TWEEDE BLAD
Katholieke Illustratie,
ïülTENL AND
HET GEHEIMZIHNISE NS
Brieven uit het Zwarte
Werelddeel
BINNENLAND.
J. HUIZING.
Verkeerd® keuze«
Plicht iféer aile^B
Moedersmart,
Vraagt prospeetus en proefexemplaar.
Import Miseries! bi Shoe's.
Groote Houtstraat No. 44.
Telef. no. 369.
Noyons
Haarlem-Brussel. Handschoenen woon alle gelegenheden»
MAANDAG 23 SEPT. 1912.
ABONNEERT OP DEN NIEUWEN JAAR
GANG VAN DE
O.'E 12 OCTOBER A.S. EEN AAN'ZANG NEEMT.
(Fraai geïl ustreerd).
Iedere jaargang bevat 2000platen en bijna
1000 bladzijden druks.
ALLE ABONÜE'S, zoo
wel degenen, die reeds gs-
—a abonneert! zijn a-s de nieuwe,
Moeder en PSarfeSaree,
HET ONDERZOEK NAAR HET ONGELUK
OP „DE ZEELAND".
Bon Hiarché
FEUILLETON
2.) j
HIEU VE Hflfl IL'EMSGftE COURANT
In de eerste afleveringen V8n den 47sten
jaargang beginnen de volgende groote ver
talen
benevens een groot aantal kleine verhalen.
ontvangen begin November als gratis-premie
den prachtigen roman
aan de abonné's der Nieuwe Haarlemsche
Courant zoo goed bekend.
Abonneert U bij den boekhandel, bij onze
Agenten of bij de N.V. Drukkerij de Sjaarno
»tad te Haarlem.
De agenten der Nieuwe Haar
lemsche Ceuranf nemen abonnemen
ten op de Katholieke Illustratie aan.
ONZE HOLLANDSCHE BISSCHOP
IN OEGANDA.
Den laatste» tijd is er niet veel van schrijven
gekomen. Dikwijls waren pen en papier klaar
om een brief te zenden naar de N. Haarlemsche
Courant, maar telkens kwam er iets tusschen,
hu eens een Bediening, dan weer werd ik weg
geroepen naar de plantage of de bouwerij, dan
weer een bezoeker; en zoo vliegt de eene week
na de andere voorbij totdat men zich ten laatste
dc oogen uitwrijft en z-ieli afvraagt, waar de tijd
gebleven is.
Daarbij komt, dat deze missie hier zich ieder
jaar even sterk uitbreidt als Haarlem. Zie eens,
wat er in Haarlem de laatste 10 jaren gebeurd
is: nieuwe parochies, nieuwe scholen, nieuwe
gebouwen voor St. Elisabeth, de Militaire Ver-
eeniging, nieuwe bonden en vakafdeelingen,
enz. Hier in Namilyango doopte ik deze maand
82 volwassenen en 16 kinderen, terwijl 31 kin
deren werden toegelaten tot de eerste H. Com
munie. Sedert October 1910 is het aantal H.
Biechten hier 100 percent gestegen, maar van
vermeerdering van priesters is hier geen sprake,
uó'ch van nieuwe parochies, noch van nieuwe
gebouwen. De mis&ioDaris is al blij, wanneer hij
eeno betere nieuwe kerk kan bouwen, als de
oude dreigt in te vallen.
Doch laat ik geen vergelijkingen maken. Ik
ben hier veel te gelukkig, om veel aan „home"
le denken, en mijn Haarlemsche vrienden heb
ben mij in hun edelmoedigheid nooit vergeten.
Ik wilde alleen maar duidelijk maken, dat hier
(n de missie enorm veel werk is, en men dikwijls
geen tijd heeft om te schrijven.
