I @13.
DE BOKKENRIJDERS
Rond de Liturgie.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Goedkoatiste adipes «oop Karpetten, Taf alkleed en, @ps.is F. J. JAHSSEMI, Anegang lioek Warmoesstraat.
Besfanfen.
lu Bssbi lilar^lié
„Nofons
üaarleraa-BiHisseB.
esianten.
f LUILLETON
IN HET LAND VAN VALKENBERG.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ™?SJL*D
^Ingezonden:.)
Sen machtig iwapen, dat niet betrekkelijk
su «es tegen de Begeexing .wondt gebruikt,
is le actie tot het verkrijgvn viajri een Staats
pensioen. Misschien zal men zien heriftnefrnn,
ïüt in 1900 een Bujid yoor da,t doel is opge
richt. Aanvankelijk konden yoigeliingen van
iedexe politieke richting lid zijn van dezen,
•Bond daar zij vrijwel een neutraal standpunt
innam; langzamerhand echter, zooals hot
ti'öuwens met allo neutrale vereenxguigen
giaiat, verloor de Bond dit neuiraai. karakter
en vervormde zioli in een besiist Luiks ene
partij, waardoor het voor leden der Rechter-
p ar bijen, zoo zij tenminste tot deze gerekend
wilden blijven, een onmogelijkheid werd zich
jbjj dezen Boail jaap te sluiten. Deze Bond
'maakt enorm veel drukte doch zooals het
meer gaat ,,'t is veel geschreeuw en "weinig
wol", want het is een utopie, dat zij na
streven. In artikel I der statuten, lezen wij
het volgende:
„Die Bond voor Staatspensionneering' be
oogt het totstandkomen ©etter uffieh, waarbij
aau alle Ncdcrlanders, zoowel vrouwen
lals mannen, op een nader bij bedoelde
ÖVjet a,an te geven leeftijd, recht wordt
.-toegekend op een gelijk Staatspensioen,
zonder premiebetalingdo kosten te Vin
den uit de opbrengst van bestaande pf
nog te heffen belastingen."
jAjat hier gevraagd wordt 13 eeovjoulrg
onmogelijk en daiairoin ide ïBatStireying on clö
propagandeeiung yiatt dit voorstel je zui
verste volksbedriegerij. -Dat schrikt ©ohter
tie voorstanders vian dit stelsel, nu eerst
daags de Pensioenwetten, aan de oride ko
men, volstrekt niet af want het is een veel
te mooi middel voor, de Linksche agitatoren
om de Regeering een hak te zetten. Men
gèbruike echter zijn nuchter verstand en
oordeele zelf. Een voorbeeld: wanneer jajatt
iederen 65-jairigien een pensioen van 4 gid.
per week verleend werd, zou dit voor 1912
aan liet land de som v,an ruim 7U ïnülioen
guldens gekost hebben. Een kna.p mam, Jiij
die aanwijst waar dit geld ynindaam motst
komen. En dit gelidt nog te meer nu het
ieder jaar de grootste moeite kost de be
groetingen sluitende te maken-
Ei' is dan ook geen ka|ns dat het gek,
,voor dit doel ooit gevonden zal worden en
de grootste voorstanders van de Slaatspen
siommeerimg co/kennen dit dan ook. Zoo yiea>
Ida,arde bij v. Ide pad minister de Meester,
den 27sten Februari 1909 op de Algiemeenja
.Vergadering' der Liberale Unie het Vol
gende
„De Engelsche Minister Asquith heeft
reeds medegedeeld da,t in Engeland de
Staiatspemsiommeering 80 miUioen gulden
poist. Voor ons land zou hot 'bij 70-jari
gen leeftijd 1219 miliioen kosten. Maar
zou men liier alleen op kosten van den
Staat op 65-jarigen leeftijd ouden van
dagen pensionneer en, dan komt men tot
45 miliioen en zeker tot 40 mill toen ten
laste van den Staat. Welnu, wij zijn steeds
geweest voorstanders van fhn vrijhandel.
