DAGBLAD voor NOORD- en ZUID-HOLLAND. De internationale toestand. Voor de Roomsche vrouw. ECinderhuisvesi 29-3l-33v Haarlem fcËKATË isLksi. STADSNIEUWS. VRIJDAG 7 MAART 191» 8078 ABONNEMENTSPBIJSl Per s maanden voor Haarlem 71.85 Voor de plaatsen, waar een apen! Te gevestigd (kom der gem.} 1.35 Voor de overige plaatsen in Nederland Iranoo per poet 1-80 Afzonderlijke nummere Bureaux van Redactie en Administratie Intercommunaal Telefoonnummer 1426. PJtIJS DEK ADVEIlTENTIëN» Van I6 repels fiO cent (contant 50 cent). Iedere repel meer 10 et Buiten Haarlem en de Agentschappen 15 ct per regrvl Buiten! 20 et Dienstaanbiedingen 25 ct (6 regels), driemaal voor 50 ot (A contant). GULDEN bij levenslange nrigfl* Cobibtlievd tut werken. Alle betalende abonné'a op dit blad. die In Kei bezit eener verzekeringspolis «Sn, zQn volgens de bepalingen op de polissen vermeld, legen ongelukken verzekerd voon GUIfDEN bd fffl GULDEN b3 GULDEN b3 ft tl DULDEN bij Verlies van een ff 11 verlies van j 1 TerI*88 van «P 11 hand of voet i tsD dén oog. 1 .!S> één daim. wijsvinger. GULDEN b3 overlijden. GTTLDFIN ba verlia» van één anderen vinger. De nitkeerlng dezer bedragen wordt gegarandeerd door de Maatschappij «HolIandscKe Algemeen» Verzekeringsbank" Ie Schiedam. Pit nummer twee biaden. bestaat uit HET GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD van deze week bevat de volgende beteeken en dan een sluwe manoeuvre ombij meerderheid aangewezen, dan dezen can- Passtoors stemmen af te troggelen, en den didaat alléén, zonder eenige rancune of dis- concentratie-eandidaat in de kaart te spelen? sidentie, als den eandidaat van allen alge- Doek van onze zijde is men waakzaam. De kiezers zijn al direct gewaarschuwd, en nu de manoeuvre ontdekt is, poogt de liberale pers (de „Oprechte Haarl. Crt." was er gis teravond al mee bezig) het gev&lletje als zoo onschuldig mogelijk voor te stellen. Men zal zich echter in Beverwijk en daar- omtrent niet laten beetnemen aan onzen kant! De anti-Rome-campagne van Mr. Tide- man in zijn „Weekblad" is al te doorzichtig, PLATEN: Horchid-Pasja, Koerden op Gal- lipoli. Mevrouw Pankkurst. Dr. Fridliinder. Czaar Nicolaas II te midden zijner officie-1 om met iedereen dadelijk te overtuigen, dat ren. Czaar Nicolaas II. Een eigenaardig de „verdediging der Protestantsehe beginse- grafmonument. Een curieus kiekje uit Con- ^en" (die aan een Hegeliaan wel allerminst stantinopel. Een paard van 33 jaar. Th. Del- zullen worden toevertrouwd) met anders is cassé. Hondententoonstelling te Haarlem (2). dan een anti-clencaal trucje tegen Passtoors. Zuster Hilaria. Nieuwe Duitsche medaille1 Voor onze vrienden in Beverwijk is dit ge- voor de vliegsport. Kiekjes uit den Taunus valletje een reden te méér om actief te zijn (3). Grieksche soldaten in Epirus (4). De ver- breede Groenmarkt in den Haag. W. Gasman. Kerk- en armbestuur te Heer-Hugowaard. TEKST: Turkijo's laatste krachtsinspan ning. Zijn tweede moeder (vervolg). Haar roeping (vervolg). Allerlei. Voor onze Jon gens en Meisjes. meen te steunen! Geleerd door de ondervinding gelooven wij, dat alléén op deze manier in het distriet Haarlemmermeer de onzalige tweedracht on der de Katholieken, die voor vier jaar zoo-; veel onrust en felle twisten baarde, kan wor den voorkomen. En wij hopen spoedig te vernemen van officieele zijde, dat het bestuur der „Cen trale" het in dit opzicht met ons eens zal zijnl j en te blijven en op alle gebeurtenissen ver dacht te zijn! AGENDA. 