Laatste Berichten,
TWEEi IJ SE PI'S Schoenware bovan alles, Sarialjorissipaat 27. Tela 1770.
m
STADSNIEUWS.
AMSTEPiDAMSCHE BEU3S.
Uns wesrbencfit.
Gemengda Berichten.
In onzen Schouwburg.
S.
Van ons Kantongerecht.
ALGEMEEN NEDERL, VERBOND.
burgerlijke stand.
9 OCT.
l i
5V<
li
36
2f/4
254
J'
i'
167
L
gestaan, twijfelen we niet, of ze zou naast
hare „zonderlinge" qualificatie ook de al
leszins «n.iuiste resumtie ervan in de pen
hebben gek ouden.
KlaarWükeliik dotelde de del»'er op een
Hriestar, die we in Ons no. van 5 Aug1, .vL,
fewer de zrm. milliardpn-vtermogens in
pDuitschlalnd schrevenDezle aanleidiïigt eni
jde omstandigheid, dat we 't stukje aan
het hoofd onzer rubriek Buitenland sctere-
van, duiden voldoende aan, dat hiermede
niet het oog' op hinnenlandsche toestanden
iwas gevestigd en het bezigen van de daarin
'geuite zienswijs als materiaal voor binnen-
llandsch-eeomomisehe polemiek dus uiteraard
gewrongen moest zijn.
(We hadden 't over Duitsche vermogens,
die in drie jaren tijds met 96 en 77 millioen
mark stegen; d.w.z. met 32 en bijna, 26 mil
lioen per 'jaar, of, naar rato der hoegroot
heid van de respectieve kapitalen, met 51
pet, en 43 pet., d.w.z. met ruim zeven
tien en ruim veertien percent
'sjaiare.
jVVaar bovendien in den laatsten tijd toen
maals herhaaldelijk berichten in de pers
hadden geloopen over de economische schand
daden der Amcrikaiansehe petroleum- en an
dere trnsts, was bet voor den lezer, die
met onderscheid des oordeels weet te lezen,
duidelijk genoeg, wat wij beoogden, toen we
schreven
Hier is geen kapitaalvorming meer;
hier is de uitwas: het kapitalisme
aan het- woord;
en tegen dien uitwas wensckten wc eene
uitzonderlijk hooge progressieve suc
cessie-belasting in de betrokken Staten.
Deze stelling staan we nóg voor en zijn
we ten allen tijde bereid uitvoeriger te ver
dedigen.
Een misbruik van onze uiting is 't ech
ter. als linker woordvoerders de beteekenis
zoodanig drachten te verwringen, alsof er
een wapen uit kon gesmeed worden tegen
do Tarief-politiek der Noderlandsche. regee
ring en voor de Successie politiek der uiter
ste linkerzijde.
Integendeel erkenden we uitdrukkelijk het
eigendomsrecht op wettig gevormd kar
pi taal door de toevoeging:
dat bij eene der wijs verkregen opeen
stapeling van millioenen moeilijk van wet-
tig (we zeggen niet wettelijk) verkregen
eigendom sprake kan zijn.
Terugslag op Nederlandsche verhoudingen
krijgt -onze uiting eerst, als men kan aantoo-
nen, dat óok in Nederland niet
een gezonde kapitaal-aanwas, maar: der
gelijk kapitalistisch accres in genoegd
zame mate voorkomt, om ook hier van een
sociaal-economisch gevaar te mogen spreken.
Tot dusver echter komen de sprongsge
wijs aangroeiende milliardairs-vennogens,
voor zoover we weten, in ons vaderland
niet voor.
En was dus het beroep Van het Kamerlid
De Jong op den „Limburger Koerier" er
vlak bezijden. J
Neder 1, Opera en Operette
van het Rembrandttheater.
„Mignon".
Voor de miserabele Faust-opvoering van on
langs heeft de „Ned. Opera" op vrij voldoen
de wijze revanche genomen door een aardige
„Mignon"-opvoering gisteravond. Een opvoe
ring, waarvan de eer grootendeels toekomt
aan een jonge zangeres van districtie, van
goede tooneelgaven en zeer veel belovende
zangtechniek: mejuffrouw Marie Thorns, die
voor het eerst hier optrad en met lieve be
scheidenheid, maar ook innemende voor
dracht de Mignon-rol weergaf.
