TWEEDE 31,40
1913.
rr
DE BOKKENRIJDERS
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Rond de Liturgie.
Goedkoopste adres voor Karpetten, Tsfelkleeden, ens, is P. J. JAMSSEM, Anegang hoek Warmoesstraat.
estanten.
üu Bmn füai'eSié
logons,
Haarlem* Br&assei.
Restanten,
ZATERDAG 7 SEPT. 1912.
TENTOONSTELLING TE DORDRECHT.
T»k-
FEUILLETON
'N HET land van valkenberg.
ecrevisse.
39/)
NIEUWE HflflRLEMSCHE COURANT
(Ingezonden).
In ons artikel vialn 'de vjoïifi© week hebban
ftw^' eenig'e merkwaardige uitspraken: y|a|n li
berale bladen aangehaald, die oins aantoonden
Hja,t de verbazing en verontwaardiging over
jh'e.t verbod van den Haagsehen Burgemees
ter, o® de kiesrechthetooging op den Roo-
(jdetni 'Dinsdag1 |nij©t ton te staan, in de kringen
dor Linkerzijde meer dan groot is. _Dez|a
verontwaardiging is echter kunstmatig e(n
;jde redein daarvan behoeven, .we niet ver te
zoeken. Immers, Juni 1913, hebben we
(gezegd is in het ivtewdhiet en met het
'■oog1 daarop wordt aan don Linkferkant alles
'gedaan wat mogelijk is om tot. oVereenstem-
i' min tusschen de verschillende parken te
'geraken Dioor de principieel© vjarsclullen,.
jdie deze partijen onderling' vain elkapider
scheiden is dit echter niet zoo heel gemak-
-kelijk, doch terwille vtajï het doel stapt men
over 'dergelijke bezwaren wel been Dit is'
Ham ook de ©enigst© verklaring die wij om-
"tremt "de houding der Linkseho Plens, die daln
'toch het gevoelen barer partij.en weergeeft,
'gunnen .geven. Dat zij het „in cotdde" eens
'is met deze houding1, daarvan is i'n de 'Verste
(verte geen sprake. Zooveel te meer reden
hebben wij daarom om ons te verbazen over
•lie geraffineerde dubbelzinnigheid en de
groote brutaliteit om bet volk te bedriegen.
tWjij willen daarvoor weer enkele bewijzen
aiahhalen, die wij putten' uit de „Vaderliajn-
'dejf het officieele orgaan der Liberale Unie.
Wil ezen dan
„De weigering v;an dön Burgemeester
Van don Haag aan den S. Dl A. fP. (om
haren optocht te houden voor algemeen;
kiesrecht op dein dag Van de opening der
Stoten-Generaal, is zieker iets, waartegen
ieder waarachtig liberaal protcsteeren
moet. En Idat in de eerste plaats libe
ralen als wij,* die verleden jaar warme
hulde gebracht hebben aan dezen zelfden,
toen pas opgetreden magistraat, omdat hij,
zonder aanzien das persoons, opgekomen
,wajs voor onze grondwettige vrijheden.
■.Voor ons toch, die verleden jaar den heer
Van Kam cheek konden beschouwen als „be
ginselvast tegen welke invloeden ook", is
de weigering, die thans door hem gegeven
is, groote teleurstelling".
Oef! dat is gezegd en daarmee meteen
Ide heer van Kamebeek geoordeeld. De con
clusie, die verder uit dit citaat, te trekken
valt, 'is eenvoudig deze: „het bloed kruipt
waar hot niet giaan kap." j
(Want-, wie zou er zoo onnoozel zijn
(daar het slechts zeer weinig pnnoozelheid
vereischt- om de houding der liberalen hls
zulke groote verdedigers der socialisten zou
den optreden, wanneer zij niet voor een
groot gedeelte Vap hen' afhankelijk waren
Kom, een Verstandig1 man-sab weet wel beter
en laait zich zoo maar niet in de luren leg
gen. Men beschouw© ten dien opzichte maar
eens de houding ,vam een ander orgaan der
liberal© partij, met name de „Nieuwe Cou
rant", die in dezelfde kwestie, waar het be
treft 'de houding der libera,le groot-fabrikan
ten van Twente, een geheel apd-er stand
punt inneemt. D|a,t protest van de „Vaderlan
der" kunnen wij dan ook beschouwen be
trekkelijk als „van nul -en geener waarde".
