m
Bij
w$->-
het kruis van
Saint Louis.
m
-Jd
DONBERDAG 30 WIE! 1912
BIJLAGE VAN DE NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
m
BIJGEBOOP IN TRIPOEL
D© strenggekKyvige muzelman vindt het
richtsnoer voor geheel zyn leven in den
Karen; deze bevat bondige en duidelijke
en tegen den noodlottigen invloed van bet! BOETER WEZEN.
„booze oog". I De „New-York Medical Record" beschrijft
Wanneer de olijfboom weinig vrachten sa]s volgt het leven van een geneesheer:
draagt, hoort de muzelman een gat in de bast; Bezoekt hij patiënten, wanneer zij gezond
jvunau, «o» 'Ci"van den hoorn, legt er een weinig goudpoeder zijn, dan doet hij dat om den broode; doet
voorschriften, en de Mahomedaan maakt ze i jn_ sluit (k, opeTlliI1? weder met leem en hot niet, dan bekommert hij zich niet ge-
jiooit tot eoderweip eener kritische beoor- ciersclialen, en begint dan, onder het aanroe-1 noeg om zijn patiënten.
deebng. Be uitlegging van ien Koran koani pen yan Allah, een wilden dans rondom den i Legt zijn vronw geen bezoeken af, dan is
rechtens den oelema toe en zijn verklaringen boom. 1 v,ij 'trotsch; doet zij dit wel, dan maakt zij
hebben dezelfde waarde als het woorn van Heeft een kameel een jong ter wereld ge-voor haar man jacht op patiënten.
Allah. Bet laat zich gemakkelijk begrijpen, bracht, dan legt de eigenaar het pasgeboren Schrijft hij voor elke kleinigheid
dat onder zulke omstandigheden de woonie- hier op zijn hoofd en laat het van deze hoog- cept voor, dan is hij zorgeloos; do
Hike beteekenis en de geest van den Koran fe mgt een smak op «m grond vallen-,
dikwijls op de zonderlingste en vaak tegen- herhaalt hij zoolang, tot het dier zich
strijdige wijze geïnterpreteerd wordt- waggelend opricht en naar de moeder loopt;
De vrouwen zijn in het oosten steeds zwaar wanneer de jonge kameel dit niet doet, zal
geen re
cept voor, dan is hij zorgeloos; doet hij dit
wel, dan overstelpt hij den patiënt met me
dicijnen.
Zoekt hij gezelligheid dan smeert hij den
lieden honing om den mond, om hen geld af
te zetten; is hij terughoudend, dan is hij een
duitendief.
Is zjjn paard vet, dan heet hij niets te doen;
loopt het kreupel, clan heeft hij er geen ge-
JLW VJCVUiW^iI ZUJi-L 111 i"wanneer de jonge kameel dit niet doet, zal
gesluierd, maar in geheel den Koran is oer- ja^r noojt zware lasten kunnen dragen
gems eenig spoor te vinden van een gebod,en geb6ej zijn leven een stug, weerspannig
dat de vrouw haaT gezicht moet bedekken, j p_. onhandelbaar dier bliiven.
„De vrouw zal zieh alleen aan haai- eehtge- j Alg de lueht langen tijd blauw en onbe- Joopt üet Kreupel, aan
noot toonen" zoo heet het daar, en dit WoIkt blijft, alhoewel er hard naar regennoeg zorg aan besteed.
voorschrift betöckcnt kla^rolijKOlij'k allBBii,jjx jnnmnun Ao mn7.0lmnnnA.Tix.n tj j
dat de vrouw zich niet aan echtbreuk mag
schuldig maken.
