Sociale Berichten,
Leger en Vloot.
Staten-Generaaï,
Drankbestrij ding.
Wat aederen zeggen,
Sport en wedstrijden.
Verkoopingen, Boel-
huizen enz.
Aanbestedsfigen.
Kerknieuws.
Gewisselde stukke»
üatfgekomen üerichtem.
die met de laatste H.H. Sacramenten, ffer
MOORDAANSLAG.
LH ij' meldden gisteren da,t IJsbrand Vos,
yen; acht van p.o£Q£ tot' iricord op een werk
willige in de Gerard Doustra'at[ döor de
Amslerclainxaelie Rechtbank bij gebrek alan
bewijs was vrijgespr'oken.
Naar wij vernemen, is Hendrik Ka'fiipl de
fcian, die zich aanmeldde als de eigenlijke
Rader vain de porring tot doodslag, na twee
maal zes dagen in preventieve hechtenis te
zijn geweest, op vrije voeten gelaten. De
justitie is, haar men (mededeelde, da&rtoe
overgegaan. omdat tiij. ha met gtetuige Oofehs
te zijn 'geconfronteerd, niet herkend werd
Als typeerend feit werd verteld, dat
TTanip een nauwkeurige beschrijving wist te
jgevein Aan den revolver, die in een gang aan
jde Jacob vain Ca,nfpenstraat werd gevonden
en dat hem op de zitting der Rechtbank
met voordacht niet vertoond is geworden.
DE DUURTE DER LEVENSMIDDELEN.
In „De Middenstandsbond" wijdt de heer .T.
S. Meuwsen een tweede artikel aan de duurte
der levensmiddelen en bespreekt o.a. de prijsstij
ging van verschillende artikelen.
Ten slotte eindigt hij
Het wil mij voorkomen van het. hoogste be
lang te zijn, dat men hier te lande voorzichtig
zijn moet met het treffen van maatregelen
zij het ook van tijdelijken aard alvorens op
uitgebreide wijze, wetenschappelijk is vastge-
teld, welk de oorzaken der stijging zijn en hoe
voor de naaste toekomst de verwachtingen zijn.
Bij al hetgeen ever de voortdurende stijging
der prijzen van levensmiddelen, de stijging dei-
huurprijzen, kortom over heit stijgen van den
levensstandaard geschreven wordt, lijkt mij
afgescheiden van de abnormale prijzen v,an vele
groenten en enkele zuivelproducten een ze
kere veronachtzaming der andere oorzaken, wel
ke tot deze stijging hebben bijgedragen, te be
staan.
Want, niet evenredig aan de stijging der le
vensmiddelen, doch deze aanzienlijk overtref
fend, is de loonstandaard in de laatste 20 jaren
gestegen. Het verband tusschen deze beide stij
gingen dient men wel goed in het oog te hou
den, bij het doen van voorstellen tot leniging
van den nood, als hij bestaat.
GEN.-MAJOOR B. T. C. P. SCHMIDT f.
In Den Haag ia oven-Iaden, 58 jaar oud,
de gepensionneerde generaal-nlajoor van het
Oost-Indische leger B. T. O. F. Schmidt.
De teraardebestelling zal plaats hebben
Maandag a.s. te 12 uur op Nieuw-Eik-en-
puinen.
TWEEDE KAMER.
taats!,eg rooting voor 1912. Voorloopig Verslag.
Vrij algemeen was men van oordeel, dat er
ditmaay in het derde jaar der legislatieve pe
riode, geen reden is wederom te spreken over
de positie en het karakter van het Kabinet. I>e
gedaJjtenwisseling over de ajgemeene politiek
der Regeering bepaalde zich hl hoofdzaak tot
een bespreking van het beleid ten opzichte Van
den wetgevenden arbeid.
Volgens sommigen, was de onvruchtbaarheid van
den wetgevenden arbeid ook toe te schrijven
aan verdeeldheid onder de groepen der meer
derheid in de Kamer en aan de omstandigheid,
j/iat de conservtaieve elementen in die meerder
heid het welslagen van de voorstellen der re-
geeraig bemoeilijken
Naar aanLeidirg van deze beschouwingen werd
door andere in de eerste plaats aangevoerd,
dat het Kabinet met ijver en nauwgezetheid
zijn taak vervult.