Dat de heer van Kamebeek do,or hetzelfde
blad blijkbaar niet meer als een der hun
nen wondt beschouwd, omdat hij, in tegen
stelling met zijn houding Vap het Vorige
jaar, blijk heeft .gegeven niet meer „begin
selvast en voor invloeden van buiten vatbaar
te zijn", zal wel overal, behalve dan in
de van spijt en schaamte over zooveel „eer
loosheid overstelpte kringen der Liberale
Unie, een glimlach en een schouderophalen
verwekken.
Het venijn, dat in het stukje naar voren
gebracht moet werden, volgt dan waar het
blad de houding der Regeering bespreekt
en afkeurt dat deze het vorig jaar niet lalle
moeite gedaan beeft om de Koningin te over
tuigen Van dm plicht 'die op Haar rust
om de Kiam-ers zelve in persoon te opanein,
temeer daar de Haagseh© burgerij 'op die
opening ten zeerste gesteld is. Dit wordt
|den lezers dan iaiis volgt te genieten gegeven
„En 'dit is de fout Van oinze rageering,
die' blijkbaiar de ruggegraat gemist heeft
om vorsten de waarheid te zeggen, dat
ze het niet aangedurfd heeft do Kroon
te overtuigen, dat het niet wensohelijk was,
'dat ze. zonder opgave v'an redenen, op
|d,at oogehblik gebruik ziou, maken van het
-
ïecht, haar hij artikel 103 der Grondwet
toegekend, om de Sta,ten-Generaal door
teen© commissie van harentwege te laten
openten-" j
Hier wordt den lichtgelooVigen lezer de
oude kost weer voorgezet en hem wijs ge
maakt dat de Begeering niet voor haar taak
geschikt is. Niet de Haiaigsohe Burgemeester
doch de Regeering is de oiorziaiak vialh de wei
gering' omdat ziij ten vorige jaar haren plicht
verzuimd beeft ton opzichte v!ah de houding
der Koningin. Zij had de Koningin desnoods
moeten noedzakeln om zelf de Kamers te
openen. Omdat zij dit niet gedaian heeft, is
do Koningin weggebleven en om' dit' voor
de tweede maal te voorkomen', Verbiedt de
Burgemeester nu den optocht. Voelt men nu
nog .niet welken kaint het uit mtetet? Dte
lezers, alias de kiezers worden opgehitst te
gen zoo'n „onlnooztele" Regseriiig, die niet
eens haOr laak kent en de hand der vriend
schap. pardon......i der concentratie wordt den
roeden hoeren toegestoken. Leesi majair Wat
nog vterider Volgt en dat ons dit ten dui
delijkste dc'et- zien
„In het verzoek Van do S. D. A. P.
lag niets Wa,t met eenige wet in strijd
Was cn', zboals Wij' reeds zeiden', de erva
ring, verleden ja!a|r met die manifestatie
opgtedaialn, sloeg alle argumenten1, alan al
gemeen belang of openbare opie ontleend,
lam."
Hoe zoetsappig' wordt het hier niet Voor
gesteld dalt in bet Verzoek der S. D. A. P.
niets wals dat in strijd is mtet ©enig© wet.
Goed, wij willen dit toegeven in het ver
zoek zelf zit, het niet maar wiel in (de Uit
voering idaiarvan. Die „Vaderlander" moet zijn
collegia do „Nieuwe Gaupatnt" maar eens
raiadplegeW, waOr deze toch wel erkende dat
in de telkens herhaalde betooging wel ter
dege een protest tegen de plechtige opening
der Kamers door het hoofd van den Staat
moest gezien worden. En dat het dan niet
niet ©enige wet in strijd is,, fiat, maar (zeker
is het in strijd met de traditie, mot, fee,n (ge
bruik idat burgerrecht verkregeh hoeft, waar
door het dus onkiosch i.s daaraan te tornen,
en wel het allermeest door de soei,aal-demo
craten. Ten slotte kaïn de „Vaderlander" het
toch niet nalaten da S. DL A. P. te benijden
om het, fortuintje dat zij door deze weige
ring beloopen beeft en waarover zij hare
Vreugde in deze termen uitspreekt:
„Best alleen een nieuw fortuintje en geen
kleintje ook. voor de S. D. A. P. v;an
ideze Begeering, die nota bene is opgetre-
iden om de sociaal-demo,eraten te bestrij
den. Waarlijk, men kan Valn de S. D'. A. P'.