Ba nog hooger aanzien dan de oelema'sj
staan in het MuzelmansoheAfrika de mara
""V r, T.ï--i Y-'i n WOIKX ülljiu, iuuoewci bi «n «v,6 -.
voorschrift Jie^ke^t^Ua^b^raiu^ at leen, yCT|al)g(j wordt, dan graven de muzelmannen j Bijdt hij te hard, dan wil hij dien lieden wijs
_1" op jie^ open veld eenige kuilen on gieten maken, dat, hij een ernstige patiënt heeft;
I daarin een aantal waterzakken uit, die ech-pij<lt hij te langzaam, dan stelt rii geen be-
ter geen water, maar een bepaald getal stee-lang in den toestand van de patiënten-
i->nn 14-Jxn W om f dARATldfl.il If S dB DB £f'G Tl T.r» Vin /\r»/l nnlimiilori.Yl /lf> VI Vllftf. Wl
m jhjk iiwBM rt i ter geep water, maar een ueyaaiu Scj»j laPg m oen toestand van ae pan emeu,
staan in het MuzelmansoheAfrika de mara- j 1K.n bevatt€®. Komt desondanks de regen i8 hij onderhoudend dan heet het: Wij hou-
boets; hetzelfde slag van heden, die elders,nie^ dan mpet bot geweten worden aan eene den niet van een dokter die alles vertelt wat
\r% a-nAom irppwrpjRiBn van den Islam» dcrwi-1 a?A1 -fce familiaar; is ihij stil: oen
in andere gewesten van den Islam, derwi
schen genoemd worden.
De naam maraboet bcteekent zooveel als
kluizenaar, maar lang niet alle maraboets
leve® als anachoreten-, integendeel, het aan
tal kluizenaars onder hen is zelfs betrekke
lijk zeer gering. De meeste maraboets zijn
arme, verloopen Eeden of overspannen fana
tiekere, in vele gevallen zelfs sluwe bedrie
gers, die de duistere passages van den Koran
exploiteeren tegen klinkende munt raad en
voorlichting uitdeel-en en op kosten der ge-
loovigen een lui en werkeloos leven leiden.
Wanneer een maraboet komt te sterven,
bonwt het volk hem een soort graftombe of
grafkapel, een koeba, bestaande uit vier
muurtjes, overwelfd d-oor een kleinen koe
pel; deze koeba geldt voortaan voor een hei-
Ege plaats, waar men op bepaalde tijden van
het jaar in plechtiger stoet heentrekt.
Huizen, waar zich zulk een koeba bevindt,
waren vroeger in Tripoli hoog in aanzien;
zulk een huis stond in 2ekeren zin onder de
foutieve telling der steenen. i mj weet, o* üy is te iammaar; is nu »ui. ecu
Het merkwaardigste is, dat bijna iederen - dokter moet ook een beetje vertrouwelijk
dag nieuwe bijgeloovige gebruiken zich voe- zjjn,
gen bij de reeds bestaande, en dat het bij-Komt hij niet terstond, wanneer hij ge-
geloof zich meestal vastknoopt aan zuiver i roepen Wordt, dan neemt hij de zaken te licht
toevallige zaken of gebeurtenissen, bijv. aan pp. stuurt hij zijn rekening, dan heeft hij zijn
een gat in de straat, aan een omlaag geval-1 geld noodig.
len muursteen en dergelijke dingen meer. Schrijft hij hetzelfde geneesmiddel voor.
ZEE-BIL J AIRiIS.
Biljarten met inschuifbare pooien bestaan
reeds lang, tenminste ajajn bboird van een der
booten van (de „Sindoro" Van Üe Botterdam-
sche Lloyd" bevtotnd 'zich ongeveer jticn jaar
gdteden in deti rooksalom reeds een zeer goed
bespeelbaar bïljairt, ld!a:t bij stampend of slin
gerend schip het groene vlak steeds water
pas hield. ODb inschuivende poioten maakten
echter, dat de spelers somfe uit id© diepte,
data weer Uit de hoogte hun stooteu' moesten
doen. 1
7rrn.k- een mus swuu iu auxeiru /.ui vuuer uc Een beteir sysfteeni schijnt die „ÏTonaTch -
bescherming van een godheid, die het tegen biljartmiakersfirmai J. Elsenburg .op den N.
