Van Poelgeest heeft de plannen toegelicht, die met het oog op den gezondheids toestand en brandgevaar, warme toejuiching ver dienen. Dipbthcrie. Ons is ter oore gekomen, dat de vorige week Donderdag weer twee nieu we gevallen van diphtherie alhier zijn gecon stateerd. De kinderen vertoefden nog geen week in liet pension, waar reeds andere kinde ren ziek werden. In allerijl zijn de kinderen naar de Maria- Stichting te Haarlem overgebracht. De „Staats-Courant" zal dus weldra 2 nieu we gevallen te Haarlem vermelden, gevallen, die wat beslist vaststaat alhier bun oor sprong hebben. De naam van het pension is ons bekend. We vernamen, dat Zaterdagavond na 8 uur opnieuw een patiënt van bier is weggevoerd. „o."h. Ct." SANTPOORT. Een vreemd verschijnsel. Een zekere H., uit Haarlem, schrijft in een Amsterdamscb blad het volgende verhaal: Heden (Zondag-) ochtend wandelden mijn vrouw en ik in het boseh al hier, in oostelijke richting, toen om 5 minu ten over half negen onze aandacht werd getrok ken door een bewegend licht aan onze rechter hand, dus in het zuiden, ongeveer 45 graden boven den horizon. Onze eerste gedachte was: een vallende ster of meteoor. Maar toen wij toezagen, bleek bet dat niet te zijn. Het licht was vooreerst iets grooter dan een ster, dan ook anders van kleur, meer rood, schoon niet zoo donkerrood als een seinlicht. Dan ook verdween het niet, maar bleef het zich, terwijl ik tot 200 telde, regelmatig en rustig voortbewegen. Het ging van het westen naar het 003ten. Wij kon den het drie a vijf minuten met ons oog volgen. Toen werd het langzamerhand te zwak om het waar te nemen en verdween het eindelijk op 'n hoogte van circa 15 graden boven den horizon in het oosten uit ons gezicht. Daar wij niet het minste geluid hoorden, meenen wij dat het geen vliegmachine kan zijn geweest. Maar wat was het dan wel? Het was sterhelder en stil weer. Een ballon kon het dus ook niet wezen. Ik ver beeldde mij een zwakke lichtstraling om hol licht heen te zien. Doch mijn vrouw heeft dat niet opgemerkt. IJMUIDEN. Schietoefening. Volgens mededeeling van den Minister van Oorlog zal op 2 en zoo noodig ook op 9 September a.s. een schietoefening wor den gehouden van het fort, alhier. Er zal ge vuurd worden met kanonnen van klein kaliber (6 c.M.) waarbij onveilig wordt gemaakt een sector tot op 4500 M. van. het fort. Gewone waarseliuwingsteekens. Wij gaven gisteren ook een verhaal van een bewegelijk licht", dat te Schoten gezien was en dat..., een vlieger bleek te zijn, met een lichtje aan den staart. Zou dit niet hetzelfde vreemde verschijnsel zijn, dat de heer H. gezien heeft? HAAKLEMMERMEEa Burgerl. Stand. Geboren: d. van C. Se- persBos. z. van A. Beets-Haïpels. Overleden: G. O. Bu», 10 w. C. Schaap, 26 j. J. E. Overbeek, 2 m.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1911 | | pagina 1