Verscheidene leden waren van meening, dat
de oorzaak van den tragen gang van den wel-
jgerenden. arbeid vooral gelegen is in de werk-
bvijze der Kamer. Men meende, dat het voorbe-
'reidend onderzoek le veel tijd in beslag neemt
'en wees er als sprekend voorbeeld op, dat het
'op 31 Maart 1910 ingediende ontwerp-Armen-
jwet. ofschoon het over het algemeen met sym-
ipahie is ontvangen, nog steeds net in slaat
-van wijzen is. Ook voerde men aan, dat met
de openbare beraadslagingen vaak meer tijd
heengaat dan noodig is voor een behoorlijke
behandeling van de aanhangige zaken.
Eenige andere leden, waren van oordeel, dat
de trage gang van den welgevenden arbeid
vooral is te wijten in de eerste plaats aan de
omstandigheid, dat in ons land de regeering
zoo weinig invloed heelt op de regeling van
de werkzaamheden der Staten-GeneraaJ, in de
tweede plaals aan het gebrek aan overleg, dat
tusschen de ministers blijkt te bestaan aan
gaande de volgorde van indiening van belang
rijke wetsontwerpen; in de derde plaats aan de
voortdurende overlading van den parlementairen
disch. Aan den onophoudelijken aandrang tot
indiening van nieuwe voorstellen geeft de re
geering al te gewillig toe.
Sommige leden verklaarden de belastingpoli-
tiek van den minister van Financiën niet ie
kunnen toejuichen. Na hetgeen hieromtrent in
vorige jaren gezegd is, wilden zij daarop, niet
terugkomen en bepaalden zij zich tot de op
merking, dat een bewijs van de onvastheid van
dit beleid gelegen is in het voornemen der mi
nisters om het fonds voor de verlaging van
den suikeraccijns weder te gebruiken tot dekking
van gewone uitgaven.
Andere leden meenden, dat de minister ge
trouw is gebleven aan zijn programma.
1 Het tekort op den gewonen dienst wordt voor
1912 geschat op. meer dan 10 millioen. De
minister, die te vorigen jare in de Millioe-
neano'a verklaarde nimmer le willen, mede
werken tot een lange rij van deficitten, schijnt
thans zich over dit belangrijke tekort weinig
Je bekommeren. Na het door a'trek van 13 ton
[voor de zoogenaamde besparing tot ongeveer 9
millioen te hebben teruggebracht, verwijst hij
voor de dekking daarvan naar voorstellen, wel
ke door de Staen-Generaal nog niet zijn aange
nomen, maar welke, indien aangenomen, slechts
6J/a miiliocn zouden opbrengen, waarmede het
tekort piet gedekt zou zijn.
Het wegblijven der Koningin.
V e 1 e 1 e d e n betreurden, d a, t d e z it-
ting der Staten-Gener a al ditmaal
n iet d<*or de ton in gin werd geopend.
■J)q Grondwet bevat geen bindend voorschrift
omtrent de wijze vain opening der zitting.
Zij .zegt alleen, dat die kap geschieden door
den k'oPing of door een commissie valn zijnen
twege. iji-' i
Eenige leden nchiton het daarom niet' mo
gelijk, hierover de regéerin'g ter verahtwooiE
ding te_ roepen. Anderen merkten op, dat
de opening een regeeringlsdajad is en 'dat de
minister valn Binnenlandsfihe Zaken, die het
kon. besluit va|n 16 Sept. j'.l. tot opdrapht
van de opening aan ©en oom miss ie contrasig
neerde, voor dit besluit verantwoordelijk is.
Algemeen was men intusschen' van oor
deel, dat, indien redenen Vain persoonlijken
aard Hare Majesteit hebben bewogen deze
plechtigheid niet te verrichten, het niet zou
aangaan daarover in beschouwingen tb tre
den. Er is echter aanleiding om 'aan te nemen,
dat hier redenen van politieken aard van in
vloed zijn geweest. Terwijl in de (Openingsre
den van 1908 en 1909 werd vermeld, dat de
koningin verhinderd Was, de zitting te ope
nen, ontbreekt zulk een verklaring in ,de
jongste Openingsrede.