De 22e Juli was een gelukkige dag voor dit
Vicariaat, wijl hij den missionarissen het be
richt bracht, dat de Zeer Eer w. Heer J. Bier-
mane uit Westerhoven (N.-Br.) benoemd was
tot Apostolisch Vicaris van dit noordelijk ge
deelte van Oeganda. Voorwaar een groote eer
voor ens, Hollanders, en tevens vergeef mij,
dat ik het zeg weer een staaltje van Engel
sche onbekrompenheid, dat in deze Engelsche
kolonie een Hollander tot Bisschop werd be
noemd.
Monseigneur Biermans is nu de tweede Ncder-
landsche Bisschop in dit gedeelte van Afrika,
wijl nog pas kort geleden Monseigneur J.
Sweers uit den Bosch benoemd werd tot Coad
jutor-Bisschop van Mgr. Hirt-z. Deze zal dan
ook den len September assisteeren te Nsambya
bij de Bisschopswijding v'an zijn landgenoot.
Verscheidene jaren is Mgr. Biermans overste
geweest van de Nsaiiibya-missie. Nog zeer goed
herinner ik mij zijn vertrek van het Missiehuis
te Roosendaal, op B November 1896, toen hij
met zes mede-missionarissen naar Afrika ver
trok. Thans, na zestien jaTen hard werken in
Oeganda is de zware last van Apostolisch Vica
ris hem opgelegd. En ofschoon iedereen ver
heugd is over de benoeming, zoowel de priesters
van ons Vicariaat, als de Witte Paters en de
Engelsche ambtenaren, en de opperhoofden en
het volk, toch is het niet te ontkennen, d.at een
Bisschop in Oeganda eene ontzettende verant
woordelijkheid heeft.
Laat ik dit even duidelijk makeu, voor ik
verder ga.
Als Bisschop hier heeft Monseigneur Biermans
hier onder zijn jurisdictie:
1. eene groote provincie van het eigenlijke
Oeganda met 5 groote missieposten, waarin
ruim 16000 katholieken en meer dan 10,000
catechumenen.
2. Het geheele land Oesoga, ongeveer zoo
groot als geheel Nederland, met 4 missieposten
en duizenden catechumenen.
3. Geheel Bockeddie-land, grooter dan Ne
derland, waarin tot, nu toe 2 posten zijn geves
tigd, doch waar het volk overal vraagt om
missiën te openen en priesters te zenden.
4. Talrijke stammen ten Oosten en ten
Noorden van den Berg Elgon, waar tot nu toe
nog slechts ééne missie gevestigd is.
5. Geheel Kavirondo-land met eene bevol
king van ongeveer 2 millioen zielen ten noor
den van Kisumu en rondom Mumias. Hier zijn
4 missies gevestigd; in -eene dezer missies, ge
naamd Kakamega, komen iedere Zondag drie
a vier duizend mensehen naar den catechismus.
6. Talrijke stammen in Britsch Oost-Afrika,
zooals de Bamasai en de Wanandi, waaronder
nog nooit een missionaris gewerkt heeft.
7. Geheel Karamocho-land, grenzend aan
Abessynië, waar de Engelsche invloed nog niet
voldoende gevestigd is, en de missionarissen
eerst later zullen kunnen beginnen.
Om al deze landen te bewerken met hun be
volking van meer dan vijf millioen mensehen,
heeft Mgr. Biermans minstens evenveel pries
ters noodig, ais er zijn in het geheele Haar
lemsche Bisdom. En hoeveel zijn er hier? 32
priesters en 7 zusters zegge twee en dertig
priesters.
Nu weet ik wel, dat er verscheidene landen
zijn, zooals Borneo en Sumatra, waar minder
priesters zijn voor grootere landen, maar men
moet niet vergeten, dat er velt) landen zijn,
waar het volk nog niet rijp is voor het Christen
dom en de priester daardoor weinig werk heeft.
Hier in Oeganda is het geheel anders.