zeggen, wat Kurzl. Renter's onsterfelijke
type, Va.'n zijn neef zeide: „Der Bengel,
der Gottlieb hat zu viel Sehwein". Daar
is eerst, de weigering Van de Tweede Ka
mer geweest, om Troelisira's kiearechtaidres
in behandeling te nemen; toen verwierp
de Eerste Kamer den duurte-toeslag en nu
wordt de Burgemeester Van den HiaOg,
die verleden jaar nog als flink liberaal
durfde optreden, door de slappe houding
van de Kegeering ge,no,opf op het altaar
der reactie te offeren, mein Troelstra;, was
was wills t idu nodi inehr?"
Doorziet men' nu bet spel Valn' het „of
ficieel oïgiaalt) der Liberale Unie?" D© hou
ding vlan den liberalen Haagsehen Burge
meester wordt, natuurlijk tor wille va,n de
concentratie, afgekeurd en betiteld als
„zwakheid", waartoe hij evenwel gedwon
gen werd door de Begeering, die op haar
beurt niet in staat was als zoodanig op
te treden omdat zij den zedelijken moed miste
de Koningin te wijzen op haialr plicht. Zoo,
wordt de Burgemeester Veitech'oiond ear de
volle schuld geworpen op de Begeering om
deze verdacht te maken in de oiogen vlan
het Volk en het te doen inzien da,t ihet hoog
tijd wordt, dat ze zoo spoedig .mogelijk ver
dwijnt. Inderdaad, de politieke kronkelpaad-
jes_ van Borgesius cum sociis zijn wel erg
duister en geheimzinnig.
Ten overvloede wordt de S. D'. A. P. 'ge
vleid en hare hetoioging Voorgesteld als vol
komen correct en .wordt zij door de heeren
geluk gewen,echt mot de weigering da,t voer
haar zal blijken pen politiek fortuintje te
zijn. Zoo dient men (lus bet algemeen be
lang', na,ar het heet, en wordt bereikt wat
men systemathisoh nastreeft: lo. hat yolk
iafkeerig van deze Begeering te maken en
2_o Jde weg naar de concentratie te effenen.
YViij zeulden op onze beurt ook willen vra,-
liehchen, was wil 1st du noch
mehr r doch wij zullen daarmede nog maar
even wachten, want wij zullen nog gelegen
heid genoeg krijgen om aan te toonen dat
het nog lang geen „pais en vree" in het
Linkseho kamp is.
Een ongelooflijk© molding.
De correspondent van de „Daily Chronicle"
te Konstantinopel seinft aan dit blad, 'dat vol
gens. daar ontvangen particuliere berichten, de
muiterij op de Russische Zwarte Zeevloot een
zeer emstigen omvang aanneemt. De Russische
oorlogsschepen zouden geheel in de macht van
de muiters zijn, die van de schepen, die Russi
sche forten om die stad beschoten hebben, hef
vuur werd van de forten krachtig beantwoord,
zoodal een der oorlogsschepen gezonken is.
Toen het telegram uit Sebasl'opol verzonden
werd, duurde het geschutvuur nog voort.
Hetzelfde blad meldt, dat een der Russische
kruisers ontvlucht is, en te Burgas, in Bulga
rije, is aangekomen.
Dit bericht komt ook voor In he|t „Berliner
Tageblatt". Maar het wordf nergens anders be
vestigd. Het zal dan ook wel niet waar zijn!
In elk geval verdient het aanbeveling de nadere
bevestiging af te wachten.
