DE BOKKENRIJDERS Der overweging waard. J. HUIZING. import American Shoe's. Groote Houtstraat No. 44. Teief. bio» 38S. Centrale Raadsvergadering van den Ned. R. K. Volksbond. Restant en. lu Besi üarché oyons. Haaplem-Brusseli estanten. BEDE VAN DEN HEER PASSTOORS. 55' FEUILLETON HET u"0 VAN VALKENBERG. ecrevissf I. i NIÉUWE HARRLEMSCHE COURANT Wij bieden hier aan onze lezers, die n e- v e n s de „Nieuwe Haarl. Courant" een groot blad noodig hebben, doch daarvoor een der l,ïi oté liberale dabladen nemen, eenige ten volle ware en bebartenswaardige uittreksels aan uit een artikel, dat de heer P. Vismans in „De Maasbode" schrijft, en dat wij ten volle onderschrijven: Het groote Katholieke blad met ochtend en avondeditie is er reeds lang. Bij het ont bijt kan men óók uit „de Maasbode" de wis selende emoties van dalende en stijgende Amerikaansche graan- en effectenkoersen ge nieten. Ons groote Roomsche blad biedt al les, wat geboden kan en m a g wordenen toch hebben velen het niet de moeite waard geacht het Roomsche initiatief, de Roomsclie 'energie, de Roomsche werkkracht op het ge bied der dagbladpers op prijs te stellen en door abonnement, advertenties enz. te steu nen. Is dit niet treurig? De degcelijkheid der re dactie op handelsgebied wordt erkend in han delskringen door niet-Roomsehen, die juist óm de uitvoerige, prachtig bijgehouden han- jdels- en scheepvaartberichten zich voor kan- toorgebrnik het groote Roomsche dagblad aanschaften. Voor vele Katholieken echter geldt naar waarheid het ernstige woord onlangs door Haarlem's kerkvoogd, Mgi'. Callier, ter gele genheid der viering van het tweede lustrum der Hanze in ons diocees, gesproken: Velen Weten niet eens, dat de Maasbode bestaat! Nogmaals treurig, maar ook beschamend! Daar is echter kentering bemerkbaar in jde algemeene opinie ten opzichte der Room sche pers, daarvan moeten wij gebruik maken. Zeker, daar zijn nog Katholieken ge noeg, die vinden, dat het zoo voornaam, zoo intellectueel staat, wanneer toevallig uit een zij-jaszak de Nieuwe Rotterd. Courant even uitsteekt! Daar zijn nog Katholieken genoeg, die 's morgens of 's avonds in de tram uit dien .vermaarden zij-jaszak hun blad te voor schijn halen en dit openslaan om zich in de lectuur te verdiepen. Dan leunt ge het zoo wonderlijk aandoende feit constateeren, dat die lezer, voortsuizend langs een Roomsche kerk, even den hoed licht, zijn geloof aan Christus-God belijdend, terwijl hij misschien juist bezig is een be toog te genieten, dat Christus naar het rijk d* mythe verwijst. Dan kunt ge óók het nog badroefender feit vaststellen, dat de lezer zóó .veioiept is in genoemd betoog, dat de kerk onopgemerkt wordt voorbijgesneld! Wanneer men ons in het dagelijkseh leven heleedigt, ons niet behandelt met die égards, die men voor zich zelf opeischt, dan bruist het bloed door de aderen, dan wisselt de ge laatskleur, dan vliegt men op om den belee- diger de verdiende afstraffing te geven. ___Maar wanneer men ons Katholieken dage lijks heleedigt, ons aantast in onze heiligste gevoelens, onze priesters verdacht maakt, jprome gebruiken bespot, devoties door het slijk haalt, kortom alles doet om ons Room sche gevoel te kwetsen, dan halt zich onze vuist niet. Dan trilt in ons gemoed niet de snaar van verontwaardiging, dan blijven We kalm, en gemoedelijk leggen wij het blad weg met de verzuchting: het is toch maar j e |hlad, eeuwig interessant! Zou ons Roomsehe gevoel dan alreeds