Oeganda is spreekwoordelijk de meest geze
gende missie der Kerk, een land der toekomst
zoowel voor de Kerk als voor den Staat. Eenïge
maanden geleden hestemdehetLagerhuisinEn-
geland zes millioen gulden als speciale subsidie
voor Oeganda, ter opening en verbetering van
verkeerswegen in Oeganda. Geen enkele missie
van den nieuweren tijd heeft eene zoo roemvolle
geschiedenis als' Oeganda. Het is nog pas 35
jaren, sedert de eer- 0 priester, Père Lourdel,
voet zette in Oi%nn -;i, m: thans reeds lelt de
Iverk in Oeganda hare martelaren, wier
zaligverklaring aanhangig is te ltome hare
duizenden en tienduizenden Christenen, haar
klein Seminarie met 73 studenteu, haar groot
Seminarie met 2 diakens, 1 sub-diaken en 25
theologanten. Haar kinderen kennen reeds de
devotie tot liet H. Hart, de Eerste II. Commu
nie der kinderen, de dagelijksche H. Com
munie enz.
Deze grootsclie Katholieke beweging is over
geslagen naar verschillende landen, die grenzen
aan Oeganda. Oesoga, Boekeddi, Kavirondo,
Kissie, enz. zijn heerlijke arbeidsvelden, en er is
een spreekwoord, dat ons herinnert, dat het
ijzer gesmeed moet worden, als het heet is.
Het is aanmoedigend wanneer men die ruwe
volken ziet, vragend om een priester, begeerig
naar onderricht. Het is heerlijk, wanneer men
ziet, welk een toekomst de Kerk hier wacht in
het duisterste van het Zwarte Werelddeel, maar
liet is ontmoedigend, wanneer men vergeefs
wacht op priesters; het is treurig, wanneer men
Protestantsche zendelingen ziet innemen, wat
een Katholiek land had kunnen zijn.
Het Vicariaat van Mgr. Biermans strekt zich
uit over een gedeelte van het Oeganda-Protecto-
raat en over een gedeelte van Oost-Afrika. Nu
is het een wet in Oost-Afrika, dat waar in een
district een missie gevestigd is, geen enkele an
dere missionaris zich vestigen kan. Wel geven
de meeste ambtenaren de voorkeur aan de Ka
tholieke missie boven de andere, en werd daar
door het vorige jaar door ons, katholieken, de
eerste missie gevestigd in Mumias en in Ivissie-
land, waar nu de Protestanten uitgesloten zijn,
Maar toch is het voor ons een kritieke toestand,
want men huldigt liier het systeem: „Wie het
eerst komt, het eerste maalt."
De Protestanten zijn niet onkundig van dc
neiging der negers naar het Christendom. In
Oeganda vindt men overal de zendelingen dei-
bekende- Londensche „Church Missionary So
ciety", die over een jaarljjksch inkomen van
ongeveer vijf millioen gulden beschikt. In Oost-
Afrika vindt men buiten deze zendelingen nog
andere zendelingen van drie Amerikaansche ge
nootschappen (waaronder de „Kwakers") en
één Duitseh Luthersch genootschap uit Leipzig
Zoodoende heeft Mgr. Biermans in zijn Vica
riaat vijf Frotèstantsche genootschappen tegen
over zich.
Bij gelegenheid van de Bisschopswijding van
onzen Hollandschen Bisschop is het een plicht,
om deze toestanden duidelijk te maken.
Oeganda is een prachtige missie, waar de
priesters hard en zwaar werk hebben, van den
morgen tot den avond. Het is een heerlijk werk,
maar een werk, dat steun noodig heeft, zoowel
geestelijken als geldelijken steun. Terecht kan
hier gezegd Worden: „Het rijk der Hemelen
lijdt geweld."
De dag der Bisschopswijding zal een luister
rijke dag zijn voor Oeganda, en de ruime kerk
van Nsambya zal veel te klein zijn, om de men
sehen te bevatten. Nsambya alleen telt ongeveer
6000 Katholieken, het aangrenzende Roebaga
(1 uur van Nsambya) ruim 13000, de aangren
zende missiën van Gayaga, Nagalama en Nami
lyango ongeveer 12000 katholieken. Zelfs onze
Haarlemsche St. Bavo zou veel te klein zijn voor
de opgepakte scharen.
