De Luxe Broodbakkerij
Smakelijk Brood
van uitsluitend prima kwaliteit.
Mengelwerk,
Een gevaarlijk man»
Koe Rothschild den slag bij
Waterloo won.
voorheen PauB Raises*
BENNEBROEK.
ZATERDAG, 8 uur H. Mis, waarna Ro
zenkransgebed, 's middags Van 48 uur gier
legenheid om te biechten.
MAANDAG, sléchte 2 H.H. MSss&h, te half
8 en half 9.
HEMRfl C. J. CARELS,
Gnurtje Rjjkhof; fiai® 2 Catechismus; ih'afff. 0VPENSDA0, Mf 10 gezlotag^t ïixxïivfr
8 Vespers. 111113 VBIa J®00*"*11® 'Vta.fii Doom en Mathilda van
MAANDAG, plechtige in wijding der Pal- Schooien
Hoch i ale School; half 8 Gerard us Schermer
VRIJDAG, half 9 gezongen HL Mis ter
eero van het Allerh. Hart van JeztwaL
De gebeden worden verzocht vwr
Iluhertha Duivenvoorden, hvr, JoannéÖ
8 uur Jacob Pater; half 10 plechtige ge-
z«ngem H. Mis voor het welslagen der Schoiol.
Half 12 plechtige inwijding van het sohool-
E<I)TnSDAG, half 8' do heer Joës Jacobtuia
jöudew citer 6to. oclitig^ri Qot© hiajf 9 &emt
Braafjes.
WOENSDAG, 8 uur Nioolaas Stliavema,-
ker; 9 uur gezongen jaargetijde Clasina.
G roen-Sch avem aker.
DONDERDAG, half 8 voor overledene far
nailie Mul: half 9 gezongen H. Mis ter
eere H. Sacrament. Van 6—8 uur gelegen
heid oon te biechten.
VRIJDAG, half 8 Jan May ine; half 9
heiden genootschap HL Hart; 7 uur Lof ter
eere H. Hart.
ZATERDAG, half 8 Wed. Mama Fraaj-
manMeijnehalf 9 Gezusters .Voets; 4
uur Biechtgelegeneidh7 uur Maria-Lof.
De gebeden worden verzocht voor
Marijtje van Keulen,
die met de laaLsle H.H. Sacramenten der Ster
venden is voorzien.
HEEMSTEDE.
ZONDAG, 7 uur en half 9 stille Heilige
(Missen, 10 uur Hoogmis Onder de H.H. Mis
sen predikatie van den Z.Eerw. Pastoor Mer
gel en koilleote Voor zijn arme Parochie-kerk
te Rotterdam. 3 uur Vespers; 6 uur Lof.
MAANDAG en volgende degen u treik'ng
der H. Communie, ook kwart vóór 7 uur.
's Avonds van, 7 uur gelegenheid om te biech-
DINSDAG, Feestdag v. d. H. Ba,vo, Pa
troon der Parochiekerk; 7 uur stilleH. Mis,
waaronder 1ste H. Communie der kinderen;
8 uur H. Mis; 10 uur Hoogmis; 'smiddags
zal de kerk geopend zijn van 13 uur.
■'s Avonds 7 uur plechtig Lof met Feestpredi
katie van den Z.Eerw. Pater Geeve uit Haar
lem.
DONDERDAG, half 8 gez. H. Mis ter eere
yan het H. Sacrament des Altaars. 'sAv.
half 8 Lof.
VRIJDAG. 7 uur stille H. Mis; 8 uur ge
dongen H. Mis ter eere van Jezus' Goddelijk
Hart, 's avonds half 8 Lof. 's Middags 4
uur gelegenheid om te biechten voor de
schoolgaande kinderen.
ZONDAG, half 8 Vroegmis, 10 uur Hoog
mis, 2 uur Catechismus^ 3 uur Vespers.
(MA AND'AG kwart over 8 uur de H. Mis.
DINSDAG, 8 uur Hl Mis, waarna, uit
stelling van het HL Sacrament en Rozen
kransgebed.
WOENSDAG, half 9 mffuitreiking; der d;e aan e£m dezer retraiten wenschen
Mattheus van Noort j
Geerlruida Borgers. tj
Petrus van den Berg,
Theodorus van der Ploegt
Ento Entius, I
die mtet de laagte H.H. Sacramenten Be*
Stervenden zijn voorzien.