zóó afgestompt zijn, dat zelfs de beleediging on zer heiligste gevoelens ons koud laat? Maar neen, daar sluimert, in het gemoed van velen onzer nog wel degelijk een diep geworteld religieus geloof, liefde voor Chris tus-God; wij Katholieken zijn-in den grond zoo kwaad nietwij waren ingesoesd, in gedut, en nu.,, ontwaken wij! Wij ontwaken en gaan begrijpen het groote gewicht der .goede Roomsche pers, en wij gaan steunen met al de energie, die in ons is!.... (Van onzen eigen verslaggever.) Leiden, 20 Juli. Ruim acht uur opende de algemeene voorzit ter, de heer J. W. Smit uil Amsterdam, de 23ste algemeene vergadering van den Cenlralen Raad van den Ned. R.K. Volksbond, die gehou den werd in liet Rondsgébouw der Leidsdhe af- {leeUng aan het Rapenburg. De voorzitter meende met ©en enkel woord van welkom te kunnen volstaan om morgen dan de gebruikelijke mede- deeüng te doen. Aanwdkig waren een groot aantal afgevaar digden van onderscheiden plaatsen, alsook het Tweede Kamerlid, de heer W. C. J. Passtoprs. Re tor Slroomer was verhinderd, naar de voor zitter mededeelde, hedenavond tegenwoordig te zijn. De notulen der vorige algemeene vergadering werden door den s ecretaris, den heer B. Dam mers, voorgelezen en onder applaus der verga dering goedgekeurd. Goedkeuring rekening. De verificateurs, b|elast met hot nazien der boeken van den Penningmeester, boekjaar 1910- 1911 en van De Volksbanier boekjaar 1911, zijn de de afdeeUngen Woerden, Nederhorst den Berg en Oudewater, brachten verslag uil bij monde van den heer Smit, van Woerden. Deze advi seerde toil goedkeuring van de rekeningen en constateerde dat de boeken prachtig in orde Wa ren bevonden. Echter moest hem een opmerking van het hart n.l. dat uit de boeken blijkt dat zoovele afdeel in gen, voornamelijk grootlc, in ge breke blijven hun schuld te voldoen, heizij ten deele of in zijn geheel. Te betreuren is het omdat juist daardoor de kas niet dat aanzien heelt, dat zij zou kunnen hebben. De kleine afdeelingen betalen zoodoende ook voor de groo te; clat mocht niet plaats hebben. De heer S.mit zegt vooral de afdeeling den Haag met een schuld van ruim f 800 oip het oog te hebben. Den Haag merkt op dat over het afgeloopen jaar de gehce'e verschuldigde contributie is be taald. De schuld te voldoen gaal zoo maar niet. Amsterdam stelt voor de vergoeding van 'den penningmeester, die thans f 50 bedraagt, met f 50 te verhoogen. Dat verdient de functionaris wel, vooral in vergelijking met de vergoedingen, toegódacht aan de andere bestuursleden. De Voorzitter zegt dat het Centraal Bes- stuur tegen een dergelijk voorstel geen bezwaar heeft om de groote verdiensten van den pen ningmeester, den heer Grobben. (Applaus). Den Haag heeft er bezwaar tegen, niet om het salaris verhoogen, maar omdat zulk een voorspel ,op de. agenda had moeten staan. De heer Grobber zegt persoonlijk de ver hooging piet te ambieeren, maar haar Wel te willen voor een eventueel en op volger. Hij s telt voor om het punt in het Centr. Bestuur te doen bespreken om dan later met een 'eventueel voor stel te komen. N(u er bezwaar rijst heeft (hel G. B. er niets tegen de zaak uit te stellen, ofschoon een vo rige maal de toekenning van salaris ook slaan de de vergadering en zonder discussie werd aan genomen. Ten slotte wordt een voorstel van den heer Schaap, Scheveningen, aangenomen om de zaak aan te houden en een volgende maal uitspraak te doen, maar dan eventueel aan het