BOKKENRIJDERS
Groote Houtstraat Ho. 44.
BUITENLAND.
lu Bon SHIarché
„B oyons.
estanten.
J. HUIZING.
Ivnpopf American Shoe'f
Teief. ito. SS
Hest a nfen.
B.V. HET HAARLEiSGHE ASSURANTIE-
EN CÜMMNIOÖR
Haarlem-Brussel»
Wegens tien feestdag van O.L. VB.
HEMELVAART, zal de „Nieuwe Haar-
temsche Courant" morgen
schijnen.
HIET ver*
OVERZICHT.
FEUILLETON
IN "ET LAND VAN VALKENBERG.
NIEUWE HAARLE/ASCHE COURANT .?"D
AGENDA. 15 Augustus.
Groote Kerk 2—8 uur Orgelbe
speling door den heer L. Robert. (Zie pro
gramma ouder Stadsnieuws).
AGENDA. 16 Augustus.
Sociëteit Vereeniging 8 uur Feestcon-
eert ter gelegenheid Tan het 40-jarig Pries
terfeest van Z. D. Mgr. A. J. Gallier.
Teyler's Museum Tentoonstelling
van moderne aquarellen.
Bisschoppelijk Museum (Jansstraat
79). Geopend eiken dag van 10—5 uur, tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda
gen en R. K. feestdagen.
NOG EEN WOORD OVER HET XXIIIe
EUCHARISTISCH CONGRES
TE WEENEN 1912.
Een herinneringsmedaljo van het Congres, in
verschillend© materialen en grootten, werd uit
Weenen aan het Comité toe gezonden. Het is op
vereerend en geëerbiedigd verzoek van Zijne
Eminentie "Kardinaal van Rossum, diat getracht
zal worden voor deze medailles ook in ons land
koopers te vinden, omdat de zuivere winsten
voor goede doeleinden zullen worden besteed.
Daar het oomité zich uit de verschillende
diocesen heeft gevormd en het voortdurend voe
ling houden der leden onderling daardoor zeer
omslachtig is, staat heel zijne werkzaamheid in
liet teeken van toegeeflijkheid en goede trouw.
Voorzitter en secretaris houden zioh intusschen
aanbevolen voor welgemeende wenken en goe
den raad.
Vele deelnemers zijn mannen, wier naam een
goeden klank heeft in ons land en wier woord,
in Weenen gesproken, weerklank vinden zal in
onze harten. Mogen allen samenwerken, naar
de mate van hun kracht, opdat Nederland niet
onbeantwoord late het machtig woord des Pau
sen om alles te herstellen in Christus en daar
toe deelneme aan het grootscli en heerlijk stre
ven, dat heel de wereld met geestdrift moet
vervullen, om de H. Eucharistie meer en meer
te doen kennen en aanbidden als 't allerheiligst
middelpunt van het Verloste Menschdom.
E. A. VAN HINSBERGH.
Langzaam maar geleidelijk worden de banden
gelegd, die de HolLandsche vertegenwoordigers
op het Weener congres zullen vereenigen. Het
zeilen banden zijn, die niemands gang of bewe
ging ook maar ik 't minst komen bemoeilijken.
Als vrijheidlievend© Nederlanders en trouwe
zonen der H. Roomscke Kerk, zullen wij, met
onzen Aartsbisschop aan het hoofd, samen staan
voor den Nederlandschen Roomschen vertegen
woordiger des Pausen en samen nederknielen
om het Allerheiligste Sacrament. De liefde voor
den Christus Eucharisticus en Zijne zichtbaren
Plaatsbekleeder vereenigt ons van zelf, altijd
»u overal.
Maar zullen wij er in slagen op waardige
wijze onze vrome laudgenooten te vertegen
woordigen?
Wat het aantal betreft, diat valt niet tegen.