VOORHOUT.
ZONDAG, half 8 Vroegmis, 10 uur Hoogmis,
half 2 Catechismus, bijbelles, Catechismus-leer-
ren, half 3 Lof.
DINSDAG en Donderdag Catechismus.
DONDERDAG, half 10 gezongen H. Mis
etn huwelijks-inzegening van Adam M- Wa
terreus met Clara M. de Roode.
VRIJDAG, eerste Vrijdag der maand; 8
uur gezongen Hl Mis; avonds 7 uur Lof
met Rozenhoedje.
NIEUW-VENNEP.
ZONDAG, 7 uur Vroegmis, 10 uur Hoog
mis, 3 uur Vespers.
Catechismus naar gewoonte.
In den ondertrouw zijn opgenomen:
Arnoldus van Workum en
Peüonelia Geertrukla de Hollander,
Petrus Humme en
Joanna Maria van Workum.
De Kerkberichten die te laat inkwamen
voor dit nummer, zijn opgenomen in de
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT van
heden.
recht op twee kaarten S So ceflt. :m0t-"Doners-welken wij hadden verlaten. Mij naar de wacht-v zjjn ongeduld niet langer bedwingen; ny wilde
leden A 1. Brengt allen de Leeuwrik mede. -
Dinsdag 1 Oct. Gymnastiekvereniging.
V r ij d a g 4 Oct. Gymnastiekvereen. en re
petitie Tooneel.
Namens het bestuur,
Th. Tellings, 2e Secr.
Afdeeling BENNEBROEK! en O.
Dinsdag 1 Oct. 'savonds 8 uur huishou
delijke vergadering.
Het bestuur van de coöperatieve brood
bakkerij „Arbeid Adelt" van Haarlem, zal op
deze vergadering den stand der zaken bekend
maken, zoodat alle verbruikers en belang
stellenden dringend worden verzocht deze
vergadering bij te wonen.
Namens het Bestuur,
3. v. B a k e 1, Secr.
Afdeellng LISSE.
Bondsgebonw: Bondstraat H. 47.
Z a t e rd a g 28 Sept. 's avonds van 8 tot 9
uur Spaarkas en van 8 tot kwart voor 9 uur
zitting Winterprovisie voor P. van Bezu.
Maandag 30 Sept. en Vrij dag 4 Oct.
's avonds te 8 uur, repetitie Gymnastiek- en
Schermvereeniging.
C. v. d. V1 u g t, 2e Seer.
Afdeeling VOORHOUT.
Zondag 29 Sept. ledenvergadering in
café „Boerbave", waar als spreker zal optre
den de heer Hooij uit Haarlem, met het on
derwerp „Invaliditeitswet".
Namens het Bestuur:
Adr. Heerings, Secr.
Retraiten bij genoegzame deelneming tc hou
den in het St. Clemenshuis te Noord-
wükerhout.
1418 Oct. Jonge dames uit den Midden
stand uit steden (vergoeding 6.).
21—24 Oct. Meisjes uit steden (verg. 4.
26—29 October Mannen enJongelingen uit
Rotterdam (vergoeding 4.
31 Oct.—3 Nov. Manen en jongelingen uit
Amsterdam (vergoeding 4.—.).
5—8 Nov. Huismoeders (vergoeding 6).
11—15 Nov. Meisjes Middenstand (vergoe
ding 6—.).
De beide eerste retraiten zijn uitsluitend
voor dames en heeren uit den middenstand.
Degenen dus, die niet tot den eigenlijken
Middenstand behooren, worden verzocht wat
geduld te hebben, daar voor hen later nog
gelegenheid zal bestaan een retraite te vol-
jHL Communie, waarna Rozenkransgebed; 10
uur gezongen Trouwmis met Veni Greater.
DONDERDAG, 8 uur Rozenkransgebed,
half 9 uur gezongen Jaargetij- voor Maria
Margaretha. Miachtilda van Leeuwen, geb.
yt Winden; savonds van 68 uur gele
genheid om te biechten.
VRIJDAG, 1ste Vrijdag der maand; half
9 uur gezongen HL Mis met korte toespraak,
'a avonds 7 uur Lof ter eere van het Hl Hart
piet Rozenkransgebed.