Hevolverschieters. r
Te Genua verlieten drie individuen de tram
zonder te betalen. Toen de conducteur hen na
liep, trok een hunner een revolver en schoot den
man a bout po riant dood. Hierop snelden po-
lil ieagemten toe en begon een klop jack', waarbij
van weerskanten hevig gevuurd werd. Een van
hel. trio en twee agen/'en. werden gedood, twee
carabinieri en drie agenten gewbnd. Eindelijk
slaagde men erin, de twee overgebleven moor
denaars te grijpen. Een hunner bleek een 28-jarig
metselaar uit Marseille te zijn, twee dagen te vo
ren te Genua aangekomen.
Brutaal.
Gisteren werd tusschen Louisville en Nash
ville de snellrein tot hoppen gedwongen door
één gewapenden roover. De man dwong machi
nist en stoker voor hem uit i'e loopen, terwijl hij
den po twagen beroofde en daarna de passagiers
in de Pullman wagens ontlastte van hun geld en
kostbaarheden. Toen de bandiet met zijn inzame
ling gereed was „gekomen en hij met zijn buit
den trein wilde verlaten, gaf de machinist hem
zoo'n klap op hel achterhoofd, dat 'hij bewuste
loos neerviel. Ieder kreeg het zijne terug; en
de klap is zóó aangekomen, 'dal de roover wel
zal sterven.
Een ter dood veroordeelde.
Te Washington bevindt zich in de Strafgevan
genis een Cubaan, zekere Gonzales, die wegens
het vermoorden van zijn vrouw is terdood ver
oordeeld. Deze man heeft onlangs tot de autori
teiten het verzoek gerichf om den datum van
zijn terechtstelling i'e vervroegen. Hij had zoo'n.
last van de warmte
Chineosche leaning.
De Chineesche regeering beeft zich tot de z.g.
vijf-mogendhedengroep gewend om te komen tot
een leening van 720.000.000 gulden, tegen ver
panding van de opbrengst der zoutbe'asting, ter
wijl China levens voor den duur van vijf jaar
een toezicht door de geldschieters zou 'ocatjin
op hel algemeen financieel beleid.
Ken dynamiof-ann^lag.
In den nacht van Woensdag op Donderdag
werd de bevolking van Romzée, provincie Luik,
opgeschrikt door een geweldige ontp o fing. Een
helsche machine, voor hel uis van den opp er-
ploegbaas Müller geplaalst, was met groo>. ge
wold uil een gebarsten. Het voorgedeelte van de
woning werd ernstig beschadigd, maar van de
mijn werkers-lam i' i e, beslaande uit 14 por.onen,
werd gelukkig niemand gewond.
Do „Zwarte Hand".
De „Zwarle-Hand"-beiKle heelt Wo as dag te
New-York weer een verschrikkelijk misdaad be
dreven. In een herberg van de Italia,anscho wijk
heeft zij een zekere Tony Zat aio, ©en der hoofd
mannen van de Zwarle Hand-bandietenbende
doen vermoorden. Zacaro zat in de herberg te
kaarlen, maar volgde bet spel niet. Hij scheen
zeer ongerust en keek onophoudelijk naar de
deur. Plotseling stond de bandiet op om eenige
woorden met den herbergier te wisselen. Toen
hij op z'n plaats terugkwam, zag hij vier harten-
azen op (atol liggen. Zacaro verbleekte. De 4
kaarlen, daar neergelegd, meldden hem ,c)at er
iemand in de zaal was, die de opdracht bad
hem te -dood-en! De hoofdman d'cr bandieten
bende wist maar al te goed van waar deze be
dreiging kwam. Hij bad op ernstige wijze de
wel der „mafia" overtreden en was door zijn
mede-bandielen ter dood1 veroordeeld.
Bevend ram Zacaro zijn. glas. op om bel te ledi
gen, maar tegelijkertijd kwam een vreemdeling
die lot dan toe mei groote aandacht het; biljard-
spel had gevolgd, op den ongelukkige loe en
joeg hem twee kogels door hot hoofd. Zacaro
rolde dood onder la tob De onbekende loste daar
na enkele scholen op den café-houder, die ern-
'stig gewond werd. Hij wierp zijn wapen in een
hoek en verliet de herberg juist alsof er nietsi
gebeurd was. De andere bezoekers waren -mdier-
tusschen langs ramen en deuren naar buiten ge
vlucht
Toen de politie later kwam opdagen, vond zij
slechts enkele gasten, die beweerden niets ge
zien of gehoord te hebban.