besluit terugwerkende kracht te geven. Tot verificateurs voor het volgende jaar wor den aangewezen Loosduinen, Scheveningen en Feijenoord. Eerstvolgende A 1 g. Verg. Als plaats waar de eerstvolgende algemeene vergadering zal worden gehouden, wordt 's Gra- venhage aangewezen. W ij z i g i n g Reglement. Aan de orde is thans het voorstel van het Centraal Bestuur lot wijziging van art. 4 van het Reglement voor den Cenlralen Raad, en wel als volgt: „Door den Cenlralen Raad worden uit de Bondsleden hoogstens negen personen gekozen, die tezamen liet Centraal Bestuur vormen. C.an- didaten hiervoor kunnen 14 dagen vóór 'de Alge meene Vergadering door de Centrale Raadsle den worden opgegeven, en verder een nieuwe alinea toe te voegen: „Wanneer de gekozene zitting neemt in het Centraal Bestuur, houdt hij op lid te zijn van den Gent raten Raad. De nieuwgekozene treedt in functie onmiddellijk na de vergadering waarin hij gekozen is." De Voorzitter merkt op dat, ai worden deze wijzigingen aangenomen, de bestuursverkiezing op morgen op den ouden voet plaats heeft, om dat eerst de Kon. goedkeuring moet verkregen zijn op de gewijzigde statuten, die ei' uit voort vloeien. De heer Mustert uit Rotterdam meent daf door de wijziging een machtsvcrplaalsing ge schiedt. De redactie moet Luiden „door de af- deetingen" worden candidaat gesteld. Dit toch im mers is het geval? de camdidaien worden niet gesteld door de Centrale Raadsleden. Dan stelt de heer Muster! voor de nieuwe a'inea een nieuwe z.i. betere reiaciie voor: in dien het gekozen lid zitting neemt in piet Cen traal bestuur, houdt hij op lid te zijn van den Cenlralen Raad. De heer Lange uit Amsterdam, zou wen- schen dat vóór de verkiezing gelegenheid werd gegeven de candidaiten te bespreken. De heer Vermeulen, Vlaardingen, vraagt welke de groote voordeelen zijn der Reglements wijziging. Dit eene, dat het C. B. aangeeft: n.L dat er in een afdeeüng een verbórgen kracht kan schuilen, die tot nu ioe geen lid van dilert G. B. kan worden, acht hij gering en boven dien bezwaarlijk voor de afdeelingen, die hem niet kennen. Voorts wijzende op de bezuinigin gen, diet een vorige maal deden besluiten om het aantal Centrale Raadsleden tot op de helft te verminderen, acht spr. het eigenaardig dat het Q B. nu 9 bestuursleden cadeau wil doen, die toch, volgens ihet voorstel, ophouden lid te zijn van den Centrallen Raad. De afdeelingen Weesip, Haarlem, Leiden en Den Haag verklaren zich' eveneens tegen Piet voorstel De laatste afdeeling meent dat een „hek- kenspringer", die zich drie, vier maanden in een aJPdeeling verdienstelijk maakt, kians heeft lid te wordetn van het Centraal Bestuur. De sprökers worden door den voorzitter be antwoord, die o.m. (e kennen geeft dal de wij zigingen door Rotterdam aangegeven door hel G. B. worden overgenomen. In stemming komt een voorstel: wijziging of geen wijziging van het Reglement. Met 40 tegen 30 stemmen (waaronder Haarlem) wordt beslo ten tol wijziging van het Reglement. Het eerste gedeelte van het voorstel met wij ziging van den heer Mustert, wordt aangeno men met 47 tegen 21 stemmen. Wat de candidaat bespreking door Amsterdam gewenscht, betreft, zal dit een punt vormen op de agenda voor de eerstvolgende vergadering. Over de tweede alinea, met redactiewijziging door Rotterdam, staken de stemmen. Het wordt dus tot een volgende vergadering aangehouden. Op voorstel van Amsterdam wordt bepaald d,at de lesten van het Centraal