J.H.W. GRUN9EMAMN
Nagekomen Berichten.
HET GEHEIMZINNIGE HUIS
toen en Kinderconfectie-
Magazijn
STADSNIEUWS.
St
DE SPAARNEBANK
Groote Houtstraat No. 44.
Telef. no. 369.
belast zich met de uitvoering
van effecten-orders.
üu Bon RHarché
HaaHesn-1! missel. Handschoenen woei* alle gelegenheden.
J. HUIZING.
Import Mineri©au Shoe's«
KONINGSTRAAT. i
ULSTERS, WINTERJASSEN,
DEHISAISONS n KINDERJASJES
AMSTERDAMSCHE BEURS.
KOERSEN VAN HEDEN, 25 OCTOBER.
„Boyons.
Groote Sorteering. Large prijzen.
Openbare Leeszalen.
DE BOROBOEDOER.
Van onze Rechtbank,
diefstal.
In den Schouwburg,
In „De Kroon,"
De oorlog op den Balkan.
m
212
74
W«
NIEUWE GRACHT 98, HAARLEM,
htUILLHTUN
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Wij verwijzen hier met nadruk naar een
stuk, «lat we onder „Stadsnieuws" vandaag
hebben opgenomen uit het tijdschrift „Boe
kenschouw".
De beschouwingen en mededcelingen van
dit stuk leggen we nu eens vrijmoedig voor
aan degenen die meenen dat een openbare
leeszaal, voor ieder toegankelijk, niet demo-
raliseerend werkt, vooral aan het anti-revo
lutionair^ raadslid den heer Welland, dat
helaas een zoo werkdadig aandeel heeft ge
had in de definitieve goedkeuring van een
zoodanige publieke inrichting hier te Haar
lem.
Daar staat in dit stuk te lezen: „Als de
Staat zulke inrichtingen steunt, gelijkt hij
Chronos, die zijn eigen kinderen verslond",
inderdaad kan hetzelfde gezegd worden
van de gemeente, die voor zulke inrichtingen
ijvert!
En nu moge men zeggen: we zullen hier
anders doen.... wij voorspellen dat zelfs de
beste voornemens die de heer Weijland
mocht hebben, schipbreuk zullen lijden te
gen den stroom der z.g. neutraliteit, die al
weer duidelijk bewijst, niet neutraal te zijn!
KWEEKSCHOOL VOOR ONDERWIJZE
RESSEN.
Verschenen is het een en veertigste ver
slag van het bestuur der Kweekscliool voor
Onderwijzeressen alhier.
Aan het einde van den cursus bedroeg het
aantal leerlingen 91, als volgt verdeeld over
de verschillende klassen:
le Klasse 25 leerlingen; 2e klasse 25 leer
lingen; 3e klasse 21 leerlingen; 4e klasse
20 leerlingen.
De toelatings-examcns voor den nieuwen
cursus hadden dit jaar plaats op 1, 2 en 3
April. De uitslag was, dat werden toegelaten
12 inwonende en 12 uitwonende leerlingen,
waarvan een inwonende in de 2e klasse.
De heer T. van Erp, Major der Genie, N.
O. L., belast, met de zorg voor den Boroboe-
doer, zal Donderdag 31 October in de So
ciëteit „Vereeniging" een lezing houden
over het onderwerp: de restauratie van den
•Boroboedoer, De lezing gaat uit van het
Koloniaal Museum.
HET GROOTE GEVAAR VAN EEN OPEN
BARE LEESZAAL.
Het bekende tijdschrift „Boekenschouw"
geeft in no. 6 eenige beschouwingen, die ver
dienen in ruimer kring bekend te worden,
vooral hier ter stede nu tot een openbare
leeszaal door den gemeenteraad, nog wel met
steun van Rechts, is besloten.
„Over weinige jaren zal er waarschijnlijk
geen enkel instituut zijn, «lat zoo krachtig
meewerkt aan de verwarring der geesten als
de Openbare Leeszaal.
Bij het onderwijs wordt, in princiep ten
minste, een volkomen neutraliteit aangeno
men; «ioch de leeszaal is nu reeds geworden
tot een leeszaal, waar men gratis kan wor
den opgeleid tot denkbeelden en levensbe
schouwing, «lie èn de gemeenschap en het
individu tot groot nadeel zijn.
