TWEEDE 3LAD
DWAALWEGEN.
Uit het Haarlemsche
Gemeenteverslag.
Brieven uit Klarewijk
en omstreken.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Kousen
„Noyon s"
Haarlem-Brussel.
Sokken
ynr.
Au Bon Marché
B8RQEES988 7 SEPTEMBER 131!
V,
PËülLLËTON
NIEUWE HAARLÉMSCHE COURfiHT
W© zij® nog niet jB»p ïeti ©inde vah 'de
lijst der vlereenig'ingen, die zicih op ue a-
dig gebied bewegen. -,
Do voreonigi-ng tot box^^rtigiii^t ^Vi&in do
geestelijke en stofrelijke belangen dei ar
men strekte baar zorg uit over 125 gezinnen
met 376 kinderen. De ontvangsten bedroe
gen f 3395.79 ten de uitgaven f 3381.93.
Het vierslag van de afdeeling Haarlem
van den Volksbond tegen drankmisbruik
wijst op een gunstige® toestand der vereeni-
ging, zpowel wat den finalncdëelen toestand,
'als wait het ledental betreft.
Ook de toestand van „Het Kruisvei-bond
Hi. R. Vereen iging ,tot bestrijding vgn net
drankmisbruik gap. zooals bet vierslag zegt;,
velierlei reden tot tevredenheid.
Het getal leden bedroeg 187, waarvan 59
geheelonthouders zijn.
,Dc afdeeling, Haarlem van de vereeniging
i,de Niéderlandsebe Christen Geheel-Onthou-
'ders bond", telde 100 leden en 5 onderaf-
(telingen d© afcloeling* ïïaarlein "vain cie -Nat.
Christelijke Geheel-Onthoudersvereeniging
had 305 leden en 54 aangeslotenen.
Vooral dezB yereenigingen hebben veel te
gen de kermis geageerd en „anti-k$rmisvor-
gaderingan gehouden, waar aan zeer vele
bezoekers een ander genoegen werd ver
schaft, dan hetgeen da kermis biedt".
De Haarlemsche Hulpbank leende uit aan
800 personen tot een bedrag van f 97580.
terwijl dit in 1909 bedroeg f 87580.
De Spaarbank dar „Maatschappij tot nut
van het algemeen" had op 1 Januari 1909
als gezamenlijk te goed der inleggers
f 923,399,95, waarbij in den loop van bet
ja,ar f 130.809,49 werd ingébracht.
Op 31 December hadden 4370 inleggers
f 921.490.75V2 te vorderen. Ia [de eerste helft
van 1910 werd f 86.143.06V2 ingebracht en
f 130.007.25 uitbetaald.
In de Stuivtérs-Spaarb'ank van de afdee
ling Haarlem van den \'olksbo®d zijn in
1910 ingebracht 6856 posten tot oen be
drag van f 13.868.06.
In de sp,aarbusjes werd ©en bedrag bijeen-
gespaard van f 1.599.93.
Aan het vierslag van de AM. Haarlem'
van den Nted. H- K- Volksbond on ticenen
wij, 'dat in het afgéloopen jaar twee nieu
we onderaf deelingen zijn opgericht: de afd.
Stucadoors en de afd. Kantoor-, Handels-
en Wmfclbediende®, zoodat er nu in den
Volksbond zijn 36 onderafdeelinge®.
iBijzonder wordt dan vermelding gemaakt
van de teefeensehool, „Sb Jozef" die pp 15
'April 1910 haar 12V2 jarig bestaan vierde,
hij welke gelegenheid 'n tentoonstelling werd
georganiseerd van het werk der leerlingen.
De teekenschool verkeert in bloeienden toe
stand en voldoet ten volle aan alle gestelde
eischen.
Ook de mteesto andere afdeelingen geven
blijken van leen gezond en krachtig leven,
zooals het verslag aangeeft-.
De coöperatieve bakkerij „Arbeid Adelt"
kon reads in het tweede jaar va,n 'laar be
staan den dividend van 10 pCt. aan hare
leden uitbeere®: wel een bewijs, dat ook
'deze afdeeling bloeit. Het, is te hopen, dab
[het steeds crescendo mag gaian, Waardoor
de dividenden steeds hoogër zullen worden.
Het slot vain hét verslag mag zeker tot
tevredenheid stemmen, waar wij lezen: „óver
het geheel mag de afd. Haarlem van den
Ned. R, K. Volksbond zich verheugen in
ején bloeienden toestand.