Behalve het dertigtal deelnemers aan den tocht,
die onder leiding van pater Hyacinth Hermans
wordt ondernomen, sloten zich tot heden vijf en
veertig congresgangers aan. Het ie zeker, dat
enkelen hunne namen nog niet opgaven; niet
onwaarschijnlijk dat anderen nog zullen beslui
ten tot- de reis. Het is nog tijd, indien zij zich
onverwijld zullen aanmelden bij den secretaris
van het comité, pater Noyen, rector van het
missiehuis St. Wiilibrord te Uden (N.-B.), Deze
zal zich dan gaarne heiasten met liet overmaken
aer gelden voor kaarten, insignes enz.; niet ech
ter met het zenden der bedragen voor logies en
reisbiljetten. Wel zal Zijn ZeerEerw. bereid ge-
ronden worden den aanvragers toe te sturen
«•n program van een inechrijvingsbiljet voor
een extra-trein, die van ICoulen uit, den 8 Sept.
®aar Weenen vertrekt en den 19en Sept. weer te
Keulen aankomt. Als onkosten zijn aangegeven
180 M. Iste klasse en 140 M. tweede klasse; de
congreekaarten, het logies en de maaltijden in
Weenen. zijn daarin echter niet begrepen.
Van onkosten gesproken, mag een woord van
lof niet worden onthouden aan den edelen ge
ver, wiens naam zeker menigeen inviel bij het
lozen van het postscriptum, aan een vorig
schrijven, in de bladen van 31 Juli jl. toege-
Kttego. De alombekende, hier niet genoemde
weldoener ,zond j 10(1.ter tegemoetkoming
in de onkosten, die voor Pater Noyen o n ver
te ijdelij'k Als nog enkelen, 't zij dian in
ovaroens temming met kapitaalkracht, dat
mooie voorbeeld volgen, zal er haast aan ge
dacht kunnen worden, behalve een voorloopig
voorzitter en een secretaris, ook een penning
meester in het oomité aan te wijzen.
Hoe dat zij, groot© onkosten zal bet comité
zioh in geen geval kunnen veroorloven, 't Is
Aaarqm dat de sprekers, die wellicht in lof of
vergadering der Hollandsehe afdeeling te Wee
nen zullen optreden, zich moeten tevreden stel
len met een dankbaar gehoor. Als zij, die daar
toe bereid gevxmden worden, zich willen aan
melden. b(j 'ten Voorzatter van het oomité (Se
minarie .Driebergen) en tevens het onderwerp
bmimer keuze aangevend, dan kan er eenheid
komen en een programma worden vastgesteld,
waarvan de uitvoering nog wel niet verzekerd,
maar de opzet door de voorzichtigheid toch
beslist geboden is.
Nog' altijd kamen weinig nadere bijzonder
heden in omtrent DE AARDBEVING OP
DEN BALKAN die vooral de streken rond
de zee van Marmora getroffen heeft. Alle
telegraaf-verbindingen zijin daar ook ver
nield en voorloopig moet men zich tevreden
stellen met de berichten van de kapiteinsi,
die met hunne schepen in Coins taintin opel
Linneiilo'Open, en meestendeels ook een groot
aantal gewenden aan boorjd hebben. De zee
lui vertollen, dat zij verschrikkelijke oogen-
hlikken hebben doorgemaakt; de schepen
werden tijdens de bewegingen zon geweldig
geslingerd, dat men elk oogenblik vreesde
.te vergaan. Langs de oever® van ide zee Van
Marmora en de Diarda,nellen kregen de be
angste zeelui een schrikkelijk tooneel te aan
schouwen. Daar zag men jheele steden en
dorpen in puin liggen of in vlammen staan.
Vele schepen gingen hulp brengen, en wisten
tal va,n gewonden op te nemen. Onder de
inwoners heersehte een geweldige paniek en
slechts weinigen dachten er aan hun bloed
verwanten van onder de puinan to balen.
Hier en daar zag ,men de ongelukkigen in
de ronkende puinen zoeken..... maar zij von
den meestal niets dan lijken.
Het aantal dooden wordt op 1200 geschat
en de materieels schalde zal minstens 3 mil-
lioen gulden beloopen.