Deze dag zal eene schitterende manifestatie
zijn van do katholiciteit van Oeganda. Vijf en
veertig Priesters van bijna iedere nationaliteit
van Europa en zwarte theologanten van het
Oegandeesche Seminarie zullen bij de plechtig
heid assisteeren. Ieder land van Oeganda zal
door katholieken vertegenwoordigd zijn, niet
slechts Oeganda, maar ook Oesoga, Boedoe,
Oenyoro, Boekeddi, Toro, Kavirondo, enz.
De le September zal getuige zijn van eene
machtige geestdriftige wapenschouwing der
Katholieke Kerk in de hoofdstad van Oeganda.
O. SCHOEMAKEH.
Namihjango, 26 Augustus 1912.
Het wonder van den H. Jannarhis!
In de kathedraal van Napels heeft Don
derdag in tegenwoordigheid van een reus
achtige menigte weer het bekende mirakel
van den H. Jaiiuarius plaats gehad. Het
bloed begon nu echter '-enigen tijd later dan
in andere jaren, om 29 minuten over 12, te
bruisen en te werken. Groote vreugde
heerschte toen het wonder weer geschiedde
en een „Te Deunt' werd zooals gewoonlijk
aangeheven.
Russisch luchtschip verwoest.
Toen te Gattsjiua het militaire luchtschip
„Jastreb" zich tijdens een tocht op een hoog
te van 250 M. bevond, begon door onbekende
oorzaak liet. gas uit te stroomen. Het lucht
schip) viel derhalve loodrecht naar beneden
en geraakte in een aantal hoornen verward.
De gondel brak en het omhulsel werd op
verschillende plaatsen gescheurd. De beman
ning van bet luchtschip werd bij den val
licht gewond.
Een gruwelijke afzetterij.
Het personeel van bruggen en wegen te
Brussel is geheel in opschudding gebracht
door het ontdekken van een aftruggelarij,
waaraan een gepensionneerde ambtgenoot,
onlangs overleden, zich zou pliehtig hebben
gemaakt, zoo vertelt een Belgisch blad in
heel schitterend Vlnainsch.
Deze gewezen beambte had, om zijn inkom
sten te vermeerderen, een list bedacht, waar
door hij erin gelukt was twee geldleeners,
betrouwende personen dus, van een som van
80,000 frs. te ontlasten. De beambte had deze
geldleeners wijs gemaakt, dat het gouverne
ment een verbintenis aangegaan had om het
loon van het personeel van bruggen en we
gen te verhoogen. Doch daar er voor het
oogenblik geen geld genoeg in kas was, had
'tgouv. 't per son eeL aangezet wissels te onder
teekenen, ten einde onmiddellijk in het bezit
van de verhooging te komen. De beambte
was gelast de zaak tot een goed einde te
brengen. „Er bestaat geen gevaar, zegde hij,
vermits de Staat voor alles verantwoordelijk
is." Do geldleeners stemden toe en de be
ambte bracht hun 300 geteekende wissels. De
handteekens waren natnurliik valsch. Het
bedrag der wissels beliep 100,000 frank, waar
van er 80,000 uitbetaald wei-den.
Voor eenige dagen stierf de beambte en
de geldleeners schreven naar alle ondertee
kenaars der wissels. Men oordeele over de
verslagenheid. Grootwas ook de teleurstelling
van de twee geldleeners. In de woning van
den aftruggelaar heeft men maar 10,000 frs.
teruggevonden.
Pi-ansch profjc;l:0iifsnio.
De Fransehe regeering die zooals men weel,
tóch a! niets van vrijhandel moei hebben, over
weegt nu maatregelen uitsluitend tegen den in
voer van Duilsche producten gericht. Het Fran
sehe ministerie van koophandel overweegt de
volgende punten: Een algemeen werk voor in
gevoerde waren, naar het Engelsche voorbeeld
„Made in Germany"; een verbod van het ves
tigen van 'hiaten van builenlajuLsche fabrieken;
bestellingen voor den staal zullen uitsluilend ge
plaatst worden bij de binnenlandsche industrie.
