Bcrli|n$cl>e Brieven. DE BOKKENRIJDERS Groote Houtstraat Ho. 44, xvnr.. BINNENLAND. STADSNIEUWS. Sport en Wedstrijden. y o n S: J. HUIZING. import ^mericasi Shoe's* Teief. ii®. 36 estanten. Mts Ben liar'e&sé Haas*i©sti«iir'gjssel* estanten. In eeto mijner volgetode btievjen hoop ik len lezeris die organisatie v!a,n vrouwen te gen de zedelooze lectuur in 't algemeen en tegen de onzedelijke vrouwenlitteratuur in fy bizonder in ail hate intensiteit te kunnen EEN ALGEMEEN GELDENDE SCHEEPVAARTWET? UITLOTINGEN. Trekking 10 Juli. Betaalbaar 1 Maart 1&14. No. 72067 fr. 10,000; no. 25323 fr. 2000; no. 45685 fr. 1000; nos. 4156, 12019, 13029, 23772, 33597, 45188, 64726, 64974, 64933 en 72465 elk fr. 500; no. 574, 5587, 7075, 66614 en 68631 elk fr. 400. 527 560 681 762 1160 1443 1559 1697 1990 2084 2100 2280 2293 2358 2521 258*2 8233 4089 4483 4715 5116 5218 5448 5853 5942 6320 6717 7062 7078 7128 7302 7572 8234 8389 8792 8861 8992 9002 9126 9173 9353 9356 9587 9781 9841 9941 5S FEUILLETON IN HET LAND VAN VALKENBERG. 12.) NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT fS.5^° De Duitsche vrouw en de slechte litteratuur, Dood van Z. Em. Kardinaal Fiseher. LA Is men idoioto de steilten vlajn Berlijn win del t, in het bizbnlder door idie der z|.g!.i IViedriohssitiad, en men bekijkt de uitstal lingen yian hoek- etn plaatwinkels of die der Zich noiemehlde k'utostiatelier®, idain' staat jneln eenvoudig pat' van al liet gemeetoe en onzede lijke, wat da,ar onder den naam' van kunst Wordt tentoongesteld. Een fatelbetolljjk meis je of eerbare vrouw, kan dit, moo,is(?) niet Üonder te blozen voorbijgalah. Meen nu echter niet, dat men voor deze schouwvensters gieen meisjes' of jongen's in Iden gevaarlijken leeftijd ziet staan. Juist dezulken zoeken deze moderne pestbuilen" der groat-tad bij voorkeur op. En de resul taten Het- 4e deel vlan al de kinderen, die in Berlijn geboren woiriden', zijn onecht,! Doch niet (alleen dezle walgelijke, Voor een 'Christelijke stad onwaardige uitstallingen maken hier de jeugd zoo zedeloos, ook de Duiteebo litteratuur 'draagt vteeil Sahuld hier aan. En is het niet opmerkelijk, da,t juist ide vrouw, met name de Dtoitsehe vrouw uit de beste standen zich tot het schrijven van jb'oeken neerzet, walaïin theoriën verkondigd .worden, die rechtstreeks tegen de Christe lijke zejdeleer ingaan?! Men oordeele: Naialr het vioorheeld van Ide Zweedsohe schrijfster Ellen Key, die in haar hoek „Liehe utod Ehe" (bladz!. 167) schrijftW\o gute Gründe dafür sprechen, die Ehe naich aussen hin tnicht zU lösen, Z,. B. der Wunsch, einem Mann oider einer Pra,u aiuch feitoerhin Ktoankenpflege anm rleihen zu lassen o)der ih- toen Idie geistig© Hilfe zu bringen, deren sie hedürfen. dürfte man vielleicht in Zukunft jdas Recht atoerkentoeW, dureh einë anderle Pr,a.u Vateridurcli einen anderen Maim Mut ter zu wetrjden", (1) prediken bijna, alle ma tterne Duitsche schrijfsters het „vrije hu welijk", dat dato zijn grondslagen in de nieu we, vtolgens de moderne wetenschap vaistge- etelde ethiek vinden moet. Mevrouw Crete Meisel-Bess, Mlejuf&ouw Dir. Heiene Stöoker, Marie Lischnewsfcai, Clara. Viebig, M|argarete Böhm en Karin Michaelis, die allen vlerkon,- digen eene theorie, die rechtstreeksi tegen de heiligheid vtato het huwelijk en de ojvleroiuide 'zedeleer der tiengeheden indraischr. Onwil