gevaren en rampen berveiligde. Op het graf i Z. Voorburgwal te Amsterdam bedacht te
vau zulk een maraboet, die tot de waardigheid hebben. Dato blijft het geheel© biljart, pon-
van afgod is verheven, wordt onafgebroken ten en wanden on\>erweeglijk op den vloer
een lamp of ander licht gebrand, bovendien staan, dooh de eigenlijke biljarttafel het
moeten aan den maraboet, de beste spijzen,groene laken met dein veerenden baud diaiar-
die op den hndselyken disoh worden opge- omheen rust op iestn vernuftige balancojro,
diend, opgedragen worden. j Ji© haatr in wdike richting het eigenlijk©
Het volk gelooft dat de overleden mara- biljart ook komt te sfaaU, zuiver hoiróonlaal
boet door den mond van zijn nakomelingenj10Uidt.
kan spreken, vandaar dat deze laatsten zieh i^nj voerde® ca- «enige stooteta op uit, ter-
niet zelden in of hij de koeba vestigen, om w-jj| inet een hefboom het biljart in een hoek
daar hun orakelspreuken ten beste te geven.gj. Werd schuin gezet; dodh de Hal
Veelal beweren zij de toekomst te lezen in i1.- lirm rieligincr
de afdrukken van het vel der duimen van
hen, door wie zij ondervraagd worden, waar
na zij met een met hieroglyphische teekens
dan helpt het niet; geeft hij echter gedurig
iets anders, dan trekt hij provisie van den
Apotheker.
Begeeft hij zich veel in consult met ande
re collega's, dan toont hij, dat hij niets weet;
is hij echter geen liefhebber van dat eeuwige
consulteeren, omdat hij zijne zaak zelf ver
staat, dan vreest hij zich aan beterwetender
te verraden.
Krijgt hij betaling voor slechts de helf.
zijner visites, dan mag hij van geluk spreken
Welk een geluk, dokter te zijnt
AANGENAME MANIER VAN REIZEN.
In En,geland wordt de diligence als een
der aangenaamste vervoermiddelen be
schouwd, mits op goede wegen, en bij zomer
weder natuurlijk. Onlangs kwam het gesprek
daarop iu een gezelschap, waarbij ook eenige
Australische heeren waren. Een hunner, een
Qneenslander, roemde erop, dat de streek,
waar hij woonde, het van elke andere plaats
op de wereld won, wat aangenaamheid, ge
mak en afwisseling van het reizen per dili
gence betrof. Ja, aan afwisseling ontbreekt
het niet! riep een ander, die ik er ondervon
den héb, toen ik er laatst reisde, was doze:
Men kon plaats nemen als passagier eerste,
tweede of derde klasse. Waar de wegen hob-
V ICtlU 10 5J.. 7
leta. behielden onberispelijk huta richting. tweede of derde klasse, w aar ae wegen miu-
Dezer dagen wordt nu een proef genomen t heiig of vol kuilen waren, dan hadden de pas-
aiata boord vjata een der valartuigeta van desagiere eerste klase het voorrecht van te voet
w_i_' tt,„n T.m-niv' -trfoin malVc, T**pdA-r<ii «m i te mogen gaan; de passagiers tweede
moesten hij de paarden loopen om hen
iiata boord vlam een aer vaartuigen van uesagiere eerste klase net voorreent van vwv
na zij met een met merogiypuiscne icescn» Hjoll. Lloyd1", viata welk© reederjj eenvooruit te mogen gaan; de passagiers tweede
bekrast stukje papier overhandigen, dat aeder bo,o,fdambteln,¥iir©n fle eigenlijke uitvinder j klasse moesten hij de paarden loopen om hen
bezoeker, om gelukkig te worden, een geheele eens echt Hol) andach zee-biljart met lange takken voort te zweepen, terwijl
,1 i 1. - - i ela rkom nenuvwo Vla,oCO /litl lOiP.D ftft Vfl.Il
maand om den Enkerarm moet dragen en
het na dit tijdsverloop iu zee werpen.
De verkoop van zulke amuletten is voor de
maraboets wanneer zij ten minste in trek
zijn een bron van rijke inkomsten.
De prijs varieert volgens de tooverkraoht
der amuletten. Sommige maraboets zien
vooral de vrouwen en de soldaten in groote
scharen tot zich bomen, dan namelijk, wan-
zij de faam genieten van onfeilbare middelen
te bezitten, amuletten die iedere ziekte gene
zen, die onkwetsbaar maken, die een kanons
kogel iu de lucht tegenhouden, die den
scherpsten dolk plotseling bot maken, enz.