Daar is geen leidend beginsel bij de sa
menstelling dier Bibliotheken dan dit ééne:
elk wat wils to geven. Maar de uitoefening
van zulk een liberaliteit, zonder eenige be.
perking, is toch klaarblijkelijk tegen alle be
leid en gezonde opvatting van ontwikkeling
en opvoeding. Zóó toch, door een ieder ter
wille trachten te zijn, wordt ook het goed
recht erkend van elke geestesrichting niet
alleen, maar propaganda gemaakt voor elke
leer, welke hare gevolgen mogen zijn voor
den argeloozen lezer.
Want men zal toch niet willen beweren, dat
over 't algemeen de bezoekers der openbare
leeszalen heel goed en zonder schade hun
eigen keuze kunnen doen uit den ongekeur-
den rommel, die hun wordt voorgezet; of dat
het allen menschen zijn van studio en ont
wikkeling.
Ik heb hier voor mij liggen de Maandbe
richten en Lijsten van de Openbare Leeszaal
en Bibliotheek, Toussaintkade, Den Haag.
Onder de dag- en weekbladen liggen ter le
zing:^ de anarchistische geschriften: „De Ar
beid" en „De Vrije Socialist"; de socialisti
sche: „De Blijde Wereld", „Coöperatie Gids"
„De Nieuwe Tijd", „Dc Strijd", „De Vak
beweging", „Het Volk" (met Notenkraker); de
theosophische: „Lotusknoppen", „De .Lotus-
serie', „Theosophia", en het blaadje (waar
voor we moeilijk een naam kunnen vinden)
„De Controleur". Bovendien tot het aankwee-
ken van ongodisten, die broodnoodig blijken
voor de welvaart van den Staat der Nederlan
den, wordt „De Vrije Gedachte" aangeboden.
Daar de ontzaglijke verwoesting door de
ontkerstening van het huwelijk nog niet groot
genoeg schijnt te wezen, wordt in dien geest
gewerkt door aanbieden van „De kateoms-
mus over het huwelijk", een leiddraad voor
wcldenkenden, door P. v. Sehilfgaarde; een
boekje waarover een aap zelfs zou blozen.
Bij W. Bölsche den onzindelijken en onwe-
tenschappelijken knoeier, moeten de menschen
hunne wijsheid opdoen in zake „die Abstain-
mung des Menschen".
Tot zedelijke verheffing van ons volk vin
den wij versoümende boeken, die volstrekt
onzedelijk zijn, en zelf door Fransche ongeloo-
vigen zóó werden genoemd. Onder de vele
noem :ik slechts enkele, welke in de alpha-
betische lijst van de rubriek Letterkunde
voorkomen. H, Borel, „Levenshonger", waar
van Anna de Savornin Lohman getuigde, dat
zij zelden een boek in handen kreeg, dat op
haar „een meer weerzinwekkenden indruk
maakte"; Van Deyssel, „De Kleine Repu
bliek", door „do Gids" hij zijn verschijnen
eenvoudig weg genoemd „een smerig boek"
van denzelfde „Eene liefde", dat genoeg
ontstemming heeft verwekt bij hen, die aller
minst van preutschheid beschuldigd kunnen
worden; Herman Theirlinck, „Het ivoren
aapje", innerlijk verdorven en perfied immo
reel; zoo kunnen wij een heele lijst ma
ken alleen reeds uit het voorloopig lijstje
voor de rubriek letterkunde
Als de Staat zulke inrichtingen steunt
wordt hij wel gelijk aan Chronos, die zijn
eigen kinderen verslond. Is het te verant
woorden zulke boeken en geschriften gratis
te brengen onder het bereik van iedereen,
en zoodoende mede te helpen aan de geeste
lijke en zedelijke verwording van ons volks?
Voor Katholieken zij nog meegedeeld, dat
in bovengenoemde bibliotheek de werken, die
op den Index staan, bij dozijnen voorkomen.
Wij herinneren slechts aan de namen van
Gabr. d'Annunzio, H. Balcaz, Alexandre Du
mas vader en zoon, Béranger, Zola, enz."
DE ACTIE .TEGEN DE HAARL-. BROOD- EN
MEELFABRIEK.