Z.EMINENTIE KARDINAAL VAN ROSSUM
ia door Z. H. den Paus in audiëntie ontvangen.
De H. Vader heeft Z.Em. een brief overhan
digd,, die bij de opening van hot Eucharistisch
Congres zal worden voorgelezen.
ROODE DINSDAG.
Het „Volk" bevat het program der socialis
tische betooging in den Haag op Roodea Dins
dag.
De meeting op „Houtrust" duurt van half-
twaalf tot twee uur. Eersit v'an h'alftwiaalf tot
twaalf uur muziek. Dan opent de voorzitter van
het partijbestuur, de beer Vliegen, de meeting.
Van kwart over twaalven tot kwart voor eenen
wordt er gezongen. Van kwart voor eenen tot
kwart over eenen wordt er van twaalf tribunes
door evenveel redenaars en redenaressen ge
sproken. Van kwart over eenen tot halftwee
muziek. Om halftwee sluit de heer Vliegen de
zaak. En van halftwee tot twee uur alweer
muziek.
VOORWAARDELIJK IN VRIJHEID.
De minister van Justitie heeft goedgevonden,
dat een mannelijk gedetineerde in de bijzondere
strafgevangenis te Leeuwarden voorwaardelijk
in vrijheid zal worden gesteld. De straftijd zal
verstrijken, behoudens te verkenen verminde
ring van straf, den 27en Juli 1914.
DE VERDRONKEN SOLDATEN.
De Minister van Oorlog zal zich bij de be
grafenis der bij de oefeningen in het Vo&se-
gat bij Utrecht verdronken militairen doen
vertegenwoordigen door den generaal-maj.
Bisclioff van Heemskerck, inspecteur van
het wapen der infanterie te 's Gravenhage.
De begrafenis van het stoffelijk overschot
van de bij dit ongeluk omgekomen militai
ren zal Maandagochtend te Utrecht plaats
vinden.
Het lijk van den milicien Lauwerse zal even
wel op verzoek van zijn familie te Domburg
te aarde worden besteld.
SCHEEPVAART SUEZKANAAL.
In de vermeerdering van het scheepvaart
verkeer op het Suezkanaal, dat in het eerste
halfjaar van 1912 een voordeelig verschil van
1,290,548 ton aanwees met de scheepvaartbe
weging in de eerste zes maanden van 1911,
heeft Nederland voor zijn aandeel een ver
meerdering van 153,000 ton, een cijfer dat
door geen enkele andore natie is bereikt, zoo
dat Nederland, wat de vermeerdering van
trafiek betreft, ditmaal No. 1 staat onder alle
zeevarende mogendheden op het kanaal.
Sedert 1 Januari 1911 en .1 Januari 1912 is
bet tarief telkenmale met 50 cents per ton
verminderd.
Gisteren bracht de minister van binnen-
landsche zaken, mr. Th. Heemskerk, be
schermheer der tentoonstelling „Dordrecht
eu Omstreken" aan de expositie een bezoek.
Te 10.40 uur ontvangen aan bet station door
de lieeren van Gijn en De Kat van Hardinx
veld, werd de minister op de tentoonstelling
door het hoofdbestuur verwelkomd.
EEN ONTSLAG
Naar in Limburgsohe bladen werd mee,ge
deeld, zou aan de mijn Oranje-N,assau een der
beambten zijn ontslagen, omdat hij van protes
tant katholiek was geworden.
Het „Vaderland" schrijft echter: „Bij na
vraag bij de directie bleek ons, dat van dte lioete
historie geen woord waar is. Nooit is aan de
mijn Oranje-N,assau iemand uit geloofsov'er-
wegingén ontslagen."
CXX.
Groene, paarse en zwarte feieur der
Misgewaden.
