DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND.
-saissffiïïr 400 snn M - lÖQ 69 -s-
EDGAR TIN EL.
Het Rapport der
Openbare Leeszaal.
STADSNIEUWS.
Maandag ii november 1912,
SCinderhuisvesi 29-31-33, Haai*lem
EERSTE BLAD.
Au Bon üas*cfié
N.V. HET HAARLEMSCHE ASSüRANTlE-
EN COWIEKANIDUR
Mioyons.
Haarlem-Brussel, j Handschoenen voor alle gelegenheden.
34sta Jaargang Mo. ia»
Bureaux van Redactie en Administratie
Intercommunaal Telefoonnummer 1426.
GULDEN bij 1 ITfl GÜLDEN bÜ GÜLDEN bÜ
Dit nummer
üvee bladen.
bestaat uit
Haarlemsche Alledaqjes No. 717,
KURE HURLENSQE
ABONNEMENTSPRIJS!
fer 3 maanden voor Haarlem ƒ1.35
Voor de plaatsen, waar een agent is gevestigd (kom der gem) - 1.35
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 180
Afzonderlijke nummers0.03
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1G regels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel meer 10 ct.
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 ct. per regel. Buitenl '20 ct
Dienstaanbiedingen 25 ct. (6 regels), driemaal voor 50 ct contant).
1000
Alle betalende abonné's op dit blad, die in het bezit eener verzekeringspolis zijn, zijn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voori
verlies van een I fill verlies van N 9 ■BS t verlies van
GULDEN bij Iflft fflfilil GULDEN bij «ril GULDEN bij 9 gift GULDEN bij f9«r| SULDEN bij
werken. lllJU UUtUi hand of voet IVU éénoog. één duim. W wijsvinger.
GUT,DEN bij
verlies van
één anderen
vinger.
De nitkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Hollandsehe Algemeene Verzekeringsbank" tc Schiedam.
AGENDA. 12 November.
Gebo StBavo R. K Volksbond
Commissi'' van Bijstand. Vergadering Tim
merlieden en Schilders. Bestuur Kalk- en
Steenbewerkers.
Kathedrale Kerk 8 uur Cursus
in de Katholn ®n Z<-doleer.
(Zie Stadsnieuws).
Groote Kerk 1 2 uur Orgelbe
speling door den heer Louis Robert. (Ziepro
gramma onder Stadsnieuws).
Concertzaal „De Kroon" 8 uur
Concert te geven door mevr. Elly Ney.
Statenzaal „Prinsenhof" 2'A uur
Gemeenteraadsvergadering: Installatie Bur
gemeester.
Sociëteit „Vereeniging" 8 uur
Kon. Liedertafel „Zang en Vriendschap".
Vocaal coucert.
Bioscope-theater Groote Markt
Voorstellingen.
Bioscoop „Modern" Barteljoris-
êtraat Voorstellingen.
l eylers Museum Tentoonstelling
ran moderne aquarellen.
Bisschoppelijk Museum (Jansstraat
79). Geopend eiken dag van 10—5 uur, tegen
betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda
gen en R. K. Feestdagen.
I.
Wij achten thans den tijd gekomen, om
min of meer uitvoerig liet bekende rapport
der Haarlemsche Openbare leeszaal-commis
sie te bespreken. Wij gevoelen ons verplicht
met klem te protesteeren tegen deze bela
chelijk hoog opgedi-even zaak, die, met alle
kracht en geweld en met volkomen uegee-
reu der beginselen en wonschen van een
overgroot deel der burgerij doorgezet, zeer
zware financieele offers zal eischen van de
belastingbetalende inwoners, waaronder een
zeer breede schare is, die zich niet kan ver
eenigen met de voorstellen der genoemde
commissie.
Men herinnert zich de debatten in de ge
meenteraadszitting van 6 Maart j.l.
