DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
-=£~ 400 380=?-- 150 100?= 60 '^-
15
foor de Vrouwen.
Ernstige Feiten.
STADSNIEUWS.
Kinderhuisvest 29-31*S3, Haarlem
BLAD.
A 6 E N 0 A.
14 MQWEMBEn 1911.
36ste Jaargang No. 768k
/M»
1,86
1,80
Bureaux van Redaetie en Administratie
intercommunaal Telefoonnummer 1426.
Alle betalende «bonnés op dit blad, die In bet bedt eener ve ztikeringspoü* zijn, xijn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voort
©ft nuntmep bestaat uit
teimfen»
Haarlemrche Alledaojes No. 417,
ea.De kleine ku.sta.ri™ ^pTbete i
fendo rekening in alle bijzonderheden be
schreven en daarin is te zien, dat de gar
neeringen van destijds even fraai en riik
waren als de tegenwoordige. En toch kosten
al die dingen thans dubbel zoo veel als in de
dagen van Marie Antoinette. Met een hoed
van 24 gulden zou heden ten dage geen dame
veel opgang kunnen maken, laat staan als
onaangevochten modekoninginnen gelden.
HE HURLEHSCHE COURUTT
AB-PttttSK3BNTSPRUSt
Pw maande» foot Haarlem
Yocr de plaatsen, waar een-agent U gevestigd (kom der gemeente)
Voor (te overige plaatse* ia hederUad franco per poet
Afzonderlijk» nummers
0,08
F RUS DER ADVERTEHTIEH»
Van 18 regels BO oent {oontant 60 oent) ledera regel meer
Buiten Haarlem en de Agentschappen la cent per regel. (Buitenland
Reclames dobbel tarief
Dienstaanbiedingen 25 oent (6 regels), driemaal voor 50 oent (A oontant.)
10 oen'.
80 oent
a
wijayingtr.
GULDEN bQ
verlies van
één anderen
vinger.
De nlikeeriflg dezer bedragen word! getfemdeerd door de MaatechappU ~.Oc«»aw Bijkantoor voor Haarlem de Ncri^wétchi Craie&nek ffleaw» ©raeht li
Woensdag 15 November,
Gebouw „S t. B a v o" R. K. Volksbond
8 uur Ned. R. K. Gem. Werklieden Boud.
Feestavond. 8 A uur Maria-vereeniging.
„D e K r o o n" 8 uur Geloof en Weten
schap. Lezing van den Zeereerw. Pater H.
Bolsius S. J. te Oudenhosch over: „De Cen
traio in het levende gebouw".
Statenzaal (Prinsenhof) IA uur
G emeenteraadsvergadering.
Schouwburg Jansweg 8 uur N.V.
Het Tooneel. Dir. Willem Royaards: Jonk
vrouw de la Seiglière.
S o e. .,V e r e e n i g i n g" 8 uur Ge
mengd Koor „Onder Ons" Lootsconcert.
Bisschoppelijk Mu seum- (Jansstraat
19). Geopend eiken dag van 10—5 uur, tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda
gen en R. K. feestdagen.
Teyler's Stichting Buitengewone
tentoonstelling van kunstwerken berustende
'm de verzameling van Teyler's Museum.
De etsen van Marius Bauer.
Museum „Van Sto 1 k" (Jansstraat 48—
50). Geopend 's Maandags en Dinsdags van
iA4A uur tegen betaling van 1.Ove
rige dagen kosteloos op aanvrage.
1.
Het „D a g b 1. f.Noor d-B r a b a n t" vroeg
Zaterdag in een hoofdartikel, wat er dan toch
wel aan de h.and is onder de Katholieken vian
Nederland
Het incident Ruys-Engels te Maastricht, -
de plotselinge uitval van „De Tijd" naar Mr.
