SCHAAKSPEL. li. S De Paarlen, Het vliegen en de zenuwen IBi WOENSDAG 10 JANUARI 1912 No. 7726 BIJLAGE VAN DE NIEUWE HAARLEBISCHE COURANT -■ i=ffgi het Jodendom, in Sen loop tier tijden vooral in het Christendom zal versmelten; immers tegenover de 200.000 overgangen tent het Christendom staat slechts een zeer gering aantal overgangen tot andere kerken. DE SPIRITISTEN. Om de groote tafel in „De Bonte Os" zaten de gasten van alledag bijeen: de dokter, de secre taris, de notaris, de rentenier, de opzichter der domeingronden in den omtrek van het dorp en de rijke, maar gierige boer Knorpel. De rentenier bereed zijn stokpaardje, het spi ritisme en pleitte met tai van historische voor beelden voor het beslaan van geesten, die om den levenden mensch heenzxveven en telkens in hoogere dimensie komen. Hij sprak over de wet ten, die de geesteswereld zouden beheerschen, over causaliteit, progreme enz. enz., en deed zijn kennissen verbaasd staan over zijn groote belezenheid op dat gebied, al was men dan ook over 't algemeen niet zoo enthousiast gestemd voor die mystieke wetenschap. •Alleen Knorpel had duidelijk en onhebbelijk zelfs zijn ongeloof en verachting voor het be toog van den rentenier gemanifesteerd en toen deze alles gelucht had wat hem op het hart lag, lachte de boer zoo luid, terwijl hij op zijn knieën sloeg, dat de anderen zich in hooge mate ergerden en hem met allesbehalve malsche blik ken aankeken. Heeren, zei eensklaps de opzichter der do meinen, nu meneer Lagerman zoo vrijmoedig zijn ideeën verkondigd heeft, kan ik niet nalaten, u mede te deelen, wat ik pp dat gebied persoonlijk ervaren heb. Gij riepen twee, drie stemmen verwon derd uit. Ja zeker, ik, antwoordde de opzichter en nog wel kort geleden, de vorige week. Luistert nu. Zooals u bekend is, wordt een deel van het domein, dat met bosch bedekt is, als proef be werkt om er bouwland van te maken. Tal van boomen had ik al laten omkappen en met wortel ae eenige lectuur voor het volk. Men kon er ge meenlijk alles in vinden; den Loop van zon, maan en sterren, de jaarmarkten, raadsels ver halen en anecdoten en ook... weervoorspellingien voor een geheel jaarl Wat zijn de meteorologen van thans dan slumperds, dat zij het weer nauwe lijks één dag vooruit voorspelen kunnen! Laten zij zich troosten met de gedachte, dat vooral door de weervoorspellingen het rijmpje in de we reld is gekomen „AlmanakLeugenzak!" !Tot de tallooze almanakken, die het in ons land tot een .vermakelijkheid hebben gebracht, be hoort de Enkhuizer Almanak, aaan welken een zekere onsterfelijkheid ten deel is gevalllan, door dien IIildebrand er in zijn „Camera Obscura,, gewag van heeft gemaakt. Hildebrand laat na melijk Roberlus Nurks, waar hij het heeft over de onhebbelijkheden van deze lieven neef, zeg gen: „Hij bedierf de uitwerking (van de anec- idoite) door juist, als 't op de aarddigheid aankwam, het verhaal al raffelende voor u af te maken, van den Enkhuizer Almanak van van 't jaar één te spreken enz." 