m&
w
m h m
m
m
m
\W
fJfm4
m
1 UP
m*m
W/
WA
mt
"H
,1
urm i
De Vlaamsche kast.
SCHAAKSPEL.
y q |p
\JLm*\
Mwm, a >m m
wm J*» Am Wm.
II
Dure Schilderijen.
mm i Ai# wm i
41 wm
I A I
i <3.1
a wa
mmmm
wm w
WÊ,
WA i k HH
WOENSDAG 17 JANUARI 1912
No, 7732
BIJLAGE VAN DE NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
verklaring haH afgestoken kreeg- ik 'a avonds
ail S3® de heele 'buurt kaartjes.
DAAROM.
Hole Han je toch met ziojo'n smerigaU
heed loopen?
B. Ja, !zie je, mijn vrouw heeft gezwo
ren, dat zij, Zoolang' ik dezen hoed dra.ag,
niet met me uitgaat.
INTEGENDEEL.
Wel, Kees, wat heb je voor de recht
bank gekregen
Gekregen Niks ik' moet nog beta
len:!
ONBESCHAAMD.
Klant (die al twee nren in een inrieh-
ting voor schoenenreparatie zit, ontstemd).
Baas, op het biljet voor uw winkelraam
staat toch te lezen„Op verlangen kan op
de reparatie gewacht worden." En nn zit
ik al twee uren hier en mijn laarzen zijn
nog altijd niet verzoold.
Schoenmaker Nu. en...? wacht n soms
niet
SOHEBPl
Oude juffrouw. Mijn kleine hond is
plotseling zóó woedend geworden
Heer. Hebt u bem misschien aange
haald
BEGRIJPELIJK!
A. Zou jde acteur Luitman nog koimen',
denk je
B. Ik denk 't niet, met dit weer Hoor
je niet. hoe de storm fluit?
A. Wat hindert dat nuHij woioht hier
tceh vlak over.
B. Ja, maar al© biii fluiten hoort, houdt
hij zich schuil.
AD REM,
Eerste ruziemaker. Dus ik ben een1 leu
genaar
Tweede dito. Neen', want nu zeg je
juist de waarheid'.
EEN TEGENVALLER.
Ga je Woensdag soms ergens eten?
Neen. .Wou je
Wat zul je dan Donderdag een honger
hebben
IETS NIEUWS.
Jantje. Mama., ik wou dat ik eon zusje
had.
Mama. Walarom, ventje?
Jantje. Omdat ik 't zoo vervelend viml.
om altijd die kat te plagen.
VOLGENS DE LETTER,
Rechter. Waarmee hou je je nu bezig,
beklaagde
Beklaagde. Ik? Ik snuit op 't oogen-
blik mijn neus.
DAAROM!
Bezens. Waarom zit de gaistHeeï toch
d'en heelen avond op dezelfde plaats op de
canapé
De vriend des huizes (zachtjes). lOmdat
er een gat in is.
GEMOEDELIJK!.
Toerist. Is het waar, dat een1 lcoe Vain
je door den bliksem getroffen is?
Boer. Ja, we hebben v,an 't jaiar veel
pech in de familie. i
ONGUNSTIG TIJDSTIP.
Hoe komt da.t toch al® ik hier ben
functionneert nooit de centrale verwarming
Ja, meneer u kcamt ook altijd in
den winter.
KLEINE VERGISSING.
Wel. mevrouw Klem, hoe gaat het met
uw zoon?
Ach, die in neurasthemker.
Zoo.' zoo.... daar verdient hij dain zeker
wel goed geld mee
NIET GEVAARLIJK.
Marie. Waaraan stierf je tante toch
eigenlijk
Anna, Ik weet 't niet, malar de dokter
zei, dat 't niets te beduiden hald.
Roept thans een volk, geknecht, op sombren ioon, jjuoileum zij ook op onderlinge wijze wenscht
Terwijl het eischt den dood der monarchie
En wil de republiek, ja, anarchie!
Edochtwee koninkrijken er bestaan,
Die nooit haat, veelal liefheeft de onderdaan
Men kent er niet een aanslag op den kroon,
Men weet er van geen opstand, vorstenhoon!