lekeurig denkt men aian de woorden van Goethe in'Faust: „Der Mensch gehralucht die Göttliehe Vernunft allern, tün tierischer ale jeldes Tier zu eein." [Welnu, waar Ide meest gelezene schrijf sters ztolken kost halren lezens voorreden, daar behoeft men zich over de zedelijke ver wildering, die olvter 't algemeen de vlolkereh i» hunnen h art aider aiaingrijpeto, toiet te Ver- ;w onderen. Leest meti b.v. Mangarette Böh'mes „Tage- bueh efneT Verlorenen" of „Diais gcfahrli- hhe Alter" v|ah Karin Michaelis:, en weet men, |dia,t, deze otnaedelijke hoeken tot de meest gelezene werken jn Duitaahlahd be hoor^, dato voelt men eerst reoht, hoe diep het moerais ia, Waiarin onze eeuw reeds ge- konken is,. En dat die slechte v rouwen! it,te- hafunr juist zoo zeer hier in Duitachlahd zich ontwikkelen kon, en helaas ook ontwik keld had, ligt eenvoudig daaraan, 'dat de an dersdenkende, Ide Christelijke vrouwenwereld niet- direkt dezle lectuur openlijk af gewezen heeft. Het zwijgen |der beterdenken- de vrouwen tegtonover dezle schandelijke leo- t'uur was een zonde!. Goddank, (daft, ei* thans1, (in 't hdzeto|der onder de katholieke vrouwen, een beweging gaande is, om rechtstreeks tegen dete onzedelijke (campagne front te maken. Dlagelijks wast deze beweging, zlooldalt dit het duidelijkste bewijs 'is, dat er Gotde Zij dank nog! duizen den viajn vrouwen en meisjes, in Diuitschland zijn, die die anti-godsdienstige eto zedelooze beginselen niet toegedaan zijn', integelndeel ze kriaehtig! met wooad, en daad bestrijden willen. I voorst el Jen. t Zootols iden lezers ytoto dit blad reeds hekenld kal zijn, is Z.Em. Kardinaal Fisehar van Keulen in den a,v|otod v'a|n den 30 Juli nog yrü onverwachts gestorven. De dood van dezen Kerkvorst, die' algeatoeente!, dok kei zerlijke en koninklijke, deelneming Verwekt, is Ook daarom van zioo hiooige! heteekeniisl, wijl de z!.g. Christelijke Vakvjereienigingen WaiaroiVer we 'in onZlen Voïigtein brief geschre ven hebben', huntoeto besten en inV loedrij ks ten beschermer in hem Verlaren hebben. Kardi- na|a|l PisCher stond' met bijna, alle bisjsicho,pi- pen vato DujtsChland achter de Chïisltelijke vakverecnigingen. Hoewel dezle dus m g op vohlncnde bisschoppelijke vrien|den .rekeneU' kunnen, is toch het overlijden' v!a|n Z. Em. Fischer een zware slag Voior lien. In Kar dinaal Pisteher toch was halar hoog kërkelij:- ken steun als 't wlatoe getóondentreeid eln koto- den zlij rechtstreeks met Rolme vloeiing hou den. Hoe dit, verder echter oiok zlij, is vol gens mijto overtuiging al dezen steuln door de Christelijke vlakvereenigingen biet direkt als' een heginelelquatestie te hleschouwien, doch' meer als een utiliteitsiVralag'. Immers, spra ken de Dixit,soh'e hïsisich oppen' hto'n Veto Over deze organisatie uit, dan zijh we beslist daarvan overtuigd, dat minstens de helft der ruim 30Ó000 leiden dezer Christelijke v!ak- Vereenigingen Sn'aialr het sceialiislime Overliepen'. En omidaf te verhoeden, eh de lui Va|h den| direkten invlc 'd der roeden Verwijderd te houlden, staan de bisschoppen alstoog ach ter deze organisatie. J. M. S. (1). [Wialalr goede redenen daaTVoOr geldend z:ijn, om den huwelijksband toiet openlijk te breken, als bLV. de wetoscth, otoi den main ook nog „voor de toekomst in geVal van ziekte te kunnen Verplegen of de vrouw, geestelijk' bij te staan, da,a|r