BSNNENLA^D.
Sociale Berichten.
Rond de Liturgie.
Poor onze Jongtat en mtUlet.
BUITENLAND
Goedkoopste sdres voor Karpeiteny Tafeik feetien, enz. is P. J. JANSSEN, Anegang hoek Warmoesstrast.
Staten-Generasl.
Boekbeoordeeling.
Sport en Wedstrijden,
Bute Urienflie» n Urfendinaetie*.
ZATERDAG 22 FEBRUARI 1913
Ongeroepen
raadgevers.
Scheepvaartberich t n
26
38
25
37
27
38
39
27
40
18
23
41
27
42
26
43
24
44
45
24
46
23
25
47
27
48
25
49
27
50
21
51
20
25
52
19
53
54
26
55
24
56
21
22
57
20 58
23 59
21 60
18 61
'62
24 63
19
24 64
26 65
20
26 66
I 67
20 68.
27
24 69
19 70
10
71
25 72
25 73
25 74
23
24 75
76
27'
18
77
i
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Bij elke polemiek wordt het den journalist
weer duidelijker dat door den verschillenden
kijk op feiten, gebeurtenissen en toestanden
de opvattingenvan hen die polemiseeren,
raak zoover uiteenloopen, dat zelfs dezelfde
oorden andere beteekenis krijgen,
li pfV'ij ondervinden dat weer in onze vriend-
"schappelijke polemiek met het „Kath. Soc.
Weekblad" over de kwestie, of onze sociale
.voormannen niet het katholiek-sociaal
standpunt hadden aan te geven in zake mede
zeggenschap der werklieden-organisaties
over het beheer van het bedrijf-zcli'.
Mr. Aalberse schrijft in dat blad (van 15
Februari; dit Kruiskopje is door andere be
zigheden wat vertraagd) een lang artikel te
gen onze laatste opmerkingen over z'n arti-
keltjo „Ongeroepen raadgevers". En daarin
betoogt hij nogmaals dat men van alle bi-
zonderheden op de hoogte moet wezen, vóór
men een oordeel uitspreekt over een zoo in
gewikkelde zaak als de houding der katho
lieke typo's in de staking te Amsterdam.
Hetgeen wij al hebben beaamd.
Wij echter stelden de kwestie princi
pieel, en vroegen daarover het advies van
Mr. A.
Deze houdt zich echter aan „de bijkomstige
omstandigheden" enz.
Wij zouden daaruit willen coneludeeren,
'dat mr. A. op de toch duidelijk-genoeg-ge-
6telde vraag „Is het den Katholieken werk
lieden geoorloofd een eisch te stellen dat de
vakvercenigingen medezeggenschap moeten
hebben in het beheer van het bedrijf" niet
principiëel ontkennend antwoordt, maar
„in bijzondere omstandigheden" hierop „j a"
zal zeggen.
Doch misschien men gedenke wat wij
zeiden over „polemiek"! is ook deze con
clusie weer onjuist, hoewel uit dat voorop
stellen van de „bijzondere omstandigheden"
Mr. A. stelt zelfs een geheel „gefingeerd"
geval met allerlei ap- en dependenties ten
voorbeeld o.i. toch blijkt dat een catego
risch antwoord ja of neen op de princi-
piëele vraag door mr. A. niet kan worden ge
geven.
Is dit laatste zoo, dan moeten wij inder
daad zeggen, dat mr. A. gelijk had te zwijgen.
Wij hebben echter in onze naiviteit en on
wetendheid gedacht, dat de Katholieke socio
logie reeds dadelijk principiëel op deze dui-
delijk-geformuleerde vraag „neen" zou kun
nen antwoorden. Nu dat dan blijkt niet zoo
te zijn, wachten wij zeer belangstellend nu
Mr. Aalberse'8 beschouwingen over dezè ma
terie*) nadere uiteenzettingen af.