Aalberse, al het geschrijf over interconfessio-
neele werkliedenvereenigingen, dat alles in
varhand. met elkaar beschouwd doet het blad
vragen: maar is het dan werkelijk zoo: is er
hier te lande onder de Katholieken dan werke
lijk een groep (en dan blijkbaar een vrij invloed
rijke groep) die tegen den wil, het voorschrift,
en den wensch der Bisschoppen in, de intercon
fessioneele vakorganisatie wil naar voren drin
gen -
Blijkbaar wordt het verband tusschen vele
gebeurtenissen van den jongsten tijd nu pas aan
onzen geachten confrater uit Breda duidelijk,
hij ziet dat al die feiten, ernstige feiten in
derdaad, niet op zich zelf staan, maar sympto
men zjjn van een beweging, van een, men zou
haast zeggen georganiseerd strijdplan.
En het artikel van den WelEerw. Heer Lam
bert Poell, dat we gisteren in ons blad hebben
overgenomen, heeft voor een deel al bevestigd,
dat inderdaad dit strijdplan bestaat, dat er in
derdaad een groep is die de interconfessioneele
vakorganisatie (niet als toegelaten kwaad, om
Brger te voorkomen, maar als op zichzelf aanbe
velenswaardig) verdedigt.
Wij willen, door de verschillende feiten nog
eens wat nader bijeen te balen en te belichten,
door getuigenissen van anderen aan te halen,
deze betreurenswaardige dingen, door kapelaan
Poell „een schande" genoemd, in het kader zet
ten waarin ze passen. Un hom me averti
en vaut deux: het is altijd goed, dat onze
katholieken in den lande weten wat er woelt en
kookt en rommelt bij sommigen, die door po
sitie of werkkring of stand als leiders zijn aan
gewezen. En daarenboven door royaal de din
gen bjj hun naam te noemen, het kwaad open
lijk onder de oogen te zien, is eerder genezing
mogelijk dan wanneer men de wonde plekken
schuw bedekt.
Het is inderdaad geen toevalligheid, dat wij
op denzelfden dag, waarop de Eerw. heer L'am-
bert Poell zijn artikel over de „interconfessio
neele vakvereeniging" publiceerde, „ter bespre
king" ontvingen den du gedrukten tekst van de
rede, die Dr. H. Poels op de Sociale Week te
Maastricht hield 1
Dat.alles houdt verhand met elkaar: de uit
gave van Dr. Poels' rede, heeft een doel, dat
heel duidelijk wordt, wanneer wij het hoofd
artikel lezen, dat dezelfde schrijver op denzelf
den Zaterdagavond jl. in den „Nieuwen Lim
burger Koerier" plaatste.
De rede van Dr. Poels, voor zoover
die een pleidooi is voor de noodzake
lijkheid van vakorganisatie, is haast door
loopend voortreffelijk. Maar als wij na
een magistrale verdediging van de nood
zakelijkheid dier organisatie, en een meesterlijke
weerlegging van het praatje dat vakvereenigin-
gen toch wel „neutraal" kunnen zijn, opeens
het betoog hooren, dat vakvereenigingen toch
nooit moeten worden „een soort van zijkapellen
„aan de kerken van hunne pastoors, of zelfs aan
„de kathedralen van hunne bisschoppen",
dan dioet ons die zinsnede en heel het stuk
dat volgen gaat, onaangenaam aan.
Daar betoogt de schrijver met heel veel om
slag, dat niemand toch mag verlangen, dat „de
geestelijken in de vakorganisatie den baas wil
len spelen": de vakorganisatie is en mag niet
zijn „kerkelijk" zoo beredeneert Dr. Poels,
en dit betoog wordt besloten met de volgende
zinsnede
„De bedienaars der H. Kerk, de Paus en
de Bisschoppen zjjn de dragers van het
„kerkelijk" gezag. Op kerkelijk gebied zijn
ook koningen en keizers aan dat kerkelijk
gezag onderdanigheid schuldig. Maar nooit
of nimmer heeft een bisschop der Room-
sche Kerk beweerd, dat alles wat Christe
lijk is en Katholiek, door de Kerk beheerd
moet worden."