Zou men to'ch misisebien het recht kunnen toestaato, door een andere vrouw vader door een anderen mato moeder te Avordeu. HOFBERICHTEN. Z. K. H. Prins Hendrik heeft Woensdag jl. om half drie de Rijks Veeartsenijschool te Utrecht, speciaal de kliniek voor kleine huisdie ren, die onder leiding van dr. Jakob staat, met een bezoek vereerd. Zijne Hoogheid had daar voor eenigen tijd een aan een ruggemergsziekte lijdenden en reeds daarvan herstellenden taks hond ter behandeling laten opnemen. Om den hoogen gast te ontvangen, waren de heeren W. O. Schimmel, directeur van 's Rijks Veeartsenijschool, en dir. Jakob aanwezig. Deze beide heeren begeleidden den Prins, die hen op hartelijke wijze begroet bad, naar den eerst eenige jaren geleden nieuwgebouwd en honden- stal, waarin het kleine hondje zijn verblijf houdt. Prins Hendrik was over de bijna volkomen genezing van zijn lievelingshondje, dat zijn meester vroolijk begroette, zeer verheugd. Na een vierdaagsoh verhlijf ten paleïze Soestdijik, is de Koninklijke Familie Zaterdag namiddag ongeveer 5 uur van het station Baarn naar Het Loo terug gekeerd. Lang voor het ver trek stond op het Stationsplein een dichte me nigte d,e komst van de Koninklijke Familie ,af te wachten. H. M. de Koningin-Moeder deed Hare gasten uitgeleide tot het station. Op bet perron was de burgemeester van Baarn ter be groeting aanwezig. Het publiek juichte de Vor stelijke Familie toe; eveneens bij aankomst op Het Loo. Z. K. H. Prins Hendrik heeft, vergezeld van den heer L. W. Groeneveldt, intendant van het paleis en domein Soestdijk, Zaterdagnamid dag een bezoek gebracht aan den burgemeester van Baarn ten gemeentebuize en bezichtigde toen het nieuwe raadhuis. HET VORSTELIJK BEZOEK AAN ANTWERPEN. Het „Hbld. v. Ant.w" bericht, dat hij het bezoek van H.H. M.M. Koning Albert en Ko ningin Elisabeth aan Antwerpen, H. M. Ko ningin Wilhelmina een afvaardiging derwaarts zal zenden om den Koning en de Koningin der Belgen in de grensprovincie uit Haar naam te begroeten. UIT DE STAATSCOURANT. Bij Kon. Besluit van 31 Juli is dr. Pb. Koo- perberg, medisch adviseur bij de Rijksverzeke ringsbank, benoemd tot gedelegeerde der Neder- landsche regeering bij het van 6 tot 10 dezer te Dusseldorp te houden derde internationale con gres voor ongevallengeneeskunde. Bij Kon. Besluit van 27 Juli is, met ingang van dien da,g, benoemd tot opziener der vissche- rijen (bij de visscherij-inspeotie), O. Herkemy, thans opziener 1ste klasse bij de visscherijen op de Zeeuwsche stroomen, te Zierikzee. Bij Kon. Besluit van 29 Juli is, met ingang van 1 dezer, de heer A. M. van Roosendaal, tij delijk adjunct-inspecteur der visscherijen, voor dien tijd van één j,a|ar, benoemd tot inspecteur der visscherijen. Bij Kon. Besluit van 19 Juli is benoemd, tot vertegenwoordiger der Nederlandische en der Nedierl.-Indische re,geea:ing voor die ln Sep tember 1912 te New-York te houden vergade ringen van de Internationale Kommission für einheitliche Methoden dier Zuckerumtersuchung, buiten bezwaar van den lande, de heer H. C. Prinsen Geerlings, te Amsterdam. Bij Kon. besluit van 29 Juli is: lo. met in gang van 1 October, op zijn verzoek, eervol ont slag verleend aan mr, J. die Louter als gewoon hoogleeraar in de faculteit dier rechtsgeleerd heid aan de Rijksuniversiteit te Utrecht, met dankbetuiging voor de door hem