DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. STADSNIEUWS. BOM. Zaierdagavondpraa11 Kinderhuisvest 29-31-33, Haarlem EERSTE BLAD. ICïezerskweek, Kindervoorstelling, SATERDAG I FEBRUARI I9I& 37ste Jaargang No. SC50 Bureaux van Redactie en Administratie Intercommunaal Telefoonnummer 1426. Dit nummer bestaat uit uijf bla- den uj. o. do Officiöol 6 Kerk- lijst en het Geïllustreerd Zon dagsblad, in 8 bladzijden. Samengaan met sociaal-democraten. Haarlemsche Alledagjes No. 784. Bioscoop „U H I Gebouw St. Bavo, Smedestraat Op vertoon dezer BON toegang tot de KI.\DERVOQRSI ELLI* G op Zondag 2 Februari 's namid dags 5 uur tegen verminderde prijzen. Zie advsrtentie in dit b'ad. ABONNEMENTSPRIJS» Per o maanden voor Haarlem 1 T 135 Voor de plaatsen, waar een agent ïs gevestigd flrom der gem.J 1.35 Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1-80 Afzonderlijke nummers 0.03 PRIJS DER ADVERTENTIëNi Van 16 regels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel meer 10 et Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 et per regel. Buiten!. 20 ct. Dienstaanbiedingen 25 ct. (6 regels), driemaal voor 50 ct. contant). 1000 GULDEN hij levenslange onge» schikthesd tot werkea. Alle betalende abonnfo op dit blad, In KeT bezit «ene* verzekeringspolis zfln, zün volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voor» GULDEN bS f"ff| GULDEN bij i jUffi GDTJ>EN bij SULDEN bfi verlies van een 1 ^fill verlie8 vaa 111 Él verlies van ^11 ^éérf Van hand of voet» IUU éénoog; a fejiw één duim. 4ÜJ wijsvinger. 400 GULDEN bij overlijden. 300 15 GULDEN bS verlies van één anderen vinger. De nltkeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij „Hollandaehe Algemeens Verzekeringsbank" te Schiedam. AGENDA. 2 Februari. Gebouw St. Bavo R. K. Volksbond WA uur Bakkers. 8 uur Bioscoop Union: De Parsifal. 5 uur Familie- en Kinder voorstelling. Schouwburg Jansweg 8 uur Solser en Hesse: Ga je mee de erfenis deelen van Oome Hein? Teylers Museum 14 uur toe gang kosteloos. BLOEMENDAAL Café Rusthoek 2H uur Amsterdamsch Trio: Matinée. AGENDA. 3 Februari. Gebouw St. Bavo R. K. Volksbond Ondersteuningsfonds. Repetitie Zangers. Eikendag. B i o s c o o p-t h e a ter Groote Markt Voorstellingen. Apoll o-theater Bartel] or isstvaat Voorstellingen. Teylers Museum Tentoonstelling van moderne aquarellen. Bisschoppelijk Museum (Jansstraat 79). Geopend eiken dag van 10—5 uur. tesren betaling van 25 cents. Uitgezonderd Zaterda gen en R. K. Feestdagen. Het bestuur der R. K. Polit. Propaganda- club houdt lederen avond van 810 uur zit ting in St. Bavo (Smedestraat) tot het geven van inlichtingen voor plaatsing op de kie zerslijst. Wij hebben dezer dagen in verband met een opmerking van den Amsterdamschen briefschrijver der „Residentiebode" ge vraagd waarom van den kant der Katholieke sociale voorlichtei-s toch zoo opmerkelijk wordt gezwegen over het volledig samen gaan van Katholieke typografen te Amster dam niet de sociaal-democraten, die er (ook in'de andere dan de loon-kwesties) volledig de leiding hebben. Mr. Aalberse antwoordt nu daarop in het „Kath. Soe. Weekblad", en wij geven zijn rechtvaardiging over z'n stilzwijgen hier on verkort weer: In 't algemeen genomen zal iedereen 't er over eens zijn, dat hoe 'minder onze Ka tholieke Vakvereonigingen samengaan met rte sociaal-democratische, hoe heter het is. loch is dit samengaan in verschillende deelen van ons land soms een noodzake lijk kwaad. De arbeiders-organisaties vinden tegen over zich werkgevers die in een „neutra len" Bond vereenigd zijn. In dezen toestand elk samengaan met de sociaal-democratische vakvereenigin- gen aan onze