DE BOKKENRIJDERS
JAC. féARSKEMS. Zijlstraat 62, Heeren- en Dameskleermakerij, EWGELSCHE STOFFES.
BI N N E N L A N D.
Haarlem«Br>usseB.
Restanten.
Hiilegom's Allerlei.
Restanten»
ftn B©n 10ar©Baé
FEUILLETON
IN HET LAND VAN VALKENBERG
ecrevisse.
NIEUWE HAARLE/ASCHE COURANT ™g?«J!»ap
I II ■IIIIIIIIWIIIIll «IB1I WHW W UUBBBMWWMMWWPWPMWMWBI I —MM—a——ana—
gen op grond, dat het in strijd zou zijn met
de wet.
Hierna werd niets meer van de hoogere re
geering vernomen, en B. en W. meenden hij
den heerschenden twijfel betreffende de al-
of niet- wettigheid zich te moeten onthouden
van uitvoering' van het besluit tot subsidie-
verleening.
De heer A. F. Smits meende nu aan de on
zekerheid een einde te moeten maken door
het voorstellen van een verordening.
Wethouder Seheltus (een der tegenstan
ders van de subsidieverleening) achtte aan
neming van de verordening het eenige mid
del om uit de impasse te geraken.
Een nu en dan vinnige discussie ontspon
zich over de vraag, of B. en W. verplicht wa
ren geweest het besluit tot subsidieverleening
uit te voeren, zoodra de begrooting, waar
op de subsidie voorkwam, door Gedeputeerde
Staten was goedgekeurd.
De heer Merkelbach v. Enkhuizen betoogde,
dat B. en W. verplicht waren geweest tot die
uitvoering over te gaan; de voorzitter weer
sprak dit, zoolang er geen beschikking in
hoogste instantie was genomen.
De verordening werd tenslotte met op één
na algemeene stemmen aangenomen, waarna
de burgemeester meedeelde, dat hij de ver
ordening aan de koningin ter vernietiging
zou voordragen.
DE SLUITING DER ZEVENDE
SOCIALE WEEK.
Zondag was het de laatste dag van dc goed
geslaagde zevende Sociale Week te Breda ge
houden. Om half elf had in de Kathedraal een
plechtige II. Mis plaats tot sluiting.
Na het II. Evangelie werd een toespraak
gehouden door den ZeerEerw. ZeerGel. heer
Dr. A. G. Couwenbergh, pastoor dor St. An-
tonius parochie en Adviseur van het Diocesaan
Comité Breda voor de Katholieke Sociale Ac
tie. Om 3 uur 's namiddags nam de laatste zit
ting dezer Sociale week een aanvang. Hier
voerde het woord: Mt. Dr. Jan van Best, over:
„Katholieke Sociale Actie en Rechtvaardig
heid".
De rechtvaardigheid moet teruggedacht wor
den in de wereld, zeide de spreker o. m.; een
ontzettende taak, omdat er nog zooveel aan
ontbreekt. Hoeveel Katholieken staan in
werkelijkheid op liberaal-economisch beginsel;
hoewel spr. gaarne toegeeft, dat er verbetering
daagt. Hoeveel meenen zich altijd nog te moe
ten laven aan de liberale pers, aan „Nieuwe
Rotterdammer" en andere; waar een Judas on
der Katholiek mom durft schimpen op ons
Heiligste
Spr. brengt hulde aan hen, die den goeden
strijd, strijden voor den arbeider, en wenscht
dat hij met zijn sitem hen zou kunnen bereiken,
die niets over hebben dan crifciek! Tot hen, die
medewerken, zegt spreker: Laten we doorgaan
te arbeiden en te zwoegen voor Christus' naam,
opdat we verbeteren om het zoo te zeggen: de
eer en glorie van God'. Allen moeten en kun-
Tien mode we ken, en optrokken aio een gedisci
plineerd leger onder aanvoering van Rome en
zijn talrijke priesters, om zoo te komen tot op
lossing der sociale kwestie. (Applaus.)
N;a bet zingen van bet lied: „God van Ar
beid"," werd het woord gegeven aan den Eerw.
Pater L. Zuidigeest O. F. M.