in die betrek king bewezen diensten, en So. voor het tijdvak van 1 October tot en met 31 December aan mr. J. de Louter opgedragen het onderwijs in het volkenrecht aan de Rijksuniversiteit te Utrecht. Bij Kon. Besluit is met ingang van 1 Septem ber benoemd tot inspecteur voor de scheepvaart P. Landweer, Hilversum. DE OUDERDOMS- en INVALIDITEITS VERZEKERING. De commissie van voorbereiding der Invali- diteiits- en Ouderdomsverzekering heeft Vrijdag namiddag hare bijeenkomsten beëindigd. Uit Londen werd aan de „Voss. Ztg." geseind: „De Nederlandeche regeering zal, naar uit goe de bron medegedeeld wordt, spoedig aan de mo gendheden een uitnood,iging zenden, waarbij deze uitgenoodiigd werden, deel te nemen aan een wereld-conferentie, ten doel hebbende een algemeen geldende scheepvaartwet te ontwer pen en in te voeren, die in den geest van het Engelsche officiëeüe Titanic-rapport een inter nationale regeling zal treffen voor de veiligheid op zee." CONGRES VOOR STAATSPENSIOEN. In de groote Dierentuinzaal te 's-Gravenhage is 't Congres voor Staatspensioen gehouden on der leiding van den heer Frans Netscher, be stuurslid van den Bond Amor Staatspensionnee- ring. Het congres werd bijgewoond door de Ka merleden mr. Goeman Borgesius, mr. Rink, Schaper en de Klerk. HET CONGRES TEGEN HET BIERALCOHOLISME. De minister van Justitie, mr. R. Regout, zal a.s. Woensdag het congres te Roermond tegen het bieraleohoilisme bezoeken. De minister van Bdnnenlauidische Zaken laat zicli op dat congres vertegenwoordigen dioor den referendaris mr. Lietaert Peerbolte. AsscIh'poester. Een firma te Rotterdam deelt bet volgende merkwaardige staaltje mede van hoe in ons eigen land, onze eigen taal door groote lichamen als assehepoetser Avordt behandeld. „Bij verzendingen naar België, schrijft zij, liebben Avij de vaste gewoonte de vrachtbrie ven enz. in bet Nederlandseh uit te schrijven, zonder dat dit tot nog toe eenig bezwaar aanleiding bad gegeven. Zaterdag weigerde echter de Holl. IJzeren Spoorwegmaatschap pij onze goederen naar België te vervoeren, omdat de vrachtbrieven in het Nederlandseh waren uitgeschreven; 't moest in het Duitsch of .Franseh zijn". Mooie vangst. Zaterdag is op Twickel een mooie valk, een zoogenaamde „roode mil- lan", gevangen, die in deze boschrijke stre ken nog nimmer Avas waargenomen. Het dier is Yi meter hoog eu heeft een vlucht Aan 1.75 meter. Be glasbla.-ersalaking. De Bond van glas fabrikanten in Nederland heelt gisteren in zijn te Rotterdam gehouden vergadering besloten, aan alle fabrieken waar gestaakt wordt eene kennis geving te doen aanplakken, waarin liet personeel wordt aangezegd, dat de arbeiders met ingang van 21 Seplember a.s. zullen zijn ontslagen, ixx- dien niet binnen 8 dagen na heden aan alle fabrieken waar geslaakt wordt, de arbeid zal zijn herval. Tot dezen maatregel aldus gaat de ken nisgeving voort heeft de directie zich genood zaakt gezien, door de houding van het kmofd- stuur van den Néderl. Bond van Glas- en Aarde werkers, gevestigd te Delft, dat geweigerd heeft om gevolg te geven aan de voorstellen, door het bestuur der afdeeling Vlaai'dingen gedaan. Ter toelichting hef volgende: Nadat Maandag j.l. aan de fabriek te Ylaardingen, door inmen ging van enkele hoofdbestuurders uit Delft, het werk was gestaakt, hebben de arbeiders korten tijd daarna den arbeid weer