8 Maart. Gebouw St Bavo - R. K. Volksbond 8 uur Hulpspaarbank Schoterkwar- „v_y„ tier. Half 9 Spaarkas St. Nicolaas (winter- wej officieus herhaaldelijk van gedachten provisie). Half 9 spaarbank. Inschrijving schijnt gewisseld te hebben naar buiten Haarlemmermeer. Er gaat geen dag voorhij, of onze vrien den uit het district Haarlemmermeer van alle kanten, vragen ons, hoe het toch wel hier met de actie zit voor de groote ver kiezing. Het ^is inderdaad opmerkelijk, dat het be stuur der „Centrale" dat intusscben toch Coöp. Bakkerij. Bibliotheek. Jaarlijksche Bedevaart naar Amsterdam van het Genootschap van den Stillen Om gang. Het Blauwe Kruis Oude Groen markt 8—9 uur Consultatiebureau voor drankzuchtigen. Teylers Museum 14 uur toe gang kosteloos. Beverwijk. De tegenstanders der Christelijke coalitie 'hebben in het district Beverwijk een cam pagne op touw gezet die op het eerste gezicht j wanneer het bestuur der wel vernuftig-gevonden lijkt, maardievrije uiting der kiesvereenigingen door ge- door de waakzaamheid der onzen en door de brek aan tijd of anderszins belemmert of zoo weinig van zich laat hooren. Te meer, omdat de toestand in dit district vrij exceptioneel is, en de kiezers in de aan gesloten kiesvereenigingen blijkbaar toch niet van plan zijn zich den mond te laten snoeren en voor een fait accompli te worden gezet. Wij zouden dat ook zeer ernstig betreuren. De ontzettende tweedracht van vier jaar geleden is nog te zéér in aller heugenis, om niet met alle macht te wenschen, dat zóó iets deze maal niet moge voorkomen. En wij vreezen naar de inlichtingen die wij ontvingen uit talrijke plaatsen in het district dat het dien weg weer op-gaat, .Centrale" de onhandigheid van wie die campagne voeren, zich wel precies koeren tegen de partij die er achter zit. In ons artikel van Woensdagavond hebben wij er al op gewezen: Dr. Wiedeman, demo craat en „wilde", vriend van mr. Tideman en heftig anti-clericaal, heeft zich opgeworpen als verdediger der.... Protestanten tegen Rome ('tis alweer het oude liedje) en er wordt gepoogd op deze wijze scheuring te verwekken onder de Cliristelijk-verbondenen. De onhandigheid waarvan we spraken, is versmoort, Niets is zoo geschikt om tweedracht te sto ken, dan in den boezem der Katholieke kie zers levende verschillen van meening op slinksche wijze te onderdrukken. En men vreest, dat het bestuur der „Centrale" diennien de soldaten langer, weg op wil Zóó schrijft men ons. Wij willen nu wèl zeggen, dat wij van het Wij leven in een merkwaardigen tijd. Overal zit „de vrede" in de lucht, en te „langouisseeren" naar het vredes-ideaal en den wereldvrede is.... mode. Men richt ver- eenigingen op „voor den vrede", houdt er lezingen over en vergaderingen, en de groot ste vredesvrienden krijgen internationale waardeering. Maar.... van den anderen kant is er geen tijd geweest, waarin het de oorlogsindustrie, den scheepswerven waar „Dreadnoughts" wor den gebouwd en den fabrieken waar kanonnen worden gegoten, zoo goed ging. En eigenlijk gezegd is de oorlog kort weg-gesproken in onzen „vredes-idealen- tijd" niet van de lucht. Er is nu plotseling ook weer een ontzetten de opdrijving van de militaire kosten en toe rustingen gekomen over Europa: dat heet een gevolg te zijn van den Balkan-oorlog en de „ondervindingen", daar opgedaan. Das ist der Fluch derhösen Tat.... Oostenrijk houdt een oorlogsmacht op de been, Rusland rust steeds nieuwe honderd duizendtallen toe met de nieuwste wapens, en ook de grootmachten van West-Europa hebben opeens de militaire koorts gekregen. Duitschland vraagt een milliard duizend millioen markl ineens, en per jaar een kwart millioen méér aan oorlogskosten, om een „noodzakelijke uitbreiding" van zijn le gers tot stand te brengen. Frankrijk heeft uitbreiding van het leger bovenaan op de lijst der urgente wetten ge zet, en daar het in 't ontvolkte rijk der Nieuw- Malthusianen niet meer kan door méér man schappen op te roepen, gaat men er den drie jarigen diensttijd weer invoeren en houdt Engeland