Het pasverechenen „Dompertje van den
Ouden Valentijn" van Januari 1913 geeft een
artikel vStakings-jammer", dat misschien
Mr. A. bij deze studie, van algemeen princi
piëel standpunt tot leiddraad van zijn be
schouwingen kan dienen. Onder „Sociale Be
richten" nemen wij er heden wat uit over.
Sabotage.
In het departement Meurthe-et-Moselle is
wederom een poging gedaan een trein te la
ten derailleeren, zoo meldt het Hbld. Een sa
boteur had het seinlicht nabij bet station
jViviers vernield en een zware kist op de rails
geplaatst. De aanslag werd intijds ontdekt,
jzoodat ongelukken konden worden voorko-
jnien, doch het treinenverkeer ondervond
(aanzienlijke vertraging. De dader is in han-
jden der justitie; het is een ontslagen weg
werker, die zich had willen wreken.
Een oorlogscorrespondent gearrsteerd.
De oorlogscorsespondent van de Voss. Ztg.
|js op het schiereiland Gallipoli door de Tur
ken gearresteerd. De oorrespondent had in
[zijn laatsten brief een verhaal gedaan van zjjn
tocht op een zeilboot van San Stefano naar
Rodosto, om de pogingen der Turksche troe
pen tot'landing by te wonen; de zeilboot werd
door de Turken opgemerkt, en een patrouille
vaartuig afgezonden van de landingsvloot,
dat den schipper en zijn passagier dwong om
te keeren.
De correspondent ging toen met de zeilboot
naar Gallipoli bij het thans heerschende
weder, op de zee, en in de nabijheid van een
gebied waar gevochten wordt, een vrij ge
vaarlijke onderneming. De Turken, die vroe
ger de correspondenten grooter vrijheid lie
ten dan de Balkanstaten, hebben thans een
anderen weg ingeslagen. Zij hebben den Duit-
scben journalist gearresteerd; onder welke
omstandigheden, dat is te Berlijn nog niet
bekend. De redactie van de Voss. Ztg. heeft,
zooals het Hbld. mededeelt, alle hefboomen
in beweging gebracht om den correspondent j
te bevrijden; zij zond een telegram aan En-1
ver-bey en riep de hulp van den Duitsehen
gezant te Konstantinopel in. Tot nog toe ech-
ter te vergeefs.
Delcassó, gezant te St. Petersburg.
Een der eerste daden van president Poin-
cairé is geweest de benoeming van Delcas
só tot gezant te St. Petersburg.
Deze benoeming heeft veel opzien gewekt,
doch wordt ook als een uitstekende daad
van den nieuwen president beschouwd.
Verschillende bladen achten de benoeming
van Delcassó een voortzetting van de bui-
tenlandsche politiek van Frankrijk.
De Weensehe bladen zeggen dat het Eu
ropas verlangen is den vrede te handha
ven en dat Frankrijk niet minder behoefte
aan vrede heeft dan de rest van Europa.
De Duitsche Rijksdag.
De „Voss. Ztg." meldt dat er sinds een
paar dagen in parlementaire kringen ge
ruchten loopen over een aanstaande ont
binding van den rijksdag. De rijkskanse
lier moet ontevreden zijn op alle partijen,
voornamelijk op het Centrum, dat hem in
den laatsten tijd gevoelige politieke prik
ken toebracht.
Men zal niet ontkennen, zoo zegt het blad,
dat een ontbinding niet alleen mogelijk,
maar misschien nabij is.
De Ingeborg. Omstreeks 3 uur gistermid
dag met opkomend water is het gelukt de
„Ingeborg", nadat deze driemastschoener, die
eenige weken geleden op het strand te Sche
ven ingen was geloopen, op eigen anker vlot
was geraakt, met de sleepbooten „Simson"
en een van den havendienst weg te sleepen
naar den Waterweg.
Onder graan bedolven. De graanwerker
A. K., uit de Kruisstraat te Rotterdam, is
gisterochtend aan boord van het stoomschip
Virginia, liggende in de Maashaven, door
het omvallen van een bonten schot onder het
graan bedolven geraakt.