Spr. begint met een voorval te verhalen uit
het leven van zijn serafijnsekeu vader, Fran-
ciscus van Asisisie: de ontmoeting, door de Hei
ligen zelf verhaald, met den melaatsche, waar
in hij het afbeeldsel zag van Christus, me-
laatsch om onze zonden. En met het voorbeeld
van den Heilige voor oogen, roept spr.: be^
mint, zooals Franeiscusj dan zult gij ook vol
doende beoefenen de echte Koomsche liefde, de
levensvoorwaarde van onze Sociale Actie.
Waarom moeten wij Roomschen aan K. S. A.
doen? Uit Christelijke liefdie, omdat Jezus
Christus het gebod der liefde heeft gegeven.
Ze is niet enkel de tank van enkelen, die mis
schien belang hebben bij verbetering van so
ciale toestanden, maar van allen, die bidden:
„Onze vader, die in de Hemelen zijt", en „Geef
ons heden ons dagehjkseh brood".
Do K. S. A. vraagt offers van moeite, v'nn
tijd, van geld, ze brengt teleurstellingen. De
kracht echter tot het dragen daarvan ligt in de
Oharitas, die alles verdraagt. Waar dus de
Liefde een zoo groote kracht is moet het 't
streven zijn van allen, die doen aan K. S. A.,
die liefde aan te kweeken.
De Liefde gaat verder dan de Rechtvaardig
heid'. De grens der Liefde Is zoo wijd als het
lijden gaat. Rechtvaardigheid is de voedster, die
voor geldt het kind voedt; liefde ie de moeder.
Is onze Charitas wel altijd verstandig? Spr.
wijst op misstanden, als er zijn waar wij ver
jaagde zusters steunen en geen penning over
hebben voor onze katholieke kiesvereenigingen.
De K. S. A. in Nederland zal groeien en
bloeien, aldus eindigde spr., als wij dit gebed
dikwijls zeggen„Hart van Jezus, schatkamer
vam rechtvaardigheid en liefde, maak ons hart
gelijkvormig aan het Uwe. Ik heb gezegd. (Da
verende toejuichingen!)
Gezongen werd nu: „Voor God en Kerk,
Vorstin en Land1", waarna de voorzitter, de
heer W. H. Bogaardt, de slotrede uitsprak.
Deze noemde de 7de Sociale Week een succes
en bracht daarvoor dank aan allen, die tot het
succes hadden bijgedragen, zoowel sprekers als
bezoekers.
Moge de Katholieke Sociale Actie op Neder-
landsch grondgebied groeien en bloeien, zoo
eindigde spr., dat bid ik den goeden God
Hiermede verklaar ik de 7de Sociale Week
voor gesloten.
Tijdens de vergadering werd mededeeling ge
daan van gewisselde telegrammen met Z. H.
den Paus, Z. D. II. Mgr. Leyten en II. M. de
Koningin, Vooral de mededeelingen dat het
Z. H. behaagt had Zijne Apostolischen Zegen
aan de vergadering te verleenen, werd met
applaus ontvangen.
GENERAAL SWART
De Koningin heeft den generaal-majoor van
het O.-I. leger, II. N. A. Swart, civiel en mili
tair gouverneur vian Atjeh en onderhoorighe-
den, bevorderd tot luitenant-generaal bij dat.
leger.
VREEMDELINGENVERKEER.
3>e 16-e ja,ai'lij]ische algemeen© vergadering
van den National en Bond voor Vreemdelin
genverkeer wordt dit jaar te Lochem en Bel
den gehouden.
Zaterdagnamiddag te vier uur kwamen de
afgevaardigden met hun dames samen in het
Hotel Ainpeen te Lcchem, waar ze ontvangen
werden door het bestuur van het Verfraai-
iugsgezalschap. Van I tot 6 uur werd een
concert gegeven, waarna men zich aan tafel
vereenigde.
Zondag opende de voorzitter de vergade
ring.
Aan heit venslag van den voorzitter ontke
nen we het volgendeHet aajntal aangeslo
ten veresnigingen is met zeven vermeerderd
en bedraagt thans 1)6, terwijl het ledental
steeg tot 16,000. In de provincie Groningen
zijn thans 4, in Friesland 7. in Dlrente 4,
in O.veaijseJ 10, in Gelderland 19, in Utrecht
6, in Noord-Holland 20. in Zuid-Hollaind 12,'
in Zeeland 6, in Noord-Brabant 4 en in Lim
burg 4 vereenigingen. Het aantal donateurs
bedraagt 18; ze dragen' f 340 per- jaar bij.
liet rijk verstrekt f 1.000 subsidie ten be
hoeve vsan het Centraal Bureau voor vreem
delingen te Den Hiaag.