opgenomen, nfi ge pleegd overleg met de directie. De wenschen der arbeiders zijn toen geformuleerd en dooi' het bestuur der afd. Viaardingem onderleekend. Het hoofdbestuur heeft daarop bij schrijven van 30 Juli een onderhoud met de directie te Delft aangevraagd, waarop deize antwoordde slechts schriftelijk overleg te willen. Bij schrijven van 31 Juli heeft toen het H. B. geantwoord, da,t zijn schrijven van 30 Juli als niet geschreven moest worden beschouwd. Na dien (ijd liet het H. B. niets meer van zich hooren. De wenschen der afd. Vlaardingen omvatten: een onderzoek door een commissie van arbitrage naar mogelijke misstanden in de industrie, wel ke commissie binnen drie maanden ee,n voor parlijen bindende uitspraak zou doen en, in af wachting van dat onderzoek, hervat! ing van den arbeid door de stakers. Doodslag. Te Bedum was Vrijdagnacht ruzie in een herberg tusschen boerenknech ten en tiehelwerkers. Plotseling werd er ge schoten en kreeg de tiehelwerker Jan Tuin man nit Roderveld (Dr.) een scliot in de horst. De politie heeft 4 personen aangehou den; de gewonde is Zaterdag naar het aca demisch ziekenhuis te Groningen vervoerd. Moordaanslag. Vrijdagnacht 1 uur heeft in de Zandstraatbuurt te Rotterdam een moordaanslag plaats gehad, gepleegd door een Rus op de vrouw Philippine Berger. Hij had haar 5.gegeven, doch wilde die te rug hebben. Daar de vrouw Aveigerde, stak hij haar een mes in den rug. De vrouw werd ernstig verwond naar het ziekenhuis ge bracht en de dader gegrepen. Verdrenken. De 25-jarige matroos De K., van den stoomtrawler Swift" nit IJmuiden, die eerst voor eenige maanden gelxuAvd was, is op de Noordzee door een stortzee overhoord gevallen en verdronken. Het ongeluk op de Maas te Rotterdam. De hij deze noodlottige gebeurtenis om het leven gekomen atouw, blijkt, toen zij de stoomboot Paul Kruger op liet zeilbootje af zag komen, plotseling uit angst in het water te zijn gesprongen, waar zij den dood vond. Het zeiljaehtje was eigendom van den lieer Kuypers, die er in den loop van een jaar mede had gevaren, echter steeds op den Plas; bij de stoomboot schijnt van schuld geen sprake te zijn. Do brand te Zaandam. Omtrent den brand le Zaandam waarover wij Zaterdag reeds be richtten, vernemen wij nog het volgende: Vrijdagavond omstreeks half twaalf is aan het Molenpad te Zaandam (Oostzijde) afgebrand de houtmeeltnolen de Haan, eigenaar de heer F. H. Honig te Amsterdam. Vermoed wordt, dat de brand is ontslaan op den 2den zolder door het Avarmloopen van de verkas. Het pand Avas op beurspolis verzekerd, de voorraad goederen was op dit oogenblik niet groot. Van de drie aangelegen arbeiderswoningen, resip. eigendom van J. Roos Sz., Ge/, Frio en Jl). Overtoom, te Zaandam, gezamenlijk cloor zes gezinnen bewoond, brandde één geheel af, hel andere gedeeltelijk, terwijl het derde (een houten gebouw) eveneens veel hoeft geleden, ook door walersehade. De twee, niet verzekerde, in boedels konden worden ONBESTELBARE STUKKEN gedurende de 2e helft der maand Juli 1912: Binnenland. Brieven. Mevr. Ankersmit, Amsterdam; S. de Zwaan, id.; rnej. A. Bogaards,-id.; E. v. d. Bol, idem; mej. Dod Kamp, id.; mej. v. Baumkaren? Arnhem; J. Sehes, Dordrecht; D. Hakkert, Enkhuizen; A. F. Lankhorst, 's Gravenhage; J. van Veen, idem; C. Verhagen, Haarlem; mej. B. Draayer, id.; w7ed. J. Prins, id.; Corn. Hus, id.; mej. M. Raar, id.; id. id.; G. a7an