Hij werd er bewusteloos onder vandaan
gehaald en bleek, zooals de N. R. Crt. zegt,
een paar ribben gebroken te hebben.
Hij is in het ziekenhuis opgenomen.
Overreden. Een oud vrouwtje, dat men
dikwijls op hoeken van straten en stegen te
Amsterdam zag bedelen, leunende op een
stok, werd gisteren, zoo meldt het Hbld., door
een tramwagen van lijn 1 op den N. Z. Voor
burgwal, ter hoogte van de Gravenstraat
overreden en gedood. Zij wilde de straat over
steken, terwijl er juist een tram aankwam,
waarvan de bestuurder luid helde. Hoewel
dadelijk electriseh geremd werd, geraakte het
vrouwtje onder de tram en werd zoodanig
aan het hoofd gewond, dat zij in de apotheek
van den heer D. J. F. Suyver overleed.
Een dak ingestort. Gisterochtend waren
op een huis aan de Rozenstraat hij de Prin
sengracht, dat gesloopt wordt, een paar werk
lieden bezig. Ze bevonden zich op het dak
bij den schoorsteen, toen eensklaps het dak
instortte. Beiden werd onder het puin be
dolven. Volgens het Hbld. werd een der werk
lieden zoo ernstig gewond, dat vervoer naar
het Gasthuis noodzakelijk' bleek; de ander
kwam er heelhuids af. Uitteraard wekte dit
ongeval in de buurt veel toeloop; de brand
weer verleende hij het opruimingswerk haar
diensten.
Slachtoffers van het ijs. Te Blesdijke
(Friesl.) wilde Donderdag een 18-jarig meis
je, eens probeeren hoe sterk het ijs op de
gracht was, zegt het Hbld. In het midden
zonk zij door het ijs en schoot daar onder.
Toen er hulp kwam opdagen was zij reeds
verdronken. Pogingen om de levensgees
ten weer op te wekken, hadden geen re
sultaat.
Te Beets is Donderdag, zoo meldt de
Leeuw. Crt. een jongetje van 10 jaar door
het ijs gezakt en verdronken. Zijn zusje is
gelukkig op het hulpgeschreeuw nog door
de buren gered.
„Revolutionaire eischen" en katholieke vak
organisatie.
In het „Dompertje van den Ouden Valen
tijn", het oude pittige Roomsche maandschrift,
komt een artikel voor, „Stakings-jammer" ge-
heeten (waarnaar in een kruiskopje in dit blad j
wordt verwezen) dat om zeer vele redenen ern-1
stige lezing verdient.
„Valentijn" schrijft er over het ageeren van
een Roomsche vakorganisatie de katholieke j
typo's te Amsterdam „voor eischen, die zeer
stellig tot dusver voor revolutionair en in strijd
met de goede orde hebben gegolden."
Daar dit volkomen overeenkomt met wat wij
herhaaldelijk hebben geschreven, zal het onzen
lezers belang inboezemen eenige zinsneden uit
dit artikel te lezen.
De schrijver zet uiteen, dat loon-eisehen hier
natuurlijk niet in het geding komeu.