Bestuur, indien zij geen lid zijn van den Centralen Raad, een adviseerende stem hebben. Statuten wijziging. Aan de orde was het voorstel van hel C. B. tot. wijziging van de artt. 2 f, 6 en 8"der Sta tuten en te doen lezen art. 2, sub f., het ver schaffen van het Bondsorgaan aan e 1 k Bonds lid en verdere degelijke lectuur. Deze wijziging werd verworpen. Het voorste! om in art. 6 de tweede alinea te doen lezen: door den Centralen Raad wordt een Centraal Bestuur gekozen enz., werd aangenomen St. J o s e p h' s-G e z. v e r e e n i g i n g. De derde wijziging in de statuten n.l. om a an de vierde alinea van art. 8 toe te voegen: Indien ter plaatse een vakvereeniging beslaat volgens de getroffen overeenkomst met de „St. Jorephs- Gezellenvereeni.jging", zal deze vereeniging be schouwd worden als de vak afdeeling in de beide voorgaande alinea's bedoeld, lokte 'discussie uil, vooral van de zijde der a'deeling Rotterdam, (Le meent dal de getroffen overeenkomst praic- fech geen nut heeft voor de vakvereeniging. Daarbij houdt de St. Jo,e;:il i s - G ez el 1 en ver e en i- ging zich niet aan de afspraak. De Volksbond1 beveelt dat haar leden lid moeten zijn van ceii vakafdeeüng, bij de St. Jozephsgezelienvereeni- ging is dit niet het geva'. Daarvan vreest de af deeling nadeel voor den Ned. R.K. Volksbond. Do lieer Krijgsman betreurt dat de zaak niet bij het Gpreau voor de Vakorganisatie is ter sprake gebracht, nochtans vreest hij jdiat de regeling krachtig zou kunnen werken in de toe komst. De Voorzitter merkt op dat de zaak fa cultatief is voor de vakbonden. Nadat liet Centr. Bestuur opdracht, is verleend om de practiscjhe bezwaren door het Bureau voor de Vakorgani satie uit den weg te doen ruimen, wordt het voorstel aangenomen met 45 tegen 9 stemmen. De heer Krijgsman wensdht dat de ver ga) lering zich openlijk u'tspreekl over de mo- reele verplichting, die op de voormannen van den Volkisbond weegt, om lid te zijn van een vakaf deeüng. Dit toch is maar al te dikwijls niet het geval. De Voorzitter zegt gaarne dat die mo-1 reele verplichting voorzeker bestaat. Intu.sschen was het kwart over elf geworden en werd de vergadering verdaagd toi Zondagmor gen elf uur, nadat nog aan het Bestuur mach tiging was verleend om de Kon. bewilliging te vragen pp de gewijzigde .statuten. De vergadering werd gesloten met gebed, even als zij begonnen was. Zondaip- 21 Juli. Ten tien uur harJüen v:ele leden zich op gemaakt, om gebruik te maken van de ge legenheid om lief, nieuwe gebouw te bezich tigen der uitgeverszaak „Tutura,". Veel was er weliswaar nog' niet, te zien, doch de wel willendheid van den Directeur Smit om de zaak voor belangstellenden open te stellen dient op prijs te wonden gesteld en voor zeker hébhen de bezoekers.zich wel een iidee kunnen yormen hoe de zaak ongeveer zal worden. Heropening der Verga,dering. Ten elf uur stroomde de bond «mal we der viol met afgetvta)ardigden, leden van den Centralen Bajad. Zij' waren nu ongeveer au grand pomplet. Ook Hector Stnoomer wals er, en wederom de heer Phjsstojors. jMet, fanfares werden de afgevaardigden doe#1 de muziekafdeeling van Leiden ont- vtahgen, een attentie, die zeer' op prijs werd gesteld en waiaTvootr (door den voorzitter har telijk werd gedankt. Uit yolle bonst werd daarna, met koper- hégeleiding het Bondslied gezongen en na dat dog ,een nummer doei' de „muziek" was ter gehootre gebracht, heropende de Voor zitter de vergadering met