Door de directie der Haarl. Brood- en
Meelfabriek is aan het „Comité ter bevorde-
ning lian Zondagsrust voor Bakkersgezellen"
een schrijven gericht van den volgenden in
houd:
Wij zijn zoo vrij uwen aandacht te vragen
voor het ingezonden stukje in de plaatselijke
bladen van Zaterdagavon«ï, onderteekend door
het bestuur van de Afdeeling Haarlem van
den Alg. Nederlandschen Bond van Arbeiders
in het Bakkersbedrijf en u naar aanleiding
van de daarin voorkomende zinsnede:
„Om dat werk te vergemakkelijken besloot
„het bestuur tijdelijk de actie stop te zetten
„natuurlijk zich daarmede de vrijheid voorbe
houdende als niet tot eenë oplossing is te
„geraken op den ouden voet de actie te gaan
„aanvatten",
bij voorbaat mede te deelen dat verdere
besprekingen, die uwe Commissie zich mocht
hebben voorgenomen, nutteloos zijn.
Wanneer het bestuur van bovengenoemden
Bond niet wensclit in te zien, dat zijne hou
ding op geene enkele considératie onzerzijds
aanspraak kan maken en dat het heeft op te
houden met het stollen van ultimata en het
uiten van openlijke of bedekte bedreigingen
aan ons adres, zijn wij tot geene enkele con
cessie, in welken vorm dan ook, bereid.
U verzoekende hiervan nota te willen ne
men en u volle vrijheid latende van dit schrij
ven gebruik te maken waar u zulks goed
dunkt, verblijven wij met de meeste hoogach
ting.
MR. A. C. WALLER, f
Te 's Gravenhage is op 68-jarigen leeftijd
overleden mr. A. C. Waller, oud-wethouder
van onderwijs hier ter stede.
De overledene was lang aan de redactie
van „De Oprechte Haarl. Ct." verbonden.
DE KAMERVERKIEZING IN 1913.
Dooi' de afdeeling Haarlem van de S. D.
A. P. is mr- P. J. Troelstra candidaat ge
steld voor de Kamer in dit district.
(Zitting van gisteren).
Een jonge vrouw Jacoba G., stond gis
teren terecht wegens het stelen van ver
schillende goederen ten nadeele van de da
mes van Gelder in de Kruisstraat, waar zij
als dienstbode in betrekking was. De behan
deling van de zaak was uitgesteld, om een
onderzoek naar beklaagde's geestvermogens
in te stellen.
In de zitting van gisteren nu werd het
uitvoerige rapport der geneesheeren Dr. L.
Coenen en F. Muller voorgelezen. De dok
toren hebben een uitgebreid onderzoek in
gesteld en zijn tot de conclusie gekomen,
dat hier van ontoerekenbaarheid sprake is,
op grond dat hij beklaagde physische afwij
kingen bestonden.
De Officier van Justitie meende uit het
rapport te kunnen opmaken, dat de intel-
lectueele ontwikkeling van beklaagde is ge
lijk te stellen met die van een kind van
13 jaar. En een kind van 13 jaar weet
heel goed dat het niet stelen mag.
Hierop werd door de doctoren geant
woord, dat het meisje nog meer geestelijke
afwijkingen vertoonde.
Maar de dames van Gelder beweerden
dat zij van domheid, vergeetachtigheid enz.,
nooit iets hadden bemerkt. De doktoren
evenwel merkten weer op, dat een derde
zuster van de dames van Gelder had be
weerd, dat het meisje dom en brutaal was.
De rechercheur Kersten vertelde, dat
reeds in 1911 door haar diefstallen waren
gepleegd.
Na schorsing van de zitting, .werd om
2 uur de zitting voortgezet.
Na heropening der zaak en het hooren
van nog eenige getuigen eichte het O. M.
een geringe straf f 10 boete, omdat liet zich
zich wilde houden aan het rapport der ge
neesheeren. De moeder van J. G., vrouw
H. W. hoorde wegens heling 1 jaar gev.straf
tegen zich eischen.
De verdediger Mr. Spoor, gaf als zijn
overtuiging te kennen, dat deze bekl. on
schuldig was.
BELEÉDIGÏNG.