katholieke organisaties ver bieden, zou gelijkstaan met de arbeiders terug te voeren naar den toestand door Leo XIII juist afgekeurd waarin zij door 't gemis aan organisatie weerloos en onbeschermd blijven staan. Natuurlijk zullen onze Katholieke man nen daarbij moeten zorgen, in 'tgoede eigen spoor te blijven; hun zelfstandigheid te behouden; en met de sociaal-democraten niet meer te vergaderen dan strikt nood zakelijk is. Of nu in een gegeven geval niet iets te veel aan de leiding der sociaal-democraten werd overgelaten en daardoor de eigen zelfstandigheid werd ingeboet, is voor hui ten den strijd staanden gewoonlijk moei lijk uit te maken. De patroons zeggen ge woonlijk: ja, de arbeiders even gewoon lijk: neen. Hierbij nu alleen de arbeiders hooren, is zeker niet voldoende. Maar evenmin kan men volstaan met enkel zijn licht op te steken bij katholieke werkgevers, voor al niet wanneer dezen, de katholieke ar beiders beschuldigende te veel naar de so ciaal-democraten te luisteren, zelf lid zijn en blijven van een „neutralen" Pa troonshond, die er openlijk op aanstuurt, om door het uitgeven van „hesmet" werk, in tal van andere plaatsen andere ove rigens geheel ongemotiveerde stakingen en uitsluitingen opzettelijk uit te lokken, met het voornaamste doel, de weerstands- kas der arbeiders zoo spoedig mogelijk uit te putten. En als men heido partijen hoort, komt men vaak te staan voor onoplosbare tegen spraak. Het is dan ook volstrekt niet vreemd, dat wij door ervaring ook op dit punt wat wijzer geworden steeds meer er voor terug te huiveren, om g e d u r e nd e een werkstaking over een vraag als deze een oordeel uit te spreken. Men loopt groot gevaar, om door een voorbarige en niet geheel juiste uitspraak een der partijen onnoodig en onrechtmatig te verzwakken, en daardoor een zware ver antwoordelijkheid op zich te nemen. Wij moeten hier eenig vertrouwen heb ben in onze Katholieke vakvereenigingen, die zeker kunnen dwalen, maar dan 'thest in 't rechte spoor worden teruggebracht door hen, die door de Kerkelijke Overheid als hun raadgevers zijn aangesteld. Daarnaast zijn andere ongeroepen raad gevers in den regel onnoodig en derhalve ongewenscht. Het bovenstaande artikeltje, dat overigens op vele punten door ons kan onderschreven worden, klopt toch niet geheel op de aan merking, die door ons en anderen gemaakt is. Dat de voormannen der sociale weten schap, zooals Mr. Aalberse, die dus de theo retische sociale leiding moeten geven, voor zichtig moeten zijn in hun uitspraken, spreekt vanzelf. En dat ze niet moeten oordeelen zonder kennis van zaken, is buiten kijf. Maar wat anders is het, of, speciaal met het oog op een bepaalde soort van sa menwerking en actie, diezelfde sociale lei ders niet verplicht zijn te spreken' en de werkelijke katholieke lijn van actie te stellen, wanneer eischen worden gesteld die recht tegen de Katholieke sociale leer in gaan? Wij meenén, dat dan juist spreken plicht is, onverschillig of men „een der partijen verzwakt". Recht ig recht, en de Katholieke sociale grondbeginselen moeten gehandhaafd. Juist daarvoor dienen mannen als Mr. Aal berse, met hun groot gezag en hun invloed, te waken 1 En nu is het toch van bekendheid, dat in het Amsterdamsohe typografengeschil een zeer groote vraag deze is: of het overbrengen van de macht in het bedrijf, van de patroons op de vakvereeniging (door de bepaling van de goedkeuring der vakvereeniging van een eventueel ontslag) door Katholieke arbeiders mag worden geëischt. Socialisten, die den klassenstrijd stellen, vinden zulk een eisch, als ze dien kunnen ingewilligd krijgen, koren op hun molen. Maar wij voor