Ala plaats voor do volgende algemeen!©
vergadering werd Snoek aangewezen.
Tot bestuurslid werden herkozen de hee-
ren J. van Aggelen, van Delft, en G. Mul
ler, van Amsterdam, en werd gekozen, in
de plaats van den beer J. O. .Barkens, van
Haarlem, die bedankt had, de heer ffit J. H.
Feber, Breda.
Arnhem deed het voorstel om hij de spoor
wegmaatschappijen aan te dringen op we
derinvoering ,v|ata de bijzondere .Vapantie-
kaïartèn en ziag het aangenomen.
Vender werd een motie aangenomen om
de spoorwegmautsicihappij'en te verzoeken tot
invoering vjain abonnementen op korten ter
mijn, zoo.al.s die in België bestaan.
Het bestuur stelde voor, in 1913, waar ten
toonstellingen gehouden worden, ander den
naam: Plan 1913, aan de stations gidsen,
aan t e atollen, kenbaar aan eenig cnderschei-
dingsteeken, ten bewijze, dat zij betrouw
bare gidsen zijn. D;at au,derscheidihgs.teekea
z;a,l voor alle plaatsen hetzelfde zijn. Tter
vergadering was een toekening aanwezig.
Het ond'erscheidingisteeken zou bestaan uit
een ,op die bonst te dragen plaat, welke aan
een halsketting zou hanged, <>P welke plaats
staat: Guide officdel— gewaarmerkt door
den bond. Diait voois tel word goedgekeurd.
In de gisteren to Dolden voortgezette ver
gadering deed de secretaris Voorlezing- Van
het aap alle gemeenten in Nederland ge
richte adres om subsidie. Hot bestuur noo-
digdetde afgevaardigden uit, in hun gemeen
te het vierZaek vato den bond te steunen.
Haarlem meende, dat de plaatselijke v©r-
©omgingen vloor gemeente-subsidie moesten
ijverende bond ijver© voor rijkssubsidie.
De secretaris deed opmerken, dat gemeen
ten gewoonlijk de plaatselijk© ver een i ging
steunen onder voorwaarde, dat het subsidie
aangewend worde in het plaatselijk belang.
Lochem vroeg bij de rondvraag, of het ook
mogelijk is. dat op een anderen dag dan Zon
dag .vergaderd wondt; in dezen zin stelde
Lcchem een motie voorn Die vergadering
sprak zich in beginsel aldus uit.
Daarna werd een bezoek gebracht aan hei
park Twickel.
DE HAVEN VAN TANDJONG PRIOK.
De directie vk|n de Hollandsche Maatschap
pij tot het maken Van werken in gewapenjl
beton heeft telegrafisch bericht rut Indië
ontvangen, dat aan de maatschappij is op
gedragen voor f 2.130,000 perceel 1 van de
werken tot uitbreiding ya,n de haven van
Tandjong Priok, zijnde uitsluitend de kunst
werken.
- Internationale oplichters. Men herinnert
zich dat eenigen tijd geleden te Amsterdam
twee vreemdelingen werden gearresteerd, die
in „Kransnapolsky" een anderen vreemde
ling er hadden laten inloopen door de zooge
naamde „quaestie van vertrouwen" te stel
len. De heeren werden gefotografeerd en aan
liet hoofdbureau van politie werden vinger
afdrukken van hen genomen, die onder meer
naar Londen werden opgezonden. Daardoor
was men in staat hun identiteit vast te stel
len. De zich noemende Robert William Craw
ford, die opgaf van beroep paardenfokker te
zijn, geboren te Boston in 1887, bleek inder
daad te zijn zekere Edward Norton, geboren
te Queensland in 1888, van beroep kantoor
bediende. Onder zijn eigen of een naam, die
daarmede zeer veel overeenkomst vertoonde
(Naughton in plaats van Norton) werd hij
door den Engelschen rechter reeds tot ge
vangenisstraf veroordeeld o.a. wegens het
vervalschen van een cheque.