Maar buiten die looneischen om zijn er an
dere dingen
„met name mag de werkman niet ont
heven worden van de verplichting om een
overeenkomst, door hem aangegaan, strikt
en naar best vermogen na te komen. Inte
gendeel hij behoort te weten, en moet lee-
ren zich er aan te gewennen, dat hij trouw
i en eerlijk heeft te volvoeren, datgene waar
toe hij zich verbonden heeft. Leert men hem
zulks niet in zijn vereeniging en leert men
jhem dit er niet in de eerste plaats, dan
dient zulk ©en organisatie tot niets en kan
rij beter wegblijven. In socialistische vak
verenigingen wordt de organisatie dienst
baar gemaakt aan den klassenstrijd, wordt
het stelsel voorgestaan, dat de eene col
lectiviteit tegen de andere te strijden heeft,
dat in een collectieven strijd elk middel
Wordt geoorloofd, wijl voor een collectief
kwaad het individu niet verantwoordelijk
is. Hoeveel leugens, bedrog, misleiding en
veinzerij wordt er niet willens en wetens
gesproken en gepleegd en schaamteloos
Üoor de vingers gezien, als er collectief
tegen het patroonschap moet worden ge-
Btreden en als men daarvoor de stemmen
der leden behoeft. Men bestrijdt dan niet
den patroon maar de klasse. Men vecht
niet tegen het hoofd, maar tegen het
(hoofdschap. En dat stelsel wordt conse
quent doorgevoerd tot in alle rangen der
georganiseerden, onder ambtenaren, onder
wijzers ook, ja zelfs tot op 's lands vloot.
Hierbij gaat het niet om lotsverbete
ring, maar om gezagsuitoefening en de
eischen, die men Btelt, zijn de machts
eischen."
En dan stelt de schrijver op eenigszins sar
castische wijze die „machtseischen", zooals ze
ook zij het in anderen vorm door de Am-
sterdamsche typo's, socialisten zoowel als ka
tholieken, werden geëischt, in de volgende „stel
lingen" uiteen:
lo. Aan katholieke werklieden is het
geoorloofd, individueel of gezamenlijk aan
te wijzen of door een vereeniging te doen
aanwijzen, welke personen in werkplaats
of fabriek van hun patroon moeten wor
den aangesteld en ontslagen;
2o. Aan katholieke werklieden is het
geoorloofd, onderling te bepalen, of door
een vereeniging te doen voorschrijven, welk
■werk door ieder zal worden verricht en
welk loon naar leeftijd te bepalen, ge-
Bchikt of ongeschikt ieder daarvoor
toekomt.
3o. Aan katholieke werklieden is het
geoorloofd, uit te maken of door een ver
eeniging te doen voorschrijven, voor wie
en welk werk voor ieder in de werkplaats
of fabriek zal worden gereedgemaakt.
4o. Aan katholieke werklieden is het
geoorloofd vast te stellen of door een ver
eeniging te doen vaststellen, welk aandeel
in de bedrijfswinst den patroon der fabriek
of werkplaats zal toekomen, al welke
aanwijzingen, bepalingen en schikkingen
door den patroon behooren te worden aan
vaard en telkens behooren te worden nage
komen, bij gebreke waarvan het
5o. aan katholieke werklieden geoor
loofd is hun arbeidscontract onmiddellijk
te verbreken en den arbeid neer te leggen,
als bestond er geenerlei hiermede strijdig
en op de Arbeidswet berustend verbod.
In dit kort bestek zijn naar best vermo
gen de zoogenaamde machtseischen samen
gevat, waaraan sociaal-democratische vak
vercenigingen hun bestaan ontleenen en die
den grondslag uitmaken van den klassen
strijd, den strijd tusschen de klasse der
werklieden tegen de klasse der patroons.
Inderdaad: hier heeft men stellingen, die zoo
als wij meenden, geen katholiek econoom of
sociaal leider kon goedkeuren
En tegengesproken kan niet worden, dat de
sooi's in Amsterdam deze eischen stellen, en...
dat de katholieke typo's hen daarin volgden.
ne leden zich met de voorgestelde wijze
van verbetering der geldelijke positie van
de onderwijzers allerminst te kunnen ver
eenigen. Wil men geraken tot een verbe
terden en bevredigenden toestand, dan moet
men 't vraagstuk in zijn geheelen omvang
ander de oogen zien en niet schromen in
grijpende wijzigingen aan te brengen, meen
de men. Met kleine middelen, als de thans
voorgestelde, zou men er niet kunnen ko
men
Een traktementsregeling, waarin de kin
dertoeslag, een rol speelt, is, (zeiden deze
leden) een miskenning van den regel: loon
naar verdienste.