volgt: lord Roberts houdt niet op voor een militieleger te pleiten, en spoe dig zal de regeering bij het Parlement ko- bestuur der „Centrale" beter denken. Wat men om vermeerdering: der militaire lasten wij deze week, in ons artikel „Anti-Rome", aanhaalden uit „De Tijd", zal ongetwijfeld dat achter deze campagne tegen Rome zooook de gedachte zijn van de bestuurders der duidelijk de „liberale concentratie" zit, wier Centrale in Haarlemmermeer: vrijelijk, naar eandidaat slechts kan profiteeren van elke de modus procedendi die het Regie verzwakking der Christelijke partijen. Wantment der Centrale aangeeft, de Kiesvereeni- Dr. Wiedeman, de vriend van Tideman als gingen laten heraden, géén dwang opleggen promotor, anti-Rome-geschreeuw, een aan dê plaatselijke kiezers, maar hen de vrije vierde candidatuur die volstrekt geen kans hand laten tot de candidaatstelling: is ech- heeft..wat zou dit alles anders kunnenter op reglementaire wijze een eandidaat Engeland-mag immers in dezen wedstrijd niet achterblijven? Zelfs de kleinere landen gaan denzelfden weg op: de nieuwe legerwet in België is een groote stap en zal van dit, vroeger zich als „neutraal" beschouwende land, nu een mili taire macht maken waarmee te rekenen valt. En dit alles heet: bevordering van den vrede! Inderdaad, het is een rare, een merkwaar dige tijd. Want al die nieuwe leger-uitrustingen, die millioenen en milliarden die moeten worden opgebracht in Europa voor méér soldaten, méér kanonnen, méér oorlogsschepen, nieu were forten en geweldiger oorlogstoerustin gen, heeten enkel en alleen te dienenvoor het behoud van den vrede. In Duitschland, waar de regeering door een bizonderen „hoofdelijken omslag" over allen die een vermogen hebben, het benoodig- de milliard ineens wil vinden een maat regel die slechts te vergelijken is bij de nood- belastingen ten tijde van Napoleon's over- heersching! wordt het van de regeerings- tafel al gezegd, dat het beter is dit milliard te betalen voor den vrede, dan veel meer te moeten opdokken bij een oorlog.... En de regeeringen die binnenslands zich zóó geweldig versterken, doen tegenover el kaar zoo vredelievend mogelijk en pogen zelfs eendrachtelijk vrede te stichten in het Oos ten, om toch maar aan „dien gruwelijken oorlog" een einde te maken! Begrijpe wie het kan, wij niet Intusschen kan tóch aan de vredelievend heid der Vorsten, der Ministers en leiders der volkeren niet worden getwijfeld. Hoe zij er toe komen om de een voor den ander de eischen van het militairisme zóó ontzaglijk op te drijven, is een raadsel, maar toch moet erkend, dat het niet met 't plan om oorlog te maken is, dat men zich zoo tot de tanden wapent. En juist dit stemt ons nog optimistisch. Het is in de jongste crisissen, door de Bal kan-verwikkelingen ontstaan, wel overduide lijk gebleken, dat niemand der regeerende of leidende persoonlijkheden in Europa de ver- antwooardelijkheid durft op zieh te nemen voor een conflict. Zoowel de Ministers als de Staatshoofden schrikken terug voor den ontzettenden brand die een oorlogsverklaring zou aansteken! De gruwelijke, uamelooze ellende die met een oorlog ontwijfelbaar zeker vergezeld zou gaan in deze dagen van verfijnde en vervol maakte oorlogstechniek, schrikt de leidende persoonlijkheden ervan af, de verantwoording op zieh te durven nemen En dat redt Europa en de wereld van een wereldoorlog. Welnu: hoe erger en geduchtiger men zich wapent aan weerszij, des te grooter en gewel diger wordt verantwoordelijkheid, welke den- gene zou treffen, die een conflict uitloktl En daarom zien wij aan de reusachtige op drijving van het militairisme in Europa, nog een goeden en rust-verzekerenden^ kant. Men zal dan als de wapening nóg gewel diger is aan beide kanten, nog