Wanneer men zich afvraagt, wat dit dan toch
wel beteekent, en welke reden ervoor kan zijn
om met zooveel nadruk te betoogen (op een „So
ciale Weekl) dat de vakorganisatie toch vooral
niet „onder kerkelijke leiding" moet staan, dan
tast men, dat feit alléén voor oogen hebbende,
vrijwel in het duister.
Maar 't wordt lichter en duidelijker, als wij
dit feit stellen naast andere, als wij denzelf
den Dr. Poels in den „N. Limb. Koerier" Van
Zaterdag hooren beweren, d,at K a tholiek 0
vakorganisatie, nu ja, de „ideale" is, maar dat
de practise h-beste toch de Christelijke, in
terconfessioneele organisatie is. Niet meer of
minder wordt door Dr. Poels in het genoemde
artikel verdedigd, en ter kenschetsing van dit
betoog knippen wij er de volgende zinsneden
uit:
„Onhoudbaar lijkt ons de door Mr. Aal
berse blijkbaar geliefkoosde stelling, dat
„katholieke vakvereenigingen steeds prin-
cipiëel de beste zijn." Wij kennnen geen
enkel katholiek „princiep", dat ons „steeds"
aan deze vakvereenigingen de voorkeur
moet doen geven.
„Mr. Aalberse heeft klaarblijkelijk eene
„ideale", niet bestaande, en daarom voor
ons weinig belangrijke, wereld op het oog."
Men weet dat ook wij de door Dr. Poels „on-
houdbaar"-geachte stelling immer verdedigd
hebben, o'. a. met bijna dezelfde woorden nog
tegenover „De Tijd" in onze polemiek met dat
blad. En het is ons nu niqt te doen, om met den
schrijver te gaan polemisèeren, doch wij willen
alleen hier aantoonen, dat de Eerw. Heer Lam
bert Poell gelijk had, in zjjn artikel dat we gis
teren overnamen Dr. Pools met name aan te
wijzen als een dergenen die de interconfessionee
le vakBEWEGING (op dit woord, door ons ge
blokkeerd, wordt niet genoeg gelet, o. m. niet
door den „Limb. Koerier", die het toch door
Lambert Poell vooropgezette onderscheid tus
schen interconf. vakvereeniging en vak
beweging in dit verband niet in acht
neemt) propageeren.
In het licht van dat artikel worden de zin
sneden van Dr. Poels' rede te Maastricht, hier
boven aangehaald, dan ook uiterst bedenkelijk 1
En wanneer men nagaat, dat blijkens mede-
deelingen van „De Tjjd" een geheele schare ka
tholieke leiders in Zuid-Limburg de denkbeel
den van Dr. Poels, die ook die van den hoofd
redacteur van „De Tijd" zijn, deelt, dat ons
uitlatingen van anderen bekend zijn waaruit
blijkt dat Id Limburg door de leidende katho
lieken langzamerhand dezelfde ideeën, die Dr.
Poels verdedigt, als vaststaande waarheden
worden beschouwd, dan verschijnt het geschrijf
van den jongsten tijd, de plotselinge uitval van
„De Tijd", het incident Ruys-Engels enz. in een
ander licht.
Dan gaat men zich óók afvragen: wat willen
de Limburgers eigenlijk met deze herhaaldelijke
aanprijzingen der interconfessioneele vakbewe
ging, en waar legt men het op toe?
„De Tijd" alweer, die het wel weet, geeft ons
hier ophelderingen: in een artikeltje van 6 No
vember jl. waarin de ietwat curieuze uitspraak
werd gedaan dat alk intellectueel Katholiek
Nederlander zich eigenlijk verplicht moest ge
voelen tot het nemen van een abonnement op
een klein Zuid-Limburgsch blaadje (waarin de
meeningen, hierboven gesignaleerd, geregeld
worden gepropageerd 1) bereidt „De Tijd" ons
voor op een scheuring m de sociale actie dor
Katholieken in ons vaderland, een afscheiding
van Limburg van de Kath. Soc. Actie I
Wij zullen hierover morgen spreken in een
tweede artikel
NOODZAKELIJKE GEMEENTELIJKE
INRICHTINGEN.