gebied, en heette allen wederom welkom, in het, bijzonder Rec tor Stroom er. M e d e d e e 1 i n ge n De voorzitter had daarna het woord om de gebruikelijke rede te honden en zijne mede- deelingen te doen. Hij zegde de afdeeling Leiden dank voor de. schitterende ontvangst en feliciteerde de afdeeling Leiden met de gehouden tentoon stelling, door de hakkersafdeeling „St. Hü- brecht" en het daarbij behaalde succes, zoo wel moreel als financieel. Hij stelde .de ten toonstelling in haar succes ten voorbeeld, voor de overige afdeelingen. Dan is het den voorz. nog ..aangenaam in Leiden te vérga- deren omdat daar gevestigd is het bureau der Katholieke Sociale Actie, Hij dankt den heer Smit,, directeur van „Futura," Voor de wel willendheid, waarmede hij toestond hét ge- houw. te bezichtigen. Als de voorz. zijné mededeel ingen doet, dan heeft hij allereerst eene zéér treurige Snr. herinnert a:an het overlijiden Van Mgr. Konings. Hij huldigt het Véle goede en schoone dat de afgestorvene voor den Volks bond heeft gedaian. Zoo graag had mien Mgr. nog lang zien profiteeren van zijn welver diende rust. Onze Lieve Heer heeft het niet gewild. Spr. dankt de afdeelingen die a'len gehoor gaven. a,an den wensoh van het hé- stuur om gebeden te storten en H.H. Missen te doen lezen voor den overledene. Amster dam* zal «ik jaar een H. Mis doen opdra gen op den dag Van het- overlijden van Mgr. Konings. (Voor de .zielerust vian Mgr. Konings wordt door de gëheele vergadering een Onze Va der ëft i\V!ees Gegroet gebéden) Nog een treurige mededeeling heeft spr. De afdeeling Naaldwijk is opgeheven, de eerste ;in de 25 jaar dat de Bond bestaat. Er bestaat .echter gegronde hoop da.t binnen kort alsnog een ommekeer te Naaldwijk zal plaats grijpen. Tegenover* deze minder pret tige mededeeling staat da,t spr. kan berich ten dat er vier nieuwe afdeelingen zijn op gericht Leiidschendam met 200; Noord wijk met 200; Ouderkerk met 60 en Bovenkerk met 130 leden. Ook te Wassenaar zal spoe dig* een afdeeling worden opgericht'. De voor zitter heeft een reis gemaakt in JZeelamd, maar cm Idaar vaste voet te krijgen is to-t nu toe niet gelukt. De HoogBeirw. Heer Deken van Goes heeft echter toezegging gedaan ,van zijne medewerking. Goede hoop is er dat weldra, een afdeeling zal worden opgericht te Middelburg. Een hartelijk woord Van dank en- hulde bracht spr. laan ZL Dt. H. dén bisschop v;an Haarlem, die zoo krachtig medewerkt om nieuwe afdeelingen te stichten. D *z:n steun is vooral daarom zoo nuttig, omdat zij! de medewerking doet Verkrijgen vL de ZE. H.H. Pastoors:, die toch zoo dringend gewenscht isi. De Geestel.-Adviseur van de afdeeling Voorburg, .Pastoor v. Stee, is benoemd tot ridder in de Orde vtan den Ned. Leeuw. Door bet G. B. is hem oen gelukwensoh bij die gelegenheid toegezonden, en spr. hul digt den Priester poig eens openlijk, waar bij de afdeeling Voorburg zich zonder voor behoud aansluit-. Met vreugde constateert spr. dat de af- deelingsbesituren medewerken a»n den bloei der* vakafdeelingen en dat. de algemeene toe stand van den Bond zeer goed is. Er is ovéral actie, vooral op het platteland met name te Lisse, Hillegom, Heemstede. Bijzon dere actie is da,ar voor verbetering .der toe standen. Dat is goed. Een groote teleurstelling baarde de Verwer ping der Bakkei'wet met alleen van de bak kers, major ook voor al de vereenigingsman- nen. Zonder goed te keuren wat eeai deel der Rechterzijde,in deze