Door den Officier van Justitie werd tegen
den landbouwer H. van A., te Haarlem
mermeer, wegens beleed iging van den land
bouwer E .0. Pzn., en diens zoon gciischt
een boete van f 75 of 10 dagen gevangenis
straf. .Uitspraak Donderdag 31 Oct. a.s.
Margot de Bloemen verkoopster.
Een stuk uit de oude doos, maar met
veel entrain gespeeld, uitmuntend door
mooie costumes, niet het beste personeel van
't Koninklijke tooneel, vol romantiek en fleu
rige tooneelenis het wonder, dab
de schouwburg die bijna geheel gevuld was,
daverde van het applaus, en dat we van acht
tot kwart voor twaalf met de grootste span
ning de talrijke tafereelen hebben gevolgd,
die voor ons oog zich afrolden?
De plaatsruimte ontbreekt ons, om uitvoe
rig dit stuk, dat eigenlijk „Hendrik IV van
Frankrijk" kon heeten, te beschrijven. Maar
hulde aan de artisten die al die mooie ta-
freelen vol gloed en kleur en romantiek zoo
schitterend voor ons hebben doen voorbij'-
gaan. Een stuk, dat we hier nóg eens moeten
hebben 1
MEVR. ANNA .WENSMA—KLAASSEN.
Ons moet in verband met de voordracht
van de kunstenares, wier naam boven dit
stukje prijkt, nogmaals de opmerking van.
het hart, dat onze anders zoo kunstminnende
stad geen belofte inhoudt voor declamators
of declamatrices, die het plan opvatten hier
hun kunstgaven te genieten te geven. Ook
gisterenavond was de belangstelling veel te
gering, ofschoon een goede vijftig belang
stellenden aanwezig waren in de schouwburg
zaal van de Kroon.
Mevr. WensmaKlaassen komt echter te
rug en dan hopen wij dat de kunstenares
ruimschoots vergoeding zal vinden in over-
verdiende belangstelling, die haar meester
schap in de woordkunst verdient.
Een varieerend programma bracht de be
gaafde actrice ten gehoore: Pol de Mont, van,
Meurs, Gezelle, Beets, Heije e. a.
Mevrouw WensmaKlaassen toonde zich
een hoogst kunstzinnige vrouw, die met wij
ding en temperament, met heldere en buig
zame stem de gedichten weet te zeggen.
Zij beschikt over een keurig talent en weet
zich zeldzaam in de stemmingen in te leven
en haar gehoor onder den indruk te brengen,
Hiervan waren een treffend bewijs de
Lentedichten van Pol de Mont, waarmede zij
den avond opende. Welk een gevoel wist
de begaafde vrouw daarin te leggenHoe zan
gerig, hoe klankrijk was dat!
In Excelsior van Guido Gezelle meenden
wij iets te missen. De ziel, de diepe betee-
kenis van dit mooie gedicht. Toeh had zij
heerlijke momenten in dit kunststukje van
den priester-dichter.
Veel succes, zeer veel zelfs oogstte gevr,
Wensma—Klassen met het comisch gedeelte
van haar programma. Daarin was zij dan ook
wij zouden zeggen ongeëvenaard. Wij noe
men: De conducteur van Beets, Maartje van
Schalkwijk, eveneens van Beets, en de ge
dichten van v. Meurs, en de groote „Mono
loog", die het slot vormde. Enthousiast werd
de declamatrice toegejuicht. Het was dan
ook zeer mooi.
Nog een opmerking, die wij met genoegen
doen. Eenige onzer lezers hadden ons hun
vrees uitgedrukt, dat, in verband met kunst
avonden, die mevr. Wensma—Klaassen, in
andere steden heeft gegeven, eenige num
mers van haar programma voor een degelijk
gehoor niet "door de beugel konden. Wij za
gen met vreugde dat de artistieke vrouw
deze ook uiteraard minderwaardige stukken
van haar programma heeft geschrapt. Dit
heeft mevr. Wensma—Klaassen zeer goed in
gezien en daar «leed zij wel aan. Alleen
zouden wij het akelige stukje van Ada ma
Scheltema ook gemist hebben. ,t Maakte geen
indruk op ons. Wij eindigen met den wensch
dat mevr. WensmaKlaassen een volgende
maal hu een volle zaal vinde.
