Verzoend en hereenigd
Inwerkingtreding der
Arbeidswet 1911.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Handschoenen*
NIEUWS UIT DER OMTREK.
üu Bon llfiapché
ns
o y o n s
Haarlem-Brussela ffanriscfeosneiia
feuilleton
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Bij Koninklijk besluit is als datum van de
Inwerkingtreding der Arbeidswet 1911 be
paald Op 1 Januari 1912.
Hieronder wordt in 'tkort vermeld, welke
veranderingen hierdoor worden gebracht in
de tot dusver geldende bepalingen:
Als gevolg van de ovegangsbepaliugeu
vorden nog geen belangrijke wijzigingen
noodig geacht in de werktijdregeling der be-
Irijven, die tot dusverre reeds onder de Ar
beidswet vielen.
De beperking van den arbeidsdag tot 10
uur, en de vrije Zaterdagnamiddag voor en-
«ele categorieën van personen, wordt eerst
Ua een jaar van kracht.
Daarentegen moeten reeds van 1 Januari
1912 af de gewijzigde bepalingen van aclmi-
nistratieven aard worden nageleefd.
Te dien aanzien kan het volgende worden
medegedeeld:
De arbeidskaarten worden, evenals vroe
ger, door of namens den burgemeester uit
gereikt.
Nieuw is de bepaling, dat thans ook voor
gehuwde vrouwen, die in fabrieken of werk
plaatsen arbeid verrichten, een arbeidskaart
in het bezit van den werkgever moet zijn.
Een tweede verschil is, dat op de kaarten
voortaan niet meer de naam van^ den werk
gever vermeld wordt, zoodat bij verwisse
ling van patroon, de kaart eenvoudig aan
den arbeider wordt teruggegeven, opdat de
zelfde kaart bij den nieuwen patroon in be
waring kan worden gegeven.
Voor alle jeugdige personen (met uitzon
dering van hen. die op 1 Januari 1912 zestien
jaar zijn) en gehuwde vrouwen, die in een
fabriek of werkplaats arbeid verrichten,
moeten nieuwe arbeidskaarten worden aan
gevraagd. De oude zijn vervallen.
De arbeidslijsten, waarvan het model is
vastgesteld bij beschikking van den Minister
van Landbouw van 4 December 1911, no.
2510, afdeeling Arbeid, zullen verkrijgbaar
zijn op alle postkantoren en hulppostkanto
ren.
Aan iedere lijst is gehecht een briefkaart,
bestemd voor het afschrift der lijst, dat aan
het districtshoofd der arbeidsinspectie moet
worden gezonden.
De prijs van een lijst met briefkaart be-
Iraagt 6 cents, wanneer de briefkaart met
VA cents gefrankeert is, en 7 cents voor de
overige, dat zijn die. welke van buiten de
standplaatsen der districtshoofden (Venlo,
Breda, Rotterdam, Utrecht, Amsterdam,
Haarlem, Arnhem, Deventer en Groningen)
aan dezen worden toegezonden.
De posterijen zullen zoo spoedig mogelijk,
doch vermoedelijk niet vóór 20 December
a.s. met den verkoop beginnen.
De lijsten zullen bevatten nadere aandui
ding omtrent invulling en verzending van
het afschrift. Vermeld wordt thans alleen,
dat waarmerking door of namens den bur
gemeester niet meer noodig is en vermelding
van de namen der arbeiders achterwege kan
blijven.
De arbeidersregisters waarvan het model
eveneens door den Minister is vastgesteld,
zijn niet op de postkantoren verkrijgbaar
en moeten dus in den boekhandel worden
gekocht.
Voor dc eerste inrichting worden evenwel
door de distriethoofden der arbeidersinspec-
tie vóór 1 Jan. 1912 in een beperkt aantal
aan ieder werkgever, gratis één of meer re
gisters toegezonden.
Overeenkomstig de toezegging van den
Minister hij de behandeling van het wets
ontwerp in de Staten-Generaal, wordt het
gebruik van dit register niet voor alle cate
gorieën van werklieden verplicht gesteld.