Zakelijk, onomwonden eu volkomen der
waarheid getrouw, deelde Mr. Heerkens
Tbijssen de principiëele bezwaren mede te
gen de openbare leeszaleu en hoewel hij zich
niet op oen speciaal katholiek standpunt
stelde, maar opkwam voor de belangen der
geheele burgerij in al haar verschillende op
vattingen, toch was zijn stem die eens roe
pende in de woestijn.
De beginsolkwestie wej'd aangenomen met
tegenstemming van de lieeren Mr Heerkens
Tbijssen, Dr van den Berg, Loomeijer, Seig-
nettc, Visser, de Braai, Lasschuit en Elffers.
Bijna de geheele rechterzijde dus, uitgezon- j
derd de heer Weijland, die, niettegenstaande
de bezwaren van de christelijke burgerij,1
toch met de meerderheid medeging, zij het
dan onder eenige reserves, waarop wij na
der terugkomen.
De daarop gevolgde benoeming van de le
den der commissie van onderzoek moet, op
zijn zachtst uitgedrukt, in het oog loopend
eenzijdig worden genoemd. De katholieke j
partij werd geheel genegeerd, ja zelfs niet
één van de tegenstemmers kwam er in. Al
leen werd van christelijke zijde de heer Weij-
land aangewezen, van wien men vooruit
blijkbaar geen verschil van meening ver- j
wachtte een verwachting die juist is geble-
ken, gezien althans de roerende en broeder-1
lijke eensgezindheid, welke van het rapport
uitstraalt. Wij moeten wel aannemen, dat
de heer Weijland door dik en dun is gegaan
met de overige heeren, daar uit dit rapport,1
dat met spoed is in elkaar gezet, niets blijkt
van eene minderheid, een feit dat uiterst
zelden voorkomt hij het uitbrengen van ad
viezen over belangrijke gemeentezaken! Wij
vreezen dan ook geen tegenspraak, als wij
zeggen dat de'heer Weijland zich zeer ver
gist, zoo hij meent dat de christelijke en
ook een groot gedeelte der niet-christelijke
bevolking het met hem eens is en hij zou
dit wel ervaren, zoo l).v. eens een volksstem
ming over deze kwestie werd uitgeschreven.
Wij hebben trouwens reeds vroeger in een
artikel, waartegen de heer Weijland zijn
stem niet heeft doen hooren, dit uitvoerig
uiteengezet.
En nu het rapport.
Dit getuigt niet van ernstigen arbeid.
Nimmer zagen wij zulk een oppervlakkig
stuk komen uit handen eener raadscommissie!
Trouwens dit was te verwachten, daar de
bestudeering van zulk eene belangrijke zaak
veel meer tijd eisclit. Die oppervlakkigheid
en spoed zijn de oorzaak geweest, dat het
rapport hier en daar zelfs onwaar en mislei
dend is.
j Wij zullen ditmaal niet te veel in détails
treden, alleen op eenige hoofdpunten willen
wij thans wijzen tot staving onzer bewerin
gen.
i De bouw en inrichting van de openbare
leeszaal op het terrein aan de Rolhuizeti zul
len eene uitgave vorderen van 121,000, eene
som waarvoor b.v. tal en tal van arbeiders
woningen konden worden gezet, als de ge
meente in dat opzicht iets zou besluiten te
willen doen.
Maar de commissie vergeet de waarde
van den grond, waarop moet worden ge
bouwd, en die in een openbare raadszitting
eens op 15000 werd geschat!
Aldus zullen de bouwkosten niet worden
121,000, maar één honderd zes en
dertig duizend gulden!
1 En men mag gerust gelooven, dat het niet
onder de anderhalve ton blijft, als men al
leen maar let op de geschiedenis van in de
laatste jaren gebouwde inrichtingen!
Is het niet onverantwoordelijk zulk een
I ontzettenden aanval te doen op de beurzen
j der burgers, ter wille van een grootendeels
1 u xe-instelling?