Gesticht diep iu der tijden grijzen nacht,
Staan beide heden ook in volle kracht;
Onsterflijkheid gewerd als eereblijk
Het dubbel eeuwigdurend koninkrijk.
Vijandelijk twee legers hebben zij,
Elkaar bestrijdend, fel, van dubb'Ie rij,
De krijgstucht evenaart het ideaal:
Dies werd hun roem zelfs internationaal!
De koningen beheerschen streng het rijk,
Gehoorzaam zijn de dienaars als een lijk;
Maar wederzijds tot keurkorps is erkend
De zoo geduchte, dappre boerenbent.
DE TWEE EEUWIGDURENDE KONINK
RIJKEN.
Een schaak-hymne, vrjij naar het Duitsch' van
Dr. O. Rotter.
.Schaak Sedrer konii^j Schaak aan elker, troon!
Die lijfwacht heeft tot leus: steeds voorwaarts
gaan,
Onwrikbaar trouw de fiere koningsvaan!
Doch mee den koninginnen lof en eer,
Als 'Amazonen stellen zich te weer.
Geheel het volk neemt deel aan het gevecht,
Den beiden rijken eeuwig opgelegd.
En zie verbaasd een wereld blikt en schouwt,
Wijt iedre slag den mensch in spanning houdt.
Zoo zijn geacht bij bloedeloos een taak
De beide vriendschapskoninkrijken schaak.
Hoera dus voor de vorsten wit en zwart.
Voor eeuwig heerschend over hoofd en Hart!
KAMPIOENSCHAP VAN ENGELAND.
Dezen zomer werden in den kampioenswed
strijd van Engeland Atkins en Yates met gelijk!
aantal punten No. 1 en No. 2. Er werd toen
besloten in den winter een beslissings-wedstrijd
te laten spelen tusschen deze twee meesters.
Zooals te verwachten was, bleek Yafes in een
ernstige match niet tegen het doorwrochte spel
van Atkins opgewassen.
De twee eerste partijen won Atkins ingroot-
sche stijli (Atkins won de laatste zes jaren steeds
het kampioenschap).
Over het tot stand komen van een eventueelen
Zeskamp: Schelfhout, den jeugdige Baudet,Jhr.
Strick van Lindschoten, Mr. Oskamp, Mr. Fick
en Garschagen of Gauwentak, zal spoedig een
vergadering in Den Haag plaats hebben.
Voor het meester-fournooi te Abazzia, hetwelk
14 Januari begonnen is, hebben zich niet minder
dan 26 meesters aangemeld, zoodat waarschijn
lijk voor de '10 plaatsen noch Schelfhout noch'
Davidson in aanmerking zullen gekomen zijn.
O.a. zal meester Marshall die in het noorden
van Zweden was, ook mede spelen.,
SIMULTAANSPEL'.
De bekende schaakspeler J. Davidson, uit Lon
den, speelde Zaterdagavond 6 Jan. j.l. in de,
achterzaal van 't hotel „Industrie" te Enschede,
op uitnoodiging van het Enschedesche Schaak
genootschap Simultaan tegen een 29-tal Enschede
sche schaakspelers. Niettegenstaande consulteeren
door den heer Davindson was toegestaan, slaag
den er slechts 3 spelers in hunne partij te
winnen. Dit waren de heeren H. Bfijdenstein,
A. van Omme en M. ter Kuile, terwijl de heeren
dr. van Dam, A. Warnaars en K. Dloemendaal
-emise maakten. Alle andere partijen, dus 23,
werden door den heer Davidson gewonnen,
De séance duurde 4 uur.
MASSA KAMP TE ZAANDAM.
De schaakclub „Zaandam" te Zaandam heeft
iets nieuws bedacht, waardoor zij hoopt, de pro
paganda voor het schaakspel te bevorderen ,en
tevens gelegenheid hoeft, haar 121/3-jarig bestaan
bp dergelijke wijze te herdenken.