X)e gebeden worden verzocht voor
Clasina van Ooijein, geb. Albexs.
Alida Petronella 'Lommerse, geb. de Hoogh, en
Maria Abrahams, geb. Ivo,
jdie met de EL H. Sacramenten der Ster
venden zijn voorzien en voor
Joanna, Oornelia der Linden,
die in den Heer is overleden.
Jn ondertrouw, zijn opgenomen:
Aibertus Kromhout en Joanna Caslien.
HILLEGOM.
ZONDAG, de H.H. Missen om half 7, 8 en 9
uur en te half 11 de Hoogmis, 's Middags 2 uur
Catechismus, 3 uur Vespers en 5 uur Congre
gatie van die H. Familie.
MAANDAG en Zaterdag de H. Mis in het
Maria- en St. Jozef-Gesticht.
Acht en half 9 uur in de Kerk, 'de overige
Hagen half 8, 8 uur e;n half 9. Voor en
onder de H.H. Missen gelegenheid om te
Jbiechten.
DINSDAG, 1 Octt. Begin yam dé Rozon,-
knansmaamd.
DONDERDAG, 's avonds van 68 uur
gelegenheid om te biechten.
VRIJDAG, 1ste Vrijdag v&h de maand,
toegewijd aan de vereering vian het Goddei-
lijk Hart, te verdienen volle aflaat.
ZATERDAG, van 111 uur biechtgele
genheid voor de jongens, 's Middags van 4
uur af. 's Avonds 7 uur Lof.
ZONDAG, at®. Feest van de Rozenkrans1-
De gebeden worden verzocht voor
Cornelia de die ie C Ier que wed. van Embertus
Spreeuw
Leonardus Sehrama,
Adrianus van der Meer,
Joës Raamsveld,
Theodorus v. d. Reep Snr,
Anna Maria Seijsener hvr. van li. Ph. Blokker,
die met de laatste H.H. Sacramenten der Ster-
vendien zijn voorzien en voor
Eerw. Zuster Maria Radho-da, Overste van het
Mariagestieht,
iie in den Heer. js overleden.
LISSE.
ZONDAG, te 7 uur en half 9 de gelezen H.
Missen met onderrichting, te io uur Hoogmis
met predikatie, half 2 Catechismus, half 8 Ves
pers, waaronder de Rozenkrans zal gebeden wor
den.
DONDERDAG, 's avonds yjaji 5—7 u,ur
gelegenheid oon te biechten1.:
VRIJDAG, 's avonds te 7 uur het B, ,Uur
dn Lof tel! ©ene van heft Goddelijk Bart ygn
jjez us.
ZATERDAG, onder de BB. MWu en'
Hes namiddags Van drie uur af ge
legenheid om te biechtenJsaiyonda 7 uur
Lof waaronder de Rozenkrans zal giebelen'
Ronden
NOORD WIjKERhoüT,
ZONDAG, 7 en half 9 stille H.H. Missen met
«nderrichling, 10 uur de Hoogmis met predikatie,
snqmiddags 2 uur Lof
DINSDAG, Gedurende de öctiobermialajnd
2ia,l dagelijks voor de B Mis van half 9
het Rozenhoedje gebeden worden.
deel te nemen, worden verzocht dit zoo spoe
dig mogelijk te berichten aan den Weleerw.
Pater A. Philippona, St. Clemenshuis, Noord-
wijkerhout.
LEVERT:
Afdeeling HAARLEM.
Bondsgebouw: Smedestraat 23 (St. Bavo).
Z 0 nd a g 29 Sept. half 1, Sigarenmakers.
Maandag 30 Sept. Ondersteuningsfonds.
Repetitie Zangvereeniging.
Dinsdag 1 Oct. Bestuur Timmerlieden.
Bestuur Schilders.
Woensdag 2 Oct. Eerbied in Gods Huis.
Donderdag 8 Oct. Gecombineerde Vak-
besturen en Rederijkers.
V r ij d a g 4 Oct. Hoofdbestuur.
Zaterdag 5 Oct., 8 uur, Hulpspaarbank
(Schoterkwartier). Half 9 uur Spaarkas „St.
Nicolaas" (Winterprovisie). Half 9 Spaar
bank. Inschrijving Coöperatieve Bakkerij.
Namens het Bestuur,
F. J. Te even, Secr.
Afdeeling SCHOTEN en O.