Groen is de zachtste en voor het oog mea».
weldadige kleur. Wanneer in de lente de na
tuur als nit een winterslaap ontwaakt, dan
ontkiemt overal het frissche groen en doet
een rijken oogst verhopen. Groen geldt dan
ook algemeen als de kleur der hoop. Zoo stel
de men oudtijds den stam des kruizes zelden
anders voor dan groen, want hij was „de bron
onzer blijde verwachting" op het toekom
stig geluk. Nu komen er in den loop van het
kerkelijk jaar twee tijdperken voor, die geen
bijzonder feestelijk karakter dragen, maar
toch ook niet aan rouw of boetvaardigheid
gewijd zijn, nl. van het Octaaf van Drieko
ningen tot Septuagesima en van het Octaaf
van Pinksteren tot den Advent. Daarom be
kleedt de Kerk bare priesters gedurende die
tijdperken met groene gewaden, ten einde
op deze wijze haar levende hoop op de eeuwi
ge goederen des hemels aanschouwelijk voot
te stellen. De groene kleur der misgewaden
herinnere dei'halve èn priester èn geloovigen
eraan, dat hoe meer goede werken zij hier
moeitevol gezaaid hebben, zij met des te groo
te r vertrouwen een rijken oogst in het andere
leven mogen tegemoet zien.
Wat het paars betreft, oudtijds werd het
beschouwd als de kleur van maclit, rijkdom
en koninklijke waardigheid. De Kerk even
wel heeft er, wat de misgewaden betreft, een
andere beteeken is aan gehecht. In zoover het
paars nl. gelijkt op de grauwe ascb, predikt
het ons de boetvaardigheid; in zoover het
door rood verlevendigd is, herinnert het ons
aan een droefheid en boetvaardigheid, welke
door de hoop getemperd worden. Het is daar-'
om de passende kleur voor die heilige droef
heid, welke ons bezielen moet bij de gedachte
aan onze zonden, maar gematigd door de
hoop op vergiffenis. Vandaar dat de Kerk
de paarse kleur heeft voorgeschreven voor ie
dagen, gewijd aan boete en versterving: Qua
tertemper- en Vigiliedagen, gedurende den.
Advent en de 40-daagsche Vasten.
Zwart is de groote tegenstelling van het
wit, de kleur, die eigenlijk een gemis van
kleur is, derhalve zinnebeeld van het gemis
aan leven en vreugde, beeld van dood en
rouw. Daarom gebruikt de H. Kerk de zwar*
te kleur den Goeden Vrijdag, als Zij treurt
over den dood van haren Bruidegom. Daar
om staat zij ook in zwarte gewaden voor het
altaar bij de requiem-missen, wanneer fami
lie en vrienden van den overledene in diepte
rouw en droefheid gedompeld zijn, wanneer;
Zij bidt dat de ziel, welke misschien in dö
duisternis des vagevuurs gezeten is, moge
overgevoerd worden naar het eeuwig lichj
des hemels.
Het zinken van de „Rhenus". Na ont
vangst van liet bericht van het zinken bij
Nijmegen van het riviervaartuig „Rhenus"
is de kapitein-luitenant ter zee Van der Heg
ge Spies, chef van den staf in de marine
directie te HeHevoetsluis, naar Nijmegen ge
dirigeerd, met opdracht een onderzoek in te
stellen.
Verdwaalde granaten. Woensdag zijn een
99
99
zevental granaten uit het kamp hij Oldebroek
vrij dicht bij de Centraal spoorlijn neergeko
men en ontploft. Een paar op 75 meter afi
stand, van de rails. Nadat van een naburige^
wachtpost telephonisch de chef te Elburg en
van daar naar het kamp gewaarschuwd was,"
is het vuren onmiddellijk gestaakt. Hoe die-
projectielen zoo ver uit de koers konden dwa
len, begrijpt niemand, te minder daar, zij vrij
nabij elkander neergekomen zijn.
De glasblazersstaking. Aan de flesscheni.
fabriek te Delft ging gisteren een lading van
60,000 machinaal vervaardigde flesschen'
scheep naar Amsterdam. De machine wordf?
door een groep arbeiders bediend, waarondetf
enkele stakers, waartegen het bestuur der ar?
beidersorganisatie geen bezwaar had.
Van de lading werd een 200-tal door pas,
teurisatie op broosheid onderzocht, maar
geen enkele flesoh is gesprongen.