Het verslag' somt voorts nog een gehéele
reteks vereen igin gen ©pv werkzaam op ge
bied van liefdadigheid en op sociaal terrein.
Het fonds hm bevordening .van de verze
kering tégen de geldelijke gevolgen van
werkloosheid keerde in 1910 uit tot een be
drag van f 5959,90, tegsn f 2546.05 in 1909.
Het a,antal leden bedroeg op 31 Dec. 1909
749 en op 31 Dec. 1910 694: achteruitgang
'dusj
'Onder datgene, wat ik mij uit mijne prille
ficugd herinner, is da in zeker opzicht af
te keuren bangmakerij der ouders, als ge
wone middelen niet hielpen, om een kleinen,
ondeugenden baas tot zijn plicht te brengen.
Dan heette het: „Pas op, hoor! of ik roep
Blanken!" Dit was ónze veldwachter. Te
genwoordig hoor ik zoo'n Ioozë bedreiging
niet miser. Of bet komt, omdat de slimme
kleinte de streek doorziet en de bedreiging-
als kennisgeving aanneemt, dan wel of
het komt, dat de veldwachter van Marewijk
den kleinen geen schrik in kan boezemen,
ik durf bet niet zeggen. iWTel is het overal
oip te merken, dat het ontzag en vrees voor
de politie 'miniem is. Die groote steden gaan
hierin al lang voor, bet platteland volgt hiel
en daar ook. Vooral in onzte streek is dit
het geval. Ik denk, 'dat bet komt, wijl velen
in de 'duinstreek met 'de politie in aanraking
komen. Niet onmogelijk is bet,_ dat enkele
onzer kleinen den veldwachter niet eens ken
nen en hij' dus niet als boeman kan dienen,
hetgeen voor ©ene versta,ndig-e opvoeding
geen nadeel is. Op den dag ziet men den
goeden man hoogst zelden. 'Ge vraagt terecht,
hoe hij dan zijn [daagjes doorbrengt. Ik zal de
laatste zijn, oan htem van luiheid of ^gemak
zucht te betichten. Integendeelde man
beieft geifoeg te doen. 's Morgens half 8 of
8 uur kan men htem zien optrekken naiar het
secretarie, dat ongeveer 40 minuten vain het
dorp staat. Berst tegen den a,Vond ziet men
hem terugkomen. Ook de ma;ag van een poli
tieman vordert haar recht en als de man
zijn inwendigen jnensch heeft verstrekt, is
het dood avond ten kinderbedtijd geworden,
zioodat de kleine ondeugden den boeman niet
hebben gezien. Alleen 's Zondags bestaat er
gelegenheid hem in functie te aanschouwen
als de kterk uit is. -.Wij hebben hier ook
een rijksveldwachter doch die is wel te 'Ma
rewijk géstationneerd, maar zelden aanwezig
door de véle en velerlei diensten, welke ya®
hem gevorderd wordqn. Is er te.... ik za,l
maar zeggen Halfweg mond- en klauwzeer
uitgebroken, de man in kwe-sti© wordt daar
ger-ciépen o-mja,, ik weet niet wat te do-en.