Klaveren, idem; Kerssemakers, Heemstede; v. Bakel, id.; P. Ruig, Helder; Kuiken, Sint Jaoobi Parochie; J. v. d. Pol, Nijmegen; J. de Ruiter, Rotterdam; mej. N. v. d. Steur, id.; Jacobs, idem; I. I. Kuypers, Utrecht; A. C. Schmitz, idem; mej. G. Tobias, Velp; L. van der Kolk, Vlieland; mevr. Bijvoet, Willems oord; D. Groen, Zaandam; A. Blom, Zand- A'oort; Heeren Straatmakers Binnenland. Briefkaarten, L. v. d. Kolk, Ameland; mevr. A. Spaan, Amsterdam; C. v. d. Veen, ld.; Dina Appel doorn, id.; mej. D. Witoltet, id.; mej. M. Lockner! id.; Jansje Eijk, id.; M. Kik, idem; mej. J. Kloek, id.; N. v. Stavoren, idem; W. Dweelard, id.; Dulemans, ld.; meA?r. Frenc- kel, id.; W. Bakker, id.; fam. Bossche? id.; wed. Muschten, idem; I. Jordan, id.; A. Ebes, Apeldoorn; Dr. L. C. v. d. Meulen, 's Graven hage; M. Zijlstra, id.; Jb. Verbrugge, Haar lem; D. W. J. Bloemendaal, Hembrug; Voost Overbeek, Oostbrug; mej. Vermeulen, Roden; M. J. Hengeveld, Rotterdam; O. Halter, id.; K. Meinart, id.; P. Remijn, Haarlem; B. Aaf- jes. Velp; W. A*an Hoorn, Wijk aan Zee: 4 zonder adres. Buitenland. Brieven. C. Boeze, Berlijn; René Dacheux, Brussel; Thos. Haster, Californië; P. Reinders, Det roit; Lema Long, Hongkong; Jos. Smit, Keu len; L. P. v. d. Laan, Rio Grando do Sal; Mme. Constant v. Erp, San Remo. Buitenland. Briefkaarten. Gertr. Sehlüter; Altona; Joh. Douwee, Brugge; C. Marchant, Ems; mej. Vorthuys, Exeter; H. Hetermann, Freiburg. Br.; P. Wil- helmi, Hannover; Bakels. Holthausen; A. C. E. Schröne. Interlaken; K. Steenhuis, Lon don; Hel. Tindal, Lovrant; A. C. Krnseman, Paris. Loten Freiburger Staatsbank. 2 pet. a fr. 100 van 1895. BRUNSWIJKSCHE LOTEN van 1869. Trekking van 1 Aug. Premietrekking 30 Sept. a.s. Seriën: ZWEMWEDSTRIJDEN TE ARNHEM. De Amhemsche Zwemclub heeft Ier gelegen heid van haar 30-jarig bestaan verschillende in ternationale wedstrijden uilgeschreven. Behalve de gewone wedslrijdnummers, welke heden ge houden worden, is verzwommen de 5 K.M. wed- srtijd. De uilslag van d«n strijd is, naar men seint: 1. A. Minnes (Het IJ) Amsterdam, 49 min. 18 sec. 2. R. Goflhofen, Kleef. 3. F Wi Meuring, Het IJ, Amsterdam, 50 min. 59 sec. 4. Eug. Weidler, Duisburg, 51 min. 15 sec. 5. C'. Beem, Amersfoort, 51 min. 24 4/5 sec. VLIEGEN. De aviateur Lindsay Campbell is bij Brook- lands met zijn monopLan gevallen. Hij was on middellijk dood. EEN iWATERVLIEGSOHOOL TE KATWIJK AAN ZEEx» '[Wij lezen in „Avia" WotocLt bet niet eens ti'jfl. iets mede te dee- leii over de plannen tot oprichting van een Avatenvliegschool te Katwijk aan Zee en een einde te maken aan de verspreiding van al lerlei dwaze geruchten Ziet hier Avialt er vian waar is. Reeds gerui- men tijd gevoelde de lieer Eugène Mulertt, kunstschilder te Katwijk aan Zee, zich tot de vliegkunst aangetrokken. Toen nu in het voorjaair te Monaco de groote Pransche wed strijd voor Avatervliegtuigen werd gehouden, begia,f hij zich daarheen. En als vian zoo,velen in den laatsten tijd, het watervliegtuig Avon zijn genegenheidhet, was op de Avatervlieg- kunst vooral dait thans zijn aandacht zich, richtte'. Hij vormde het plan in Katwijk een school voor Aviaterv,lingers op te richten en zocht daar belangisteJling A-oor. Echter, deze on dernemende .voortvarende Amerikaan had buiten een der eigenschappen van vele Ho - landers gerekend, een laksheid, onA'erschil- ligheid, welke bijna, niet te overwinnen bleek. Maar hij gaf het, toiet op, Met de geestdrift voor een ideaal bezit de heer Mulertt, dank' zij z'n Amerikaan-zijn een stellige doorzet tingskracht. Dat hij altlians bij Katwijk'» gemeentebestuur eenige aalnd -dit voor zijnl bedoelingen vond, hetgeen blijkt nit een ona f 9 door ECREVISSE. Vele voorwerpen liet de vriend des pries ters van zijn huis naar het mijne overbren gen. Weldra bewoonde ik eene pachthoeve van eenige bunders bouwland. V oor de eer ste maal mijns levens nam ik ploeg, spade en dorschvlegel ter hand, en vond een Avaar genot in den arbeid. Een grijsachtige pruik verborg mijn zwarte kortgesn&den haren; de kwellingen des ge- moeds benamen mijne blozende kleur, de zon verbrandde mijne fijne banden en maakte mijn aangezicht bruin; de kleeding herschiep den heer in eenen landbouwer. Op deze wijs, Avas er een fijn oog noodig.om mij te herken nen. Nooit zag men mij op de volksvergade ringen. Zoolang en zoo dikwijls, op Zon- en op feestdagen de Vroegmisse te Geleen gele zen werd voor den klaren dag, ging ik dezelve bijwonen; anderszins ging ik naar Stein of Urniond, waar ik verzekerd Avas, nooit Bok kenrijders te ontmoeten. Mijne vrouw kAvam, veertien dagen daarna, te.Lutteratb aan zoo heette de wijk met Herman; zij scheen evenals ik, voor den land bouw te zijn geschapen. Wij Avonuen ons be staan door onzen arbeid, vergrootten ons be drijf zelfs door aankoopingen, deels met onze gewonnen penningen, deels met den over schot der erfenissen onzer ouders, welke ons a ei trek slechts eenige maanden overleefden. Wij zonden zelfs rijk geweest zijn met onze erfsch.'.ppen, indien het grootste gedeelte niet waie besteed geworden door den priester, om het <----echt te herstellen, dat door mij en door miin toedoen was bedreven. Na een verblijf van een en twintig maan den, kv. a Martha ter wereld eu bracht niet niet weinig bij tot ons huiselijk geluk. Ik had dag en nacht gewerkt aan mijne bekeering; echter kon ik de gerustheid des gemoeds van myiie jongelingsjaren niet wedervinden. Eentonig verliepen de dagen, groeiden aan tot maanden, werden jaren. Tienmaal had ik oen akker bezaaid en tienmaal den oogst gemaaid. Gij begrijpt, dat ik onder dien tijd merkelijk ATeranderd Avas. Slechts met eene iamilie van Lutterath stonden wij in vriendschapsbetrekkingen: liet was die van Jan Jansen, onze gebuur, aan wien de pas toor van Smij gezonden bad, met eenen brief van aanbeveling... Te Lutterath was ik bekend onder den naam van Joog Hen driks; ik werd er geëerd, geacht en aange zien als een zeer naarstige en beslagen land bouwer. Op zekeren Zondag het ie bijna zes jaar geleden bad ik mij naar Geleen ter vroeg misse begeven. Ik betrok mijne gewone plaats onder bet orgel, om zoo min mogelijk be merkt te worden. Na het lezen van-het Evan gelie, beklom een priester den stoel der Avaarheid en liiekl voor do aanhoorders eene treffende aanspraak over de bekeering der zondaars en de rust, welke op deze wereld het loon reeds is van een zuiver geweten. Ik verliet een oogenblik mijnen schuilhoek om de Avoorden van den spreker beter te kun nen A'atten. Toen ik terugkeerde zag ik ene man een beweging doen om mij te naderen. Mijn oogen vielen op dien man, en plotse ling ontmoette ik een paar oogen op mij ge