Bovendien is verband gezocht tusschen het
wegblijven der koningin en de op den dag
der opening gehouden bbtooging voor alge
meen kiesrecht, en het scheen gewenscht, dat
omtrent het bestaan van zoodanig verband
geen onzekerheid bleef bestalan. In deze om
standigheden achtte men het noodig, dat het
kabinet inlichting z:ou verstrekken aangaan
de de houding, welke het ten aanzien van
deze zaak heeft aangenomen. Heeft het ka
binet gemeend, dit de komst der koningin
niet wenschelijk was, nu vergunning was
verleend juist op iden door de Grondwet vast-
gestelden dag der opening een veel drukte
veröorzakeaden optocht ;te houden ,Of heeft
het kabinet de opdracht aan de oommissie
wenschelijk geafeht in verband met den in
houd van den brief van den minister van
Binnenlandsche Zaken aan het bestuur der
sociaal-democratische arbeiderspartij .Uit
dien brief is op te maken, dat het ontvangen
van een deputatie tot overhandiging van het
verzoekschrift betreffende de invoering van
het algemeen kiesrecht tnalar het oordeel des
ministers zou zijn het verleenen van mede
werking tot- een a,nti-monarchale demonstra
tie. Heeft het kabinet gemeend, da,t de Over
komst der koningin wegens het ainti-momr-
cbale karakter de betooging geen aanbeve
ling verdiende
Sociale wetgeving.
Door politieke medestanders van het ka
binet werd het verlangen geuit, da,t jde regee
ring het hare zou doen ten einde spoedige
afdoening van het wetsontwerp betreffen
de de ouderdoms- en invaliditeitsverzekering,
zoo noodig vóór de ziekteverzekering, mo
gelijk te maken. Voorts merkten sommigen
dezer leden .op, dat het ontwerp-Bakkerswet
slechts van helang1 is Voor een enkele groep
van arbeiders en dat daaraan niet de voor
rang behoort te worden gegeven boven de
voorstellen betreffende de sociale verzeke
ringen, elk het belang ,van alle .arbeiders
betreffen.
Ulieg- en Luehlvaarwet.
Zooals we gisteren mededeelden is inge
diend eeu wetsontwerp tot voorloopige re
geling van het verkeer -met vliegtuigen en
luchtschepen.
Nu het verkeer met vliegtuigen zich ge
leidelijk meer en meer ontwikkelt, acht de
regeering voor den wetgever de tijd geko
men, om, zonder deze ontwikkeling te belem
meren, bij wijze van voorloopiga regeling,
eenige bepalingen in het leven te roepen, in
het belang der veiligheid van het publiek.
Binnen daarvoor deugdelijk ingerichte
terreinen kan het vliegen voorshands vrij
blijven, behoudens een algemeen voorschrift
tegen benadeeling der openbare orde of vei
ligheid en eene bepaling tegen het deelne
men aan vertooningen en wedstrijden door
onbevoegden. Buiten de daartoe bestemde
vliegvelden moet bovendien in het belang
der openbare orde en veiligheid, elk vliegen
door onbevoegden worden tegengegaan, tij
delijk of blijvende beperking ten aanzien
van sommige terreinen, b.v. bebouwde kom
men, alsmede verdedigingswerken met hunne
onmiddelijke omgeving, mogelijk worden ge
maakt, en behooren Wedstrijden en vertoo
ningen ook overigens onder toezicht te wor
den gesteld. Daar later opkomende behoef
ten op sommige punten voorziening kunnen
eischen, dient gelegenheid tot spoedige na
dere regeling te worden geopend.
Gelijke overwegingen gelden, zij het ten
deele, wellicht in minder dringende mate,
voor het gebruik van (bestuurbare) lucht
schepen.
Bovenbedoelde beperking omtrent bewe
ging boven verboden terreinen, is ook voor
deze reeds dadelijk noodig te achten, terwijl
de overige aangeduide voorschriften op den
duur evenzeer ten aanzien van luchtschepen
van nut kunnen zijn.
Daarentegen kunnen de gewone luchtbal
lons zonder bezwaar worden gelaten in den
daaromtrent bestaanden rechtstoestand.
Het ontwerp bevat in de artt. 1—4 bepalin
gen omtrent afgifte van bewijzen van vlieg
velden; de artt. 5—9 betreffen in hoofdzaak
gebods- en verbodsbepalingen; de artt. 15 en
16 regelen de bevoegdbeden der opsporings
ambtenaren, terwijl de artt. 17—22 eenige
bijzondere voorschriften bevatten.