Bondsgebouw: Kerklaan.
Bestuursverkiezing Woensdag 9 Oct. des
avonds 8 uur: Aftredenden zijn de heeren: B.
Burger, voorz.; H. A. Wolf, penningm.; J. J.
Duin, 2e secr.; P. Tervoort, H. Hijne en J.
P. Handgraaf, comm., welke allen weder her
kiesbaar zijn. Candidatenlijsten kunnen inge
wacht worden tot 2 Oct. hij den voorzitter of
secretaris.
Do wintercursus zal gehouden worden door
den Weleerw. heer Janus, kapelaan der Pa
rochie. Alle katholieken hoven 16 jaar heb
ben vrijen toegang. Aanvang zal per strooi
biljet bekend gemaakt worden.
Bestuursvergadering Donderdag 3 Oct. des
avonds te half 9 urn'.
De leden worden dringend uitgenoodigd
zich aan te sluiten hij de Prop.-Club, Eerbied
in Gods Huis en Liefdeheurs.
Namens het Bestuur,
M. Burger, Voorz.
M. Heijnis, le Secr.
Afdeeling VELSEN en O,
r Bondsgebouw: Rijksstraatweg E 24e.
Algemeene vergadering Zondag 29 Sept.,
des avonds half 8 ure. Agenda: Notulen, in
gekomen stukken, halfjaarlijksch verslag
van den penningmeester, bespreking loterij.
Namens het Bestuur:
P. van 't Padje, voorz.
Jac. Zuurbier, Secr.
Afdeeling HEEMSTEDE,
R-K. Vereen igingsgebouw,
Zondag 29 Sept. Vocaal en Instrumen
taal concert te geven door de Harmonie St.
Miehaël met welwillende medewerking van
het R. K. Propagandakoor voor Volkszang
te Haarlem hij gelegenheid der Vaandelont
hulling. De Vaandelrede zal gehouden wor
den door den Weleerw. heer Th. J. v. Noord,
kapelaan te 's Gravenhage. Aanvang des
avonds half 8; zaalopening 7 uur. Bondsleden
der afdeeling Heemstede hebben toegang a
0.50 per persoon, dooh hebben alleen urm ar
Naar het Engelsch.
Op zekeren dag in het voorjaar reisde ik in
Zwitserland van Sargans naar Bazel, na een
winter te Davos te hebben doorgebracht. Ik was
gelukkig genoeg geweest, bijna het geheele
traject een waggon voor mij alleen te hebben,
en kon dus genieten van de zuivere frissche
lucht, die door het open portierraampje binnen
stroomde, een weelde, waarvan iedere
vreemdeling, die mijn coupé mocht hebben ge
deeld, mij gestrengelijk zou hebben beroofd.
Ik slaakte dus een bangen zucht, toen een
dikke heer, blijkbaar een Duitscher, aan een
klein station, niet heel ver van Zurich, instapte,
gewapend met de noodige bagage. Natuurlijk,
zooals ik gevreesd bad was zijn oog dadelijk met
bezorgdheid op mijn open raampje gericht, en
hij stak een vette hand uit naar den trekker,
maar wachtte weifelend, toen hij mijn steek-
hcudenden blik van verontwaardiging zag.
„Veroorlooft u mij het raampje te sluiten
zei hij, met een vragenden glimlach, ,,'t Is koud,
en de thermometer teekent geen warmte ge
noeg.'
Hij wees met een vleezigen vinger naar den
thermometer in den hoek, en begon toen bet
verwarmingstoestel te onderzoeken, een luiden
kreet van teleurstelling aanheffend, toen h(j
kamer begevend, om wat to gebruiken, hoopte
ik van hem ai te zijn. Maar spoedig stond hij
naast me. „Och," zei hij angstig, „zoudt u
zoo vriendelijk willen, zijn mij te zeggen, welke
groote gebeurtenis in het jaar 1493 heeft plaats
gehad."
Ik deed een stap achterwaarts, vastbesloten
om een anderen waggon te zoeken ,ik wilde met
dien gek niet langer opgescheept zitten.
„Wel, dat weet ik niet," zei ik haastig....
„o ja, toch, Columbus ontdekte Amerika."