Zij heeft zich'daartoe gewend tot de schaak
club te Zaandam, Westzaan, Wormerveer, Krom
menie en Beverwijk om in vereeniging met Zaan
dam te strijden tegen de Amsterdamsche Schaak
club, welke laatste zij tegelijkertijd iiilnoodigde
de tegenpartij te willen vormen voor één op oen
Zondag in April te Zaandam te strijden massa-
kamp twee partijen op oen dag. De club
„Zaandam" hoopt op die wijze van weerszijde
50 60 spelers tegenover elkaar in 't vuur te
kunnen brengen en is voornemens een prachtige
wisselprijs uit te loven, waarom jaarlijks weer
gestreden moet worden, totdat één der partijen
hem driemaal heeft veroverd. Dan wordt de
prijs eigendom.
Zijii alle uilgenoodigde clubs voor dezen massa
kamp le vinden, dan stelt de club „Zaandam
zich voor de verdere regeling door een te be-
com missie.
te herdenken.
DAMEOPENING.
Gespeeld in den massakamp V. A. S. rs. D. D.
den 20 Maart 1910. Annotaties van Eduard
Misch in de „Bohemia."
Wit: Dr. J. F. Esser Zw.Jhr. H. Strick v. Lin-
Ams ter dam fan Cs Gravenhage.
1. d 2 d 4 <17 d 5
2. Pgl f3 c 7 c 6
3. c2 c 4 e7 e6
4. e 2 e 3 °g8 f6
5. Pb 1 c3 Pf 6 e 4-
Deze den bekenden Stanewall nabootsende be
handeling der opening is beter dan de door Ala-
pin eertijds aangewende. Zonder evenwel geheel
te bevredigen.
6. L f 1 d 3 f7 f5
7. P f 3 e 5 Dd8 f6
0 0 Pb8 d7
9. f2—f4 L f 8 d6
10. Lel d2 D 6 h 6
11. Ld3xe4 d5xe4
12. Kgl-hl
;7-gs
Leidt in weinige zci'.eu tot verlies, zooals Dr.
Esser door krachtig spel bewijst.
13. f 4 X g 5 D h 6 x g 5
Stand na den 13en zet van Zwart.
m
abcflei jgh
14. Pc3xe4I f5x ef
Gedwongen, want op De7 wint Wit na 15.
Dh5-{-, Kd8, 16. Pd6: een vol stuk.
15. P e 5 f 6
16. P f 7 x d 6 -j-
17. Ld2 b4
18. d 4x c 5
19. P d 6 x c 8 -f-'
20. c 5 c6 -j—
D g5h 4
K e 8 e 7
c 6 c 5
Th8 f8
Ta8xc$
Zwart geeft op.
PROBLEEM No. 95.
Dr. H. van GottshaLL
%bcdefgh
(Bohmia.)
,*vït begint en geeft in drie zeften mat.
Stand der stukken: Wit: Kb 7, Dal, L'gl
en Lg8pionnenb 5, c6 h 7.. ZwartK h 8,
T g 7 en pion c 7.
PROBLEEM No. 9e.
Alph. M. Voorting, te Haarlem.
(Tijdschrift van den Ned. Schaakbond 1910).
8
Wit begint en geeft in twee zeilen mat.
Stand der stukken: Wit: Kg 8, Del, T a 7,
noemen commissie, waarin vertegenwoordigers T f 4, Lh6, Pd6; pion b 6. Zwart: Ke5, Tf3,
van beide partijen zitting zullen hebben, te doen Le 8, Lf8, Pa 2; pionnen d3, d 5, e6 cn g4.
voorbereiden. I Alles wat betrekking heeft op deze rubriek
De maand April is voor dezen massakamp gelieve men te adressc ren aan: de Schaak-
uitgekozen, omdat in den loop dezer maand rubriek der Nieuwe Haart. Courant, Kinderiiuis-
het 1.2Va ..bestaan der club „Zaandam'' valt, welk vest, 29-31-33.
VOOR DE HUISKAMER
aanwezigen in rcncle woorden hem dit te1 gaatjes» niet grooter dan speldeko<ppen5 wa&r-
kennen gaf,.dat niet. .Maar er schoot toe-1 ïaede het antieke meubel bezaard 3y;a&
Het was in den vorigen winter dat ik
een' ^0'0r haar aangename gastvrij- "UT ffpjwTrX zocTouaeveer dertijrcoigen geen teekenen van ouderdom?,"-
herd bekende, woning s middag* aan taf el poosje geleden geberurzoo on.eveei jicit^ wormsteken?"
vallig mij iets te binnen.'