En als wij vasthouden aan lid it beginsel,
is het onmogelijk die 40 millioem te
vinden. Voorstanders zijn wij ook van be
lasting naar draagkracht: Vele middelen,
accijns e. a,. z.ij.n niet voor vjerhooging .vat
baar. Daarom moeten wij de meusehen!
niet vleien niet dingen, waar wij pinöipieel
niet tegen zijn, maar die wij finanaioel
niet kunnen bereiken."
Daar de lieer de Moester omtrent deze
ruiterlijke verklaring bestreden werd, ver
klaarde hij later nog dat wij (de Liberale
partij) het volk geen knollen voor citroe
nen mogen verkoopendat wij niet mogen
beloven wat wij niet kunnen geven en dit
is een Staatspensioen op 65-jarigen leeftijd.
Dij wijst er verder op dat een verheuging
van badrijfs- en vermogensbelasting, die dan
noodzakelijk moet volgen, in de dagen van
zijn Ministcrscha-p door hem ontworpen een
grootere jaarlijksohe opbrengst van 2Va mil
iioen en een uitbreiding van het successie
recht slechts lVa miliioen meer zou geven.
Hieruit blijkt dus ten duidelijkste dat het
niet gemakkelijk zal zijn idie 40 millioem'
te vinden. Aldus de verklaring en de mee
ning van een der hoofdmannen d"t Liberale
Unie voor ©enige jaren terug; vergelijk hier
mede nu eens de houding, die de Liberale
Unie tegenwoordig aanneemt. {Wlij zullen de
ze nog wei nader besprekeneerst willen wij
nu aamtoomen dat de Vrij z mnig-Democirai-
tien, waarvan een der öorypheen op liet Con- j
gres vojor Staatspensioen, den Sden Aug.
j.l. in den Hanig gehouden', een felle rade vipor
dat pensioen heeft gehouden, ook ter wille
vaU (de aanwinst in stemmen tal, geheel vlajn
richting is veralndeid- Immers wij lezen in
„Land en Volk" ,V,an 3 Maart 1909:
„Die loop, die de actie voor Staatspen-
saonheïing neemt, wijst Voor da airbeidePs
op .een ernstig gevaar. Met name doelen
W'ij op de vreugde, door deze actie ge
wekt in vrij-liber alen' kring. Hier toicih
juicht men over den teruggalnjgvlatt 'tdenk-
ibeeld der verplichte vierzekeringi. Hierin
zou voor den 'arbeider zooveel gevaar niet
schuilen, indien deze juichkreten gepaiard
gingen met een aanbod van gereede beta
ling der millioiemein Voor Staaitspensiom-
neering onmisbaar. Dit aanbod echter blijft
achterwege.
Wat zial men dus in de naaste toekomst
zien gebeuren? Eerst wordt door broeder
lijke vian democratie en reactie de verplich
te verzekering van do ba,a,tt geknikkerd
Leye de vrijheid, leve de democratieVer
volgens Verloopt de Staiatspensioiifneering
in het zand omdat do noodige millioenen'
niet zijn te verkrijgenleVe de vrijhatt-
del
Het gevolg s
Die werknemer heeft..... hiefe. Die 70-jai-
r'ige „de dooie" heeft..... niets. De
invalide heeft..... niets. En de 65-jarige
blijft wachten op zijn f 3 ju de week.
Men Verweet ons „slapheid", m:in: zialg een'
slinger om den arm"het is cms wel.
iWjij voor ons geweten voor alles ide Ver
plichting grea .verwachtingen te wekken',
zoo wij niet Van ons zelf overtuigd zijn.
dat zij kunnen worden ver vu'd. Va|n niets
is in heit politieke leven onze afkeer ster
ker daim politieke wisselruiterij. Dlit la
ten wij galame aan anderen over. iWiie
daa-ïVan dverantwooad dijkheid wi' dra
gen moei dat uitmaken met zijn eig n ge-
Weten."
Ziedaar 'de afkeer geschetst dien' de Vrij
zinnig Diemocrafen hiaidideri Van het Staats
pensioen. Ten overvloede wil ik nog eenige
uitspraken aanhalen, die hunne houding nog
meer typeert.