Een „Alledagje" van een poos geleden, dat
om urinoirs vroeg in het Kleverpark, heeft
ons een brief gebracht van een dokter, die
ons mededeelde dat hij dezer dagen door een
politie-agent was betrapt op een overtreding
welke door het plaatsen van zulke gemeente
lijke inrichtingen zou worden voorkomen.
Maar de politie-agent was na een beroep
van den dokter op de overmacht, wegens ver
zuim van de gemeente in dezen wel zoo
goed. om een oog toe te knijpen, en het „erbij
te laten".
De dokter schrijft ons: zoo stelt de gemeen
te dus de politie voor het dilemma: of een
volinaakt-onschuldige, immers nood-gedwon
gen-handelende, te bekeuren, öf wetsovertre
ding oogluikend te passeeren.
We hebben dit dilemma nog eens aan onze
stedelijke autoriteiten willen voorleggen, en
nemen bij deze historie tevens de gelegen
heid te baat, om er ook eens op te wijzen dat
in de buurt van de Paterskerk aan de Groen
markt een dergelijke inrichting eveneens ten
eenenmale ontbreekt. Met vrij onsmakelijke
gevolgen na verschillende godsdienstoefenin
gen. Ook hier is voorziening hard noodig!
PIET. VOORBEREIDEND ONDERWIJS
Op uitnoiodiging va» heit bestuur der kies-
vareeniging „Liberale Unie" hield de lieer
J. J. Fralncken, Hoofd eener school, allhier,
gisteronarvand eene lezing over het punt
„Behoort Voorbereidend Onderwijs een voor
werp van zorg .voor het Gemeente-bestuur
te zijn?"
De heer J. J. Francken begint met te
zeggen dat hij alleen een inleiding zal geven
over het onderwerp, waarna, hoopt spreen
alangenaïno discussie zal volgen over de kwes
tie.
Het voorbereidend onderwijs wenscht spr.
to beschouwen op zich zelf en niet als
middel om tot het lager onderwijs te komen.
Dit ocm, te voorkomen, da,t men straks zial
zeggen, moeten de kinderen nu al op hun
derde jaar gaan loeren? Spr. wenscht het
voorbereidend onderwijs alleen te beschou
wen _als onderwijs, gegeven aan kinderen,,
die no|g niet de lagere school bezoeken.
Spr. vraagt dan öf het voorbereidend on
derwijs gewenscht wordt en antwoordt dat
het V. 'O. reeds in zwang en gewenseht werd
vanaif do 17de eeuw, en tegenwoordig js er
geen dorp meer bijna,, waar geen bewaar
school is. Li Haarlem zijn 14 bewaarscholen,
bezocht door 2000 a 2500 kinderen, en als
men nagaat het bedrag dat aan schoolgeld
betaald wördt, dan bevindtmen dat het
grootste gedeelte van de bevolking- dier
scholen geleverd wordt door de zeer kleine
burgerij. En dat laat zich begrijpen.
Goed bewaarschool-onderwijs is zeker van
zteer veel nut vöor de kinderen. Tot zijn
derde levensjaar leeft het kind als in zich
zelf. Maar op z'n derde jaar maakt- het zich
lols daarvan. De lieele wereld is dan van
hem' en is Or Voor 'hem'. De pop is Van (hem1,
is ziek, is stout, wordt beter. Do wereld
leeft voor hem. Maar niet lang kan dat kind
het individueele spel spelen; het heeft be
hoefte aan medeleven, aan omgang met ande
ren. Die behoefte aan omgang met andereR
tot eigon ontwikkeling vindt het niet of niet
genoeg in het gezin. Da.t vindt het in een-
bewaarschool. Spr. wijdt dan uit over het
aangena-me onderwijs in de bewaarscholen/
en trekt de conclusie dat de waarde var./
het voorber. onderwijs, onbetwistbaar is er-
vruchtdragend, oo-k al wordt het niet gege
ven als voorbereiding tot het lager onderwijs*
Dan somt spr. de eischen op, die hij arnj
de bewaarscholen wil gesteld zien, en de r,pr.:
concludeert, dat de bewaarscholen in Haar
lem niet de garantie bieden van goed onder-'
wijs.