't Woord „Almanak" is van Arabischen oor sprong en beteekent maat of tijd. Eerst na de uitvinding der boekdrukkunst konden de eigen lijke almanakken ontstaan; vóór dien tije waren er alleen kalenders, maar soms in zoodanigen vorm, dat ze al heel dicht de almanakken na derden. Reeds de oude Romeinen hadden tafels met de dagen, de maanden en de jaargetijden. In de middeleeuwen werd in de kerken aan de z.g. Paaschkaars een lijst van dagen met ide verjaardagen der Heiligen, de kerkdiensten enz. opgehangen en ieder kerkbezoeker kon dien „kalender" raadplegen. Doch de voorname lui en de geestelijke hadden een kalender in hun getijde-boeken op een blaadje perkament, idat meeslal prachtig versierd wasDergelijkegetijde- boeken doen tegenwoordig opgeld voor oudheid kundige verzamelingen. Als de oudste gedrukte almanak wordt aange merkt die, welke omstreeks het midden der 15e eeuw door v. Purdach in Weenen werd uitgege ven. Het was er een die vele jaren lang dienst kon ên al laten rooien, toen we voor een ernstig - hoen. Eerst in de laatste jaren der 15e eeuw te gaan aanvallen terwijl zijn eigen Koning in eene onaangename positie staat. 21. b4-b5 abxb'5 22. Pe3 xb 5 K c8 dl 23. Pb 5 d6 Db6 a7 Stand na den 23sten van Zwart probleem kwamen te staan. De grootste boom van de heele boschstrook was omvergehaald, maar het lukte ons maar niet de breede basis, een enorm stuk hout nog, uit den grond te krijgen, want de reusachtige wortels grepen muur vast in den bodem. Met twaalf mannen en de noodige dommekracht kon ik 't stuk niet verwikken of verwegen. Toen dacht ik aan andere hulp, het spiritisme kon mij misschien uitkomst geven. Tot niet geringere ver bazing van mijn personeel schaarde ik het om den boomstronk en gelastte het de handen op het platte bovenvlak te leggen, op de wijze zooals de spiritisten het bij den tafeldans doen. Het duurde niet lang of een geluid als steunen drong tot mij door. Piotse i g volgde eea hevig gekraak, mijn personeel werd als door een onzichtbare macht ter aarde geworpen en bliksemsnel schoot de boomstronk de lucht in Hier hield de opzichter op en men wist niet of men zo-u lachen, of bravo roepen, toen de ver teller al vervolgde: En waar denken de heeren, dat ik het hout teruggezien heb? Op het erf van onzen vriend Knorpel, lusschen het brandhout. Een brullend gelach weerklonk nu door de zaal, de gierige, diefachtige boer kreeg een he vige hoestbui en verdween in minder dan geen tijd uit den kring. Hij had een gevoelig lesje gehad. KALENDERS EN ALMANAKKEN. Het getijde der kalenders en almanakken heeft nu weer zijn hoogsten stand bereikt. Al weken geleden aan het opkomen gegaan, zal het nu weer langzaam gaan verebben, want over een maand stelt al niemand meer belang in het „al manak, nieuwe almanak!" dat langs de straten klinkt en zijn de overgebleven exemplaren van stichtelijke en onstichtelijke kalenders op de marktstalletjes verzeild. Dit laatste wijst er op, dat er overproductie bestaat van deze nuttige tijdsaanwijzers. Maar dat schijnt al een paar eeuwen geleden zoo geweest te zijn. Vertelt men ons niet, dat er half in de 18e eeuw al in Maastricht zooveel almanakken werden gedrukt, dat ze geen vol doende debiet meer vonden en dat soms de helft der oplaag maar aan den man kon wor den gebracht? Daarom wendden zich in 1742 de drukkers tot de commissarissen Déciseurs, 13. a2 a3 verschenen bij den boekdrukker Engel in' Wee nen jaarlijksche almanakken, die al heel spoedig burgerrecht hadden verkregen. Weldra kon ieder zich een almanak naar zijn keuze aanschaffen. Zelfs de ongeletterden, ja de analphabeten hadden hun almanak. Op grot papier gedrukt, bevatte deze almanak een kolom voor de, heel groot gedrukte, dag- cijfers en daarnaast was een houtgravure, voor stellende den Heilige, dien men op dien datum vereeren moest. Een man met een baard en met een kroon