Op de Algemeiene Vergadering vtalh den
Vrii-z. Diemcör. Bond, gehouden 4 Mei 1911,
werd een beginselvjerklalring vast gesteld,
waarin ,voorkoimt„Verpliöhte vrze-
kering tegen ziekte, invaliditeit en
ouderdom". Op hot werkprogram dierzelf-
de partij, Vastgesteld op iecne algemeen© ver-
g ia id erin g v;ah 11 Januari 1902 cjn 28 Mei 1904
koont voor: „Verplichte verzekering1 tegen
„ziekte, invaliditeit en ouderdom: wat in
validiteit en ouderdom betreft metib bijdrai-
„gc vain 'den Stalat in' de kosten."
IWlij hebben hier ten duidelijkste aange
toond het besliste standpunt dat zoowel door
de Liberalen taf.s Vrijz.-Diernoemten tegen het
Staatspensioen is aangenomen. Beschouwen
wij nu do handing dezen zelfde partijen op
het Congres voor Staatspensioen dan .31 en
Augustus gehoujden. Diaiar w,aren aanwezig
drie liberale kamerleden, Borgesiuö, Rink
en de Klerk, die door hunne aanwezigheid
ten duidelijkste v]ah hunne sympathie de
den blijken. Opmerkelijk is hierbij de aan
wezigheid vian Bargesius, die zich in 1906
en 1908 onomwonden tegen de Staatspension-
neerimg1 had uitgesproken. Dje „politieke
slimmeling" en met liem de geheele Libe
rale Unie houdt echter van' „draaien" want
het is genoegzaam bekend dat de Liberale
Partij z;ioh na, 1909, ter wille der kiezers-
vangst, heeft uitgesproken vicor een' Staats
pensioen en dat, niettegenstaande de besliste
verklaringen daiartegien die wij hiervoor
reedis hebben aangehaald. Nog frappanter
is de houding der Vrijz.-DemoCralte'n, (w;a|ar
toch een der hunnen', da heer Teanstra,, een
der voornaamste sprekers van het Oongres
was. Volgens dezen heer is er Vain het oint-
werp-Pensioenwet va|n Minister Talma. vol
strekt geen goed te zeggen' en ia dit tegen
gevallen oVer de geheele linie. Het is te
omslachtig1 en daarom niet ta begrijpen Voor
een buitenstaanderde renteuitkaerimg is te
lgag omdat de geheel© berekening te schriel
is opgevat waarbij dan nog komt de premie
betaling via|n de lage lootten, de druk die op
Ide industrie wordt gelegd enz. te veel om
op te ncemen.- Uit deze lamentatie blijkt ge
noeg lioe sympathiek deze heeren' der Lin
kerzijde den Minister Van Landbouw gazinid
zijn. Voortdurend Zjijn ze druk bazig al diens
werk af te keuren en als nietig en pruts
werk voor te stellen. Het doel dat ze daar
bij nastreven is te doorzichtig om niet door
iedereein ,te worden opgemerkt. [Wjij1 willen1
er daarom ten Overvloede nogi eens voor
waiaiiis'chuwen. Niet de bezorging van een
Staatspensioen aan de ouden vlaia dagen is
het doel, dat trouwens volgens, de uitspra
ken vah gezaghebbende leden der Li'nker-
partijen financieel onmogelijk is doch de
heele aletie streeft, niet anders nu dan de
Regeering tot niaehtieloosheid te doemen, de
kiezeis vian dezelfde te idoen Vervreemden
en deZe te gebruiken om henzelf weer aan
het bewind te brengen. Daarom' Reehtsche
kiezers, Christelijke mannen,, stelt ge n ver
trouwen in deze soh'ij.nbiaar asco mooie no
tie; blijft uzèlVe niettegenstaande de mooie
beloften en voorspiegelingen die U :geldala|n
worden en werpt, uw Christelijk beginsial
niet ovbr boord. Steunt daiaitvoor dit Reeht
sche kabinet en Vooral den Minister Van Ar
beid. die redds zOoyjeel Voor u gedaan heeft
,gn nog zooveel voor n belooft te Zullen doen
opdat hij en met hem het Christelijk Ministe
rie zijn zegenrijkem arbeid ook nog Vele
jaren na 1913 z'al kunnen voortzetten.
Het Eucharistisch Congres te Weencn.
In een artikel, ge'wijd. aan 'dit Congres, meldt de
„Germania" dial thans reeds 50.000 aanvragen
voor deelnemerskaarten zijn ingekomen, terwijl
het getal der personen, die de processie zullen
vormen, minstens eveneens 50.000 zal bedragen.