ons vinden, dat die eiseh met de Katholieke sociale grondbeginselen niet is overeen te brengen. En dat katholieke werklui, die voor zoo iets zich onder socia listische leiding stellen, een goede raad van de Katholieke sociale leiders hard noodig hebben! Wat denkt Mr. Aalberse hiervan? Of dat nu gaat tegen een „neutralen" Pa troonsbond of niet, doet hierbij niets ter zake. Al heeft Mr. Aalberse op dit punt gróór ge lijk, en al zal hij er vooral hij arbeiders groo te instemming mee vinden. HOE DE GOEDE VOLKSZANG PRACHTIG GEPOPULARISEERD WORDT. Wij bobben onlangs oen „Allcdagj© ge wijd aan hot werk, dat hier ter stede voor do bevordering van den goeden Volkszang op verschillende manieren verricht wordt. Daarbij noemden wij ook de wekelijkscke kinder-oefeninger in „Musis Sacrum". En hierop moeten wij nu eens terugkomen, juist omdat deze oefeningen zoo prachtig sla gen en op zoo uitnemende wijze den goeden Volkszang populariseeren. Want daar komen elke week vèr méér dan honderd kinderen, om volksliederen en an dere goede liederen te leeren zingen. Ze brengen voor de kosten ieder drie een ten mee, en ze zijn er dol op. De vaders en de moeders komen ze brengen, en elke week stijgt hun getal, zoodat de leider van dezen populairen „cursus in volkszang" zijn „leerlingen" al heeft moeten verdeden in twee groepen. En pret dat ze erin hebben, van belang 1 Wij vermelden dit ©enigszins uitvoerig, vooral omdat we zoo graag wildon dat ook in andere plaatsen deze voortreffelijke wijze van popularisatie van de Volkszang kan wor den nagevolgd! Immers: de kinderen die hier goede liederen leeren, en met zooveel pleizier, verbreiden het goede lied in de huisgezinnen, op de scholen en op de straat. Ze' verheffen het peil van het volkskind in het algemeen: zelfs de onderwijzers hebben het al gemerkt dat het goede lied, met pleizier gezongen, de kinderen minder grof doet zijn, hun geest opheft, en veel kwaad en ergerlijk gedoe voor komt. En op deze wijze wordt een geslacht ge kweekt, dat gebroken heeft met de misse lijke, zedekwotsende en ploertige straatdreu- nen die wij maar al te dikwijls hooren, en dat het goede lied kent en gebruikt! Inderdaad, de zeer voortreffelijke manier, die hier to Haarlem door de afdeeling van de R. K. Vereeniging voor Volkszang, en den leider van de kinderoefeningen, den heer de Jong, wordt toegepast, verdient aller- wege navolging! R. K. MIDDENSTANDSVEREENIGING. De R. K. Midenstandsvereeniging „St. Jo zef', onderaf deeling van de Hanze, verga derde gisteravond in het gebouw St. Bavo. De voorzitter, de heer Ant. Bosse, heette de leden welkom, in het bijzonder Rector L. v. d. Berg, den geestelijk-adviseur. Daar het de eerste vergadering in 't jaar was, wensch- te de voorzitter allen een zalig en gelukkig nieuwjaar toe. De voorzitter deelde mede, dat sinds de vorige vergadering een nieuwe onderafdeeling is opgericht, nl. de onderaf- deeling van handelaars en winkeliers in fijne vleeschwaren. Tot voorloopig voorzitter dezer onderafdeeling is gekozen de heer J. W. Demmers. De voorzitter heette den heer Demmers welkom aan de bestuurstafel eu sprak de hoop uit dat de heer Demmers wel dra definitief voorzitter der onderafdeeling zal zijn. Na daarna de vergadering met den Chris- telijken groet geopend te hebben, wierp de voorzitter een vluchtigen blik op het afge loopen jaar, voor wat betreft het leven van de Hanze. De voorzitter herinnerde aan de prachtige viering bier ter stede van liet eer ste lustrum der Hanze, waarbij A D. H. tie Bisschop van Haarlem de vereeniging de eer aandeed tegenwoordig te zijn eu zijn hoogen zegen gaf voor den bloei der organisatie en tot