Een mooi, vol geluid, aangenaam van tim
bre, een lieve figuur, goede voordracht
en een ontwikkeld gevoel voor plastische uit
beelding, dat alles maakt mejuffrouw Ma
rie Thoms tot een kracht die veel belooft.
Haar stem dient nog wat ontwikkeld te wor
den, en hare actie wat veelzijdiger, maar
reeds nu kan gezegd worden dat zij, ook door
hare beschaafde taal die mooi werd uitge
sproken, een heel eind stond boven hare om
geving.
Den heer „Marcel", die wel goed zingt, en
van tijd tot tijd zelfs zeer goede vocale oogen-
blikken heeft, vind ik géén aanwinst voor de
Ned. Opera, dat is ook in een vorig ver
slag al gezegd. Noch zijn figuur, noch zijn
acteeren maakt hem voor Operawerk ge
schikt. Hij deed intusschen als Wilhelm Meis
ter zijn best, al was 't zoo conventioneel mo-
•eliik.
Mevrouw EngelenSewing is de bekende
'hiline: een andere herinner ik mij in al die
jaren van Ned. Opera's niet gehoord te heb
ben. Haar stem is niet zoo klokhelder en niet
zoo sterk meer, maar zuiver en muzikaal
zingt ze nog altijd, en haar actie is „af" en
gedistingeerd als altoos.
Een goede Lothario gaf de heer Nieuwen-
huï.izen. al was van Duinen in ziiu tijd ge
voelvoller, de heer .Alexanders heeft voor
de partij van Jarno. die hij vroeger zong,
méér aanleg dan voor die van Laërte, welke
veel te fijntjes is voor z'n onvervalscht Arn-
sterdamsche uitspraak en zijn aanleg voor 't
bas-comique. Mejuffrouw van Dijk was
als Frederik heel goed en hetzelfde kan ge
zegd van de heeren Leeuwin en Overgauw
als Jarno en Antonio.
Het orkest speelde goed onder leiding van
den heer Oscar Becker, die erin. geroutineerd
is. Alleen: de bezetting was wat erg dun
netjes.
Over het koor ten slotte zwijg ik liever:
heeft de Ned. Opera dan geen ander perso
neel dan dit grove, ruwe, onbehoorlijke
groepje, dat met de routine van jaren (o zoo
véél jaren!) zich ervan af-maakt?
DOOR EEN HOND GEBETEN.
Gistermiddag werd een 9-jarig jongetje
van den heer de G. in de Colensostraat door
een hond van P., eveneens daar woonachtig,
in zijn wang gebeten, en wel zoo ernstig, dat
geneeskundige hulp noodig was. De oorzaak
was dat het ventje te dicht hij het beest
kwam, toen deze iets op straat vond en op at.
UITBREIDING GASBUIZENNET.
Eerdaags wordt weder aangevangen met
de uitbreiding van het gasbuizennet en wel
in den Spaarndammerweg, den Rijksstraat
weg en eenige nieuwe straten. Geschiedde
dit vroeger in eigen beheer der fabriek, thans
wordt het aanbesteed.
CURSUS IN DE KATH. GELOOFS- EN
ZEDELEER.
Op den morgenavond te houden cursus in
de Kath. Geloofs- en Zedeleer zal gesproken
worden over de Biecht: de belijdenis.
PROGRAMMA
van de orgelbespeling op Donderdag 10 Oc
tober 1912, des nam. van 2—3 uur, in de
Groote- of St. Bavokerk, alhier, door den heer
Louis Robert.
1. Toccata F gr. t., J. S. Bach; 2. Fuge As-
moll, Joh. Brahms; 3. Preghiera, Enr. Bossi;
4. Interlude, Th. Dubois; 5. Aria, Gast. De-
thier; 6. Final, Cés. Franck.
ZAKKENROLLERS.
Gisteren zijn te Lisse gearresteerd en wer
den vandaag naar het Huis van Bewaring
alhier overgebracht zekere F. W. en B. A„
uit Lisse, die zekere Smit, terwijl hij be
schonken was, een portemonnaie met 25.
hadden ontrold. Het geld hadden zij verteerd
te 's Gravenhage.