Als Fransehe firma's zuilen slechts die be
schouwd worden, welke in Frankrijk gevestigd
zijn, waarvan de leiding ten minste voor twee
derden uit Franscben bestaat en waarvan de ar
beiders voor niet meer dan 10 pet. buitenlan
ders zijn.
Bij het bespreken van dc interpellalie van den
nat'onaist Denais, onmiddellijk bij het bijeen
komen van de Kamers in November, zal de re-
geering de gelegenheid aangrijpen om haai- p'an-
nen bekend te maken.
B as: en haat!
Dc Oo tenrijkscbe prinses Colloredo Mansleid
kwam Vrijdag in haar auto op de terugreis door
Nancy. De auto droeg voor aan de motorkasl een
klein zwartwit en een zwart-vvit-roodj vlaggetje,
vermoedelijk in de eigen kleuren van de prin
ses. De menigte op hel Slanislaus-pleiu, waai
de auto stil moest houden, zag het echter voor
een Duitseh vlaggetje aan cn loonde er haren
wrevel over. Een agent meende den bestuurder
op dien wrevel opmerkzaam te moeten maken
en verzocht litem, het vluggel je weg te nomen. De
bestuurder wilde daar niet van weten. Daarop
scheurde de menigte, die intusscïien aangegroeid
was, de twee vlaggetjes van hel voertuig en
wierp ze in de goot. De prinses teekende bij
de politie te Nancy dadelijk verzet aan en heeft
zich ook bij dc:i Oostenrijkscn-en gezant le Pa
rijs over het gebeurde bezwaard.
B© Italiaansch-Turksctie oorlog.
Op Ernazat en Erzoni aanrukkende Ita'iaan-
sche patrouilles hebben nog meer lijken gevon
den, buiten en behalve de 1134, die at begraven
zijn.
Een curieus spoorwegongeluk.
Uit Parijs wo dt aan een der dagbladen ge
seind: gistereuocbtend kwamen aan hel. Auster-
iitz-stalion tegelijkertijd: greinen uit Toulouse en
Juvisy binnen. Door de luchtverplaatsing die het
ge,o!g was van tie trilling van de locomo
tieven rolde een kar voor bet vervoer van goede
ren op het spoor. De trein uil Toulouse reed! er
met geweld tegen op ei wierp haar legen den
trein uit Juvisy op. Zij kaalste ieruy op. lied
perron en raakte 9 handwerkslieden, die meer
of min ernstig gewond werden. Een die onder
den trein rolde, werd gedood.
Bo ehbranij in Siberië
Uit St. Petersburg wordt aan hol Berliner 'l'a-
geblatt geseinde Een groole boschbrand moet
iii liet gouvernement Perm langs den Siberisch en
spoorweg en de grens tusschen Europa cn Azië
plaats vinden. Het spoorwegverkeer met Sibe
rië is volkomen afgebroken, nadat de laatste
posttrein dc plaats van den brand met groot
gevaar gepasseerd had en de machinist bijna
gestikt was. Sedert gisteren omringt hel, vuur
het stal Ion en het dorp Bas,ka-ja Onder de be
woners is een paniek uitgebroken. Twintig boe
ren mo ten in den brand omgekomen zijn. Bij
het stal ion Tsjoessowaja dreigt de brand op dc
kolenmijnen van een Fransehe maatschappij over
te slaan. Duizend arbeiders zijn aan bet work
om de mijnen te beschermen.
R. K. KAMERCLUB.
De R. K. Kamerclub heeft haar Tbestuul
herkozen. Het is samengesteld uit de heeren
Mgr. Nolens, voorzitter; g-eneraal Van Vlij
men ondervoorzitter, en Van Vuuren, secre
taris.
EEN WOORD OP DE JUISTE PLAATS.