De commissie heeft blijkbaar gevoeld dat
hier iets niet in den haak was, want al is
vierkant vergeten de waarde van het ter
rein mede te deelen, tóch wordt gezegd, datuitgelaten in de openbare zitting.
zij het „niet mogelijk" acht in eene nauw-! Onze lezers weten het: het rijkstoezieht is
keurige waardeering te treden van hetgeen totaal onvoldoende.
de verhuizing van de bestaande bibliotheek 1 Een paar weken geleden namen wij uit het
in haren tegenwoordigen vorm op zich zelve 'v- maandschrift „Boekenschouw een ai-
zou kosten en „van den door ontruiming der tikel over, waarin de schrijver de openbare
tegenwoordige bibliotheek, vrijkomenden leeszalen met den naam betitelde van „nood-
grond en lokalen tegenover liet terrein, voor lottige inrichtingen en aan de hand van do
bet nieuwe gebouw in te nemen". i maandberichten een lust gaf van de ge-
Wij weten dit wèl ongeveer: 15,000 voor schriften die ter lezing liggen in de open
den groijd aan de Bolhuizen, waar tegenover bare leeszaal te s Gravenhage, welke onder
geen vrijkomende grond staat, want rijkscontrole staat.
alleen twee bovenlokalen van het Prinsen-1 Het was doodeenvoudig schandelijk en me-
hof komen leeg, de benedenzalen worden in- U)fï onder christelijk of niet-christelijk
genomen door een particulier leesgezelschap zal zijn hart vasthouden dat ook mei zoo
en de gehouwen zal men heusch niet sloopenl i®tg wordt in het leven geroepen.
Aldus zijn bij de 136,000 nog niet eens) Men denke met: dat zal hier met gebeu-
gerekend de kosten van verhuizing! ren, want toen wij de vorige week onze stads-
De j a a r 1 i.i k s c h e begrooting wordt in bibliotheek aan het Prinsenhof bezochten,
uitgaaf geschat op ruim 20 000, voorwaar zagen wij jeugdige kinderen (het was op Al-
geen kleinigheid, temeer als men bedenkt, lerheiligendag) zich verdiepen in de ectuur
dat deze begrooting geflatteerd is en het °P d® daar aanwezige leestafel. Wij teekenden
bedrag binnen enkele jaren wel verdubbeld daarbij op o.a. allerhande theosofische peiio-
zal zijn. Medelijdend mag men de schouders diekeu, „Levensmacht De vrije mensen,
ophalen, als men leest hoe angstvallig de „De Volksstem „De Hollandsehe revim de
meeste posten gesteld zijn, en het getuigt „Remleven -bibliotheek, de looneelbiblio-
niet van openhartigheid, als b.v. wordt me- theek van Heijermans, de M ereldbibliotheek
degedeeld dat de bibliothecaris met de uit-®I1Z- enz.
breiding zijner werkzaamheden geen sala-1 Ouders, overdrijven wij, zoo wij u waar-
risverhooging verlangt! Alsof met een paar schuwen in het belang uwer kinderen en m
honderd gulden de zaak staat en valt en als- uw eigen belang? En om die schadelijke en
of de tijd niet lang gepasseerd is dat een veelal immoreele lectuur uit te bieiden, moe-
gemeente van een harer ambtenaren diens ten wij onze belastingbrievep aanmerkelijk
aanbod zou aannemen om.... beneden eeny^boogen!
behoorlijk loon te werken! Ead Mr. Heerkens Tbijssen met volkomen
In één woord, tal van posten kunnen den gelijk, al beschuldigde men liem van over-
toets der critiek niet doorstaan, reeds in hetdrjjving?