Viert om teen ander voorbeeld te noemen, d-a
staking-bacil te Zaandam feest, den m;an der
[Wiet wordt gelast daar heen te- g-a-an om de
orde té bewaren en eventueel© werkwilligen
to béschermten. [Wonden er te Am-sterdam
groot-e féésten gevierd, zooals verleden jaar,
ter teer© van d-a Koningin, hij moet er eenig©
dagen hteen om' zijn-a di-ensten té prestoeren,
't Lij,kt, waarachtig wel, of hij de ©enige rijks-
veldw. is van onzia h-eale provincie. Boven
dien beeft hij zijn© gewon© surveillance, ook
's nachts in de duinten, zoodaft hij niet ba-
hoeft- ta vragen,Wiat zal ik nu ©ens doen
..Waar zal ik nu tens heengaan Daar zelfs
een rijksveldwachter, ho© actief én bij de
hand óók, maar één lichaam heeft, hebben
wij niet vaiak bet genotógen va:n zijn gewich
tig© diénsten te proi'ite-eren. Een natuurlijk
ge-volg van dit al l-es is, dat Marewijk ge
woonlijk o-p den dag, door dia week, zonlder
politietoezicht is. Soma geeft dit aanleiding
tot onaangenaamheden. Over vechtpartij-en
wil ik niet teens spreken: waar ter wereld
wordt op den, dag len door de week gevochten,
Ofschoon de mogelijkheid daartoe echter wel
best aait, wijs ik I te ver and-ere gebeur lijk-
li-ed-en. In den zojm'ertijd voorul wordi ons
dorx> druk bezocht door allerlei kleine koop
lieden. [Wie d© twijfelachtig-© eer geniet in
©én nogal knap huisje te wonen, kan bijna,
w-el a,an de deur blijven staan om in onder
handeling te treden met, óf met niet_ af
te schepen Volgende personages: kooplui in
zetep, veiligheidsspelden en veters en aan
verwante artikelenmannen met kajmfer-
balletj-ée, die beweren maar eens in het jaar
te koanten en soms. 'zeer brutaal en opdrin
gerig zijn als men van hun waar niet ge
diend is. Dat ter minstens in die week 5
mannen met diezelfde koopwaar aankomen
.is ©sn feit,_ maar dat wil de a-1 te ijverige
koopman niet voor waarheid aannemen. Die-
tientallen met postpapier en potlood-en ge
ven ook drukte aan de deur. Vervolgens
noem ik béu, die kk-ercnbaugere, bloemen-
standaards van bedenkelijk© kunstwaarde,
ratten ten muizenvallen en lampenpóetsers
te koop aanbieden. Zij maken gewoonlijk de
volking der woonwagens uit-, terwijl hunne
bescheidenheid verre -te zoeken is, ©venals
hun rollende woning, die gelukkig ..niet in
het dorp komt. Nog vertoon en zich na klei
ne tusscbénpoozen d© main m-et ©en aap en
de jongen met ©en marmot, gevolgd of ver
gezeld van een menscthelijk wezen met een
orgeltje. Al die schepsels overst roornen Ma
rewijk |én ons medelijden met die „stum
pers" is a,l lang gevlogen, daar hunne uiter
lijk© tellende, -otrn zoo- te zeggen, dagelijksehe
kost voor ons is. Is er |aen man thuis, a la
bonne hteui'e, ,maar is 'dit niet het geval,
dan hebben de vrouw ten de dochters genoeg
te doen, om die lui van zich' of 'va-n het huis
te waren. ijVYij, Manewijkers, hebben niet het'
recht te vragen, of zij permissie hebben en
zoo wordt ieder, ook 'de vreemdeling, die
tijdelijk hier ■vertoeft, lastig .gevallen door
een schier onafgebroken rij valn bovenge
noemde lieden. Vro-eger was het verschrikke
lijk miet „hteere-n" collectanten. Die pret is,
Goddank, uit. Dezen zomer heb ik er geen
©én ge-zien. En als men dain verneemt-, dat
een groot percent, der collecte voor den in
zamelaar is in hiét gunstigste geval, terwijl
die „he-enen" in brutaliteit de woonwaigelis-
bovelking nog een lesje zouden kunnen ge
ven, dain zijn wij dankbaar, dat dié plaag
voorbij is. Mij best nóg de vraaig te beant
woord-en, dite gesteld kan worde®Mjaarom
-en waarvoor motet de ve-ldwatehter el kon dag
naar het secretarie?"- Hij verricht daar al
lerlei diensten, do-oh' moet ook vaak loop
werk verrichten in ©en ander uitgestrekt
delsl v,an Marewijk. Die secretarieel iensten
zijn nxx juist ni-et v,ab dé gewiohtigst©een
papiertje Aangeven; een boek opscharrelen;
iemand laiandieneU -bij den Bux-gemeester
's winters da kachel aianhóuden en voor eene
raadsvergadering de stoelen klaarzetten.
Misschien zijn er nog -andere- werkzaamheden,
di-e hij verrichten motet, ma-ax de voorna,alnste
heb' xk' in' lalk geval genotemd._ iWiais h-et niet
beter, als men daiarvoor teen jongen, of des
noods ©én main' mater dan S®331 PóDtie aan
stelde? Enfin, de toiesfand pleit voor het
g-ebaltte der M-abewijkers.
Zeidén is nog. iets gebeurd', wjaairbij direct
politie no-odig was ten geloof me vrij, de Mai-
rewrjk-?rs zijn niet voor de pos®- zouden
in staa' zijn zelf recht te doen of ;a,gentje te
speten. Maat toch: ©ene zucht- van verlich
ting ontglipt laan alle'r berst, als da veld
wachter zijnlé a-vond intrede in (het dorp doet.