GEMEENTERAAD.
Woensdag a.s. vergadert wederom 'de
Haarlemsche Gemeenteraad ter behandeling
van de begrooting. De vergadering vangt
aan om 10 uur.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: 23 Oct. d. van L'. E. Meure
Knapen.
Overleden: 25 Oct. G. Cav'é, 53 j.,
Lange Boogaardstraat.
ONGEVAL AAN KONING FERDINAND
OVERKOMEN?
PARIJS, 25 Oct. Uit Londen wordt aan de
„Excelsior" gemeld: Men heeft te Londen
geen enkele bevestiging ontvangen over het
bericht van een ongeval wat op de Berlijn-
sche beurs de ronde deed en volgens welk
bericht koning Ferdinand van zijn paard ge
vallen zou zijn en zoodoende een arm ont
wricht zou hebben.
EEN AANSLAG OP NATHAN.
Men seint ons uit Rome: Er is een aanslag
gepleegd op burgemeester Nathan. De bur
gemeester is niet gewond; de dader, een ont
slagen politie-beambte, is gearresteerd.
PARIJS, 25 Oct. Generaal Paprikoff, oud-
gezant van Bulgarije te St. Petersburg, ge
ïnterviewd door den correspondent van de
Matin, heeft verklaard dat het veel gewaagd
zon zijn de internationale toestand té bepa
len door den oorlog. Wat Rusland betreft,
iedereen wenseht dat ons werk zal slagen,
maar de leidende partijen willen niet dat
Rusland in de zaak betrokken zal worden,
zij wensohen allen de localisatie van bet con
flict.
DE STRIJD BIJ KIRK KILISSé.
Men seint ons uit Berlijn:
De Berlijnsehe ochtendbladen deelen enkele
bijzonderheden mede omtrent de gevechten
bij Kirk-Kilissé. Eenige dagen geleden en
vooral eergisteren was bet weder zeer re
genachtig en stormachtig. De grond was ge
heel doorweekt, zoodoende kon er niet ge
vochten worden en was er dan ook een ge
dwongen rust ingetreden. Gisteren was het
we ér echter winderig en zonnig, en dit had
tengevolge dat de van vocht doortrokken bo
dem weldra droog en hard was, zoodat men
zich uitstekend kon verplaatsen. De Bulga
ren liepen storm en om 11 uur vingen de
Turken de terugtocht aan. Nadere bijzonder
heden komen nog steeds niet binnen.
SOFIA, 24 Oct. Kirk lvilisse werd geno
men te 2 uur hedenochtend. De Turken
trokken in wanorde terug op Banar Hissar
met achterlating van een batterij snelvuur-
kanonnen, 16 volledige munitie-wagens en
een groote hoeveelheid levensmiddelen.
KONSTANTINOPEL, 25 Oct. Een gister
avond officieel uitgegeven communiqué zegt
dat de eerste armée in vier colonnen op
rukte. Zij vielen de Bulgaren aan en dwon
gen hen hun opmarsch te staken. Hiermede
was het doel van het hoofdleger bereikt,
waarna het een geordende aftocht aanving.
(Dit smakelijke bericht bevestigt dns, dat
de Turken terugtrokkenl Red. N. H. Crt.)
DE OVERWINNING DER SERVIëRS.
BELGRADO, 24 Oct. Volgens berichten
uit particuliere bron zouden drie Turksche
batterijen bij Koemanova vernietigd en 17
kanonnen genomen zijn.
BINNENLAND.
Auto-ongeluk.
Men seint ons:
Bij een auto-ongeluk, gisterenavond tus
schen Oosterhout en Breda, is de heer Roon
uit Waspik gedood, heeft de heer van den
Hoven uit Heusden een hersenschudding ge
kregen en zijn twee andere inzittenden en
le chauffeur gekwetst.
(Opgegeven door „DE SPAARNEBANK",
Nieuwe Gracht 98 (Telefoon 2088). Alhier).
Koersen van lalere
ongeveer 2 uur. koersen.
Amalgamated
Smelting en Bef.
Comm. Car en Foundry
Common Erie
Common Kansas City
Common Marine
Pref. Marine
2e Pref. Mexican
Common Misouri
Common Piltsb. Coal
Common South. R.