des te minder het beslissend woord „oorlog" durven spre ken! Doch dit is ook de eenige reden tot opti misme: behoud van den vrede uit vrees voor de gevolgen van den oorlog. Dat het op den duur zóó niet kan door gaan, is duidelijk. De partijen voor de botsing die eens onge twijfeld komen z&l, teekenen zich al zeer scherp af, en het zal nu alléén de vraag zijn, of deze partijverhouding zieh niet eens wij zigt door een belangengesehil (als b.v. de Facliodakwestie was), wat dan weer andere vooruitzichten, andere syinpathiën, andere toestanden zou medebrengen. Maar gebeurt dit niet en blijft de verdeeling der volkeren in Europa in twee kampen bestaan zooals ma dan kan ieder die de geschiedenis van den dag uit wijsgeerig oogpunt beziet, het voor spellen, dat door het aanscherpen van anti- pathiën en het door den tijd vanzelf groeien der punten van verschil, de toestand ten slot, te een hotsing der volkeren zelf zal onver mijdelijk maken. Derhavle is een andere machtsgroepeering der volkeren o.i. de eenige kans op vredee- behoudop den duur, al gelooven wij om bovengestelde redenen niet aan een spoedig conflict. Heel geruststellend of aanlokkelijk is dit uitzicht niet. Maar er moet rekening mee gehouden wor den. En voor een land als het onze beteekent dit laatste niet anders dan zorgen dat ook wij gereed zijn: dat ons volk weerbaar, ons patriottisme vurig, ons leger en onze vloot zoo goed mogelijk zijn. Want a 1 s de groote strijd eens komt, dan zal onze onafhankelijkheid erin betrokken worden: het zou niet de moite waard zijn, er in dit jubeljaar om feest te vieren op 'thon- derdjarig_ bestaan onzer onafhankelijkheid, als wij niet met allen ernst willen zorgen, dit onafhankelijkheid te bewaren en te ver, dedigen! Haarlemsche Alledagjes No. 813. PRIKKELLECTUUR. In onze dagen van voortdurenden strijd on, zerzijds tegen de immoreele boeken en leö, tuur, tegen de zinnenprikkelende bioscopen, enz., is èlk .teeken van leven dat medestan ders op dit gebied geven, welkom. En zoo hebben wij dezer dagen met genoe, gen en belangstelling zij het ook met een tikje scepticisme een artikeltje van „Syl vius" gelezen in de „Opr. Haarl. Courant", waarin deze collega pleit, naar aanleiding van de bedroevende ellenlange verslagen van het groote bandietenproces te Parijs, die ver, schillende couranten aan hun iezers meen den te moeten voorzetten, voor een internatio nale overeenkomst tusschen de persbroedera cm dat soort schandaalverslagen en prikkel lectuur in te korten of weg te laten. Instemmende belangstelling hadden we voor dit artikeltje, wat iedereen begrijpt die weet zooals onze lezers dat wij voor ons, sinds onze courant onder onze leiding is geplaatst, die misdaad-berichten en gerechts-verslagert altijd sterk hebben ingekort en besnoeid, eB slechts het noodzakelijkste ervan hebben ge geven. Maar een beetje scepticisme kwam er toch wel bij onze belangstelling. Doze wensch van „Sylvius" is als zooveel XVH. Iii eenige breede trekken hebben we ge zien, boe voor verschillende standen eene vereeniging als die van den R.K. Vrou wenbond gewenscht is en noodzakelijk. Op de eerste plaats voor de machtige kern onzer maatschappij, den Roomschen mid denstand; en op de tweede plaats voor een niet minder voornaam deel, dat de midden stand van het platteland kan worden ge noemd: den landbouwersstand en zij, die daaronder kunnen worden gerekend. Wij la ten alle zwaarte op deze twee categorieën vallen, omdat zij een groote stuwkracht Jkunnen vormen en tegelijkertijd het meest practische nut voor zichzelf en voor Kerk en Maatschappij uit een R.K. Vrouwenbond kunnen trekken. Dit is zelfs noodzakelijk; .wil een R. K. Vrouwenbond op stevi- gen grondslag staan en ten algemeenen nut te ,werken. i Er zijn