Volgens lamiLre berichten zoiudeh in de
getroffen plaatsen reedsi 1800 lijken gevon
den zijn, en het aialntaj gewonden 3000 be
dragen. In het geheel zoolden 10.000 hulzen
verwoest zijn. De hospitalen van Gonstanti-
nopel, vooral de Grieksche, zijn overvol met
gewonden, en steeds k onrein meer gekwetsten
in do hoofdstad aan. De Turksche regeering
komt flink te hulp en ook van particuliere
zijde, vooral door de Grieken, worden groote
sommen geschonken v|oor de getroffenen.
De steden Myriofito, Harkeni, Ganos en
Hora zijn bijna geheel Van den aardbodem:
verdwenen.
He regeering lieeft de door de gezanten
der mogendheden aangeboden hulp afgewe
zen met de verklaring da,t Zij! voldioeddje
maatregelen zou nemen om de door de ramp
getroffenen te helpen. Volgens een reizi
ger die Van Miriofito komt, is liet aantal
dooden in da,t district niet beneden de 3000.
Een afdeeling genie is uit Roldosto naiar
Miriofito vertrokken om de onder het puin
liggen don te bevrijden. Sinds vier dagen ver
keert de bevolking' in een bekLaigen'swiaiardi-
gen toestand, idaiar er gebrek is aain alles.
Getuigen van de öiarldbbving beweren dat
er tusschen Ghanos en Chora een' berg in
gestort is. Men zegt. dat er rcok waargeno
men is en dat er zich een krater gevormd
heeft op den Tekfur-berg. D" uitbarsting is
gehoord een uur vóór de beving. Te Myrio
fito liggen vel© lijken in ontbinding nog on
der het puin. Er zijn 50,000 mensoben"zon
der dak,
Noodlottig einde van een priester.
Door een ongelukkig toeval is te Plagnes,
een dorpje bij Saint-Gervais-les-Bains, een
priester aan zijn eind gekomen. De geeste
lijke hield nl. in zijn tuin een aantal bijen
korven. Toen hij aan een dier korven bezig
was, zonder echter, zooals gebruikelijk is, een
masker voor zijn gezicht te nemen, vloog een
bij in zijn mond, en stak bem achter in de
keel. Dadelijk daarop deed zich een ontste
king voor, waardoor dit lichaamsdeel hevig
begon op te zwellen. Na 25 minuten van al
lerpijnlijkst lijden, dat ten slotte met verstik
king eindigde, gaf de ongelukkige priester
den geest.
Nieuwe Missiebisschop.
In den dom van Metz werd Zondag een nieu
we Missiebisschop in de congregatie der Witte
Paters gewijd, nl. pater Heinrich Leonard. Con
secrator was de algemeen© overste der Witte
Paters, de bekend© Fransche bisschop Livinbac.
De mijnramp bij Bochum,
De regeeriiing heeft buitengewone maatrege
len getroffen om de onverwijld© uitbetaling
van de renten aan de achtergebleven betrekkin
gen van de slachtoffers der ramp te Bochum
te verzekeren. Nog vóór de 'begrafenis zouden de
weduwen eu weezen mededieeling ontvangen
v'an de rente, waarop zij krachtens de Ongeval
lenwet recht hebben.), en van dit bedrag zal hun
onmiddellijk de eerste termijn uitbetaald wor
den. Van de slachtoffers waren, voorzoovex
men tot nu beeft kunnen uitmaken, 74 ge
trouwd en 36 ongetrouwd. De getrouwden heb
ben 74 weduwen en 214 kinderen achtergela
ten. De geheele som van de jaarlijksche renten
beloopt 04,081 mk., waarvan aan weduwen-
renten 18,859 en aan kinderrenten 44,581 mk.
Aan uitkeeringen voor eenmaal aal 11,838 mk.
betaald worden.
Het geld, dat die keizer geschonken heeft,
is gisterenmiddag verdeeld. Elk gezin ontving
tusschen de 100 en 150 mark.
De begrafenis der slachtoffers.
Nu beeft zioh het graf over de slachtoffers
der mijnramp van Lotharingen gesloten.
"Van d© huizen en van de sehachttorens woei
de zwarte rouwvaan. Een enorme menschen-
massa kwam uit alle deelen van het wijde Ruhr-
kolendistrict, naar schatting 100,000 menschen.
Om 4 uur gisterenmiddag begon die droeve
plechtigheid. Vooraan gingen de deputaties dor
werkliedenvoreenigingen met hun vaandels.