Gelijk bij de uitvoering der Motor- en
Rfjwielwet medewerking van de belangheb
bende vereenigingen wordt genoten, ligt het
in de bedoeling in dit geval gebruik te ma
ken van de hulp der Nederlandscbe Vereeni-
ging voor Luchtvaart, welke door hare aan
sluiting bij de „Fédération Aéronautique
Internationale" den waarborg geeft, dat
hare medewerking deugdelijk zal zijn.
Blijkens de toelichting der artikelen kun
nen besturen van vereenigingen in dit ge
val de Nederlandsche Vereeniging voor
Luchtvaart worden gemachtigd tot afgifte
van bewijzen, waarvan het bezit zal gelden
als kenteeken van geschiktheid.
Geen bewijs van geschiktheid wordt afge
geven dan nadat de aanvrager naar genoe
gen van het betrokken bestuur heeft doen
blijken van zijne vaardigheid in het besturen
van vliegtuigen of luchtschepen.
Teneinde deugdelijke inrichting te bevor
deren van de vliegvelden, op, of boven wel
ker hanen huiten het geval van vertooningen
en wedstrijden, zonder bewijs van geschikt
heid mag worden gevlogen of gevaren, en
vertooningen en wedstrijden zonder onthef
fing kunnen plaats hebben, wordt voorge
steld deze velden door de Kroon te doen aan
wijzen, opdat met alle belangen, welke hij
eene aanwijzing of bij intrekking daarvan op
het spel kunnen staan, zooveel doenlijk re
kening worde gebonden, wordt een rechts
gang voorgeschreven in hoofdzaak naar het
voorbeeld van art. 26 der Hinderwet.
Ook ten aanzien van reeds bestaande vlieg
velden zal het betrekkelijke artikel zijn na te
leven.
Een der voorgestelde artikelen beperkt het
vliegen door onbevoegden tot de banen der
aangewezen vliegvelden, terwijl hun deelne
ming aan vertooningen en wedstrijden wordt
ontzegd.
Voor het houden van vertooningen buiten
daarvoor bijzonder ingerichte hanen kan
toestemming worden verleend. Aan deze ont
heffing kunnen de noodige voowaarden wor
den verhonden.
Het is den bestuurder van een vliegtuig of
luchtschip verboden het vliegtuig of lucht
schip in de open lucht te doen voortbewegen
op zoodanige wijze, dat de openbare orde of
veiligheid wordt verstoord of in gevaar
gebracht.
Bovendien kunnen in het belang der open
bare orde of veiligheid verdere voorschrif
ten ter regeling van het verkeer met vlieg
tuigen en luchtschepen door de Kroon bij al-
gemeene maatregel van bestuur worden ge
geven.
De opsporingsambtenaren zijn bevoegd bet
geen in strijd met deze wet of met den voor
noemden algemeenen maatregel van bestuur
geschiedt of dreigt te geschieden, zoo moge
lijk op kosten der overtreders feitelijk te be
letten.
De bewijzen van geschiktheid van de „Fé-
dération" worden gelijkgesteld met de Ne
derlandsche bewijzen.
In het geval dat bestaande vliegvelden
niet kunnen blijven dienen voor oefening van
leerlingen, zoolang niet, krachtens de wet, de
aanwijzing heeft plaats gehad, wordt door
een overgangsbepaling voorzien.
Deze wet kan worden aangehaald onder
den titel: „Vlieg- en Luchtvaartwet".
Do bloemendag.
In „Sobriëlas" wijdt dr. Ariëius oen artikel
eaa den Bloemendag voor hel Dr. Ariëns'onds.
Een paar regels er uit:
Op tal van plaatsen was de blöemenvoorraad
in een oogwenk verkocht en stond men rade
loos voor den aandrang van het bloemenUevend
publiek. Doch de liefde is vindingrijk.
Waarom geen natuurMoemen opgezocht'? Fluks
dus bloemenwinkels van hun voorraad ontdaan!
Zijn ook de asters verkocht en houdt dc aan
vraag nog aan, dan naar de hoedenwinkels toe!
Is ook daar niets meer ie vindeti, dan biedt
de bloemenhof op het hoofd van lieftallige da
mes nog oen laatste heerlijke uitkomst. - Zoo
ging 't in de hoofdstad, in do residentie cm wie
weet in hoeveel, plaatsen meer. In liet Vondel
park maakten zeegroene kunstbloemen met een
geel hart opgang als do bLauwe Sobriëtasbloein.