richt, die mij schenen te Avillen doorboren. De gramschap, de baat, welke uit deze oogen straalden, gaven mij den maatstaf van het ongeluk, dat mij nu te wachten stond! De roode Rudolf, welke als redenaar Avas op getreden in de vergadering der Bokkenrij ders, toen ik kapitein werd, stond voor mij Zijn oogenblik zegde mij genoegzaam dat liij n ij, niettegenstaande mijne vermomming, herkende. Een plotselinge schemering kwam voor mijne oogen spelen; geheel de kerk scheen mij toe vol vuurbolletjes te zij.ii, mijn voeten beetXeu; ik verloor mijn bewustzijn en zonk tegen een pilaar in onmachtl... Toen ik tot mij zeiven terugkwam, Avas de kerel verdwenen. Omtrent mijne inzichten mocht ik niet lan ger twijfelachtig zijn, want ik werd van goe derband onderricht, dat diezelfde man de nauwkeurigste berichten rakende mijn ver blijf en mijn huisgezin bad ingezameld. Ik gaf van dit A*oorval kennis aan mijne gade; Avij hielden raad te samen, en er werd be sloten, dat wij met de beide kinderen nog in den vooravond naar de stad Sittard vertrok ken. Toen ik baar en de kleine bij eene A'oor- ziebtige familie geplaatst had, keerde ik naar Lutterath térug, ik bracht den nacht door nabij mijne woning, welke ik bewaakte. Den volgenden dag nam ik uit het buis en de stallingen de beste voorwerpen en plaatste dezelve in ATeiligheid. Daar de woning afge zonderd lag van anderen, Averd deze verhui zing niet bemerkt... Ik gaf aan eenen ver trouwden man, op wiens bescheidenheid ik mocht rekenen, de noodige A'olmaeht om mijne goederen te Lutterath te verkoopen. Toen voor alles zoo goed mogelijk gezorgd was, ging ik tot mijne gade en mijne kin deren, terwijl de Lutterathenaars, zelfs Jan Jansen, ons te huis waanden. Den derden nacht na dit voorval, werden de inwoners van de wijk nit hunnen slaap gewekt door het noodgeroep: brand! brand! Mijn huis, schuur en stallen stonden in laaie vlammen. De geburen snelden toe om den brand te blnssehen... De eersten, die de vlammen naderden, zagen eene menigtft kerels, welke meer aan duivels dan aan men- schen geleken, het brandtooneel verlaten. Zij j gisten, dat er eene wraakneming was uitge- oefend, naderden met schroom, en vonden de deuren en vensters, langs den buitenkant, 1 met dwarshouten gegrendeld, welke allen uitgang verhinderden! Op de voordeur, bij de schemering des brands, konden zij de vol gende wooden lezen, die er met krijt op ge schreven waren: „Zoo behandelen de Bokkenrijders de laf aards en de verraders!..." Zoodra do lieden van Lutterath dit gezien hadden, zegden zij tot elkander: Hier is 't verloren gehluseht; al de dui velen der hel zijD tegen deze woon ontke tend! Nooit zal een menschenoog noch A'leeseh, noch heenderen, noch stof meer zien van den braven Joos Hendriks en zijne huis- genooten; waar de Bokkenrijders brand stich ten, is het vergeefs gehluseht; God troostö de zielen der ongelukkigen, die in den brand omkwamen! Elkeen verkeerde in den waan, dat ik met mijne eclitgenoote en kinderen in huis slie pen, toen de brand begon, en dat wij allen door de vlammen verslonden waren gewor den! Ik liet elkeen in dien waan; zelfs heb ik mijn vriend Jan Jansen nooit verwittigd dat wij nog hestonden... Ik wenschte voor, allen, die mii kenden, voor dood door te gaan, (Wordt vervolgd), j/

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1912 | | pagina 5