Voor mannelijke personen van 17 jaar en
onder kan één aan zekere eischen voldoend
register, bijv. een loonhoek, als „arbeidsre-
giste/r" dienst doen. Een register, volgens
model, is alleen vereischte voor jeugdige
personen en vrouwen en het kan ook ge
bruikt worden voor mannen van 17 jaar en
ouder.
Het bepaalde omtrent arbeidslijsten en
arbeidsregisters is van toepassing op alle
ondernemingen, waarin of waarvoor in
fabrieken of werkplaatsen arbeid wordt ver
richt door:
le. Een of meer jeugdige personen of 2e één
of meer vrouwen, of 3e. meer dan 9 manne
lijke personen van 17 jaar of ouder.
Voor eenige met name genoemde bedrij
ven zijn bij algemeenen maatregel van be
stuur ten aanzien van de invulling der werk
tijdregeling op de arbeidslijst, faciliteiten
verleend.
HEIDENDOM IN AMERIKA.
Ln een Amerikaansch tijdschrift „CMum-
hain Magazine", vestigtPotter Daggett cle
aandacht ap het merkwaardig verschijnsel,
dat de Aziatische godsdiensten het Aziar
tische heiligdom zeide men vroeger in
Amerika, steeds meer aanhangers vinden.
De Vercenigde Staten doen ook hun best
om de heidenen tot het christendom te be-
keeren. De zendingsgenootschappen be
schikken daartoe over groiote sommen, om
trent tachtig millioen jaarlijks. Maar ter
wijl do „heidenen" zich weinig vatbaar ton
nen voor de bekeering en de resultaten van
den ijver der zendelingen veel te wensohen
overlaten winnen de heidensche" leeringen
telken jare vele opvolgers. Te Seattle, nieuwe
stad, die zich verheft op hare hooge bescha
ving en waar inderdaad merkwaardige din
gen worden gedaan, heeft men een Boedhis-
tentempel. Te San Fracisoo is men even ver,
Les Angeles eeft een tempel aan Krisjnr
gewijd en te [West Cornwall, in den staat
Connecticut, is de eerste steen gelegd van
een gebouw dat, deze tempels in groote zal
overtreffen. Deze eerste steen is geverfd met
de „heilige" kleur, rood, en draagt den hei-
ligmystieken naam „Om". Te Chicago te
Powel verrezen tempels van de zonaainbid-
ders en te Montreal zal er ook een gebouwd
werden.
Die merkwaardige beweging; schijnt ont
staan te zijn door de. wereldtentoonstelling
te Chicago, waaraan, zoqals men weet, een
congres der godsdiensten verbonden was. Er
kwamen ook de vertegenwoordigers van de
overoude Aziatische godsdiensten. Zij wer
den in de salons der Amerikaansche groote
wereld met geestdrift ontvangen.
Zelfs de anders gevierde dichters en toon
kunstenaars konden niet op tegen de in een
wolk van geheimzinnigheden gehulde Azia
tische priesters, die de eereplaatsen innamen
en door schoone handen werden bediend met
thee en koekjes. Dat was, naar 't schijnt,
zeer in den smaak van deze Aziatische hee-
ren. zij vonden dat Amerika een goed land
was en !zoo werd in 1890 te Green Acre Maine
een zomercursus geopend 'voor 'Oostersche
„religie". Dit had succes en groote en kleine
steden volgden. De „Jogha"-seholen kwamen
in de mode en Christenen van alle belijdenis
sen behoorende tot alle talrijke secten van
Amerika woonden het „heidensche" onderwijs
bij. Wat was het, da,t vooral de menschen,
in de eerste plaats de vrouwen aantrok? De
verzekering dat de Yogi, de kenner en be
oefenaar van de Jogha-leer, de wetten der
natuur beheenschte en in staat was zich en
anderen een la,ng leven en bloeiende gezond
heid te bezorgen.
„Yoga" beteekent oorspronkelijk het „pad"
dat naar de wijsheid voert. In de Ameri
kaansche wereld heeft dit pad velen ge
bracht tot ellende en ondergang. Eenige
voorbeeldenMiss Sarah Farmer, eene dame
uit de Nieuw Engeland-staten, die haiax ge
heel vermogen ha,d besteed aan de stichting
van Green Acire, is krankzinnig- gewonden.