„Ik diank u, gij zijt wel vriendelijk," ant
woordde de Duitscher erkentelijk. „O, ik heb
geen potlood bij me, maar ik zal het wel ont
houdenColumbus, Columbus, ja, ja, on
getwijfeld."
Ik baalde alsnu eenigen mondvoorraad aan
het buffet, en ging terug oru het in den trein
op te etenIk wilde geen tijd verliezen en
terstond van waggon verwisselen. Ik lette op de
reizigers, die terugkwamen, om hun plaatsen in
den trein weer in te nemen, maar mijn Duitsehe
vriend was niet onder hen.
Juist echter toen de trein ging vertrekken,
kwam hij hijgend en blazend aanrennen. Wild
vloog zijn oog langs de waggons, en ik hoorde
hem aan een conducteur, dien hij had vastge
grepen, vragen: „Och, mijn vriend, zeg 'reis, in
welk jaar heeft Columbus Amerika ontdekt?".
Maar gauw, anders gaat de trein weg!"
De conducteur beantwoordde de vraag, en het
volgend oogenblik kwam tot mijn groot verdriet
de Duitscher mijn waggon binnenvallen, terwijl
de trein het station uitstoomde. Toornig keek
hij om zich heen en toen gaf hij lucht aan zijn
woede door een soort van gebrul.
„Gij liegt, gij spreekt onwaarheid," bulderde
hij. „Columbus deed zijn ontdekking in 1492,
niet in 1493, zooals u zei. Nu ben ik zonder
bagage, ze kan worden gestolen en we houden
niet op voor Bazel
Met woedende oogen keek hij mc aan. Ik zag
in, dat het oogenblik gekomen was, om te han
delen. Met één sprong was ik bij de noodrem,
trok eraan, en me vervolgens snel omkeerend,
zag ik den Duitscher vlak naast mc. Geen oogen
blik aarzelde ik. Ik „schepte" hem, zette hem
vervolgens mijn knie op de boTst en bield mijn
slachtoffer in bedwang, totdat de conducteur
en reizigers toesnelden, om te zien, wat er gaan
de was.
„Grijpt dien man," schreeuwde ik, toen ver
schrikte gezichten zich voor het. geopend portier
vertoonden, ,,'t Is een gevaarlijke krankzin
nige
1»
„Grijpt dien gek,' schreeuwde op zijne beurt
de Duitscher. „Ik verzeker u, dat hij gek is,
stapelgek.... hij heeft getracht me te ver
moorden Er valt hier niets uiteen te zet
ten," ging hij voort, in antwoord op de vraag
van een conducteur om verklaring. „Ik ben een
vreeselijk verstrooid mensch. Het nummer van
den waggon b.v. waarin ik zit, kan ik me, wan
neer ik ben uitgestapt, nooit herinneren, tenzij
het in mijn geheugen is blijven hangen door
eene gebeurtenis van gewicht. Do waggon, wel
ken ik van morgen binnenstapte, was genum-
zag, dat de regulateur sterk temperend was ge-1 merd 1857, den datum van den opstand in
«1 J_J L.!!~R v> r- AU Tvv/AvH woon V V- uATffot nr»+ PIT VAMGOnt.
zet, 't geen ik aanstonds bij mijn binnen-
I.re<len in den waggon bad gedaan. Hij herstelde
vlug die „vergissing", en ging toen stralend van
tevredenheid naar zijn hoekje terug.
„Nu zijn we beidien tevreden," merkte bij op.
„Gij hebt uw open raampje en ik mijn warmte.
Ik zal u verder niet lastig vallen."
„O, heel best," antwoordde ik vrij koeltjes.
,,'t is.'t is niet koud vandaag."
Een boek uit zijn reiskoffer halend, keek de
Duitscher ietwat vaag naar mij.allengs ech
ter trok hij zijn voorhoofd in eenbreeden plooi
en zagen zijn oogen achter zijn brilleglazen me
bepaald angstig aan.
„Kunt gij mij een jaartal zeggen?" vroeg hij
eindelijk op klagenden toon. „Ik heb het waar
achtig vergeten. Wanneer is ook weer de zoo
verschrikkelijk om nooit te vergeten opstand in
Britsch-Indië geweest?"
Ik keek hem ©enigszins ongerust aan, maar
beantwoordde de vraag na eenige aarzeling;
want in geschiedenis hen ik nooit sterk ge
weest, en kan ik nauwelijks den eenen datum
van den anderen onderscheiden.