Hi-er (ah da,ar murmelt het za-cht van v-eler
lippen: „Gélukkig! nu zijn wij weer vei
lig en kunnteix gerust ons hoofd neerleggen;
als straks ons mo-edié lichaam ons tot sla-
peax dwingt." Dies te mie-er stellen wij smtens
tegenwoordigheid op prijs ©n 't- is geein won
der, d[a.t wij 's Zondags trots ten blij wijzen
op hem; als op den main, aan wieins hc-ede
M'arcwijk is t-ctevertrouwd. Jammer v00-r c.n-
k-ete huismecdiers is 't en' blijft het, d'a-t zij
den dri)ej|arigen staimh oud©r geen vrees kun
nen laainjagm met h-e-t verséhrikkelijh drci-
g-ande: „Pas op, hoor! Of ik roep..... (volgt
de n'a-a|m van omzien dienaar v;an dein H.
H«m-wdaH), ,(.TR||.
Prins Hendrik van Pruücn o-ve-r zijn
auto-ongeluk'. In Dui-tscbe bladen komt voor een
vertelling van Prins Hendrik van Pruisen over
het ernstige automobiel-ongeluk hem bij Clop-
ptetnburg overkomen, waarbij zijn chauffeur Hartz
een hersenschudding kreeg.
Het volgende i-s aan het verhaal ontleend:
„Het stadje Cloppenburg in Oldenburg aan
den zooge-naamden Holtandschem Wieg, kwamen
wij ongeveer tegen 9 uur 10 voorbijvandaar
volgde ik d-eil zeer goeden, rechten veeg mei-
Ahlhorn naar Delmcnhorst. In den wagen za ten
ik' zelf aan 't stuur, miju trouwe chauffeur
Hans Hartz, dien ik al negeu jaar in dienst
heb, naast me;'mijn adjudant von Usedom zat
links, achter mij en ten slotte nxijn kleine aar
dige foxt-errier, Jimmy.
Zoowat bij den kiiometerpaal 40.1 bemerkte
ik een andere auto, die me tegemoet kwam,
oor welke- ilc wilde uitwijken, waarbij ik, zoo
als ik dat gewend ben, de vaart ©enigszins ver
minderde,t er wijl ik naar den rechtenkant van
de straat stuurde.
Toen ik genoeg ruimte gegeven had, wilde
i-k mijn wagen weer pp 't midden van den weg
brengen en draaide daarom het stuurrad wat
naar links. Op dat ©ogenblik hoorde ik een
duidelijk verneembaar metalen knal of knap,
zooiets als men hoort bij 't dichtknippen. van
een zakmes en op hetzelfde oogeixbliik voelde ik
het stuurrad los, zoneter weerstand, in mijn han
den, die werktuigelijk de draaibeweging naar
links maakten en me de hulpbehoevendheid van
mijn toestand terstond aan. verstand brach
ten. Ik had een vaart van. ongeveer 50 K.M.
ert reed dus met een snelheid van 10 tot 15 M.
per seconde.
Een stoot, toen een krak, zoo dat me hoo-
ren en zien verging, een ruk, een krachlig-e
stoot tegen mijn borst, die me den adem en
gedeeltelijk het denkvermogen benam, een hevige
pijn aan mijn rechter knie, toendoodstil
alles.
Toen ik mijn denk vermogen weer terugge
kregen had, voelde ik me voorovergebogen, naar
adem happende, zooals men doet als men gepro
beerd heeft haastig een steilen berg te beklim
men; de borst dëed pijn, maar ik had d-en in
druk als ware alles in orde en ik begou me
toen langzaam mijn loestan-d in te denken
hoe lang ik zoo gezeten heb, kan ik biet zeg
gen. Ik keek om, zag het voorste deel van, de
auto tot de bank van de-n chauffeur in gruizele
menten; naast me een gespleten boom; de zit
plaats links van me was teeg. Ik zocht mijn
chauffeur; ik vond hem dicht bij den wagen
met een bebloed gezicht, het hoofd naar de
achterzijde gericht, de boenen op de gebroken
voor-as, de armen wijd uit, reutelend liggen.
De schrik sloeg me om 't hart, ik dacht aan
mijn trouwen chauffeur en het ernstige vau't
geval werd ik toen eigenlijk pas gewaar
Een bespreking tusschen mij en eenige tech
nici heeft geleid tot het uitspreken van het ver
moeden, dat de oorzaak van het weigeren van
het stuur ligt in het breken van een kogel van
de verbinding van stuurrad en stuurstang."