Miss Aloise R.ensz, eene fijnbéschaiaflde dame
te Chicago moest, Voior eenige jaren uit den
Zonnetempel na,ar een gesticht voor onrustige
waanzinnigen worden overgebracht. Me
vrouw '011 Bul.1, de weduwe vain den beroem
den "violist, heeft bij testament eenige hon-
derduizenden dollars gelegateerd, maar het
testament werd vernietigd wegens ontoere
kenbaarheid Van de erflaatster. Het baarde
groot opzien toen de president der universi
teit van Lafa,vette in Indianiia, dr. Stone,
dcor zijne vrouw, moeder van eenige kinde
ren. verlaten werd omdat zij zich in de
Jogha-wijsheid wilde verdiepen.
Wat nu het wezen en de verbreiding ,Van
deze Aziatische leeringen in Amerika be
treft de Swami®, de „priesters" zijn natuur
lijk niet zoo dwaas de Amerikanen te willen
overhalen tot de fb-nbidding vain duizenden
Indische godenbeelden. Hoogst zelden ziet
men een klein Boeddhabeeldje of een groen
beeldje van Erisja a,ls „hulpmiddel baj de
overpeinzing."
Van de verschillende seeten komt in de
eerste plaats de reeds genoemde Védainta-
vereeniging in aanmerking!. z,ij heeft haar
hoofdkwartier te New-Yofrk'. Hier werkt d'e
Swami Vivekeniahdal, een Zeer heilig man
in de bogen zijner volgers. Als hij' van het
gebed terugkeerde in de gewone wereld
kusten Amerikaansche dames zijn voeten
en de zoomen van zijn kleed. Zij stabolnken
hem eene garderobe van buitengewone
pracht.
Thans staat zijn opvolger Abhedehand aan
de spits der New-Yorksche vedanta-gemeen-
te, dikwijls worden zijne voordrachten door
vijfhonderd en meer menschen bezocht. De
gemeente heeft filialen, om dit woord te ge
bruiken., te Boiston, [Washington, St. Louis
Denver, Los Angeles, San Francisco. Zij
noemt zich ,,de wereldreligie", het altaiar
wordt den „hoogsten geest gewijd, wiens
naam het heilige woord Om is. Men kan den
hoogsten geest aanbidden in verschillende
incarnaties als Ahoeramasdia, als Boedha, Si-
wa of Krisjna. De Vedanta-vereeniging ver-
verstaat uitstekend de kunst om door ver
schillende mystieke middelen hare leer te
doen aansluiten aan het Christendom.
De seete. der Zonaanbidders in Amerik i.
wordt geleid door „Zijne Deemoedigheid"
Ottoman Sar Adoetsj Hannisj. Naast hem
staat „Hare Gezegendheid" Soenta Maria,
die eene Amerikaansche is en eigenlijk Mary
Elisabeth Ruth Nelson heet. Er ziijn minstens
14000 Zonaanbidders in 30 Amerikaansche
en Conadeasehe steden. In hunne leer speelt
het vegetarisme zekere rol. Bij de samen
komsten der gemeenteleden mag geen vleesch
worden gebruikt. Men bereidt thee van rozen
blaadjes. De seete fabriceert en verkoopt
verschillende schoonheidsmiddelen.
Op den laiagistan tra.p staan de Tantries,
een seete, die duizenden aanhangers moet
hebben. De Tantries vereeren Siva en Kali
en hunne bijeenkomsten hebbcD een zeer
slechten naam.
Een kijkje op het heidendom in Amerika
brengt zonderlinge dingen aan het licht.
Een heldhaftige daad,. Dezer dagen heeft te
Parijs een 64-jarige dienstbode een heldhaftige
daad verricht, doordat zij haar leven heeft ge
geven voor de kinderen van haar tmeesler.