slelde Karei den Groote voor, een man met sleutels Petrus, de bekeering van Paiulus was voorgesteld door iemand, die van zijn paard viel, enz. Een schaar duidde aan, clat men zich de nagels moest knippen, een groolere dito, dat de schapen geschoren moesten worden. Zefs was er een teaken om do ver bruikers te waarschuwen, dat zij purgeer en moesten De beroemde Gofha-almanak, het stamboek van den geijkten adel is in het iaar 1763 voor het eerst verschenen. •JSSWaS-üSi-- FRANSCHE PARTIJ. Gespeeld op den wedstrijd van den Neiaeriantt- schen Schaakbond te Hilversum, in de eerste klasse, gehouden op 26 December 1911. Wit: Alph. M. Voorting, Zwart: J. Dantzig, Haarlem. 1. e 2 e 4 2. d 2 d 4 3. e 4. e 5 4* c2c3 5. c 3 X d 4 6. L f 1 b 5 7. Pb 1 c3 Amsterdam e 7 e 6 d7—d5 c 7 c 5 c 5 X d 4 Pb 8 e 6 d 8 a 5 -j- L c 8 d 7 8. P g e 2 Met het doel om kort te gaan rocheeren. 8. a 7 a 6 9. L b 5 X c 6 L d 7 X c 6 10. 0 0 Pg e7 11. Pe2 g3 Pe7-g6 12. Ddl—g4 0 0 0 Nu Zwart lang gerochecra heeft laat het zich wel aanzien, welke gedragslijn Wit heeft te voL- gen. "Zijn volgend spet wijst ditgenoegzaam aan. „dat den een den anderen qua me Ie impietee teeren en de op dese en gene pretexts te mis- hruijeken malkander oclroije. toen werd het drukken van almanakken op 25 October 1742 bij ©rdonantie geregeld. Waar er zoovele grage haaien op de kust waren, kan men er verzekerd van zijn, dat het drukken en uitgeven van almanakkan me nigeen geld in het laadje bracht, Geen wonder, ide almanak was vroeger, naast den biibek biina mm Wit: Kgï, D d 2, Tbl, Tel, P d 6, Le3 pionnen: a 3, d 4, e 5, f2, g2 en li 2. Zwart: K d 7, Da7, Tg8, Th.8, Lc6, Le7; pionnen: b 7, d 5, e 6, f5, f7, en h 5. 24. T- c 1 X c 6 Dit was na D a 7 natuurlijk te verwachten. b 7Xc6 volgt van zelf D a7xb7 Le7xa3 La3xc5 T g 8 b 8 Tb8 b5 T h 8 g 8 Th5 b 4 kunnen spelen. T g 8 f! 8 "K d7 e 8 Tb 4 b 5 Tb5 hg 24 25 T b 1 b' 7 -+- 25 26. P d 6 X7 27. P b 7 c 5 28. d 4 X c 5 29» h 2 h 3 30. L e3 d 4 31. D- d 2 h 6 32. D h 6 - h 7 Hier had wit gerust Dh5: 32. 33. D h 7 h 6 34. D h 6 d 2 35. D d 2 a 2 36. D a 2 a 7 -f- Zwart geeft op, PROBLEEM No. 93. J. F. Kouwenhoven, te Warmond. („De Tijd", 7 October 1889). Zwart 4 stukken. II ml mm. b c d e f g Wit 8 stukken. Wit: Ka7, Dal, Td2, Lh5, Pe8, Pg5 pionnen c 4 en g 3. Zwart: ,K e 5, Lgl; pion a3 en d4. Wit begint en geeft in twee zetten mat. "PROBLEEM No. 94. J. F. Kouwenhoven, te Warmond. („Dc Tijd", 5 December 1887). Zwart 8 stukken. b c d e f Wit 9 stukken. g Het begin van den aanval. 13. Da5 b6 14. Dg4 dl Pg6 e7 15. Tal bl g7 g6 16. Lel c3 Pe7 f6 17. P g 3 X f 5 g6xf5 18. Ddl d' h 7 h 5 19. Tfl cl L f 8 e7 20. b2-b4 T d 8 g8 j Zwart verspilt lib' met op Wit's KoningsVleugell Wit begint en geeft in twee zetten mat. Stand. Wit: K d 7, Dhl, Ta4, Th4, Pc4, Pg4' La2, Le5, pion: e6. ZwartK d 5, D d 3, Tbl, P h 5pionnenb 6, c5, f3 en g6. De oplossing van dc problemen volgt over 14 dagen. Alles wat belrekking heeft op deze rubriek ge lieve men te zenden aan„De Schaakrubriek der Nieuwe Haarl. Courant", Kinderhuisvest 29— 31-33. VOOR DE HUISKAMER Toen Jaqueline trouwde had ze van oen oud-oom van moederszijde een varkenshan delaar uit Chicago die sedert 30 jaar in Op een dag, voor Jean het collier wegsloot, draaide hij het mechanisch óm zijn vingers en dacht weer eens geërgerd, wat een rente loos kapitaal het vertegenwoordigde, toen In brecden kring heersoht de meening, 