Nu reeds zijn 100 extra-treinen aangekondigd,
benevens een stoomschip met congressisten uit
den Amei'ikaauscheii slaat Minnesota. Verder
zal aan Congres en processie worden deelgeno
men door 150 kardinalen, aartsbisschoppen en
gemijterde abten. De aankomst van Zijne Emi
nentie den kardinaal-legaat Van Rossum te Wee-
nen (heeft plaats op 12 September, diens ont
vangst door den keizer op den 13en.
Goed gezien!
Een openbare biecht is door den sociaal-
demoeratischen vakvereenigingsbeambte Se-
gitz in Nürnberg gesproken. Op eene confe
rentie van Metaalbewerkers in Noord-Beie
ren zeide hij: Of een onzer propagandisten
van het Noorden of het Zuiden komt, men
hoort steeds dezelfde rede, een rede, die be
staat in een woest schelden op de onderne
mers en berekend is op het machtsgevoel der
arbeiders, die bierdoor valsche denkbeelden
krijgen. In plaats van den werkman op te
voeden, worden hem maar steeds beloften
gedaan, die later niet vervuld kunnen wor
den". De „Korrespondent", orgaan van den
soclaal-democratischen Boekdrukkersbond,
antwoordt op de vraag: waarom dit zoo is?
het volgende: „Omdat geen arbeider zich van
zulke holle phrasen mag losmaken, wil hij
niet als verrader der arbeidersklasse ge
brandmerkt worden".
Wanneer sociaal-demoeratisebe leiders en
organen dit zelf verklaren, zal het wel waar
wezen, 'tls precies zoo in ons land. Maar
hier zijn wij nog niet zoover, dat die socia
listen liet zelf erkennen.
Po allernieuwste loconiofjiof
in Amerika lieell28 raderen.
Deze reusachtige machine is wel de grootste
der wereld; ze weegt zonder tendier niet min
der dan 4G20 centenaars. De tender is in staat
4000 galon petroleum (1 galon is gelijk laan 41/2
liter) voor de vuren en 12.000 gallons water voor
den ktel mede te voeren. Deze reuzenlo co mo
tief loopt op 28 raderen. Doch haar beleekenis
voor het spoorwegbedrijf ligt niet in de groote
krachtsontwikkeling. Bij de oude locomotieven
ontsnappen door den schoorsteen geweldige mas
sa's liilte, welke totaal nutteloos in de atmosfeer
verdwijnen; de nieuwe Amerikaansche machine
is zoo geconstrueerd, dat het ontsnappende gas
aangewend wordt voor de verhitting; de afvoer
pijpen zijn zoo aangelegd, clat de ontsnappende;
gloeiende lucht tegelijk weder bijdraagt lot ver
hitting van den ketel. En welk een kolossale hoe
veelheid hitte daarmede dienstbaar gemaakt
wordt, wordt aangetoond door bet feit, dat
liet verhittingsmateriaal een besparing van 50
pet. aan wees. De machine is in staat een zwaar,
beladen goederentrein ter lengte van een Enget-
gcho jnijt zonder de minste moeite te trekken.
Een duur kantoor.
Dezer dagen is in Ndw-York een lapje grond
verkocht voor ongeveer 34 miliioen gulden; de
vierk. M. komt op ongeveer 6000 gulden, een
prijs, dien men in New-York niet eens zoo erg
hoog vindt. Het terrein ligt aan de Broad'way,
en er zal een nieuw torenhuis op gebouwd wor
den van 36 verdiepingen, dal tusschen die 38
en 39 miliioen gulden zal kosten, zoodat, wan
neer wij den grond er bij rek enen, hel hui je .op
72 miliioen komt te staan. In Mei 1913 moet het
•werk afgeleverd worden..Hel is een handelshuis.
Beneden zijn groote winkels en een breed mar
mer trappenhuis. Op de bovenverdiepingen be
vinden zich meest kantoren. Het gebouw, 'dat
zeer eenvoudig zal zijn, bestaat uit ijzer, natuur
steen en baksteen.