Common Denver
Common Rock Island
Common Steel
Common Topeka
Common Union
Common Wabash'
Pref. .Wabash
Kon. Petroleum
Gew. Vorstenlanden
Actions Vorstenlanden
2i/2 pCt. N. W. S.
3 pCt. Cert. N. W. S.
Common Peru
Pref. Peru
Bindjey
Amsterdam Rubber
Nederl. Rubber
Geeons. Petroleum
Orion
Gew. Dordtsche
Intern. Rum. Petr.
United Ciaar
Prplongafie
86
ö8°/a
2V/S
24<7ie
28* u
Kla
75
106*/<
I681/2
4'/g
JVI2
60
164
l'-'7.50
6^/4
783/4
1 U/t
61
216
IÜ6I/0
165
1321/,
66
»6/*1e
823
681/4
O
187/g
27'/s
*7'/8
24»/4
28*/K
"Va
26
lUtd
1688/,
4'/s
141
609
165
128
661/4
783/8
51
2171/2
1061/2
165
132
55l/2
3»/,
De Amerikaansclie afdeeling liep aanvan
kelijk iets terug, doch werd later vaster. Vrij
levendig was de handel in Amals en Steels.
Marinewaarden met iets meer belangstelling.
Rubber en Mijnen verlaten.
Staatsfondsen met weinig affaire.
Tamelijke belangstelling bestond voor
Gecon. Holl. Petr. Intern. Ram. en Konink
lijke. In deze laatste was de handel echter
iets minder dan gisteren.
Tabak vast, speciaal voor United Langkat,
welke noteerde van 502 tot 508.
99
door
ALFRED HUGO.
80.
„Ik voor mijn persoon heb daar eigenlijk
geen belang bii", ging de graaf voort, „ik
moet het aan mijn vriend overlaten, of hij
de autoriteiten onder den arm wil nemen. Ik
heb bem al geschreven; laten we nu afwach
ten wat hij antwoordt. Ik betreur het zeer,
dat «le Bank zoo bedrogen is; maar men kan
toeh niet verlangen, dat ik de schade draag".
„Ik weet niet of het gerecht wanneer er
een proces zou ontstaan ten uwen gunste
uitspraak zou doen!"
„Maar wat heb ik dan met die zaak te ma
ken 1"
„U persoonlijk niets...."
„En voor den bode, wien mijn vriend he
laas te groot vertrouwen lieeft geschonken,
kan ik toeh niet verantwoordelijk worden ge
steld!" zei de graaf. „De Breslauer Bank
beeft, «te ontvangst van liet geld gequitteerd,
en hel geld aan r.w Bsnlr voor mij ter be
schikking gesteld; ik had er al over kunnen
beschikken, en kan dit nu nog."
Hij was opgestaan en stond nu voor het
raam. Eenige oogenblikken staarde hij naar
buiten in den tuin, waarin Michael en den
tuinman bezig waren, de laatste sporen van
het feest weg te maken.
„Als u wilt, zegt u dan aan den handels-
raad, dat ik in den loop van. dezen dag die
dertig duizend roebel in ontvangst wensch
te nemen", nam hij eindelijk het woord; „de
Breslauer Bank kan zich dan tot mij per
soonlijk wenden, wanneer zij zich gerechtigd
meent, het geld terug te vorderen."
Ook de boekhouder was opgestaan, en zijn
gezicht verried hoezeer hem deze aangele
genheid verontrustte.
„Ik zal uw opdracht uitvoeren", zeide hij,
„en hoezeer ik ook wensch, dat dit voorval
geen verdere gevolgen zal hebben, kan ik
toch mijn ernstige vrees niet verhelen."
„U zijt te angstig, waarde heer," zei de
graaf glimlachend; „ik maak me niet be
zorgd. Apropos, is die in zwart gekleede
dame, die ik gisteren in uw huis zag, niet
de dochter van Grunewald!"
„Jawel mijnheer", antwoordde de boekhou
der. „Haar verlooMe, Mr. Leitenring, bracht
baar bij ons in huis; ze zal tot haar huwe
lijksdag bij ons blijver."
„Keert zij in haar eigen huis niet terug?"
„Neen, zeker niet; er zijn alleen onaangename
herinnering-en voor haar aan dat huis ver
bonden."