echter nog andere klassen, welke iet mogen worden gemist: de hoogere tand en de Lagere standen. De éene moet uitmaken het steunend en daadwerke lijke element. De andere zijn tot op ze kere hoogte ook helpende bestanddeelen, ïnaar vormen teven^ dat deel der maat schappij, dat door middenstand en hoogere klas moet worden gesteund, ten voordeele yan de gezamenlijke maatschappij. In een R.K. Vrouwenbond moet onver- V a 1 s c h t worden teruggevonden de groote (Katholieke saamhoorigheid, waarin niet met Bcherpe lijnen getrokken zijn de afschei dingen der verschillende standen, als ten minste van verschillende standen kan wor gen gesproken, want de ondervinding hoeft geleerd, dat de niet-koogere standen of de gewone middenstand zich als bij intuïtie »ij eene Dames-vereeniging niet zullen aansluiten. Zij zeggen al spoedig: „Neen, die dames, dat is niets voor ons", zoo dat de animo van haar, die, met eenig in zicht in eene beweging, toch nog lid wil den zijn, spoedig verslapt, en daardoor moet worden gewerkt, van een zeer eenzijdig standpunt door de hooge midden- en aller hoogste categorieën, welke haar doel van Roomsch-Katkolieken Vrouwenbond geheel voorbij zullen schieten. In den Roomschen Vrouwenbond is dit verre van denk beeldig, en daarom zij er hier nog eens met nadruk opgewezen. De groote Katho lieke saamhoorigheid moet worden betracht en dit kan in gezonden geest, zonder daar om noodzakelijke schakeeringen te verdoe zelen. Dit kan, als in Katholieken geest gebroken wordt met misplaatste standsop vattingen, met het neerzien, ook op de genen, die geenszins tot een lagere klas behooren. Want wij bedoelen niet zoozeer het neerzien op den arbeidersstand, maar wel het neerzien op liaar, die bijv. tot den- zelfden middenstand behooren, maar vol gens misplaatste opvatting een kring„ge- mêleerd" maken, omdat zij niet in bepaal den kring verkecren, daar geen vriendinnen hebben, of' om nog allerlei kleinzieüger op vatting meer. Juist deze club-schakeerin gen, die meestal door kleine bij-omstandig heden of bij-bedoelingen worden veroor zaakt, werken een krachtig leven tegen. Door dit eenzijdig aan zich trekken wordt een krachtig, eendrachtig samengaan tegen gewerkt, waar nog bijkomt, dat door die afscheiding, waarbij do „room" natuurlijk bovendrijft, het werk niet altijd met succes kan worden ter hand genomen. Wat is de taak der hoogere standen? Loyaal steunen en niet eenzijdig een alge- meene beweging tot of door eigen kring willen beperken. De hoogere standen kun nen niet gemist worden, maar dit moet gezond worden begrepen. Dit moet zoo wor den begrepen, dat men voelt en over tuigd is, dat ook de andere standen even min kunnen worden gemist; dat die stan den bet grootste deel der maatschappij vormen en haren leden een Roomsche Vrou wenbeweging op de allereerste plaats moet ten goede komen. De saamhoorigheid toch zal zich op prac- tisch terrein, uit den aard der zaak, moe ten uiten. De hoogere stand, gesteld dan dat zij diep doordrongen is van de nood zakelijkheid, dat de vrouw een sociale taak in de maatschappijheeft te vervullen, zal voor den middenstand geen hulp kunnen zijn en ook niet voor de lagere klassen, wanneer een scheidslijn getrokken wordt, welke alle samenwerking van zich stoot. Men zal dan met de beste intenties be zield zijn, dit zus en dat zoo willen doen, maar niet kunnen slagen, omdat de tact ontbreekt, waardoor een band moet worden gevormd en hecht gemaakt. Die tact zal zich in tal van kleinigheden moe ten uiten in de wijze van vergaderen, in de leiding van het Bestuur, in de onderlinge gezindheid van de leden van dat Bestuur, in het onderling overleg, en in tal van zaken, die onder saamhoorigheid der stan den zijn saam te vatten. Op één ding willen we nog