De schrijver wijdt het ongeluk aan de slech
te wegen; erkent, dat goede wegen duur zijn,
maar vraagt: waar blijft de automobiel- en ben
zine belasting? Engeland stelt de schrijver dan
ten voorbeeld en hij brengt hulde aan de over
heid, die zich daar moeite geeft den automo
bilist goede en stofvrije wegen te geven.
Met de volgende, naar het ons voorkomt, niet
uitsluitend op D-uitschland toepasselijke woor
den, eindigt de Prins zijn opstel:
„Wanneer een staat een voertuig als de auto
tot een belastingbron maakt en het onder wet
en politieverordening brengt, zoo heeft hij m.i.
ook de verplichting voor dat voertuig te zor
gen, o.a. door het goede wegen te geven."
ETEN OP STEMBUREAUS.
Naar aanleiding van de liooge rekeningen,
door ©én pater stembureaus 'te Rotterdam
ter gelegenheid van de jo-ngste gemeent-e-
ra;adsv-erktezingen aldaar bjj h-et gemeente
bestuur ingsdiend, schrijft het „Leidsoh Dag
blad, d-at het- te Leiden wel eenvoudiger
toegaiafs ma,ar dat toch 'de rekeningen daar
nogal hoog zijn.
Ziehier de óplossiixg van het raadsel
Te Liéiden be-perkt het gebruik van de
c-oixsumpti© zioh niét tot de drie leden van
het stembureau. In ieder bureau zijn behalve
de leden ieen politie-agent én een stadswerk
man aanwezig voor controle. Deze menschen
kan m-en natuurlijk ook niét op een droogje
laten zitten. In Leiden ontvangen bovendien
ook d-e stémopnemers eh Controleurs van de
v-ei'schilllsnde ki©svereenigingen, gewoonlijk
dri-o -of vier personen, 'hun deel va,'n de con
sumptie, en men kómt hiex* dus in elk bu
reau tot 8 a, 9 couverts.
Dit hebban deze mensehen te danken aian
h-et initiatief van het Vroegere raadslid dr.
Den H-outer. Het was voor 'deze mannen wel
©én' hard 'gelag de hecren van het stem
bureau (sn [hun helpers 'smakelijk te zien eten
en Zélf te mogen toekijken. Eu daarom moes
ten daze mannen ook maar mee uit de ge-
mecn beril if ©ten. De raad «stemde in een roy
ale bui daarin 10> en zoo ©ten er niet drie,
ma;ar ladht a negtan personen Sn de Leid-
sc-h-e stem bureaux mee. 1
Bet spreekwoord, dat vele -varkens de
spoeling dun makten, kain Be gemeente niet
laten géiden en <lan kan het niet anders
of de vföl© couverts maken de rekening hoog
NEDERLANDERS IN AMERIKA.
De Niéderlandsche Kamer van Koophandel
te Néw-York, die de kwestie van het aan
tal Nediarlanders meer dan gewone belang
stelling inbofxsemde^ heeft een zoo nauwkeu
rig mogelijk onderzoek ingesteld. Zij schat,
na zorgvuldige berekening, het aantal Ne
derlanders, in de laatste 70 j'aar in de Ver
ve nigde Staten gekomen, en de afstamme
lingen van dazen 'op 325.000.
Het nageslacht van de Nederlanders in
de 17da en 18de eeuw naar Amerika ver
huisd, wordt door ds. E. T. Oorwin, ge-
schiedsdhrijvter der Ned. Hervormde Kerk,
geraamd oip niét minder da,n 8.000.000.
Niet va|n alte Amerika,ansche staten heb
ben wij ópgavté vian het aiantal daar geves
tigde Niéderlanders. In z-Ooverre wij ze ont
vingen laten xvij ze hier volgen.
Het atehtal Hollanders in New-Jersey is
volgeins dia Ned. Vereeniging te Paterso®,
ongeveer 50.000; dat- in Paferson ongeveer
20.000.
Volgens andere schattingen zijn 'de cijfers
voor Sayville, N.-Y. (Long Island) onge
veer 1000; Michigan 30.000; Chie-a-goi 18,000
San Francisco 500; Californië 1000; PeHaJ
en Orangé City, Imva, 2000; Seattle 1500;
[Whit b a,y-eila®d 1000, xWha,toorn County,
10005 akxma, County 1000 en in and-are
plaatsen van Washington 2500; Philadel
phia 200 a 300; Portland Oregon 700 a
800.