(Zitting .Vain heden).
UITSPRAKEN.
Helden werden de navolgende uitspraken!
gedaan:
E. ten B. te Beverwijk, overtreding!
Drankwet, f 2 boete of 1 d. h„ J. R., te
Schoten, overtreding Wapenwet, f 3 boete
of 3 d. h„ O. B., te Haarlem, en 3 anderen,
overtreding Leerplichtwet, no. 1 f 3 boete
of 3 d. h„ de anderen f 1 boete of 1 'd. h.,
J. van D„ en J. K„ te Velsen, overtredingen
Arbeidswet,, 5 maal f 3 boete of 5 maal
2 d. h„ (Wi J. de W., te Beverwijk, en 3 an
deren, 'verwekken van nachtrumoer, no. 1
f 1 boete of 1 d. h„ de anderen f 3 boete
of 3 d. h„ J. E. te Velsen, en 23 anderen,
loepen op verboden grond, f 3 boete of 3 d.
h., f 2 boete of 2 d. ,h., f 1 boete of 1
d. h„ en f 0.50 boete of 1 d. h., G. Wl
te Amsterdam, vrijgesproken. H. D„ te
Haarlem, overtreding' Politieverordening
Haarlem, f 5 boete of 2 d. h„ 0- J. J-
te Beverwijk en A. P., te Nieuwer-Amstel,
overtreding Motor- verordening Velsen, no.
1, f 10 boete of 5 d. h„ no. 2 f 3 boete
boete of 3 d. h„ G. P. N., en 3 anderen te
Haarlemmermeer overtreding .Verkeersver
ordening Bloemendaail, f 0.50 boete of 1 d,
h., J. ,Wi, te Helder, overtreding Reglement
Vissehersh aven, f 10 boete of 3 d- h„ 1».
O. V., te 's Hage, overtreding Motorkenteo-
kenbesluit, f 1 boete «f 1 id. h., Ml- KI
A., te Breukeleto, overtreding Mototrwet, 2
maal f 10 boete of 2 maal 5 d. h„ J. E.
M1., te Haarlem, dn 11 anderen overtreding
Motor- en Rijwiel Reglement, f 2 boete of
2 d. h„ f 1 boete of 1 d. h„ en f 0.50 boete
of 1 d. h.
Voorts werden nog ,39 personen veroor
deeld wegens openbare dronkenschap tot 21
d, 14 en 3 d. h„ f 10 boete of 3 d. h., 5
boete of 3 d. te, f 3 boete of 3 d. h., en
f 2 boete of 2 d. h.,
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij:
J. StaVwnius. Walderte-Pvrmontstraiat 5.
een duif. A. Reevers, N. Kruisstraat tl,
een damesbont. H. Meus, Waldeck-P yrm on+.-
straat 43, ©en portemonnaie met inhoud.
J. Mors, Korte Poellaan 29B. een broche.
L. v. Meuxs, Oranjeboomstraat 23B. een'
rozenkrans in étui. H. Bonkcr, Gen. Botha.-
straat 53, Schoten, een taschje met inhoud.
A. E. do Manker, 'Oranjebooms!,raat 133a,
een portemonnaie met inhoud. G. Horn,
Brouwersstraat 29, een hoindenmuilkorf. M.
Snoek, OliesLagenslaan 5, een armband. Chr.
Schreuer, Zuidpolderstraiat 53, een dames-
ringetje. H. Reis, Rolland straat 10, een me
daillon waarin twee portretten. S. Wesse-
ling, Brouwersstraat 104, een schoolboek.
Th. J. Jansen, Gen. do la, Reystraat 101,
een ceintuur. t
Voor do afdeeling- Haarlem en O. van het
Alg. Nederl. Verband, za.l de gevierde zan
ger en toondichter, Emiel Hullebroeck, van
Geut, een voordracht gevén, de 100e in Ne
derland, in de Schouwburgzaal van „del
Kroon," op Maandag 14 October a.s.
Do voordracht is in twoe doelen verdeeld
le deel: Het Oud-Vlaamsehe Volkslied, 2e
deelKeus uit Hullebroeck's liederen,
GEMEENTEZAKEN.