Daarachter de wagens, getrokken door zwarte
mijnpaarden, waarop die kisten met die slacht
offers stonden, bedekt met bloemen en kran
sen. Twintig van zulke wagens, waarachter tel
kens honderden liepen, bewogen zich naar liet
kerkhof van Gerthe.
In den stoet werden opgemerkt de opperpre
sidenit prims von Riatibor en Corvey, vertegen
woordigers des keizer3j benevens talrijke andere
autoriteiten.
Zestig katholieke priesters, met den bisschop
van Paderborn, Mgr. Karl Joseph Schubt© aan
het hoofd-, volgden in den stoet.
Op het kerkhof zegende de bisschop de lijken,
waarna hij een diep ontroerende lijkrede hield.
Namens do protestanten sprak do heer Zöll-
ner.
De schemering brak reeds aan, toen de laatste
belangstellenden den doodemakker verlieten. Op
het kerkhof te Gerthe werden 99 dooden bijge
zet. De overigen werden eergisteren en giste
ren op het kerkhof te Heme en Gastrop be
graven.
Tijdens de begrafenis sloegen enkele schur
ken hun slag. Op enkele plaatsen werd inge
broken.
Meer dan een mooi gebaar.
Do jonge groothertogin van Luxemburg heeft
de anti-katholieke schoolwet geeteekend.
Zij heeft moeten zwichten voor den dwang
der constitutioneele noodzakelijkheid.
Met dit al blijft haar aanvankelijke weigering
een mooi gebaar, schrijft het Hgzn.
Meer dan een gebaar.
Een opwekking 'aan haar voor de overgroice
meerderheid katholieke volk om zich te ont
worstelen aan de heerschappij eenor liberale en
vrijmetselaars-meerderheid in het Parlement,
om weer zich zelf te zijn.
De Luxemburgisch'e katholieken zijn ingedom
meld, zooals ook do Belgische katholieken een
tijd van indommeling gekend hebben.
Moge de liberale dwang wot hen wakker
schudden, zooals van Humibeeök's schoolwet de
Belgische katholieken en Ka/ppeyne's scherpe
resolutie de christelijke partijen in ons land
tot een krachtig verweer ontvlamde.
Te gemakkelijker moet het den Luxemburg-
schen katholieken vallen, het liberale dwangjuk'
af te schudden, nu ze gezien hebben dat hun
jonge vorstin aan hun zijde staat en in gedach
ten den glijden dag begroet-, waarop het haar
vergund zal zijn een streep te halen door het
product van liberalistische wetgeving.
Groote brand te Parijs.
Geheel het Zuidelijk stadsdeel van Parijs
werd Maandagavond met dikke rookwolken
bedekt. Er was nl. een groote brand uitge
broken in de houtstapelplaats der firma La-
tapie. Het geheele loodsencomplex, dat zich
tusschen de rue Antoine Cbantin, de rue des
Plantes en de avenue de Gkatillon uitstrekte,
stond in vlammen.
De Duitsclie Katholiekendag.
De vertegenwoordigers der vele studenten-
corporaties, aangesloten bij het Cartell Ver
band van de Katholieke Studentenvereni
gingen, hielden een tocht door de stad, nadat
zij des morgens een Pontifikalamt in de Mün-
ster baden bijgewoond, om nu een liulde te
brengen aan het Kaiser Wilhelm-standbeeld,
dat op de Theater-platz voor het theater is
opgericht, de keizer boog op, te paard.
Het was een prachtige stoet. Voorop trok
ken een aantal herauten met klaterende ba
zuinen, een regiments-muziekkorps, en daar
achter de stoet van vertegenwoordigers in
uniformen van alle denkbare frissche kleu
ren en combinaties.
Maandagmorgen had in de groote badhuis
zaal de tweede gesloten vergadering plaats,
enkel toegankelijk voor de deelnemers van
den Katholiekendag, waarin de moties, door
de vier verschillende secties voorbereid over
allerlei van bet Katholieke Duitsohland be
handeld werden. 200 moties over de Romein-
sche kwestie, bet missiewerk, de Jezuieten-
kwestie, de jongelingsvereenigingen, bet deel
nemen der Katholieken aan 't oeeonomische
Iven, de vereenigingen van arbeidsters, der
katholieke Vrouwenbond, de opvoedings
kwestie enz.