Zij maakte een klein lampje in orde, om dit
le gebruiken bij het naar bed brengen der kinde
ren, toen plotseling haar kleeren vlam vatten. Z,ij
wilde de kinderen, die in het aangrenzende ver-
trék aan het spelen waren, niet verschrikken én
riep dus in het geheel niet om hulp. Toen het
oudste kind toch plotseling het gevaar zag, en
zeer verschrok, riep zij uit„Het is niets, maar
kom niet bij me!"
De kinderen gehoorzaamden en do heldhaftig»
vrouw rolde zich in een deken, waardoor zij
er in slaagde het vuur uit te dooven. Dan bracht
zij, alhoewel met brandwonden overdlekt, met bo-
venmenschelijken moed de drie kinderen naar
bed
Eerst nu wilde zij om hulp roepen. Nauwelijks
had ze de deur van de kamer bereikt, toen
zij in bezwijming viel. Toen haar meester en
meesteres thuiskwamen vonden zij haar hier
liggen. Men liet haar onmiddellijk' naar het zie
kenhuis brengen, waar zij den volgenden nacht
aan de bekomen brandwonden overleed.
Een waardevolle 'vondst. Bij het snoeien van
zijn heg langs de spoorlijn vond een boer te
Pau een zakboekje, waarin bankbiljetten en an
dere papieren, ter waarde van 205.000 francs.
De eigenaar bleek een krankzinnige te zijn,
die verleden jaar op het staf ion te Pau» was
aangehouden en die, terwijl hij per trein naar
het krankzinnigengesticht werd gevoerd, de pa
pieren van waarde, die hij bij zich had, uil. .het
freinraampje had geworpen.
Een moord om 20 francs. De stad Ant
werpen is in opschudding over een geheimzinni-
gen moord, gepleegd op den porlier van het
Zeemanshuis aldaar, en waarbij den moorde
naars-inbrekers het bedrag van.... 20 francs in
handen viel.
Het Zeemanshuis, aan de Ankerrui gelegen,
is een hotel voor zeelieden. De eene portier
heet, Alouis Yerdé.
Woensdagmorgen om half vier kwamen vier
matrozen, die sinds eenige dagen in het hotel
logeerden, aanbellen. Tot hun groote verwonde
ring bleef de deur echter gesloten. Zij belden
nog eens. Nu ging de deur bijna tegelijkertijd
open, en een onbekende verscheen in de deur
opening, gevolgd door twee jongelieden, die blijk
baar veel haast hadden.
Meenende met drie kostgangers te doen te
hebben, gingen de matrozen op zjj ora hen door
te laten, traden binnen en sloten de deur weder
zorgvuldig. In de gangen heerschte diepe duis
ternis. De matrozen riepen nu luid om de aan
dacht van den portier te trekken en hem hun
sleutels te vragen. Niemand antwoordde. Nu ging
een hunner naar boven om lucifers te halen.
Toen hij terug kwam en men licht had opge
stoken, zagen de vier mannen, Verdé op den
rug in den gang liggen- °vertuiging dat de
portier dronken was, naderde een hunner en
vroeg, of hij soms een glaasje te veel op had.
Maar met een kreet van schrik deinsde hij
achteruit hij had een om den hals van den
portier stijf vagsgesnoerd touw ontdekt. Verdé
was dood.
Onmiddellijk werd politie gehaald en een dok
ter gewaarschuwd, die slechts den dood door
verwurging kon constateeren. Waarschijnlijk zijn
de moordenaars omstreeks 3 uur in den mor
gen binnengekomen en hebben Verdé om logies
gevraagd. Toen deze zich naar zijn loge om
keerde ten einde de sleutels te krijgen, Imoetem
de kerels hem met een zwaar voorwerp op hel
achterhoofd hebben geslagen, en vervolgens heb
ben gewurgd, maar niet dan nadat er een vree-
selijke worsteling had pLaats gehad, want Verdé
was van een opmerkelijke lichaamskracht.