De tweede, die opgaf John O'Brien te hee-
ten en geboren te zijn in 1884 te Widow in
Ierland, blijkt te heeten Edward Burns, ge
boren te Londen in 1882, van beroep kleer
maker. Reeds herhaaldelijk werd hij in En
geland, en ook eenmaal in Frankrijk, veroor
deeld wegens diefstal, inbraak en verduiste
ring. Hij opereerde telkens, behalve in Frank
rijk, onder zijn eigen naam.
Het tweetal bevindt zich nog in preventie
ve hechtenis.
Een dievenbende ontdekt. Te Tilburg
heeft de politie een dievenbende ontdekt, die
reeds eenige weken nachtelijke strooptochten
maakte en voor een groot bedrag aan onbe
werkt zink stal uit de fabriek van Van Zand-
voort. Zes verdachten en twee helers zijn ge
arresteerd. Er worden nog meer aanhoudin
gen verwacht.
Een onvoorzichtige. Zondagavond had te
Zeist met de electrische tram, komende van
Utrecht, een ernstig ongeval plaats. Van den
nog in beweging zijnde wagen sprong de 68-
jarige weduwe van Dijk, met het gevolg dat
hare kleeren bleven haken en de volgende
wagen haar over het hoofd ging. Zij was on
middellijk dood.
M at er in den trein blijf! liggen. Woens
dag heef!, zoo schrijft liet „U. D." e Utjreefft
de veiling plaats gehad van wat hef publiek
in de laalstc 6 maanden van 1911 ai zoo in de
Ireinen van de S.S. heeft laten liggen. Dal' is
geen kleinigheid! Dinsdag is dte ko'ossale col
lectie in 't Verkooplokaal Achter Si'. Pictier »,e
zien geweest, een dag daarop is die zaak van de
hand gedaan. Wat een mengelmoes! Daar zijn
dan ook de bestelde doch onafgehaalde goede
ren bij. Maar toch staat men verbaasd, als men
ziel wat de menschen in de spoorwagens achter-
lal en. Dat er parapluies en wandelstokken bij
zijn... soit! Dat men een boek vergeef, t is
te begrijpen. Maar dat de reizigers zoo noncha
lant zijn, hoeden en pelten 'le laten liggen, da', er
jassen en manlels bij tientallen in de coupé's
gevonden worden, andere kleeren lot klompen
loe.... (Lat lijkt baas,', ongelooflijk. En toch is
't zoo. Wie vergeet zijn gouden ringen? Wie
laai zijn gouden ketting, gouden broche of arm
band acbler? Wie.... ia 's hemelsnaam geeft
in verstrooidheid, zijn tweede paar oogen en
pog wel van 't edelst metaal aan de hand
des vinders prijs? En wie.... vraag ik u toch.
hecht zoo weinig aan zijn... harmonica, dat lief
lijke instrument, waarmede men verbroken huise
lijke vrede herstelt, wie laat 't aldus verslinge
ren, lot het ten einde raad tusschon den verkoo-
pingsrommel verzeild raakt?
Vragen, die altijd vragen blijven.
Ze liggen er; dat men zulks weet is voldoende.
Ze liggen er: de jassen, 'de manlels, de klom
pen. Ze zijn op 't appèl: de ringen, de arm
banden, de kettingen, de... harmonica'. En ze
XVII.
SCHOOLARTSEN.
Het schijnt een eigenaardigheid der laatste
eeuwen te zijn, die honderd jarige perioden
iets kenmerkends toe te schrijven. Wij heb
ben hierop als vanzelf spreekt, niets tegen,
mits men in staat is bizondere melding te
maken van iets goeds.
Zoo beeft men de 19de eeuw in 't bizonder
betiteld als de eeuw van het kind en zullen
'onze nazaten de tgenwoordige ongetwijfeld
die der sport of van den voetbal heeten! Het
zij zoo.