Een belangrijke uitvinding
is door een visscher van de Seine gedaan, Fer-
nez genaamd. Zijn uilvinding beoogt, den mensch
in slaat te slellen geruimeii tijd onder water
le vertoeven, zonder in zijn bdwegingen te wor
den belemmerd door een zwaren duikeiiiclm
en een dikke kleeding,.die hel geheele lichaam
omsluit. Zijn toestel bestaat slechts uit een gu|j-
ta percha kap, die het hoofd van den duiker
bedekt en een soort prop, die den niondi herme
tisch afsluit. Aan die kap hangt op den.rug hel
lucht reservoir, waaruit een slang door de prop
in den mond uitkomt en een tweede slang stelt
den duiker, door middel van een ventiel, i i
staat, de verbruikte lucht uit ie latten. Hei. kic" t
reservoir 'wordt gevoed door middfcl van een ge
wone luchtpomp, welke een helper van den dui
ker op den kant of op een vlot in beweging
brengt. Fernez heelt met zijn toestel goed ge
slaagde proeven genomen. Gekleed in een ge
woon badcosluum met een halter van 10 K.G.,
in de hand 0111 sneller Ie zinken, begaf hij ziYi
aan de quai des Celestins te Parijs in de
Seine en heeft driemaal 10 minuien op den bo
dem der rivier geloopen.
POLITIEKE PROPAGANDA MET
MUZIEK.
De landdagen der vrijzinnigen volgen el
kander op. Den len September wordt er een
gehouden te Scliagen en den Gd en Septem
ber een te Hilversum.
Naar de liberale bladen melden verleent
in eerstgenoemde plaats Scliagen's Harmo
niekapel „hare welwillende medewerking".
Dit is dus vrijzinnige propaganda met mu
ziek, waarhij de groote trom wel niet zal ont
breken, merkt Het Centrum ironisch op.
Zou het nu geeii tijd worden voor het com-
poneerep van eenige nieuwe ïuarschen en
andere nummers, om die met den aard en
het doel dezer vergaderingen meer in over
eenstemming te brengen!
Wat zou men denken van een Conoentra-
tie-marsch of van een Anti-clericaal fanfare-
nummer?
Ter afwisseling zou men dan een rêverie
of elegie ten gelioore kunnen brengen over
de vervlogen dagen der liberale alleenheer
schappij
SCHOOLLECTUUR.
I11 een uitvoerig ingezonden stuk, opgeno
men in de „Nieuwe Rott' Crt." van Woens
dag 21 Aug. (Avondblad A) beklaagt zich
„een vader" over de lectuur, welke men aan
openbare H. B. S., gymnasiën, enz. aan lo
on 16-jarige knapen en meisjes durft voor
leggen.
Hij heeft daarbij bepaaldelijk bet oog op
een geschiedkundig boek, getiteld: „Keus uit
Jorisseng Historische Werken" (I Algemeeiie
geschiedenis, Haarlem, Tjeenlc Willink en
Zn„ 1909). Om begrijpelijke redenen zegt
De Tijd zullen wij de citaten, waarop de
vader in de „Nieuwe Rott. Ct." zich beroept,
niet overnemen. Zij zijn daartoe inderdaad t e
erg. Zeker is de vader, die zijn klachten aan
het groote liberale blad deed toekomen, geen
katholiek en waarschijnlijk ook wel niet een
positief geloovig- Protestant, doch in elk ge
val is hij iemand, die er prijs op stelt, dat
zijn kinderen en die van anderen niet op
school zedelijk zullen bedorven worden. En
de man heeft groot gelijk, als hij de door hem
geciteerde verhalen „zeer ergerlijk" en liet
„in de hoogste mate ongeoorloofd (noemt)
dergelijke verhalen aan kinderen te doen".
De aandacht van autoriteiten, commissies
van toezicht en vooral van de ouders wordt,
„nu spoedig de nieuwe cursus aanvangt",
door hem op liet besproken werk een
keur-collectie nog wel! gevestigd.
Of het den goeden mail iets zal helpen? Wij
betwijfelen liet ten sterkste. Zeker, opzet
telijke verspreiding van zedeloosheid vindt
ook op onze openbare scholen niet plaats.