iWiai betreft de kwestie Omtrent de nood
zakelijkheid van het geven Van subsidie aan
Bijz. Onderwijs daar houdt spr. zich bui L r..-
Die bespreking komt hier niet te pas e:f
zou de kestie vertroebelen. Moet do kwestie
later door den ra,ad beslist worden, dan i.S
dat. een geheel nieuw vraagpunt, maar dij
wenscht spr. wel te zeggen dat alleen sub
sidie zou mogen gegeven worden als be fa'
onderwijs voldoet aan zeer zeer hooga
eischen.
Dat een plan geld kost, is niet erg, cl3
het maar vruchten en rente afwerpt. Eft
daarvoor is spr. niet hang.
De (heer Levert rectificeert in de daar
na- geopende gedachtenwisseling ©enige cij
fers omtrent het aantal leerlingen en onder
wijzers op de bijz. scholen. Spr. vraagt ver
der, waarom niet vroeger voor het kind -oot
gezorgd worden, dan als het drie jaar is, .-n
waarom is het onderwijs een zorg voor do
gemeente en niet eene van het rijk.
Spr. rekent uit da.t elk kind f 17.'s jaar
lijks kost en dat nog afgezien vin de gebou
wen, voor die kinderen te stichten, want'
ook moet men in acht- nemen da,t- de geme ite
niet kan volstaan met écn gebouw, daar nn-n'
toch de kinderen dagelijks geen wanddirg
vain een half uur kan doen maken.
Dus moeten er in a;lle deel en van de stad
bewaarscholen worden gesticht.
De heer Kasschuif wijst den inleider
eveneens op het onjuiste van sommige, door
hem aangehaalde cijfers.
De heer Francken antwoordt dat lrij
da cijfers heeft getrokken uit het jaarboekje.
Zijn de opgaven daarin onjuist, dan beeft
spr. ook foutief geciteerd. Hij dankt voor
de rectificatie.
De lieer Tjeenk Willink vraagt of
nu juist de gemeente zoo bijzonder geschikt
is om zich met het V. te beuöben.
Do heer Th iel had liever gezien dat do
inleider (bet V. O. ook had behandeld, in;
verband met. het L. O. Daardoor had dq
vraag gemakkelijker konen beantwouord
wordenwaarom hofa V. O. een voorwerp!
van gemeentezorg moet zijn.
Verder betoogt spr. dat de particulieren
zich op het V. O. hebben geworpen omdat
zij het als een voorportaal ach ten tot he.fa
L. O. Wie de bijz. Bewaarscholen bezoekt-,
vindt ook den weg naar de bïjz. L. -scholen.
Mag nu de gemeente verwaarloozen te deen
voor haar Openbaar Onderwijs, wat de par
ticulieren voor de bijz. doen. Het Openti
Onderw. is de liberale unie tooh £oo IR-ff
laten wij werken om dat steeds, meer '6
doen bloeien. Hier in de gemeente zal het
Openb. V. O. jaarlijks f 30 000.keston,
spr. heeft het er graag voor over.
De heer Kleijnenbergeindigde met een
woord vah dank aan den spr. en de aanwezi
gen.
Fluweelmode.
Over het algemeen wordt door De Manu
facturer de Uuweelconfectie eenvoudig
en bescheiden genoemd, met uitzondering van
het avoudgenre, dat door veelal in het oog
loopend gekozen duchesne-voering, die tege
lijk voor capuchon, rozetten van voren, sjaal-
ïichus enz. gebruikt wordt, of door metaal-
en steentjes-garneering in den vorm van ga
lons, greiothangérs, chenille en filigrain-pas-
sement is verlevendigd. De hoofdkleur bij
fluweel is diep zwart, bij' de kinderconfectie
bet z.g. nieuw-zwart. Voor de laatste komt
ook bordeaux in veelvuldige combinatie met
zwart in aanmerking; terwijl in de tweede
en derde plaats ook seal-bruin, goudbruin,
Russisck-groen en marine een rol spelen.