De 19de eeuw is in 'tbizonder de eeuw van
het kind? Maar is 't de 20ste eeuw, durf ik
vragen, niet veeleer, niet oneindig: meer, ge-
tuig'G 3.116G11 TGGO'S 't fl&Llttll ll66llijke R. K.
scholen, met zoo'n blijde offervaardigheid ge
sticht van af 1900 tot het oogenblik van be
den? Of is 'tniet de eeuw van onzen tijd, die
door en met onze eminente geestelijkheid
Monseigneur Callier gaat vóór patronaten
sticht, vakscholen en wat dies meer zij voor
onz© jeugd? En laat ik in onze plaats zelve
blijven: staat ge niet verbaasd over den aan
bouw der beide R. K. scholen alleen, die een
personeel zelfs van 20 personen hebben? En
ik waag me niet er aan, u de reuzensoinmen
te noemen, die bier voor bet kind (en we
hebben nog slechts alleen onze geloofsgenoo-
ten op het oog) sinds 1900 tot heden aan
scholenbouw, herhalingsonderwijs enz. zijn
besteed.
Het is de rotsvaste waarheid die gegrift
staat in de harten onzer geestelijke overheid,
dat wie de jeugd heeft, althans voor een
groot deel de toekomst in zijn macht heeft
en 'tis dc bewustheid dezer waarheid die le
vendig is en krachtdadig hen zoo velen^ ten
onzent, dat zij zich zulke geweldige offers
getroosten voor der kinderen eeuwig en tij
delijk heil
Mocht de dankbaarheid dier zoo goedver
zorgde jeugd in evenredigheid zijn met de
haar bewezen weldaden! Zeker is, dat de na
men dier edele menschenvrienden in goud
staan opgeteekend bij Hem, die geen glas
water in Zijn naam gegeven onbeloond zal
laten en overvloedige vergelding Zijn Rijk
geven zal.
Doch ik dwaal af een gewone, doch daar
om nog niet vergeeflijke fout in menig schrij
ver. Ik zou u spreken over schoolartsen en
in zooverre is mijn inleiding gewettigd, dat
ook deze worden aangesteld voor wat op li
chamelijk gebied des kinds is. Dc aanleiding
hiertoe is de behandeling dezer kwestie in
den Raad onzer gemeente bij de a.s. begroo
ting Schoolartsen is voor Hillegom iets
nieuws, d. w. z. als 't er komt. Er zijn gemeen
ten, die er één of meer hebben, de overgroote
meerderheid, vooral de kleinere hebben ze
niet enzullen ze hoogstwaarschijnlijk wel
nooit krijgen. De bekende (om niet te zeg
gen beruchte) Bond van Ned. Onderwijzers
ijvert voor 't instituut-schoolartsen sterk,
even sterk als voor sch'oolvoeding, schoolklee-
ding, schoolbaden, en (let op, 'tkomt met ver
loop van tijd!) schoolzakgeld voor de kinde
ren toe! Nu gun ik gaarne ieder zijn meening
en nog meer ieder zijn liefhebberij (want als
zoodanig beschouw ik het streven van som
migen in die richting politiek zit er niet
achter?! maar modegrillen komen nu toch
eigenlijk in onderwijszaken, dus ernstige za
ken in den hoogsten graad, niet te pas. Men
kan alles wat in zich zelf goed is en prijzens
waardig, bederven door 't „te veel". Of we
dan het nut ontkennen van den schoolarts?
Wel neen! Maar kort en rond gezegd is onze
meening voor Hillegom: als het veel geld
moest kosten, zou 'tons spijten.
Ik heb hooren fluisteren, dat geïnformeerd
is te Bloemendaal en te Haarlem naar 't sys
teem. Uitkijken verdient altijd aanbeveling,
maar of de keuze gelukkig mag heeten? Bloe
mendaal is een rijke gemeente, Haavlein
doet als een rijke gemeente. Hillegom mag
zóó niet doen. In ernst, men onderscheide!
Men vergete niet, dat gedeeltelijk het aan
stellen van oen schoolarts een beleecliging is
voor de talloos vele ouders die zorg dragen
voor de lichamelijke verzorging hunner klei
nen. Degenen, die deze zorg niet aanwenden
zijn bij ons (en zulks pleit voor de ouders)
wel te tellen. Van dit standpunt uit zijn ze,
de schoolartsen, hiervrijwel overbodig. Lr is
meer. Kinderen, die b. v. zwakke oogen heb
ben worden door ieder onderwijzer(es) voor
aan gezet ook zal men den ouders advisee-
ren een oogarts te raadplegen. De regeering
beeft de volksopvoeders al gewezen op de
verschijnselen van adenoïde-vegetatie (hinder
aan de z. g. amandelen) en 't constateeren
door
41.)