„Het Centrum" schrijft, in verhand me)
do dikke woorden van de bakkerspatroons te
gen het voorstel Aadberse:
„Er zal wel nooit eeu BaJikerswet kunnen
worden voorgesteld, of daartegen1 doen zd«h
bezwaren op.
Met elke sociale wet was zulks het ge
val.
Maar de ervaring )oerde doorgaans ook
da,t vele dier bezwaren minstens sterk war
ren opgeschroefd, en dat de zwarte voor
spellingen geen werkelijkheid werden.
Het lijkt niet overbodig daaraan te herin
neren, nu zelfs geen bescheiden poging kan
worden gewaagd, om den nacht- en Zondags-
arbeid in het bakkersbedrijf tegen te gaan,
zonder- op hevige protesten te stuiten."
DE GASTENTOONSTELLING.
Juist eeu week is thans de Internationale
Gastentoonstelling in het Paleis voor Volks
vlijt te Amsterdam geopend en zij heeft zich
in dien tijd reeds in een druk bezoek mogen
verheugen, zóó druk, dat de verwachtingen
van het tentooustellings-oomité er verre door
overtroffen zijn. Zoo bedroeg het aantal beta
lende bezoekex-s verleden week Zaterdag, op
den dag der opening, 524, Zondag 1230, Maan
dag 1158, Dinsdag 1104, Woensdag 1224 en
Donderdag 1068. Gemiddeld dus ongeveer
1100 per dag.
SPORTBETOOGING TE AMSTERDAM
1913.
Omtrent het plan, in 1913 te Amsterdam
een sportbetooging te houdeD, verneemt men
nader nog het volgende: De besturen van der
Amsterdamschen Voetbalbond en Amster-
damschen Turnbond kwamen overeen de le
den voor te stellen over te gaan tot vorming
van een commissie uit alle sportbonden te
Amsterdam, ten behoeve van de propaganda
voor sport en lichaamsoefening; een perma
nente commissie ui, die dan telkens de orga
nisatie van deze betoogingeu in handen had.
De eerste betooging zou dan kunnen plaat#
vinden ter gelegenheid van de opening var
il et Sportterrein, of op den dag van onze on
afhankelijkheidsverklaring.
Er zijn nu juist de eerste besprekingen ge
voerd tusschen de heeren J. Coucke en H. D,
Dade, resp. voorzitter en secretaris van den
A. V. B. en de heer H. Plümer en R. J. C.
Blom, resp. voorzitter en vice-voorzitter vap
den A. T. B. Om uitvoering aan het plan te
kunnen geven is thans nog slechts de toe
stemming noodig der aangesloten vereeni-
gingen.
Weliswaar zou alleen bij samenwerking vat
A. V. B. en A. T. B. reeds een krachtig en
goed geheel verkregen kunnen worden, doch
het is natuurlijk gewenscht, dat alle sport
bonden hun medewerking verleenen. Daar
om tracht men een combinatie van sport
honden te verkrijgen.
HET SCHEIDSGERECHT.
De eerste zitting van het scheidsgerecht 5p
de zaak der „Carthege" en „Manonba", welks
bepaald was op 28 dezer, is uitgesteld tot na
der vast te stellen dag. Dit uitstel schijnt,
naar uit Parijs gemeld wordt, in verband te
staan met de omstandigheid dat de Italiaan-
sc-he scheidsrechter in deze zaak, de heer Fu-
sinerto, die op het oogenblik op Zwitserscli
grondgebied verblijf houdt, in verband met
de daar vanwege de regeeringen van Italië
en Turkije gevoerd wordende vredesonderhan-
delingen, dientengevolge niet op den aanvan
kelijk vastgestelden tijd in de residentie zal
kunnen aanwezig zijn om aan de bijeenkom#'
van het scheidsgerecht deel te nemen.
De Minister van Marine heeft nog een nade;
antwoord gegeven op de vraag door den heer
Thompson op 2 April jl. gedaan naar de oorzaken
van het ongeluk op de „Zeeland" op 27 Maart.