'dat, wie aviateur wil worden, moed dient te heb-, hen maar geen zenuwen. In werkelijkheid hebben vele vliegers heide. Ik wil slechts het plotseling viel. Hij bukte zich om het op één voorbeeld geven Latham, een der eerste te rapen en werd bleek. Hij wankelde twee en meest onverschrokken vliegers, bezat, men paarlen waren door den val gebroken. I kon zeggen onstuimigen moed en heel wat' anders nooit een teeken van leven van zich gegeven had, een prachtig cadeau gekregen. Haar moeder was nog heel jong, toen haar oom naar Amerika vertrok misschien voor eeuwig, en bij het afscheid nemen had hij tegen haar gezegd: Nou kleintje, als je eens een dochtertje hebt zal ik haar als huwelijksgeschenk een paarlen coliier geven, waarvoor een primes zich niet hoeft te schamen, terug; alle paarlen waren valsch. Had Jaqueline hem niet verteld, dat een juwelier de waarde op 90.000 francs had ge taxeerd? Toen Jaqueline eenige oogenblikken later thuis kwam en haar man met een somber I gezicht naar het paarlen collier zag kijken, Amerika was om daar geld te verdienen, en j Hoe was dat mogelijk? Paarlen breken j „zenuwen". .iWjie hem vóór een vlucht de .1 j. i i ""•1' toch niet Jean wist dat. Ben kwartier la- j eene sigaret na de ajndere krampachtig zag ter kwam hij met een gebroken hart, spra-roeken, .kom meenen, dat hij bij het besturen keloos van teleurstelling, van een juwelier van een roeiboot het hoofd zou verliezen. Maar, eens in de lucht, is hij zoo kalm en' zeker, als een sterveling .maar zijn kan. Plat, is een voorbeeld van een man met moed en- toch zenuwen. PikwijLs wordt mij de "vraag, gesteld, of vliegen de zenuwen aantast. Ditj is een vraag, die moeilijk te beantwoorden is.i Toen Jaqeline twintig jaar werd en een .begreep ze alles, hij wist bet. ren^ift^^^M^-pri^Hirl^ t^n^dp^n+nrpn^fp+l groote aardige blondine was geworden, En toen hij haar met een gebroken stem KpUnniwli-üi- Jo' hV leerde ze een jonge man kennen, die haar vroeg: I f'fw Jmachines met zoo, ge- hart sneller kloppen deed. Zijn positie was Waarom heb je me dat nooit gezegd? 1 -A1 v wal(%n-^eu s^eg met uu juist niet schitterend, zijn zaak aan deantwoordde ze zacht. !het bewustzijn op dat de motor elk grillen der phantasie en der mode onder- - Waarom? omdat ik vermoedde, dat we 7 n ban stoppen (wat ook gewoonlijk hevig. Jan Sorlin had een bloemen- en vee-moeilijke oogenblikken in het leven zouden of. dat liet stuurover de machine renwinkel. hebben en ik won zorgen, dat je geen angst niet voldoende was o-m een bui nat te houden Het leven aan zijn zijde was er een vol ar- voor de toekomst zoudt hebben, die de moe-bit "au Mtijd plaats, Bij Sliappey scheel- beid en spaarzaamheid, een leven vol voort-digsten, de ijverigsten neerdruk, omdat ik c'e bet eell haar «f ik was over den kant durende zorg voor den komenden dag. Maar wilde, dat je niet bezorgd zoudt zijn wat er geslagen. Dergelijke dingen waren juist niet wat kwam er dat op aan? In haar hart voel- hij ziekte of ingeval van overlijden van geschikt om het vertrouwen in de vliegkunst de ze de vreugde van jubelende vogels, die vrouw en kind zou worden, omdat ik door te versterken. zieli in de eerste stralen van de lentezon j de gedachte dat ik een klein vermogen be- koesteren. Buiten haar liefde bestond voor zit, je zorgen wat verlichten wilde. haar niets op de wereldOmdat oom zijn belofte niet is nagekomen Dat bewuste collier was bij de huwelijks-en