In Tripoli voormen de maraboets verschil
lende broederschappende invloedrijkste on
der deze is die der JEaïssaoea", aan welk het
gewone volk zieh bijna willoos overlevert.
Op den verjaardag van Mahomed gewen de
„Haïssaoea" in de schaduw van het groene
vaandel van den profeet en ouder den kreet:
„Allah is eeuwig", uiting aan al hun afschu
welijk fanatisme, doordat zij zich zelf geese-
len, de borst en het gezicht doorkerven, zieh
roet priemen en dolken steken, glasscherven
kauwen, met vuur speten, doornige cactus
planten eten en kunsten vertoouen met ver
giftige slangen.
Overigens moet men zieh niet verwonderen
dat in kenden, waar de toovenaans en gooche
laars als heiligen vereerd worden, het bij
geloof in al zijn potsierlijke gedaanten we
lig voortwoekert
Wanneer me® ee® urtrzeimanseh inns in
Tripoli binnentreedt, of een nruzelmansch
f««t bijwoont, moet men gewoonlijk een zeer
scherpen en wadgingwebkenden geur mede-
meoi alle Mahomedanen doen dit echter zeer
gaarne en met wijd geopende neusgaten,
want het is de geur va® den Bijbelsehen
iiyeop, c&e beveüigt te^sn afiertea rampen
sdhdjint te zag®,;
de passagiers derde klasse de diligenee vau
achteren duwden.
EEN PRACTISCH HEERSCHAP.
WfWMA
„Zeg, waarom zou Jansen zijn verloofde toch altijd in duiberscos-
tutan ee® serenade brengen,yTa, dat is heel praptisch van hem.
want op de boven verdieping woont een menschenhatende oude jotigc-
jtdlrouw, die de zon niet in het water kan zien schijnen, eu die
telkens als zij kom t een emmer water uit h©t raam gooit!"
EENE VERZUCH
TING.
Een huisknecht, die
paa een standje van
zjjn heer had gehad,
en bezig was diens
jas uit te kloppen,
zuchtte en zei: „Nou
gaf toch wel een
gulden, ak meneer
er maat!"
LEER OM LEER.
Een jongen haalde
een brood. Toen de
hakker hem een zeer
klein gaf, zei de jon
gen, dat het zijn ge
wicht niet zou heb
ben. „Nu," zeide de
man, „dat hindert
jon niet, des te min
der heb je te dragen."
„Mij ook goed,"
dacht de knaap en
wierp by het heen
gaan den halven prijs
op de toonbank. De
bakker riep hem na,
dat er geen geld ge
noeg was. „Dat komt
er niet op aan," zei
de jongen, „des te
minder hebt gij te
toMen."
VOOR DE HUISKAMER
ren, die den einst van den toestand gevoelden,' En nn was hij reeds drie uur weg
weenden niet. De markies nam zijn kleinzoon! Er was een uur voor noodig om langzaam
op de knie en vertelde hem militaire geschie-heen en weer te gaan. De graaf liep koortsach-
demissen. tig heen en weer. De gravin naaide met gebo-
Picard, die bdmnengekomen was, vertrok weer aen hoofd,
haastig; hij bracht het brood, dat men den vo-De markies zat onbeweeglijk in zijn leuaumg-
Zwaar van stormen hing een bloedige on- rigen dag voor hem had gelaten, en dat hij be- j stoel, met de handen voor de oogen. De kleine
waar van btGimt;u i .1 At-fr««T»+ o-n uwA+Pu tiflTAf mrvfte
«-eerswolk boven Parijs. Het wiaren ontzettende
en verheven dagen, aooals de aarde ze misschien
nog nooit had. gezien. Er bruisten hartstocht
en razernij, liefde en helden grootheid. Het ge
peupel brulde sedert 20 Juni als een beestdoor
den smaak wan 't bloed waanzinnig gemaakt,
had het er zich in September aan verzadigd.