„Ik dank u," hernam de Duitscher met een
diepen zucht en hij noteerde iets op den rand
van een bladzijde van zijn boek. Is hij gek, of is
hij bezig met het verzamelen van gegevens voor
een geschiedkundig boek, vroeg ik mij af. Ik
hield hem nauwlettend in het oog. Hij zag er on
schuldig genoeg uit, maar men ken nooit we
ten, en ik overwoog, of ik bijgeval hem had ont
stemd oVer de kwestie van het open raampje.
ik had wel iets beleefder kunnen wezen.
Eensklaps stond de trein stil, en de conduc
teur verscheen om ons te zeggen, dat onze wag
gon in brand was geraakt, tengevolge van
eenig gebrek aan het verwarmingstoestel, wes
halve hy' ons verzocht in een anderen waggon
te willen plaats nemen.
De man behoefde zijn verzoek niet te herha
len. In minder dan geen tijd hadden wij ons
boeltje byeengepakt en de coupé verlaten, den
conducteur volgend, die ons zoo snel mogelijk
een anderen waggon aanwees.
„Dat had een vreeselijk ongeluk kunnen wor
den," zej de Duitscher plechtig, terwijl hij zijn
curieuze collectie handbagage in het net rang
schikte. „en wat zal ik nu aanvangen?.
wat zal mjj nu overkomen?.... de opstand
in Britseh-Indië is me van geen nut meer."
Ik maakte een half-gekscherende opmerking
ofschoon ik me niet bijzonder op mijn gemak
voelde, want we waren weder met ons beiden,
en de trein zou niet ophouden voor Zurich.
„Maar ik zei u immers, dat het me van hoe
genaamd geen nut meer is," antwoordde hij
©enigszins boos, „diat zou het niet kunnen."
„Natuurlijk niet," hernam ik levendig. „Ik
voel me erg slaperig, weet u.... en ik denk,
dat ik het best doe met een uiltje te knappen."
Ik zette me derhalve met vertoon in mijn
boek, en sloot myn oogen balf, doch hield mijn
reisgenoot scherp in de- gaten, die evenwel rus
tig voortlas totdat de trein langzaam bet groote
station te Zurich binnenstoomde.
„Nu gaan we eoupeeren," zei de Duitscher
met een breeden glimlach, terwijl hij op de tree
plank en van daar op het perron stapte. Ik volg
de hem en zag hem staren naar den waggon,
Britsch-Indië, maar ik vergat bet en verzocht
dezen jongen man mij den datum te zeggen, wat
hy gedaan heeft. Toen we verplicht waren van
waggon te verwisselen, zag ik, te Zurich aan
gekomen, dat 't nummer was 1493. Ik vroeg
denzelfden heer om me gauw te zeggen, welke
gewichtige gebeurtenis in dat jaar had plaats
gehad en hij zei nve: „Amerika werd ontdekt".
Maar dat was niet zoo, het jaar van de ont
dekking was 1492. Daardoor ben ik in een ver
keerden waggon gestapt, mb'n hngage is weg
en hij heeft me aangevallen. Ik verzoek u hem
vast te grepen, want hij is gevaarlijk!"
Ik begon nu te begrijpen, dat ik me bespot-
teiy'k had aangesteld: dat, hoe excentriek en
verstrooid de Duitscher ook was, hij evengoed
bij zijn verstand was als ik.
„Het spyt me erg," zei ik op gekalmeerden
toon, „het spijt me erg, 't is allemaal te wijten
aan het feit, dat ik niet sterk in de geschie
den is ben.... ik.... hoop, dat ik u niet heb
bezeerd."
„Instappen," gelastte de conducteur kortaf.
„Gy hebt den trein al te lang vertraagd."
„Gij zult het mij vergeven, hoop ik," voegde
ik den Duitscher nog in alle nederigheid toe.
„Het is vergeven," zeide de verstrooide groot
moedig," maar vriendlief, leg u voortaan wat
meer op geschiedenis toe.(Hgz.)