Voor den stand der onderwijzers steekt
in de voorgestelde regeling iets vernede
rends.
Verscheidene leden oordeelden het niet
gewenscht dat ergens het hoofd in beloo
ning achterstaat bij een onderwijzer van
bijstand. Daarom werd er op aangedron
gen, dat, komt de voorgestelde regeling tot
CXLTV.
Ontstaan van liet Ik K. Kerkgebouw.
Eindelijk na drie eeuwen van vervolging
smaakten de Christenen den lang verwachten
vrede-, In 't begin der 4e eeuw was Constan-
tijn de Groote de eerste Rorne.insche keizer,
die hen niet vervolgde, ja, die zelf katho
liek werd en voor de uitbreiding van den
christelijken godsdienst den grootsten ijver
aan den dag legde. Nadat hij door het Edict
van Milaan zijn geloofsgenooten wederom in
het bezit had gesteld van hunne kerkgebou
wen en bezittingen, beval hij uitdrukkelijk
aan de bisschoppen, da zij vóór alles zich
met het bouwen van kerken zouden bezig
houden, hetzij door do bestaande te restau-
recren óf te vergrootcn, hetzij door zoo
mxxlig nieuwe op te richten. Nu haastten
do Christenen zich te doen, -wat zü eeuwen
stand, haar aan te vullen met een bepa- niet hadden kunnen doen. nierin op
ling, die in het bijzonder de geldelijke po- [de meest vrijgevige wijze bijgestaan zoowel
sitie der hoofden verbetert. door den keizer zelf, als door zijn moeder
t)m tot een wezenlijke verbetering in de ide G. Helena. Constantijn zelf bouwde op:
salarieering der onderwijzers te komen is, 1 verschillende plaatsen prachtvolle kerken: te
i naar de meening van velen in de altereer- j Jerusalem boven het graf van Christus, te
ste plaats noodzakelijk, dat de bestaande Mamre, to Heliopolis, in Aicodemië en Con-
minima worden verhoogd. Voorts behoorde i sumtinopel. Do H. Helena zorgde voor een;
het tempo waarin de periodieke verhoo- kerkgebouw boven de plaats van sHei:anc!s
gingen worden toegekend, te worden ver- (gloort© te Bethlehem en op den Olijf x-rg,
sneld en bovena-i een betere waarborg int^r plaatse, waar Christus ten Hemel op-
het leven geroepen te worden, dat de ge- ;JG°ni- Buitengewoon prachtig was de door
meeentebesturen aan de bepalingen der wet Bcnstantijn gebouwde kent te lyrus, bij wei
een redelijke, niet door schrielheid uitmun- ^e.r consecratie de kerkgeschiedschrijver En
tende toepassing geven.
Van andere zijde betuigde men op de
krachtigste wijze zijn instemming met 't
wetsontwerp.
Voor de hier aan het woord zijnde Ie-
sebius tegenwoordig was en waarvan hij een
aanschouwelijke beschrijving geeft. Te Rome,
bouwde de keizer boven het graf der Apos
telen een basiliek met vijf schepen alsook
de kerk van Lateranen. Hij noemde de tem
den stond liet geenszins vast, dat de groo- I)e^s „basilieken ci.i. Koningshui:'
te meerderheid der onderwijzers tegen deze omda'' ,ZJi d®n Boning der Koningen
voorstelling is gekant. (toegewijd. Overal werd het voorla
De opvatting, dat in het genieten van keizers nagevolgd, gelijk het groot
een kindertoeslag iets vernederends zou zijn berken bewijst, die in den loop dei
gelegen was voor de voorstanders van het werden opgericht, verbouwd of ver-
i I cri'tuït link' VPIP f/xmrwaivs /lm- nuHn rrrvHor»
GEWISSELDE STUKKEN.
De kindertoeslag en de
onderwijzers L. O.