„W,at is er, Pieard?" vroeg gravin de Tnevan,
uit gewoonte de zijden kous verbergende, welke
zij bezig was met kaitoen te mazen.
„Mevrouw de gravin," zei de oude kamerdie
naar, die nu het geheele bediiendenpersoneel
vormde, eerbiedig, „mevrouw, de levensmidde
len zijn op
„Welnu, Pioaud," viel de markiezin de Ier-
gis in „laat dan andere haten"
„Maar, mevrouw die markiezin, ik.ik heb
geen geld meer."
„Ah!" liet d» graaf met een trilling in zym
stem hoor en, terwijl hij zich tot zijn vrouw
wendde.
waard had. De gravin wischte een traan weg en Thérèse weent zacht aan de voeten harer moe
die markiezin zei: der.
„Die jongen gedraagt zich goed, ik zal hem In de straat gingen benden voorbij, mot ge
in mijn testament gedenken." brul, dreigend gelach, liederen en vloeken.
Eenige oogenblikken later zei zij„Ik voel j Lichte voetstappen klonken op de trap. Een
mij zelf oök wat duizelig. Zouden we waar-kreet van vreugde ontsnapte aan Pieard. Het
lijk moeten sterven?" kind trad binnen. Hij ging van hand tot hand
De markies stond op en liep eenige koeren j en werd overstelpt door liefkozingen. Daarna
op en neer: „Ik zal u te eten geven, zei hij. i dacht men er aan hem te beschouwenhij had
Men staarde hem aan. Daarna nam hij uit bloote voeten en droeg een groot brood-
een papier iets dat schitterde. j „Wat beteekent dat?" vroeg de graaf.
Het was het kruis van Saint-Louis. Koning I „Ik heb brood voor mijn schoenen gekocht,
Lodewijk XV had het hem zelf op de borst ge- antwoordde het kind.
hecht, toen hij de bij Hasten beek veroverde Han- j „Wat?.die laaghartige juweUer.
noversche vaandels naar Versailles had ge
bracht. Het was het tastbare eerbewijs van zijn
leven. Briljanten waren er in gevat.
„Vader 1" riep zij® dochter protesteerend-
„Het moet, mij® kind. Maar hoe zullen wij
het doen zonder aohterdodht te webken?"
„Ik ben niet bij hem geweest."
„Wat hebt ge dan met het bruis gedaanf"
„Ik heb het niet meer."
„Ongelukkige!" zei zyn vader, „wat wüt ge..."
De markies viel hem in de rede: „René, geef
ons een verklaring waarom gij niet -gedaan 'hebt
weet een juwelier in de rue Saint-Honoxé.wat u opdroeg."
Zij wisselden een blik, waarin geen vraag Hij verkocht my vroeger voor goeden prys me- j Het kind richtte zyno oogen op ^ngroot-
zich durfde toonen. Zy hadden elkaar begrepen- aigen tabaksdoos. Hij is een welgesteld man vader zag bem recht in het ^gebaat «n deed on-
Goed, mijn jongen ik zal u zoo aanstonds ^a er voor m. Ik zal hem gaam opzoeken." j der diepe stilte aan alle® zym verhaal.
j De gravin kwam er heftig tegen op.
Pieard verwijderde rich. Kcarf>" m^kieziD- J
State heerschte onder de zes personen, die "Die beste jongen zal z;ch naet -goed kunnen
in het vertrek waren: de markies en de markie- houden. Neen, ik zal gaan."
zin de Lorgisgravin de Tréva®, hun dochteri „Neen," zei de markies, „hy zal voor u gaan."
haar echtgenoot en hun kinderen, René, die Hij wees op den kleinen René. „Niet waar?
tie® jaar was, en de kleine Thérèse.
Ex waren geen levensmaddele® meer 1
Op zekeren dag was het kasteel de Trévau
door ee® woeste bende aangevallen; er waren
wel enkele opgehitste boeren onder, maar de
meesten waren misdadigers, die, me® wist niet
waar vandaan gekomen waren. Het park was
vernield', de boerderijen verwoest, het kasteed
i® hrand gestoken. Men had met de kinderen,
de bejaarde ouders der gravin mi den trouwen
Pieard moeten vluchten.
