DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND
Onze Advertentiën
STADSNIEUWS.
Voor de Roomsche vrouw
Kindephuisvesl 29-32-33, Haaplem
ÜIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
IV. HET HAARLEMSCHE ASSURANTIE
EN MiiilSSIEKANIOOR.
uJDAG 34 FEBRUARI 1913
37ste Jaargang No. 8061
ABONNEMENTSPRIJS»
LPer S maanflen voor Haarlem 71.35
Voor de plaatsen, waar een agent !s gevestigd (kom (Ter gem.j - 1.35
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post 1.80
Afzonderlijke nummers 0.03
Bureaus van Redactie en Administratie
Intercommunaal Telefoonnummer 1426.
PRTJS DER ADVERTENTÏëNi
Van 1—6 regels 60 cent (contant 50 cent). Iedere regel meer 10 et.
Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 et per regel. Bui toni 20 ct
Dienstaanbiedingen 25 ct (6 regels), driemaal voor 50 ct contant).
GULDEN b8
levenslange onge
schiktheid tot
werken.
'Alle betalende abonné's op dit blad. die in Eet Bezit eener verzekeringspolis zijn, volgens de bepalingen op de polissen vermeld, tegen ongelukken verzekerd voort
GULDEN bi} jCfS G0LDEN bS H li GULDEN bü
verlies van een j| 1 verlies van J Ij9 verlies van
band of voet 1 43 één oog. v fljl één duim.
GULDEN bij
overlijden.
3ULDEN bij
verlies van
één
wijsvinger.
GULDEN btj
verlies van
één anderen
vinger.
De nltfeeering dezer bedragen wordt gegarandeerd door do Maatschappij Jïollandsehe Algemeeuo Verzekeringsbank" te Schiedam.
Een winkelier te dezer stede deelt ons mee, dat hij dezer
dagen op een morgen TIEN koopers had, van wie er niet
minder dan AÜRT op zijn adres opmerkzaam waren gewor
den door zijn advertentie in de
Zulk een resultaat kunnen wij natuurlijk niet altijd waar
borgen, maar voor het succes onzer advertentiën leek dit feit
ons sprekend genoeg om het te vermelden.
De Administratie.
HET GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
van deze week bevat de volgende
PLATEN: Kardinaal Naght Begrafenis
van Kardinaal Nagl. Aanval op Adrianopel.
De winter in Rusland (7). Nieuwe Russische
postzegels. Het nieuwe gemeentehuis te
Spaarndam. Retraitanten in Noordwijker-
hout. Hengsten keuring te Haarlem. Vleesch-
nood te Berlijn. Baron Taets van Ameron-
gen. Roomsch tooneel ten plattenlande (2).
De heer C. J. Pop. Moskee van Sultan Se-
lim. Een 'fabrieksjubileum. Twee gouden ju
bilarissen. Zuster Aloysia. Een zeldzaam
jubileum.
TEKST: Kardinaal Nagl. t De oorlog. De
liefdezuster in het lazareth. Czaar en Tim
merman. Haar roeping (vervolg). De Sche-
veningsche kerkbouw (met plaatjes). Aller
lei. Voor onze Jongens en Meisjes.
AGENDA.
15 Februari.
Gebouw St. Bavo R. K. Volksbond
8 uur Hulpspaarbank Schoterkwar
tier. Half 9 Spaarkas St. Nicolaas (winter
provisie). Half 9 spaarbank. Inschrijving
Coöp. Bakkerij. Bibliotheek.
Sociëteit „Vereeniging" 8 uur
Gymnastiekvereeniging „Sparta". Gymnas-
tiekuitvoering.
Het Blauwe Kruis Oude Groen
markt 89 uur Consultatiebureau voor
drankzuchtigen.
Teylers Museum Tentoonstelling-
van ïnorlerne aquarellen.
Het bestuur der R. K. Polit. Propaganda-
club houdt hedenavond voor het laatst van
810 uur zitting in St. Bavo (Smedestraat)
tot het geven van inlichtingen voor plaat
sing op de Kiezerslijst.
Haarlemsche Alledagjes No. 795.
DE KATHOLIEKE VROUWEN.