Professor moest nu vertellen, wat.
[Wat hem te binnen schoot, was al een
„.Weet ge, wat da,t zijn
„Nu?"
„Dat zijn wormsteken. Öf zijn dit in; uw
bevond. De heer- des hnizes, een groot finan
der. was kort te voren voor zaken naiair
België geweest en verhaalde nu het volgen
de:
jaar. Het was toen. dat het moderne anti-
quiteiten-fan.ati.sme, inzonderheid wa.t oude
meubels betrof, juist begon op te doemen.
Merkwaardig ook zijn herinnering voerde.
Alzoo, dat zijn wormsteken
Wat bedoelde de professor met dien spot-
ai htigen toon
Hij vroeg ,om een speld, die een der Ha-
mes hem overhandigde, peuterde daarmee in
Te Antwerpen had hij in zijn hotel een jiem terug_ naar een boer, en wel in Fries- kleine raten en bracht aldra ex
prachtige antieke kast gezien. Op zijne vraag land? jn wiens woning de kunstvriend aller- een der_kleme gatenden toaoht_ aidra ft
- i L a 'of bi nraphtifr bnut- ?Miil rler- en snijwerk vond leen klein donker kogeltje uit te voorschijn
aan den eigenaar, waar deze haar vandaian ^1 pracntig nout-, scniiaer en suijw™ vuur. aie men in de k^t
had. gaf hij ten antwoord: I £n destijds zeide men van de boeren preme® Het.was hagel, die men in de kast ge^oho
„Uit een.' in de nabijheid van Antwerpenhetzelfde, wat de heer des huizes thans van ten had,.
hen getuigdewat vam hoeren kwam, dat
gelegen, .dorp. Bij toeval was hij op een i r
aldaar' wonenden rijken boer opmerkzaam had als vanzelf hierdoor een zeker certiii-
gemaakt, die v:an zijne voorvaderen nog een caat van echtheid. Alleen was het opmer -e-
aantal schoone oiude meubelen bezat. De man lijk dat de voorraad van al die heerlflkheden
in do nederige boerenwoning onuitputtelijk
bleek te zijn'.
Toen later cl'oor deskundigen'een naider
onderzoek werd ingesteld, bleek het volgen
de - I
Het bp 't schilderwerk aangebraehte en
'den aanzienlijken ouderdom er vian vernai-
de prijs natuurlijk bijzaak. hruin dankte zijn ontstaian aain een
Hij vroeg .naar den naam vian dien boerheel modem vernis. Het oude hout had
werd door handelaars in antiquiteiten en
kunstvrienden voortdurend lastig gevallen,
kon echter maar zelden van een dier kostbare
eigendommen afstand doen en natuurlijk niet
Jan tegen een tamelijk hoogen prijs."
iOok onze geldman was een vriend der
kunst en voor een milliotnniair, als hij, was
en waar de man te vinden was
De logementhouder verklaarde zieh bereid,
in' eigen persoon zijn gast bij bedoelden
misschien nog een jaar geleden in het woud
gestaan men bad bet islechts in den schoor
steen gehangen, of in den grond of wat paiar-
lanldman te^Wgen? men ging "dus "naar denmest ingegraven Het roest aan het hang-
het station, spoorde in korten tijd naar het en sluitwerk was te danken aan meuwer-
derp. .trad een kloek huis van baksteen met j wetech zoutzuur en wat het blpkbaar oude
een kolossaal strooien da.k binnen', waarop j papier betreft, hier en daar op de kast ge-
men een verlaten ooievaarsnest zag, en stond plakt dit wais a fkomstig van oude boeken,
nu tegenover den eigenaar van die woning.,Enkele onderdeelen soms waren leiteiijk
een eenvoudigen, flinken man van den oudenechteenvoudige reclame om al het Overige
stempel De hotelhouder sprak hem aan, na-te dekken. De fabfikantcn van al die knnst-
tunrlijk in het Vlaamsch, waarop de boer stukken hadden bier en daiar „eenvoudige
hen beiden in een groot vertrek met rood- boeren tot hun agenten gemaakt. Nog heden
geschilderde houten wanden, geweldige zol-bewaarde de professor thuis een mooi hahl-
derhalken en aardige, bonte winterbloemen j rloekenrek, uit die. boerenwoning afkomstig,
voorde ramen voerde. Hier waren zijneidoor de geleerden toenmaals als „Friesohe
schatten bijeengebracht: oude kasten, oude'arbeid van omstreeks het jaar 1550" geken-
stoelen. een spinwiel, zelfs een antieke pop-1 merkt. Veertig gulden had hij er toen voOr
penkamer. kortom, allerlei zaken, die de betaald: voor evenveel stuivers had hij die
vreemdeling thans niet allemaal meer hij antiquiteit van iederen handigen meubelmar
den naam wist te noemen, doch die de ho iker bekomen.