Daarna drongen de moordenaars het bureau
van den directeur binnen en forceerden een
kast, in dc hoop, een rijken buit te vinden. Zij
werden daarin echter teleurgesteld, want de kast
bevatte slechts zes francs. De bandieten wis
ten blijkbaar niel, dat de directeur de zeer aan
zienlijke bedragen, die hij dagelijks ontvangt,
dadelijk veilig opbergt.
Ten slotte namen de moordenaars een offer-
bus mede, waarin welgestelde zeelui hun pen
ning voor de tijdelijk minder gelukkige mak
kers deponeeren. Die bus bevatte nog geen twin
tig francs.
De instructie in deze treurige zaak wordt met
koortsachtigen ijver gevoerd.
DE TARIEFWET.
De „Hsb." schrijft:
Donderdagavond was te Hilversum een ver
gadering belegd in „de Harmonie" door „Het
Vrouwen-comité van Actie tegen het ontwerp-
Tariefwet", eene pro- en contra-avond met als
sprekers: de heer K. Reijne te Utrecht, oud-lid
der Tweede Kamer en Jhr. mr. L. E. M. von Fi-
senne, den Haag, secretaris van de tariefveree-
niging.
Door een der dames van het sub-oomité werd
de vergadering geopend met een kort woord. Zij
deelde mede dat het adres vóór 1 Januari 1912
moet zijn gezonden aan het hoofd-comité in den
Haag. Zij deelde nog verder mode dat deze be
weging niet uitgaat van den Bond voor Vrou
wenkiesrecht, al zitten ook twee dames-leden
van dien Bond in dit comité.
De heer von Fisenne kreeg, als voorstander
van het ontwerp, het eerst 't woord, en zeide
het comité vooreerst dank voor de onpartijdige
inrichting van dezen avond. Spreker begon met
te zeggen dat dit tarief:ontwerp geen verband
houdt en nog minder verband behoeft te houden
met de politieke partijgroepeering. Het feit dat
onder alle partijen voor- en tegenstanders wor
den gevonden, wijst dit uit. Het is bovendien
een afschuwelijk misverstand, door freetraders
ruim verspreid, alsof de tariefverhooging hoofd
zakelijk ten bate zal komen der industrieelen.
De tariefwet is wel degelijk in bet belang der
arbeiders.
Het is ook zeer eigenaardig dat die artikelen,
waarin onlangs een prijsstijging is gekomen, of
schoon grootendeels weer verdwenen, niet zul
len verhoogd worden door de aanhangige ta
riefwet.
Het is erkend zelfs door mr. Treub en dr.
Bors, dat wij hier in Nederland geen vrijhandel
hebben doch een laag tarief, waaronder toch en
kele artikelen zwaar worden belast. Men kan
dus hier niet spreken van Nederlandschen vrij
handel.
Wanneer wij nu doorgaan met meerdere be
scherming, dan volgen wij den weg die reeds is
betreden door hen, die nu dit ontwerp bestrij
den. Minister Sprengers van Eijik heeft dit ge
daan; minister Pierson heeft bet voorgesteld.
Na de verluoging door Sprengem van Eijk
namen de middelen toe met 27 millioen in 7
jaren, en wa's een afname aan emigratie te con
stateeren van 34,000 op 24,000.
Hoe is Duitschland niet vooruitgegaan. De
export is daar enorm toegenomen; in de Ver-
eenigde Staten is de export toegenomen van
14 pet. tot 50 pet., ondanks de verbazend hooge
invoerrechten. De uittrek van Nederlanders
naar Duitschland is onrustbarend toegenomen.
Dat is een ongelukkige toestand. En dat ge
schiedt naar Duitschland, waar de levensmid
delen duurder zijn dan hier. Het omgekeerde,
een trek van dat land naar hier, gelijk vroeger
jaren wél bestond, heeft opgehouden. Dat tee
kent een geheel verkeerden toestand.
De heer van IJsselsteijn, directeur-generaal
van den arbeid, vindt de talloOze kleine win
keltjes in onze groote en kleine steden een be
wijs, dat er te veel zjjn die op een andere wijze
gaan, zij het ook een schamel stuk brood kun
nen verdienen. Deze winkeltjes zijn een last en
schadepost voor den goeden winkelstand.