Van stapelpaletots is één der modellen
130 c.M. lang, zeer nauw gehouden en van
voren voorzien van een laag afreikende
breede fichusjaal. Do kruiselings over el
kander gaande einden reiken °tot geheel
onder aan de taille en worden daar als
eenige versiering met rozettenkwasten' bij
eengehouden. De vorm is ook hier smal en
slank.
Goede vooruitzichten heeft het 70 c.M.
lange militaire jaquet met kleine branue-
bourgs, het rok-scliootjaquet met rijk bor
duursel óp ie aangezette schootpatten, de
ingehaalde mouwen (n.l. yan boven op den
schouder) het blouse-jaquet met rijk -bont-
garneersel perzianer, opossum, shnuks,
r.ertz eu eliichilla, (dus alleen ruig haar) en'
ten slotte het platte half zak costuum- jaquet,
dat bij rokjes van gevlokte stoffen wordt ge
dragen. Fluweel en gevlokte stoffen. In deze
genres zal zich de omzet voornamelijk be
wegen.
De hoeden van Marie Antoinette.
In onzen tijd van modeweelde, waarin de
dames voor hoeden een klein vermogen
over hebben, zal het menigeen belang inboe
zemen, te vernemen, hoeveel meer de heden-
daagsche dames voor haar hoofddekksels be
talen, dan de modepoppen in het ver
leden.
Het hoofd van de groote Parijsche mode
firma Donset die een prachtige verzameling
curiositeiten uit de geschiedenis der mode
bezit, heeft aan een journalist een rekening
laten zien, welke de beroemde modiste uit
den tijd van Lodewijk XVI, Bertin aan ko
ningin Mane Antoinette gezonden heeft voor
dA JwiSf-T"1 ho®den- Daaruit blijkt, dat
Hoofdpijn.
Menschen, die nooit in hun leven aan tand
pijn hebben geleden, zullen wel tot de groote
en benijdenswaardige uitzonderingen behno-
ren. Dat er ook zouden zijn. vooral onder
de vrouwen die nooit aan hoofdpijn gele
den, is bijna ondenkbaar. Hoofdpijn toch ver
gezelt een groot aantal ziekten en treedt bo
vendien nog dikwijls Beuoeg zelfstandig op,
zonder dat een directe oorzaak kan worden
vastgesteld. Vooral onder vrouwen komt dit
lijden herhaaldelijk voor, eoing zonder dat er
een rechtstreekscho ^ai'loiding toe bestaat.
Gewoonlijk echter is de pijn jn deeien jn
een der volgende vier groepen.
De eerste hangt samen met allerlei soort
van vergiftigingen. Daarbij moet niet ge-
dacht worden aan bet tot zich nemen van
eigenlijk vergift, maar aau verschijnselen
van vergiftiging m liet ],cllaa die te wjj_
ten zyn aan ziekelijke of onvoldoende werk-
zaamkeid der organen.
De tweede groep-bestaat uit de hoofdpij
nen die veroorzaakt worden door storingen
in den bloedsomloop, aartoe behooren ver
schillende ziekten van het hart en van de
longen, verder de aderverkalking en verschil
lende soorten van bleekzucht en ziekten van
het bloed.
Dan komt de groep, door oorzaken van
plaatselijke natuur ia bet leven geroepen,
ontstekingen van bet hoofd, ziekten van
oogen en ooren.