Maardaar bestaan omtrent de vraag, wat
al of niet als onzedelijk moet worden be
schouwd, vervolgens over de niet minder ge
wichtige vraag, wat knapen en meisjes van
12 tot 18 jaar zonder bedenking al dan niet
lezen mogen, bij vele paedagogen onzer open
bare school meeningen, ten eenenmale af
wijkend van die, welke gelden allereerst hij
ons, katholieken, in 't algemeen bij geloovige
Christenen en zelfs bij veel ouders, die wel
niet onder een van heide categorieën zijn te
rangschikken, maar die toch, als het op de
CXVIII.
VYitte kleur der misgewaden.
W it is de kleur des lichts en daarom zinne
beeld der vreugde en der reinheid. Wit is iiot
kleed der dcopclingen, die in het bad der weder
geboorte van den smet der erfzonde gereinigd
zijn. Zij, die in den strijd tegen de zonde volhard,
hebben ten einde toe, zullen volgens het Bock
der Openbaring in witte kleederen*stnau voor
den troon Gods. Omdat wit liet symbool is ven
de onschuld en reinheid, mag deze kleur nooit
geheel ontbreken, d-aar het II. Misoffer in den
priester steeds de grootste zuiverheid vercischt:
daarom moeten behalve corporaal, palla en kelk-
doekje, ook eenige gewaden, de albe en de
schouderdoek, altijd wit zijn. Somwijlen echter
is de priester geheel in het wit gekleed, en
dat is vooral op die dagen, welke ons bijzonder
aan de vreugde, onschuld en hemelsche zalig
heid herinneren.
Daarom worden vooreerst alle vreugdevolle
en glorierijke geheimen van onzen Heiland iu de
witte kleur gevierd. Verder de feestdagen der
II. Maagd en met liet volste recht, want zij is de
Onbevlekt Ontvangene. Ook de feesten ter eere
der H. Engelen vorderen de witte kleur,
want de Engelen zijn reine, zuivere geesten, op
bijzondere wijze door het licht van Gods glorie
bestraald. Ten slotte is wit ook de kleur voor
de feesten van d.ie Heiligen, welke geen marte
laar zijn: II. Belijders, Maagden en Weduwen,
want van deze allen getuigt de H. Schrift, dat
zij „wandelen met Christus in witte gewaden,
omdat zij het waardig zijn." Altijd bleven zij
rein, of, zoo zij de onschuld verloren, dan heb
ben zij door ware boetvaardigheid hun zonden
uitg^ewischt en het blanke bruilofskleed der ge
nade herkregen.
De witte kleur der misgewaden is derhalve
voor priester en geloovigen een vermaning oni
in liet blanke kleed der lieiligmakende genade
vol vreugde en blijdschap bij het vieren der H.H
Geheimen tegenwoordig te zijn.
practijk aankomt, ten aanzien der zedelijk
heid nog christelijke begrippen zijn toege
daan.
De volstrekte noodzakelijkheid van eigen
bijzondere scholen voor het christelijk deel
des volks treedt door zulke ervaringen in-
tusschen steeds scherper iu 't licht.
GRAAG OP BAANTJES.
„Graag op baantjes, doch.... natuurlijk niet
geschikt," schrijft een inzender iii het „Cen
trum", boven -een leerzamen staat betrekkelijk
de godsdienstige gezindten van iedere gemeen
te in de provincie Utrecht, in verhand met de in
die provincie in den loop der jaren plaats gehad
hebbende burgemeestersbenoemingen.
Uit dien staat blijkt, dat de 72 gemeenten
te zarnen 288.544 inwoners tellen, waarvan
92.478 roomsch katholieken. De r. k. behalen
aJzoo 32 pCt. der totale bevolking.
Bijna een derde van de inwoners der provin
cie Utrecht belijdt den katholieken godsdienst
en van de 72 gemeenten in deze provincie gele
gen, hebben slechts 4 een katholieken burgc-,
meester, terwijl vele gemeenten worden aange
troffen, waar de katholieken meer dan de helft
der bevolking uitmaken of veruit de sterkst#
partij der rechterzijde vormen.