Het voorloopig verslag der Tweede Ka
mer op dit ontwerp va i wet, dat vooral in
de kringen der onderwijzers begrijpelijker
wijs zooveel belangstelling wekt, is ver-
schenei^.
Blijkens het verslag verklaarden verschei-
wetsontwerp onverklaarbaar.
Verscheidene leden betreurden het, dat
de minister voor deze aanvulling van 'de
wettelijke bepalingen betreffende de sala
rieering der onderwijzers den vorm van een
afzonderlijke wet heeft verkozen boven dien
van een aanvulling der wet op het lager
onderwijs.
Bij velen had het nog verwondering ge
wekt, dat als tijdstip van in werking tre
den gesteld is 1 Januari 1914, in plaats
van 1 Jan. 1913.
groot. Ook vele tempels der oude goden wer
den in Katholieke kerken herschapen.
Fractisch kerkboek,
Volledig kerkboek met raadgevin
gen aangaande het geloof, de bur
gerplichten, de plichten als echt
genoot en de opvoeding der kin
deren, door W. G. J. de Haer en
H. J. Holtslag, R. K. Prs.
Weer een nieuw kerkboek?
Ja, en een dat practisch heet, en....
het is. Inderdaad, behalve tal van gewone ge-
vliegtuig met ecu draagvlak in aanraking
met den grond, zoodat het toestel omsloeg
en geheel vernield werd. Hartmann brak een
been, de ander kreeg een snij wonde in het
gezicht.
MET EEN VLIEGTUIG NAAR DE
NOORDPOOL.
De Deensche vlieger, luitenant Ulrich
Biroh, stelt zich voor kapitein Amundsen op
zijn expeditie naar de Noordpool per vlieg
machine te vergezellen. Hij meent dit te
kunnen doen als hij zich een motor kan ver
schaffen van voldoende kracht en bestand
tegen den invloed van het gure weer.
HILGERS TE SOERABAJA.
De heer Van Geuns, hoofdredacteur van
het „Soerabajasch Handelsblad" seint d.d. 19
Februari, aan de „Tel.":
Hilgers, die dezer dagen met eenige Fok
ker-eendekkers hier ter stede aankwam, had
heden een ongeval. Doordat zijn motor plot-»
iseling bleef stilstaan, was hij gedwongen
beden, een zéér rijke schat van gebeden, dde te dalen en kwam daarbij op het dak van
men anders in een gewoon kerkboek vaak te een gebouw neer. Hilgers bleef ongedeerd
vergeefs zoekt, maar die in dit boekje van meer
dan 600 bladzijden (en tóch dun!) alle zijn op
genomen, staan er „overwegingen en raadge
vingen voor het leven" in, die buitengewoon
practisch en goed zijn, en bovenal een „onder
richt over den huiselijken staat", dat met ver
heven ernst, in ronde en kuische taal, overre
dend en onderrichtend, de plichten des huwe
lijks uiteenzet. En ten slotte komt er een onder
richt over de opvoeding der kinderen, dat wij
zouden wenschen dat elke vader en moeder gere
geld mocht kunnen lezen
Inderdaad, dit is een practisch kerk
boek Bovendien geeft het de liturgische gebe
den der H. Mis en vele andere en het werkt dus
ook in dit opzicht mede met de eischen van den
tijd op religieus gebied.
en ook zijn toestel liep geen schade op.
IJMUIDEN, O.
Vertrokken 21 .Februari.
Alex. Keiller, s. Gothenb.
NEDERL. STOOMVAARTLIJNEN.
Vondel, van Amsterdam naar Batavia, ar
riveerde 21 Febr. te Singapore.
Kambangan, van Amsterdam naar Batavia,
vertrok 20 Febr. van Genua.
Nias, van Amsterdam naar Batavia, arriv.
20 Febr. te Sabang.
Pontianak, van Batavia naar Rottend-m,
pass. 21 Febr. Wight.