Be Openbare Leeszaal.
Hel rapport van de Raadscommissie voor de
Openbare Leeszaal (de heeren Loosjos, K re lage,
Tjeenk Willink, Weijland en Moloo) is heden
morgen verschenen.
Het concludeert om een gemeentelijke biblio
theek te sfie' ten op hot terrein der voormalige
kweek er ij aan de Rolhuijzen en daarvoor een
som van f 121.000 disponibel te stellen (f 105.000
voor het gebouw en f 10.000 voor liet meubi
lair).
De commissie wil dus gemeentelijke exp,ot-
tatie, ook al omdat de gemeente er met zooveel
geld zal inzitten, doch onder medewerking van
particulieren. Daarvoor beveelt de commissie
aan een college van commissarissen, doch dan
niet uitsluitend uit den Raad benoemd.
Voor- do plaats van zulk een O. L. kwamen
verschillende terreinen in aanmerking.
Op zichzelf zouden verschillende plaatsen
als geschikt in aanmerking komen; het per
ceel aan de Kruisstraat, het terrein van de
Hoogere Burgerschool aan de Jacobijne-
straat, de nog aan de Zijlvest beschikbare
ruimte en bet terrein van de voormalige
kweekerij aan de Rolhuizen.
Naar onze Voorzitter ons mededeelde, zoo
zegt het Rapport, zijn eerlang voorstellen van
Burgemeester en Wethouders te verwachten
met betrekking tot de bestemming van het
perceel aan de Kruisstraat en moet het ge
bouw der H. B. S. aan de Jacohijnestraat na
de ontruiming dienen om tijdens de verbou
wing van één der scholen voor lager onder
wijs de leerlingen dier school te huisvesten,
terwijl laatstbedoeld gebouw voorts in aan
merking komt om tijdens de verbouwing van
het raadhuis te dienen tot tijdelijk onderdak
voor verschillende bureaux.
Onder deze omstandigheden bleven de be
sprekingen beperkt tot het terrein aan de
Zijlvest en dat aan de Rolliuizen.
De voorkeur verdient, naar het oordeel dei-
commissie, het laatstgenoemde. Het is daar
een rustig punt, met belichting aan alle zij
den, voldoende centraal gelegen en in de
onmiddellijke nabijheid van een tramhalte.
Bovendien heeft de Raad inmiddels besloten
tot verkoop van een stuk bouwterrein aan
de Raaks aan de Chr. gereformeerde ge
meente alhier, zoodat de leeszaal ook daar
geene plaats meer zou kunnen vinden.
Hel gebouw is grootsch ontworpen, biel een
boekenmagazijn van 100.000 boeken, een kran
tenleeszaal en een conciërgewoning.
De gemeente-bibliotheek zal, volgens deze voor
stellen, in haar geheel in de O. L. worden op
genomen.
Voor aanschaffing van Boeken en tijdschrif
ten wordt uitgetrokken f 3500 per jaar, terwijl
wordt gerekend op een jaarlijksche bijdrage van
f 2500 van particulieren. Voor Rijkssubsidie is
geraamd f 6.060, voor gemeentelijke bijdrage
f 11.540.
Bij het. voorstel is gevoegd een onfwerp-Be-
grooting en een adres van de reeds Bestaande
particuliere leeszaalcommissie, waarvan Mr. Rib-
bius voorzitter is, waarin wordt medegedeeld
dal deze heeren een vereeniging willen stie ten
om mede le werken aan de uitbreiding der
Openbare Leeszaal.
Ondertrouwd: 8 Oct. G. Posl en H. Bak
ker. 9 Oei, W. C. Wijkhuizen en S Venema
J. P. Wensing en C. W. Roollieb G
Rekoert en M. J. v. d. Linden
Getrouwd: C. Looman en A. M. Kaasen
brood. E. Kensen en B. C. F Janssen i
E. Kroon van Diest en C. A. Timmers.
Geboren: 8 October, d. van A. Kikkert
Blokzijl. z. van J. van Tongerenv. Wooning
z. van .1. Sch omacelBosch. 9 October,
d. van P. Weseklijk—Moerkerk.
Overleden: 8 October. N. Halenbeekv.