„En hoe draagt ze haar verdriet?"
„Zij is rustig en kalm. Zij heeft bij haar
vader nooit een uur, van vreugde of opge
wektheid gekend."
„En is het waar, dat mejuffrouw Grune
wald in 't geheel niets weet over het vermo
gen van haar vader?"
„Het is helaas waar; ze weet niet eens of
haar vader papieren van waarde bezat."
„En bij de Schallers heeft men niets ge
vonden
„Jawel, een aanzienlijke som in bankpa
pier; maar op dit geld maakt de leerlooier
Winkel aanspraak, die bij de bewering
volhardt, dat ze bij hem gestolen zijn."
„Er zijn dus in 't geheel geen bewijzen
tegen de Schallers gevonden?"
„Met beslistheid kan ik deze vraag niet
beantwoorden; er is weinig zekerheid
omtrent dezen diefstal... en juffrouw Grune
wald hecht er geen waarde aan, het geld
haars vaders terug te krijgen. Huis en meu
bilair zullen verkocht worden
De graaf leidde den ouden heer tot in
den tuin, en nam toen op zijn gewone, al
lerbeminnelijkste wijze afscheid.
„Ik za! zelf met Mr. Leitenring over deze
geschiedenis praten", mompelde de boekhou
der, toen hij de tuindeur achter zich geslo
ten liad; „het wil cr bij mij niet in. dat de
Breslauer Bank het geheele verlies dragen
moet. E11 al is dat gerechtelijk beslist, dan
nog moet de vervalscher opgespoord wor
den. De friend van den graaf kent den man,
aan wien hij het geld heeft toevertrouwd;
en dus kan de vervolging zoo moeilijk niet
zijn. Mij bevalt die heele geschiedenis niet.
Mr, Leitenring heeft kort geleden zich ook
nog eigenaardig over den Pool uitgelaten
nou, we zullen zien, hoe de zaak afloopt."
De handelsraad gaf zijn voUe toestemming
over den wensch van den graaf, de som nog
heden te ontvangen.
„Ik zou in zijn plaats precies zoo han
delen", zeide hij; „en ik kan 't ook niet
kwalijk nemen, wanneer hij van de vervol
ging van den vervalscher, afziet. Dat is een
zaak van den bedrogene, en de graaf moet om
de bekende politieke redenen, vermijden met
de Russische autoriteiten in aanmerking te
komen."
„U wilt hem dus 't geld zonder voorbe
houd uitbetalen?" vroeg de boekhouder.
„Zeer zeker".
„Hm, ik zou bedenkingen hebben; maar u
moet zelf weten, hoe u in deze aangelegen
heid
„Goeie vriend, maak je niet bezorgd",
lachte dc bankier; „de Breslauer Bank weet
heel goed, dat die valsche banknoten voor
haar rekening zijn; Eri daner is toch
wel absoluut geen reden aan te nemen, dat
de graaf bij dit bedrog betrokken is, daar
is met geen mogelijkheid aan te denkeu.
Het belang van den graaf staat op den voor
grond."
De oude boekhouder gaf geen antwoord
verder, daar hij wist, dat het nutteloos was,
er nog verder op door te gaan. Had de han
delsraad eenmaal een inzicht, dau volhard
de hij daarin, al waren er ook nog zooveel
goede en geldige redenen tegen
XIX.
IN VERHOOR GENOMEN.
Met een trotscb, brutaal gezicht stond Her
mann Schalier voor, .den rechter van in
structie.
„Uwe verklaringen vinden nergens beves
tiging", zei de rechter streng; „er zijn geen
getuigen, die u beiden in de lokalen hebben
gezien, waar u zegt geweest te zijn."
„Dat is mijn schuld niet", antwoordde
Schalier schouderophalend; „men heeft zich
geen moeite gegeven, de getuigen te zoeken."
„Het is mijn plicht, het onderzoek onpar-
tijilig te leiden", zeide hij; „die plicht zal
ik ernstig vervullen. Ik herhaal: in de lo
kalen is u op den avond, waarop Grune
wald is vermoord geworden, niet gezien;
evenzoo bestrijdt Georg Winkel uw verkla
ring, dat hij u de banknoten heeft geschon
ken, die in uw woning zijn gevonden."