Dezer dagen is het 100 jaar geleden dat Maier
Amschel Rothschild, de stamvader van het be
roemde geslacht, gestorven is. Uit de geschie
denis zijner familie zijn verscheidene interes
sante anecdotes te vertellen. Vooral echter zijn
belangwekkend de avonturen van Nathan Roth
schild, den Londenischen vertegenwoordiger der
„Vijf Frankforters," die deze op het slagveld
van Waterloo beleefd heeft en die door Ignar
Balla verhaald worden in een hoek, dat onder
den titel „De Rothschilds" heden te Berlyn
verschijnt. De volgende episode is aan Bella's
werk ontleend
Ongetwijfeld heeft do Londenscbe Rothschild
ten tijde der „honderd dagen" den Engelschen
als den Pruisischen staat onschatbare diensten
bewezen. Maar deze „honderd dagen" brachten
evenals de dag van Napoleons nederlaag in den
slag van Waterloo den zonen van dien Frank-
forter een reusachtige winst, terwijl zij eenige
weken van te voren voor enorme verliezen ston
den. Bonapartes onverwachte terugkeer van
Elba had een geweldige streep door de finan-
ciëele plannen van Nathan Rothschild gehaald
en het scheen een oogenblik bijna, dat zijn huis,
dat reeds toen voor onschokbaar gold, deze plot
selinge wending nauwelijks zou kunnen weder,
staan. Alles stond voor hem op het spel. Rade
loos begaf hy zich met den grootsten spoed naar
het vastelandi, om zich by het Engelscbe leger
aan te sluiten en het overal te volgen. En toen
hy aan de Zuidelyke grens van het woud van
Soigne de voorbereidingen voor den beslnjsen-
den slag waarnam, kon Nathan Rothschild, die
anders op het gezicht van bloed terugdeinsde, alleen."
iet langer achter de troepen terugbleven,
maar snelde in koortsachtige opwinding op
het slagveld, om daar vanaf een hoogte, zij het
ook met beklemd hart en met kloppende sla
pen en zy'n zenuwen tot berstens toe gespan
nen, byna den waanzin naby, ooggetuige te
zyn van den grooten beslissenden stryd.
In dezen bloedigen slag werd over het nood
lot van Napoleons tweede, honderd dagen ge
duurd hebbende, heerschappy beslist. En nog
voor Napoleon zyn laatsten wanhopigen aanval
ondernam, om, zij het ook met bloedige ver
liezen, de gevecbtsliniën van den vijand te door
breken en hem door zyn garde tot den terug,
tocht te dwingen, keerde Nathan Rothschild
het slagveld den rug toe; wat hij gezien had,
was voor hem voldoende als bewijs voor den val
van Napoleon.
Nu schrok hem de aanblik van dooden en
gewonden niet meer af, hem zweefde nu nog
slechts zyn slagveld, de beurs, voor oogen
Thans trok hij ten stride. 0
Met een hart, vervuld met matelooze vreugde,
reed hy ventre a terre naar Brussel. Daar huur
de hij, zonder een enkel oogenblik te verliezen,
niettegenstaande den onbeschaamd hoogen pry's
een wagen joeg, den paarden geen moment
rust gunnend, naar Ostende om vandaar aoadei
verwijl naar Londen terug te keeren.
Gelukkig kwam hij ook te Ostende aan, maar
daar scheen het alsof al zyne moeite tevergeefs
was geweest; aan een overtocht viel niet meer
te denken, want op zee woedde een ontzettende
storm en geen zeeman was te vinden, die met
zulk vAer zijn leven wilde wagen.
Rotschild echter, die anders in eeuwigen
angst voor aanslagen op zyn leven verkeerde,
schrikte thans niet voor den dood terug. Hij, die
toch waarlyk geen held was, vreesde thams
niets. Hy bood dengene, die hem door de woeste
golven naar Engeland wilde brengen, 500, S0C
en ten laatste zelfs 1000 francs. Niemand waag-
de het. Reeds meende bij zy'n plan op tc moeten
geven, toen een vastbesloten knaap zich bereid
verklaarde den Londenschen Croesus over tebren
gen, als hy van te voren zy'n vrouw 2000 francs
aan contanten uitbetaalde. Want de secuurste
weg was de beste, en als zy soms beiden naar
de kelder mochten gaan, moest de vrouw ten
minste wat hebben. Zonder tegenspraak betaal
de Nathan Rothschild het geëischte bedrag en
beloonde, toen hy' behouden voet op de Engel
scbe bodem zette, den dapperen schipper nog
rykelyk. Halfdood bereikte hy Engeland, maar
ook thans rustte hy geen oogenblik, maar
zette zyn weg van Dover naar Londen met den
snel post voort.