Dealen, 85 i. Bakkerstraat.
SCHOTEN. Geboren: z. van M. C. Land
huisSlaghuis. z. van H. D. A. Capella
von Sehmid.
Overleden: C. Heemskerk, 56 jaar.
SCHIEDAM, 8 Och Moutwijn f 16.50. Je
never f 20.50. Oommissie f 16.50. Stemming)
prijsh. Spoeling f 1.70. Graa.nspiritus f25,25
25.50. Melasse f 19.7520. Ruwe Spiri-
tus f 1 ly».
BINNENLAND.
PRINS HENDRIK NAAR ENGELAND.
Men seint ons uit VLISSING. N: Z. K. II.
Prins Hendrik vertrekt Donderuagavond A
de mailboot „Oranje Nassau" van de Mij. Zee
land naar Engeland, en wordt Zondag a.s. te
rug verwacht.
BUITENLAND.
DE BALKANCRISIS.
PARIJS, 9 Oct. Volgens de Matin verki v vde
de Bulgaarsche minister-president aan de ge
zanten van Rusland en Oostenrijk, dat hij van
de verklaringen der mogendheden acte nam. De
minisler besloot, na een bespreking van 4 uur,
zich te verslaan met "Ge verbonden Balkan-
staten.
SERYIë VERKLAART DEN OORLOG.
BERLIJN, 9 Oei. Bij de Bcrlijnsche Han-
dels-maüLschappij is een telegram uit Beigrado
gekomen, luidende dat de Servische troepen met
spoed naar de grens gaan. De oorlogsverklaring
is ieder oogenblik te wachten. De regeering heeft
de Servische Bank gemachtigd, 15 millioon fres.
banknoten uil te geven.
A
Opgar» van
r. TIL EYERARD. KruUwtg HL
OwnBam Murln*
Pref. Marine.
Common Topeka
Common Steel
Common South, Pak,
Common Roek Iitand
Loniuion Mmouri
Comm. Kansas City S,
Common Wabash
rTaC Wabaach
Ama$*maleii
eeuiuiw Union
Common South. R.
Com. Car ea Founts
Common Erie
Common D«nv*r
Gew, Paleleh
hand. Orion
Kan. Petr.
Geeont. iioik. Pet».
bind jay
K'daxu Rubber
NederL Rubber
Dor.eehe
Gew. Vorstenland»*
Actions Vorstenland
mts ra. Rum. Pelt,
3 pCt Nederland
ÜV» pCt. Cert H.
Common -
Prei. Per*
Prolongatie.
Amerika Hauw.
Petroleum zeer fi'anw.
Tabak flauw.
Culturen flauw.
Rubber prijshoudend.
Mijnen prijshoudend.
t
201/4
ft
110
781/4
ft'
B
i
373/4
2
f
2S3/4
4'/«
li
151
t t,
881 r/M
r
1731/2
i
3 Ji/,
tt0l'„
t
t
t
1
114
i
6U8
1
tl
ft
v t
88
t
ft
222
'te
78
1
1
t
ft
130
t
t
152
t
i
A
1
i
1
103/4
i
52
33/4
wol kt, droog1 weer, zelfde temperatuur, gif
ringe on nachtvorst.
De temperatuur In Haarlem:
TtedoTiTr jddag 12 uur wees de ThermomefeJ
5 4 P. 12 O.
Laagste stand' afgcloopcln' nacht 44 P. 6 CL
De barometerstand in Haarlem:
Hadonmorgein 12 uur 774.
Afgeloopen nacht 773.
Stand van gisteren 773.
Hoogste stand wan gisteren 52 F. 11 <0,
Neiging: Vooruitgang.
De temperatuur en barometerstand wor
den ons opgegeven door den heer Joh. M
Bchmntt, Zijlstraat, Haarlem,
Officieele telegrafische opgave van het Me
teorologisch Instituut te De Bilt.
Hoogste barometerstand, Ska gen 774.1'.
Laagste harom.stand, Seydisfjord 764.3.|
Meest matige Oostelijke wind, lichtbe-
De siaking der g'asblazei-s. De gLaslabria
„De Scbie" le SciUiedam heeft bij den kantou'
reciiter ai daar een verzoek ingediend om de «ta
kenden te dagvaarden en hen te veroordeelen
lot belaiing van schadevergoeding. De geëischt©
bedragen varieer en van f 6 tol i 35 al naar ge
lang van den leellijd en functie van den arbeider.