eerste jaar moet het budget worden ver- Nogmaals: de heer M eijland had in het
hoogd rapport uitdrukkelijk moeten protesteeren,
En als de heeren werkelijk gelooven dat ®r Imd een minderheid moeten zijn, die op
een jaarlijksche som van f 2500 zal blijven kwam tegen zulke litteratuur, die voor ïeder-
inkomen als steun van particulieren, getuigt ®eu v00r het. grtipeu en een b™?, yormt
dit van een benijdenswaardige kinderlijke van opwekking van hoogmoed en ïjdelheid,
naiviteit, want optimisme kan men bet prikkeling der lusten, overspanning der ver-
bezwaarlijk noemen. Ditzelfde geldt van den beelding en die veelal ook onreine voorstel-
steun uit de buitengemeenten. Alles toont bug in de hand werkt.
Directie E. BRANTJES.
Damstraat 'A7. Tel. 593
Ziekte- en ongevallenverzekering.
in iif TWSS'WSI
bandmiddelen. Wij hebben reeds jaren in
onze krant daarom gevraagd, en vroeger is
ons eens medegedeeld, dat er „technische
bezwaren" waren. Het blijkt echter nu, dat
het wèl kan, en dat is maar goed ook,
want liet is eenvoudig vreeselijk als bij een
ongeluk de getroffene soms meer dan een
half uur onverbonden en ongekoipen blijft,
omdat er geen verbandmiddel bij de hand is 1
Voor die twee maatregelen verdient de
E. S. M. waardeering en lof! En die willen
wij haar vandaag brengen, omdat juist het
ongeluk van gisteren weer heeft doen zien,
dat de ongelukken op deze lijn de wereld
nog niet uit zijn, en seoundo om te doen
uitkomen dat dit vreeselijk ongeval niet
aan de schuld der maatschappij tc wijten is
aan dat deze begrooting eenzijdig is in el
kaar gezet. Wij hechten er dan ook -een
waarde aan.
De eventueele rijkssubsidie wordt als ar
gument gebruikt voor een behoorlijk toe-
Jongo menschen (ook na de 18 jaar) zul
len in zulke door het rijk gecontroleerde in
richtingen in den afgrond gesleurd en de
zorg van uiterst zorgvuldig opvoedingen
met één slag vernietigd worden.
Voor ditmaal echter genoeg. Een volgende
zicht, ter geruststelling-voor hen, die gevaar maal hopen wij nog meer ernstige grieven,
MORGEN DE VLAGGEN UIT!
Morgen komt onze nieuwe burgemeester
in de stad, ter installatie in het nieuwe
ambt en aanvaarding daarvan. Dat is een
dag van beteekenis voor heel de burgerij,
j die, naar wij hopen, een dag ook zal we-
zen die nog lang met vreugde en algemeene
j voldoening door Haarlem's ingezetenen zul
worden herdacht.
i Wij dienen ook uiterlijk dezen dag te
maken tot eene die wat anders is den een
gewone: de wrt«eli»g van het burgemees
tersambt is voor een gemeente tocli van
-hoog belang en het is niet alleen begrijpe-
1 lijk, het is voegzaam dat ook de burgerij
hare vreugde toont en den nieuwen func
tionaris een hartelijk welkom toeroept,
j Dat kan in het algemeen het best door
een grooten, algemeenen vlaggentooi: zoo
toone Haarlem zijn hartelijk welkom aan
Jhr. Sandberg!
ONDEROFFICIERSVEREENIG1NG „MARS"
Op Zaterdag 1G November te 8 uur
in een openbare leeszaal zien.
Er wordt gewezen op den leeftijdgrens bespreken, onder het oog onzer lezers te
van 18 jaar*, op sluiting op Zondag (alsof de t brengen.
Zondagsrust geen algemeen erkende zaak
is) en op de onschadelijke litteratuur.
De commissie schrijft dat bet rijk bij bet
verleenen van subsidie als voorwaarde stelt
dat „alle moreel schadelijke en alle zuiver
propagandistische lectuur moet worden ge
weerd, van iedere richting lectuur aanwezig
moet zijn, en niet romanlitteratuur en kran-
zorgvuldig door de commissie vermeden te mm. houdt bovengenoemde vereenving hare
eerste feestelijke bijeenkomst in dit seizoen
in den Schouwburg aan den Jansweg.