telhoUider toen hem aanwees en nauwkeurig j Het gezelschap lachte, Hetgeen' echter den
verklaarde; want deze heer ontpopte zich j geëerden gastheer in geenen deele uit zijn
nu als een deugdelijk kenner en voora.l maak- j humenr bracht. Goed da,n. er mochten zul
te hij den financier opmerkzaam op een ke bedriegers bestaan, zelfs onder de een-
Vlaamsche kasteen kast van eikenhout, uit voudige landlieden zijne kast was echt
den renaissance-tijd afkomstig. En onze gast-Want hiervoor had hij een otnbedriegelijk
heer gevoelde zich zoozeer aangetrokken tot kenteekeneen kenmerk, dat een ieder moest
dit eerwaardig meubel, dat hij het wenschte overtuigenzijn .waarde gasten men zou
te bezitten juist aan het dessert, beginnen hadden
De boer maakte en daalrop had de. lo- hem slechts even te volgen.
gementhouder onzen vriend genoegzaam Alles stond op, volgde hem langs de
voorbereid allerlei zwarigheden. Juist de- fraai versierde, breede trap naar de boven-
ze kast was hem, als onder al die erfstuk- verdieping en kwam de zeer ruime kamer
ken de oudste, zoo dierbaar, da.t hij tot van den heer des huizes binnen,
heden nog ieder aanbod van de hand gewe-1 „Ah!" klonk het van onderscheidene zii-
zen Wad. Maar toch, na, lang aanhoudendén.
De wormen hadden met idle galatjes Uiernen
dal uitstaande.
„Dan ben ik bedot"!" riep onze vriend ojnt
butst uit.
De professor klopte hem op den schouder
„Troost je maar met mijn haniddoekenrek,"
zede hij en het 'gansohe gezelschap lachte.
Het is een opmerkelijk verschijnsel, dat
de prijzen voor schilderijen en prenten
trouwens voor alle voorwerpen van kunst
en voor antiquiteiten in de laatste twee
eeuwen aanmerkelijk hooger zijn gewiorden
en nog steeds stijgende zijn.
De oorzaken van deze stijging ïüjjn
duidelijk. .In de eerste plaats is van belang
de kwaliteit van het voorwerp, dat vrij
kemt, d.w.z:. dat van eigenaar verwisselt,
in de tweede plaats heeft men de histori
sche waarde er van, die met zijn cultuur
waarde identiek is en ten slotte komt de
zeldzaamheid er nog bij. Dan zijn als f ac
teren te beschouwen, dat er tegenwoordig
heel wat telangstelling! is voor kunst en
dat de koopkrachtigen er groote sommen
voor uitgeven. Het wordt vtoor middel
matige beurzen hoe langer hoe moeilijker
zich iets van bijzondere beteekenis aan te
schaffen. D.ank zij de Amerikaansche con
currentie zijn de prijzen van sommige
kunstwerken zóó hoog geworden, dat zelfs
vereenigingen en nationale insein*ij vingen
niet kunnen voorkomen, dat kunstvoor
werpen de reis over den Oceaan aanvaar
den. Indien landen als Italië niet den uit
voer van historische en kunstvoorwerpen
hadden verboden zou Europa nog armer ge
werden zijn.