Met warme instemming en groote dank
baarheid wijzen we hier op de oprichting
der R. K. Vrouwenvereniging, die giste
renavond is tot stand gekomen.
De Roomsche vrouw vooruit in de sociale
beweging, dat js het wachtwoord dat
sinds eenigen tijd klinkt.
En aan die leuze, die de Hoogw. Bisschop
pen van Nederland hebben aangeheven
heeft ook' Haarlem nu, door de oprichting
van een flinke afdeeling van den Room-
schen Vrouwenbond, gehoor gegeven.
Wij hopen dat nu de eerste schrede is
gezet op een weg, die tot opbouw van het
Roomsche rijke leven en den echt-katholie
ken geest, tot behoud van liet Geloof en
verdieping van het katholieke bewustzijn
in het maatschappelijke, véél goeds zal
brengen.
De katholieke vrouw, zoowel individueel
als in een Bond te saam, kan zoo reus
achtig veel doen voor dit alles I
Juist doordat bij haar het gevoel zoo
sterk is, heeft zij hart voor charitatieve en
sociale werken en leeft in haar de goede
geest, die zoo krachtig dit Roomsch-voelen
in alle werken mogelijk maakt.
Waar de man laksch blijft in actie, om
dat hij het koele verstand te veel laat
heerschen, daar kan de vrouw de actie aan
vullen, zooals vrouw en man elkander in
Gods schepping overal aanvullen.
Moge de afdeeling Haarlem van den Room-
schen Vrouwenbond in dezen zin veel nut
stichten en de Roomsche actie krachtig ten
goede komen!
DRIE KOPEREN PRIESTERFEESTEN.
Morgen vieren, zooals onze lezers weten,
de WelEerw. Heeren Th. Gielen, kapelaan
der St. Jozefskerk, I, Meijer en L. Wil-
lenborg, kapelaans van de Kathedraal van
St. Bavo, hun 12i/2-jarig Priesterfeest.
De WelEerw. Heer Gielen zal morgen ten
10 uur in de Kerk van St. Jozef een plech
tige H. Mis opdragen: na deze II. Mis zal
er aan de Pastorie gelegenheid zijn, den
jubilaris geluk te wenschen.
Het feest der beide Eerw. Heeren Kape
laans van St. Bavo wordt niet morgen,
maar Zondag a.s. gevierd. De dag van mor
gen zal in alle stilte voorbijgaan: Zondag
evenwel zal na de plechtige Hoogmis in
de Pastorie receptie worden gehouden, tot
half twee.
De Kamerzetel
voor Haarlem»
In de pera heeft een berichtje de ronde
gedaan, als zou de „N. Haarl. Ct." hebben
gemeld dat „de Christ. Hist, en R. Kath.
„Kiesver. te dezer stede de candidatuur voor
„de Tweede Kamer hebben aangeboden aan
„den heer D. J. Th. de Visser."
Natuurlijk is dat bericht onjuist.
De „N. Haarl. Ofc." heeft nooit zoo iets
gemeld.
Wij hebben alléén medegedeeld, dat de
Christ. Historische Kiesvereeni-
ging te dezer stede waarschijnlijk
aan de beide andere Chris t.-kies-
vereenigingen den heer de Visser
als candidaat zal voorstellen.
En dat is juist.
„Het Centrum", dat eveneens, waarschijn
lijk uit een ander blad, het verkeerde be
richt opnam, is nu door den secretaris der
R. K. Prop. Club alhier op die vergissing-
gewezen, maar noemt het verkeerde, hier
boven gewraakte berichtje „een excerpt van
een berichtje in de „N. Haarl. Ct." Onze
Utrechtsche collega zal echter, wanneer hij
ons blad van Dinsdag j.l. opslaat, zien dat
zijn bericht geen excerpt was van wat
wij meldden, doch geheel iets anders, en iets
wat wij nooit hebben geschreven.
Ter wille van de zelfstandigheid der R. K.
Kiesvereeniging en de verhouding tusschen de
partijen is het gewenscht, de juiste lezing
van wat wij mededeelden nog eens vast te
stellen.
HOLLANDSCHE MAATSCHAPPIJ VAN
LANDBOUW.