Een zeer afwisselend programma, zoomede
DE E. S. M.
^"e hooren van een tweetal maatregelen,
ten, doch lectuur, waaruit de bezoekers iets c^e E. M. genomen heeft na hot jong-
kunnen leeren, de hoofdzaak moet vormen". M®, vroeselijke ongeluk op den Amsterdam-
Is (biar nu werkelijk eene uitgave ineens schen straatweg onder Haarlemmerliede.
voor noodig van 121,000 en een jaarlijkscbe Vooreerst heeft de maatschappij op
van 20,000, om nu maar de lage cijfers der de plaats waar de laatste ongelukken gebeur-
commissie te nemen? Dit zou al onverant- den, de trambaan met graszoden van hot bij
woordelijk zijn! wielpaadje afgescheiden; men weet dat juist
I Maar de zaak is anders. omdat op deze plek die afscheiding niet be-
i Zulk een belofte, is boerenbedrog en het stond, de wielrijders die een ongeluk heb-
doet ons werkelijk leed, dat wij in het rap- ben gekregen, hoogstwaarschijnlijk onder de
port niet de stem van den heer Weijland zooveel breedere wagens zijn geraakt,
vernemen, die hier op zijn post liad moeten En ten tweede zijn nu sinds eenigen tijd
staan, temeer daar hij zich in dien geest had alle wagens der E. S. M. voorzien van ver
de medewerking van liet strijkorkest van
het 10e Regiment onder leiding van den
heer E. H. Rap, zullen maken dat het voor
leden en genoodigden een genoeglijken
avond zal zijn.
DE ROODE KRUIS TRANSPORT
COLONNE,
xIn de Militaire Ziekeninrichtmg al
hier zal deze vereeniging a.s. Vrijdagavond
8 uur een algemeene vergadering houden
tot vaststelling van de bijeenkomsten voor
les en oefeningen in den a.s. winter.
Daar in dezen winter geen nieuwe sectie
j wordt gevormd kunnen slechts een klein
getal adspirant-leden, die eerst geneeskun-
dig zijn geschikt bevonden, tot de vereeni
ging worden toegelaten en wel tot aan
vulling van opengekomen plaatsen bij do
le en 2e secties.
99
De dood van Edgar Tinei, den directeur
van het Brusselsche Conservatorium, betee-
keut voor de muziekwereld iu België een
zéér groot verlies. Hij was verreweg de
meest-beteekende van alle Belgische com
ponisten, heeft verdienstelijke Vlamingen als
Benoit in niet geringe mate overtroffen, en
stond ook voor den jongsten tijd nog altijd
bovenaan.
Hij vertoonde al heel vroeg merkwaardige
begaafdheden, doorliep de leerjaren van het
Brusselsche Conservatorium, studeerde daar
hoofdzakelijk onder leiding van Gevaert, en
heeft toen van af zijn intrede in de muzi
kale wereld voortdurend meer van zich doen
spreken. In 1877, op 23-jarigen leeftijd, be
haalde hij mot een cantate: De klokke Roe
land den prix de Rome, Daarna volgden toen
iu den loop der jaren verscheidene compo
sities, symphonische werken. Oratoria Sain-
te Godelive, en Sint Franciscus, waar
van het laatste vooral in ons land be
kend is. Het meest talrijk zijn z'n kerkelij
ke composities: Te Deuins, Missen, enz. Zijn
laatste omvangrijke werk was de in 1907
gecomponeerde z.g. dramatische legende „St.
Catherina van Alexandria". In 1909 werd
bij benoemd tot directeur van het Brussel-
ache Conservatorium.