De gewone hoofdpijn wordt eeliter meestal
veroorzaakt door zoogenaamde reflexen en
meest terwijl juist hieraan zoo weinig ge
dacht wordt aau oververmoeienis der
oogen, dan ook door storingen in den neus of
de ooren en door neurarieën (zenuwpijnen)
de verschillende gezichtszenuwen. Wanneer
de hoofdpijn voortdurend toeneemt en steeds
erger wordt, dan beeldt de zieke zich spoedig
in» dat de hersens «O. de een of andere wi"«»
zijn aangetast. Dit is echter bijna altijd een
dwaling. Ook voor den geneesheer is het niet
gemakkelijk een patiënt te behandelen, die
steeds over hoofdpijn klaagt, terwijl zich bij
hem geen verschijnselen van een bepaalde
ziekte voordoen. Dat geschiedt bij de reflex-
gevallen, waaruit negentiende der gevallen
van hoofdpijn ontstaan. Van deze reflex-ge
vallen komen er echter en liier wordt te
weinig rekening mee gehouden wederom
negen van de tien voort uit over vermoeien is
of eenige andere storing vaa de oogen. Zulks
is dikwijls het geval bij vrouwen, die tot- laat
in den avond bezig zijn met naaiwerk enz„
wat altijd bijzonder veel van de oogen vergt.
De behandeling van deze hoofdpijn, die uit
groote vermoeienis der oogen voortkomt, is
niet gemakkelijk. Deze hoofdpijn is daaraan
te herkennen, dat zij boven de oogen en bij
de slapen het hevigst is. Toch wordt de oor
zaak dikwijls hieraan toegeschreven, dat „de
maag niet in orde is". Wie zelf echter eenigs-
zins kan waarnemen, zal spoedig opmerken,
dat de pijn met den toestand der oogen in
verband staat. De geneesheer zal dan eerst
de oogen moeten onderzoeken, die misschien
door een eenvoudige behandeling of het dra
gen van een bril zooveel verbeterd kunnen
worden, dat zij sterker inspanning verdra
gen. Ook bij gezonde oogen echter heett na
tuurlijk de inspanning een grens en die grens
kan niet worden overschreden. Indien men
van gezonde oogen te veel heeft gevergd eu
daardoor hoofdpijn ontstaat, zal men de
oogen voortaan meer rust moeten gunnen.
Dikwijls ontslaat hoofdpijn bij zeer geringe
vermindering der gezichtsscherpte, terwijl bij
grootere gebreken aan bet oog de patiënt
"rtkomen van hoofdpijn bevrijd blijft.
In het algemeen kan zeker de raad gege
ven worden, uiterst voorzichtig te zijn tegei -
over de tallooze middelen, die tegen hoofd
pijn worden aanbevolen. Sommige vrouwen
meenen de pijnen te moeten bestrijden dooc
het zonder den geneesheer te raadplegen
slikken van allerlei medicamenten, dié
wel eens voor 'toogenblik helpen ,maar op
den duur het organisme in de war brenger,,;
zonder dat zij in staat zijn, de oorzaak deP
pijnen weg te nemen.
Men doet veel beter, in dergelijke gevallei
den geneesheer te raadplegen, die de oorzaai
van het lijden tracht op te sporen en midde
len aan de hand te doen, om voor de pijn ceu
blijvende remedie te vinden.
Slachtoffers der mode
De meeste ongelukken bij het in- en uit
stappen op spoor- en tramwegen is blijkens
een te New-Tork gepubliceerde statistiek te
wijten aan de hooge hakken en de nauwe rok-
ken der dames. De Pensylvanialijn heeft, de
oorzaken dei ongelukken gedurende de laat
ste drie maanden laten vaststellen en dit- on
derzoek leerde dat alleen in New-York niei
minder dan 73 vrouwen aan de hooge hakken
of de nauwe rokken ernstig en blijvend licha
melijk letsel te wijten bad. In de meeste ge
vallen bleven de vrouwen bij het uitstappen
met de hakken aan een treeplank hangen en
vielen dan voorover op het perron. De maat
schappij merkt eveneens op, dat de vrouwen
ten allen tijde levensgevaarlijke en onhygië
nische modes gevolgd hebben.