In Den Uao£ ging ten slotte van. alles Van de
hand: geverfde bloemen, bloemen van papier,
to-t zelf» de vitte strookjes panier, als „steentjes'-'
voor het sanatorium jaren geleden in omloop
gebracht. j t
Elders werden dc gekochte bloemen weer te
ruggegeven aan de verkoopsters cn tot drie, Vier
malen too opnieuw van de hand gedaan. 'Zoo
wist een propagandist,, in het arme Gendl bij
Nijmegen met zijn laatste 1. bloempjes nog f30
le maken. Tc Helmon'd bracht kapelaan Poell,
die daar juist öp, dien dag een toespraak hield,
f 390 van een ge.boren Helmonder mede. Te
Elden stond de hoogadellijke presidente der
Miariavareeiiiging met een groolc vlag in de hand
op den rijksweg van Arnhem naar Nijmegen,
de lal rijk o automobielen en rijtuigen slaande
houdend om een bijdrage voor ons H. K. Sa
natorium.
Te Utrecht ga' een protestanLch bloemist aan
een bedroefde verkoopster, die niets meer in
haar mand had, 1500 blauwe sterren cadeau.
Dr. Ariëns huldigt allen, die hebben meege
werkt, het eerst en het meest kapelaan 'Siimomis:
Niemand echter zal opponeeren, als wij zeg
gen, dat kapelaan Sknomis in deze een 6énige
plaats inneemt. Hij is niet de primus inter pa
res, maar facile princeps.
Hij vond niet slechts de Sobriëtashloem uit,
maar gaf ongemerkt leiding aan de gansche ac
tie Zonder in 't minst op den voorgrond le
treden, zonder genoemd te worden, was hij tie
ziel van alles en wist hij van den 2-isteb Septem
ber een buitengewoon groogscben drankbestrij-,
dingsdag te maliën. i
Als de Sobriëiasbloebi in den gevel van liet
Sanatorium komt, mag zijn borstbeeld wel in
de voorhal prijken. J
DUIDELIJKE TAAL.
Het „Journal de Charleroi", orgaan der so-
ciaal-diemocratea uit deze plaats, schrijft het vol
gende:
„Socialisten moeten hunne kindereu niet meer
naar de Mis noch naar den katechismus. zen
den en hen vrijstellen van de godsdienstlessen
op school. t
„Wij moeten ongelukkigerwijs vaststellen, dat
sociaal-democratische kameraden al te dikwijls
aan hunne vrouw iedere vrijheid laten ten aan
zien der kinderen, onder voorwendsel hun vrouw
niet te willen mishagen. f
„Van den eenen kant besteedt de vader al zijn
vrijen tijd om zijn ideeën te verdedigen en te
verbreiden, terwijl van den anderen kant de
vrouw alles vernietigt, 'door aan haai' kinderen
het christelijk gelooi in te prenten, welk geloof
als voornaamste doel heeft de onwetendheid
waarmede de katholieke partij zoo gemakkelijk
de arbeidersklasse exploiteert, te handhaven.
„Op malikers, nog een kloeke beweging, want
het zijn hun laatste dagen Ontdoet u van alles
zegt dat zij meesters zijn in huis. en laat de
hersens uwer kinderen door de zwarte kliek
niet meer bederven."
Dat is duidelijke taal, zegt volkomen ad rem
de „N. T. Ct." En daarom nemen wij ze over.
Om te doen zien, dat sociaal-democratjen tegen
den godsdienst niet zijn. Overal zijn ze van
eenzelfde kracht: gods diens tbes Irij d ers van de
zuiverste soort. Of zijn nu Duys betten en be
pleiten, c'at aanstaande priesters naar de ka
zerne moeten, of zij in Charleroi huizen of
iin Breda 't is altijd hetzelfde slag.
En hoe vindt ge de tirade over de onwetend
heid die de katholieken exploi'.eercm? t
Ge moet eens vergelijken wat socialisten en
wat katholieken voor het onderwijs doen en
hoeveeL beiden ervoor.... betalen. Dan weet ge
genoegt
Weer een aviateur dood!
Reuter seint uit, Parijs: De Temps ontving
telegrafisch bericht uit Weenen dat de avia
teur Schmunert bij Palsen een doodelijken
val deed.
De| zweefproevop van Orville Wright.