Op den ochtend van den volgenden dag stond
hij weer op zy'n gewone plaats in de beurszaal
tegen een pilaar geleund.Alleen zy'n gelaat
was buitengewoon bleek. Totaal uitgeput, met
moede oogen en knikkende knieën, stond hij
daar. Hy geleek een naar lichaam en ziel ge
broken man, die in een enkelen nacht tien jaar
ouder was geworden.
In de machtige beurszaal heerschte de op
winding van een opgeschrikte bijenzwerm. De
anders zoo koelbloedige beursmannen Hepen
thans nerveus en onrustig af en aan, fluister
den elkaar korte opmerkingen toe, wisselden
veelbeteekenende blikken en elk voor zieh sid
derde over het geheele lichaam om onbekende
oorzaak. Van mond tot mond vloog de jobsty-
ding de ruimte door. Met zachte stem besprak
men de nederlaag van Blüoher en fluisterde
men van oor tot oor dat Napoleon's zware lijf
garde ook Wellington's leger had verslagen.
Reeds deze oncontroleerbare geruchten wareD
voldoende om in deze zorgvolle oogenblikken
een totale verbijstering te voorschijn te roepen.
En deze heillooze toestand bereikte zijn hoog
tepunt door den aanblik, dien Nathan Roth
schild den beursbezoekers bood. Daar leunde hij,
als tot den dood afgejaagd in een beklagens»
waardigen toestand tegen zy'n pilaar en scheet
zich nauwelyks op de been te kunnen houden,
hy, de koelbloedige, kalme caesar, dien
anders de verwoedsto beursstormen niet uit
zijn evenwicht vermochten te brengen. Wat meu
tot dusverre als onmogelyk beschouwd had, werd
thans door deze gestalte als onloochanbaro
waarheid voor oogen gesteld, want duidelijker
dan de rondzwervende onbestemde geruchten
sprak het gelaat van Nathan Rothschild. Err
over de geheele beurs vloog als een bliksem
straal de panische schrik, dat de ©nveraoen-
lykste, hartstochtelykste vijand van Engeland
weer vry was, en dat niemand hem op zijn weg
kon tegenhouden als hy zich wederom als een
geesel Gods op Europa stortte.
Als een woeste cycloon brak de angst over
de city los Steeds meer en meer geruchte*
werden gefluisterd en wiesen aan als een lawine,
een waar schrikbeeld vormend, dat de menschen
met ontzetting vervulde. Een wilde paniek ont
stond. De koers daalde van minuut tot min. en viel
tot in het bodemlooze; toen men zag, dat niet
alleen Rothschild, maar ook zyne agenten de
papieren in groote posten ten verkoop aanboden
ja stormachtig op de markt wierpen, bon niett
meer de daling stuiten. Als was de menig te
door waanzin bevangen, zoo geraakten in enkele
minuten de soliedste bankiersfirma's aan hef
wankelen en de koers der veiligste waardepa.
pieren tuimelde omlaag als een afgodsbeeld, dat
door de bedrogen geloovigen, door dorst naai
wraak, van zy,n voetstuk werd gestooten es
verbrijzeld.
Intusschen lachte de doodsbleek* asan bij de
pilaar in zy'n vuistje. Terwyl medelijdende zin»
len Nathan Rothschild beklaagden, wiens mach-"
tige firma, naar zij meenden, in het stof getre->
den en door reusachtige verliezen vernietigd.'
werd, liet hy ongemerkt door zijn geheime agen->
ten, die in deze eigenschap aan niemand be
kendheid waren, alle aangeboden papieren op-
koopen.
Den volgenden dag kwam het bericht, dal
Blücher by Lingny en Wellington by Waterloo
hadden gezegevierd. Rothschild zelf toonde het
met een stralend gelaat bij de opening van da
beurs aan, de koers steeg snel en bereikte eeiï
nog niet verkregen hoogte. Hy had op één dag
meer dian 12 millioen gulden verdiend. Daarv
door ontstond het gevleugelde woord: „D«.
verbonden mogendheden wonnen den slag bij'
Waterloo, in waarheid echter won Rothsehilt