mij geen huwelijkscadeau gaf, nam ik geschenken. Oom had woord gehouden. Hoe me voor je iets kostfcaarders dan het rnooi- had hij van haar huwelijk gehoord, waar j ste huwelijksgeschenk te geven: de zeker - was hij het adres van zijn nicht te weten f beid voor den komenden dag! gekomen? Begrijp je nu waarom ik nooit van het Dat was een geheim, dat niemand door- collier wilde scheiden? Het was de bewaker gronden kon. De millionnairen hadden, alsvan ons huis, onze gezelligheid en misschien ze beslist iets weten wilden, middelen tot van onze liefde. hunne beschikking, die de arme menschen j Ach, lieve kleine vrouw, mompelde Jean niet kenden. Doch zooveel was zeker, dat hij bewogen, ietwat beschaamd aan haar getwij- zijn woord gehouden had; want toen Jaque- i feld te hebben wat ben je veel beter dan ik. line aan haar vriendinnen die vfif-en-zestigEn toen hij naar de gebroken paarlen prachtige paarlen liet zien, waaruit het ooi lier bestond en waarvan de grootste een hazelnoot leek, voegde ze er met trots Hij: Ik heb ze laten taxeeren.Ze zijn minstens 90.000 francs waard. keek, voegde hij er bij Ik wil die valsche dingen heben. Liefste, viel ze hem in de reden en droogde teeder met haar kussen de tranen, Ik geloof echter niet, malar ik kaïn mij ver gissen. dat ik daapdopr zenuwachtig ben' ge worden. De aviateur van lieden met zijn betrouw baren motor en zijn betrouwbare machines heeft nog minder reden om zenuwachtig- te wordenhij heeft alleen te wennen a;a,u nieuwe verhoudingen. De eerste maal, als hij den grond verlaat en het gevoel op een licht tuig in den steviger wind te zitten over hem komt, heeft hij al zijn moed noodig en zijn zenuwkracht. Dan moet hij kalm zijn, mag het hoofd niet verliezen, moet hij zich volkomen bewust zijn hoe hij voor dit ©i dat doel zijn machine moet bésturen, hoe hij zijn motor sto<p kan zetten, z:ij;n machine kan laten dalen kortom, honde-rdlei moet hij tegelijk weten. Dat is het kritieke moment, de toetsteen als 't ware, 't eerste ©ogenblik Dat was geen kleinigheid. Jean dacht bij den, deze paarlen zijn voor mij kostbaarder zichzelf, dat die oom beter gedaan had het dan alle andere te zanten, geld aan hen te geven. Wat hadden ze niet I met dat geld kunnen doen. Een klein huis Jaren zijn voorhij gegaan. Dank zij den koopen, een kleine zaak zonder schulden onvermoeiden arbeid, een beetje had ook het openen; kalmpjes dat vermogen heheeren,geluk geholpen, bezit Jean Sorlin nu de in plaats van 's morgens vroeg tot 's avonds grootste zaak van de stad. Hij kan al zijn laat de koopjes te moeten naloopen, die er j vroegere plannen uitvoeren, blijkbaar een bijzonder genoegen in vondon j Als men hem vraagt, hoe hij aan het ver- om net verdwenen te zijn als hij er dicht bij mogen gekomen is, dan antwoordt hij met kwam. een knipoogje naar zijn vrouw: Maar Jaqueline scheen zeer gelukkig met j De grondslag er voor was een prachtig die aan de wimpers van haar man glinster- j vlie^n_ met w wat meei op Ide hoogte is, behoeft hij niet ziootveel moed te hebben'. Men vergelijke hiermeide de gewaarwo.r ding als men voor 't eerst op de fiets rijdt zonder dat iemand je vasthoudt. Het is bijna hetzelfde; alleen moet men in drie demensies het evenwicht houden', niet in twee. „Het vliegen en de zenuwen", 'de titel bevalt mij eigenlijk niet, ik had er bóven moeten zetten „het vliegen en den moed". haar collier, liet was, als verleende deze be-j