De afdeeling Haarlem en omstreken van
deze Maatschappij hield gisterenavond in
café Brinkmann hare algemeene vergade
ring.
De voorzitter, de lieer Fr. L ief t inck?
opende de vergadering met een woord van
welkom, vooral aan den heer G. N. Aber-
son, van Heemstede, die voor het eerst als
bestuurslid de vergadering bijwoonde.
De secretaris, de heer J. G. Heil las de
notulen der voorgaande vergadering, die on
der dank aan (ten secretaris werden goed
gekeurd.
Ingekomen was een schrijven van 'den
heer C. J. Kikkert, die wegens woonplaats
verandering ontslag nam als bestuurslid en
lid der afdeeling.
Tevens was ingekomen een brief van de
vakschool voor kaasmakers, die een
bijdrage vragen van de kas. Het schrijven
werd voor kennisgeving aangenomen.
De leider van den hoefbeslagcursus deed
mededeeling, dat 9 leerlingen den cursus ge
volgd hebben en 8 tot het examen zullen
worden toegelaten.
De voorzitter wijst op hot practisch nut
van deze cursussen en het doet hem genoe
gen, dat de resultaten zoo goed zijn.
De begrooting voor 1912 werd door den
penningmeester Mr. G. .0. E ver wij n Lan
ge geraamd in inkomsten en uitgaven op
f 1243. De penningm. wees er op, dat ieder
jaar ingeteerd wordt, doordat het toch reeds
kleine deposito moet worden aangesproken.
De secretaris de heer Heil opperde het
denkbeeld om aan de omliggende afdeelin-
gen subsidie's te vragen voor den cursus
in hoefbeslag, waarvan ook die afdeelingen
profiteeren.
De vergadering droeg aan den secretaris
op zich in verbinding te stellen met de
afdeelingen die jongelui zenden naar die
cursussen, ten einde te trachten van deze
eenige subsidie te ontvangen.
De heer G. N. Aberson, die volgens
rooster moest aftreden werd herkozen.
In de vacature ontstaan wegens het be
danken van den heer C. J. Kikkert, werd
gekozen de heer D. O. Kr u ij mei, vee
arts, alhier.
De heer van Amstel bracht verslag
uit van de algemeene vergadering op 5
Sept. 1912 te Medemblik gehouden, waar
voor hij den dank van den voorzitter mocht
verwerven.
Tot afgevaardigden voor de buitengewone
algemeene vergadering te Amsterdam
werden gekozen de heeren F. Lieftinck
en G. N. Aberson.
Bij de rondvraag vroeg de heer Aber
son of het niet op den weg van de afdee
ling ligt de veeboeren voor te lichten be
treffende het mond- en klauwzeer, dat weer
dreigt.
De heer v. d. Stad zegt, dat van Rijks
wege inspecteurs de stallen komen nazien.
Er is echter tegen dit kwaad niet veel
te doen.
De heer Aberson zegt, dat het beste
is om wanneer eenige beesten besmet zijn
deze niet te isoleeren, doch de ziekte op
de overige dieren zich te laten verbreiden.
De heer Lifeftinck zegt ook dit sys
teem steeds verdedigd te hebben, ook in
d© Tweede Kamer, doch de veeartsen ver
klaren zich altijd tegen dit stelsel van la
ten doorzieken, ofschoon daardoor het
kwaad in een paar weken bezworen is.
De heer Aberson haalt eenige voor;
beelden aan van de gunstige resultaten in
Indië met het doorzieken van het mond
en klauwzeer verkregen.
Met een kostelooze verloting werd 'de ge
animeerd vergadering gesloten.
NATUURHISTORISCHE VEREENIGING.
De afdeeling Haarlem en Omstreken van
de Ned. Natuurhistorische vereeniging heeft
gisteren aan haar leden een buitengewoon
aangenamen en leerzamen avond bezorgd.