Men zal ons mogelijk tegenwerpen, zegt do.
schrijver, dat het zielental, der twee stedeij
Utrecht en Amersfoort, een overwegenden in
vloed op de berekeningen heeft, omdat deze te
zamen ongeveer d>e helft dor bevolking van do
geheele provincie uitmaken, daarom willen wij
aanstonds mededeelen, d.at de katholieken 29:1
pCt. der bevolking van de provincie uitmaken,
wanneer men die twee steden uitzondert. Dit
cijfer is dus voor ons iets ongunstiger, doch niet
veel.
Nog over een paar gemeenten in het bijzon
der.
Harmelen. In deze gemeenten is niet «Heen
de grootste helft de;r bevolking r. k„ doch er
zijn ook nog vele anti-rev., terwijl de burge
meester liberaal is.
Jutphaas. Ook in deze gemeente, waar de
katholieken bijna alleen de meerderheid hebben,
zijn zij natuurlijk de sterkste partij der rechter
zijde. Deze gemeente zal overwegend r. k. zijn,
wanneer de voorgenomen annexatie aan
Utrecht zal zijn verleend.
19
door
ECREVISSE.
27.)
Om Steven's gemoed te peilen, wendde hij
zich tot den jongen Herman, zeggende:
Mijn jonge vriend, gij hebt uw leven
blootgesteld aan een groot gevaar om uwen
evenmeiisch te redden; maar uw werk is
des te schooner en verdienstelijker in de
oogen van den Alloonder, zoowel als in die
van de mensehen. Het is waar, indien ik u
wel kenne, mijn vriend, dan hebt go noch op
de dankbaarheid uwe reddings noch op den
lof der mensehen gerekend. Dit belet niet dat
gene een aterling zoude zijn, indien hij ooit
de weldaad vergat; en dat hij van de men
sehen hulp mag verwachten, welke zich be
hulpzaam getoond heeft jegens hen.
Steven was fijn genoeg om te begrijpen,
dat deze bewerkingen meer tot hem dan tot
Herman gericht waren... Maar was hij reeds
herkend door den grijsaard? Om het even, hij
besloot oogenblikkelijk den pastoor door ron
kende woorden te begoochelen.
J Hij plooide zijn gelaat in een weemoedige
j plooi en sprak dan op zalfachtigen toon:
j Ja, eerwaarde man, ik moet beginnen
aan u mijnen dank te betuigen, omdat gij mij
I aan mijne plichten herinnert. Dezen jonge
man bedank ik van harte als mijnen redder
en weldoener.... Verschoon mij nochtans, mijn
dierbare jonge vriend, indien woorden te kort
schieten, om uit te drukken wat mijn hart
gevoelt.
Hier begon Steven de oogen te wrijven om
er tranen uit te persen. Hij vervolgde:
Mocht de goede God mij de gelegenheid
schenken van aan u, brave, jongeman, een
bewijs te kunnen geven, dat gij niet voor een
ondankbare uw leven hebt blootgesteld
j Thans ben ilc schier van alles beroofd, want
do rampspoeden hebben zich op mijn hoofd
gestapeld; doch ik heb geleerd, mijn hoofd
zonder morren te buigen, onder de kastijdin
gen van den Heer. Er zullen wel eens betere
dagen komen.
Te vergeefs ook, onderbrak hem den
priester met voorbedachtheid worstelt de on
gelukkige tegen den slaanden Engel! Maar,
wat loon mag den beproefde hopen, als hij,
teg^6ii den Almachtige morrend en vloekend
zijn opgelegd pak draagt?
Verschoon mij, eerwaarde man, bemerk
te Steven, ik mor, ik vloek niet; ik poog veel
eer het rampenpak met geduld te dragen.
Dank aan de gepaste zorgen mjiner weldoe
ners, voel ik mij genoegzaam hersteld om,1
nog heden, terug naar huis te keeren... Zoo
dra tijd en omstandigheden mij zulks ver
oorloven, zal ik komen met ter daad mijne
dankbaarheid betuigen jegens mijn redder.
Geen belooning ik ooit aannemen!
viel Herman in de rede.
Dit gevoelen strekt u tot eere, huichelde
Steven, nochtans zal ik opmerken, hoe spij
tig het mij zoude zijn, indien ik aan niemand
het recht toestond te vermoeden, dat mijne
dankbaarheid zieli beperkt tot enkele woor
den.