Palembang, van Rotterdam naar Batavia,
De uitgeversfirma Schipper'i Boek- and veerde 21 Febr. te Padang.
handel alhier zond ons dit kerkboek ter be- Atlas, van Palermo naar Amsterdam, ie
oordeeling: na aandachtige' lezing kunnen wij 20 Februari bij Dungeness beloodst.
niet anders doen, dan het warm en zonder eenig i Calypso vertrok 21 Febr. van Genua naar
voorbehoud aanbevelen aan onze Roomsche Savona.
mannen en vaders vooral!
VLIEGONGELUK.
Gisterenmiddag heeft op het vliegterrein te
Johannistal bij Berlijn een vliegongeval
plaats gehad. De ingenieur Hartmann was
met zijn monteur Sehlimme opgestegen voor naar Valencia,
een proefvlucht. Bij het landen kwam het l
Euterpe vertrok 20 Februari van Pillau
naar Amsterdam.
Juno vertrok 20 Febr. van Genua naar,
Napels.
Pomona arid veerde 20 Febr. te Stettin van
Kopenhagen.
Vesta vertrok 20 Febr. van Cephalonia naar
Algiers.
Vulcanus vertrok 20 Febr. van Livorno
(Zeepost.)
14
15
16
Zijt ge niet verlangend te weten of ge ook
bij de goede oplossers zijt? Hieronder volgen
de namen met het aantal oplossingen, die goed
waren. Een paar heb ik niet mee laten doen,
omdat zij te oud waren. Hoe de verloting is 22
afgeloopen, meld ik u de volgende week. Dit
zijn nu de namen23
1 0. Bruin Pzn., Warmenhuizen 21 24
2 J. M. v. Rijn, v. Ostadestr. 227, den Haag, 22 25
3 A. Kester, Hof van Delft, Abswoude 20 26
4 M. van Eijok, O. P. Tielenstr. 19a, R'dam, 25 27
5 M. de Jong, Kerk weg, Kethel, 20 28
6 O. Remmerswaal, Langst. 60, Wassenaar 26 29
7 M. van Veen, Achterweg 8, Wassenaar, 26 30
8 J. v. Boheemen, Kepplerstr. 230, 's-Hage, 27 31
9 H. Bos, Hazerswoude, Rijndijk, 25 32
ilO Th. v. Lugt, Haringvliet 56, Rotterdam, 24
11 Anna Vendel, Zorgvlietstr. 133, 's-Hage, 24 33
12 Jozef Maas, Zwaagdijk 24 34
13 Louise Hoffmann. Marcelisstr 64. Sche- 35
venmgen
J. v. Delft, Stationstr. C 130, Waalwijk,
Marie Aben, Pronkstr. 113 Scheveningen,
Ger. Seholtes, Vleescb houwer ij, Wate
ringen,
P. Kouwenhoven, Schoolste 24, 's-Hage,
J. Reijgersberg, Warande 40, Schiedam,
Mies Hejjnen, 'e-Gravendjjkwal, R'dam,
's-Hertogenbosch,
L. Toby, Passerelstr. 27c, Rotterdam,
B. v. Amerongen, Raadhuisstr. 28, Heem
stede,
Lena Smeulers, Letourpad 134 P, Dordt,
M. A. Vrucht, Stadh.laan 34, Leiden,
J. Volgering, Langeraar, Ter Aar,
E. v. d. Maat, 2e Poellaan, Lisse,
B. Akveld, Oranjeboomste. 170b, R'dam,
H. Schurink, Raalte,
O. Pommée, Wolstraat 6, Leiden,
C. O. Bollen, Feijenoordkade 12d, R'dam,
J. Bont, Jacob Catsstr. 46, den Haag,
Lucia Vuylsteke, Sehiedamsche Weg 5a,
Rotterdam,
Corn. v. Marrewijk, Kwintsheul,
H. Stam, Corn. Amsestr. 27, Beverwijk,
Theo Stadegaard. Warmenhuizen
Lena v. d. Helm, Kralingsche Veer 180a,
P. Put, Heeg (Fr.)
Veronica Botman, Boomkw., Bovenkarsp.