Zij richtte zich op, vatte met de rechterhand
het deksel der kacliel en met de linker de
lamp.... Steven Doodrjjk stond voor haar..
De onversaagde roover, de onbeschaamde
huichelaar, de goddelooste valschaard, die
ooit Gods aardbodem betrad, stond nu onder
de oogen van een verlaten, zwak en gevan
gen kind, welke voor eenigen steun en eenig
schild liare deugd had; nochtans, nu het
lamplicht hem bescheen, nu beefde hij uit al
zijne ledematen.... Zijn anders zoo vrucht
baar brein vond geene woordenZijn tong
was als tegen het gehemelte geplakt. Deze
ontsteltenis was evenwel kortstondig, want
nauwelijks bad Martha den booswicht her
kend, of met hare oogen, waarin de veront
waardiging en de verachting leesbaar waren,
scheen zij hem van bet hoofd tot de voeten
af te metenZij stak de lamp naar den
overkant van Steven uit, als om bet licht
aan zijnen adem niet bloot te stellen, en
van dit gebrek uit de verschijnselen. Hoofd
zeer vindt liefderijke behandeling en zorg
zame genezing, belangloos in 't St. Joseph-
gesticht en wat er dan „allemaal" nog over
blijft is voor den schoolarts. De aandachtige
lezer voelt al, dat 't allemaal niet zooveel is.
Zeker komt er wel eens iets voor dat... maal
ais de hemel valt zijn ook alle musscheu dood!
nietwaar!?
Dan is de vraag of de bijzondere scholen de
schoolarts moeten toelaten. Wij gelooveu 't
niet zoo grif. Bovendien mag de schoolarts
na onderzoek 't patiëntje niet genezen ten
zij hij toevallig tevens de huisdokter is van
't kind. Kort en goed: men benoeme een
schoolarts, bekostigen hem b. v. per bezoek
en nenïe proef voor b. v. een jaar.
Natuurlijk hebben we in dit artikel maar
een praatje over 't onderwerp gehouden; op
diene uitgebreide studie maken we geen aan
spraak enal hadden we die gemaakt zou
ze misplaatst zijn in ons „allerlei" en dat mag
niet,
HILLEGOMMER.
MINISTER TALM A OYER DEN MIDDEN
STAND.
Minister Talma hee't verleden weck ©en ge
denksteen geplaatst in een er muren van hei',
in sa onv ij. de niouwc e' ouw \ai de Coöpe
ratieve Ju koop-vereen king te Amsterdam. Na de
plechtigheid rzekerde de mini ter met vreugde
de uilnoodigiüg hi rtoe te hebben aangenomen.
Er is, zoo vervolgde hij, gezegd, dat de re
ferring in den groei en de ontwikkeling van
den middenstand zoovee! belang stelt. Wanf wit
is toch de eigenaardige taak eencr regeering?
Terwij! verschillende groepen i:i hel economische
leven streven naar de behartiging van eigen be
langen, moet zij in het oog houden, dat allen
deel zijn van een geheel, leden van één lichaam,
en dal, wanneer een dier loden lijdt, liet geheele
lichaam in zijn natuurlijken groei en ontwikke
ling be'emmerd wordt. Nu is er een tijd geweest,
dal de middengroep in het maatschappelijk leven,
die stond tusschen die loon-arbeiders en liet
groot-bedrijf stond tc verdwijnen, omda zij geen
levensvatbaarheid meer scheen te hebben. Wie
hel leven van een volk beschouwt als een ge
meenschap, waarvan alle onderdeden medewer
ken voor de belangen van hel geheel, moest dit
betreuren en inzien, dat dit geheel, die gemeen
schap, er noodzakelijk onder lijden zou. Maar
wanneer dal. nu eenmaal gelegen had in dte lijn
der economische ontwikkeling, zou geen regeering
eraan gedacht hebben om die groep kunstmatig
in bel. leven te houden of daartoe mede 'te wer
ken. Wie dil doen zou, zou de geheele natuurlijke
economische ontwikkeling tegenhouden, maar
ten slotte toch ondervinden, dat bij even on
verstandig deed als bij de jongste stormen de
kinderen aan hel. zeestrand, toen zij tracht en
de wallen en vestingen, welke zij zich uit zand
hadden gebouwd tegen dc aanrollende golven te
beschermen.