Er worden thans nog eenige nadere bijzon
derheden bekend van de" merkwaardige vlucht
van Orville Wright, als men zoo de beweging
mag noemen, die zijn moior'oos toestel, bijna
stilstaande in de lucht, volbracht.
Dit toestel wordt beschreven als té zijn klei
ner dan de gewone Wright-dubbeldekkers, en te
zijn uitgerust met te zijde uitstekende vleu-gels,
staartvlakken en een aehterroer. Echter is geen
der speciale dagblad-correspondenten, die de ver
wonderlijke prestatie te Kit Davit Hill bijwoon
den, in staat een nauwkeurig gedetailleerde uit
legging van de inrichting van liet motorlooze
toestel te geven. Alleen merkten zij op, dat het
gewicht van het ver naar achteren uitstekende
roer gecontrabalanceerd werd door een 5 ponds
zak zand, hangende aan het eind van een stang,
die omstreeks 8 voet voor den zetel van den
aviateur uitstak.
De machine ging als een gier de lucht in,
zonder dat er eenige hulp voor de start noodig
Was, en ofschoon, of misschien wel juist om
dat er oen. verbazende wind stond. Het toestel
rees met lederen windstoot, totdat het ©ear hoog
te van omstreeks 150 had bereikt, waarop bet
bijna vijf minuten in de lucht bleef, waarvan
twee op zoo goed als dezelfde plaats.
Men kon Wright in de lucht de vleugels zien
in beweging brengen, ongeveer met dc armbe
wegingen van een n'ei al te hard roeiend scif-
feur. Ilet was een merkwaardig gezicht, toen
een klenie vogel, vluchtend voor, den storm,
op een der spandraden van het in dc lucht
stilstaande toestel ging zitten!
Orville .Wright kwam in een sierlijke güjd-
vlucht naar omlaag. Hij ging dien dag zeven
tien maal de lucht in. Zijn prestatie wordt le
verbazender geacht, waar zijn toestel nog on
volmaakt en onvoldoende uitgebalanceerd was.
Het dient echter opgemerkt, dal Wright niet
van den vlakken grond, maar van den top. van
©en weliswaar laag duin opsteeg.
Wrights toestel.
Over de nieuwe vinding van de Wrights, in
dc vliegsport, schrijft de beer Kaptein in -de
Luchtvaart
„In het kort gezegd, zou dan door de uitvin
ding der Wrights het zweven der vogels zonder
krachtsinspanning en tegen den wind in met
goed gevolg nagebootst kunnen worden. Eigen
lijk zou het mij verbazen, dat zij reeds zoover
gekomen waren want er zijn in de tegenwoor
dige aëroplanen nog zeer aanzienlijke weer
standen, die het zweven tegen den wind in den
weg staan en daarop kom ik straks nog nader
terug.
Het is dus te verwachten dat de Wrights hun
schroef of schroeven wel degelijk behouden, om,
evenals de vogels, door krachtsinspanning van
den grond te komen en een hoogte te bereiken,
waar de wind regelmatiger is dan dicht bij den
grond. Zoodxa zij d:an op zulk een niveau zijn
aangekomen, waar het werkelijk zweven moge
lijk is, zouden de schroeven stil kunnen worden
gezet en het zweven beginnendat is te zeggen,
dat de kracht, om te blijven zweven en des noods
te stijgen en tegen den wind in vooruit te ko
men, uit den wind zelve geput wordt, evenals
vele vogels dit doen. Dit is zonder het bestaan
van negatieven drift niet mogelijk en heb ik er
reeds herhaaldelijk op gewezen, d;at veelvuldige
observatie tot de conclusie leidt (hoe vreemd
die voor de theoretici ook klinken moge), dat
negatieve drift bestaat en wij vroeg of laat het
merkwaardige zweven der vogels zullen weten
te verklaren en na te bootsen.
Er blijft de kwestie van het stilstaan. Dit is
m. i. niet het moeilijke punt. Hij toch die dat
zweven, vooral bij meeuwen, met aandacht heeft
gadegeslagen en bestudeerd, moet opgemerkt
hebben, dat meeuwen dikwijls te worstelen heb
ben om bij stormachtig weer tegen den wind
op te tornen, en bij dat worstelen heb ik meer
malen waargenomen, dat zij volmaakt- stilston
den en hoegenaamd niet vooruit kwamen, doch
bleven zweven.