Ook pleizierig! Woensdagavond hield dt
D-treiu, die te 9 uur uit Amsterdam vertrekt)
waarschijnlijk tengevolge van een klein de
fect, te Wierden stil. De conducteur waart,
schuwde: „reizigers voor Almelo, Hengelo efflj
Enschedé uitstappen". Toen dezen bemerkten:
dat ze niet in Almelo waren en weer wilden
instappen, reed de trein verder. Met den goe
derentrein kwamen de reizigers kwart over
twaalf te Almelo aan en moesten daar over
nachten.
Trein ontspoord. Vermoedelijk door ver
keerden wisselstand is Donderdagavond on-,
der Axel de trein die daar om 8.20 uit Sinlj
Nicolaas aankomt, ontspoord. De stoker werd
gedood, de machinist brak een heen en be
kwam inwendig ernstige kneuzingen. De may
terieele schade aan trein en weg is b el an g-
door
Zoodra zij zich alleen bevond, wierp zij
zich op hare knieen, bad langen tijd en vurig
om geduld en hulp van hoven in haren ha
ren haehelijken toestand. In haar gebed
scheen zij bovennatuurlijke krachten te put
ten. Haar gemoed werd, wel is waar, door
een ongekenden angst gefolterd; zij wist wat
lot haar beschoren was.... Dit vooruitzicht
beklemde haar hart, doch haar geest, haar
zuivere ziel, verhief zich boven alles wat
1 aardseh was. Zij ook verzuchtte met den
God-Mensoh:
Verwijder, 0 Heer, den bitteren kelk
van mijne lippen!.... js het evenwel uw god
delijke wil, dat ik denzelve drinke, dan zal
ik hem drinken tot op den bodem.
Weldra volgde een groote kalmte op de
hevige ontroering van dien smartvollen dag;
zij zag voor liare oogen niets, dan den dood
inJhel. verschiet, en de dood was voor haar
te en hoven zulk een leven. Telkens
nochtans kwam het beeld van haar broeder gemak voor den korten tijd, dat gij nog op
zich voor haren geest vertoonen! Dan ver- een zacht bed uwe ledematen moogt uitstrek-
zuchtte zij tot God: iken!
T 9' urgun mij' G« God van. ontferming, Gij zijt eenc vrouw, riep Martha uit, zieh
clat ik Herman nog eenmaal in dit leven oprichtende en hebt u toch, hoop ik, niet be-
weerzie en hem omhelzende, van de wereld }ast met do taak van mijnen beul!.... Ik zou
geruktwoJ'f e! (voor u blozen en voor ons geslacht, indien
Martha weid uit deze bespiegeling-en ge-eene vrouw zich overgaf aan bloedvergieten!
trokken door naderende voetstappen; de deur Laat, bid ik u, dit handwerk over aan zulke
der kamer ging open en Hein s wijf trad bin- menschen, die niets mensclielijks meer bezit-
nen. De maagd verschrikte lievig, als zij dit jen (jan ,jen naam en de uiterlijke gedaante,
terugstootende wezen zag! Xjj wierp beurte-j j- k bromde de bazin nog Ulider
hngs hare blikken op de zuivere hiusmeube- d te rammeU en rateltggij van
j ?P h,et slor( l^ en leelijke wijfwat b (,n gesiaeht. Gij zijt een al te lekker
gevoel deze haar mboezemde laa z ch daar- )ie ie de handen v;m den 1)eu] te
uit opmaken, dat de minste onzuiverheid Uen Wees braaf als do Meester u een
haar een walg veroorzaakte. - bezoek komt brengen, dan zal uw lot zelfs
De bazin wist zeer wel dat zjj door den benydenswaardig worden.... Toon dat gij
rossen Dirk zoude bespied worden; om deze kind meer zijt....
rAf!ATI w.ntt 7iï hcicliaf totron Ji.ot mAieia aaii
Martha's eergevoel en zuivere zin vonden
zich dermate lieleedigd, dat zij haar aange
zicht met beide liandeu bedekte en hitter be
gon te ween en.