Nog werd in den loop van den morgen een
belangrijke vergadering gehouden, die uitging
van de organisatie van de Duitsehe Katholie
ken tot verdediging van de Christelijke
school en de Christelijke opvoeding.
Des avonds werd de eerste openbare ver
gadering gehouden en geopend door Dr.
Schmidt. Hij huldigde eerst uitvoerig de na
gedachtenis van kardinaal Fisober, om ver
volgens te herinneren boe deze Katholieken
dag een hulde wezen wil aan Windthorst,
wiens beeld in enkele trekken werd getee
kend.
Daarop legde de voorzitter namens den Ka
tholiekendag een schitterende geloofsbelijde
nis af. Men had gepoogd, zide hij, een onder
scheid te maken tusschen Deutsche Katho
lieken en Komische Katholieken. Tegen zulk
een onderscheid maken kwam hij beslist op.
De Duitsehe Katholieken waren goede en
trouwe Duitschers en daar waren zij trotsch
op, maar zij waren niet minder goede Katho
lieken. Zij wilden leven en sterven als Ka
tholieken, altijd trouw aan de leiding van hun
bisschoppen.
Als tweede redenaar trad op Mgr. Von Kep-
pler, bisschop van Rottenbrug, die een diep
zinnige rede hield over het Pausdom, de stem
van het gezag.
Mgi;. Gudelka, bisschop van Milwaukee,
bracht de groeten van de Katholieken in
Amerika, waarna als derde redenaar optrad
Geheimrat Porsch, vice-president van het
Pruisisch Huis van af gevaar di gen, die een
breed levensbeeld schetste van Windthorst.
Van den Pans was een antwoord-telegram
gekomen, voor het hem gezonden telegram.
Be Conscieuce-feesten to Antwterpen.
De Conscience-feesten zijn Zondag te Antwer
pen gevierd en prachtig geslaagd nl werkte ook
het weer niet mee. Een ontzaglijke menigte be
woog zich reeds vroeg langs de straten en ave
nue's. Treinen en booten voerden dóizenden en
duizenden vreemdelingen aan. Niet minder dari
650 maatschappijen en vereenigingen waren uit
alle deelen van Vlaanderenland samengestroomd'.
Nog nooit heeft Antwerpen zoo'n menigte gezien!
De feesten begonnen 's morgens met een uit
voering in de concertzaal der Zoologie, waar
geen [plaats meer te krijgen was. De burge
meester, andere putorileiten en voorname Vla
mingen uit Brussel, Gent en andere steden wa
ren tegenwoordig. Verschillend© solisten zongen
Viaamsche liederen ter eere van Conscience. Er
werd stormachtig geapplaudisseerd. De rede van
den bekenden Genlschen letterkundige René de
Clercq verwierf een storm van toejuichingen.
In de Harmonie sprak Pol de Mont. Nooit'
scheen deze gelukkiger dan gisteren toen hij
(sprak (over de prachtige vruchten van Con
science's werkden opbloei van het Viaamsche
ras, zijn genie, zijn letterkunde, zijn kunst.
Pol de Mont spoorde de Vlamingen aan, één
te blijven in hun strijd voorde Iloogeschool.
Directie E. BRANTJES.
Dameteaat kl. Tel, &SS-
Alleen-verkoopers voor Nederland en Kolo
niën der Firma W. E. Huyghep Co.
Londen.
Om half 3 's namiddags zou de groote op
tocht uittrekken. Het werd ongeveer 4 uur eej
de stoet zich in beweging kon slellen. Men weel,
dat de optocht de voornaamste werken van Con
science voorstelt
Alle wagens, zonder uitzondering, waren piach*
tig en van een bijzondere artistieke Uitvoering.