Tinei was vooral een intelligent kunste
naar, en in dit opzicht al dadelijk toont hij
zich de meerdere der meeste overige Bel
gen en vooral de Vlamingen. Want dozen,
"tel- hun niet otmervlakkie- nationaliteits-ge-
voel, zijn enthousiasten, die alles wat
Vlaamscli is liefhebben, vereeren, en niet
hun naieve temperament zich specialisoeren
tot bestudeering, en uiting van het Vlaam-
sche volkskarakter, niet weinig ten koste
dikwijls van de werkelijk artistieke ontwik
keling en verheffing van hunne kunst, waar
voor een meeleving met de universeele kunst
van gansch Europa, verwezenlijkt in de
groote persoonlijkheden allernoodzakelijkst
is. En daarom zal de Vlaamsche muziek al
tijd geïsoleerd blijven. Edgar Tinei heeft
daarbovon gestaan: hij wist dat de volgroei
ing van zijn talent naasthemzelf afhing van
de bestudeering der groote maAnen en in dit
licht beschouwd, is te verklaren zijn groote
liefde voor de klassieken. Tinei vereerde Joh.
Seb. Bach terecht als den grootste aller com
ponisten, den vader der moderne muziek, de
meest merkwaardige persoonlijkheid in de
muziekgeschiedenis. En die liefde voor de
zen wonderbare is aan 't wezen van zijn
kunst 't i.s onbetwistbaar ten goede
gekomen. Zegt niet Richard Strauss, de indi
vidualistische aller tijdgenooten, dat liefde
volle bestudeering van Bach en de andere
[klassieken, een eerste wet is voor alle com
ponisten? Dit heeft ook Tinei ingezien. Die
liefde voor Bach bij den vermaarden Belg
is zoo sympathiek, en telkens wanneer ook
maar even in zijn werk de glans van Bach's
wezen doorschemert, voelen we ons verheugd,
omdat een kinderlijke ziel dan haar innige
vereering misschien onbewust tot uiting
brengt. Maar bij een wezenlijk geniaal kun
stenaar groeit naast en meestal boven zijn
natuurlijke aanban ei''klier.!, de kiem der in
dividueels Krootheid: zoo is Beethoven's men-
schelijkheid volgroeid, is Mahler's liefde-wijs
heid geboren, Strauss' sensualisme ontbrand.
Zoo is Reger's natuurlijke originaliteit te ver
klaren, en César Franck's beminnelijke, diep
gaande gevoeligheid!
Maar tot een zóó groote persoonlijkheid
heeft Tinei zich nooit ontwikkeld. Afhanke
lijk van de muziek der grooten, heeft hij
naast Bach, vooral van de Franschen de
uiterlijkheid van hun karakter overgenomen.
Maar zijn natuurlijke intellectualiteit, zijn
fantasierijk artistiek talent heeft overal aan
j zijn composities een bekoorlijk cachet van
oorspronkelijke schoonheid gegeven. Gecul
tiveerde voornaamheid, niet oppervlakkig,
'maar fijnseutitief kenmerkt al zijn mu
ziek. Een opvlamming van harfstoeutelijk-
lieid is nergens te bemerken. Geniale inspi
raties heeft hij blijkbaar nimmer gehad. Maar
van nature was hij goed: hij had in zijn
kunstenaarschap iets van do beminnelijke
goedheid van César Franck, en ook zijn re-
ligieusiteit vertoont overeenkomst met de
eigenaardige natuur van den grooten Eransch-
man.