Hein's wijf scheen ontroerd; o-ra evenwel
niets te laten blijken, hield zij zich, binnens
J reden was zij beslist tegen het meisje een j
j aorschen toon aan te nemen. Hetzij dat alle 1
I goede gevoel nog niet was uitgedoofd bij dit
j wijf, hetzij dat de heilzame vermaningen van
I den ouden priester eenigen indruk op de ba- j
i zin hadden gemaakt, dit zij gezegd, dat an
derszins gevoellooze menSch werd tot in haar
ziel getroffen toen zij de hemelsche kalmte monds brommende, bezig met eenige spijzen
van het arme slachtoffer zag, geknield bitten-1 voor Martha op tafel te zettenZoodra zij
i de voor hare voeten. I met deze bezigheid ten einde was, verliet zij
Wat beteekent dat, bromde de bazin luid de achterkamer, want het was haar onmoge-
genoeg om tot in de_ keuken gehoord te wor-! lijk aan het meisje nog harde woorden toe te
den, op den grond liggen, om eene verkond- j sturen, en vriendelijk mocht zij niet zijn je-
heid op te doen! Leg u te bed en rust op uw gens haar.
Een uur nadien, toen de rosse Dirk en zijne
makkers vertrokken waren, kwam de bazin
j terug in de achterkamer en gedroeg zich ge-
heel anders dan te voren; niet alleen toonde
I zij medelijden met hare woorden, maar zij ge-
voelde een geheimzinnige samenneiging met
do ongelukkige maagd.
j Dit slordige wijf was in eer en deugd op
gevoed; als jonge dochter bleef zij deugd-
J zaam. Hein wist, door zijne geveinsde deug
den, haar hart te bekoren; zij trad in den
j echt met een booswicht en was door haar
lied rijf altijd genoodzaakt met booswichten
te verkeeren; zij werd onverschillig voor al-
les, maar hoosaardig van aard was zij niet.
j Het moet ongetwijfeld aan hare jeugdige
herinneringen toegeschreven worden, dat zij,
in het midden der bedorvenheid, een onweer
staanbare neiging gevoelde voor elk jong en
deugdzaam meisje.
In de onderhavige omstandigheden bekroop
haar eerst het medelijden, en het medelijden
baande den weg naar vertrouwelijkheid en
samenneiging. Dit ruwe wijf kende de goede
Martha slechts sedert eenige oogenhlikken,
en reeds beminde zij het meisje, zonder dat
zij aan zichzelf rekenschap kon geven van de
oorzaak van dit gevoel. Zij gevoelde het uit
werksel; do oorzaak ontsnapte aan haren
verstompten geest, of liever zij bekreunde
zich om de oorzaak in het geheel niet.
Toen de bazin zag dat Martha de spijzen
j onaangeroerd had laten staan, zegde zij mét;
zeldzame goedheid:
j Doeliterken, als men zooveel vermoeien
nissen heeft doorstaan als gij, en dat zonder
j iets te nuttigen, dan moet men vijand vaJÏ
zich zelve zijn, om alle voedsel te weigeren.
Ik begrijp dat gij achterdochtig zijt en mi/'
aanziet als eene vijandin; iedereen zou zooi
gezind zijn, in uwen toestand. Ten einde U
J evenwel gerust te stollen, zal ik u toonen, daf
'gij mijne spijzen niet moet vreezen. r
Bij deze woorden begon de bazin te eten of,
te drinken van de spijzen en dranken, dlf
zich op de tafel bevonden. j
Martha begreep al aanstonds dat zij moest
trachten aan deze vrouw te behagen, wilda
zij van haar iets verhopen. Diensvolgen#
schonk zij haar ook een blijk van vertrouwen?
at en dronk, zoo niet met smaak, ten minst<
zondgr walg. Hetgeen haar daarenboven!
daartoe aanspoorde was, dat zij peinsde a(
hare krachten te zullen noodig hebben, want?
zij ontveinsde het zich niet, dat zij aan schrik
kelijke beproevingen zou blootgesteld zijn.
maar van wat aard die zouden zijn, kon zy
niet voorzien.
Onder het eten en drinken, waagde MarbhL
te vragen, waar ze zich bevondWat men
met haar wilde doen?Wie haar vervol?
ger was? Hoe lang zij daar zou moeten bit#
ven?
De bazin zegde met een soort van gekoiitj-
zinnigheid dat zij de eerste vraag onbeang