De kroon spanden: de groep van den burgerkrijg
deze groep bestaat uil 11 praalwagens, 4 ka
nonnen, 89 ruiters, 128 paarden, lo3 zangers,
54 muzikanten, totaal meer dan 5C0 personen I
en de Hulde aan Conscience, door den Ru-
benskring die vooral zeer werd toegejuicht
Terzelfder tijd als deze praatstoel, trok door,
de stad de optocht der 600 k 650 Vlaamschq
maatschappijen met hare banieren en opschrif
ten. Omtrent 7 uur was de stoet op de Grand
Place, waar verschillende Viaamsche liederen
werden gezongen en verschillende sprekers het
woord voerden tot deze ontzaglijke menschen-
menigle onder wie een ongekende geestdrift
hjeerschle.
Zaterdagavond is in het gebouw der geleerde
genootschappen een Conscience-tenloonstelling gep
opend. Gisteren ontdekte men ,dat hot daar ten
toongestelde gouden horloge van Conscience ge
stolen Was!
Het programma der feesten ter gelegenheid
van hel koninklijk bezoek aan Antwerpen, be
vat (o.m. het volgende:
Woensdag 14 Augustus blijde intrede van
HH. MM. koning Albert en koningin Elisabeth;
10 uur ontvangst aan het OosistatTon; 10.30 oi.1l-
vangst van de overlieden in het koninklijk pa*
leis; te 3.30 bezoek ten sladhuize en teekenen
van het Gulden Boek; te 3.45 défilé op de Meir
der schooldeputaties en der stedelijke vereeni-
g; m; te 4.45 in de feestzaal (Meir), huldebe
toon der 10 stadswijken; te 6.30 feestmaal in
de groot e feesthal der Kon. Maatschappij van
Dierkunde.
Algemeene verlichting der stad ter gelegenheid
der blijde inkomst van onze vorsten. Te 8 uur
rijtoer door de stad voor het bezichtigen der
verlichting.
Conscience-verlooning. Te 8 uur in den Kon.
Ned. Schouwburg, opvoering van „Baas Gansen-
donck", te geven door F. Jas, van den Branden
en „De Loteling", door Aug. Bonet.
Het publiek beeft toegang tegen halven prijs.
Donderdag 15 Augustus: 10 uur bezoek der
majesteiten aan de O L.. Vr. kerk; 10.45 uur
ontvangst op de beurs; 11.25 uur onthulling van
het standbeeld Lambermont door Z. M. kon in*
Alherl; 2 uur uitgang van den Conscience-stoeÈ
langs de volgende straten: Egmont- en Zuider-
■lei. Wegwijzer: Kloosterstraat, Korte straat, I.:--
pald de Waalstraat, de Horneslraat, Vliers! i.
St. Andriasplaats, Pomp-, Fmncken- en Natio
nal est raten, Groenplaats (Zuidkant), Schoen
markt, iMeirbrug, Meir, Jazusstraat, SL Jacobs,
markt, Genieeuteplaals, Gemeente-, Carnot-, Dam
brugge-, Diepe-, Lage Beeldekens-, Leveling, Kerk
en Carnol,stralen, Statieplein, de Keyserlei.
Ilalf zes vertrek der majesteiten.
Zondag 18 Augustus i 10 uur plechtige Mis Jn
do kathedraal en om 11 uur uitjaang van de
beroemde O. L. Vr.-proeessie; 2 uur laatste
rondgang van den C.onscience-sloet
Toestanden in Mexico.
Er zijn Maandag 35 soldaten en 20 passagiert
van een spoortrein gedood bij een overval dooi
Zapalisten bij Cuantla in de provincie Morelos,
Er is bij'na niemand ontkomen.
Volgens een telegram uit de stad Mexico heb'
ben de Zapalisten zich van Ixtapa meester ge
maakt, het geheele garnizoen en honderden be
woners gedood. De Zapalisten (rekken naar Fto
luca pp.
Koude in Duitschland.
In heel het Westen van Duilsci'iland is fiat,
voor den tijd van hel jaar, ongemeen koud. "Voor
ispimmige slreken is de koude noodlottig. Uit!
het Zwarte Woud wordt sneeuw gemeld, in de
plaatsen aan den Rijn die aan do ui Hoopers van
dat. gebergte liggen, is de tempera'uur tot bij
hol vriespunt gedaald. Op sommige plaatsen staat
het vreemdelingenverkeer stil. Boom- én wijn
gaarden hebben Man kou en vocht zwaar te lijden.