In Rochester en andere plaatsen van den
staat New-York wonen een groot aantal Ne
derlanders. Hun aantal is echter niet te
schatten, ©venmin als dat- in Iowa. Men zegt
dat er in den staat Illinois 40.000 Nederlan
ders verblijf houden.
Moeilijker nog dan in Noord-Amerika is
het- aantal Nederlanders in Zuid-Amerika te
ramen. Voor Argentinië wordt, dit getal be
groot op 4500, van wie er 1000 in Buenos-
Aires verblijven.
Uit Mexico ontvingen wij een lijst, waarop
52 namen van Ntderlandsehe families, (laar
gevestigd, voorkomen.
In het Territorio Magalianes wonen 42
Nederlanders, in Panama, zijn 95 Nederland-
sche onderdanen gevestigd, voor het rneeren-
deel inboorlingen van Curasao.
Men ziet, dat onze cijfers voor Zuid-Ame
rika .al heel sehaarsch zijn. Daarom juist
maken wij ze openhaar. Het moge voor onze
leden, daiar woonachtig, ©en aansporing zijn
om onze inlichtingen te vermeerderen.
Maar wat wij bovenal wenschen is, dat
de Vlamingen en Nederlanders in Amerika
eiérst onze opgave in het Maart-nr. met de
hierboven verstrekte cijfers vergelijken én
dan ernstig overwegen, welk een" kracht zij
kunnen Vormten. wanneer zij samenwerken
en niet langer ieder afzónderlijk staan. Zij
beboeren toch te zamten, 'deze Wamingen en
Nederlanders in den vreemde.
(Neerlandia.)
INTERNATIONALE KATHOLIEKE
ESPERANTISTEN VEREENIGING.
Den 24sten Augustus, ter gelegenheid van
het VIIo algemeene Esperantisten Congres
in Antwerpen, hield de in den Haag op het
2e Int. Ka.th. Esperantisten Congres be
noemde commissie een vergadering tot re
geling van verschillende zaken.
Het orgaan „Espéro Ka.tolika" 'zal zoo
mogelijk overgenomen worden en komen in
handen van omzten Internationalen 'Katholie
ken Esperantisten Bond. Dr. 'J. N. J. Smul
ders ^uit Sehijndel zal 'de Redacteur zijn en
Abbé Richardson de Directeur, Dr. Noël zaJ
de taalkundigs adviseur blijven. In plaats
van den heer W> Lut-kie werd tot ondervoor
zitter benoemd Mgr. Dr. 'Alex Giesswein
te BudarPiest-h.
Daar nieuwe Rondsregelen noodig bleken,
werd het ontwerpen ervan 'opgedragen aan
Dr. Smulders (Nederl.) Mej. Math. Borret
(Nederl.) en den heer Heidenthal ("België)
Zijn die toet, het ontwerp klaar, dan zul
dat ontwerp 'door teen verdere commissie, ook'
reads benoemd, gekeurd worden. Dit al
les zal miet spoed geschieden zoodaitf
op het ïllte Intern. Kath. Esperantisten Con
gres te Buda-Pesth te houden in 1912 alles
zal kunnen 'bekrachtigd worden. Voor het'
Internationaal Secretariaat zal een Neder
lander worden aangezocht.
Staande de vergadering werd ben protest
geteekend tegen 'een schandelijk blaadje, door
socialisten onder de Antwerpsche Congres
gangers Verspreid.
Dezié vergadering werd voorgezeten 'door
den president van den Ned. R, Kath. Es
perantisten Bond.
SEPTEMBER IN 'T LAND
Nu gaan wij snel 't najaar tegeanoét, „de
nachtschuit in", zooals men "zegt: De zon
bomt reeds op om 5 uxrr 10 m„ en gaat 6
uur 49 m. onder; 30 September gaat zij om
5 uur 59 m. 'op en om 5 uur 41 m. onder.
iWel ban September nog 'echte zomersche
dagen geven, .doch ha,ar 'gemiddelde tem
peratuur staat- miérkbaar achter bij Augus
tus. Zij komt meer 'overeen met Mei, is
zelfs wat. gelijkmatiger, en 'daardoor ook
schooner.
September is vaak de heerlijkste maand,
vooral de och tonden zijn wonderschoon,
friseh en Vérsterkend. De 'avonden vallen
al vroeg.