Maar de religieus iteit van Tinei is op de
eerste plaats niet te verklaren zonder zijn
intense liefde voor Bach. Zijn ideaal van
Bach-navolg.ng op ker el k muzi aal gebied
in 't algemeen is hem evenwel ais xauoliek
kerkcomponist onbetwistbaar als een mis
vatting aan te rekenen. Zijn vereering voor
Bach had hem in dit opzicht te ver gevoerd:
hij miskende de noodzakelijke objectiviteit
in de Rooinscho kerkmuziek. Maar ik haast
mij te zeggen, dat diezelfde vereering voor
Bach bij hem de liefdevolle menschelijkheid
in zijn reiigiense muziek heeft levend ge
houden. Er is iets heel aantrekkelijks in zijn
onbevangen liefde voor de wonderbaar reli-
gieuse natuur van Bach/en het zou een on
fijne miskenning van Tinel's persoonlijkheid
wezen, hem in dit opzicht een Verwijt te
maken. O, zooveel den-toon-aan-willen-geven-
de kerkcomponisten kunnen aan Tinel's on
bevangen liefde een voorbeeld nemen 1 Voor
al zij, die de kerkmuziek bepalen tot tekst-
verklanking. Er is door een bevoegde stem
wel eens gezegd: De kerkelijke kunst kent
geen absolute muziek, maar is dan alle in
strumentale kunst absolute muziek? Tinel's
intelligentie had verder gez: en vooral
zijn natuurlijke liefde voor den ouden Johan
Sebastiaan heeft in z ij n persoonlijk werk
tenminste altijd een aantrekkelijk muzikaal
leven gehouden.
Of daarom zijn werken in zuiver artistiek
opzicïit voortdurend imitatie van Bacli ver-
toonen? In 't alg^r-^en niet. De muzikale
harmoniebehandeling heeft meestal werkelijke
overeenkomst met de moderne Franschen;
niet alleen César Franck, de serieuse, maar
meer nog Saint-Saens, de Parijzenaarl Dit
is héél merkwaardig-: hij heeft van de Fran
schen niet het mondaine, maar wel het licht-
kinderlijke, het toch wel eenvoudige. Maar
de kern zijner muziek, zijn religieus iteit is
naar Bach's karakter. Het levend, bestaan
van een zóó groote liefde kan zich ook nim
mer verloochenen 1 Hij was een goed mensch,
een gevoelig kunstenaar: hij beminde dus
ook alles wat goed, wat gevoelig was. Daar
om is zijn werk voor alles sympathiek, doet
het boeien om de muzikale uiting van zoo
fijn-intelligente gedachten cn gevoelens.
Hij was Roomsch oratonumcomponist van
U
den eersten rang. Beter dan Liszt, den com
ponist van „Christus" cn „Legende van de
H. Elisabeth" begreep Tinei wat een ora
torium ito cn moest zijn. Niet een dramati
sche symphonische Dichtung met koren,
maar heel eenvoudig eigenlijk een cantate
met dramatisch karakter. Natuurlijk staat
Liszt's muziek hooger, het is individueela
kunst, die boven Tinel's onpersoonlijke mu
ziek staat, en dus ook veel belangrijker is.
Maar Tinel's werk is goed en zal daarom
nog wel langen tijd bewondering wekken. In
ieder geval is 't voor de Belgen een dankbaar
onderwerp voor studie en voorbeeld.
Over Tinei als mensch wordt zeer ver
schillend geoordeeld. Dc moesten schetsen
hem als een zacht, beminnelijk man, dia
eenvoudig was, en voor iedereen vriendelijk
en hartelijk. Maar van andere, niet minder
betrouwbare zijden hooren we, dat hij een
zeer eigenzinnig, allerminst vriendelijk ka
rakter had, en tegenover jongeren niet al
tijd hartelijk was: hij moet zich als direc
teur van 't Brusselsche Conservatorium öm
zijn eigenzinnigheid niet veel vrienden ge
maakt hebben, en zijn optreden schijnt bij
jonge componisten in België nog al kwaad
bloed te hebben gezet 1
Maar dit heeft het algemeene oordeel over
Tinei als kunstenaar niet veranderd: hij
wordt erkend en niet alleen in België
als een zéér belangrijke figuur in de
muziek, en zijn verscheiden wordt dan ook
algemeen betreurd.
II. F. ANDRIESSEN