Mina Jop, Deventerstraat, Raalte,
Anna Thijssens, Ch. de Bourbonstraat 50,
's-Gravenhage,
Divera Koopman, West woud (N.-H.),
Afra Schutte, Weere, Hoogwoud,
M. Keulemans, v. Brakelstr. 41a, R'dam,
Klaas Quant, Bangert bij Westerblokker,
Chr. Lub, Maresingel 37, Leiden,
Jac. v. d. Luur, Witte de Wittstr. 98,
's-Gravenhage,
H. v. d. Waart, Rembr.str. 298, 's-Hage,
Rika Ruigrok, Bergschenhoek,
Marie Klerks, Hinth.eind 98, 'e Bosch,
Geertr. Koopman, Wervarshoef,
Joh. Reijgersberg, Sirtemastraat 251,
's-Gravenhage,
Marg. Raaphorst, Pr. Fred.str. 17 Leiden,
P. Groot, Sijbr.zn. Westerblokker
Jansje Wit, Zijdewind, Oude Niedorp
L. G. de Vos, Oranjeboomstr. 73a R'dam
Bert ha Wittkampf, Lange Haven 29,
Schiedam
.T. W. Evers Ziilsiaaref 35. Leiden
Ant. v. Hellemondt, Rogstr. Grave
G. Hirs, Koningstr. 35, Zandvoort
A. v. Mooik, Oostelbeers
H. de Vos, Oosteinde 43a, Rotterdam,
A. v. Noort, Vischmarkt 25, Leiden,
Jetje v. d. Berg, Wilhelminapark 142
Tilburg
B. Steens, Schietbaanlaan, R'dam
O. M. v. Haastregt, Noordbuurt 2'oeter-
woude
A. Vreeswijk, Noordbuurt, Zoeterwoude
O. v. Leeuwen, Heerenstr.l Leiden
O. v. Kemenade, Nieuwe Haven 161,
Schiedam
Jac. v. Nes, Emmastr. 3, Roosendaal
Hel. Kapteijn, p.a. P. Hopman, Parklaan
36 Haarlem
H. Jacobs, Ossenveistr. 33a, Rotterdam,
G. O. Lap, Hoogstr. 36 Rotterdam
B. Ansingh, Jacobsstr. 49, R'dam
Truus Möhlmann, Crooswjjksche Kade
33, Rotterdam
Frans Bakker, Heerenstr. 89, Leiden
A. v. d. Waart, Jacob Catsstr. 38 Den
Haag
N. v. Klink Pzn. Roelofsarendsveen
24 78
24 79
19 80
19,
28 81
82
21
26 83
25 84
24 85
24 j
86
19 87
24 88
1 89
24|
23 90
27 91
19 92
1
28
20
25
W. Koelemjj, Ostadestr. 290, Den Haag 20
Jantje Smits, Boschstr. 57, Breda 21
Nic. v. d. Voort, p-a. G. Bruines no.93
Oudshoorn 23
P. Versteegen, Wijpoort, Zoeterwoude 23
J. ter Wolbeek, Heerensingel 63rood,
Haarlem 22
Truus de Koster, Vlaggemanskade 252
Rotterdam 20
Leo Allard, Ger. Doustr. 175 Den Haag 27
M. Dekker p.a. J. Wjjnker, Kaag Span
broek 19
Marie Sombroek, Station, Voorschoten 23
Th. Jansen, b. d. school, NooTdwijkerh., 21
Joh. Vissers, Nobelste. 15, Haarlem 26
Joh. v. Oerie, Zoeterwoudsche Singel 74,
Leiden 28
Ant. Allard, Jacob Oatsstr. 50, den Haag, 23
O. Koevoets, Haagweg 171, Locsduinen, 27
Theo Strater, v. Swientenatr. 18, s'-Hage 2f
DE RAADSELREDACTEUR.