Nadat de heer Jac, P. Thijsse de aanwezi
gen had welkom geheeben, gaf hij het woord
aan den heer H. Heukels uit Amsterdam,
die een korte, maar zeer interessante voor
dracht hield over het plantenleven in Noor
wegen. Hij had 'daarin gelegenheid er op
te wijzen, hoe in de lagere streken in Noor
wegen de flora vrijwel gelijk is aan de onze;
alleen de kleur der bloemen is veel ster
ker. Hooger in de boschstreek is de flora
veel armer dan in Zwitserland. De heer
Heukels had op tafels buiten de zaal eenige
planten geëtaleerd, die vol belangstelling wer
den bezichtigd.
Hierna was de beurt aan den heer P. H.
Oool, die een zeer geestige, onderhoudende
causerie hield over de natuurschoonheid van
Noorwegen. Door den heer A. Rurdet werden
hierbij een buitengewoon rijke verzameling
lichtbeelden van Noorwegen geprojecteerd.
Men kreeg waarlijk een uitstekend idee van
de overweldigende schoonheid der Noorsche
berglandschappen. Evenals de heer Heukels
had de heer Cool zeer veel succes.
MAATSCHAPPIJ TOT EXPL. iVAN
ONROERENDE GOEDEREN.
De Staats-courant bevat de statuten van
de Inlandsche Maatschappij van onroerende
Directie E. BRA NT J ES.
Damstraat 27. Tel. 89P.
Glasverzekeringen tegen vaste premie, doch
met uitkeering uit de winst.
goederen, maatschappij tot exploitatie en be
heer van onroerende goederen, alhier,
gf. K. Ureuwenbondt
Gisteravond is hier ter stede opgericht een
afdeeling van den R. K. Vrouwenbond.
Reeds dadelijk twee-en-vijftig vrouwen toe.
Zeer talrijk waren degenen die gehoor
hadden gegeven aan de uitnoodiging om een
vergadering bij te wonen ter oprichting van
deze afdeeling van den R. K. Vrouwenbond.
De twee zaaltjes en suite van het gebouw
der St. Elisabeths-vereeniging aan de Jans
straat waren geheel bezet en hadden deze
nog meer personen kunnen bergen, voorze
ker waren de uitnoodigingen dan kwistiger
rondgezonden en ware de opkomst nog groo*
ter geweest.
De Zeereerw. heer Rector L. v. d. Berg
leidde de vergadering. In een mooie, krach
tige toespraak zette ZijnEerw. de beteekenis
en het doel van den R. K. Vrouwenbond
uiteer. Rector van den Berg noemde dezen
avond een zeer gewichtige, omdat beslist
zou worden of men in Haarlem zou beslui
ten tot oprichting van een R. K. Vrouwen-
bonds-af deeling. Het woord Vrouwenbond,
heeft, meende spr,, voor de meeste dames
nog wel een vreemden klank, omdat er aan
het woord Vrouwenbond een verschillende
beteekenis wordt gehecht. Die beteekenis
wekt niet zelden afkeer.
Spreker weet wel dat onder Vrouwenbe
weging en Vrouwenbond niet zelden ver
staan wordt feminisme, emancipatie der
vrouw. Dat is echter hier niet zoo het geval.
Het is den R. K. Vrouwenbond niet te doen
om emancipatie der vrouw. Maar wanneer
wij uitgenoodigd zijn om een R. K. Vrou
wenbond te stichten, dan is dat, zegt spr.,
omdat er een vrouwenvraagstuk bestaat,
omdat er van andere zijde zoo ontzaglijk
veel wordt gedaan om de vrouw in een ver
keerde, schadelijke actie binnen te leiden
en te houden, hetgeen de vrouw niet
kan doen zonder groot gevaar voor zich zel
ve. Wij zijn allen overtuigd, aldus de Z.Eerw.j
spr., dat er een vrouwenvraagstuk bestaat
Ook de oorzaak daarvan kunnen wij vin
den, nl. in de Fransche Revolutie en den
socialen nood, die er uit is voortgekomen.
Door de Fransche revolutie is de vrouw ook
langzamerhand begeesterd door de leuze:
Vrijheid, gelijkheid en broederschap, terwijl
een sociale nood ontstaan is, doordat nieuwe
uitvnidingen de vrouwen naar de fabrieken
dreven en do fabrieken veel van haar ar
beidskrachten in huis overbodig maakten.
Nu herinnerde spr. aan de woorden van
Paus Pius X, die, zeide Eerw., een veel bree
der kijk op de dingen heeft dan wie onzer ook.