In hel verzoek wijst dc directie van „De
Schie" er op, dat op 5 Augustus j.l. plotseling
door 246 arbeiders, in strijd met de arbeidsover
eenkomst, het werk werd neergelegd en dal die
staking heeft voortgeduurd tot 21 September.
Door die wanpraeslalies heetl requestrante
seliade geleden en zat zij nog lijden, daar zij
genoodzaakt is geweest 3 van haar 4 fabrieken
of wel 37 van haar 45 werksteden stop le zet-
cn de ovens in die fabrieken te dooven, hei
geen met groote kosleu gepaard ging, terwijl
de gewone uitgaven doorliepen en het aanmaken
van de ovens weder groote kosten zal mei zich
brengen.
Door bovengenoemde oorzaken en wat daar
mede samenhangt nog onverminderd de go
derfde winst heeft de requestrante een totale
schade geleden van ten minste f 4317.34, bene
vens f 353.35 per dag van 5 Augustus tot 21
Sept., derhalve 46 X f 353.35 16.254.10 ei
dus te zamen I 20.871.44. Daar deze schade door
de stakers is veroorzaakt, zou, volgens reques-
trant, ieder voor iiet 1/246 deel vau tiie se ado
en derhalve voor 84.92 aansprakelijk wezen,
ware het niet dat in dc arbeidsovereenkomst
tusschen partijen aangegaan, iedere aanspraak
op schadeloosstelling van weerszijden beperkt is
tot het bedrag van .het loon van den arbeider
gedurende een week.
- Ondeugdelijk varkons'vlecseh. In den om
trek van Leiden heers dit tegenwoordig de var
kenspest ouder d,e varkens, en men tracht het
vleesdi van zulke dieren afkomstig in de stad
in te voeren. Blijkbaar is dit wel gelukt, of
schoon er ook verschillende personen werden
aangehouden die dit vleesch wilden invoeren.
Zondag werd in verband met voorkomende ver
giftigingsverschijnselen in een gezin aan de Hee-
renslraat bij een varkensslagcr een groote partij
ondeugdelijk vleesch in beslag genomen. liet
geval van vergiftiging, waarbij allo huisgenooLec
na liet gebruik van vleesch ernstig ongesteld wer
den, wordt nader onderzocht.
Treinbotsing. Gisteravond is de perso
nentrein van Groningen, op het stations-em
placement Zwolle op den locaaltrein voor
Deventer geredeu. Van den personentrein
werden de bagagewagen en het postrijtuig
uit de rails geworpen; van den locaaltrein
ontspoorde een rijtuig derde klasse. Per-
soonlijke ongelukken zijn niet te betreuren.
De materieele schade is vrij aanzienlijk.
De relletjes te Groningen. Zondagavond
negen uur stond te Groningen voor den Fran
sehen Bazar, op de Vischmarkt en de om
liggende straten weer een geweldige massa
meuscben, die weigerden uiteen te gaan. De
politie moest doortastend optreden en met
behulp van de marechaussee, die met 10 man
uit de provincie was versterkt, werden ver
schillende charges uitgevoerd. Telkens joeg
de gemeentepolitie met getrokken sabel dt
menigte uiteen. Daarbij werden ernstige
klappen uitgedeeld, waarbij verschillende
personen licht werden gekwetst. Een oude
vrouw, die beweerde uit de Paterskerk te zijn
gekomen, kreeg een slag op het voorhoofd er
liep daardoor een buil boven het linkeroog
op. Anderen werden aan hoofd en handen ge
wond. De marechaussee bepaalde zich tot het
uiteenjagen der menigte, zonder van de wa
penen gebruik te maken. Na deze charges
werden verschillende straten afgezet en wel
dra was de rust teruggekeerd.
)De werkwilligen konden ongehinderd wor-
'<len naar huis gebracht.
De politie hoopt, dat nu een einde aan de
relletjes zal zijn gekomen.