Daarom was bel zulk een verblijdend ver
schijnsel voor de regeering, toen de middens land,
welken zij zeker noode bad zien verdwijnen,
zelf de handen aan den ploeg ging slaan.
Eersl scheen de beweging te zullen verloopen
in een van uitsluitend afweren van de dreigende
gevaren, maar de. leiders hebben ingezien, dlat
dit niet kon zijn het kenmerk eener gezonde
sociale beweging.
Ieder lid van liet liohaaan heeft zijn bestaans
recht te toonen door de fnmefie, waaiYie hef be
stemd is, inderdaad te vervullen. De midden
stand zal zijn bestaansrecht slecht's kunnen too
nen, wanneer hij niet poogt andere standen, wier
belangen mei. de zijne niet evenwijdig loopen,
te belemmeren in hun ontwikkeling, maar slechts
poogt zijn eigen arbeid doeltreffend' en onmis
baar te maken.
BEVORDERING YAN SCHOOLBEZOEK
OP BIJZONDERE SCHOLEN.
In de jongste vergadering van den Breda-
scben gemeenteraad werd behandeld een
voorstel van den heer A. F. Smits tot vast
stelling van een verordening tot bevordering
van bet schoolbezoek op de bijzondere koste-
looze scholen voor leerlingen, wonende bin
nen de gemeente Breda.
Dit voorstel, zei de voorsteller, had alleen
ten doel, een beslissing in hoogst instantie
uit te lokkeu over een reeds vroeger door den
gemeenteraad genomen besluit om 500 sub
sidie te verleenen aan de bijzondere koste-
looze scholen, teneinde de leerlingen, die uit
munten door getrouw schoolbezoek, daarvoor
een geldprijs te geven.
Dit besluit tot subsidieverleening- gaf den
heer J. v. d. Brink (s.-d.) aanleiding, aan do
koningin vernietiging van dat besluit te vra-
richtte hare schreden naar de deur, met bet
vooruitzicht van de kamer te verlaten.
Steven sprong toe, vatte haren arm en zeg
de nog eenigszins bevende:
Martha, ik ben gekomen om u te spre
ken en gij begrijpt derhalve dat ik u niet
iaat heengaan, vooraleer ik mijn zending vol
bracht bebKindlief, gij zijt gevangen;
gaarne zou ik uw beschermer zijn.
Vooraleer gii verder gaat, onderbrak hem
de maagd met fierheid, wenseh ik te weten,
of gij als verlosser dan wel als beul geko
men zijt?
Misschien kan ik de eerste zijn en de
laatste moeten worden, tegen wil en dank,
merkte Steven met zijne gewone dubbelzin
nigheid op; ind'ien gij mij niet verstaat, zal
ik mij nader verklaren.
Misschien, zoo viel de maagd in, is het geen
antwoord op mijne stellige vraag; ik her
baal dus nogmaals: zijt gij gekomen als ver
losser of als beul?....
Indien ik uw verlosser niet worde, dan
zullen er honderd voor eenen begeerig zijn,
uwe beulen te worden, zonder dat ik in staat
zijn zal hunne wraakzucht te beletten noch in
te toornen.
Gelief u wat duidelijker uit te drukken;
ik heb niet geleerd raadsels op te lossen en
niet halve woorden te spreken
Dan, aanhoor mij met geduld en zonder j
vooringenomenheid tot bet einde toe, hernam I
de hoofdman, terwijl bij eenen geheimziivni-
gen en neerslachtigen toon aannamMar
tha, zonder dat gij weet waarom, zelfs zonder
dat gij u iets te verwijten hebt, zijn er tal
rijke en machtige vijanden tegen u opge
staan.... Uw vader was het voorwerp hun
ner gramschap, maar de man is ten grave ge
daald na alle wraak ontsnapt te zijnWat
men op den vader niet kon wreken, dat zoekt
men tegen de kinderen.Ziedaar, waarom
gij gevangen zijt. - - Het uur nadert, waarop
al uwe geheime vijanden, met een onverzaad-
bare wraaklust, uw hoofd zullen vragen!