welzijn der leden. Ook her innerde de voorzitter aan de viering van het eerste lustrum van de afdeeling Haarlem. Spr. maakte van de gelegenheid gebruik om de commissie, die het feest voorbereidde, plank te zeggen voor de uitstekende wijze, waarop zij zich van haar taak kweet. Dank zij de activiteit van de propaganda-club, welke de voorzitter zeer prees, kon hij weder om 16 nieuwe leden installeeren. Hij heette hen allen welkom. De notulen der vorige vergadering werden onveranderd goedgekeurd. De heer J. Gan zeboom bracht 't,6de jaarverslag uit. De se cretaris constateerde daarin, dat „er eene frissche strooming waait door Haarlem's af deeling der Hanze". Het ledental klom van 139 op 196. Dit jaar werd o.m. opgericht een debatingclub. Ook werden een aantal bui tengewone vergaderingen gehouden. Herin nerd werd voorts aan de viering van het eer ste lustrum der vereeniging en der afdeeling Haarlem. Het verslag, na de talrijke werk zaamheden der afdeeling te hebben opge somd, eindigde met een overzicht van den toestand der onderafdeelingen eu de beste wensehen voor de toekomst en het begonnen jaar. Het keurig gestyleerde verslag werd met langdurig applaus begroet. De voorzitter bracht de toejuichingen der ledeu onder woorden. De penningmeester, de heer van Deursen, bracht het financieel verslag uit. Voor het accurate beheer werd den penning meester dank gebracht. Wegens periodieke aftreding van de be stuursleden, de heeren Ant. Bosse en H. B. Swarte (die zich niet meer herkiesbaar stel de) moest eene bestuursverkiezing plaats hebben. Bij acclamtie werd de heer Ant. Bosse tot voorzitter herkozen. Door den se cretaris werd de heer Bosse, die zijn herbe noeming aannam, gelukgewenscht. In de Het Bestuur der R. K. Politieke Propa- gandaclub zal morgen, Zondagmiddag van 12 tot VA uur zitting houden in Sint Bavo (Smedestraat) tot het geven van inlichtin gen voor plaatsing op de kiezerslijst. G. J. BRAAKHUIS, Algemeen Secretaris der R.K. Politieke Propagandaclub. Kinderen 5 cent. Volwassenen 10 cent. vacature van den lieer Swarte werd benoemd de heer C. A. M. Jonckbloedt. Daarna werd het rapport uitgebracht ter zake bestrijding van „Eigen Hulp". Na ge wezen te hebben op het nadeel dat „Éigen Hulp" aan den middenstand doet, stelt de commissie liet, volgende voor om „Eigen Hulp" te bestrijden: een verzoek te doen aan het Hoofdbestuur om een actie in het leven te roepen, voorloopig in het diocees Haar lem, ten einde de schadelijke werking van „Eigen Hulp" tegen te.gaan, zoo mogelijk te niet te doen. Zij stelt zich dit voor door: le. de verschillende handelaars, tevens le veranciers van E. H. met klem te verzoeken zich aan verdere connectiën met genoemds coöperatieve vereeniging to onthouden; 2e. het publiek te wijzen op het onbillijke en indirect schadelijke wat liet lidmaatschap van E. H. met zich brengt; dit laatste te ho reiken door nieuwe verzending van een toe lichting, waarvan de vorm door de leden der commissie wordt voorgesteld. In overweging werd gegeven om de leveranciers, die niet aan het sub. lo. ge noemde verzoek voldoen, te boycotten. An deren .meenden dat het verkieslijker is om het voorloopig bij een verzoek te laten. Onder applaus werd besloten het uitge brachte rapport met de conclusies te zenden aan het Hoofdbestuur. Aan de commissie werd dank gebracht voor de genomen moeite. In verband met de werkzaamheden, die nog noodzakelijk zijn. bleef de commissie bestendigd. Bij de rondvraag wenschte de lieer Brant jes de vergadering geluk met de herbenoe ming tot voorzitter der afdeeling Haarlem van den heer Ant. Bosse, die de vereeniging in zulke goede hanen heeft