Van een steiger gevallen. Te Wormer-
veer is gistermorgen een gehuwd betonwer
ker uit Breda van een steiger van de in aan
bouw zijnde graansilo van de gortpellerij De
Mereurius gevallen. De ongelukkige deed een
val van 25 M. en is eenige uren later in hei
ziekenhuis overleden.
„Ze kunnen door een raam binnenkomen."
„Dat zal lawaai veroorzaken, en u slaapt
;oeli benedenV'
„Ik slaap daar," zeide de woekeraar, op de
deur van de aangrenzende kamer wijzend.
„En is hier uw geldkast!"
„Ja, de sleutel ligt onder mijn hoofdkus
sen. U ziet dat ik heel voorzichtig ben, maar
heeleinaal beschermd ben ik niet."
„Ik geloof dat u te bang is," antwoordde de
graaf glimlachend, „die jongens, waarvan u
spreekt, kunnen dan leegloopers zijn, maar
daarom zullen ze toch nog niet stelen."
„Ik ken ze, en beoordeel ze heel juist", ant
woordde Grunewald; „ze hebben mij meer
malen gedreigd, en ik weet maar al te goed,
wat ik van hen te wachten ben. En daarom
was ik allang van plan, die muur te laten
bonwen
„Woont u alleen met uw dochter in dit
huis?" vroeg de graaf.
„Waarom zon ik dienstboden nemen? Mijn
dochter kan voor het huishouden zorgen en
voor het ruwe werk heb ik een werkster!"
„Maar heeft u dan altijd zooveel geld in
kas?" nam de Pool weer het woord. „Dat laat
u toch niet renteloos liggen?"
„Wanneer je maar altijd gelegenheid kon
vinden het voordeelig uit te zetten", ant
woordde Grnnewald. „Ik heb nogal groote
sommen in huis en ook papieren van waarde.
Het is erg onaangenaam, wanneer je om je
buren in voortdurende angst moet leven."
Graaf Krasinski lachte ironisch; hy scheen
dezo angst niet te knnnen hegrijpen.
„Wanneer ik de oude muur laat afbreken,
kunt u de steenen krijgen, maar wanneer
dat gebeuren zal, weet ik nu nog niet", zei-
de hij.
„Ik ben u zeer dankbaar", antwoordde de
woekeraar. „Ik wil u daarvoor een goede raad
geven. Wanneer nw buurman aanspraak zou
willen maken op eenig eigendomsrecht,
wendt u zich tot Mr. Leitenring; die is hier
de beste advocaat, en aan hem kunt u met
het volste vertrouwen een proces toevertrou
wen.
„Ik ken Mr. Leitenring wel."
„Werkelijk? Heeft n al reden gehad, hem
raad te vragen?"
„Dat niet, maar in Casino leerde ik hem
kennen", zeide de graaf, terwijl hij opstond.
„Do handelsraad Steinfeld heeft mij daar ge
ïntroduceerd."
„Een heel rijk en aanzienlijk heer, de han
delsraad Steinfeld", voegde Grunewald er
aan toe, terwijl hij met zijn hoofd knikte. „Is
hij misschien nw bankier?"
„Ja".
„Eenige weken geleden heeft hij een teleur
stelling gehadzijn kassier
ij „Ik ken de geschiedenis. Heeft u de kas
sier persoonlijk gekend?"
„Hem niet, maar wel zijn broer, die eens
zeer lichtzinnig mensch is."
„Zooals ik hoor, twijfelt niemand aan de
schuld van den verdachte," merkte de graaf
op, terwijl hij zijn handschoenen aantrok;
„dat is wel een bewijs dat hij de misdaad
werkelijk gedaan heeft. Zoo gauw ik de
muur heb laten sloopen, zal ik u bericht stu
ren. U kunt dan over de steenen beschik
ken."
Toen verwijderde zich Graaf Krasinski,
en toen hij huiten was, ontmoette hij voor
het huis Mr. Leitenring, dien hij vriendelijk
groette.
De advocaat bleef staan en zag hem na.
„Merkwaardig, dat mij die gedachte niet
verlaten wil!" zei hij langzaam. „Kon ik hem
maar bij den gevangene brengen! Het zou
me waarachtig niet verwonderen, als hij zich
als de geheimzinnige Fransche vluchteling
ontpopte."