Dit uur wenschte ik niet te booren slaan,
vooraleer ik beproefd heb of ik n redden kan,
of gij u zeiven redden wilt. Nochtans uwe
redding ondernemen alleen, is misschien een
vermetelheid! Hij die zulks poogt, stelt zijn
en uw leven bloot aan duizenden gevaren!..
Hij moge al ontsnappen aan water en vuur,
aan mesen en aan dolken, aankogels en aan
stroppen, dan treft hem, op het onverwachts,
de dood aan tafel, in bet midden zijner bloed
verwanten en vrienden, tot in de armen zij
ner gadeUwe vijanden zijn dus, gelijk
gij uit mijne woorden kunt opmaken, mach
tig, en hebben overal vertakkingen. Nochtans
zou ik al deze gevareu trotseeren, al deze vij
anden durven verachten, indien gij mij ge-
noegzamen waarborg teverdet, dat mijne hulp
voor eeuwig zal geheim gehouden worden!
j Er bestaat, in mijne oogen, slechts een mid-
del om mij dienaangaande gerust te stellen,
'en dit is: Gij, Martha en uw broeder moet1
even zoo groot belang hebben in dit geheim
te bewaren als ik zelf, dan durf ik uwe ver
lossing ondernemen!
De maagd had de lamp achter haren rug
op de tafel geplaatst, als om het licht met
haar lichaam te beschermen. Zij hield bare
blikken stijf op den rooverhoofdman geves
tigd, zoodat zijn minste beweging haar niet
ontsnappen kon. Martha werd ijskoud bij het
bijzonder als zij op dit marmeren aan
gezicht geen beweging bespeurde, welke uit
de ziel voortvloeide.... Zij wapende zich met
geheel hare waardigheid en bejegende hem
langzaam, plechtig in dezer voege:
Meester Doodrijk, tot heden hebt gij mij,
helaas, weinig reden gegeven om aan de op
rechtheid uwer woorden te gelooven; van uw
handelwijze wil ik niet eenmaal gewagen
Thans komt gij met schoone beloften voor
den dag, en doet dezelve volgen van voor
waarden, waarachter ik niets anders zie dan
valschheid! Een heusch man ik wil zelfs
van dankbaarheid niet spreken stelt geen
voorwaarden aan het ondernemen of volbren
gen van een goed en edel werk. Ik zal mij
niet vernederen, met u naar de voorwaarden
te vragen, welke gij stelt om mijne verlos
sing, daar ik wel weet dat ze voor mij on
aanneembaar en hoonend zijn!Meester,
gij oefent in dit huis een onbeperkt gezag uit,
dat maak ik op uit de wijze waarop gii in
deze kamer zijt gedrongenIndien gij met
I edelmoedige inzichten bezield waart, dan
mocht en moest gij tot mij komen met opge
heven hoofd; met de edele fierheid, welke zoo
wel past aan den volbrengen eener grootmoe
dige daad!In plaats van aldus te hande
len, komt gij verraderlijk tot een zwak en
verlaten meisje! Gij schuwt het licht; dit doet
mij weinig gunstig denken over uwe uitzich
ten!
Martha, hervatte de roover met bedwon
gen gramschap, gij liebt mijne woorden niet
wel begrepen; daarom zal ik pogen met de
meest mogelijke duidelijkheid te spreken
Ik herhaal het dan: Indien ik de verzekering
kan verkrijgen, dat gij en uw broeder zooveel
belang moet stellen als ik, om de wraak van
mijn hoofd te weren, dan zal ik al mijne
krachten inspannen en geheel mijn invloed
gebruiken tot uwe redding!
Meester, wat gij bedoelt met uw inzien,
met uw belang, kan ik niet raden; misschien
ben ik reeds plichtig, om zoovele woorden Ie
hebben gewisseld met u; maar wat wil ik
er tegen doen? Over een poos, zegdet gij:
Martha, gij zijt gevangen!.... Ja, voegde zij
er met bitterheid aan toe, ik ben een i-
gene.... en er worden menschen ge
die geen man zouden durven onder d
zien, maar die veel moed toonen als
nen mansarin kunnen laten valle:
zwak verlaten meisjeMet wat m
stempelt men zulke handelwijze, mei
Ik wil zien of gii het woord kunt uit
zonder te blozen!