geleid. BADEN. In het Douchebadhuis aan den Koudenlior# zijn in de afgeloopen week 917 en in dat aar. het Leidscheplein 1016 baden genomen. CCLVl. Een praatje over het weer, en onze buitengemeenten. De voor- en de nadeelen van de industrie die zich verplaatst. Aen geschiedenis uit Bloemen daal verteld, en hoe dat daar gaan xal. Een praatje over het weer maak ik niet graag van mijn Zaterdagsche praatjes maar neelemaal zwijgen over dien curieuzen och tend, toen heel Haarlem dat op straat was liep te tollen en te sullen en te glijden] dat mag llc toch niet doen! Want inder daad, dat was iets bijzonders en zeldzaams, wat we dien dag hebben beleefd, en het te maar gelukkig ook, anders zouden de ongelukken niet te tellen geweest zijn. Nu te het, naar ik hoor, afgeloopen met wat gekneusde armen en beenen, sommige bejaarde heeren liepen er een ontwrichte hand mee op die nu stijf in de zwachtels zit, maar overigens moeten er gelukkig geen groote rampen bij zijn voorgekomen. Maar lastig was het, daar gaat niets van af, en het loopen was althans in den och tend op sommige plaatsen glad onmogelijk! Ik heb één practisch voertuig gezien dat Prachtig dienst deed, en dat navolging ver dient bij zoo'n spiegelgladclen ij zei: een van oe jongens uit onze buurt haalde om naar •School te gaan z'n prikslee voor den dag en gleed er vlug en vief mee over de stra ten, waar overal een centimeter dikke be vroren ijskorst lag. Dat was een echte prac- tische jongen, die zich wist te helpen, en ik hebber pleizier in gehad 1 Maar de ar me melkboeren en de bakkers konden dat niet nadoen en ze behielpen zich met sok ken en kousen over de schoenen, wat één de nuchtere opmerking, die niet onverma kelijk was, in den mond gaf: „dat-ie het vandaag wel op z'n sokken af kon! 'n Blijk van n goed humeur, dat ik graag mocht hoo ren. En de man moest nog wel lieelemaal naar Heemstede toe met 'n bakkerswagen Van Heemstede gesproken: ik heb met be langstelling in onze kranf, gelezen, dat daar nu ook al' een diamantslijperij zal komen: de Amsterdamsclie diamantmenschen zullen dus ook geïmporteerd worden in ons mooie Heemstede! 't Landelijke gaat er op die manier wel een beetje af, en de oude toe stand, dat Heemstede een dorp was met voor de liolft bleekers en voor de andere helft bollenkweekers, verdwijnt nu totaal. Onlangs vertelde onze krant immers óók nog, dat de sigarenfabriek van de firma Justus van Maurik uit Amsterdam met heel wat werklieden die daar bezig zijn, óók naar Heemstede za! worden verplaatst. Dat werd toen wel door sommige anderen tegen gesproken, maar ik kan bij toeval verze keren, dat het bericht in onze „Nieuwe Haarlemsche" over die fabriek volkomen juist was, waarvan, men in Heemstede spoe dig de overtuiging zal hebben! Op die ma nier wordt Heemstede dan van oen kalm buitendorp oen industrieplaats, vat in vele opzichten volstrekt geen achteruitgang is. In één opzicht echter zou ik voor zulk een verwording toch eenige vrees koeste ren, en dit is wel, omdat die industrie van zelf ook de keerzijde van de medaille mee brengt: een uit de gropte stad geïmpor teerde wrcrkliedenbevolking met al de be dorvenheid" en narigheid, die déar zoovele werklui heeft aangetast. Als van dezen groei van nieuwe Heemstecdsche industrie het ge volg mocht wezen dat het socialisme, liet anarchisme en de godsdienstige onverschil ligheid en 't anticlericalisme hier verster king kregen en aan groejen gingen, dan zou ik voor mij liever die diamantslij perij en die sigarenfabriek in de stad ge laten zien, en Heemstede een eenvoudig kweekers- en bleekers-dorp blijvende! Trouwens, door den aanbouw aan den zoom j van Haarlem, dat