De industrie heeft hier geen gelijken tred
gehouden met 't accrès der bevolking. De direc
te belasting is toegenomen tot een onrustba
rende hoogte. Daardoor zjjn vele families gaan
wonen naar Brussel, Wiesbaden, enz.; een enor
me schade voor den winkelstand. Deze hooge
directe belasting drukt juist op den midden
stand, niet op den hoogeren stand, waarvan ve
len haar ontvluchten. Het hoofdbezwaar dat
men voortdurend leest in geschriften tegen de
tariefwet valt meer voortdurend door de toe
komstige hooge prijzen van vele artikelen. De
Regeering erkent, dat enkele artikelen kunnen
stijgen in prijs doch waarschuwt tevens tegen
schrikbeelden. Door importeurs in het buiten
land is er ook roerend tegen gewaarschuwd.
Een zorg, zeker toch voor hun eigen porto*-
monnaie.
Spreker gaf met voorbeelden aan, hoe weinig
drukkend het nieuwe tarief werkt op noodza
kelijke levensmiddelen. De artikelen die hier te
lande kunnen worden vervaardigd, worden
slechts weinig verhoogd. Die zullen misschien
in 't begin iets duurder worden; doch op den
duur goedkooper, omdat door de grooten omzet
de vervaardiging goedkooper wordt. In andere
landen ziet men bovendien hoe de welvaart toe
neemt door ruimer arbeid. De welvaart in ons
land is minder dan in besehermende landen,
wat toch het beste bewijs is dat bescherming
van eigen industrie welvaart brengt. Wij kun
nen ochter niets verkrijgen van het buitenland,
omdat wij niets kunnen aanbieden. Toen
Jrankrijk de Belgische artikelen hooger wilde
belasten, dreigde België met tegenmaatregelen,
en Frankrijk kwam er op terug. De Zwitserscha
kaas is in Duitschland lager belast dan de Hol-
landsehe, omdat Zwitserland kon dreigen met
wederzijdsehe verhooging en wij niet. Spreker
besluit zijn rede met de opmerking, waarmede
hij is aangevangen, dat het tarief-ontwerp niet
is in het belang van de industrie, doch van de
geheele bevolking. (Applaus.)
Hierna kwam de heer Rejjne aan het woord.
Hij noemt de voorstelling van den heer von Fi
senne in strijd met de historie. \Toor de schei
ding met België bestond de protectie hier, en
het was toen een ellendige tijd. Ruim 1/5 van do
bevolking was armlastig. Sinds dien tijd heeft
elke wijziging van het tarief eene vermindering
beteekend. Nu komt echter een aanzienlijke ver
hooging.
Spreker trachtte de verschillende argumen
ten van den lieer von Fisenne te ontzenuwen,
wat hem niet gelukte. Zijne conclusies gingeu
meestal bezijden de kerit der vraagstukken en
waren in hooge mate oppervlakkig.
De heer Hoogendijk maakte de opmerking,
dat in ons land voor ruim GO millioen aan afge
werkte goederen worden ingevoerd. Het loon
hierop verdiend, wordt in ons land gemist. De
industrie kwijnt hier; de grossierderij wordt ge
steund door het groot-kapitaal en is voor den
vrijen invoer om door verder steun de industrie
er onder te houden.
De heer mr. Paul Reijmer zegt., dat er pr.ac-
tisch rekening moet worden gehouden met de
eischen der Verschillende industrieën. Dat deze
industrieën in bloei yerkeeren, is een onjuiste
voorstelling.
Het beschermingsvraagstuk is geen politiek,
doch een praktisch vraagstuk. Wanneer men
geen tariefwet wil, dan behoort men aan te ge-»
ven, op welke wijze de gelden moeten worden
gevonden voor de noodzakelijke sociale wetten.
De heer von Fisenne repliceerde en had een
gemakkelijke taak met de overdreven vaak onw
juiste voorstellingen ^-an den heer Reiine te
weerleggen.
BENNEBROEK. Geboren: Z. van G. v. Put
tenHogevorst.
BEVERWIJK. Geboren: D. van A. G. Luyt-^
Blauw.