De Minister legt thans de proeessen-verbaal
over van het onderzoek, ingesteld door een com
missie, benoemd door den commandant van de
zeemacht in de Caraibische zee.
Het bij die gelegenheid chemisch onderzochte
buskruit is volkomen betrouwbaar gebleken.
Niet onmogelijk wordt het geacht, dat heti
ongeluk moet worden toegeschreven aan de
99
„Ik kau onmogelijk geiooven, dat Hugo
Winkel mijn vertrouwen misbruikt en zoo
iets onteerends zou gedaan hebben", hernam j
fle bankier. »U weet, dat ik alles op hem zou
bouwen, en hij zelf weet ook, dat hij in alle
levensomstandigheden slechts vriendschap
cn welwillendheid van mij kon verwachten.
Eu welke grond zou er liggen in dit mis
bruik van vertrouwen. Wat zou hem er toe
kunnen brengen, de hem toevertrouwde som'
te verduisteren?" j
„Schulden1" merkte de boekhouder op.
„Dat geloof ik niet; hij woont bij zijn moe-,
der; zij en zijn broeder, de luitenant, is zijn
©enigste gezelschap, en zijn levensloop is
voortdurend onberispelijk geweest."
„De luitenant moet schulden hebben."
„Wie zegt u dat?" j
„Ik heb 't gehoord; Mathias Gruuéwald, de
bekende woekeraar, moet hem meermalen uit
jzijn verlegenheid geholpen hebben, en u weetl
ihot: duur die hul"
„Om de schulden zijns broeders te vereffe
nen, zal Hugo Winkel zeker niet zich zelf in
een nameloos ongeluk storten", zeide de han
delsraad, terwijl hij langzaam op en neer
liep. „Zulk een dwaasheid zal hij niet be
gaan. Ik wil mij van de kwestie zelf over
tuigen; tot ik terugkeer verzoek ik u om het
strengste stilzwijgen."
De boekhouder had de met zilvergeld ge
vulde zakken, die nog in het ijzeren kistje
lagen, op de belaaltafel uitgeschud, en was
begonnen liet geld te tellen en in rollen te
ordenen.
„Mag ik mij nog- een opmerking veroorlo
ven?" vroeg hij, voor (lat de bankier de dcvu-
bereikt had.
„Spreek, mijn vriend."
„Ik heb steeds dezelfde gedachteu over Hu-
go Winkel gehad als u, mijnheer. Maar ook
de beste kan struikelen, en iemand die niet
sterk is kan de verleiding niet altijd weer
staan. Een gewelddadige inbraak heeft hier
niet plaats gehad; de dief zou dc sleutels van
de kassierskamer en geldkist in bezit moe
ten gehad hebben en buiten u beeft alleen
de kassier die sleutels. Hedenmorgen waren,
zooals Johan zeide, alle deuren gesloten; het
is moeilijk aan te nemen dat een hier onbe
kende 'siiaciWs zou zijn binnengedrongen
hij zou ongetwijfeld zichtbare sporen hebben
achtergelaten."
„En evenwel blijf ik geiooven, dat van dit
raadsel een bevredigende .onloesino- zal «re-
vonden worden; we zullen afwachten".
Na deze woorden gi"£ de handelsraad uit
de kamer en verliet meteen het huis.
Dat hem zelf de zaak ten hoogste veront
rustte, kon hij niet loochenen, hoe hij ook uit
zocht langs welken weg dit raadsel tot een
bevredigende oplossing te brengen.
Reeds in zijn jeugd was hij niet den vader
van Hugo bevriend geweest en na den (lood
van den ouden heer, bad hij zich tot de fa
milie steeds aangetrokken gevoeld. De we
duwe was geheel onbemiddeld. Haar jongste
zoon Alfred was nog °P ('e krijgsschool. Van
den ander-en zoon Hugo had de handelsraad
sedert eenige jaren een post in zijn Huis
toevertrouwd. Hugo waardeerde het in hem
gestelde vertrouwen zeer: hij was niet alleen
streng- geweten-snauw, maar was er ook steeds
op uit, de belangen van de firma te behar
tigen.