in de laatste jaren zoo jsnel is vooruitgegaan, is Heemstede tóch reeds een ander soort gemeente geworden, en heeft ook het corps der gemeentenaren een andere grö'epeering gekregen, die nog wel eens onverwacht zal opvallen, denk ik! Ja, onze buitengemeenten veranderen zoo langzamerhand alle van toestand én inrich ting. Daar heb je Schoten, dat in korten tijd van een buitendorp een formeel stad je is geworden, met al de ap- en dependen ties ervan, en daarenboven nog met de ge volgen van de dichte nabuurschap eener groote stad. Daar heb je ook Bloemendaal, dat verflberaiiseert door de groote impor table van AmSterdamsche liberale kooplui, die al hun best doen om van deze voorheen in groote meerderheid christelijke gemeen te een liberaal nestje te maken. Dat zijn ze» van die dingen, die niet opvallen en die kleinigheden lijken, maar wie eens achter de schermen kijkt en wat méér hoort van die ï'ustelooze actie om Bloemendaal te verli beraliseeren, waarbij het weren van Roomsch werkvolk cn dienstpersoneel en het inhalen van liberale elementen tot zelfs in de volksklasse een van de grootste mid delen is, die schudt wel eens bezorgd z'n hoofd en ziet het in de toekomst gebeu ren, dat juist door die liberale Amsterdam mers die nu in de gemeente Bloemendaal de oude, flinke kweekersbevolking al to taal overvleugeld hebben, op het Overveen- sche raadhuis eerlang een echt-liberale al leen heerschappij zal "gevestigd worden, met al de gevolgen van dien! Of daaraan ook niet eenigszins indirect meewerkt het feit dat Bloemendaal nog altijd geen Roomsche kerk heeft, waardoor de trek van Katho lieken vanzelf eenigszins wordt belemmerd, waag ik hier niet te beslissenl Ook om andere dingen is Bloemendaal intusschen in deze dagen erg over de tong gegaan: ik bedoel hier vooral de curieuze historie van de ontslagneming en weer intrekking daar van door "den gemeente-secretaris, het plot selinge en naar 't lijkt, niet erg vereerende ontslag dat aan 'n ambtenaar ter secretarie is gegeven, en alles wat daarbij hoort. Dat zit alles in verband met een geschiedenis die al jaren loopt, naar ik hoor. Indertijd werd aan de Bloemendaalsche secretarie een ondergeschikte ambtenaar, die met den burgemeester ruzie had, ontslagen, en deze meneer heeft in verschillende couranten se dert |dien een ware campagne tegen den bur gemeester geopend. Nu schijnt het, dat de burgemeester den" secretaris verdacht, do eigenlijke ziel van deze carrymgne te zijn en vandaar de zeer gespannen verhoudin gen tusschen deze beide gemeente-autoritei ten, die allesbehalve een prettigen toestand in het leven riepen, en den secretaris dan ook noodzaakten, ten slotte maar ergens an ders een betrekking te zoeken. Doch toen kW'am juist in die bedrijven uit, dat niet de secretaris, maar een andere ambtenaar, de zegsman van den te voren ontslagene was, en dat maakte tusschen den bur gemeester en de secretaris weer de zaak in het reine, zoodat deze zijn aanvraag om zijn ontslag kon intrekken, maar de andere ambtenaar viel nu natuurlijk in ongenade cn werd met haastigen spoed eruit gebonjourd. Zoo althans is de lezing van de zaak, die mij werd gegeven en die klopt met de ge- beurtenissen. Het is te hopen, dat dit stormpje op de Bloemendaalsche secretarie daarmee geweken zal zijn: de heeren in Bloemendaal hebben hun eenheid en sanien< werking te hard noodig, vooral sinds do hatelijke campagne die de redacteur van' het beruchte weekblad tegen een lid van het dagelijksch bestuur voert, om zich o? niet over te verblijden dat de zaken n* opgehelderd zijn! i FEBRUARI

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1913 | | pagina 1