Moelai Hafid.
Volgens het verdrag met Sullan Moelai Hafid,
moet Frankrijk hem een jaarlijiksch ondeilhoud
verschaffen. Het zal 375.000 fres. bedragen. Bo
vendien zal hij nog 400.000 fres. in eens krij-
door
ECREVISSE.
20.)
Welaan, roer het blad i) 6ftTlcl
jnistereu met al oase ooren, ter dee^
Klaart had in «ijt: brein een ontwerp jyerÜDt-
hij kende Steven, en voorzag dat deze ffi
hem, mg of laat, «cankkeiijk zou wreken
en bif was oogenbUkkeiijk boskat, alle wraak-
mjdviaien te voorkomen.
Hei verblijf der kinderen van Hein Ruïjtor
openharenden hoofdman doen overslaan tot
"wraakmiddelen «n dan zoowel de kinderen
.van Hein Hnyler ale Steven zelvon doen om-
99
(1) Blad om ie xeggon tong. Over 't
ineen is de Limburger taal schilderachtig;
Be8't men in sommige stroken: een struik-j
haas voor douaau, een zakken taster voor gen-
darme; een piinenterger voor organist, enz.'
komen; ziedaar zijn ontwerp. Dit noemde hij,
de ruwe en sterke Klaas, twee vliegen in
eenen slag slaan!.... Hij nam dan eenen on
derworpen toon aan en antwoordde:
Kapitein, gij zult aanstonds zelf oordee-
Ien, of ik de drie weken slapende heb door
gebracht, dan wel of ik iets najaagde, dat de
moeite waard is om te vangen. Luister liever:
De aandacht van alle bokkenrijders werd op
gewekt door deze woorden. Klaas begon zijne
mededeéling in volgender voege:
Over ongeveer twee en twintig jaren,
stonden de Bokkenrijders onder eenen hoofd
man, met name Hein Ruyter. De meesten
onder u herinneren zich ongetwijfeld nog,
hoe lafhartig deze kerel zijn woord verbrak.
Hoe de verrader het land van Valkenberg
verliet en zich te Lutterath ging vestigen,
met vrouw en kind, onder naam van Joos
Hendriks. Wanneer mijn vader, de man ruste
m vrede, den meineedige ontdekte, dan wreek
ten zich de Bokkenrijders op den lafaard: zij
verbrandden Hein Ruyter's woon tot den
K,on'| toe. Is het niet waar vrienden?
v_r ,at is waar, mauwde Steven, doch gij
p-pi.pti 5r i3 fe voegen, dat de verrader en
vprhrnvfa l1 sgezil1 t» gelijk met de woning
i„( e?; wa«t noch mar. noch muis werd
gei et da t is geen nieuws meer.
is cut geen nieuws meer, hernam Klaas,
de mauwende stem v«u Steven nabootsende,
ik de "vi ij he id hebben, u ander nieuw» te
vertellen... Crij zeg-t, kapitein, dat Hein RuV-
ter, zijne vrouw en heide kinderen met de wo
ning verbrandden: ik, daarentegen, zeg u, dat
geen van alle vier in den brand omkwam. Is
dat klaar en duidelijk?
En indien ik bewijzen vroeg van hetgeen
gij vooruitzet, bejegende de kapitein met
ernst, ja bewijzen, in-plaats van woorden!
Weet wel, dat mijn vader, zaliger gedachtenis,
dezen tocht bestuurde tegen Hein Ruyter, en
alle redding onmogelijk te maken. Op zijn
sterfbed bevestigde bij nog wat ik daar zeg
de
Hein Ruyter, zette Klaas bij met nadruk,
stierf, over ruim vijf jaren zachtjes in zijn
bed! Zijne echtgenoote overleefde hem vier
jaren. En wat hunne beide kinderen betreft,
over tien dagen zag ik hen beiden te Geleen
in den besten gezondheidstoestand. Ten be
wijze zal ik er bijvoegen dat Herman, de zoon
van Hein Ruyter, bij toeval mededong naar
liet Korstbroodje en zelfs dat hij, als geboren
Lutterathenaar, de overwinning aan Lutte
rath bezorgde.