Een milliooncn erfeing. Men meldt uit Zee
land aan de TH.:
Gelijk op zoovele plaatsen in alle hemelstre
ken, hebben we ook hier een millioenen-erfenis
in bet blijde vooruitzicht, wel te verstaan, niet
alle Zeeuwen, maar slechts een 5 of 6-tal. De
dagbladen meldden, het vorige jaar, gelijk meu
zich zal herinneren, dat een oud-Goesenaar, een
zekere Thierry, vóór tal van jaren naar Fran':-
rijk trok, en daar een groot fortuin maakte,
20.)
Hij was stiller geworden, verlangde naar rust
en vleide zich door eene kuur in den nazo
mer weer op de been te komere zooals hij zich
uitdrukte, voor het huwelijk van Hugo xn
October.
Met de ziekelijkheid was hij ook weeker
gestemd, hij hechtte zich aan Hugo en kon
het niet velen, dat Vera zich zoo zonderling
tegenover hem gedroeg. Ondanks xnenigen
storm had Regina haar man steeds als mees
ter erkend, dit meisje echter was meer
eene grillige meesteres, dan eene teedere
bruid. Russinnen waren anders van aard dan
iDuitsche vrouwen, maar toch beviel ze hem
niet en hij vroeg zich af of zijn schoonzus
ter geen gelijk had, toen ze zich tegen dat hu
welijk verzette.
Zijn aandeel in de zaak begon hem ge be
rouwen, door verdubbelde vriendelijkheid
zocht hij weer goed te maken wat hij misdaan
had; hij besprak met Hugo alle zaken en
.toonde op alle mogelijke wijzen, dat zijn wan
trouwen voorbij was en hij hem gaarne als
erfgenaam erkende.
Naar ik hoor, heeft Moser gisteravond
jbezoek gekregen, zei de oude heer op zeke
ren morgen bij 't ontbijt. Het zal hem wel
lastig wezen, daar hij onwel is; zooeven liet
hij zich verontschuldigen dat hij te ziek
was om zijn dagbericht te komen doen. Ja,
ja! wij ouden deugen niet meer om zaken te
doen.
Beiden zult ge wel weer gezond worden,
r troostte Therese, die hem liefdevol vei'pleeg-
de en steeds een vriendelijk woord voor hem
i had. Zijne vrouw was geen goede ziekenvex1-
j pieegstexx De lichte hand van Therese daar-
entegen verwisselde handig de eompressen,
j wanneer hjj hoofdpijn had, en hare stem
V A'v'LZaTT ,walm,eer hij wilde voorgelezen
0"!ang kon zij stil bij hem zitten,
blij daarvoor Vera's gezelschap te ontwijken,
die haar met den dag onaangenamer werd
Beiden gezond worden of beiden gaan,
hernam de vrijheer. Ondertusschen moeten
toch de zaken afgedaan worden. Hugo, ga
eens even kijken, wat hem eigenlijk scheelt.
Zeg hem dat ik hem eenige flesschen wijn
zend en indien 't gaat bespreek met hem
den houtverkoop, waarover wij gisteren ge
sproken hebben.
Malwine had opgekeken, toen de vruheer
over het bezoek sprak; beur hart klopte hevig
en ze was blij, dat haar memand iets vraag
de, vreezende door 't heven der stem haie
aandoening te verraden. Zou misschien r or-
syth de bezoeker zijn? Dan ware de ure van
strijd gekomen; zou hij haar 'tware middel
aanduiden, om erin te overwinnen?
Wie is de bezoeker? vroeg de barones,
Moser heeft zoo weinig familie en leeft zoo
eenzaam als een kluizenaar.
Dat vraag ik ook, antwoordde haar man,
met de nieuwsgierigheid van den landbewo
ner. Hugo moet dat nitvisschen.
Ieder mensch heeft toch familie, meende
i r?l ze ,,.e even weinig beteekenen
als Moser zelf.
De gewichtige vraag, wie de bezoeker kon
zijn, werd nog eemgen tijd tnsschen het echt
paar besproken. Het ergerde Malwine zeer,
dat men dadelijk begon Hugo op te hemelen,
zoodra de deur achter hem dicht was daar
door werd den doode onrecht aangedaan.
Met voldoening merkte ze op, dat de bruid
erbij zweeg en dat alleen de gravin nu en
dan een woord van lof voor haar aanstaan
den schoonzoon over had.