HAARLEMMERMEER. Ondertrouwd: M.
O. van Biert en M. Faas.
Geboren: Z. van A. de GtraafGroenenberg.
WIJK AAN ZEE EN DUIN. Getrouwd: A.
Beijerbach en E. M. Stor.
Geboren: D. van C. NumanDuinmeijer. Z.
van H. IvippersluisPannevis.
"VELSEN. Getrouwd: Johannes Marinus Bar-
99
(5)
Ilc zal met Renée spreken, zeide hij
vervolgens 2aJ itaar vertellen hoeveel
droefheid haar zonderlingheden ,U vermr-
'zaken. Ik heb wel eenigen invloed op haar
misschien konten wij nog holt een gelukkige
oplossing vap hetgeen n, zeer begrijpelijk
feoo kwelt.
Ik neem van giamscher harte uw tus-
Sehenkomst_ aian, beste dokter. De toekomst
van Renée is Ide groote, jde eenige zorg mijns
levens.... Eerst haar vader en daarna hajar
'grootvader en mijn Bruid hebiben ha,ar aOn
toiijn hoede aanbevolen. Om haar geluk te
Verzekeren, zal niets mij te veel zijn f
r, Dank voor die prijzenswaardige wooF
^n, beste vriend, misschien zal jjc er u
to om aal aan herinneren. Dqch wat er ook
jj^beure, twijfel nooit aan Renée's genegen-
•Vr''%£enerfa'* nam afedheid van' zijn ouden
en keerde in gedachten verzonken',
aar het kasteel terug.
HOOFDSTUK IV.
{jen volgenden dag was liet in den vroe-
morgen reeds te bespeuren dat het bij
zonder warm zou, .worden. Een wolk van
damp verminderde de helderheid der zon,
geen zuchtje verfrischte de drukkende at-
inospheeroude Zeelieden keken met eten be
zorgd. gezicht naar den horizioin en, schud
den het hoofd.
vahkvblnd onweer, nietwaar,
vader MflLueur vroeg een jonge visscher
aan een ouden matrooö, die ua|n den oever
van de haai ziat en bezig waa met het her
stallen van Zijn petten.
Voor den avioind, mijn jongen' Je ben
dus vanmorgen niet met de adderen uitere-
gaan
Neen, mijn dag is hier Bezet en ik heb
daar geen spijt van; de terugkeer zal, ge
loof ik, piet erg aangenaajm wotrden door
stormvlagen.
-V Bali, met wat handigheid en koelbloe
digheid redt men er zich Wel uit En dan,
men kan altijd hij de eerste bedreigingen
terugkeeren. Kijk eens, Alainwat is da,t
voor een koetsje, dat daar ginds wondt heen
gereden. aan den kant van de kreek?
Herken je dat niet Dat ia je
koets, iwelke de freule van het kasteel ge
bruikt, .als zij een had wil nemen in de
baai.
Dat is waar, nii herinner ik het mij.
Zijn ze dus weer op het kasteel aangeko
men
Sedert twee dagen. Gisteravond heb ik
den generaal ontmoet, hij ging den kant
int van de open plek in het boseh. Ik heb'
mijn muts afgenomen, ma,ar hij liep met
het hoofd voorover en heeft mij, geloof ik,
niet gezien.
LWlat gaat hij daar ook' dolen Dat kan
hem ook niet vr ooi ijk stemmen, het weder
zien van dat oude huis.
Ik heb ook freule Ronée gezien. Ik had
een zeer vreemde schelp in de hand, die ik
juist gevonden had en die ik naar mijn
zusjes wilde brengen, toen freule Renée
mij riep. Zdj vroeg mp hoe het met moeder
ging1: en ik heb haar verteld hoe zwak de
arme vrouw is na dien laats ten koortsaan
val. Toen zei ze op eens,,'t Is go©d., ik zal
ha ar eens, opzoeken. En ze vroeg me of i
ze mijn schelp kon koop en.... (Je begrijpt,
dat ik haar die dadelijk aanbood,Zij a|ar-
zeide niet lang om haar aan te nemenmaar
e avonds heeft een knecht van het kaëteel
een mand vol versterkend voedsel voor moe-
der gebracht.