deed, meent- hij toch dat de verwerping .vooral te wijten is aan de (tloeleg der Vrijzinnigen. Maar toch ïs er een lichtstraal, nu de hoeren Passtoors en Aalbense gered hebben wat te redden viel en een andere wet hebben ingediend. Onder applaus brengt spr. daarvoor hulde aan 1de heeren Passtoors en Aalberse. Dé blakkere ziften niet stil, deelt spr. méde. Te Utrecht zal "iVoldm een groet/ propa- gandavergadering gehouden wonden ten voordeele vlan de wet Passtoors-Aalberse. Goedgekeurd wend hiervoor f 10.uit de kas te trekken. De heer Hamenveld ,van Amsterdam wenschte in het Jicht te stellen dat de hou ding' van vele R. K- Kamerleden inzake de stemming over de Bakkerswet, hetzelfde verwijt treft als aan de oppositie wondt ge richt. Aangespoord werd iedere afdeeling om haar offer voor hel feest van Z>. D. H. de Bisschop ajali ,de Plaatselijke Gomité's der K. S. A. af te dragen en spr. besloot met een op wekking om atan de retraite deel te nemen, dat zoo geheel najar de wensteh is Van Mgr. Hiermede ware de mededeelingeu afgeloo pen. Intussiehen was de ZeerEerw. Geestel. Ad- vsieui' der afdeeling Leiden, Pater Zuidge st ter vergadering gekomen, afcsook de heer iWjeeseling. Beiden werden door den vco.z. hartelijk welkom geheeten. Dé voorzitter gaf daarna het woord aan den heer Passitoors, die oen woord wilde spreken over Ide Sociale AVetgeving. De heer Passtoors komt terug op het gespro kene over de verwerping dei Bakkerswet. Er is in deze vergadering een spontane uiting opge gaan van misnoegen omtrent de afstemming van deze wet. Spr. wen,scht zich geheel te ont houden van af- of goedkeuring over de houding der voor- of tegenstemmers. Men moet de opinie v,an de voor- of tegenstanders weten te eerbiedigen. Bet beste is om de appreciatie over de houding over te laten aan de respectievelijke kiesvereenigingen. In het kort wenscht spr. de Soc. Wetgeving te bespreken. Wij staan in de Kamer op het oogeniblik in het teek en van vooruitgang op het gebied der Sociale Wetgeving. Maanden en maanden is door de Linkerzijde gezegd, dat er door Rechts niets gedaan wordt voor Sociale Wetgeving, maar komt er een sociale wet, zoo zegt spr., dan worden door Links de stokken in bet wiel gestoken. Nog nooit is een minister zoo tegengewerkt- en heeft zoo'-n zware taak gehad als Minister Talma. Spr. huldigt hem als een taaie werker. In geen enkele periode is zooveel gedaan voor Sociale Wetgeving als thans. Dit is in de eerste plaats aan de Rechterzijde te danken, maar vooral ook aan Minister Talma. Men- moet het dagelijks meemaken, zegt spr., om te zien en te waardeeren wat Min. Talma doet in het belang der Sociale Wetgeving. Spr. gaat dan na wat in de vier jaar dae de Rechterzijde aan die regeering is, is gedaan. Wij hebben gekregen een ingrijpende Arbeidswet, een regeling voor het Steenhouwersbedrijfin gediend is de Ziektewet, de Radenwet. Bij de behandeling van de laatste wet is dooi de Linkerzijde, in haar geheel, min één, tegen gestemd. En t-och heeft de Min. doen uitkomen, dat hij die wet noodig heeft voor zijne wetten, Spr. wijst er dan op hoe herhaaldelijk bij de Linkschen is aangedrongen op sociale wetge ving, met name op de Bakkerswet en stelt dan in het licht de bittere teleurstelling dae zij ge ven bij de behandeling der wetten, door b.v. tegen de Bakkerswet te stemmen. Met derge lijke democraten, roept spr. uit, is het geen huis houden 1 Bij de Radenwet zagen wjj pre cies hetzelfde. Komende tot