Hugo had verwacht, den ouden rentmees
ter in bed te vinden; hij was daarom niet wei
nig verwonderd, toen hem diens kleine nicht
die als huisvrouw dienst deed vertelde,
dat oom in de woonkamer was. Gisteravond
had hij zich verschrikt, ging ze voort en zou
nog meer verteld hebben, indien op dit oogen-
blik niet de krachtige stem van den rent
meester had weerklonken.
„Met wi|3p' praftfc je, Bhbettei riep; hij
toornig:
„De jongjé Keer is 'daiajr,'1 antwoordde z&,
de deur van de woonkamer openend en Hugo
zag binnentredend© den Ouden mjaju op de
sofa; liggen; opvallénd bleek en pntroei'd,
zoo als men aan 't "beven den handen en 't
schitteren der oogen zien Ron,
„Die baron laat VTagan, hoe 'ij gajifc,"- zei
Hugo, ;den rentmeester vriendelijk de hatnd
reikend. „Hij [heeft bovolep u ouden wijn
tot versterking te zenden. [Wanneer je u
daarmee gesterkt bebt, kunnen we samen
Óver den bewuste® houtverkoop spreken.^
„Mijnhaér de baro® is zöa goed voor mij
en verschoont mij zooveel^ mogelijk", her
nam Moser gé troffen.
„Ik ben hiem tot last geworden en tooli
last hij" mij dit' niet vóélen. Dezie aangele
genheid is veel te gewichtig oim ze lang
uit te stéllen, we zullen ze dadelijk bespre
ken."
„Wacht toch totdah de knecht den wijn
gebracht keefti," zei Hugo; „Gij zijt zeker
geschrokks;n."
„Geschrokken? Wie zegt dat?"
„Zoo heb' ili BabéttO verstaan
„Bah'ette is een prahtkous.
heugd, en op mijn leeftijd grijpt dat ïennand
j i
^'"Da® wens oh ik' u géluk. 't' Is zeker een
bloedverwant, die u bezocht heeft?"
De rentmeester keek een pa,ar ©ogenblik
ken vaar zich. „Eén vriend.,.,.., een zeer goed
Vriend.''
„V an uw, leeftijd dus
Daarbij kunt ge weinig belang; hebben,
inijnheter de bafon. U. kent mij zoo weinig...
hem hlébt ge noioit gezien—»: Vergeef mij,"
zei hij, toen hij Hugo zoo verbluft zag staan,
„vergeef mie, ik weet nauwelijks w,a;t ik
zeg, zoo yterwafd is hajjlh hóófd. Mijnheer de
baron heiéft mdt den 'wijn. 't w.atro getroffen"
lachte hij1, tcpni dej knecht binnentrad', „dat
zal mijl. weer bij' ymstagd brengen,"
Zoo was het indérdaad. Zijne wangen kre
gen kleur padat hij gedronken had en met
kennis besprak hij met Hugo de bewust©
za,ak.
Doch toen Hugo bij 't afscheid hem de band
reik té, vond hij ze koortsachtig heet en be
vend „Gij zijt ernstig ziek", zei hij b -
zorgd. ,,Mag ik er op 't kastéél iets vrui'
z&ggtzil Zoxi ik om don doktor zenden en
verlangt gé soms hulp bü Babette, om (li,
je bézoek hebt?"
„Er beholéft zich niemand om nnj te bo-
k om meren en ik verzoek u aan mijnhop C
den baron te willen zeggen, d.a;b ik morgen
woar mijn' gewonen ai'beid za,l verrichten
hij behóéffc om mij niet bezorgd te wezen."
De joingé officier ging héén en op de gsng
ontmoette hij Ba,bette, die uit een kfei-ió
kamer kwaim, waar hij jsen breedges, I: i).-'
derd man mtet den rug nalar de deur gebeerd
aan tafel zag zitten. Volgens die houding
was hij gaan grijsaard; hij had zich Moser
vriehd vteel onder voorgesteld.
Babett© geleidde den jongen heer de trap
af eh opende beleefd de deur. ,Hoe vindij
u oom?" (vroeg zié, verheugd dat ze ween
efshs praten kón', „niet best, niet waar."
„Iets afgémak dat verandert weer na .een!
goieden n'acht-."'
„Het was ook hilstl mooi van de® vreenr-*
den héér, ddt hij zoo onverwachts 't hifis
binndnvilél, en nog .wel 's avonds laafd zei
ze. „Oom was géheei ontzet door dat onver
wacht bezoek."
„MijnlieiéF Moser verheugt zich zeer over