Hij schudde het hoofd, en trok aan de hel
bij Grunewald. Helene deed open, en er spie
gelde zich in haar oogen iets zóó smartelijks,
dat hij niet kon nalaten haar te vragen, of ze
zorg had over iets.
Zij sloeg de oogen neer en zweeg. Een diepe
zucht ontsnapte aan haar lippen, toen ze voor
den advocaat de deur van haar vaders' kamer
opende.
Matthias Grunewald ontving den jurist
met een spottend lachje.
„Ik geloof, dat u te vergeefsch komt," zeide
hij; „de termijn is afgeloopen en ik heb
geen zin ze te verlengen. Mijnheer de luite
nant kan over een jaar al even weinig beta
len als vandaag."
„Wilt u dan in 't geheel niet de treurige om
standigheden in aanmerking nemen?" vroeg
de advocaat met scherpen nadruk. „Wanneer
mijn vriend maar geld had, zon hij niet nala
ten de zaak in orde te maken; aan zijn goe
den wil behoeft u waarachtig niet te twiife-
len."
„Wat heb ik aan goeie will" hoonde de
woekeraar. „Ik heb nu lang genoeg ge
wacht."
„En u zult nog langer wachtenl"
„Wie zal me daartoe dwingen?"
„Uw eigen belang. Wat- hebt u er aan, als
de luitenant zi>- ontslag moet nemen?"
„Hij kent de voorwaarden, waaronder ik
hem uitstel wil verleenen; waarom, voldoet
hij daar niet aan?"
„Omdat ze hem zouden onteeren!"
„Onzin! Ik verlang niets anders, dan dat1
hij zijn kameraden zegt, dat ik leeningen
sluit onder billijke voorwaarden. Dat is alles,
en dat wil hij niet doen."
De advocaat haalde zijn schouders op.
„Dié billijke conditiën kent hij te goed, dan
dat hij ze bii zijn kameraden zou aanbevelen,"
zeide hij. „Wanneer je voor een leening van
zeven honderd thaler, een schuldbeken
tenis van tweeduizend moet teekenen, kan ik
dat geen reëele zaak noemen!"
„Het stond hem vrij, deze voorslag af te
wijzen. Gelooft u, dat een ander het billijker
had gedaan? Ik weet, welke voorwaarden
mijn concurrenten stellen; over mij kan u
zich niet beklagen".
„En u is nu werkelijk van plan de eere
bekentenis aan den regimentscommandant
op te zenden?"
„Eenmaal moet ik oen einde maken."
„Gelooft u soms dat het regimentscomman
do u de som betalen zal?"
„Kletsen!" zeide Grunewald geërgerd. „I*oe
zou ik dat gelooven. Nog andere officieren
hebben de wissel onderteekend. De overste
zal dezen heeren bevelen, do schuld te vol
doen. Hun handteekening verbindt hen, er
nu moeten ze betalen. Dat is de eenigste
weg, waarlangs ik mijn recht bereiken kan.
Ik ben niet gek!"
„En denkt u dat het gemakkelijk is de
heele som. terugbetaald te krijgen?"
„Wanneer een schuldenaar niet betalen
kan, moeten de borgen voor hem insprin-
gen."
„Natuurlijk, maar het staat den borgen
vrij, deze verplichting langs gerechtelijken;
weg 'uit te vechten", antwoordde de advo
caat; „en dat dit in dit geval gebeuren z.<l,
daar kunt u op rekenen".
„Ba, de heeren officieren..,."
„Ik zorg ervoor, dat het gebeurt. Heeft u
eenmaal mijn vriend gedwongen zijn ontslag
te nemen, dan zal ik uwe handelwijze en uw
„billijke voorwaarden" voor den rechter eens
scherp belichten."
♦En wat zal n daarmede bereiken?' vroejj'
de woekeraar. „Niets; de rechter moet de
borgen tot betaling veroordeelen, en het pro
ces zal u een aardig sommetje kosten."
„Die kosten zijn zoo groot niet, en het is
nog niet uitgemaakt, of dc rechter u de ge-
heele som zal toekennen. U hebt slechts het.
derde deel ervan betaalt
(Wordt ver volg JA