Z. H. Pius X heeft allen uitgenoodigd, om
mede te werken aan de oplossing van de
sociale kwestie: Alles herstellen in Christus,
zoo is de leuze van onzen thans regeerenden
Paus. Wij moeten legers aanwerven om die
leuze in vervulling te doen gaan, en daarbij,
meent spr., dat men mag rekenen ook op de
medewerking der vrouw. Wat toch heeft de
vrouw aan het Christendom te danken!
Waar het Christendom kwam, werd do
vrouw de gelijkwaardige van den man, werd
XIV.
In vele omstandigheden wordt het, met
name in de middenklasse, voor iets minder
waardigs aangezien, wanneer een meisje een
beroep kiest, tenzij dit beroep als iets bizon-
ders kan worden aangeduid of geheel valt
buiten de sfeer, waartoe het meisje van huis
Uit behoort.
Dit is, voor een deel misschien, een ge
volg van de opschuiving, welke we in ver
schillende standen en klassen waarnemen.
Een meisje uit de volksklasse wil niet uit
dienen gaan, maar wil het minstens tot win
keljuffrouw brengen; is het niet om het be
roep, dan is het om den opschik, welke zich
evenwel ook wel bij de dienstboden open
baart.
Een dochter uit den boerenstand wil het
eveneens hooger-op beproeven. Zij wil uit
dienen gaan in de stad, vult voor eenigen
'bd het tekort aan dienstboden misschien
aan, maar ontkomt in de meeste gevallen
öiet Ran de gevaren, welke een dienstmeisje
t811 buiten, dat argeloos in het groote leven
komt staan, vooral in de groote steden, be
dreigen.
Het is toch maar al te waar, dat algemeen
ernstig geklaagd wordt over de wekelijks
_oorkomende ondervinding, dat een boeren
huisje of een, meisje nit de provincieplaat-
®n. in groote steden zoo gemakkelijk in den
^'ooten maalstroom ondergaan. Dit is voor
volg van de lust uit baar stand te willen
treden. Gelijk het voor denzelfden stand zoo
te beklagen is, dat de jongelui van het plat
te land het in de steden meenen te moeten
zoeken.
Zijn voor een deel daar ook de meisjes niet
schuld aan, doordat zij meenen het elders
beter te hebben dan op het rustige platte
land? Deze trek naar de groote steden, heeft
toch ook een kwaden invloed op het sluiten
van huwelijken, waardoor een boerenfamilie
moet worden voortgezet of begonnen. Wij
komen hierop later nog wel in een speciaal
artitel terug.
Hetzelfde nit den stand willen treden
geldt ook voor den stand, welke juist het
meest een kern in onze maatschappij moet
blpven: voor den middenstand, en het
is daarom van het hoogste belang, dat in
een gezonde middenstandsbeweging de actie
onder en door de vrouwen uit dienzelfden
middenstand niet uit het oog mag worden
verloren, maar er integendeel mee hand aan
hand moeten gaan. De middenstand heeft er
belang bij, dat de meisjes ook in de zaken
en aangelegenheden van den middenstand
degelijk worden opgevoed, opdat zij later als
goede, verstandige middenstandsvrouwen
j voor den middenstand een steun kunnen we
zen.
Wij hebben hiermede niet op het oog de
vrouwen, die als staande aan het hoofd van
1 een middenslandsbedrijf, en dus, wat in de
toekomst niet onmogelijk zal wezen, actieve
w. leden zijn van den middenstand. Hoe min- f
Meisjes een zeer betreurenswaardig ge-1 der vrouwen in de noodzakeliikheid verkee-
ren zich zoo geheel onafhankelijk te moeten
behelpen, hoe beter het is, daar toch altijd
te verkiezen is, dat de vrouwen haar vrou
welijke roeping onverdeeld zullen kunnen
volbrengen. Wij bedoelen dus niet de vrou
wen, die zelfstandige middenstandsters zijn,
en ook niet de vrouwen, die in den dienst
zijn van een middenstandsbedrijf, maar wel
de vrouwen, wier mannen een krachtig mid
denstandsleven moeten vormen en waarin
de vrouwen hen tot steun moeten wezen.