Natuurlijk beviel het karakter en 't gedrag
van den jongen mail den handelsraad meer
en meer: hij vertrouwde hem de kas geheel
toe, en zelfs vroeg hij hem te gast bij alle
huiselijke feesten. Nooit had liij eenige klacht
over hein gehoord, nooit een oorzaak gevon
den, ontevreden over hein te zijn.
De handelsraad meende opgemerkt te heb
ben, dat zijn dochter Adelaide den jongen
man zeer genegen was, en die ontdekking be
vreemdde hem niet; hij zelf toch was oorzaak
dat heiden gelegenheid genoeg geboden werd
elkander tc leeren kennen.
Steinfekl had zich tot nog toe gehouden,
alsof hij niets bemerkte, maar in stilte
bouwde liij er zijn plannen op.
Hij had geen zoon, en het was steeds zijn
wenscli gewTeest, dat zijn aanzienlijkeen hoog
geachte firma, hem in ieder geval overleven
zou. De vervulling dier wenscli kou hij zich
alleen verzekeren, wanneer hij <len mail, wien
hij zijn volle vertrouwen gaf, de hand zijner
dochter schonk.
Hugo Winkel was de geschikte man, om
eens aan 't hoofd van de groote Bank te ko
men, en de zaak in den geest zijns voorgan
gers verder te leiden; aan hem kon de han
delsraad de toekomst van zijn eenig kind
zeker toevertrouwen.
Met de uitvoering van dit plan vlotte het
nog niet; maar Hugo zou mettertijd als hoofd
van de firma hij hem in het kabinet kunnen
werken, en dan zou zeker eens de geiegen-
heid zich voordoen, de zaak ter sprake te
brengen.
En nu zou deze rekening plotseling afge
broken worden? Nu zou het oordeel van den
heer Steinfeld, dat op jarenlange ondervin
ding steunde, plotseling verkeerd blijken te
zijn. Dit wilde hij niet geiooven; het raad
selachtige verdwijnen der geldsom moest een
andere verklaring vinden.
Hoe meer hij de woning van de weudwe
Winkel naderde, hoe meer zijn zenuwen.hem
kwelden; langzaam stapte hij de treden van
d© stoep op en bleef voor de deur van het
woonhuis ademloos staan. Eindelijk helde
hij aan en de volgende seconde stond hij te
genover zijn kassier.
De slanke jonge man, met den langen
baard, kon zijn schrik niet verbergen; hi;
sloeg den blik neer, en drukte de lippen op
elkander.
Ook in de sterk geteekende trekken dei
vrouw, die in een eenvoudig rouwgewaad den
handelsraad tegemoet kwam, spiegelde zich
treurigheid; haar blauwe oogen rustten vol
angstige verwachting op hem.
„Hugo klaagt over hoofdpijn", zeide zij op
bezorgden toon, „ik heb hem aangeraden zich
heden rustig te houden; maar wanneer u het
wenscht, zal bü dadelijk opstaan."
De bankier was gaan zitten; hij legde zijn
hoed op de tafel en ademde diep.
„Daarom kom ik niet", zeide hij ernstig;
„iedereen kan ziek worden, en ik gun den
jongen man gaarne de rust, die hem toe
komt. Ik wil slechts één vraag tot u rich
ten, mijnheer Winkel. Onze boekhouder
Starke, die dadelijk de kas bereidwillig over
nam, heeft een ontdekking gedaan, die ik
niet verklaren kau. Zeide u mij niet gister
avond, dat Sehirmer en Zoon een wissel heb
ben betaald?
Hugo zag zijn elief getroffen aan.
„Dertig duizend thalerja wel", ant.(
woordde hij zenuwachtig. „Dertig banknoten
ieder van duizend thaler, liggen in he?
ijzeren geldkistje."