Hier verhaalde Klaas wat hij ten huize van
den Scholtis gehoord en gezien had, en voegde
er dan bij:
Gij hoort, dat ik wel onderricht ben;
nochtans mag ik er bijvoegen, dat ik, na moei
lijke opsporingen het verblijf van Ruyter's
kinderen ontdekt heb...,
Wijs mij hun verblijf aan, viel Steven in
de rede, met eene opbruischende gramschap,
en is de oude lafaard ontsnapt, daarvoor zul
len zijne kinderen des te harder boeten; want
ik belast mij, de Bokkenrijders te wreken.
Niet voorbarig, kapitein, hervatte Roo-
dolfs schalksche zoon met klem, en op elk
woord drukkende. Ik geloof aan uwen goeden
wil; doch ik wantrouw uwe krachten, uwe
volharding. Ik, Klaas van Si Jans Geleen,
heb de dochter van Hein Ruyter met mijne
twee oogen gezien en ik wil niet langer voor
den zoon mijns vadrs doorgaan, indien ooit
een bevalliger meisje den Valkenburger bo
dem betrad. Ik houd u voor eenen getrouwen
en standvastigen Bokkenrijdershoofdman;
desniettemin geloof ik, dat g\j uw opperbevel
zoudet afwerpen en soms allèn in den brand
laten, indien gij ooit ondr de bekoorlijke
maeht vielt van het zoo schoone meisje.... Dit
gedacht beige u niet, kapitein!.... Ik heb er
gens In een ouden bijbel gelezen van een sterk
man, Samson gnaamd, welke voor de voeten
van Dalilah kroop. Ik zou u niet gaarne dit
voorbeeld zien navolgen; diens volgens voor
aleer ik u het verblijf der kinderen van Hein
Ruyter openbare, moet gij mij beloven niet
onder derzelver oogen te verschijnen. Gij zijt
ons te noodig en te dierbaar dan dat ik u aan
liet gevaar van te bezwijken wilde noch moge
blootstellen, en werpt gü ooit de oogen op
Martlia Ruyter, dan zijt ge voor de Bokken
rijders verloren. Daarenboven heb ik den
zoon te Geleen bezig gezien: hij stak mij tlsof
ik een kurkenhouten man ware gewet net
het korsbroodje boven het hoofd. Gij !H ijpt
lichtelijk, dat het niet raadzaam zoude zijn,
onder de handen van zulken Herkules 14.
vallen.
Klaas zweeg en wilde zien, wat uitwerksel
zijn woor op den kapitein en de overige Bok
kenrijders hadden teweeg gebracht.
De Bokkenrijders durfden schier niet ade
men; want zij hadden bemerkt dat Steven,
eenen oogenblik, den voorvinger tusschen dfi
kin en de onderlip gelegd en den halsdoek
met eene krampachtige beweging verscheurd
had.
Deze opwelling van gramschap duurdai
slechts eenen oogwenk; want Steven toomde!
olezelve dermate in, dat hij de kalmte zelvei
scheen, toen hij in volgender voege sprak:
Makkers, ik wil alles gelooven, wal
klaas aangaande Hein Ruyter en zijne fami-
lie geopenbaard heeft; omdat ik durf ver
trouwen, olat hij zich overtuigd heeft van dé
gegrondheid zijner openharingen. Tot daar ié
alles in regel; doeh Klaas heeft zich daareu-j
boven veronderstellingen en gissingen very
oorloofd, die onrechtvaardig en ongegrond
zijn. Onrechtvaardig: want by legt mij aan-;
tijgingen van lafheid ten laste, en gij weet
ailen, dat ik nooit lafhartig gweest was. On
gegrond: want ik neem hier op mij <b plech
tige verbintenis van op eene schitterende
wijze de Bokkenrijders te wreken. Lui sterf
wel naar mijne woorden, zette de hoofdman
bij, de stem verheffende en de rechter \a mi
boven de tofel uitstrekkende, ik verpand hier