paarlen collier, dat een Amerikaansche oom Moed is een eigenschap, waarmee men ge- xrt'Ofl 1 fVl n f» rl /-»-»» iDlnlbni/1 o O n 1 i n n -it >1 r. n !.'l 1 "t T -nrm ,<-l I- cl 1 n tv» cit» n -1 tv» tv» ot» Iron TT £»Y*"\xr fll1 vrediging der ijdelheid aan haar bescheidenvan mijn vrouw, een rijke handelaar in var- bestaan een glans van rijkdom; zoo geluk- kens, als huwelijkscadeau gegeven heeft, kig was ze er mee, dat ook hij zich daar-1 Meer zei hij niet. over verheugde. Intusschen had hij dikwijls, als ze iets, waarop ze vast hadden gerekend, niet ge kregen hadden, nijdig voorgesteld of ze misschien niet het collier voor eenige da gen verpanden konden. Maar ze had het bu slist geweigerd. Nooit, hoor-je; ik zal er alleen in het uiterste geval van scheiden. Dat is een Le- Ic f te. die ik mezelf gedaan heb. En waarom? Als oom op een dag in Frankrijk zou terugkomen zonder vooraf te schrijven eu onverwachts bij ons aanloopen, wat zou hij dan zeggen, als hij mij zonder zijn collier !Öf 't, bij het vliegen op de zenuwen aan komt Ziehier wat Mcore Brabazou ervan zegt. iWie is Mioore Brabazou [Wel. een der kranigtste en tev'ens een der meest welgestelde sportmannen nit Engeland Hij beoefende te Issy-les-Moulinaux dc vlieg kunst en was een der eerste gebroveteerder viiegcre. Hij won. in zijn vaderland tcrugge- bcren wordt, die men nimmer kan verwer ven. hoe eenvoudig men een leven Ook mag leiden, boie kalm van hoofd men ook mag zijn. Geeft zulk een kalmte, zulk een gevat heid den moed in een automobiel het snel heidspedanl neer te drukken om nog juist tusschen een tram en een paal door te schie ten als remmen zeker een ongeluk had ver oorzaakt Neen, en honderdmaal neen. Zie den man. van wien men weet, dat hij moed heeft. Als zijn handen ook trillen, als hij niet stil kan zitten, en zonder bromide er niet uit kan komenop de kritieke pl;a!a,ts zal hij op het juiste oogenblik het juiste deen. i Van vele vliegers wordt gezegd, dat zij den meed hadden verloren. Dit feit is moieielijk te analyseeren. Pogen wij het niettemin en zijn testament te schrappen, want hij is bet vliegen waren uitgeloofd, n.l. den „Dai- laten wij de oorzaken opsommen, die daartoe ven stijfhoofdig als rijk en ik wil mijn erf- ly-Mail"-prijs voor de vlucht LondenMan- j kunnen leiden: dikwijls is het een ongeluk, zou terugzien? Hij zou in staat zijn ons uitkeerd. ecu der eerste prijzen, die daar voor jj tg j het vliegen waren uitgeloofd, n.l. den „Dai- deel krijgen. Jean boog dan beschaamd zijn hoofd. chester. Later nam hij nog aan andere over-1 het nauwelijks ontkomen aan een gevaar, het landvluchten deel. maar trok zich terug voor 1 zien van een noodlpttigen val v,an een ;ande- Jo hebt misschien gelijk kind, ik zal weer het snel opkomend professionalisme in de ren vlieger. 'n het werk mijn troost zoeken. jsport. Hij wou liefhebber blijven. In den' Dergelijken gebeurtenissen maken velen En de huwelijkshemel klaarde weer op. als laatsten tijd heeft hij in buiten]andsche kopschuw, veroorzaken een sterkeu afschuw rdannen maakten over het geld, dat ze bladen over verschillende sport onderwerpen tegen het vliegen in welken vorm ook. Hét nn den Amerikaanschen oom zouden krij-geschreven. En zoo schreef hij ook over vlie-is naar mijn gevoelen niet zootzeer de vrees 'gen en zenuwen. voor 't vliegen als de hekel, ertegen. Die

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1912 | | pagina 7