dé Ziektewet geeft spr. als zijn meening te kennen dat deze kan wachten. Hij is lang in de vakbeweging geweest, maar nooit heeft hij in dezen Bond gehoord, dat er zoo verlangd werd naar een Ziektewet. De vraag is: Wat is het meest ge wenschte: de Ouderdoms- en Invaliditeitsverzekering of de Ziektewet En dan concludeert spT. tot de eerste. Noch tans laat hij aan het wijs beleid der Regeerin-g over en men k,an dat gevoegelijk doen wat het eerste zal moeten behandeld worden. Spr. keurt dan ook de wijziging in het Reglement van Orde der Tweede Kamer goed. Dan stelt spr. de houding van den heer de Savornin Lob man bij de behandeling der Radenwet (met de 35 amendementen), in het juiste daglicht. De intrekking der amendementen keurt hij goed. 99 do or HET LIMBURGER MAASLAND Hij, die altoos en alles schoon vindt, wat buiten ons vaderland gebeurd is of zich be- f vindt, die steeds naar verre streken snelt, om er gewaarwordingen te putten uit een leven, dat niet ons eenvoudig en oprecht Vlaamseh leven is, logge deze feuilleton ter zijde; voor hem is het niet geschreven. lm-1 uiers ons tooneel is op den vaderlandschen oodem geplaatst; onze helden, alhoetvel tot bet schuim des menschdoms behoorende °uze „Bokkenrijders", wol té verstaan zijn "og altoos min of meer mensehen, vatbaar voor beternis, zoodra hun de blinddoek wordt |;tgerukt, die hen belette het doolpad te zien, V'T.aron zii de voeten reeds gezet hadden. Wij hebben niets verzonnen en de eenige ver dienste, welke dit werkje zou kunnen heb ben, bestaat daarin, dat wij de verspreide brokkelen van dit afschuwelijke drama te sa men geraapt en tot één geheel gebracht heb ben. Lezer, zijt gij een echte Vlaming, een Ne derlander van geboorte, en aard, laat de an deren, welke het vaderland niet kennen, naar vreemde gewesten snellen, de Rijnoevers be wonderen, voor de Zwitsersche bergen in ver rukking staan, volg gij ons naar de provincie Limburg en ga met ons het schoone vrucht bare Maasland bezoeken, gij zult voor uwe moeite ruimschoots beloond worden. Volg ons naar het oude stadje Urmond mond der Ur, eene heek, en plaatsen wij ons daar, op de kruin der bergketen, die, van het Namen- sche af, op den rechter Maasoever, als een dijk is gelegd tegen de overstroomingen. Ver beeld u, dat de Meimaand het geboomte op getooid heeft met bloeisel en bladeren, dat e Maas van beide kanten omzoomd ligt met duizendsoortige bloemen en riekende planten. VYannecr uw oog dan nederblikt, van de hoog te waarop gjj staat, in het dal, dan zoudt gij den vreedzamen stroom aanzien voor een monsterachtige slang-, welke voortkronkelt door een onafzienbaar bloemperk. Richt gij uwe schreden meer zuidwaarts, langs het gedurig klimmende en dalende voetpad, dat altoos over de bergkruin loopt, dan schiinen de heerlijkste land- en water- ziekten onder uwen oogstraal op te duiken. Verkwikkende geuren stijgen uit het dal tot u; gij wordt bekoord door de menigvuldige natuurschoonheden en uw gemoed helt over naar zachte mijmeringen. Werpt men zijne blikken verre over den stroom, 's morgens als de dauwdruppelen, als zoovele diamanten, de bloemen en planten sieren, dan schijnt aan den westelijken ge zichtseinder een zwarte wolkenbank hemel waarts te stijgen. Komt evenwel de zon dit panorama met hare stralen beschijnen, dan ontdekt men, op de overzijde der Maas, eene andere bergketen, genaamd de boschber- gen, welke op den linker Maasoever gelegd schijnt, als om tot, den