Ze-zijn allen eVén edelmoedig fmom-
pelde de oude matroos.
Zeg eens, vader Matlneu., w,aaro:o -mt
de generaal er altijd zoo treurig uit?
iSVél. mijn jongem dat komt, omdat hij
indertijd een lieve bniid verloor.... herinner
je je de dochter van den ouden markies piet
meer
Ja 'zeker...- ja zékerI vader Mathieu;
die was zeer liet en heel goed.
En, viel Mathieu. in, zjj had een stem,
zoo liefelijk, dat men; een engel meende te
hcoren. als zij sprak.
Vindt-je ook piet, .vader Mathieu. dat
de generaal er nog jeugdig uitz,iet?
Je bent een domoor'.... is hij dan mis
schien zoo oud.
M filuu, als ik in zijn plaats was, dan
wist ik wel wat ik deed.... Je kunt toch
met altijd blijven treuren... en freule Re-
nee is een heel lief meisje.... En ze zouden
wel bij elkaar passen
Dat, mijn jongen, zijn onze zaken niet
ga. aap je werk en laat ik aan het
mijne gaan: en laat ieder voor zich zelf
zergen waar het zulke dingen betreft
dat' is het beste.
loen hij op deze wijze tot de orde werd
geroepen, nam de jonge visscher zijn muts
af voor vader Mathieu en ging heen.
Toen het elf uur had geslagen namen de
bewoners van het kasteel plaats aan de
ontbijttafel. De generaal sprak weinig.
Sinds zijn bezoek van den Vorigen dag aan
den ouden geneesheer was hij voortdurend
verzonken in blijkbaar zorgvolle gedachten.
Renee daarentegen was in een uitstekende
stemming, s Morgens was zij naar het dorp
gegaan en hij haiar terugkeer had zij zich
liet vermaak gegund om aian de kinderen
va,n het diorp de lekkernijen uit te deelen,
dm zij tot dat doel uit Parijs had meege
bracht en eindelijk was zij hulp gaan bieden
aan arme vrouwen, bij wie zij stralend van
Van geluk binnentrad, met een glimlach om
de lippen, gelijkend op de goede i'ee der wel
dadigheid. Al had 'zij niet de treffende beval
ligheid en het engelachtige uiterlijk van hajar
peettante, Renée bezat een even edelmoedig
hart- en baar onweerstaanbare overredings
kracht, ha.ar aanstekelijke vroolijkheid werk
ten als een ware verkwikking op de arme
menschen. die haar op de handen droegen.
Hemel, .wat is de warmte drukkend,
vanmorgen-' zuchtte mademoiselle de Ro-
quenel, terwijl ze aan tafel plaats nam.
O, dan houdt u zeker uwen mantel
aan. om u tegen de hitte te beschermen,
nicht vroeg Renée met een spottenden glim
lach.
ilUatwat zegt ge, Renée? zeide de
cude juffrouw op haar gewonendoon van ver
rassing.
U hebt zich, geloof ik, slechts half
uitgekleed, toen ge uit het dorp waart te
ruggekomen. merkte mademoiselle de Iver-
gcat zachtjes op.
En terwijl ze zich naar haar tafelbuur
vrouw overboog, ontdeed zij deze van liet
nuttelooze kleedingstuk, waaronder zij reeds
verscheiden uren zuchtte.
Hoe kan dat?.... Had ik nog mijn man
tel om Dat is onbegrijpelijk...
Er zijn zooveel dingen op deze wereld
die niet te verklaren zijn, besloot Renée
wijsgeerig.
Er werden spiegeleieren opgediend.
Ma. riep de oude juffrouw uit, daar
zijn versche eiereniets onbekends te Pa
rijsKleintje, wilt ge mij het zout even
aanreiken
Als ge zoo goed wilt zijn, nicht, mij
het zoutvat even toe te schuiven, dat tus-
schen uw glas en uw bord staat, zal ik de
eer hebben het n aan te bieden