Geloof, mijnbeer, zegde de priester met
ernst, en met het inzicht nog dieper in den
zonderlingen man te kunnen dringen, wan
neer men nog zoo jong is als mijn zoon
Herman, wanneer men maar enkelijk de la
chende zijde dei- wereld en des levens gezien
heeft, dan wordt eene groote zelfverlooche
ning gevergd, dan moet men met een over-
groote zucht tot weldoen bezield zijn, om
zijn jeugdig leven koelbloedig bloot te stel
len, gelijk Herman nu gedaan heeft. Gods
dienst en aangeboren menschlieveudheid kun
nen alleen zulke zelfopoffering inboezemen.
Do droge rede pleit te zeer voor het zelfbe
houd, dan dat zij tot zulke verhevene daad
aanspore.
Die zelfverloochening, huichelde Ste-f
ven nog inniger dan te voren, lieb ik op den j
eersten oogenblik begrepen en op prijs ge-
steld. Ik stond er verbaasd over. Thans be
grijp en zie ik, aan wien mijn redder de edel
moedige gevoelens, waarmede liij bezield is,
danken moet. Gij noemdet den jongeman uw
zoou; gij toont u den waardigen vader van
dit uitgezonderd kind.
Had Steven gerekend, dat zijn vleitaal groo-
ten indruk zoude te weeg brengen op den
doortrapten grijsaard.... dan was hij verre ge
mist; de ouderling hield Steven thans voor
nog veel gevaarlijker dan te voren.
- Passen wij op, zoo zegde hij in zich zel-
veD, de slang poogt haar prooi door zoete
klanken te boeien.
Na eenige bemerkingen stond Steven op.
Om te doen gissen, dat hij voornemens was
om te vertrekken, gaf hij voor, dat hij de
zijnen moest gaan gerust stellen nopens zijn
lot, daar elkeen ten zijnen huize hem moest
verongelukt wanen.
Herman alleen verzette zich tegen de ver-
zenlijking van dit voornemen, daar hij den
lijder nog voor te zwak aanzag, om de ver
moeienissen der reis te kunnen doorstaan.
Wanneer de huichelaar, Steven, evenwel zag,
dat noch de priester, noch Martha, een enkel
woord losten om hem te weerhouden, liet hij
zich geenszins door den broeder overhalen.
Herman, ziende dat het besluit van zijn ïed-
deling onveranderlijk bleef, ging de heide
paarden zadelen, bracht dezelve voor de deur,
besteeg het bruintje en gaf liet ruinpaard
aan Steven.
Deze 11am afscheid van Martha en den ou
den herder, waarna zij te samen den weg in
sloegen, over Catsop en Beek naar Schinneu.
Ondertussehen wist de aartsbooswicht Her
man's eenvoudig hart dermate te boeien en
's jongemans vertrouwen zoo verre te win
nen, dat do ouachtordoehtige redder op zijnen
reddeling een kerk zou gebouwd hebben.
Nauwelijks waren zij ter woning van Ste
ven aangekomen, of deze toonde aan Her
man de verscke sporen der braak, 011 de
naaktheid der vertrekken; op deze wijze joeg
hij nog oneindig meer medelijden iu 's'jon
geldigs boezem. Te vergeefs poogde hij even
wel zijnon weldoener bij hem te Schinnen
te houden tot den volgenden morgen, want
nauwelijks waren man en paarden een wei
nig verfrischt, of hij besteeg het ruinpaard,
nam het bruintje bij den toom en spoedde
zich zoo snel huiswaarts, dat hij nog voor ne
gen uren ter bergwoning aankwam.
Herman, met de rondborstigheid, welke den
stempel van zijn karakter droeg, deelde aan
Martha mede, wat genegenheid hij voor zijn
geredde koesterde; ja, hij gevoelde jegens
dien uitgezonderden booswicht eene grenze-
loozo vriendschap.
Zeldzaam en noch thans gewoon verschijn
sel: de weldoener was meer aan den bewel-
dadigde, dan deze aan genen verknocht. Dus
danig zal altijd het geval zijn, wanneer do
weldoener een Herman, een edel hart is; en
de beweldadigde met den naam van Steven
Doodriik. een booswicht van hoofd tot voe-