Misschien zijn er middenstanders, die hier
voor de schouders ophalen, maar dan komt
dat, omdat zij zich hun vreuwen zoo niet
kunnen denken. En toch moet het d d a r
naar toe, wil de middenstandsbeweging vol
komen gezond worden en blijven.
Het meisje, de dochter van den midden
stand moet worden opgevoed, dat zij geen
lust of neiging in zich voelt om allures van
groote dame aan te nemen, waardoor zij zich
meer waant of meer wezen wil, dan de stand,
en een zeer eervolle standi, waarin
zij zich bewegen moet. Zij moet meer zijn;
zij moet haar stand leeren liefhebben, met de
belangen op de hoogte zijn en ook voor dien
stand weten op te komen. Een der middelen
hiervoor zouden we willen noemen een on
derlinge verstandhouding, een onderling
verkeer der meisjes uit den middenstand.
Wij weten wel, dat een misplaatste en ook
verkeerd gevoelde coneurrentiegeest hier dik
wijls als een onoverkomenlijke hinderpaal in
den weg staat. Een nadeelige en door niets
te motiveeren coneurrentie-geest is echter
ook in dit onzicht een der oorzaken van het
zoo lang wegblijven van een, met goed suc
ces gevoerde, middenstandsbeweging. Zooals
de middenstanders bij elkaar hooren en niet
enkel elkanders felle concurrenten zijn, zoo
behooren ook de meisjes uit den midden-
stand een geest van saamboorigheid te kwee
ken. Dan ook zal bij die meisjes bet wanbe
grip uit den weg worden geruimd, dat bet
n.l. eeu minderwaardig iets is, wanneer een
dochter, indien zij dit kan en de omstandig
heden hiervoor gunstig zijn, helpend op
treedt in en voor de zaak van haar vader.
Niet alleen, dat een meisje daardoor wel
licht een zeer gewenschte verlichting van
een groot huishouden wordt, en van een
nietsdoend wezen een nuttig persoontje wor
den kan, maar ook dat zij, door van verre
of van dichtbij de zaken van den midden-
stand gade te slaan, een rijke ondervinding
in het leven opdoen. Een ondervinding, die
haar ten goede zal komen, wanneer zij later
in dienstbetrekking zal moeten bl ven, <>f ge
noodzaakt is zelfstandig tot den midden
stand te moeten gaan behooren, want die
mogelijkheid mag, al. is zij niet het ideale,
toch niet worden weggedacht. Van niet min
der beteekenis zal die ondervinding zijn voor
den middenstand in het algemeen, omdat zij, J
later de vrouw geworden van een midden
stander, diens hulp kan zijn in zaken of met
raad en oordeel ook in zaken een steun kan
zijn. In ieder geval zal zij de middenstands-
belangen kunnen begrijpen en bevorderen,
en wel geen middenstander zal dan, wat za
ken betreft, zijn vrouw als zijnde buiten
tel beschouwen. Integendeel: hij zal met
moed en energie werken, omdat hij weet,
een steun te hebben, die hij jaren lang
zoo van noode had. En zal zulk een vrouw,
zelfs al leeft zij op de eerste plaats voor
haar huishouding, ook niet een zegen zijn
voor de geheele maatschappij? Wij gelooveu'
van wel!
VOOR KINDEREN.
Morgengebedje.
Heer, ik dank U, dat Ge mij bewaard hebt,
Gelieve me dezen dag weder te bewaren
Voor water en vuur
Voor booze natuur,
Voor brand,
Zonde en scband'
En van den boozen vijand.
Avondgebedje.
's Avonds als ik naar bed toe ga,
Stap ik op mijn bankje,
Van 't bankje op Maria's schoot
Maria is mijn Moeder,
St. Petrus is mijn Broeder,
St. Jan is mijn Leidsman,
Lieve Heertje is mijn Vader.
Op wil ik staan,
Naar do kerk wil ik gaan,
Drie gebedjes wil ik lezen,
En hoop bij onzen Lieven Heertje
ens in den Hemel te wezen.
400
300
5
wamiüisisniiiiii nu «iwiim
1'..1-di-Joêc