De onmogelijkheid volor velen om zich
goede oude kunst aan_ te schaffen, dringt
ze van zelf in de richting der moderne
kunst. Maar ook die vordert reeds groote
sommen, als men zich voorname stalen er
van wil aanschaffen. J.a in zeker opzicht
zijn moderne schilderijen nog duurder dan
oude. .Sommige moderne schilders maken fa
belachtige prijzen voor hun werk. Sargent
bijv. ontvangt vo>or één portret soms meer
dan een ministertractement. En hoe groot
4-VL
mocht het gelukken, hem te verteederen. De Daar prijkte de Halst aan den wand.
prijs nochtans was niet gering; da.t spreekt! Een kast, niet t.e groot en niet te klein,
vanzelf. Intusschen had men daarvoor juist mot schorane pilasters en rnooi van lijnen,men diens kunst mag achten, zij staat
nu heiden ten dage in antiquiteiten zoo om- ten deele geschaafd, ten deele gesneden hout, j toch niet op een lijn met die van Dürer,
beschaamd bedrog plaats heeft, een waar- met krachtig lijstwerk cn dito pancelon, een die blij geweest is als men hem voor zijn
borg jat de kast echt wis. Zoo was dan de nette ornament ale fries en liet geheel met een Madonna-portretten 2530 gulden betaalde
koop gesloten en de antieke kast gelukkig bmmachtigen glans; alles en alles een kast en is zeker niet gelijkwaardig met Rem-
a<angekomenboven op de eerste verdieping die, door een modernen kastenmaker ver- j brandt® kunst. En toch kreeg Rembrandt
in het particulier vertrek van don heer des yaardigd, allicht, 'n driehonderd gulden kos-voor zijn Nachtwacht, dit wonderlijk schil-
huizes, omdat daar nog de nondige plaats ten zou waarvoor evenwel omdat zij een der ij. niet meer da.n 1600 gulden. Een zelf
was, had men haiatr neergezet. Na. afloop van echte, oude Vlaamsche was, de heer des hui-portret, van Rembrandt werd in 1657 met
het middagmaal zou het gezelschap 't ge- zes het drievoudige betaald had. f 100 betaald en in hetzelfde jaar bracht
noegen hebben, de kast in oogenschouw te „Nu mijn waarde professor," voegde hij van Dycks „Prins van Oranje" te Amster-
nemen en t,e bewonderen.
Algemeene nieuwsteer!gheid was er ont
staan waarmede ook die gasten wien an
ders oude kasten in hooge ma.te on verschil
lig zijn, plichtmatig instemden. Eene uit,
thans zegepralend zen heer toe, „twijfeltdam niet meer dan f 300 op. Nu is het
ge er nog aan, dat die echt is?"
altijd moeilijk prijzen van vroeger met die
Dc hooglccraar opende de deuren, onder- van thans te vergelijken. Het geld was
zocht de binneixlcelon van het slot, bekeek teen éo.haarschor en dus meer waard en het
het meubel van boven tot beneden en ant- is zeer moeilijk zoo niet dikwijls on-
zendering maakte alben een oude heer die woorddo toen w der met zijn onuitstaanbaiarmcgelijk de juiste verhouding te bereko-
zooals men wist. /rif eene collectie oud- lachje: jnen
beden er op nahield Nauw merkbaar gUm- .Jawel, dat dn-' ik!"
lachte hii: toch ld vf dit niet ononavmerk!
Waarom glimbchte hij? Ntit'vrrjk enkd
uit snooden nijd. uit laakt-re job
Maar het is overigens nog niet zoo lang
Ivelhaa-1 met een uiulm' lcnp va.ti mede-1 geleden, dat men voor Velasquez, Hals en
-zie.
lijden nam hij professor bij do hand. bracht
hom nogmaa'e vl k voor de Vlaamsche kast
Rembrandt 'n half tot ruim één millioan
is gaan betalen.
,.0-h neen," antwoordde hii, term een der ;,n »Vt., nw mp.i den v-ncrer o» de kleins I Te» tüHc dat, reeds voor twee schilderijen