Bij minder hevige en afwisselende lucht-
stroomingen is dit niet het geval. Alsdan zwe
ven die meeuwen met het grootste gemak tegen
wind in. Ja, hoe gelijkmatiger de wind', hoe
gemakkelijker en geleidelijker het zweven gaat.
Deze observatie nu gaat lijnrecht in tegen de
bewering dergenen, die volhouden, dat het zwe
ven alleen daardoor wordt verkregen, dat de
vogel van toevallige golvingen in de lucht een
snedig gebruik maakt en zich daardoor weet op
te houden en tegen den wind in te gaan.
Nu weet echter een ieder, dat hoe stormach
tiger de wind, hoe meer afwisseling er is in
windstooten, golvingen en richtingsverschillen
en zou daaruit dus volgen, dat de vogels juist
onder dio omstandigheden het best zouden kun
nen zweven. Maar juist het omgekeerde is het
geval. Hoe gelijkmatiger de wind, hoe gemak
kelijker het zweven.
Wat nu het stilstaan betreft, wanneer de vo
gel zweeft, wordt de kracht om hem op te hou
den, de zoogenaamde lift, door den wind gele
verd. Ik herinner hier aan mijne proeven met
een metalen vleugel, en de gevonden depressies
aan den bovenkant van den vleugel waren zoo
aanzienlijk, dat daaruit de vreemdsoortige con
clusie te trekken was, d;at de vogel niet gedra
gen wordt door den luchtdruk onder den vleu
gel, maar door de zuiging aan den bovenkant
van den vleugel. Eiffel heeft ook later vastge
steld, dat de pressie onder het gebogen opper
vlak van een aëroplaan slechts ongeveer de
helft bedraagt van de depressie aan den boven
kant.
In andere woorden, de vogel wordt gedragen
door het boven-oppervlak en niet door het on
dervlak van zijn vleugels.
Dit voor zoover betreft de lift.
Wat nu de drift aangaat, of wel de tegen
stand tegen voortbeweging, wanneer die nega
tief kan worden, zooals wij aannemen, hangt
geheel af van de gunstigheid van het profiel
en het is te verwachten dat die negatieve drift
in de beste gevallen klein is. En indien de
Wrigbts werkelijk die profielen hebben gevon
den en vastgesteld, zoo hebben zij daarmede
iets groots tot stand gebracht en het probleem
is opgelost, waarn,aar zoolang gezocht is." Én iÉT
gun het hun gaarne, want zij zijn de wer-keljikJ'
pionniers geweest voor het menschelijk vliegen.
Ik zeide zooeven, dat die negatieve drift
klein zal zijn, want er behoeft hij de vogels niet
zoo- heel veel bij te komen of het zweven gaat
niet.
En nu staan de aëroplanen bij de vogels in
zooverre achter, dat zij schadelijke tegenstan
den hebben, die de vogels missen. De vogels
hebben hunne gladde en zuiver gekromde vleu
gels en lichamen, die de natuur pp zijn best
heeft gefatsoeneerd. Maar aan een aëroplaan
zijn, behalve de draagvlakken, en het midden-
geraamte, dat nu in den laatsten tijd heel wijse
lijk met doek wordt omspannen en glad ge
maakt, ook nog stangen en draden en' allerlei
tuig, die schadelijke tegenstanden veroorzaken,-
en dit is naar mijne meening de grootste moei
lijkheid om het zweven te realiseeren.
Doch aangenomen, dat Wright het zweven
heeft Verwezenlijkt, dan is er niet de minste
moeilijkheid om bij het tegen den wind in zwe
ven een kleinen weerstand tegen voortbewe
ging te veroorzaken, juist genoeg om den nega
tieven drift op te beffen en dus stil te staan en
toch zwevende te blijven.
7
IJsbond Holland's Noorderkwartier.
Door het dagelijksch bestuur van hoven-
genoemden hond is ter kennis aan de afdee-
lingsbesturen gebracht, dat de algemeene
vergadering van den IJ. H. N. dit jaar waar
schijnlijk zal gehouden worden te Amster
dam op den Tweeden Kerstdag.
Aan de beurt van aftreden zijn: in het da
gelijksch bestuur de vice-voorzitter W. M. v.
Vliet en de le secretaris J. Coclc.
In het hoofdbestuur: de voorzitters dei*
districten Hoogkarspel, Medemblik, Ursem,
Niedorp, Haarlem en Amstelland.