de aandacht vestigen. We schreven er reeds vroeger over. Dit jaar wordt te Amsterdam de ten toonstelling „De Vrouw 18131913". ge houden. Katholieke vrouwen hebben zich van deelname onthouden, omdat deze ten toonstelling van den beginne af heeft ge- Staan in het teeken van „de vereeniging voor Vrouwenkiesrecht". Zoodra deze mee ning van Katholieke zijde geuit werd, is do Ver. voor Vrouwenkiesrecht onmiddellijk gaan beweren, dat haar streven geheel neu- t r a. a 1 is en er plaats is voor allen! Geen I Katholiek zal dit als waarborg nemen. Toch zijn er nog tal van Katholieke vrouwen en meisjes, die zitting namen in de com missies voor deze afdeelingen, of thans dap per meehelpen om de tentoonstellingsloka- len in te richten. Zij vinden dit werk wel aardig; 't is een tijdverdrijf; 't is, om wat om handen te hebben. Maaronder haar zijn er ook, die tevergeefs onder de werksters voor de Roomsche Vrouwenbe weging worden gezocht. De anderen, die wel onder de Roomsche gelederen worden aangetroffen, moeten dunkt ons, wel een vreemde gewaarwording krijgen, als zij, de afdeeling voor vrouwenkiesrecht passeerend daar kennis nemen van het parool, dat geen propaganda voor „Vrouwenkiesrecht" mag worden gemaakt, geen „zieltjes" mogen wor den gewonnen. Do beweegreden, waarom deze dames wèl zitting namen in die commissies, moge nog zoo goed bedoeld, de intentie zoo edel mo gelijk zijn, de saamhoorigheid der Room sche vrouwen is er niet door betracht, ter wijl zij toch wel niet zullen meenen, dat zij in staat zijn om op de tentoonstelling een volledig beeld te kunnen geven van wat de Roomsche vrouwen hebben tot stand gebracht. Ook de lagere standen kunnen niet wor den gemist. In een R.K. Vrouwenbond zal veel moe ten worden gewerkt voor een breede ont wikkeling van middenstand en andere klas sen, voor een in toepassing brengen van wat men in theorie wellicht reeds kent, voor het stichten van vereenigingen voor vrouwen en meisjes, die in een beroep zijn, en voor de verinnerlijking van net gods dienstig en huiselijk leven in het gezin. Zaken, welke het sociale èn godsdienstige leven ten nauwste raken. Dit geldt ook voor de lagere klassen. Deze zullen ook, vooral maatschappelijk, moeten worden geholpen en de bond kan dit door het werk der bestaande vereenigingen te steunen. Dit neemt echter niet weg, dat bedoelde stan den niet buiten den R.K. Vrouwenbond moeten blijven. Menige burgervrouw of me nig gewoon burgermeisje zou gaarne meer willen weten van wat in de vrouwenbewe ging geschieden moet. Zij kan dit leeren in den R.K. Vrouwenbond; maar daarvoor moeten zij niet worden afgeschrikt, doch met vreugde worden ontvangen, omdat zij, door den R.K. Vrouwenbond, weer in hare kringen moeten werken, en zij kun nen dit veel beter, dan welke vrouw uit anderen stand ook. Zoo grijpen in de so ciale vrouwenbeweging de schakels in el kander en het is al een zeer slecht be grepen Roomsche Vrouwenplicht als da vrouw in stee van die schakels steeds hech ter aan elkander te verbinden, daaraan mor relt en trekt om ze niet in elkaar te doen grijpen. Eén band, en één saamhoo righeid is de voorwaarde van het succes. KINDERGEBEDJE VOOR 's AVONDS, 1. Lieve Heertje, ik ga weer slapen iWant de dag is nu voorbij, Maar ik vraag u eerst eerbiedig, Lieve Jezus, zegen mij? Zegen ook mijn lieve ouders, Zegen allen, die ik min, Onder uwe trouwe hoede, Slaapt uw kindje rustig in. Ik sluit mijn oogjes, vouw mijn handieA, iBuig mijn knietj'es, voor U neei^ Trouwe Vader, in den hoogen, Zie in liefde op mij neer? Leer mij vroeg uw kindje wezen, Neem mij aan, nog jong en klein; Laat mij van Uw groote kudde, Toch een heel klein schaapje zijfl, 400 300 15 -O

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1913 | | pagina 1