Wat te doen? De grenzen waren te ver en
bovendien vonden de graaf en de markies het
verkeerd het land te verlaten. Men had een
Het kind bloosde van trots an ging voor zijn
grootvader staan.
„Heden," zei de markies, „wordt ge een man,
Luister naaT mij. Er zijn dwaze e® op een
dwaalspoor gebrachte lieden, die ons, uw vader
en mij, vervolgen. Wij zouden i® gevaar zijn,
indien wij het huis verlieten. Gij alleen ziult dus
naar den juwelier gaan. Gij moet vragen -hem
alleen te mogen spreken en hem dit kruis met
het briefje, dat uw vader zal schrijven, over- i haar„Wat doen zij
Toen hij op straat was gekomen, was hy
regelrecht naaT de rue Saint-Honoré gegaan;
hij had heel hard geJoopen. Hy was op een
plein gekomen, doch had toen niet vorder ge
kund.... Eene menigte bewoog rich rondom
een estrade, waarop mannen in uniform waren
en anderen, die schreven. Mien sehreenwde, me®
zong, me® weende, men omhelsde elkaar. Jon
gelieden beklommen de estrade. Me® schreef
hunne namen op onder toejuichingen en zy
gingen er weer af met blauwe, witte e® Toode
linten. Vrouwen en grijsaards brachten geld,
sieraden en levensmiddelen.
Het kind stond dicht by een vruurw uit het
volk, die een goedhartig uiterlijk had en vroeg
handigen. Gij brengt ons terug wat hij u zal
geven. Indien het mocht gebeuren, dat men u
op stiaat ophield de stem va® den grijsaard
brak welnu, dan zult gij doen wat uw hart
toevlucht gezocht te Parijs, in een klein appar- u ingeeft.Dat God u behoede!"
temerrt 5® de rue de FArbe-See, om daar het
einde der troebelen af te wachten.
Eenig meegenomen geld, wat geredde en
verkochte sieraden, daarna een weinig werk,
'hadden voorkomen, dat men van honger om
kwam
Maar de voïkewaamrin was ontvlamd'; de 20e
Juni was gekomen, daarna de 15e Aug., toen
September.
Men leefde verschanst in huis, als een van
alle kanten vervolgd dier, niet wetende of mor
gen misschien de kolven der ordebewaarders aa®
hun deur zouden bonsen. Men had niets ge
daan; wat deed het er toe! De graaf en de
markies waren als verdacht gesignaleerd.
De markiezin verbrak het eerst de stilte.
„Ge moet tot een besluit komen. Zoudt gij
niet," vroeg zij haar schoonzoon, „den koning
uw nood kunnen kenbaar maken? Zonder twij
fel zal Zijne Majesteit, welke ook zijn eigen on
gelegenheden mogen zijn, niet toelaten
De graaf maakte een beweging van onge
duld. De markiezin had zich maar nooit kun
nen gewennen aan de gedachte, dat de koning
een gevangene was.
„Die ellendelingen!" zei de gravin, hoe lang
zullen wij nog hun speelbal zijn?"
De graaf en de gravin brachten den nacht
door met zoeken naar het een of ander, dat nog
te verkoopen was. Vergeefeche moeitealles wat
slechts eenige waarde had was reeds weg.
Des morgens was er goen ontbijt. De kimde-
Het kindl drukte een kus op de hand vtan de®
grijsaard.
De vrouw had hem geantwoord: „Van waar
komt ge, IdLeime! Dit is het patriottisch bureel,
waar de vrijwilligers zich laten inschrijven, om
de Pruisen en de Oostenrijk ere te bestrijden en
waar alle burgers hun gaven brengen."
Het kind had verder gevraagd: „Vallen de
Pruisen dan Frankrijk aan?"
GRONDIG ONDERZOCHT.
■L-y^Xm
Dokter Fï. is in zijn verstrooidheid met zijn auto de vaart ingereden. Aüs
man der wetenschap haast hij zich de oorzaak van het ongeluk na te sporen
cn vindt bij jde auto ernstige symptomen vanwaterzucht l