Vacatures zijn er te Hoorn, d.e Zaanstreek
en Schagen.
TE VERKOOPEN.
Maandag 6 November.
SANTPOORT Hotel „de Wijman" 1
uur Not. M. Donker twee huizen (waar
van eeii gedeelte door brand vernield), met
stal, hooiberg en erf te Santpoort a. d. Rijks
straat C 127 en 128.
AAN TJE BESTEDEN.
NOORDWIJK Kantoor H. Lieftinck
1 uur het bouwen van een klein pensioD
te Noordwijk aan Zee.
EEN HERVORMING VAN HET
BREVIER.
Uit Rome wordt bericht, da|t in den loopl
de2elr maand een Mortu proprio- zal verschij
nen, waarin de wijzigingen vap beh Breviei
znllep worden aiangakondigd. Deziéïi zlillen
vap het Begin V,ap 1913 af verplichtend zijp'
voor de wereldgeestelijken, en ook voor de
leidep 'deP 'geestelijke ouden, behalve die, web
ke een oude liturgie hebben behouden. Dooi''
deize hervorming zal het geheele Psalteiriunt
'in het 'Brevier wordten opgenomen, ©veinw-el
in dier VOege 'dat het dagelijksche Brevier
gebed zooals wij reeds meldden dan'
merkelijk verkort zal worden, voorat ,pp> de
dagen, voorafgaande 'aan feestdagen.
UITGEEST.
ZONDAG, collecte v. d. St. Pieterspeh
Ping; half 8, Parochie; 10 uur overledene
fapiili© Goeman en Putter; .half 2 .Qateehis
mus half 3 Vespers,
MAANDAG, half 8 GePardus Scharnier,
half 9 Martinne Kuiper.
DINSDAG, half 8 overledene familie
Mul, half 9 Voor de geloovigo zielen.
[WI0ENSDAG, half 8 voor do gelcoivigd
zielep. 9 uur iMjaiandstond Glas in a Groen—.
SdhlalvehiiakeP.
DONDERDAG, half 8, Z. E. H. Simsoln .Wit
te, half 9 gezopgen H'. Mis ter oere v. |h. H.
Sacrament.
VRIJDAG, half 8 Joannes Al, half 9 En
gel v. 'd1. Iiaiain en Aafje Nieten.
ZATERDAG, half 8 ffied. hidewatex1
Kroon, half 9. overledene familie Noord-
strand.
De gebeden worden verzocht voor:
[Wied. Marie FraijmanMeijne,
dl Oatharina Vrquwa-Smit
Stervenden zijn voorzien en voor
t Olasïna Groen-Sehavëmaker
en Willem Plukker,
die in den Heer is overleden.
HOOFDDORP,
ZONDAG, 7 uur Maria Helena, GehFehï
[Wed. Gerrit Kraaieinhagen, 10 uur voor het
geestelijk ep tijdelijk welzijn dep Parochie.'
MAANDAG, 8 uur voor den Z. E. Heer
Jt Steep voorden, Stichter van deze Parochie.
Half 9 voor Nieolaas Dankclman ep. overl.
familie. T
DINSDAG, 8 uur voor Antoon valn Leeu
wen en Agat-ba vap Leeuwen Vepdegaal,
half 9, voor [Wilhehninn. vap Leeuwen—yap'
Rijn.
WOENSDAG, 8 unr voor Cl as ma; Groot-
tiemap—-Stapel, half 10 gezoingep H. Mis
voor Bruidegom en Bruid.
DONDERDAG, 8 urn- voor do overledene
famili0 Kramers en vap der Poel. Half 9
voor Adriana Sclu'amaVan der Klerk als
lid van do Haarlenisqlie processie naar Ke-
velaar.
VRIJDAG, 8 uur voor de overledene fa
milie Zijm. Half 9 voor Petnis Silvester
Jansen. ,r
ZATERDAG, 8 uur voior Nicola;a,s Eks en
Mapia Stokman. Half 9 voor Petronelia v.
Son—Verheul.
Do gebeden worden' ver'zocbt voor
Dievertje AmelseStapa,
en
'Adrianai SehrajnaVan der Klerk
die in den Heer zijn overleden.
In den ondertrouw 'zijn opgenomen
Martiuus Kuiper van Aasemdelft ea'
'Jaajnna Theresin, Reiqhwein.