stroom te zeggen: Tot hier toe, maar niet verder! Volgt gij de bergketen tot op een punt waai de Maas aan haren voet knaagt en laat ge uwe blikken loodlijnig op het blankblauwe water vallen, dan kunt gij u schier spiegelen in de oppervlakte. Gij ziet de visschen dar telen over de gladde steentjes; de omzich tige ouvcl (een wit Maasvisclije, zeer gelij kende op den grooten spiering, doch grooter), verkiest de diepte, en wantrouwt het gé- struik; omdat hij de listen en de verslinden de tanden van den waterwolf den snoek vreest. De baars daarentegen, betrouwende, op zijn stekclaehtigen rug, ligt kommerloos tusschen de steenen, en wordt er menig maal betrapt door de bedreven hand van den koewachter, die de Maasvisschen. tot den laatsten toe, kent in hunne wijze van zijn, van leven en van schuilhoek. In het midden des strooins, werpt de vis- scher zijne netten uit, en weet de visschen door allerlei kunstgrepen te verschalken; ter wijl de lijnvisscher, achter het hout verhor- gen, aan de waterbewoners den angel toe werpt, gewapend met uitgekozen voedsels, om den verslindlust der verschillende soorten op te hitsen. Duizende aanlokscls levert de kalme en bedaarde Maas op, in den zomer, aan den oeverbewoner. Zelfs moet men haar zien, na den winter, als de sneeuw smelt in de boven landen en de Sambre, de Ourthe, de Mehag- ne, de Geer en de Geulle hare wateren met onstuimig geweld in den schoot der Maas storten; dan zwelt zij op; treedt huiten hare oevers; rolt hare wateren wild over de wei landen en akkers. O! dan laat zij overal spo ren na van hare gramschap! Hier ontwortelt zij hoornen en sleept dezelve weg; daar be slijkt of vernielt zij de veldvruchten; elders spoelt zij het huis en den stal weg van den oeverbewoner, en berooft den visscher van schuit, netten en fuiken. De Maas moge evenwel hoornen ontworte len en medesleepen; de veldvruchten met slijk bedekken of vernielen; buis, stal, schuit, netten en fuiken wegspoelen, dit alles kan den Limburger niet afschrikken. "Want nau welijks is de Maas binnen hare oevers terug getreden, of liii plant nipune bowmen lansrs de oevers, vlecht nieuwe fuiken, knoopt j andere netten, bouwt eene nieuwe schuit, al toos met het troostende vooruitzicht, dat het I vernielende element hem zal sparen in de toekomst. De landbouwer, wiens wintervruehten on der het slijk bedolven of met den vloed weg gesleept zijn, doorsnijdt in de lentedagen den ouden akker met kouter en schaar; strooit nieuwe zaadgranen op den akker, het zomer graan, haver, boekweit en wortelvruchten I stelt hem schadeloos; want de Maas heeft al wederom vetten grond op de oevers ge- 1 spreid; de eenvoudige veldbewoner gaat, naar het gebruik zijner voorvaderen, op Paasch- maandag, met zijne gade de veldvruchten bezoeken. Op ieder stuk land plant hij een palmtakje in den grond, onder het uitspie ken der gebrnikelijke woorden: Ik plant u in den dauw des Hemels; En in de vettigheid der aarde; Dat de goede God het zegene en beware! De oeverbewoner, die zijne voorvaderlijke stulp zag wegspoelen door den vloed, heeft nauwelijks bemerkt dat er water binnen de oevers zijn teruggekeerd, of hij effent en ver hoogt het plekje gronds, waarop eens de wo ning zijns vaders zich verhief; waarbinnen hij het eerste levenslicht aanschouwde en de oogen sloot van hen, welke hem het leven schonken. Slaat het stulpje eenige duimen I I

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1912 | | pagina 5